Liederen in de mensenwijdingsdienst na het offer en de communie

HET EVANGELIE IN DE DIENSTEN Triniteitstijd van 22 juli t/m 28 september 24 september Lukas 7, 11-17 Michaëltijd van 29 september t/m 27 oktober 29 en 30 september Mattheüs 22, 1-14 7 oktober Openbaring 12 14 oktober Openbaring 19, 11-16 21 oktober Efeziërs 6, 10-19 Triniteitstijd van 28 oktober t/m 1 december 28 oktober Openbaring 1, 9-20 4 november Openbaring 3, 14-22 11 november Openbaring 14, 6-20 18 november Openbaring 21 25 november Openbaring 22 Adventstijd van 2 december t/m 24 december 2 december Lukas 21, 25-36 9 december Filippenzen 4, 1-9 Liederen in de mensenwijdingsdienst na het offer en de communie Triniteit: O: Heilig, heilig zij Gij C: Heer, in Uw woorden Michaëltijd: O: Weerklonken heeft de roep C: De God van de vrede Triniteit: O: Waardig is het Lam C: Dood noch leven Adventstijd: O: O neig Uw oor tot mij C: God is liefde Liederen in de zondagsdienst voor kinderen 21 oktober Michaëltijd Onoverwin lijk sterke held 18 november Triniteit Wees Gij een leid-ster 16 december Advent Maria door een doornwoud ging

Afwezigheid van de geestelijke Bart Hessen is afwezig van 24 t/m 26 september (synode Zeist), van 8 t/m 10 oktober (vakantie) en van 19 t/m 21 november (synode Zeist). In die perioden kunt u op zijn mobiele nummer (06-21638394) een boodschap achterlaten en wordt u zo spoedig mogelijk teruggebeld. Voorbereiding Jeugdwijding 2019 De overgang naar de puberteit is een belangrijk, maar vaak ook onzeker moment in het volwassen worden. Het sacrament van de jeugdwijding, gehouden in de Paastijd voor kinderen die dan de leeftijd van 14 jaar bereikt hebben, wil een steun zijn op de weg naar zelfstandigheid. Het ontvangen van de jeugdwijding wordt voorbereid door bijeenkomsten (1 middag per maand) die doorgaans in oktober beginnen. Ouders die hun kind voor de jeugdwijdingsvoorbereiding willen aanmelden, of die meer informatie over de jeugdwijding wensen, kunnen contact opnemen met Bart Hessen (0594-659558, B.Hessen@christengemeenschap.nl). Inhoudelijke thema s op donderdagavond Door het jaar heen worden er, doorgaans één maal per maand buiten de zomermaanden, in de gemeente op de donderdagavond bijeenkomsten gehouden rond een specifiek religieus thema. In de komende periode zijn de data: 18 oktober ( Het stervensmoment en onze wil ) 15 november ( Ziek zijn om gezond te worden? ) (zie verder onder Bijeenkomsten ) De aanvangstijd is 19.30 uur, en de avonden worden rond 21 uur afgesloten. Heeft u wensen of suggesties voor thema s die op deze avonden behandeld kunnen worden, dan hoort Bart Hessen die graag van u. Mensenwijdingsdienst op de vroege dinsdagochtend (7.15 uur). De dag beginnen met de mensenwijdingsdienst. Bij het vogelgezang in de lente, op een frisse zomerochtend, op een mistige morgen in de herfst, in het donker van de winter...

Door het jaar heen (behalve tijdens de zomervakantie van juli en augustus) is er één maal per maand een dienst op de dinsdagochtend om 7.15 uur. Deze diensten vallen doorgaans op de 2 e dinsdag van de maand. N.B.: In oktober is deze dienst i.v.m. afwezigheid van de priester verplaatst van 9 naar 16 oktober. Voor de komende periode zijn de data dus: 16 oktober, 13 november, 11 december. Bericht van het bestuur Is het een idee om een kroniek voor de gemeente Groningen op te stellen? Er is voldoende achtergrond informatie om aan de slag te gaan. Maar om u een beeld te geven wat bedoeld wordt, zijn er exemplaren van twee gemeenten in de gemeentezaal ter inzage beschikbaar. Wie zou deze taak op zich willen nemen? Voor het kerstspel wordt weer druk gerepeteerd op vrijdagavond in de gemeentezaal. Onder leiding van Connie Oterdoom zal het Herdersspel ingestudeerd worden. Per september van dit jaar is voor de schoonmaakwerkzaamheden in de kerk een nieuwe kracht gekomen waar we heel blij mee zijn. Zij heeft samen met Esther in de vakantie de vloeren in de was gezet. Het bestuur heeft tot nu toe tweemaal een ochtend georganiseerd om met gemeenteleden/belangstellenden tot een uitwisseling van gedachten en ideeën over het beleid te komen. Inhoudelijke discussie over de behoeften van de huidige tijd ontstond en hoe wij deze kunnen herkennen en hoe wij de mensen hierover kunnen bereiken. Hoe krijgen we verbinding met de ander. Diverse onderwerpen kwamen aan de orde, zoals ouderengroep, jongeren, de Raad van Kerken, reïncarnatie, de sterrenwereld, de functie van de priester in relatie tot de gemeente bij de cultus. Beide keren was het zeer interessant. Het bestuur beraadt zich over het vervolg.

