ONKERZELE Tussen Dender en Pajottenland Vandaag toer je rond in het uitgestrekte Geraardsbergen. Je vertrekt aan het Provinciaal Domein de Gavers in de deelgemeente Onkerzele voor de verkenning van het overgangsgebied tussen de Dender en het Pajottenland. Hoofddoel is de Bosberg, de laatste helling uit de Ronde van Vlaanderen. Bij wijze van opwarming wandel je van Onkerzele-centrum naar Moerbeke. Dan volgt het serieuze klimwerk naar de top van de Bosberg. In de afdaling kun je uitrusten in het Raspaillebos en genieten van de rust in het stiltegebied Dender-Mark. Wil je nog even uitlopen langs de Dender, dan sla je af naar Grimminge. AFSTAND 13,5 km, alternatief: 16,3 km. VERTREKPLAATS De Gavers in Onkerzele (Geraardsbergen) bereik je door op de N8 omheen Ninove de weg naar Pollare te nemen en verder via Grimminge naar Onkerzele te rijden. 1,5 km voorbij Grimminge liggen rechts De Gavers. PARKEREN De parkeerterreinen van De Gavers. AARD VAN DE WEG Aarde- en bospaden, enkele kerkwegels, asfalt langs de Dender; twee drukkere weggedeelten. TOEGANKELIJKHEID Onmogelijk voor buggy s en rolstoelen. INFORMATIE Dienst Toerisme Geraardsbergen: Stadhuis, 9500 Geraardsbergen, tel. 054 43 72 89, fax 054 43 72 90, toerisme.geraardsbergen@skynet.be, www.geraardsbergen.be. Provinciaal Domein De Gavers: Onkerzelestraat 280, 9500 Geraardsbergen, tel. 054 41 63 24, fax 054 41 03 88, gavers@oost-vlaanderen.be, www.degavers.be. ETEN & DRINKEN Cafetaria De Gavers: dag. vanaf 10.00 u, ma. gesloten, dagschotel. Taverne De Uitkijktoren: Heirbaan 135, 1570 Galmaarden, tel. 054 58 95 42, dag. geopend. Voor het overige ben je aangewezen op het centrum van Geraardsbergen. Laatste herziening: juli 2006
DE WANDELING Punt 1 naar 2 (1,6 km) Je vertrekt op het parkeerterrein van De Gavers (1) en steekt de Onkerzelestraat over naar een klein straatje met dezelfde naam. Voorbij een bocht en de laatste huizen loop je over een grindpad tussen de velden. Links reikt het zicht tot aan de beboste flanken van de Bosberg. Na wat bochtenwerk kom je terecht op een klinkerweg, die je links volgt om daarna tussen de huisnummers 55 en 59 rechts de grindweg te nemen. Voorbij een nieuwbouw bereik je een open veldcomplex. Op het einde ga je rechts naar de kerk van Onkerzele (2). Rechts ligt het voetbalveld van Onkerzele en ook de kerk wordt zichtbaar. Links blijft de Bosberg je volgen. De driebeukige neogotische Sint-Martinuskerk dateert van 1842. Ze staat aan het uiteinde van het dorp. NAAR DE BOSBERG Punt 2 naar 3 (4,2 km) Aan de kerk van Onkerzele (2) sla je links af en voorbij huisnummer 135 neem je de aardeweg schuinlinks. Eerst houd je de hoogte aan, maar aan de knik naar links daal je over een graspad langs de bosrand af naar een droog dal. Een pad vervoegt je en je steekt een minuscuul beekje over. De toren in de verte bevindt zich bij de Bosberg. Het beekje ontspringt enkele honderden meters verder op de flanken van de Oudenberg, beter gekend als de Muur van Geraardsbergen. Aan de T-sprong ga je even rechts. Onmiddellijk volg je de aardeweg naar links. Voorbij een boerderij bereik je een asfaltweg. Bij de eerstvolgende T-sprong vervolg je je weg naar links. Het uitzicht is hier ruim, zowel in de richting van de Dender als van de Bosberg en de bewoning op de Oudenberg. Je bereikt Atembeke en je neemt rechts de gebetonneerde Dreef, die verderop een asfaltlaagje kreeg. Aan het kruispunt naar Waarbeke sla je schuinlinks de aardeweg in. Bij de asfaltweg ga je rechtdoor en op de splitsing doe je dat opnieuw. Het asfalt eindigt bij het laatste huis en je neemt schuinrechts het asfaltpaadje langs de knotwilgen. Waar het