<naam> T.a.v. <naam> <adres> <postc> s-hertogenbosch/rosmalen Uw brief van : Ref. : De heer Kies een item. Uw kenmerk : Tel. : 073-615 9012 Ons kenmerk : SO/MIL Fax : 073-615 9798 Datum : E-mail : milieu@s-hertogenbosch.nl Onderwerp : Bezoekresultaten naleving milieuwetgeving energiebesparing, locatie te Kies een item. Geachte, Op Klik hier als u een datum wilt invoeren.heeft de heer Kies een item. toezichthouder van de afdeling Milieu uw inrichting, gevestigd aan Locatie te Kies een item. gecontroleerd op de naleving van de milieuwetgeving. Het onderwerp van de controle was het energieverbruik en de mate waarin u energiebesparende maatregelen heeft genomen. Uitkomst controlebezoek Tijdens het controlebezoek is geconstateerd dat u artikel 2.15 van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (verder: Activiteitenbesluit) overtreedt. Dit artikel is opgenomen in de bijlage bij deze brief. Om deze overtreding ongedaan te maken, moet u energiebesparende maatregelen treffen. Kantoorverzamelgebouw "(x facultatief)" Uw inrichting is een kantoorverzamelgebouw, dat wil zeggen dat het pand aan één of meerdere huurders wordt verhuurd. Ik beschouw "naam rechtspersoon/eigenaar" als primaire drijver van deze inrichting. Dat betekent dat "naam rechtspersoon" wordt aangesproken op alle energiebesparingsverplichtingen voortvloeiend uit de Wet milieubeheer. Voor zover huurders apparatuur in eigen beheer hebben, zoals computer- en printapparatuur, dient u uw huurders op de geldende energiebesparingsverplichtingen te wijzen. Hiervoor is het informatieblad Energiebesparing bij kantoorverzamelgebouwen -Verplichtingen voor huurders bijgevoegd (in XX - voud). Heeft u meer exemplaren nodig, stuurt u dan een e-mail naar bovenstaand e-mailadres. Energiebesparende maatregelen "x facultatief als de maatregelen niet dekkend zijn)" Tijdens het bezoek is geconstateerd dat er mogelijkheden zijn om energiebesparende maatregelen te treffen. Om vast te stellen welke maatregelen binnen uw inrichting rendabel zijn, is het noodzakelijk een energiebesparingsonderzoek uit te voeren (artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit). U moet in het onderzoek tenminste de maatregelen behandelen die zijn vermeld op de website van
Infomil (www.infomil.nl - databank Energiebesparing en Winst). Tevens moet het onderzoek voldoen aan de Handleiding Energiebesparingsonderzoeken (Den Haag 2003, InfoMil E16). Omdat voor veel energiebesparingsmaatregelen een investering nodig is, is het lastig om alle maatregelen tegelijk uit te voeren. Ik verzoek u dan ook om, naast het energiebesparingsonderzoek, een Plan van aanpak op te sturen naar de gemeente s-hertogenbosch. Hierin kunt u aangeven welke maatregelen u binnen welke termijn gaat treffen. Energiebesparende maatregelen "(x standaardinstelling)" Artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit stelt dat u besparingsmaatregelen moet treffen die zich binnen vijf jaar terugverdienen, óf alle energiebesparende maatregelen die een positieve netto contante waarde hebben bij een interne rentevoet van 15%. Tijdens het controlebezoek is geconstateerd dat het daarbij om de volgende besparingsmaatregelen gaat: - maatregel 1: 100% recirculatie bij opwarming gebouw - maatregel 2: Activeer power management op ICT-apparatuur in datacenters; - maatregel 5: Temperatuur van het cv-water juist instellen; - maatregel 6: Isoleren van de cv-leidingen; - maatregel 7: Energiegebruik van de overhead in de serverruimte meten; - maatregel 8: Starttijd voor het opwarmen van het gebouw optimaliseren; - maatregel 9: Pomp van het gekoeld watercircuit schakelen; - maatregel 10: Pas vrije koeling (buitenlucht) toe; - maatregel 11: Realisatie van koude en warme gangen in de serverruimte; - maatregel 12: Instellen van de stookgrens; - maatregel 13: Ventilatie