Voor onze bibliotheek wordt een vervanging van Kiki Brenninkmeijer gevraagd. Kiki heeft al jarenlang de bibliotheek op orde gehouden, waarvoor wij haar zeer dankbaar zijn. Zij wil graag dat iemand anders het van haar overneemt. Het kaften van de boeken kan ook een klus zijn voor de klussendagen, zodat meerdere mensen u hierbij kunnen helpen. Wie voelt zich uitgedaagd? De klussendagen zijn op vrijdagmiddag 28 september, zaterdag 27 oktober, vrijdag 30 november en zaterdag 22 december 2018 en we beginnen om 10.00 uur (behalve op 28/9 dan om 13.00) met koffie/thee en wat lekkers erbij. De klussen zullen zowel binnen als buiten worden aangepakt. Dus zaterdag 29 september wordt vrijdagmiddag 28 september 2018 om 13.00 uur!! Om u zicht te geven op het gebruik van de gemeentezaal volgt hieronder een overzicht: -Op maandagavond vindt er een repetitie plaats van het koor Toonkunst. -Op de dinsdagen eenmaal in de veertien dagen is er zanglessen en aansluitend koorrepetitie van het Werbeck-koor olv Heleen van Boeschoten. -De andere dinsdagavond wordt de ledenavond van de AViN gehouden. -Op woensdagavond vindt eenmaal in de maand de cursus Anders Luisteren door Jacqueline de Groot. Folder op de boekentafel. -Op woensdagochtend (nog drie keer dit jaar) worden de vormkrachten beoefend olv Frans Romeijn. -Op vrijdagavond dus de repetitie voor het Kerstspel. Op zondag 7 oktober 2018 wordt te Zutphen de algemene jongerenvergadering gehouden. Dit is de grote vergadering waarbij alle gemeentedragers, geïnteresseerden en jongeren bij elkaar komen om elkaar te leren kennen, nieuwe ideeën te bespreken, terug te kijken op ideeën en waar ideeën worden gedeeld om de jongeren binnen de Christengemeenschap een plek te geven. Deze bijeenkomst zal op zondag ochtend 7 oktober plaatsvinden te Zutphen na de mensenwijdingsdienst. Ieder die ideeën heeft, iets wil bijdragen of graag wil mee praten of luisteren is van harte welkom! Voor meer informatie en aanmelden via jongenspiritueel@gmail.com

Bijeenkomsten Lezingen: Intuïtief luisteren in opvoeding en onderwijs Door Jacqueline de Groot, Luisterkindwerker Woensdag 20 september, 17 oktober, 21 november en 19 december Tijd: 20.00 22.00 uur. Inloop met thee en koffie vanaf 19.30 uur Locatie: Christengemeenschap Groningen, Lauwerstraat 3, 9725HD Groningen Kosten: Vrijwillige bijdrage Opgeven bij: jacqueline@andersluisteren.nl Steiner gaf leerkrachten indertijd aanwijzingen om het intuïtieve luisteren te ontwikkelen. Bijna 100 jaar later luidt de Duitse antroposofische orthopedagoog en opvoedingsconsulent Henning Köhler de noodklok. Alleen als we intuïtief leren luisteren naar kinderen, kunnen we hen nog begrijpen. De Luisterkindmethode laat zien dat wij op het gebied van intuïtief luisteren een enorm potentieel hebben. Dat motiveert, inspireert en sterkt de wil om de opvoedkunstenaar in onszelf tot bloei te laten komen. Hoe doe je dat? Inzichten uit o.a. Antroposofie, Geweldloze Communicatie en de Wet van Aantrekking kunnen hierbij zeer behulpzaam zijn. De Vrije Kracht Zondag 30 september, 12.00 uur In het epistel van de Michaëltijd wordt gesproken over iets, dat Michaël uit het mensenhart tevoorschijn kan halen: de vrije kracht. Wat kunnen wij ons voorstellen bij deze kracht die, volgens het epistel, iets heel bijzonders vermag?

