AB 30 mei 2013 AB 13-019 Agendapunt 3.1

AB 30 mei 2013 AB 13-019 Agendapunt 3.1 Aan: Algemeen Bestuur GGD Midden-Nederland Van: Dagelijks Bestuur Betreft: Informatie uit de dienst Datum: 15 mei 2013 Directie Onderscheiding voor mw. Josette Bijlsma Mw. Bijlsma heeft een lintje gekregen, zij is nu Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Zij is sinds 1982 werkzaam als jeugdarts, thans in de functie van stafarts binnen de Jeugdgezondheidszorg van de GGD Midden-Nederland. Tevens is zij al vele jaren actief als docente, onder meer bij TNO. Daarnaast bekleedde en bekleedt decoranda verschillende nevenfuncties. Zo was zij bestuurslid van de Stichting Van Wiechen Ontwikkelingsonderzoek, waar zij een voortrekkersrol vervulde bij het motoriekonderzoek bij vijf- tot zesjarigen. Ook was zij van 1999 tot 2005 intensief betrokken bij de Nederlandse Vereniging voor Jeugdgezondheidszorg, thans Artsenvereniging Jeugdgezondheidszorg Nederland. Mevrouw Bijlsma is (mede-)auteur van verschillende belangrijke publicaties, waaronder het Gespreksproctocol Preventie Meisjesbesnijdenis. GGD Midden-Nederland is dit jaar 100 jaar oud. De GGD Midden-Nederland komt voort uit een aantal gemeentelijke en regionale gezondheidsdiensten. De oudste rechtsvoorganger is de GG&GD Amersfoort, die in 1913 is opgericht. In verband met het 100-jarig bestaan van de GGD Midden-Nederland zijn wij voornemens op 3 oktober een symposium te organiseren voor onze gemeenten en partners. HR Wijzigingen in CAR-UWO De wijzigingen in artikel 10d van onze rechtspositieregeling, de CAR-UWO (betreft: Voorzieningen bij werkloosheid), hebben impact op ons sociaal statuut en andere regelgeving. Met de bonden wordt voor de zomer een wijziging in het sociaal statuut besproken. Deze hebben financieel niet direct consequenties, wel procedureel in de stappen die gezet moeten worden bij boventalligheid. Bijvoorbeeld het verplicht inzetten van een loopbaanadviseur voor boventallige kandidaten en het uitvoeren van een Van werk naar werk onderzoek. Individueel loopbaanbudget Per 1/1 2013 geldt dat iedere gemeente een individueel loopbaanbudget per medewerker beschikbaar moet stellen van 500,- per jaar per medewerker, ongeacht de omvang van het dienstverband. Dit geldt voor de jaren 2013 tot en met 2015. Dit budget geldt naast het reguliere opleidingsbudget; de bestemming van het budget moet loopbaan gerelateerd ingezet worden en betreft nìet de opleidingsactiviteiten benodigd voor de functie. Medewerkers kunnen dit bedrag ook opsparen. De voorziening per jaar zal ongeveer zijn 190.000,- (1,3% van de loonsom). In onze begroting is dit financieel-technisch reeds verwerkt. Algemene gezondheidszorg Infectieziektebestrijding algemeen Luchtweginfecties op basisschool in Woerden De GGD kreeg een melding van 4 mogelijke gevallen van bacteriële longontsteking in 2 kleuterklassen van een basisschool in Woerden. Drie kinderen waren al opgenomen in het ziekenhuis. Na 1

inventarisatie van de ziektegevallen met behulp van de school, de ouders en de betrokken ziekenhuizen, bleek het te gaan om uiteenlopende ziektebeelden. Vooralsnog lijkt er dan ook geen sprake te zijn van een uitbraak. De GGD houdt de komende weken contact met de school om eventuele nieuwe ziektegevallen vroegtijdig op te kunnen sporen. Scabiës in instelling te Zeist Op 28 maart kreeg de GGD melding van een bevestigd scabiësgeval binnen een semi-gesloten instelling in Zeist. De bewoners hebben onderling veel knuffelcontact en wisselen regelmatig kleding met elkaar uit. Vanwege dit intensieve contact heeft de GGD besloten om alle 36 bewoners en 60 medewerkers te laten behandelen. De GGD Midden-Nederland heeft een adviserende rol gespeeld bij overleggen van de scabiëscommissie in de instelling. Deze week volgt een evaluatie. Benodigde maatregelen rondom een aanverwante casus in Utrecht, met een epidemiologische link met het bevestigde geval binnen de instelling is door de GG&GD Utrecht opgepakt. Omdat