WaterEvent 5 oktober 207 Erik van Os Wageningen UR erik.vanos@wur.nl Tel. 037 483335 ap Bij de Vaate Delphy j.bijdevaate@delphy.nl Tel. 06 265 8675 WaterEvent 5 oktober 207 05-oktober 207, Erik van Os, ap Bij de Vaate
Opzet van deze Workshop Water Event 05-oktober 207, Erik van Os, ap Bij de Vaate Waterstromenmodel Verschillen in hoeveelheid lozing Inzicht in relatie zandfilter spoelen en natrium in gietwater Welke andere factoren leiden tot lozing? Beslissingsondersteunend rekenmodel Zuiveringstechnieken Verschillen in investering en jaarkosten >6 goedgekeurde machines Strategische keuzes op weg naar nul emissie in 2027 2 Waterstromenmodel: een rekentool http://www.glastuinbouwmodellen.wur.nl/waterstromen/ Inzicht in eigen waterstromen Hoe krijg je dat? Regel 2 Niveau 2 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 3 Regel Instellingen in WS model Natrium gietwater: 0,,5 mmol/l Grenswaarde om te gaan lozen: 4 of 8 mmol/l natrium Zandfilter spoelwater: lozen of recirculeren 3 teelten Komkommer per jaar 30% drain Weer jaar 205 EC 2,5 ms/cm 9 mmol/l NO 3 in drainwater 3 4 Resultaten berekeningen () Resultaten berekeningen (2) Op tijd spoelen geeft 700 m 3 /ha/jr lozing Op druk spoelen <200 m 3 /ha/jr lozing Lozen bij grenswaarde 4 mmol/l natrium geeft bij gietwater >0,7 mmol/l natrium extra veel lozing ivm 8 mmol/l 5 Zeeffilter of SAF filter ipv zandfilter bespaart ca. 5% lozing bij <0,5 mmol/l natrium Recirculeren spoelwater bespaart ca. 5% lozing bij <0,5 mmol/l natrium Hier ca. 00 m 3 /ha/jr lozing gedurende teeltwisseling: andere workshop 6
Welke andere factoren leiden tot lozing? Voorbeeld: paprikabedrijf Deel matten op goten; deel op de grond met drainslang onder mat Bronwater zonder omgekeerde osmose als aanvullend water naast hemelwater. Bassin uit bron aanvullen vanaf maart. 7 8 Bron aan bij 95% Bron uit bij 99% Bron aan bij 30% Totale inname uit bron: 43% van jaarbehoefte Inname uit bron: 8% van jaarbehoefte Bron uit bij 40% 9 0 Teeltsysteemkeuze (voorbeeld paprika) Bron aan bij 30% Totale inname uit bron: 3% van jaarbehoefte Bron uit bij 40% Stalen goten = gesloten drainopvang Matten op grond met drainslangen onder folie: veel verliezen Ruim 20% t.o.v. gift verlies! Ruim 5.500 m 3 drainwaterverliezen per ha Ruim 7.500 per ha verlies aan meststoffen PLUS: sneller behoefte aanvullend water = Natrium-inname 2 2
Welke factoren leiden tot lozing? Natrium keuzemoment aanschakelen aanvullend water lekkage voorkomen = minder inname slechter water geloof in bepaalde Natrium-grens Teeltwisseling: Recirculatie: Opgebruiken drainwater Wantrouwen t.a.v. ontsmetter Hergebruik reinigingswater Geen ervaring hergebruik drainwater Start van teelt: wel/niet drainwater hergebruiken? Gebrekkige aandacht voor drainmanagement: niveauregeling draintank Technische inrichting en onderhoud: Storing ontsmetter Te kleine drainsilo s 3 BOS Zuiveringstechnieken http://www.wur.nl/nl/expertises- Dienstverlening/Onderzoeksinstituten/plantresearch/glastuinbouw/show-glas/Beslissingsondersteunendrekenmodel-zuiveringstechnieken.htm Handleiding bijgevoegd Eerst Waterstromenmodel draaien: Opgeslagen om later te importeren Goedgekeurde apparatuur: 4 BZG Goedgekeurde apparatuur Leverancier Zuiveringsinstallatie 95% zuiveringsrendement 99.5% zuiveringsrendement voor imidacloprid Agrozone Hortizone Ozon Enthoven techniek