Landelijke Ontmoetingsdag voor leden en belangstellenden te Zutphen Zaterdag 13 oktober Op deze dag vindt in Zutphen de jaarlijkse ontmoetingsdag voor leden en belangstellenden plaats. Het Landelijk Bestuur organiseert deze dag als gelegenheid om elkaar te ontmoeten over de grenzen van de eigen gemeente heen. We staan deze keer ook stil bij ontmoetingen over de grenzen van de Christengemeenschap heen. We ontmoeten u graag in Zutphen! Programma: 9.30 Gelegenheid om de Mensenwijdingsdienst bij te wonen gevolgd door koffie/thee, ontvangst 11.00 Opening door Wilma Roem, voorzitter van het Landelijk Bestuur Leden van het landelijk bestuur vertellen over het reilen en zeilen van het bestuur in het afgelopen jaar. De gemeente Zutphen stelt zich voor Jong en spiritueel, de Christengemeenschap Wat gebeurde er in het groeiende netwerk Jong en Spiritueel en wat staat er op stapel? Inleiding door Ignaz Stegeman, geestelijke in Rotterdam Thema: ontmoeting over de grenzen van de Christengemeenschap heen Lunch Inica Loe en Marianne Lampe bevragen elkaar over hun ervaringen in de Raad van Kerken in Amsterdam en Zeist: wie ontmoeten ze en wat ze ontdekken ze? Actief intermezzo Gespreksgroepen Thema: ontmoeting en gemeenschapsvorming Thee en terugkoppeling 15.30 Cultische afsluiting Voor de lunch wordt u verzocht zelf brood mee te nemen. Voor koffie/thee en een kopje soep wordt gezorgd. De mensen die voor de catering zorgen vinden het prettig als ze weten dat u komt. Aanmelden

liefst per mail bij het landelijk secretariaat secretariaat@christengemeenschap.nl, tel. 070-3451506. Plaats van samenkomst: Badhuisweg 27, Zutphen Schildercyclus In de afdaling van de kleur van perzikbloesem tot indigo-blauw kunnen we meevoelen hoe de warmte steeds meer plaats maakt voor het koude. Ook in de mensheidsontwikkeling, herkennen wij dat proces. Steeds meer neemt het dode denken meer en meer plaats in, in de wereld van het levende. In de opeenvolging van de cultuurperioden tot aan nu kunnen wij dat ook nog nabeleven. Samengevat: overal waar processen gaande zijn, verloopt het door een cyclus van kleuren. In zeven schildermomenten willen we gaan proberen iets van deze werking mee te beleven. Doet U óók graag mee!!!!! Praktisch: data van samenkomst: 21-10 /18-11 /16-12 /20-01-2019 17-02 /17-03 /14-04 inschrijving: voor alle zeven keren is wenselijk. Aanmelden bij Fleur ten Kate : ftenkate@gmail.com Hans de Bie : hansdebie46@gmail.com aanmelden kan tot 10 oktober. Beschikbare plaatsen:12 kosten bij deelname: 60 inclusief materiaal (schilderen op doek 40x50). 8.50 per keer. tijdsduur: plm.13.00 15.00 uur Wenselijk is het hele proces mee te beleven. Incidentele deelname is niet uitgesloten. Wij kijken weer uit naar een intensief en warm proces in gezamenlijkheid. Fleur ten Kate Hans de Bie

Het stervensmoment en onze wil Donderdag 18 oktober, 19.30 uur In verleden eeuwen kon men alleen maar bidden om een goede dood (waaronder werd verstaan dat voor het stervensmoment volbewust de sacramenten van biecht en zalving waren ontvangen). In de huidige tijd zijn er steeds meer mogelijkheden om met de eigen wil in te grijpen in het stervensmoment en de weg daarnaartoe. Was er vroeger een kloof tussen een natuurlijke dood en suïcide, nu lijkt er haast een continuüm te ontstaan via palliatieve sedatie, passieve en actieve euthanasie. Op deze avond verkennen we deze ingewikkelde materie en proberen af te tasten wat de handelingen rond het stervensmoment voor het wezen van de stervende zouden kunnen betekenen. In liefdevolle herinnering Zondag 28 oktober, 12.00 uur Al vele eeuwen is de tijd rond Allerheiligen/Allerzielen een bijzondere periode om aandacht aan de gestorvenen te schenken. Op deze zondag verzorgen Connie Oterdoom, John Hogervorst en Famke Hogervorst een programma rond dit thema met een inleiding, muziek en euritmie. Ziek zijn om gezond te worden? Donderdag 15 november, 19.30 uur Ziek zijn is niet iets dat je iemand anders of jezelf graag toewenst. Toch is het onvermijdelijk dat in je leven in meer of mindere mate je fysieke gezondheid wordt beproefd. Naast de enorme inspanningen die in de medische wetenschap en de gezondheidszorg worden verricht, staan ook de beelden van ziekte en genezing in het Nieuwe Testament. Op deze avond proberen we op zoek te gaan naar de verschillende dimensies van ziek zijn en gezond worden. Ledenvergadering aan het einde van het Kerkelijk Jaar Donderdag 22 november, 19.30 uur Op deze avond is er weer een gelegenheid om gezamenlijk op het afgelopen jaar terug te kijken en een blik te slaan naar wat we in het komende jaar in onze gemeente willen. De avond wordt cultisch afgesloten.