er geen bron gevonden is en contacten niet volledig in beeld gebracht konden worden, is een nieuw geval niet geheel uit te sluiten. Meisje door aap gebeten in dierenpark in Beesd Een arts van de spoedeisende hulp (SEH) van een ziekenhuis nam contact op met de GGD vanwege een bijtincident. Een meisje was door een aapje in haar vinger gebeten. Het meisje heeft antibioticaprofylaxe via de SEH voorgeschreven gekregen. De vraag aan de GGD was of er nog preventieve maatregelen vanwege rabiës (hondsdolheid) nodig waren. De eigenaar van het dierenpark vertelde dat de vaccinaties rabiës en hepatitis B voor deze aapjes nooit eerder is geadviseerd en er in het park niet eerder een bijtincident is voorgekomen. Wel worden alle dieren 4-keer per jaar door een dierenarts gecontroleerd. Het RIVM-LCI achtte de kans dat de aapjes rabiës hebben minimaal en vond aanvullende vaccinaties niet nodig. Geschrokken van de mogelijke risico s en maatregelen die genomen moeten worden na een bijtincident, geeft de eigenaar van het dierenpark zelf aan dat hij contact zal opnemen met een dierenarts van een groot apenpark om zijn beleid aan te passen omtrent het vaccinatiebeleid en gezondheidsrisico s bij de aapjes. Bijzonder Resistente Micro-organismen in zorginstellingen buiten het ziekenhuis De GGD onderzoekt door middel van een krachtenveldanalyse wat haar rol is bij het bevorderen van de infectiepreventie in zorginstellingen. Reden hiervoor is naast casuïstiek ook de voorwaarde van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat de GGD op regelmatige basis moet aansluiten bij de werkgroep infectiepreventie in zorginstellingen. Overleggen met verschillende partners worden gepland. Het doel is om eind juni te komen tot een advies of en op welke manier de GGD het beste kan aansluiten. Mazelen in Nederland geconstateerd Sinds begin dit jaar zijn er meerdere gevallen van mazelen gemeld in Nederland. Meestal betrof dit reizigers die in het buitenland besmet zijn geraakt en bleef het aantal secundaire ziektegevallen beperkt. Er wordt op kinderleeftijd in Nederland tegen mazelen gevaccineerd (BMR, 14 mnd en 9 jr). Onze regio kent enkele groeperingen met een soms zeer lage vaccinatiegraad, zoals gereformeerden en antroposofen. Onder deze populaties kan een eventuele mazelenuitbraak voor veel ziektelast en enkele sterfgevallen zorgen onder ongevaccineerde kinderen en jongeren. De GGD bereidt zich voor om snel de juiste informatie te kunnen verspreiden mocht er daadwerkelijk een mazelenepidemie uitbreken. Hepatitis A na vakantie in Egypte Eind februari kreeg de GGD een melding van een jonge vrouw die hepatitis A had opgelopen tijdens een vakantie in een allinclusive resort in Egypte. Zij had voor de reis geen reizigersadvies gevraagd en was dan ook niet gevaccineerd tegen het hepatitis A-virus. Dit wordt wel aanbevolen voor een reis naar Egypte. Deze melding was niet de eerste; sinds afgelopen najaar heeft een groot aantal West-Europese toeristen hepatitis A opgelopen op vakantie in 2

Egypte. Zij waren voor de reis niet gevaccineerd. Daarom onderzoekt het Europese Centrum voor Infectieziektebestrijding (ECDC) hoe deze toeristen zijn besmet. De GGD Midden-Nederland helpt mee aan dit onderzoek. Dit onderzoek kan helpen om nieuwe uitbraken van hepatitis A te voorkomen. Daarnaast is de GGD betrokken bij een initiatief om het belang van vaccinaties tegen hepatitis A-virusinfecties onder de aandacht te brengen bij huisartsen en burgers. Risico s op ziekten door bloed-bloed contact bij sporten Vanwege een kind dat drager is van het hepatitis B-virus vroeg de secretaris van een voetbalclub advies over de risico s voor andere kinderen. De GGD adviseerde om het kind toe te laten tot de vereniging, omdat het risico van overdracht heel beperkt is. Bovendien biedt het weren van dit kind geen garanties, omdat er wel meer sporters drager kunnen zijn van bloed overdraagbare infectieziekten. Goede hygiëne bij bloedcontact is altijd