Apollo Plus H 2O 2 + UV Water IQ Opticlear Diamond H 2O 2 + O 3 + katalysator Hortimax Hortimax CleanLite H 2O 2 + UV Priva M-line en E-line H 2O 2 + UV WaterQ WaterQ Defender H 2O 2 + UV Moor Filtertechniek Poseidon Nanofiltratie en actief kool Waterson Waterson mobile solution (Opticlear D) H 2O 2 + O 3 + katalysator In onderzoek Resultaten, alleen zuivering Euro x 000 Investeringen bij 243 m 3 /ha/jr lozing: 8.000 29.000 Bij.449 m 3 /ha/jr: 20.000 34.000 arkosten bij 243 m 3 /ha/jr lozing: 2.200 3.800 9-5/m 3 Bij.449 m 3 /ha/jr: 3.000 5.000 2 3,5/m 3 5 6 Resultaten, ontsmetten + zuivering Euro x 000 Investeringen bij 243 m 3 /ha/jr lozing: 26.000 36.000 Bij.449 m 3 /ha/jr: 46.000 56.000 arkosten bij 243 m 3 /ha/jr lozing: 4.00 5.500 6-23/m 3 Bij.449 m 3 /ha/jr: 6.250 8.750 4-6/m 3 Hier 0,7 m 3 /uur unit, voor 0 ha bedrijf liggen bedragen anders Zuiveringscapaciteit [m 3 /uur] = pieklozing Grotere capaciteit = duurder Per capaciteitsvraag andere installatie gunstiger aanschafkosten Pieklozing vereist grotere buffer Pieken afvlakken Teeltwisseling Planning NB som andere kosten soms hoger: +Voorfiltratie +Aanpassen waterstromen +Buffer +. Aanschafkosten bij gevraagde capaciteit van 0,3 m 3 /uur Hortimax Cleanlite 4.250 Priva Vialux E-line 7.000 Enthoven Apollo 7.900 WaterQ Defender 8.500 WaterIQ Opticlear Diamond 9.500 Agrozone Hortizone 25.995 Moor Filtertechniek 34.600 Aanschafkosten bij gevraagde capaciteit van 2, m 3 /uur WaterQ Defender 25.500 Priva Vialux E-line 26.000 Hortimax Cleanlite 35.500 Moor Filtertechniek 45.950 Enthoven Apollo 48.750 WaterIQ Opticlear Diamond 67.500 Agrozone Hortizone 7.089 7 8 3
Overige kosten: volume en onderhoud Rekening houden met onderhoudsbeurt van installatie bovenop waterbehandelingskosten (!! X00 3.500 per jaar!!) Volume beïnvloedt totaal kosten Behandelkosten voor 243 of.449 m 3 Agrozone Hortizone 50 Moor Filtertechniek 60 WaterQ Defender 90 WaterIQ Opticlear Diamond 50 Laag te zuiveren volume: mobiel zuiveren Alleen zuiveren: hoeveel bedrijfsuren? Effect stilstand? arkosten = +Afschrijving +Behandelkosten +Onderhoudsbeurt +Slijtage? Hortimax Cleanlite 80 Priva Vialux E-line 90 Enthoven Apollo 90 Andere eisen beïnvloeden keuze = BELANGRIJKER Zowel ontsmetten als zuiveren Substraatvoorkeur = invloed op transmissiewaarde (UV-ontsmetten) Duurzaamheid van installatie = vertrouwen, kosten Streven naar nullozing = zuivering niet (meer) nodig Mobiel zuiveren betere oplossing = flexibel Natriumverwijdering = minder/niet hoeven lozen Moor Poseidon WaterIQ - Opticlear Diamond Horticoop SRU 9 20 Strategische keuzes op weg naar nul emissie in 2027 Conclusies m.b.t. volgorde beslissingen Nu al inzetten op nullozing? Zelf zuiveren of mobiel/extern? Uitstel beslissing over eigen installatie Eerst alle aandacht op lozingen voorkomen Ontsmetter vervangen voor installatie die kan ontsmetten en zuiveren? Certificering voor gebruik imidacloprid (Admire)? Zuiveren zonder aandacht voor waterstromen? Waterstromen in beeld brengen Waterstromen verbeteren en lozingen terugbrengen Pieklozingen afvlakken Pieklozing (capaciteit) en totaal lozing bepalen Bedrijfsstrategie bepalen m.b.t. lozingsmotieven in toekomst Overleg met bevoegd gezag indien nodig Zuiveringsoplossing bepalen Zuiveringsoplossing installeren voor --208 2 22 Bedankt voor jullie aandacht! Zijn er nog vragen?? 23 4