Eindbeslissing over het voorstel van de NV Elia System Operator voor de Regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone

(B)1575 22 december 2016 Eindbeslissing over het voorstel van de NV Elia System Operator voor de Regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone Genomen met toepassing van artikel 9, achtste lid, d) van Verordening (EU) 2015/1222 van de Commissie van 24 juli 2015 tot vaststelling van richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer Niet-vertrouwelijk CREG Nijverheidsstraat 26-38, 1040 Brussel, België T +32 2 289 76 11 F + 32 2 289 76 09 info@creg.be www.creg.be

INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 INLEIDING... 3 1. WETTELIJK KADER... 4 1.1. VERORDENING (EU) 2015/1222 VAN DE COMMISSIE VAN 24 JULI 2015 TOT VASTSTELLING VAN RICHTSNOEREN BETREFFENDE CAPACITEITSTOEWIJZING EN CONGESTIEBEHEER... 4 1.2. HET KONINKLIJK BESLUIT VAN 20 OKTOBER 2005 MET BETREKKING TOT DE OPRCIHTING EN DE ORGANISATIE VAN EEN BELGISCHE MARKT VOOR DE UITWISSELING VAN ENERGIEBLOKKEN... 7 2. ANTECEDENTEN... 8 2.1. ALGEMEEN... 8 2.2. RAADPLEGING... 9 2.2.1. Belpex NV... 9 2.2.2. Nord Pool AS... 9 3. ANALYSE VAN HET VOORSTEL... 11 3.1. DE PREFERENTE SHIPPER... 11 3.2. ONTKOPPELING EN PRIJSREFERENTIES... 12 3.3. CONFORMITEIT MET DE ALGEMENE BEGINSELEN VAN DE CACM VERORDENING... 12 4. EINDBESLISSING... 13 BIJLAGE 1... 14 Niet-vertrouwelijk 2/14

INLEIDING De COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS (CREG) onderzoekt hierna het voorstel van de NV Elia System Operator (hierna: Elia ) betreffende de aanvraag tot goedkeuring van het voorstel voor de regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone (hierna: het MNA voorstel ). Dat gebeurt op basis van artikel 9, achtste lid, d) van Verordening (EU) 2015/1222 van de Commissie van 24 juli 2015 tot vaststelling van richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer De CREG ontving een eerste voorstel van Elia per brief, in het Engels, op 3 juni 2016. Zij ontving, van dit eerste voorstel, een Nederlandse vertaling per brief op 2 augustus 2016. Na bilateraal overleg tussen Elia en de CREG en op basis van coördinatie met de transmissienetbeheerders en regulatoren van de biedzones binnen de CWE-regio, diende Elia een nieuw, geüpdated Engelstalig voorstel in bij de CREG, op 28 oktober 2016. Een finale Nederlandstalige versie van het MNA voorstel werd door de CREG ontvangen op 12 december 2016. Deze laatste versie vormt het voorwerp van onderhavige eindbeslissing en wordt als bijlage toegevoegd. Deze ontwerpbeslissing bestaat uit vier delen. Het eerste deel bevat het wettelijk kader. In het tweede deel worden de antecedenten van de belissing toegelicht. De derde sectie bevat een beschrijving van de voorgestelde methode. Het vierde deel, ten slotte, omvat de eigenlijke eindbeslissing. Het Nederlandstalige voorstel voor Regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone worden bij de onderhavige eindbeslissing gevoegd. Deze eindbeslissing werd door het Directiecomité van de CREG aangenomen op 22 december 2016. Niet-vertrouwelijk 3/14

