OPENINGSRITEN Introitus Ps. 2,7. V. 1,2,8 Dominus dixit ad me: Filius meus es tu, ego hodie genui te. Ps. Quare fremuerunt gentes: et populi meditati sunt in ania? Gloria Patri et Filii et spiritu Sancto. Sicut erat in pricipio et nunc et semper. Et in saecula saeculorum. Amen. De heer sprak tot Mij: Gij zijt mijn Zoon. Ik heb U heden verwekt. Ps. Waarom zijn de volkeren rumoerig, beramen de naties verzet? Eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Zoals het was in het begin en nu en altijd. En in de eeuwen der eeuwen. Amen. Inleiding - Welkomstwoord Schuldbelijdenis Pr. Ik belijd voor de almachtige God, en voor u allen, dat ik gezondigd heb in woord en gedachte in doen en laten. Door mijn schuld, door mijn schuld, door mijn grote schuld. Daarom smeek ik de heilige Maria, altijd maagd, alle engelen en heiligen en u broeders en zusters, voor mij te bidden tot de Heer onze God. Moge de almachtige God zich over ons ontfermen, onze zonden vergeven, en ons geleiden tot het eeuwig leven. Allen Amen. Kyrie Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Christe, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Kyrie, eleison. Heer, ontferm U over ons. Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons. Heer, ontferm U over ons. Heer, ontferm U over ons. - 1 -
Gloria Gloria in excelsis Deo, et in terra pax hominibus, bonae voluntatis. Laudamus te, benedicimus te, adoramus te, glorificamus te. Gratias agimus tibi propter magnam gloriam tuam. Domine Deus, Rex caelestis, Deus Pater omnipotens. Domine Fili unigenite, lesu Christe. Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, lesu Christe. Cum Sancto Spiritu in Gloria Dei Patris. Amen. Eer aan God in den hoge, en vrede op aarde aan de mensen, die Hij liefheeft. Wij loven U. Wij prijzen en aanbidden U. Wij verheerlijken U en zeggen U dank voor Uw grote heerlijkheid. Heer God, hemelse Koning, God, almachtige Vader. Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus. Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader. Gij die wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons. Gij die wegneemt de zonden der wereld, aanvaard ons gebed. Gij die zit aan de rechterhand van de Vader, ontferm U over ons. Want Gij alleen zijt de Heilige. Gij alleen de Heer. Gij alleen de Allerhoogste, Jezus Christus. Met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader. Amen Gebed - 2 -
WOORDDIENST Eerste lezing: Jes. 9, 1-3.5-6 Uit de Profeet Jesaja Het volk dat in het donker wandelt, ziet een groot licht; een licht straalt over hen die wonen in het land van doodse duisternis. Gij hebt hun blijdschap vermeerdert, hun vreugde vergroot. Voor uw aanschijn zijn zij vol vreugde, een vreugde als die om de oogst, als die van mensen die jubelen bij het verdelen van de buit. Want het juk dat zwaar op het volk drukte, de stang op hun schouders, en de stok van hun drijvers, Gij hebt ze stuk gebroken als op de dagen van Midjan. Want een Kind is ons geboren, een Zoon werd ons geschonken; Hem wordt de macht op de schouders gelegd en men noemt Hem: Wonderbare Raadsman, Goddelijke Held, Eeuwige Vader, Vredevorst. Een grote macht en een onbeperkte welvaart zullen toevallen aan Davids troon en aan zijn koninkrijk, zodat het gegrondvest zal zijn en stevig gebouwd op recht en gerechtigheid. De ijver van de Heer der hemelse machten brengt het tot stand. Lector: Zo spreekt de Heer. Wij danken God. Psalm Heden is ons een Redder geboren, Christus de Heer. Lector: Zingt voor de Heer een nieuw gezang, zingt voor de Heer alle landen. Zingt voor de heer en verheerlijkt zijn Naam, verkondigt zijn heil alle dagen. Heden is ons een Redder geboren, Christus de Heer. Lector: Meldt aan de naties zijn heerlijkheid, zijn wondere daden aan alle volken. Dan straalt de hemel en jubelt de aarde, de zee neuriet mee met al wat daar leeft. Heden is ons een Redder geboren, Christus de Heer. Lector: De velden zwaaien met al hun gewassen, de woudreuzen buigen hun kruin. Zij juichen de Heer toe omdat Hij komt, Hij komt als koning der aarde. - 3 -