uit buiten gebruikstijden; - maatregel 14: Verhoog de koeltemperatuur van de lucht; - maatregel 15: Voorkom obstakels in de luchtstromen; - maatregel 17: Weersafhankelijk regelen van de cv-groepen; - maatregel 18: Weersafhankelijke regelen van de cv-ketel; - maatregel 19: Automatische schuifdeuren in de winter als tochtsluis gebruiken; - maatregel 20: Goede luchtstroming langs condensor; - maatregel 21: Isoleren van de platte daken; - maatregel 22: Isoleren van de spouwmuren; - maatregel 23: Geen onnodige apparatuur in gekoelde ruimten opstellen; - maatregel 24: Kantoorapparatuur uit buiten werktijd; - maatregel 25: Plaats de binnen- en buitensensoren op een representatieve plaats; - maatregel 26: Registratie en monitoring van energie; - maatregel 27: Verlichting in (incidenteel gebruikte) ruimte schakelen met een bewegingssensor; - maatregel 31: Warmteoverlast bij bron afzuigen; - maatregel 32: Buitenzonwering voor gekoelde ruimten. De volgende maatregelen moet u treffen bij een eventuele renovatie, nieuwbouw of een ander natuurlijk vervangingsmoment: - maatregel 3: Energiezuinige hr-ketel plaatsen; - maatregel 4: Frequentie geregelde cv-pomp plaatsen; - maatregel 16: Warmteterugwinning uit ventilatielucht toepassen; - maatregel 28: Toepassen hoogfrequente verlichting; - maatregel 29: Haalbaarheid onderzoeken van toepassing warmte-/koude opslag in de bodem; - maatregel 30: Verlichting dimbaar maken met een daglichtafhankelijke schakeling; 2
- maatregel 33: Pas follow-me printing toe. Tijdens het controlebezoek zijn de volgende informatiebladen overhandigd: Bedrijven infoblad energie, Terugverdientijden energiemaatregelen kantoren en Naslagwerk Energiebesparingsmaatregelen kantoren. Op www.infomil.nl (zoek op Energie en Winst en daarna op branche: Kantoren ) is per maatregel uitleg gegeven over de uitvoering, de investering en de besparing binnen uw inrichting. Plan van aanpak "(x standaardbrief)" Het is vaak niet mogelijk om alle energiebesparende maatregelen tegelijk uit te voeren. Daarom wordt u in de gelegenheid gesteld om een plan van aanpak energiebesparing te overleggen waarin u zelf de termijnen voor de maatregelen kunt bepalen. U moet alle hierboven vermelde maatregelen in het plan opnemen. Een voorgedrukt plan van aanpak energiebesparing (concept) treft u aan in de bijlage van deze brief. Wanneer u zelf al een energiebesparingsplan heeft opgesteld waarin de genoemde maatregelen worden behandeld, kunt u dat opsturen. Te nemen acties Om de overtreding ongedaan te maken, moet u alle energiebesparende maatregelen treffen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar of alle maatregelen die een positieve netto contante waarde hebben bij een interne rentevoet van 15%. Hiertoe dient u, Kies een van de vier opties (x facultatief indien geen energiegegevens gebruikt tot 200.00 kwh) binnen drie maanden na dagtekening van deze brief een plan van aanpak energiebesparing aanleveren, waarin u aangeeft welke energiebesparende maatregelen u binnen welke termijn gaat nemen. De energiegegevens van het afgelopen jaar dient u op het plan van aanpak weer te geven. Op basis van deze gegevens beoordeelt de gemeente s-hertogenbosch of u daadwerkelijk wettelijk verplicht bent aanvullende energiebesparende maatregelen te nemen. Hiervoor kunt u gebruik maken van het in de bijlage van deze brief opgenomen concept plan van aanpak. Voor een digitale versie hiervan kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar. Als blijkt dat u na deze periode geen plan van aanpak energiebesparing ingediend heeft, dan besluit de gemeente s-hertogenbosch binnen welke periode u de maatregelen dient te nemen. (x facultatief indien geen energiegegevens + gebruikt meer dan 200.000 kwh) binnen drie maanden na dagtekening van deze brief een plan van aanpak energiebesparing