U De 691.32 : 693.5 : 624.012.41 +.04 Voorschriften Beton VB 74 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Deel A Gemeenschappelijk gedeelte Regulations for concrete 74 Part A - General StichtingCommissie Voorschriften Beton Vervangt NEN 1009 gedeeltelijk NEN 3861 1e druk, april 74 Met correcties mei 77 NEDERLANDS NORMALISATIE-INSTITUUT
In deze herdruk is het "Correctieblad NEN 3861" van mei 77 verwerkt. Stichting Commissie Voorschriften Beton Niets uit deze norm mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het NNI. Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft, telefoon (015) 61 1061 *, telex 38144, postrekening 25301
Inhoud Art. A-lOl. Art. A-102. Art. A-103. Art. A-104. Art. A-lOS.. Art. A-106. Art. A-107. Art. A-lOS. WOORD VOORAF SYMBOLEN Hoofdstuk A-I ONDERWERP AANDUIDING TOEPASSINGSGEBIED ONTWERP BESTEK EN TEKENINGEN TOEZICHT VERANTWOORDELIJKHEID Algemene bepalingen AFWIJKING VAN DE VOORSCHRIFTEN 9 14 17 17 17 17 17 17 Hoofdstuk A-2 Voor de berekening aan te nemen gegevens Art. A-201. 201.1 201.1.1 201.1.2 201.2 201.2.1 201.2.2 201.2.3 201.3 201.3.1 201.3.2 201.3.3 201.3.4 201.3.5 Art. A-202. 202.1 202.1.1 202.2 202.2.1 202.3 202.4 202.4.1 202.5 202.5.1 202.5.2 Art. A-203. 203.1 203.2 203.3 203.4 Art. A-204. 204.1 204.1.1 204.2 204.2.1 ONMIDDELLIJK EN VERTRAAGD OPTREDENDE VERVOR MINGEN Betonstaal en profielstaal Elasticiteitsmodulus Thermische uitzettingscoëfficiënt Voorspanstaal Elasticiteitsmodulus Thermische uitzettingscoëfficiënt Relaxatie Grindbeton Elastici teitsmodul us Poissonverhouding Thermische uitzettingscoëfficiënt Kruip Krimp KARAKTERISTIEKE STERKTE Algemeen Karakteristieke sterkte vaneen materiaal Betonstaal Karakteristieke trek- en druksterkte Profielstaal Voorspanstaal Karakteristieke treksterkte Beton Karakteristieke betondruksterkte Karakteristieke betontreksterkte BELASTINGEN Karakteristieke belastingen Bijzondere invloeden Dynamische belasting Temperatuur- en krimpinvloeden REKENWAARDE VOOR DE STERKTE EN HET VOOR DE BEREKENING AAN TE HOUDEN a-e-diagram Algemeen Rekenwaarde voor de sterkte van een materiaal Betonstaal Rekenwaarde voor de treksterkte 21 21 21 25 27 27 27 27 27 27 27 27 29 29 29 29 29 29 29 31 31 31 31 31 31
204.2.2 204.2.3 204.3 204.3.1 204.3.2 204.3.3 204.4 204.4.1 204.4.2 204.5 204.5.1 204.5.2 204.5.3 204.5.4 Art. A-205. Art. A-206. Art. A-207. 207.1 207.2 207.3 207.4 Art. A-208. 208.1 208.2 208.3 Art. A-209. 4 Rekenwaarde voor de druksterkte Voor de berekening aan te houden a-a-diagram Profielstaal Rekenwaarde voor de treksterkte Rekenwaarde voor de druksterkte Voor de berekening aan te houden a-a-diagram Voorspanstaal Rekenwaarde voor de treksterkte Voor de berekening aan te houden a-a-diagram Grindbeton Rekenwaarde voor de druksterkte Rekenwaarde voor de druksterkte van het beton bij opleggingen Rekenwaarde voor de treksterkte Voor de berekening aan te houden a-a-diagram REKENWAARDE VOOR DE BELASTING SCHEMATISERING VAN DE CONSTRUCTIE CONSTRUCTIEDELEN EN CONSTRUCTIES Lineaire constructiedelen Vlakke constructiedelen Consoles en poeren Raamwerken OPLEGGINGEN Vrije oplegging Volledige inklemming Gedeeltelijke inklemming THEORETISCHE OVERSPANNING Hoofdstuk A-3 Berekening van de krachtsverdeling in de constructie en de draagkracht van de constructie 31 31 35 35 35 35 37 37 37 37 37 37 41 41 41 41 43 43 43 45 45 47 47 47 47 47 Art. A-301. THEORIEËN 301.1 Algemeen 301.2 Niet-lineaire elasticiteitstheorie 301.2.1 Grondslagen 301.3 Lineaire elasticiteitstheorie 301.3.1 Grondslagen 301.4 Elementaire bezwijkanalyse 301.4.1 Grondslagen 301.5 Evenwichtsmethode 301.5.1 Grondslagen Art. A-302. Art. A-303. EMPIRISCHE METHODE EXPERIMENTEEL ONDERZOEK 49 49 51 51 53 53 53 53 53 53 53 55 Hoofdstuk A-4 Beoordeling van de constructie Art. A-401. 