1. WETTELIJK KADER 1. Dit hoofdstuk bepaalt het wettelijk kader dat toepasselijk is op Elia s voorstel en dat de basis vormt van deze beslissing. Het wettelijk kader bestaat uit Europese en Belgische wetgeving. 1.1. VERORDENING (EU) 2015/1222 VAN DE COMMISSIE VAN 24 JULI 2015 TOT VASTSTELLING VAN RICHTSNOEREN BETREFFENDE CAPACITEITSTOEWIJZING EN CONGESTIEBEHEER 2. De doelstellingen van Verordening (EU) 2015/1222 worden in artikel 3 vastgelegd: 3. Met deze verordening worden de volgende doelstellingen nagestreefd: a) bevorderen van doeltreffende concurrentie bij de opwekking en levering van elektriciteit alsmede de handel in elektriciteit; b) waarborgen van een optimaal gebruik van de transmissie-infrastructuur; c) waarborgen van de operationele veiligheid; d) optimaliseren van de berekening en toewijzing van zoneoverschrijdende capaciteit; e) waarborgen van de niet-discriminerende behandeling van TSB's, NEMO's, het Agentschap, regulerende instanties en marktdeelnemers; f) waarborgen en verbeteren van de transparantie en betrouwbaarheid van gegevens; g) bijdragen tot de efficiënte langetermijnexploitatie en -ontwikkeling van het elektriciteitstransmissiesysteem en de elektriciteitssector in de Unie; h) rekening houden met de behoefte aan een billijke en ordelijke markt en prijsvorming; i) creëren van een gelijk speelveld voor NEMO's; j) zorgen voor niet-discriminerende toegang tot zoneoverschrijdende capaciteit. 3. Artikel 45 bepaalt, voor het day-ahead tijdsbestek, dat: 1. TSB's in biedzones waarin meer dan één NEMO is aangewezen en/of handelsdiensten aanbiedt, of waarin interconnectoren aanwezig zijn die niet als TSB zijn gecertificeerd overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 714/2009, ontwikkelen een voorstel voor zoneoverschrijdende capaciteitstoewijzing en andere noodzakelijke regelingen voor dergelijke biedzones in samenwerking met de betrokken TSB's, NEMO's en exploitanten van interconnectoren die niet als TSB zijn gecertificeerd, teneinde te waarborgen dat de desbetreffende NEMO's en interconnectoren de vereiste gegevens en financiële dekking voor dergelijke regelingen verstrekken. Daarbij moet ervoor worden gezorgd dat additionele TSB's en NEMO's zich bij deze regelingen kunnen aansluiten. 2. Het voorstel wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de relevante nationale regulerende instanties binnen een termijn van vier maanden na de datum waarop meer dan één NEMO is aangewezen en/of handelsdiensten in een biedzone mag aanbieden of wanneer een nieuwe interconnector niet als een TSB is gecertificeerd. Voor bestaande interconnectoren Niet-vertrouwelijk 4/14

die niet als TSB zijn gecertificeerd, wordt het voorstel ingediend binnen een termijn van vier maanden na de inwerkingtreding van deze verordening. 4. Artikel 57 bepaalt, voor het intraday tijdsbestek, dat: 1. TSB's in biedzones waarin meer dan één NEMO is aangewezen en/of handelsdiensten aanbiedt, of waarin interconnectoren aanwezig zijn die niet als TSB zijn gecertificeerd overeenkomstig artikel 3 van Verordening (EG) nr. 714/2009, ontwikkelen een voorstel voor zoneoverschrijdende capaciteitstoewijzing en andere noodzakelijke regelingen voor dergelijke biedzones in samenwerking met de betrokken TSB's, NEMO's en exploitanten van interconnectoren die niet als TSB zijn gecertificeerd, teneinde te waarborgen dat de desbetreffende NEMO's en interconnectoren de vereiste gegevens en financiële dekking voor dergelijke regelingen verstrekken. Daarbij moet ervoor worden gezorgd dat additionele TSB's en NEMO's zich bij deze regelingen kunnen aansluiten. 2.Het voorstel wordt ter goedkeuring ingediend bij de relevante nationale regulerende instanties binnen een termijn van vier maanden na de datum waarop meer dan één NEMO is aangewezen en/of handelsdiensten in een biedzone mag aanbieden of wanneer een nieuwe interconnector niet als een TSB is gecertificeerd. Voor bestaande interconnectoren die niet als TSB zijn gecertificeerd, wordt het voorstel ingediend binnen een termijn van vier maanden na de inwerkingtreding van deze verordening. 