aanleveren, waarin u aangeeft welke energiebesparende maatregelen u binnen welke termijn gaat nemen. De energiegegevens van het afgelopen jaar dient u in het plan van aanpak op te nemen. Op basis van deze gegevens beoordeelt de gemeente s-hertogenbosch of u daadwerkelijk wettelijk verplicht bent aanvullende energiebesparende maatregelen te nemen. Hiervoor kunt u gebruik maken van het in de bijlage van deze brief opgenomen concept plan van aanpak. Voor een digitale versie hiervan kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar. Als blijkt dat u na deze periode geen plan van aanpak energiebesparing ingediend heeft, zal de gemeente s-hertogenbosch besluiten u overeenkomstig artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit een energiebesparingsonderzoek opleggen. 3
(x facultatief indien wel energiegegevens + tot 200.000 kwh) binnen drie maanden na dagtekening van deze brief een Plan van aanpak Energiebesparing aanleveren, waarin u aangeeft welke energiebesparingsmaatregelen binnen welke termijn genomen gaan worden. Hiervoor kunt u gebruik maken van het in de bijlage van deze brief opgenomen concept plan van aanpak. Voor een digitale versie hiervan kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar. Als blijkt dat u na deze periode geen plan van aanpak energiebesparing ingediend heeft, dan besluit de gemeente s-hertogenbosch binnen welke periode u de maatregelen dient te nemen. (x facultatief indien wel energiegegevens + meer dan 200.000 kwh) binnen drie maanden na dagtekening van deze brief een plan van aanpak energiebesparing aanleveren, waarin u aangeeft welke energiebesparingsmaatregelen binnen welke termijn genomen gaan worden. Hiervoor kunt u gebruik maken van het in de bijlage van deze brief opgenomen concept plan van aanpak. Voor een digitale versie hiervan kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar. Als blijkt dat u na deze periode geen plan van aanpak Energiebesparing ingediend heeft, zal de gemeente s-hertogenbosch besluiten u overeenkomstig artikel 2.15 van het Activiteitenbesluit een energiebesparingsonderzoek opleggen. De gevraagde gegevens kunt u sturen naar de heer Kies een item. van de afdeling Milieu van gemeente s-hertogenbosch. Meer informatie? Wilt u meer informatie over deze brief? Neemt dan contact op met de heer Kies een item. van afdeling Milieu via nummer 073-615 9012 Hoogachtend, Het hoofd van de afdeling Milieu, drs. T.D.L. Mulder Bijl.: - Wettekst artikel 2.15 Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer - Plan van aanpak energiebesparende maatregelen kantoren 4
Bijlage : Wettekst artikel 2.15 van het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer Artikel 2.15 1. Degene die de inrichting drijft neemt alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder of alle energiebesparende maatregelen die een positieve netto contante waarde hebben bij een interne rentevoet van 15%. 2. Indien aannemelijk is dat niet wordt voldaan aan het eerste lid, kan het bevoegd gezag degene die de inrichting drijft waarvan het energieverbruik in enig kalenderjaar groter is dan 200.000 kilowatt uur aan elektriciteit of groter is dan 75.000 kubieke meter aardgasequivalenten aan brandstoffen, verplichten om binnen een door het bevoegd gezag te bepalen termijn, onderzoek te verrichten of te laten verrichten waaruit blijkt of aan het eerste lid wordt voldaan. 3. Indien uit het onderzoek, bedoeld in het tweede lid, blijkt dat niet wordt voldaan aan het eerste lid, neemt degene die de inrichting drijft de in het eerste lid bedoelde maatregelen binnen een door het bevoegd gezag te bepalen redelijke termijn. 4. Het eerste lid is niet van toepassing indien het energiegebruik in de inrichting in enig kalenderjaar kleiner is dan 50.000 kilowatt uur aan elektriciteit en kleiner is dan 25.000 kubieke meter aardgasequivalenten aan brandstoffen. 5