401.1 401.2 401.2.1 401.2.2 401.2.3 Art. A-402. GRENSTOESTANDEN VAN DE CONSTRUCTIE Gebruikstoestand Grenstoestanden Algemeen Grenstoestand met betrekking tot bezwijken Grenstoestand met betrekking tot de vervormingen PROEFBELASTING 55 55 55 55 57 57 57 Hoofdstuk A-5 Dimensionering Art. A-501. ALGEMEEN 59
5 Art. A-502. EXPERIMENTEEL ONDERZOEK 59 Hoofdstuk A-6 Materialen Art. A-601. STAAL 59 601.1 Betonstaal 59 601.1.1 Algemeen 59 601.1.2 Staafbundels 59 601.1.3 Gepuntlaste wapeningsnetten 59 601.2 Profielstaal 59 601.3 Voorspanstaal 59 Art. A-602. BETON 61 602.1 Betonsoorten 61 602.1.1 Grindbeton 61 602.1.2 Lichtbeton 61 602.1.3 Zwaar beton 61 602.2 Betonkwaliteiten 61 602.3 Betonklassen 61 Art. A-603. SAMENSTELLING VAN GRINDBETON 61 603.1 Cement 61 603.2 Toeslagmaterialen voor grindbeton 63 603.2.1 Zand 63 603.2.2 Grove toeslagmaterialen 63 603.2.3 Vochtgehalte van de toeslagmaterialen 63 603.2.4 Wegen en meten 63 603.3 Water 63 603.4 Hulpstoffen 65 603.5 Korrelverdeling van het toeslagmengsel 65 603.5.1 Algemeen 65 603.5.2 Zeefanalyse 65 603.5.3 Korrelverdeling voor betonklasse I 65 603.5.4 Korrelverdeling voor betonklasse 11 65 603.6 Gehalte aan fijn materiaal 67 603.7 Consistentie 69 603.8 Minimum-cementgehalte 69 603.9 Tegen vorst bestand beton 71 603.10 Waterdicht beton 71 Art. A-604. BETONCONTROLE 71 604.1 Betoncontrole voor klasse I 71 604.2 Betoncontrole voor klasse 11 71 Art. A-605. CONSISTENTIE, \VATER-CEMENTFACTOR, LUCHTGEHALTE EN VOLUMIEKE MASSA 73 605.1 Monsterneming van de betonspecie 73 605.2 Bepaling van de consistentie 73 605.2.1 Verdichtingsmaat 73 605.2.2 Zetmaat 73 605.3 Bepaling van de water-cementfactor 75 605.4 Bepaling van het luchtgehalte en de volumieke massa van de verse betonspecie 75 605.5 Bepaling van de volumieke massa van het verharde beton 75 Art. A-606. CONTROLE VAN DE MATERIAALSTERKTE MET BEHULP VAN PROEFKUBUSSEN 77 606.1 Benaming en doel van de controlemethoden 77 606.1.1 Geschiktheidsproef 77 606.1.2 Controleproef 77 606.1.3 Verhardingsproef 77 606.2 Vervaardigen van de proefkubussen 77 606.2.1 Riblengte 77 606.2.2 Mallen 77
606.2.3 606.2.4 606.2.5 606.3 606.3.1 606.3.2 606.3.3 606.4 606.5 606.6 606.6.1 606.6.2 606.7 606.7.1 606.7.2 606.7.3 606.7.4 606.7.5 606.7.6 Art. A-607. 607.1 607.1.1 607.1.2 607.1.3 607.2 607.2.1 607.2.2 607.2.3 607.2.4 607.3 6 Monsterneming Vullen van de mallen Ontvormen van de proefkubussen Bewaren van de proefkubussen Geschiktheidsproef Controleproef Verhardingsproef Tijdstip van beproeven Beproevingsapparatuur Uitvoeren van de proeven Drukproef Splijttrekproef Keuringsvoorschriften Algemeen Karakteristieke kubusdruksterkte Karakteristieke splijttreksterkte Geschiktheidsproef Con troleproef Verhardingsproef ONDERZOEK VAN DE DRUKSTERKTE AAN DE CONSTRUCTIE 95 Methoden van onderzoek 95 Onderzoek met behulp van de terugslaghamer 95 Onderzoek met behulp van ultrasone metingen 95 Onderzoek aan de hand van geboorde cilinders 95 Aanvullend onderzoek 97 Algemeen 97 Onderzoek met behulp van de terugslaghamer in combinatie met een steekproef van ten minste 3 geboorde cilinders 97 Onderzoek met behulp van ultrasone metingen in combinatie met de terugslaghamer en een steekproef van ten minste 3 geboorde cilinders 97 Onderzoek aan de hand van geboorde cilinders 99 Onderzoek ter vervanging van de verhardingsproef 99 77 77 79 79 79 79 79 79 79 81 81 81 83 83 83 83 85 85 95 Art. A-701. 