Heden is ons een Redder geboren, Christus de Heer. Tweede lezing: Tit. 2, 11-14 Uit de Brief van de heilige apostel Paulus aan Titus De genade van God, bron van heil voor alle mensen, is op aarde verschenen. Zij leert ons goddeloosheid en wereldse begeerten te verzaken en bezonnen, rechtvaardig en vroom te leven in deze tijd, terwijl wij uitzien naar de zalige vervulling van onze hoop, de openbaring van de heerlijkheid van onze God en Heiland Christus Jezus. Hij heeft zichzelf voor ons gegeven, om ons van alle ongerechtigheid te verlossen en ons te maken tot zijn eigen volk, gereinigd van zonde, vol ijver voor alle goeds. Lector: Zo spreekt de Heer. Wij danken God Alleluia Alleluia. Dominus dixit ad me: Filius meus es tu, ego hodie genui te. Alleluia Alleluia. De Heer sprak tot Mij: Gij zijt mijn Zoon. Ik heb U heden verwekt. Alleluia. Evangelielezing: Lc. 2, 1-14 de Heer zal bij u zijn. De Heer zal u bewaren. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Lucas. Lof zij U Christus. In die dagen kwam er een besluit van keizer Augustus, dat er een volkstelling moest gehouden worden in heel zijn rijk. Deze volkstelling vond plaats eer Quirinus landvoogd van Syrië was. Allen gingen op reis, ieder naar zijn eigen stad, om zich te laten inschrijven. Ook Jozef trok op en omdat hij behoorde tot het huis en geslacht van David, ging hij van Galilea, uit de stad Nazaret, naar Judea: naar de stad van David, Bethlehem geheten, om zich te laten inschrijven, samen met Maria zijn verloofde die zwanger was. Terwijl zij daar verbleven, brak het uur aan waarop zij moeder zou - 4 -
worden; zij bracht een zoon ter wereld, haar eerstgeborene. Zij wikkelde Hem in doeken en legde Hem neer in een kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in de herberg. In de omgeving bevonden zich herders, die in het open veld gedurende de nacht hun kudde bewaakten. Plotseling stond een Engel des Here voor hen en zij werden omstraald door de glorie des Heren, zodat zij door grote vrees werden bevangen. Maar de Engel sprak tot hen: 'Vreest niet, want zie, ik verkondig u een vreugdevolle boodschap die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een Redder geboren, Christus de Heer, in de stad van David. Dit zal voor u een teken zijn: gij zult het pasgeboren kind vinden in doeken gewikkeld en liggend in een kribbe.' Opeens voegde zich bij de Engel een hemelse schare; zij verheerlijkten God met de woorden: 'Eer aan God in den hoge en op aarde vrede onder de mensen in wie Hij welbehagen heeft.' Zo spreekt de Heer. Wij danken God Evangelieacclamatie U komt de lof toe, U het gezang, U alle glorie, O vader, o Zoon, o Heilige Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Homilie Credo Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli en terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum lesum Christum, Filium Dei unigenitum. Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo Ik geloof in één God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde, van al wat zichtbaar en onzichtbaar is. En in één Heer, Jezus Christus, eniggeboren Zoon van God. Voor alle tijden geboren uit de Vader. God uit God, licht uit licht, ware God uit de ware God. - 5 -
vero. Genitum non factum, consubstantialem Patri; per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines, et propter nostrum salutem descendit de caelis. Et incarnates est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine, et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est. Et resurrexit tertia die, secundum Scripturas. Et ascendit in caelum; sedet ad dexteram Patris. Et iterum venturus est cum gloria, iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis. Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur: qui locutus est per prophetas. Et unam sanctam, catholicam et apostolicam Ecclesiam. Confiteor unum baptisma in remisonem peccatorum. Et exspecto resurrectionem mortuorum. Et vitam venturi saeculi. Amen. Geboren, niet geschapen, één in wezen met de Vader, en door Wie alles geschapen is. Hij is voor ons, mensen, en omwille van ons heil uit de hemel neergedaald. Hij heeft het vlees aangenomen door de Heilige Geest uit de Maagd Maria en is mens geworden. Hij werd voor ons gekruisigd. Hij heeft geleden onder Pontius Pilatus en is begraven. Hij is verrezen op de derde dag, volgens de Schriften. Hij is opgevaren ten hemel; zit aan de rechterhand van de Vader. Hij zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen levenden en doden. En aan zijn Rijk komt geen einde. Ik geloof in de Heilige Geest, die Heer is en het leven geeft, die voortkomt uit de Vader en de Zoon. Die met de Vader en de Zoon tezamen wordt aanbeden en verheerlijkt; die gesproken heeft door de profeten. Ik geloof in de éne, heilige, katholieke en apostolische Kerk Ik belijd één doopsel tot vergeving van de zonden. Ik verwacht de opstanding van de doden en het leven van het komend Rijk. Amen. - 6 -