5. Artikel 68 bepaalt de verantwoordelijkheden van de centrale tegenpartijen met betrekking tot clearing en afwikkeling van alle gematchte orders: 1. De centrale tegenpartijen zorgen op tijdige wijze voor de clearing en afwikkeling van alle gematchte orders. De centrale tegenpartijen treden op als de tegenpartij voor marktdeelnemers voor al hun transacties met betrekking tot de financiële rechten en verplichtingen ten gevolge van die transacties. 2.Elke centrale tegenpartij bewaart de anonimiteit tussen de marktdeelnemers. 3.De centrale tegenpartijen treden op als tegenpartij voor elkaar voor de uitwisseling van energie tussen biedzones met betrekking tot de financiële rechten en verplichtingen ten gevolge van die uitwisselingen van energie. 4.Bij dergelijke uitwisselingen wordt rekening gehouden met: a) de nettoposities als resultaat van de toepassing van artikel 39, lid 2, onder b), en artikel 52, lid 1, onder b); b) de geplande uitwisselingen, berekend overeenkomstig de artikelen 49 en 61. 5. Elke centrale tegenpartij waarborgt dat voor elke markttijdseenheid: a) er voor het geheel van de biedzones, in voorkomend geval rekening houdend met toewijzingsbeperkingen, geen afwijkingen bestaan tussen de som van de energie die wordt getransporteerd uit alle biedzones met een surplus en de som van de energie die wordt getransporteerd in alle biedzones met een tekort; b) de elektriciteitsuitvoer en de elektriciteitsinvoer tussen biedzones aan elkaar gelijk zijn, waarbij afwijkingen in voorkomend geval uitsluitend het gevolg kunnen zijn van overwegingen inzake toewijzingsbeperkingen. 6. Niettegenstaande lid 3 kan een shipping agent als tegenpartij tussen verschillende centrale tegenpartijen voor de uitwisseling van energie optreden indien de betrokken Niet-vertrouwelijk 5/14

partijen daartoe een specifieke overeenkomst hebben gesloten. Indien geen overeenkomst is bereikt, wordt de uitwisselingsregeling vastgesteld door de regulerende instanties die verantwoordelijk zijn voor de biedzones waartussen de clearing en afwikkeling van de uitwisseling van energie vereist is. 7. Alle centrale tegenpartijen of shipping agents innen de congestie-inkomsten die voortkomen uit de eenvormige day-aheadkoppeling, als gespecificeerd in de artikelen 46 tot en met 48, en uit de eenvormige intradaykoppeling als gespecificeerd in de artikelen 58 tot en met 60. 8. Alle centrale tegenpartijen of shipping agents zorgen ervoor dat de geïnde congestieinkomsten uiterlijk binnen twee weken na de afwikkelingsdatum worden overgedragen aan de TSB's. 9. Wanneer het tijdschema voor de betalingen tussen twee biedzones niet is geharmoniseerd, zorgen de betrokken lidstaten ervoor dat een entiteit wordt aangewezen om de discrepantie tussen de tijdschema's te beheren en de relevante kosten te dragen. 6. Overeenkomstig artikel 9, achtste lid, punt d) worden de vorostellen voor zoneoverschrijdende capaciteitstoewijzing en andere regelingen overeenkomstig de artikelen 45 en 57, ter afzonderlijke goedkeuring voorgelegd aan de betrokken regulerende instantie, in dit geval de CREG: 8. De volgende voorwaarden of methodologieën worden ter afzonderlijke goedkeuring voorgelegd aan elke regulerende instantie of andere bevoegde autoriteit van de betrokken lidstaten: (...) d) waar van toepassing, het voorstel voor zoneoverschrijdende capaciteitstoewijzing en andere regelingen, overeenkomstig de artikelen 45 en 57; 7. Volgend op artikel 9, negende lid, moet