van belang, ongeacht de situatie of sport. Het is raadzaam om altijd handschoenen in de EHBO-koffer te hebben in verband met alle soorten ongelukjes die op het veld kunnen gebeuren. Meningokokkose in IJsselstein Op 3 mei kwam er bij de GGD een melding binnen over een kindje van 2 jaar met een vermoeden van bloedinfectie door een meningokok. Als meningokokkenziekte is vastgesteld, gaan medewerkers van de GGD altijd na wie in aanmerking komt voor een preventieve antibioticakuur. Vijftien risicocontacten hebben antibiotica voorgeschreven gekregen. Seksuele gezondheid Vaccinaties Hepatitis B voor homoseksuele mannen Op 16 maart heeft de GGD Midden-Nederland samen met de GG&GD Utrecht gevaccineerd tegen hepatitis B op het Pann feest. De Pann feesten worden georganiseerd voor homoseksuele jongeren. De doelgroep voor de vaccinaties is mannen die seks hebben met mannen. Op de avond zijn alle aanwezigen aangesproken en hebben zij informatie gekregen over de hepatitis B campagne. Tevens was er de mogelijkheid om tijdens de avonden gevaccineerd te worden. Van deze mogelijkheid hebben 13 mannen gebruik gemaakt. Voorlichting seksuele gezondheid op het ROC Aan vier groepen jongens van de afdeling techniek van zowel het ROC MN in Nieuwegein als van het MDO Amersfoort is voorlichting relationele en seksuele vorming gegeven. Theatergroep Kapok praat met jongeren in Houten over de eerste keer Aan 13 groepen van college Heemlanden in Houten heeft theatergroep Kapok een voorstelling gegeven. Tijdens deze reeks voorstellingen was voor het eerst een nieuwe scene opgenomen, waarin twee jongens praten over de eerste keer. Door de leerlingen werd enthousiast gereageerd op de voorstellingen. Ze deden goed mee met de discussies. Ook de leerkrachten waren enthousiast. Ouderavond Relationele en seksuele vorming in Amersfoort Op 19 maart is een succesvolle ouderavond verzorgd over Relationele en seksuele vorming aan de ouders van 4 scholen in Amersfoort. Er waren 50 ouders gekomen. Uit de evaluatie blijkt dat ouders zeer veel bruikbare informatie en tips hebben ontvangen. Ook leerkrachten gaven aan deze informatie goed te kunnen gebruiken bij de uitvoering van de lessen. Zij spraken de intentie uit structureel aandacht aan het thema relationele en seksuele vorming te willen besteden. Scholen willen graag ondersteuning bij lessen over relaties en seksualiteit Bij de inventariserende belronde onder basisscholen in de gemeente Veenendaal en in de regio Eemland geven veel scholen aan interesse te hebben aan ondersteuning bij de uitvoering van lessen rond het thema relaties en seksualiteit. 3

OGGZ Eemland: 30% toename meldingen en trajecten voorkomen huisuitzetting Het aantal meldingen is 30% hoger dan gepland. De middelen zijn echter beperkt, de toename vraagt om alternatieve oplossingen. De meldingen en betrokken burgers kunnen en behoeven niet allen een intensief dwang en drang traject te volgen. Het team OGGZ legt zich steeds meer toe op regie in samenwerking met de ketenpartners zoals zorg, werk en inkomen, huisarts en financiële hulpverlening. Het toenemende aantal meldingen is zorgwekkend en een signaal dat veel individuen en gezinnen de regie op hun leven en gezondheid kwijtraken. Door opeenstapelende problemen en onvoldoende eigen kracht lukt het niet om dit zelf op te lossen. De GGD promoot en werkt actief met ketenpartners aan het vroegtijdig signaleren ter preventie van gestapelde problemen en verdere teloorgang in gezondheid. Onderzoek aanpak woningvervuiling & voorkomen huisuitzetting De HBO Verpleegkunde opleidingen Ede en Utrecht zijn gestart met hun praktijk onderzoek. Tot half juni doen zij onderzoek naar 1) de succes en faalfactoren van het voorkomen huisuitzetting en 2) de behoefte van gemeenten bij de aanpak van woningvervuiling en de rol van de GGD. De GGD biedt HBO en WO opleidingsinstituten gelegenheid om onderzoek te doen en zo de kennis en kwaliteit van taken en instrumenten te verbeteren. De