Voorbeden Na ieder voorbede: Lector: Laat ons zingend bidden Heer, onze God, wij bidden U verhoor ons. Collecte en gereedmaken der gaven Offertorium Ps. 95, 1 Laetentur caeli, et exsultet terra ante faciem Domini: quoniam venit. Offerande Laat de hemelen zich verblijden en de aarde juichen voor het aanschijn van de Heer, want Hij is gekomen. Pr. Bidt, broeders en zusters, dat mijn en uw offer aanvaard mag Moge de Heer het offer uit uw handen aannemen, tot lof en eer van zijn Naam, tot welzijn van ons en van heel zijn heilige Kerk Gebed over de gaven Grote lofprijzing Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. Sursum corda. Habemus ad Dominum. Gratias agamus Domino Deo nostro. Dignum et iustum est. De Heer zal bij u zijn De Heer zal u bewaren Verheft uw hart Wij zijn met ons hart bij de Heer Brengen wij dank aan de Heer, onze God Hij is onze dankbaarheid waardig - 7 -
EUCHARISTISCHE DIENST Praefatio Vere dignum et iustum est, aequum et salutare,nos tibi semper et ubique gratias agere: Domine, sancte Pater, omnipotens, aeterne Deus per Christum Dominum nostrum. Qui, in huius venerandi festivitate mysterii, in invisibilis in suis, visibilis in nostris apparuit, et ante tempora genitus esse coepit in tempore; ut, in se erigens cuncta delecta, in integrum restitueret uiversa, et hominem perditum ad caelestia regna revocaret. Unde et nos, cum omnibus Angelis te laudamus iucunda celebratione clamantes: Prefatie Heilige vader, machtige eeuwige God, om recht te doen aan uw heerlijkheid, om heil en genezing te vinden zullen wij U danken, altijd en overal door Christus onze Heer. In het mysterie van zijn geboorte dat wij heden vieren, is Hij die als God onzichtbaar is, zichtbaar onder ons verschenen. Voor alle tijden geboren uit de Vader is Hij onze tijd binnengegaan. Wat vervallen is richt Hij weer op, heel de schepping wordt hersteld en de verdwaalde mens roept Hij terug naar het Koninkrijk der hemelen. Daarom met alle Engelen loven U en zingen vol vreugde: Sanctus Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth. Pleni sunt caeli et terra gloria tua. Hosanna in excelsis. Benedictus qui venit in nomine Domini. Hosanna in excelsis. Heilig, Heilig, Heilig, de Heer, de God der hemelse machten. Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. Hosanna in den hoge. Gezegend Hij, die komt in de Naam des Heren. Hosanna in den hoge. Indien mogelijk knielen wij nu. - 8 -
Eucharistisch gebed Ja, Heer, Gij zijt werkelijk de Heilige; heel uw schepping moet U wel prijzen, want door Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer, maakt Gij alles levend en heilig, in de kracht van de Heilige Geest. Altijd blijft Gij bezig, U een volk bijeen te brengen uit alle naties en rassen en talen; want van oost tot west moet door een zuivere offergave hulde worden gebracht aan uw Naam. Wij hebben deze gaven dan ook hier gebracht om ze aan U toe te wijden. In alle ootmoed vragen wij U, ze te heiligen door uw Geest, en ze Lichaam en Bloed te doen zijn van Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer, op wiens woord wij deze geheimen vieren. Want in de nacht dat Hij werd overgeleverd, nam Hij brood en sprak daarover het dankgebed om uw Naam te verheerlijken. Toen brak Hij het brood, gaf het aan zijn leerlingen en zei: "Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is mijn Lichaam dat voor u gegeven wordt Zo nam Hij ook na de maaltijd de beker en sprak een zegenbede om uw Naam te verheerlijken. Hij gaf hem aan zijn leerlingen en zei: "Neemt deze beker en drinkt hier allen uit, want dit is de beker van het nieuwe altijddurende Verbond, dit is mijn Bloed dat voor u en alle mensen wordt vergoten tot vergeving van de zonden. Blijft dit doen om Mij te gedenken. " Verkondigen wij het mysterie van het geloof. Heer Jezus, wij verkondigen uw dood en wij belijden tot Gij keert, dat Gij verrezen zijt. Daarom, Heer, gedenken wij het heilzame lijden en sterven van uw Zoon, zijn glorievolle verrijzenis, en zijn verheffing aan uw rechters hand; zo staan wij vol verwachting open voor zijn wederkomst bieden U vol dankbaarheid dit offer aan, zo levend en heilig. Wij vragen U, Heer: zie welwillend neer op het Offer van uw Kerk, en wil er uw Zoon in herkennen, door wiens dood Gij ons met U verzoend hebt. - 9 -