pad rechts naar een beek afdaalt, neem je links de grasweg. Op het einde steek je de Hollebeek (3) over en bereik je een grote weg. Aan de overzijde van het valleitje ligt het centrum van Moerbeke. Je merkt enkel wat bewoning rond de laatgotische Onze-Lieve-Vrouwkerk uit de 15de eeuw. Punt 3 naar 4 (2,8 km) Je volgt de hoofdweg naar links en begint te klimmen. Boven negeer je het eerste kruispunt en ter hoogte van huisnummer 27 sla je links een grindweg in. Grind gaat over in aarde en voorbij het laatste huis klim je naar de bosrand toe. Voorbij de hoofdweg wandel je achter de tuinen van een woonwijk door naar de zuidelijkste tip van Moerbekebos. Het bosgebied is opgedeeld in verschillende delen met elk een naam. Het eerste deel heet Karkoolbos, voorbij de Bosberg wordt dat het Raspaillebos. Samen beslaan ze 180 ha.
Waar je het bos in gaat, volg je niet de brede klimmende bosweg rechtdoor, maar daal je ogenblikkelijk langs een smal pad af doorheen een vochtig loofbos met veel ondergroei. Je volgt de loop van een beek en moet geregeld zijbeekjes oversteken, die in de flank rechts ontspringen. Aan de weiderand klim je rechts steil de helling op naar een luchtige plek, die een door bos ingesloten weiland blijkt te zijn. Daar volg je de weg naar links, die in het bos verandert in een grindweg. Uiteindelijk kom je terecht op een betonweg. Hier ga je rechts en waar de kasseien beginnen, vangt de klim van de Bosberg (4) aan. Even naar links tref je de Atembekekapel aan. Wielrenners van de Ronde van Vlaanderen kunnen hier steun zoeken voor de beklimming van de laatste kuitenbijter op het parcours. Boven, je bent dan op het grondgebied van het Vlaams-Brabantse Galmaarden, vertoef je op 105 m boven de zeespiegel. De zendmast rechts zag je al op de weg voorbij de kerk van Onkerzele. Punt 4 naar 5 (2,3 km) Nog voor het café op de top neem je links de grindweg langs de camping (Pauwelpad). Voorbij de bosrand sla je, in het begin van de afdaling, rechts in door een opening in de omheining bij het Life 2000-infobord. Je flirt met de bosrand. Waar je op een aardeweg langs de bosrand dreigt uit te komen, houd je het aardepad schuin links aan. Je daalt geleidelijk aan af tot aan een open veld. Daar kies je resoluut links, terug het bos in. Aan de T-sprong volg je de bredere bosweg naar rechts. Na een vlak gedeelte begint de eigenlijke afdaling van de Bosberg.. Tussen hagen door bereik je het Raspaillebos. Dit bos werd geselecteerd voor het Life 2000 Natuurproject. Het is een vrij onbekend bos met heel wat voorjaarsbloeiers. Bij het begin van de grote afdaling dient het kapelletje iets lager en links van je als een baken, zo kun je vaststellen of je niet verkeerd bent gelopen. Uit het bos daal je over gras af in een holle weg. Op het einde volg je de asfaltweg naar rechts en bij huisnummer 114 (het tweede aan je rechterzijde) verlaat je die voor een smal pad links langs een rij knotwilgen naar een viersprong in de buurt van Boskant (5). Vanuit het bos heb je prachtige uitzichten op de Dendervallei recht voor je. UITBREIDING: LANGS DE DENDER Punt 5 naar 6 (1,7 km) Kies je voor de uitbreiding, dan wandel je aan de viersprong naar rechts. Voorbij de aardeweg sla je links de betonweg in naar het centrum van Grimminge. Aan de T-sprong ga je rechts in de richting van de kerk. Vanaf de betonweg heb je een mooi panorama over de Dendervallei met op de voorgrond de kerk van Grimminge. Voorbij huisnummer 36, het huis met het ronde torentje, neem je de betonnen voetwegel tot aan de Dender (6). De neoclassicistische Onze-Lieve-Vrouwekerk, die dateert van 1842-1843, heeft een 17de-eeuwse westertoren.