publicatie van de resultaten wordt eind juni verwacht. Enorme toename van het aantal huisuitzettingen in regio Midden-Nederland Deze week heeft Aedes, de koepel van woningbouwcorporaties, bekend gemaakt dat het aantal huisuitzettingen in Nederland met 10% is gestegen. In de regio Midden- Nederland vonden in het afgelopen jaar 275 uitzettingen plaats. Dit is een toename van 30% vergeleken met 2011. Tussen 2009 en 2011 daalde het aantal ontruimingen nog van 1,7 naar 1,4 uitzettingen per 1000 huurwoningen, nu is dat 1,9. Milieu & Gezondheid Grote brand bij heftruckbedrijf in Cothen Eind januari woedde er een grote brand bij een heftruckverhuurbedrijf in Cothen. De rook die hierbij ontstond waaide rechtstreeks het dorp in. Op verzoek van de gemeente Wijk bij Duurstede heeft het team Milieu en Gezondheid een advies opgesteld over hoe bewoners het beste om konden gaan met aangetroffen roet en brandresten. De gemeente heeft dit advies vervolgens op haar website geplaatst. Onderzoek in flat Nieuwegein na klachten bewoners In opdracht van de gemeente Nieuwegein is in maart en april een binnenmilieu onderzoek uitgevoerd bij zeven flatwoningen. De reden van het onderzoek zijn de (gezondheids)klachten die de bewoners ervaren en die zij toeschrijven aan de staat van de woningen. Het onderzoek bestaat uit een visuele inspectie van de woningen en een meting van het kooldioxidegehalte, de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid. De resultaten van het onderzoek zullen worden gepresenteerd aan de bewoners en de opdrachtgever. Veel vragen over PUR De laatste tijd is in de media veel aandacht besteed aan het isoleren van vloeren met PUR schuim. Meerdere bewoners hebben zich het afgelopen jaar bij diverse instanties gemeld met gezondheidsklachten, die zij relateren aan blootstelling aan isocyanaten uit het PUR. Als GGD werden we als gevolg van alle media aandacht de laatste maanden ook regelmatig benaderd door burgers met vragen over gezondheidsklachten in relatie tot PUR. Samen met de burger kijken we of een relatie tussen het PUR en de klachten aannemelijk is. Zo ja, dan wordt in overleg met het landelijk expertteam gekeken of aanvullend onderzoek gewenst is. Mocht u - als gemeente - te maken krijgen met vragen over (de gezondheidsrisico s van) PUR en hierover graag advies of informatie willen, dan kunt u contact opnemen met GGD Midden-Nederland. 4

Risico koolmonoxide vergiftiging op tijd ontdekt Tijdens een binnenmilieu huisbezoek bleek in de keuken een geiser zonder afvoer aanwezig te zijn. De ventilatievoorziening in de keuken was zeer vervuild en zat hierdoor dicht. Tijdens de koolmonoxide (CO) meting liep het CO-gehalte op naar een onacceptabele waarde. Omdat de CO-melder van het energiebedrijf continu afging, was deze door de bewoners uitgezet. De GGD heeft het energiebedrijf gebeld en zij zijn direct gekomen. De geiser is schoongemaakt en de ventilatievoorzieningen zijn door de bewoners schoongemaakt. Een CO weekmeting is uitgevoerd. De bewoners hebben het dringend advies gekregen om een geiser met afvoer te gaan huren en de woning beter te ventileren. Jaarlijks overlijden 15 mensen aan een CO vergiftiging. CO is niet te zien, proeven of ruiken. Raadsavond over Actieplan Geluid in Nieuwegein Op 3 april organiseerde de gemeente Nieuwegein een raadsinformatieavond in verband met het vaststellen van het Actieplan Geluid. Op deze bijeenkomst werden de raadsleden geïnformeerd over het onderwerp geluid en over de plannen van de gemeente om geluidhinder te voorkomen en te beperken. De GGD was aanwezig op de informatiemarkt en heeft daar vragen over geluid en gezondheid beantwoord. Inspecties kinderopvang Vanaf 2014: Risico gestuurd toezicht op peuterspeelzalen De invoering van risico gestuurd toezicht op peuterspeelzalen start in 2014. De locaties hebben dan twee jaar volledige inspecties gehad op de eisen uit de Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. GGD Nederland ontwikkelt dit