elk voorstel voor de voorwaarden en methodologieën een tijdschema voor de tenuitvoeringlegging en een beschrijving van hun verwacht effect op de doelstellingen van de verordening (beschreven in artikel 3) omvatten: 9. Het voorstel voor de voorwaarden of methodologieën omvat een voorgesteld tijdschema voor hun tenuitvoerlegging en een beschrijving van hun verwacht effect op de doelstellingen van deze verordening. Voorstellen betreffende voorwaarden of methodologieën die ter goedkeuring aan verschillende of aan alle regulerende instanties moeten worden voorgelegd, worden bij het Agentschap ingediend op hetzelfde tijdstip als dat van indiening bij de regulerende instanties. Op verzoek van de bevoegde regulerende instanties brengt het Agentschap binnen een termijn van drie maanden advies uit over de voorstellen voor voorwaarden of methodologieën. 8. Artikel 9, tiende lid, bepaalt dat de betrokken regulerende instanties, in dit geval de CREG, binnen een termijn van zes maanden na ontvangst van de voorwaarden of methodologieën een besluit nemen. 10. Wanneer de vaststelling van de voorwaarden of methodologieën een besluit van meer dan één regulerende instantie vergt, raadplegen de bevoegde regulerende instanteis elkaar en werken zij in nauwe coördinatie samen met het oog op het bereiken van overeenstemming. In voorkomend geval houden de bevoegde regulerende instanties rekening met het advies van het Agentschap. De regulerende instanties nemen besluiten betreffende de ingediende voorwaarden of methodologieën binnen een termijn van zes Niet-vertrouwelijk 6/14

maanden na de ontvangst van de voorwaarden of methodologieën door de regulerende instantei of, waar van toepassing, door de laatste betrokken regulerende instantie. 1.2. HET KONINKLIJK BESLUIT VAN 20 OKTOBER 2005 MET BETREKKING TOT DE OPRCIHTING EN DE ORGANISATIE VAN EEN BELGISCHE MARKT VOOR DE UITWISSELING VAN ENERGIEBLOKKEN 9. Het Koninklijk Besluit van 20 oktober 2005 met betrekking to tde oprichting en de organisatie van een Belgische markt voor de uitwisseling van energieblokken heeft tot doel een reglementair kader vast te leggen voor de Belgische markten waarop transacties worden afgesloten met betrekking tot de verhandeling van elektriciteit. 10. Artikel 14 van dit Koninklijk Besluit legt de verantwoordelijkheid voor de financiële afwikkeling van de transacties tussen de marktdeelnemers bij de marktbeheerder of een derde partij: 14. De marktbeheerder of, in voorkomend geval, de onderneming waarmee hij daartoe samenwerkt, organiseert de financiële afwikkeling van de transacties gesloten tussen de deelnemers. Niet-vertrouwelijk 7/14

2. ANTECEDENTEN 2.1. ALGEMEEN 11. Op 24 juli 2015 werd Verordening (EU) 2015/1222 van de Commissie tot vaststelling van richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer (hierna: de CACM Verordening ) gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie, voor inwerkingtreding op 14 augustus 2015. Deze verordening heeft tot doel het vaststellen van gedetailleerde regels inzake zoneoverschrijdende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer, voor de day-ahead en intradaymarkten van de biedzones in de Europese lidstaten. 12. Volgend uit artikel 4, lid 1 tot en met 4 van de CACM Verordening dienen in elke lidstaat één of meer NEMO s worden aangewezen door de aanwijzende autoriteit. Conform de bepalingen in artikel 3 van het Koninklijk Besluit van 20 oktober 2005 is de Minister van K.M.O., Middenstand en Energie bevoegd voor het verlenen van de vergunning tot het organiseren van één of meer markten. De Minister is dus, zoals bepaald in artikel 4, lid 3 van de CACM Verordening, de aanwijzende autoriteit. In België werden op 5 februari 2016, door de Minister van K.M.O., Middenstand en Energie, bij ministerieel besluit van 28 januari 2016 Belpex NV en Nord Pool AS aangewezen als benoemde elektriciteitsmarktbeheerder (NEMO). 