Plan van aanpak energiebesparende maatregelen kantoren Bedrijfsgegevens: Datum invulling: Naam inrichting: Adres: Telefoonnummer: Verbruikgegevens: Elektraverbruik kwh: Jaartal gegevens: Oppervlakte gebouw (m²): Contactpersoon: Postcode en stad: E-mail: Gasverbruik m³: Jaartal gegevens: Inhoud gebouw (m³): Uitleg checklist Per maatregel heeft u op deze lijst drie mogelijkheden: De maatregel is toegepast binnen uw inrichting. Zet een kruisje bij Uitgevoerd Ja. De maatregel is niet toegepast binnen uw inrichting. Zet een kruisje bij Uitgevoerd Nee. Vul een datum in wanneer de maatregel wordt gerealiseerd (verplicht bij een terugverdientijd van minder dan 5 jaar). De maatregel wordt niet toegepast. Zet een kruisje bij Uitgevoerd Nee. In dit geval moet u (door berekening) aantonen dat de terugverdientijd meer dan vijf jaar is, of dat er sprake is van een negatieve netto contante waarde bij een interne rentevoet van 15%. Voor berekeningsmethode zie: http://www.infomil.nl/onderwerpen/duurzame/energie/uniforme-leidraad/terugverdientijden/. In individuele gevallen kan een andere reden ook worden geaccepteerd. Wanneer u deze mogelijkheid invult, dient u altijd een toelichting te geven. U heeft de mogelijkheid om dit in de toelichtingstabel te verduidelijken. Indien de besparingsmaatregel cursief staat weergegeven, moet u de maatregel uitvoeren bijvoorbeeld bij vervanging van de oude apparatuur of renovatie. Indien bekend is wanneer deze wordt vervangen, vult u het tijdstip van vervanging in. TOELICHTING: (Indien maatregelen niet toegepast gaan worden) Maatregel nr Toelichting: 6
Plan van aanpak energiebesparende maatregelen kantoren Maatregelen Uitgevoerd Wordt gerealiseerd in (datum): Technische ruimte Ja nee 1. Wordt tijdens het opwarmen van het gebouw 100% gerecirculeerd? 2. Is power management op de apparatuur geactiveerd? 3. Is de cv-ketel een hr-ketel? 4. Zijn de cv-pompen frequentie geregeld? 5. Is de temperatuur van het cv-water juist ingesteld? 6. Zijn de cv-leidingen in onverwarmde ruimtes geïsoleerd? 7. Is het energiegebruik van de overhead bekend? 8. Is de starttijd voor het opwarmen van het gebouw geoptimaliseerd? 9. Worden de pompen in het gekoelde watercircuit geschakeld? 10. Wordt koude buitenlucht gebruikt voor koeling? 11. Zijn er in de serverruimte koude en warme gangen gerealiseerd? 12. Is een stookgrens ingesteld? 13. Komen schakeltijden van de ventilatie overeen met de gebruikstijden van het gebouw? 14. Is de serverruimte de koeltemperatuur van de lucht hoger dan 23 o C? 15. Worden obstakels in de luchtstromen voorkomen? 16. Wordt warmte teruggewonnen uit ventilatielucht? 17. Is er een weersafhankelijke regeling van de ketelwatertemperatuur aanwezig? 18. Is er een weersafhankelijke regeling van de CV-groepen? Wordt niet gerealiseerd omdat: Buiten Ja nee 19. Worden de automatische schuifdeuren tijdens een koudere periode juist gebruikt? 20. Is er optimale luchtstroming langs condensor? 21. Is het platte dak geïsoleerd? 22. Is de spouwmuur geïsoleerd? In de Werkruimten Ja nee 23. Is apparatuur onnodig in gekoelde (server-)ruimten opgesteld? 24. Wordt de kantoorapparatuur buiten gebruikstijden van een gebouw uitgeschakeld? 25. Zijn de binnen- en buitensensoren op een representatieve locatie geïnstalleerd? 26. Vindt er monitoring van het energiegebruik plaats? 27. Wordt verlichting in incidenteel gebruikte ruimten m.b.v. een bewegingssensor geschakeld? 28. Worden ruimtes verlicht d.m.v. hoog frequente verlichting? 29. Wordt mogelijkheid van warmte/koude opslag in bodem onderzocht? 30. Wordt de verlichting (automatisch) gedimd? 31. Wordt de warmte, bij relevante apparatuur, direct bij de bron afgezogen? 32. Is er buitenzonwering voor gekoelde ruimten? 33. Is follow-me printing toegepast? 7