701.1 701.1.1 Art. A-702. 702.1 702.1.1 702.1.2 702.2 702.2.1 702.2.2 Art. A-703. 703.1 703.2 703.3 703.4 703.4.1 703.4.2 703.4.3 703.5 703.5.1 703.5.2 Hoofdstuk A-7 Bepalingen met betrekking tot het ontwerp en de uitvoering STAAL 99 Betonstaal 99 Kenmiddellijn 99 HAKEN EN OMBUIGINGEN VAN BETONSTAAL BIJ GRIND- BETON 101 Haken 101 Haken aan staven 101 Haken aan beugels 101 Ombuigingen 103 Ombuigingen in beugels 103 Ombuigingen in hoofdwapeningsstaven 103 VERANKERINGSLENGTE VAN BETONSTAAL BIJ GRINDBETON 103 Algemeen 103 Bovenstaven 105 Op druk belaste staven 105 Reductie verankeringslengte 105 Reductie verankeringslengte ten gevolge van het afnemen van het moment 105 Reductie verankeringslengte bij op trek belaste staven met een haak aan het staaf einde 107 Reductie verankeringslengte bij op trek belaste staven van gepuntlaste wapeningsnetten met ten minste één aangelaste verdeel staaf aan het einde van het net 107 Vrije eindoplegging 107 Algemeen 107 Vrij opgelegde einden van vloeren bij toepassing van gepuntlaste wapeningsnetten 107
703.6 Art. A-704. Art. A-705. 705.1 705.2 705.3 705.4 705.4.1 705.5 705.6 705.7 Art. A-706. 7 Minimum-eisen VERLENGEN VAN BETON STAAL EN VOORSPANSTAAL OVERLAPPINGSLASSEN VAN BETON STAAL BIJ GRINDBETON 109 Algemeen 109 Laslengte 109 Op druk belaste staven 111 Reductie laslengte 111 Reductie laslengte bij op trek belaste staven van gepuntlaste wapeningsnetten met ten minste één aangelaste verdeel staaf aan het einde van het net 111 Staven met verschillende kenmiddellijnen 111 Minimum-eisen 111 Laslengte van verdeelwapening 111 MILIEUS 107 109 111 Hoofdstuk A-8 Overige bepalingen met betrekking tot de uitvoering Art. A-801. 801.1 801.2 801.2.1 801.2.2 801.2.3 801.2.4 801.2.5 801.2.6 801.3 801.3.1 801.3.2 801.3.3 801.3.4 Art. A-802. 802.1 802.2 Art. A-803. ELEKTRISCH EN AUTOGEEN UITGEVOERDE SMELT- EN DRUKLASSEN VAN BETONSTAAL Algemeen Algemene voorwaarden Basiseisen Vooronderzoek Lasinstallatie en lassers Toezicht en controle Controle op verbindingen van staven in elkaars verlengde Controle op hecht- en puntlassen van elkaar kruisende staven Aanvullende eisen Puntlassen met behulp van een puntlasmachine of een puntlastang Booglassen met beklede elektroden of in een beschermend gas Autogeen lassen met de hand Autogeen lassen met de machine MECHANISCHE LASSEN WAN BETONSTAAL EN VOORSPAN- STAAL Algemeen Controle van de lassen AANBRENGEN VAN DE WAPENING 113 113 113 113 115 115 115 115 117 117 117 117 117 117 117 117 1 1
8
