SECTORAAL BEROEPSPROFIEL POLYVALENT MECANICIEN PERSONENWAGENS EN LICHTE BEDRIJFSVOERTUIGEN Datum uitgave: november 2012 ASBL EDUCAM VZW Avenue J. Bordetlaan 164, Bruxelles 1140 Brussel T 02 778 63 30 F 02 779 11 32 1
Polyvalent mecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen Situering van het beroep De polyvalente mecanicien behoort tot de garagesector. Zijn competenties situeren zich voornamelijk op het vlak van de diagnose en de herstelling van mechanische, hydraulische en elektrische systemen. Het domein van de kringen die door elektronische eenheden gecontroleerd worden, behoort veeleer tot het activiteitengebied van de OAD-technicus. Naargelang de bedrijfsorganisatie kan hij in een type interventie en/of een merk gespecialiseerd zijn. De polyvalente mecanicien en de OADT bezitten dezelfde competentiebasis (kennis en kunde). Naargelang de structuur en/of de organisatie van het bedrijf en de taakverdeling in het bedrijf kan van de OADT gevraagd worden dat hij geheel of gedeeltelijk, occasioneel of herhaaldelijk, de taken van de polyvalente mecanicien op zich neemt. De oriëntering van zijn initiële opleiding en bijscholing zal de OADT in staat stellen om uit te blinken in werkzaamheden die elektriciteit, elektronica en mechanica combineren terwijl de polyvalente mecanicien zich veeleer zal richten naar werkzaamheden van mechanische of elektrische aard. Hij kan tot het beroep van onderhouds- en autodiagnosetechnicus (OADT) doorgroeien, zelfs tot hoger technicus, dankzij de ervaring die hij opbouwt en de noodzakelijke interne, externe of voortgezette technische opleidingen die hij volgt. Bij de organisatie van het werk moet de wet betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (Codex Titel 1, Hoofdstuk 3, Afdeling 3, Artikel 21) steeds in acht genomen worden. Taken en competenties Naast de taken van de onderhoudsmecanicien (zie de inhoud van dit beroepsprofiel) kan hij zelfstandig de onderstaande taken uitvoeren op basis van de voorschriften van de constructeur en de richtlijnen van zijn hiërarchie en met respect voor de veiligheidsmaatregelen en de maatregelen ter bescherming van het milieu: Verrichten van periodieke controles en vervangingen die voorzien zijn in het kader van alle types (preventieve en reactieve) onderhouds- en herstelbeurten, wat veronderstelt kunnen: - Verrichten van alle noodzakelijke vervangingen en afstellingen - Verhelpen van vastgestelde problemen 2
Stellen van een logische en efficiënte diagnose op basis van de waargenomen storingen door te kijken, te proberen, te meten en diagnose- en controletoestellen te gebruiken (multimeters, ampèremeterklemmen, manometers, uitlaatgastesters enz.), wat veronderstelt kunnen: - Gebruiken van test- en diagnosetoestellen, uitlezen van foutcodes en gebruiken van alle functies van het toestel - Zoeken en verhelpen van een storing in een mechanisch of een hydraulisch systeem of in een elektrische kring. Hij kan een mechanische storing onderscheiden van een elektrische of een elektronische storing - Interpreteren van meetresultaten op basis van gegevens van de constructeur of beschikbare technische informatie - Kunnen omschrijven van de uitgevoerde werkzaamheden in een technisch verslag Herstellen, afstellen en vervangen van eenvoudige en complexe mechanische, elektrische en hydraulische componenten en van klimaatbeheersingssystemen, wat veronderstelt: - Kunnen werken aan eenvoudige en complexe componenten, gehelen en subgehelen (motoraandrijfgroep, overbrenging, remmen, ophanging, hulpsystemen enz.) - Kunnen vervangen van distributieriemen en instellen van de kleptiming - Stellen van een diagnose en herstellen van een klimaatbeheersingssysteem en daarvoor in het bezit zijn van een certificaat om gefluoreerde koudemiddelen uit klimaatbeheersingssystemen in sommige motorvoertuigen te mogen recupereren - Bezitten van een certificaat van LPG-installateur als hij aan zulke installaties moet werken - Uitvoeren van de volledige geometrie van de voor- en achtertrein Zorgvuldig inbouwen van alle soorten toebehoren, zoals gevorderde audiosystemen, complexe navigatiesystemen, trekhaken met inbegrip van het inbouwen van extra stuureenheden ter bescherming van kringen, alarmsystemen, parkeerhulpsystemen, wat veronderstelt: - Begrijpen en nauwkeurig kunnen toepassen van montagerichtlijnen - Kunnen verrichten van noodzakelijke aanpassingen, met inbegrip van de eventuele noodzakelijke parametrering met het diagnosetoestel Kennis a. Vereiste algemene kennis - Werktaal: begrijpen, kunnen spreken en schrijven - Wiskunde: kunnen rekenen (vier basisbewerkingen), tiendelig stelsel, begrippen van geometrie (definitie en meten van hoeken, vlakken, rechten, cirkels) 3
- Natuurkunde: druk, warmte, krachten, arbeid, vermogen en de bijbehorende eenheden - Veiligheidsregels en milieubescherming: kennen van de gevaren en dragen van de beschermingsmiddelen, milieuvriendelijk verwijderen van afval - Arbeidsorganisatie: respect voor de voorschriften, communicatie met de hiërarchie - Ergonomie: vermijden van houdingen en bewegingen die tot traumatismen kunnen leiden b. Specifieke kennis b.1. Vereist - Werking van de autotechniek: motor, overbrenging (handgeschakeld en automatisch), remsysteem met inbegrip van de elektronische boordsystemen, stuurinrichting, ophanging - Elektriciteit: stroom, spanning, weerstand en de bijbehorende eenheden, de wet van Ohm, de werking van relais en de voornaamste elektronische componenten, begrippen van multiplex, schemalezen - Toegepaste basiselektronica: kunnen werken met een informaticatool en alle functies van diagnosetoestellen - Detectiemethode voor eenvoudige en complexe elektrische storingen: meten van spanning, stroom en weerstand met een multimeter en een ampèremeterklem - Wetgeving en richtlijnen in verband met voertuigen - Verwarmings- en lastechnieken: met de lasbrander, met het halfautomatisch toestel - Metaalbewerkingstechnieken: vijlen, boren, tappen, draad trekken - Begrippen van de weerstand van materialen: buiging, torsie en afschuiving - Hydraulica: vloeistofdrukken, pompwerking, actuatoren en kleppen - Wettelijke richtlijnen over voertuigen - Werking van klimaatbeheersingssystemen b.2 Te verwerven - Technische specificiteiten van sommige modellen - Evolutie van de technologie in nieuwe voertuigen (elektrisch, hybride enz.) Gereedschap en materieel - Alle gereedschap en materieel dat de onderhoudsmecanicien gebruikt - Alle specifieke noodzakelijke gereedschap voor het demonteren, volledig reviseren en monteren van voornamelijk mechanische gehelen, zowel eenvoudige als complexe - Oscilloscoop 4
Overzicht van functies die kunnen worden opgenomen - onderhoudsmecanicien personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen - fastfitter-mecanicien - bandenmonteur - takelaar-berger - pechverhelper langs de weg - hulpmecanicien - motor- en afsteltechnicus - hoofd mechanicawerkplaats - revisiemecanicien mechanische en hydraulische gehelen 5