13. Binnen de vastgestelde termijn van 4 maanden na de datum waarop meer dan één NEMO is aangewezen diende Elia het MNA voorstel op 3 juni 2016 ter goedkeuring in bij de CREG, in het Engels. Op 2 augustus 2016 diende Elia, conform de afspraken tussen de CREG en Elia, een Nederlandse vertaling van het MNA voorstel bij de CREG in. 14. In de maanden juni tot en met september 2016 vonden bij meerdere gelegenheden overlegmomenten tussen de CREG en Elia plaats. Hier werd het MNA voorstel besproken, vanuit de Belgische invalhoek en vanuit de internationale context. In parallel werd, door alle TNB s van de CWEregio, nauw samengewerkt om de voorgestelde methodologieën voor MNAs in naburige biedzones te coördineren. Dit proces werd gevolgd door de relevante regulerende instanties binnen de CWE-regio. 15. Op 4 juli 2016 ontvingen de regulerende instanties van de biedzones die deelnemen aan het XBID-marktkoppelingsproject een brief van het XBID TSO Steering Committee, waarin aangegeven dat, voor de marktkoppeling in intraday en de lancering van het XBID project, enkel de preferred shipper approach een tijdige oplevering van het project zou kunnen verzekeren. Alle regulerende instanties namen hiervan akte en verduidelijkten, via een antwoord op 26 juli 2015, dat coördinatie tussen TNB s en hun respectievelijke regulerende instanties nodig was om tot geharmoniseerde MNA voorstellen te komen. 16. Eind september 2016 werd door alle TNB s en alle regulerende instanties van de CWE-regio overeengekomen dat de verschillende MNA s gebruik zouden maken van de preferred shipper approach, zowel voor de day-ahead als voor de intradaymarkten. Als gevolg van deze overeenkomst diende Elia, op 28 oktober 2016, ter intrekking van het oorspronkelijke MNA voorstel en ter goedkeuring, een nieuw voorstel in bij de CREG, in het Engels. Dit finale voorstel wijzigt in in wezen niets aan het oorspronkelijk voorstel, maar diende vooral ter verwijdering van alle opties die werden opengelaten om de harmonisering met naburige TNB s niet te hinderen. Het is dit Engelstalige voorstel die het voorwerp vormde van ontwerpbeslissing (B)161010-CDC-1575 en in bijlage hieraan werd toegevoegd. Niet-vertrouwelijk 8/14

17. Tijdens de openbare raadpleging van ontwerpbeslissing (B)161010-CDC-1575 werden twee antwoorden ontvangen van de in België benoemde elektriciteitsmarktbeheerders (NEMO s): Belpex NV en Nord Pool AS. De ontvangen commentaren en de antwoorden van de CREG worden besproken in deel 2.2. 18. Op 12 december 2016 ontving de CREG de finale Nederlandstalige vertaling van het MNA voorstel. Het is dit Nederlandstalig voorstel die het voorwerp vormt van onderhavige eindbeslissing en die hieraan in bijlage is toegevoegd. 19. Het totstandkomen van dit MNA voorstel is het resultaat van nauwe coördinatie tussen Elia, de TNB s van de naburige biedzones en de NEMO s die benoemd werden in de Belgische biedzone. 2.2. RAADPLEGING 20. De CACM Verordening verplichten de TNB s niet expliciet tot het organiseren van een openbare raadpleging over het MNA voorstel. De Belgische marktpartijen werden dus niet gehoord bij het totstandkomen van dit voorstel. Wel werden, overeenkomstig de bepalingen in artikelen 45 en 57, de Belgische NEMO s (Belpex NV en Nord Pool AS) betrokken in de ontwikkeling van het MNA voorstel. 