9 Woord vooraf De ontwikkeling die de laatste tien jaar in de beton techniek heeft plaatsgevonden, is meer omvattend geweest dan werd verwacht bij publikatie van de GBV 62. Als gevolg van de interesse, de studiezin en de initiatieven van de leden van de bij deze ontwikkeling betrokken organisaties en verenigingen werd het veld van kennis en de toepassing ervan niet alleen in belangrijke mate vergroot, doch ook doorploegd en in kritische discussies betrokken. Men kan hieraan woorden als democratisering of samenwerking verbinden; een feit is dat een belangrijk deel van betontechnisch Nederland erbij betrokken is geweest en er nog steeds bij betrokken is. De opvattingen die in het Comité Européen du Beton (CEB) zijn ontwikkeld - er werden ongeveer 90 bulletins gepubliceerd - hebben in Nederland een eigen vorm gekregen. Soms aangeduid als "het nieuwe denken" werd het verwerkt tot één geheel en vindt het zijn neerslag in deze voorschriften. Tijdig werd begrepen, dat een ontwikkeling, waarbij het ging om de resultaten van studie en onderzoek van diverse instanties (CEB-Nederland, Technische Hogescholen, TNO en CUR 1), Betonvereniging met haar studieverenigingen, bedrijfsleven, ingenieursbureaus, enz.), zou kunnen leiden tot een formulering van richtlijnen voor de verschillende toepassingsgebieden van het materiaal beton, die onvoldoende op elkaar zouden zijn afgestemd. Om dit te voorkomen werd in 67 de CCV (Commissie Coördinatie Voorschriften) gevormd, waarin verschillende groepen, die zich bezighouden met het samenstellen van voorschriften en richtlijnen, werden samengebracht. Deze Commissie werd in 72 opgeheven, haar werkzaamheden worden sindsdien voortgezet door de Algemene Voorschriften Commissie (AVC) van de Stichting Commissie Voorschriften Beton. Deze Stichting is een gezamenlijk initiatief van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, afdeling voor Bouw- en Waterbouwkunde en de Betonvereniging en heeft tot taak de regelmatige uitgave en heruitgave van voorschriften op het gebied van beton. Het was wel duidelijk dat de betonvoorschriften, indien samengetrokken tot één geheel, niet in één boekje zouden kunnen worden samengebracht. Dit leidde tot een basisvoorschrift, waarin voor alle deelgebieden geldende bepalingen zijn opgenomen, met daarnaast aanvullende delen voor de verschillende deelgebieden. Aldus ontstond de volgende indeling: A. Gemeenschappelijk gedeelte B. In het werk gestort beton C. Vooraf vervaardigd beton D. Ongewapend beton E. Gewapend beton F. Voorgespannen beton G. Lichtbeton Alle delen zijn in acht gelijknamige hoofdstukken onderverdeeld, waarbij voor artikelen met gelijksoortige onderwerpen dezelfde nummering is toegepast. In grote lijnen kan worden gesteld: - dat voor het berekenen van de krachtsverdeling in de constructie in het algemeen kan worden gekozen uit vier berekeningsmethoden ; - dat nieuwe inzichten over de korrelverdeling in betonspecies hebben geleid tot betere omschrijving van de samenstelling van het betonmengsel. Door een statistische controle op het geleverde produkt wordt het mogelijk een betere kwaliteitsbeheersing te verkrijgen dan mogelijk was met behulp van de GBV 62. Het invoeren van niet-destructieve controlemethoden geeft betere mogelijkheden tot onderzoek bij twijfel over de kwaliteit van het beton in het werk dan met de tot nu toe gebruikelijke proefbelasting; - dat de betere kwaliteitsbeheersing en de betere benadering in de berekeningen van het gedrag van de constructie hebben geleid tot een verlaging van de veiligheidscoëfficiënt van 1,8 tot 1,7. In het algemeen kan worden gezegd dat bij het construeren de mogelijkheid blijft bestaan om door middel van het toepassen van de lineaire elasticiteitstheorie op de oude wijze voort te gaan. In de regel zal men dan niet tot de meest economische constructie kunnen komen. Voor hen echter die dieper op de ma- 1) CUR = Stichting Commissie voor Uitvoering van Research