jaar een model risicoprofiel voor de peuterspeelzalen. Vervolgens maken de GGD en in 2014 voor alle peuterspeelzalen een risicoprofiel. De inspecties worden dan uiterlijk in 2015 op basis van het risicoprofiel vormgegeven. GGD en kunnen ook al in 2014 hun toezicht conform het risicomodel uitvoeren als ze de risicoprofielen klaar hebben. Integraal toezichtkader Samen met de Inspectie van het Onderwijs (IvhO) ontwikkelt GGD Nederland een integraal toezichtkader voor samenwerkingsverbanden tussen onderwijs en opvang. Dit op verzoek van de ministeries van OCW en SZW. Samenwerkingsverbanden tussen opvang en onderwijs zijn sterk in opkomst. Met een integraal toezichtkader kan de inspecteur tot een oordeel komen over de kwaliteit van het gehele samenwerkingsverband. De bestaande regels uit de Wet Kinderopvang en Wet Primair Onderwijs zijn hierbij het uitgangspunt. Met een integraal toezichtkader nemen we bestaande knelpunten zoveel mogelijk weg. Het ontwikkelen hiervan neemt twee jaar in beslag. GGD Nederland en IvhO gebruiken de ontwikkelfase om mogelijkheden te verkennen, uitgebreid te testen, af te stemmen met diverse partijen, te evalueren en te implementeren. Dit moet uiteindelijk resulteren in een kader met bepalingen op basis waarvan toezichthouders kunnen inspecteren. Meldplicht kindermishandeling De Tweede Kamer neemt de Wijzigingswet kinderopvang 2013 in behandeling. Hierin staan nieuwe artikelen die betrekking hebben op de meldplicht voor houders en medewerkers in de kinderopvang. Deze meldplicht zorgt ervoor dat een houder een signaal van kindermishandeling op moet pakken. De houder heeft een overlegplicht naar de vertrouwensinspecteur en zelfs een aangifteplicht bij redelijkheid van een vermoeden tot mishandeling. Zodra de Tweede en vervolgens de Eerste Kamer deze wet hebben aangenomen is duidelijk wanneer de wet ingaat. Wijzigingswet Kinderopvang 2013 (Wko) in aantocht Met het wetsvoorstel wordt voorgesteld de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (hierna: Wko) te wijzigen. De achtergrond van de wijzigingen in de Wko is drieledig. Allereerst wordt beoogd de veiligheid van kinderen binnen de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk verder te waarborgen. Voorts worden enkele recente 5

beleidskeuzes in de Wko verankerd. Ten slotte wordt gestreefd naar verbetering, verduidelijking en vereenvoudiging van de Wko. Wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Deze wet treedt per 1 juli in werking. De wet bepaalt dat organisaties en professionals in zes sectoren met een meldcode moeten werken. Het gaat om de gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en justitie. De meldcode beschrijft in 5 stappen wat bijvoorbeeld een huisarts, leerkracht, verpleegkundige, begeleider in de kinderopvang of hulpverlener moet doen bij vermoedens van geweld en kindermishandeling. In opdracht van de centrumgemeenten Utrecht en Amersfoort is vanuit RAAK een regionaal handelingsprotocol gemaakt (voor de regio Utrecht en Midden-Nederland). Bij de GGD MN worden momenteel de managers en medewerkers met klantencontact geschoold in het werken met de Meldcode. Binnen gemeenten zullen in de toekomst ook leerplichtambtenaren en ambtenaren, die in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning, in direct contact staan met klanten, verplicht worden te werken met een meldcode. Ook zij kunnen gebruik maken van het regionaal handelingsprotocol www.handelingsprotocol.nl Meer informatie: www.meldcode.nl Jeugdgezondheidszorg District Eemland Deelname JG-professionals aan de DUO-dagen Meander Medisch Centrum Op 18 en 19 april jl. heeft de JGZ-Eemland acte de présence gegeven op de zgn. DUOdagen; regionale bijscholingsdagen voor de huisartsen van Midden-Nederland in het Meander Medisch Centrum. Het thema dit jaar was Beter maken. Ook dit jaar waren het weer geslaagde en positieve dagen. Een uitstekende manier voor de jgzprofessionals om huisartsen in de regio te ontmoeten. Goede