Naast de leden zijn ook belangstellenden welkom op deze bijeenkomst. Leden krijgen de stukken voor de avond toegezonden, voor belangstellenden zijn op de avond zelf exemplaren aanwezig. Wat kunnen wij doen voor de gestorvenen: het waken Zondag 25 november, 12.00 uur (met Judith van der Bend) Na het stervensmoment is de periode van de opbaring de eerste fase waarin de gestorvene zich terugvindt in zijn nieuwe staat van zijn. Met Judith van der Bend kijken we ernaar hoe we in deze periode de gestorvene behulpzaam kunnen zijn, m.n. in het waken. Judith van der Bend is werkzaam bij het stafbureau van de dienst pastoraat en geestelijke verzorging van het VU Medisch Centrum. Zij is als beheerder van de Andrieskerk in Amsterdam intensief betrokken bij opbaringen. Zij was geruime tijd voorzitter van de waakgroep en verzorgde het nawoord bij de uitgave De wereld van de gestorvenen met voordrachten van Rudolf Steiner rond dat thema (Christofoor, 2009). De geboorte en onze wil Zondag 2 december, 12.00 uur Naast invloed op de weg naar het sterven (zie avond van do 18 oktober) kunnen we in de huidige tijd ook steeds meer invloed uitoefenen op de weg naar de geboorte. Naast anticonceptie, geboorteplanning, in vitro bevruchting en draagmoederschap zijn er steeds meer mogelijkheden tot prenatale diagnostiek en genetische tests die keuzes rond geboorte kunnen beïnvloeden. Op deze ochtend onderzoeken we wat dat kan betekenen voor de mensen die de weg naar de aarde zoeken en de manier waarop wij die kunnen ontvangen. Adventsviering voor jong en oud zondag 9 december (2 e Advent), 16.00 uur In de Adventstijd mogen we, terwijl het buiten steeds vroeger donker wordt, verwachtingsvol vooruitkijken naar het licht dat in de duisternis wil ontstralen. Op deze namiddag van de tweede Adventszondag doen we dat met een mooi verhaal, stemmige muziek en zang, en gaan we de weg naar het licht. Kosten: vrije bijdrage Inlichtingen: Bart Hessen (0594-659558)

Kerstspel-uitvoering Op donderdagavond 13 december zal de Noorder Companey een uitvoering verzorgen van het Geboorte-en herdersspel uit Oberufer. Inloop : zaal open 19.30 aanvang spel 20.00 uur na afloop gelegenheid tot gezelligheid(sap..?) Leesgroep De kringloop van het jaar Op donderdagochtend eens in de twee weken lezen we met elkaar het boek De kringloop van het jaar (GA 223/229) met voordrachten van Rudolf Steiner. We beginnen in juni met de voordrachten uit GA 229 (het jaarverloop in vier kosmische imaginaties). Nieuwkomers van harte welkom. De data in de komende periode zijn 27 september, 11 en 25 oktober, 8 en 22 november, 6 december. Perikopenbespreking op de donderdagochtend Naast de epistels en invoegsels in de mensenwijdingsdienst vormen de perikopen (de lezingen uit het Nieuwe Testament in de mensenwijdingsdienst) een leidraad voor het beleven van het Christelijk jaar. Op deze donderdagochtenden kunnen we om 11.30 u (na de mensenwijdingsdienst en een koffiepauze) met elkaar een blik werpen op de perikoop van de daaropvolgende zondag. We hebben dan de gelegenheid om eens dieper in te gaan op stukken uit het Nieuwe Testament en de samenhang waarin die in de mensenwijdingsdienst gelezen worden. Iedereen is van harte welkom. Zo mogelijk graag een Nieuw Testament meebrengen. De data voor de komende periode zijn: 4 en 18 oktober, 1, 15 en 29 november. Studiegroep Emmen Al zo n 25 jaar komt (buiten de zomermaanden) één maal in de vier weken in Sleen (even ten westen van Emmen) een studiegroep bijeen om