10 terie die in deze norm is vastgelegd willen ingaan, zijn vele mogelijkheden aanwezig om tot besparingen ten opzichte van de tot nu toe gevolgde wijze van construeren te komen. In deze norm is het Internationale Stelsel van Eenheden (SI) gevolgd. Het aantal technici dat de oude eenheden nog gebruikt, wordt gestadig minder. Om hun de overgang te vergemakkelijken, zijn deze eenheden nog tussen haakjes vermeld. Om een eensluidend internationaal geldend systeem van symbolen te bevorderen, kwam in 71 het "CEB-akkoord van Kopenhagen" tot stand, waarbij van verschillende zijden concessies werden gedaan, waardoor de nieuwe CEB-FIPsymbolen nogal verschillen van de tot nu toe gebruikelijke. Hoewel dit akkoord inmiddels door een aantal landen is aanvaard (o.a. Engeland en de V.S.), werd gevreesd dat het invoeren in Nederland tot verwarring zou leiden. Daarom is bij het vaststellen van de symbolen in deze norm in beginsel zoveel mogelijk uitgegaan van de notaties van de GBV 62. Bij het vaststellen van symbolen, die in verband met de nieuwe aanpak nodig waren, is echter wel in de geest van de CEB-FIP-richtlijnen gehandeld. Het systeem is zodanig opgezet dat het eenvoudig en logisch kan worden uitgebreid. Het is gebleken dat tabellen de berekeningen volgens de voorschriften aanzienlijk vergemakkelijken en van groot praktisch nut zijn. De werkgroep grafieken en tabellen heeft voor deze nieuwe voorschriften een nieuwe serie uitgewerkt. In de vergadering van 28 december 72 van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, afdeling voor Bouw- en Waterbouwkunde en van 16 januari 73 van de Betonvereniging werden de besturen van beide verenigingen gemachtigd om deze norm te bekrachtigen. Aldus bekrachtigd te Zoetermeer in de vergadering van het bestuur van de Stichting Commissie Voorschriften Beton van september 73. De samenstelling van Voorschriften Commissie I "Gewapend beton" was op het tijdstip waarop de norm door de afdeling voor Bouw- en Waterbouwkunde van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en door de Betonvereniging werd bekrachtigd, als volgt: Prof. dr. ir. A. M. Haas Ir. H. A. Dicke t Ir. C. J. Louw Ing. W. van der Marel Ir. P. Blokland t Ir. P. Hooftman Prof. ir. J. W. Kamerling Prof. ir. P. C. Kreijger Ir. R. C. Ophorst Ir. W. Semeins Ir. W. R. de Sitter Ing. J. M. L. Trouw voorzitter vice-voorzitter algemeen secretaris technisch secretaris
11 OVERZICHT VAN DE ORGANISATIE MET BETREKKING TOT DE VOORSCHRIFTEN BETON Stichting Commissie Voorschriften Beton I Bestuur, I Algemene Voorschriften Commissie I VC Gewape n: beton I I VC UI Ongewapend beton I I vev Lichtbeton VC U Vooraf vervaardigd beton VCIV Voorgespannen beton Bestuur: Prof. ir. B. W. van der Vlugt Ing. S. J. Bijgenraam Lt. Kol. A. Meerman Ir. J. G. Hageman Ir. W. R. de Sitter voorzitter secretaris Technisch secretariaat: Ir. w. C. Dees Algemene Voorschriften Commissie: Prof. ir. B. W. van der Vlugt Ir. W. C. Dees voorzitter secretaris Leden zijn de voorzitters van de Voorschriftencommissies en de voorzitter van de werkgroep Grafieken en tabellen.