samenwerking in de keten kan bijdragen aan het beter of sneller signaleren van problemen en preventie. Dit start vaak door elkaar regelmatig tegen te komen en elkaar beter te leren kennen. Voor meer informatie: Patricia van den Berg, Teamleider Amersfoort Zuid (patriciavandenberg@ggdmn.nl) Resultaten neonatale gehoorscreening in het jaar 2012 Het programma neonatale gehoorscreening is een bevolkingsonderzoek met als doel het vroegtijdig opsporen van alle kinderen met een permanent gehoorverlies aan één of beide oren, om vóór de leeftijd van 6 maanden te kunnen starten met een behandeling. Deze neonatale gehoorscreening maakt deel uit van het uniforme deel van het Basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Binnen JGZ Eemland voeren getrainde en geautoriseerde screeners deze onderzoeken uit. Wanneer na drie screeningsrondes nog geen voldoende gehoor kan worden aangetoond aan beide oren wordt een kind voor verdere diagnostiek verwezen naar het audiologisch centrum. De deelname aan de screening is hoog >98%. JGZ Eemland voldoet ook aan de kwaliteitsnorm m.b.t. de tijdigheid van het uitvoeren van de screening in de eerste twee screeningsrondes (>97%.). Signaleren psychosociale problemen op een VO school; motiveren en doorpakken Het basistakenpakket beschrijft de signalerende rol van de JGZ: integrale benadering van het kind en het hierbij betrekken van zowel de lichamelijke, psychische, sociale en de cognitieve ontwikkeling. De JGZ signaleert bedreigende factoren, vraagt hulp of verwijst en grijpt in bij situaties die de veiligheid van het kind bedreigen, zo schrijft ook de Commissie De Winter in de onlangs uitgebrachte evaluatie van het basistakenpakket. 6

Een recente illustratie uit de regio Eemland van de JGZ-praktijk van alledag: Als jeugdverpleegkundige maak ik helaas geregeld mee dat er leerlingen op middelbare scholen met suïcidegedachten rondlopen. Zo waren er onlangs nog twee leerlingen waarbij ik dit signaleerde in een regulier contactmoment op de school. Voor de leerlingen waren de 1-op-1 gesprekken een veilige en anonieme omgeving, waarin ze de vrijheid voelden om hun persoonlijke leven te delen. Ik heb vervolgens deze persoonlijke gegevens op een zorgvuldige manier bij de juiste professional doorgegeven, en zo kon direct de juiste hulp worden geboden. Ik was daarbij de spil tussen leerling, ouders en hulpinstanties. Voor meer informatie: Frida Koudijs, Teamleider Amersfoort Noord (fridakoudijs@ggdmn.nl) Wijkgerichte aanpak in Eemnes In het kader van transitie jeugdzorg is CJG Eemnes bezig om samen met de gemeente te kijken hoe we de taken van het dorpsnetwerk al meer kunnen uitbreiden. Geinspireerd door de proeftuin in het Soesterkwartier hebben het CJG en de gemeente een voorstel geschreven om samen met de bestaande ketenpartners en BJZ een wijkgerichte aanpak te gaan hanteren en het één gezin één plan principe steviger te gaan inzetten. De ketenpartners zullen meer met elkaar moeten gaan samenwerken, elkaars expertise gaan verkennen en elkaars expertise gaan gebruiken. Het streven is om rond de zomer hiermee te gaan starten. Gezondheidsbevordering, beleidsadvisering en epidemiologie Epidemiologie Eerste resultaten gezondheidsonderzoek onder volwassenen en senioren bekend. Het afgelopen jaar is deze monitor voor het eerst in samenwerking met CBS en RIVM gehouden, waardoor we nu ook op landelijk niveau gegevens hebben. Ongeveer 400.000 mensen hebben landelijk de vragenlijst ingevuld. In de regio Midden-Nederland waren dit 31.981 mensen. De eerste resultaten over roken, alcoholgebruik, overgewicht, chronische aandoeningen, ervaren gezondheid, mantelzorg, eenzaamheid, risico op angst/depressie, moeite met rondkomen en huiselijk geweld zijn naar de gemeenten gestuurd. De percentages van de lokale onderwerpen, uitsplitsing naar risicogroepen en vergelijkingen met voorgaande jaren zijn over enkele weken beschikbaar. Publieke Gezondheid B.Slim: Good practice Op verzoek