zich een avond bezig te houden met delen van het Nieuwe Testament. Dit jaar kijken we naar de Openbaring van Johannes. De avonden (doorgaans op woensdag) beginnen om 20.00 uur met een opmaat door de geestelijke, gevolgd door gezamenlijk werken aan de tekst, en duren tot ongeveer 22.00 uur. De data voor de komende periode zijn de woensdagen: 3 oktober, 31 oktober en 28 november. Belangstellenden kunnen verdere informatie verkrijgen bij Femmie Timmerman (0591-224202 / 06-24720208) of Bart Hessen (0594-659558). Inleiding en gesprek na de mensenwijdingsdienst Na iedere mensenwijdingsdienst op zondag wordt, tenzij anders vermeld, aansluitend aan het koffie/thee drinken (zo rond 12 uur), een korte inhoudelijke bijdrage aangeboden met aansluitend gesprek. De thema s van deze inhoudelijke bijdragen worden niet vooraf in het gemeentebericht vermeld. Dit laat ruimte voor actualiteit, maar ook voor spontane bijdragen van leden of belangstellenden. De mensenwijdingsdiensten in Groningen De mensenwijdingsdienst wordt in Groningen gehouden op de zondagen (10.30 u), uitgezonderd de tweede zondag van de maand, en op alle donderdagen (10.00 u). Daarnaast wordt ook eens per maand (behalve in juli en augustus) een dienst gehouden op de vroege dinsdagochtend (7.15 u), op de tweede dinsdag van de maand. (N.B. deze oktober is de dienst niet op 9, maar op 16 oktober!) Zondagsdienst voor kinderen en godsdienstlessen / verhaal: de Familieochtend De zondagsdienst voor kinderen wordt gemiddeld één maal per vier weken gehouden (buiten de schoolvakanties). Zie onder voor de data in deze periode. In het kader van een familieochtend wordt om 10.30 uur (tijdens de mensenwijdingsdienst), een verhaal verteld en kunnen de kinderen tekenen of napraten n.a.v. het verhaal. De zondagsdienst voor kinderen wordt dan gehouden om 11.45 uur (i.e. na de mensenwijdingsdienst).

Als u uw kind wilt aanmelden voor de kinderdienst en verhaal/godsdienstles kunt u contact opnemen met de geestelijke. Mocht er belangstelling zijn voor kinderopvang voor kinderen jonger dan 7 jaar, laat dat dan even weten aan Bart Hessen (b.hessen@christengemeenchap.nl of 0594-65598), dan zullen we mogelijkheden daarvoor onderzoeken. De data voor de komende periode zijn: 21 oktober, 18 november, 16 december. Bloemen: vacature? Sinds jaar en dag kun je in het gemeentebericht lezen dat de bloemen een vacature hebben/zijn. Dat ziet er een beetje zielig en verweesd uit. Toch staan er gelukkig iedere zondag bloemen naast het altaar en meestal ook op meerdere plaatsen in ons gebouw. Zorgen de kabouters daar dan voor? Ik mag wel verklappen dat er al die tijd een Bloemengroep, door de jaren heen in wisselende samenstelling, hieraan bijgedragen heeft. Deze Bloemengroep bestaat momenteel uit 4 vrouwen (Wil, Hester, Sasha en Nelia). Telkens als er een nieuw gemeentebericht met rooster voor de Diensten verschijnt wordt er ook een nieuw bloemenrooster gemaakt, nadat ieder van ons heeft aangegeven voor welke data zij beschikbaar is. Elk doet het op haar eigen manier, naar eigen inzicht en de creativiteit van het moment. Het is vaak heel leuk en inspirerend. De ene keer pluk je in de tuin zomaar een mooi boeket bij elkaar. s Winters wordt vaak een bos bloemen of een boeket gekocht (hier is een bloemenpotje voor), dat dan ook vaak weer naar eigen idee omgetoverd wordt tot iets dat je zelf passend vindt voor dat moment naast het altaar. Het is altijd weer een creatief proces, waarbij je soms de indruk hebt dat de kabouters wel degelijk meewerken. De ene keer is de eigen inspiratie natuurlijk groter dan de andere keer. Ook is het leuk om een keer samen te doen. Als je belangstelling hebt om vanuit jouw smaak en inzicht hieraan bij te dragen of een keer mee te doen ben je van harte welkom. Neem dan contact op met één van ons. Nelia Aarnoutse