12
13 Titels van vermelde normen: NEN 2560 NEN 3051 NEN 3532 NEN 3533 NEN 3534 NEN 3542 NEN 3550 NEN 3850 NEN 3851 NEN 6008 NEN 6135 NEN 6136 NEN 6137 NEN 6138 NEN 6139 NEN 6140 NEN 6141 NEN 6142 NEN 6146 Euronorm 25 TGL 23824 ASTM C173 NBN 748-02 BS 3148 Controlezeven. Draadzeven en plaatzeven met ronde en vierkante gaten Richtlijnen voor het trillen van beton Hulpstoffen voor mortel en beton. Indeling, benamingen en definities Hulpstoffen voor mortel en beton. Grondslagen voor de keuring Hulpstoffen voor mortel en beton. Keuringsmethoden (in voorbereiding) Zand en grind voor gewapenû. beton en voorgespannen beton. Keuringseisen, monsterneming en keuringsmethoden Cement. Definities, keuringseisen en beproevingsmethoden (in voorbereiding) Technische grondslagen voor de berekening van bouwconstructies - TGB 72 - Algemeen gedeelte en belastingen Technische grondslagen voor de berekening van bouwconstructies - TGB 72 - Staal Staal voor gewapend beton. Soorten, keuringseisen en keuring Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Algemene aanwijzingen Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Plattegronden en wanden Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Balken en kolommen Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Buigstaat Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Gepuntlaste wapeningsnetten in vloerplaten Tekeningen voor gewapend betonconstructies. Gepuntlaste wapeningsnetten in wanden Tekeningen voor voorgespannen betonconstructies. Balken. Tekening zonder materiaal staat Tekeningen voor voorgespannen betonconstructies. Balken. Tekening met materiaalstaat Wapeningsstaven voor gewapend beton. Vormen en codering Constructiestaal voor algemeen gebruik. Kwaliteitseisen Schweiszen im Stahlbetonbau Standard method of test for air content of freshly mixed concrete by the volumetrie method Proeven op beton. Luchtgehalte van vers beton. Volumetrische methode Test for water for making concrete.
14 Symbolen Algemene richtlijnen Aan een symbool - in het voorbeeld is hiervoor een denkbeeldige grootheid i gekozen - kunnen naar behoefte onderstaande indices worden toegevoegd. Indien het weglaten van een index geen verwarring kan veroorzaken, kan dit worden gedaan. ia de grootheid i heeft betrekking op beton staal ib de grootheid i heeft betrekking op beton ip de grootheid i heeft betrekking op voorspanstaal ik = de karakteristieke waarde van de grootheid i id = de rekenwaarde van de optredende grootheid i in de beschouwde grenstoestand. Voor de rekenwaarden van de belastingen kan de index d eenvoudigheidshalve worden weggelaten: qg' qq' qr' enz. i.p.v. qgd' qqd' qrd' enz. ij = de waarde van de grootheid i ten tijde t = j dagen i m = de gemiddelde waarde van de grootheid i; soms algemene aanduiding voor een materiaalgrootheid io : duidt op een onmiddellijk of ten tijde t = 0 optredende grootheid (beginwaarde) iu = de uiterst opneembare waarde van de grootheid i in de uiterste grenstoestand i' : het accent duidt op druk Indices voor belastingen: g = eigen gewicht r = rustende belasting anders dan eigen gewicht q = veranderlijke belasting w = windbelasting Het is toegestaan de indices op dezelfde regelhoogte te plaatsen als het symbool. Symbool Aa oppervlakte van de doorsnede van de hoofdtrekwapening van beton staal A~ oppervlakte van de doorsnede van de hoofddrukwapening van betonstaal Ab oppervlakte van de bruto betondoorsnede (dus inclusief de doorsnede die door de wapening wordt ingenomen) Ap oppervlakte van de doorsnede van voorspanstaal B aanduiding voor de kwaliteit van beton b breedte van de betondoorsnede b e effectieve of meewerkende breedte van de drukflens van een 1-, T- of L- balk b o minimale breedte van het lijf van een 1-, T- of L-balk c betondekking d afstand van het zwaartepunt van de hoofdtrekwapening tot de uiterste, meest getrokken of minst gedrukte vezel d' afstand van het zwaartepunt van de hoofddrukwapening tot de uiterste, meest gedrukte vezel Ea elasticiteitsmodulus van betonstaaj en profiel staal E~ elasticiteitsmodulus van beton bij druk Ep elasticiteitsmodulus van voorspanstaal e excentriciteit van een kracht F geconcentreerde last lak karakteristieke treksterkte van betonstaal la rekenwaarde voor de treksterkte van betonstaal fbk karakteristieke treksterkte van beton fb rekenwaarde voor de treksterkte van beton f~k karakteristieke druksterkte van beton f~ rekenwaarde voor de druksterkte van beton f: kubusdruksterkte van beton f:k karakteristieke kubusdruksterkte van beton fd aanhechtsterkte tussen staal en beton, resp. tussen beton en beton h nuttige hoogte van de betondoorsnede ho hoogte van de drukflens van een 1-, T- of L-balk ht totale hoogte van de betondoorsnede L dagmaat van een ligger, plaat of kolom