van het RIVM Centrum voor Gezond Leven zal Josien Felix van de GGD Midden-Nederland en Marloes Westerveld van de gemeente Amersfoort, projectleiders van B.Slim, een bijdrage leveren aan de netwerkbijeenkomst over sociale marketing op 6 juni a.s. Sociale marketing is een succesvolle aanpak in het verleiden van mensen tot het maken van gezonde keuzes. Hoe deze strategie in het preventieprogramma B.Slim wordt toepast, zal de 6e juni uiteengezet worden, als 1 van de 3 good practices. Voor meer informatie over de bijeenkomst en aanmelding zie: http://www.loketgezondleven.nl/advies-enondersteuning/kennis-en-ervaringuitwisselen/netwerkbijeenkomsten/netwerkbijeenkomsten-sociale-marketing/ Monitor 0 4 jaar in alle regio s besproken De afgelopen weken hebben we in alle regio s terugkoppelingsbijeenkomsten gehouden over de resultaten van de Monitor 0 4 jaar. Wethouders, ambtenaren, vertegenwoordigers van thuiszorgorganisaties en CJG s waren daarbij aanwezig. De gemeenten zijn nu aan zet om te bezien welke activiteiten verder nodig zijn, bijvoorbeeld een lokale verdiepingsbijeenkomst in CJG-verband. Voor overleg of informatie hierover kunt u contact opnemen met uw regio PPG-er. 7

Prenatale zorg: taak voor gemeenten In 2011 hebben gemeenten er een wettelijke taak bijgekregen: prenatale zorg. De middelen hiervoor zijn per 1 januari 2009 al van de AWBZ overgeheveld naar de gemeenten via de Brede Doeluitkering Centra voor Jeugd en Gezin. Door prenatale voorlichting worden aanstaande ouders geïnformeerd over wat komen gaat en waar zij terecht kunnen voor vragen, advies, hulp en ondersteuning rondom de zwangerschap, de bevalling en de periode daarna. Prenatale voorlichting verhoogt dus de kansen voor een kind vanaf het allereerste begin. Door gemeenten verantwoordelijkheid te geven voor de organisatie van prenatale voorlichting hebben zij de mogelijkheid om deze direct te verbinden aan de Centra voor Jeugd en Gezin en de reguliere zorgverleners zoals huisarts en verloskundige in de gemeente. Meer lezen over achtergronden en mogelijke aanpak op lokaal niveau? De VNG heeft over dit onderwerp al in 2009 een Handreiking uitgegeven, die met onderstaande link te openen is: http://www.vng.nl/files/vng/vng/documenten/extranet/sez/joc/jg_handreiking_pre natale_voorlichting_2009.pdf Eerste lijns café in IJsselstein druk bezocht Vertegenwoordigers van de lokale eerste lijn organiseerden op 11 april in IJsselstein een eerste lijns café. Het begint een goede traditie te worden om in IJsselstein jaarlijks een dergelijke bijeenkomst te organiseren. Doel is netwerken, samenwerking te verbeteren en informatie uit te wisselen. Ook de GGD, welzijnswerk en andere relevante partijen waren aanwezig. Er is onder meer informatie uitgewisseld over de monitors van de GGD die dit voorjaar zijn afgerond, over het project JOGG ( Jongeren op Gezond gewicht ) en een nieuwe preventieve activiteit die door de gemeente gesubsidieerd wordt en zich richt op preventie en bestrijding van overgewicht t.b.v. de doelgroep volwassenen. Lekker fit! Duim uitgereikt in Veenendaal Op 26 april is, na het Koningsontbijt, voor het eerst in de gemeente Veenendaal de Lekker fit! Duim uitgereikt. De Engelenburgschool ontving deze stimuleringsprijs uit handen van wethouder Bouwmeester. Het ontvangen van de Lekker fit! oorkonde is een bevestiging van alle inspanningen die de school heeft geleverd op het gebied van gezond eten, meer bewegen en gezonde keuzes bij hun leerlingen. De Lekker fit! Duim is een landelijk keurmerk en is ontwikkeld door de Nederlandse Hartstichting, en waarbij ook GGD Midden-Nederland en Sportservice Midden Nederland betrokken waren. De Duim is bedoeld om scholen te stimuleren de gezondheidsthema s voeding en bewegen een vaste plek te geven in het schoolbeleid en ze te belonen voor hun goede aanpak. Grote opkomst workshop Drank- en Horecawet in Woerden Op 9 april vond er een workshop nieuwe Drank- en Horecawet plaats in Woerden. Alle