Geef dat wij mogen worden verkwikt door het nuttigen van zijn Lichaam en bloed. Vervul ons van zijn Heilige Geest opdat men ons in Christus zal zien worden tot één lichaam en één geest. Moge Hij ons maken tot een blijvende offergave voor U: dan zullen wij het erfdeel verkrijgen dat Gij ons beloofd hebt, samen met Maria, de Heilige Maagd en Moeder van God; met de Heilige Aartsengel Michaël, met uw Apostelen en Martelaren, met de Heilige Clemens en met allen die in uw heerlijkheid zijn en daar voor ons bidden. Mogen de vrede in de wereld en het heil van alle mensen toenemen door dit offer van uw Zoon, dat ons in handen is gegeven opdat wij met U worden verzoend. Maak uw volk, onderweg hier op aarde, sterk in liefde en geloof: samen met uw dienaar N, onze Paus, en N onze Bisschop, met alle bisschoppen, de geestelijkheid en heel het gelovige volk dat Gij u hebt verworven. Wij vragen U, welwillend te staan tegenover de wensen van deze gemeenschap die hier bij U is, en waarvan Gij de Vader zijt. Goede God, breng in uw barmhartigheid al uw kinderen van overal bijeen. Laat onze overleden broeders en zusters, ja, laat allen die U lief waren en die van hier zijn heengegaan, genadig binnen in uw Rijk. Ook wijzelf hopen daar eens te mogen zijn, om met hen samen voor altijd te mogen genieten van uw heerlijkheid, door Christus onze Heer. In Hem schenkt Gij alles wat goed is aan deze wereld. Door Hem en met Hem en in Hem zal uw Naam geprezen zijn, Heer onze God, almachtige Vader, in de eenheid van de Heilige Geest, hier en nu en tot in eeuwigheid. Amen. Pater Noster Priester: Praeceptis salutaribus moniti, et divina institutione formati, audemus dicere: Onze Vader Aangespoord door een gebod van de Heer en door zijn goddelijk woord onderricht, durven wij zeggen: - 10 -
Pater noster, qui es in caelis: sanctificetur nomen tuum; adveniat regnum tuum; fiat voluntas tua, sicut in caelo et in terra. Panem nostrum cotidianum da nobis hodie; et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris; et ne nos inducas in tentationem; sed libera nos a malo. Onze Vader, die in de hemel zijt, uw Naam worde geheiligd, uw Rijk kome; uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schuld, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren, en breng ons niet in beproeving, maar verlos ons van het kwade. Verlos ons, Heer, van alle kwaad, geef vrede in onze dagen, dat wij, gesteund door uw barmhartigheid, vrij mogen zijn van zonde, en beveiligd tegen alle onrust: hoopvol wachtend op de komst van Jezus, Messias, uw Zoon. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen. Heer Jezus Christus, Gij hebt tegen uw Apostelen gezegd: Vrede laat Ik u; mijn vrede geef Ik u. Let niet op onze zonden, maar op het geloof van uw Kerk; vervul uw belofte: geef vrede in uw Naam en maak ons één. Gij die leeft in eeuwigheid. Amen. De vrede des Heren zij altijd met u. En met uw geest. Pr. Wenst elkaar de vrede. Allen geven elkaar een teken van vrede. Agnus Dei Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: miserere nobis. Lam Gods Lam Gods, dat wegneemt de zonde: der wereld, ontferm U over ons. Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons. - 11 -
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi: dona nobis pacem. Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, geef ons de vrede Zalig zij die genodigd zijn aan de maaltijd des Heren. Zie het Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld. Heer, ik ben niet waardig, dat Gij tot mij komt, maar spreek slechts één woord en ik zal gezond worden. Uitreiking van de heilige communie Communio Ps. 109, 3 In splendoribus sanctorum ex utero ante luciferum genui te. Zingen: Lied 3 - Wij komen tezamen Slotgebed SLOTRITUS Mededelingen Zegen en wegzending De Heer zij met u. En met uw geest Zegene u de almachtige God, Vader, Zoon en Heilige Geest. Amen. Gaat nu heen in vrede. Wij danken God Zingen: Lied 13 - Eer zij God in onze dagen In de luister van het heilige heb Ik U voor de morgenster uit mijn schoot doen voortkomen. - 12 -