15 theoretische overspanning van een ligger, plaat of kolom Ict verankeringslengte of laslengte van wapeningsstaven Ix kleinste theoretische overspanning van een plaat (breedte) ly grootste theoretische overspanning van een plaat (lengte) M buigend moment Md bij de rekenwaarden van de belastingen optredende buigend moment (rekenwaarde van M) Mu uiterst opneembare buigend moment (vloeimoment) Mt torsiemoment (wringend moment) M tu uiterst opneembare torsiemoment N normaalkracht N d bij de rekenwaarden van de belastingen optredende normaalkracht (rekenwaarde van N) Nu uiterst opneembare normaalkracht (breukbelasting) Prekenwaarde van de voorspankracht Qk karakteristieke waarde van de totale belasting van een kolom, ligger of plaatveld q belasting per lengte of per oppervlakte (algemeen) qgk karakteristieke waarde van het eigen gewicht per lengte of per oppervlakte q 9 rekenwaarde van het eigen gewicht per lengte of per oppervlakte qqk karakteristieke waarde van de veranderlijke belasting per lengte of per oppervlakte qq rekenwaarde van de veranderlijke belasting per lengte of per oppervlakte qrk karakteristieke waarde van de rustende belasting (anders dan het eigen gewicht) per lengte of per oppervlakte qr rekenwaarde van de rustende belasting (anders dan het eigen gewicht) per lengte of per oppervlakte Rd bij de rekenwaarden van de belastingen optredende oplegreactie (rekenwaarde van R) T dwarskracht T d bij de rekenwaarden van de belastingen optredende dwarskracht (rekenwaarde van T) Tu uiterst opneembare dwarskracht w scheurwijdte rx thermische uitzettingscoëfficiënt van een materiaal y coëfficiënt behorende bij de beschouwde grenstoestand 6 doorbuiging of uitbuiging e specifieke vervorming e a specifieke vervorming van staal e'b specifieke vervorming van beton e'u maximale betonstuik () rotatie K kromming y poissonverhouding Qm volumieke massa (massa per volume) van het materiaal met holle ruimten Qs volumieke massa (massa per volume) van de stof zonder de holle ruimten Qsr volumieke massa (massa per volume) van de stof met ontoegankelijke holle ruimten (j normaalspanning (jad optredende normaalspanning in het staal ten gevolge van een moment Md en/of een normaalkracht N d (j bd optredende normaalspanning in het beton ten gevolge van een moment Wo o k Md en/of een normaalkracht N d 1: schuifspanning 1:d optredende schuifspanning ten gevolge van een dwarskracht T d en/of een torsiemoment Mtd 1:d aanhechtspanning tussen staal en beton, resp. tussen beton en beton rp kruipcoëfficiënt Wo geometrisch wapeningspercentage van een rechthoekige doorsnede betrokken op de nuttige hoogte = :;. 100 geometrisch wapeningspercentage van de totale rechthoekige doorsnede = Aa.100 bh t kenmiddellijn van een gladde of geprofileerde staaf
Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214 2600 WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus 5059 2600 GB Delft Vlinderweg 6 2623 AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 3861:74 nl Voorschriften Beton VB 74 - Deel A: Gemeenschappelijk gedeelte 74.40 T (015) 2 690 390 F (015) 2 690 271 www.nen.nl/normshop Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop Gratis e-mailnieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V E-mail Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: 015 2 690 271 E-mail: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon 015 2 690 391, dagelijks van 8.30 tot 17.00 uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: www.nen.nl/leveringsvoorwaarden. LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview - 2018