alcoholverstrekkers in Woerden waren voor deze bijeenkomst uitgenodigd. Er was veel belangstelling; onder de 70 deelnemers aan deze workshop waren vertegenwoordigers van clubs, sportverenigingen, detailhandel, politie, jongerenwerk en horeca. Tijdens het algemene gedeelte werden de aanpak van Nuchter Verstand toegelicht en de wijzigingen in de Drank- en Horecawet. Daarna was er een interactief gedeelte waarin de deelnemers werden uitgenodigd om mee te denken over het alcoholmatigingsbeleid van de gemeente Woerden. Dit leidde tot stevige en inhoudelijk goede discussies. De tips, suggesties en ideeën vanuit de aanwezigen worden door de gemeente Woerden meegenomen in de verdere uitwerking van het beleid. Project rookvrije schoolterreinen Om het roken door kinderen te ontmoedigen wil het kabinet vanaf 1 januari 2014 de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak van 16 naar 18 jaar verhogen. De helft van de rokers begint op het schoolplein. Kinderen gaan sneller roken als hun vrienden dat ook doen: zien roken, doet roken. Hoe eerder een kind begint met roken, hoe waarschijnlijker het is dat hij verslaafd raakt. En hoe moeilijker het is om later nog te stoppen. Er is nog geen wet die scholen voorschrijft om hun schoolterrein rookvrij te maken. Scholen moeten dus zelf actie ondernemen. Om scholen hierbij te ondersteunen, lanceerde het Longfonds in maart het project 8

rookvrije schoolterreinen. Scholen kunnen naar de website www.longfonds.nl/schoolterrein en daar een stappenplan doorlopen. In principe kunnen scholen dit zelfstandig doen. Als zij toch bepaalde ondersteuning wensen, dan kan contact worden opgenomen met de lokale GGD en/ of instelling voor verslavingszorg. Sportvereniging Baarn loopt voorop met een gezonde sportkantine Naar aanleiding van de informatiebijeenkomst begin dit jaar voor alle (sport)kantines in Baarn, georganiseerd vanuit het leefstijlproject B.Slim, heeft SV Baarn besloten over te gaan op een gezonde Sportkantine. De gemeente Baarn loopt daarmee voorop in Midden-Nederland. De komende maanden zal de sportvereniging begeleid worden om te komen tot een kantine met een gezond en gevarieerd aanbod met als streven een feestelijke kick-off eind augustus. De gezonde sportkantine zal passen bij de eigen identiteit, doelgroep en de exploitatie van de vereniging. Een gezonder voedingsaanbod kan zowel voor de gezondheid van de kantinebezoeker als de omzet van de kantinebeheerder een win-win situatie opleveren. Het is namelijk goed mogelijk om ook met een gezond voedings- en drankenaanbod een winstgevende omzet te draaien. Voor meer informatie: Dany Ashtari (PPG er Regio Eemland) Dashtari@ggdmn.nl Asielzoekers Opvoeden en Zo Voor Somalische vrouwen in het asielzoekerscentrum Leersum loopt al enige tijd een cyclus bijeenkomsten Opvoeden en Zo, in samenwerking met een Somalische pedagoge. Als afwisseling werd tussendoor een bijeenkomst ingevuld over de organisatie van de gezondheidszorg in Nederland. De meeste deelnemers hebben inmiddels een verblijfsstatus, en stromen uit naar gemeentes in de regio. Overleg met instanties rondom jeugdzorg loopt over de mogelijkheid om ook aan andere taalgroepen in het AZC groepsmatige opvoedingsondersteuning te bieden. Als pilot wordt sinds maart elke twee weken een bijeenkomst aangeboden aan pasbevallen vrouwen, vormgegeven door de zwangerenbegeleidster van het centrum, en een GGDmedewerkster. Naast het broodnodige sociale contact en het uitwisselen van ervaringen worden bekkenbodemspieroefeningen gedaan, babymassage geoefend en wordt informatie gegeven over gezonde voeding, anticonceptie en de zorg voor de baby. De taalbarrière wordt geslecht met behulp van een vrijwilligster. Aan de peuterspeelzaal op het AZC werd ondersteuning geboden rond het leren tandenpoetsen. Binnen een oriëntatietraining voor nieuw-gearriveerde Arabisch sprekende bewoners werd een gastles ingevuld over de organisatie van gezondheidszorg tijdens de asielprocedure. 9