Punt 6 naar 1 (3,7 km) Grimminge. Aan de Dender volg je het jaagpad links tot aan de sluis Idegem- Links langs het jaagpad krijg je het onlangs gerestaureerde kasteel Beauprez in het vizier. Van 1228 tot 1796 bevond zich hier een cisterciënzerinnenabdij. Met de Franse Revolutie werd deze verlaten. De houten ophaalbrug bij de sluis functioneert nog steeds. Aan de overzijde prijkt de toren van de 15de-eeuwse laatgotische Sint-Pietersbandenkerk. Je vervolgt je weg langs het kanaal. Na 1 km bereik je de aanzet van een brug. Juist ervoor sla je links een dolomietpad in. Aan de vijver van De Gavers ga je links en je rondt de halve omtrek tot aan het zwembad. Hier kun je links naar het parkeerterrein van De Gavers (1). Het Provinciaal Domein De Gavers omvat een vijver van 20 ha voor actieve recreatie. Voorts zijn er een speeldorp en een zwembad. Als je kinderen nog niet moe zijn van de wandeling, zullen ze het hier wel worden. DOOR HET STILTEGEBIED DENDER-MARK Punt 5 naar 1 (2,6 km) Voor het basistraject wandel je aan de viersprong naar links over de tweesporenweg. Voorbij een beekje wandel je langs De Helix. Aarde vervangt de betonstroken, je passeert enkele slagbomen en je stapt verder tot een T-sprong. De Helix is een natuur- en milieueducatief centrum waar je beslist even moet binnenspringen (Hoogvorst 2, 9502 Grimminge, tel. 054 31 79 50, dehelix@ lin.vlaanderen.be, www.dehelix.be, open ma.-vr. 08.30-16.30 u en sommige zondagnamiddagen (zie website)) voor de educatieve tuinen. Voorbij het centrum, waar ook de proefkwekerij van het instituut voor bosbouw en wildbeheer onderdak vindt, heb je een mooi zicht op de onderste bospercelen van het Raspaillebos links en de kerk van Onkerzele. Tussen beide in ligt het stiltegebied Dender-Mark. Aan de T-sprong ga je rechts en daal je af in de Dendervallei. Op het einde kom je terecht op een verharde weg die je 400 m volgt tussen de lintbebouwing door. Dan zoek je rechts de doorgang die je kent van het begin van de wandeling. Zo bereik je opnieuw het parkeerterrein van De Gavers (1) aan de Onkerzelestraat.
Hollebeek 0 500 m 2500 m Schendelbeke Prov. Domein De Gavers Idegem Dender Gemene meers Kast. Beauprez Broeken 6 Grimminge 1 Dender Koolpot Onkerzele GERAARDSBERGEN 2 5 Boskant Grote Molenberg Oudenberg N495 Kleine Molenberg Atembeke Raspaillebos Moerbekebos 4 BOSBERG Karkoolbos Bosveld Wilderen Schilebeke Moerbeke 3 N272 St.-Paulus ROUTE 52-48% onverhard SITUERING NOORDZEE BRUGGE ANTWERPEN Oostende E17 E313 E40 GENT er Leie E17 E40 A17 LEUVEN BRUSSEL Schelde E40 Onkerzele E403 E429 Nijvel HOOGTE REFERENTIEPUNTEN 15-105 m vertrek 1 Parking De Gavers 1,6 km 5,8 km 8,6 km 10,9 km 2 3 4 5 Kerk van Onkerzele Hollebeek in Moerbeke Bosberg Splitsing Boskant Uitbreiding 10,9 km 5 Splitsing Boskant 12,6 km 6 Dender in Grimminge 13,5 km AFSTAND 16,3 km ALTERNATIEF