21. Het directiecomité van de CREG besliste, op grond van artikel 23, 1, van zijn huishoudelijk reglement, in het kader van de onderhavige beslissing, om een openbare raadpleging te organiseren op de website van de CREG van 15 november 2016 tot en met 6 december 2016. De CREG ontving twee antwoorden tijdens de openbare raadpleging: van Belpex NV en van Nord Pool AS. 2.2.1. Belpex NV 22. Belpex NV gaf, in haar reactie op de ontwerpbeslissing, aan akkoord te gaan met de goedkeuring van het preferente shipper-model, zoals voorgesteld door Elia. 23. Belpex NV antwoorde daarnaast dat, voor wat betreft de contractuële architectuur van de dayahead en intraday oplossing (artikel 18 en artikel 19 van het MNA voorstel), de lijst van contracten voldoende flexibiliteit moet toelaten om, op regionaal en Europees niveau, alle ontwikkelingen binnen de eenvormige day-ahead en intraday marktkoppeling te ondersteunen. De CREG is van mening dat voldoende flexibiliteit wordt geboden door Elia door de toepassing van het tweede lid van artikel 18 en het tweede lid van artikel 19 van het MNA voorstel). 24. De CREG neemt akte van het antwoord van Belpex NV en is van mening dat de huidige eindbeslissing in navolging hiervan niet dient te worden gewijzigd. 2.2.2. Nord Pool AS 25. Het antwoord van Nord Pool AS op de ontwerpbeslissing omvatte drie punten: de keuze voor de preferente shipper in tegenstelling tot een single shipper approach, de prijsvolatiliteit in geval van gedeeltelijke of volledige ontkoppeling en de dekking van de kosten voortvloeiend uit de taken van de centrale tegenpartij (CCP). 26. De keuze voor de preferente shipper is volgens de CREG gerechtvaardigd door de toepassing van artikel 7, eerste lid, g) en artikel 68, derde lid van de CACM Verordening. De CREG vraagt Elia en de betrokken NEMO s om, bij het vastleggen van de contractuele architectuur voor de implementatie van het MNA voorstel voor het day-ahead en intraday tijdsbestek, de operationele en financiële efficiëntie Niet-vertrouwelijk 9/14

van de voorgestelde oplossingen te maximaliseren. Daarnaast is het belangrijk om de Europese en regionale oplossingen, in de mate van het mogelijk, te harmoniseren. Tot slot wijst de CREG erop dat de implementatie van het MNA voorstel op geen enkele wijze aanleiding mag geven tot een discriminerende behandeling van bestaande of nieuwe NEMO s. 27. De back-upprocedures in geval van volledige of gedeeltelijke ontkoppeling van één of meerdere NEMO s, vallen, zoals door Elia aangegeven en door de CREG ondersteund, buiten het bereik van dit MNA voorstel. De CREG is van oordeel dat deze procedures, die moeten worden ontwikkeld in overeenstemming met artikel 36, lid 3 van de CACM Verordening. Deze procedures dienen, zoals terecht aangehaald door Nord Pool AS, te verzekeren dat deze geen toetredingsbarrière tot de markt vormen voor NEMO s. De CREG erkent dat, in geval van (gedeeltelijke) ontkoppeling, er een risico bestaat dat kleinere, nieuwe NEMO s een nadeel ondervinden van het lokaal ontkoppeld zijn in de Belgische biedzone. Dit risico dient echter te worden beperkt in de ontwikkeling van de gemeenschappelijke methodologie voor de back-upprocedures door alle Europese NEMO s. 28. Voor wat betreft de opmerking van Nord Pool AS in verband met de dekking van de kosten voortvloeiend uit de taken van de CCP, gaat de CREG akkoord met Elia dat dit buiten het bereik van dit MNA voorstel valt. De kosten van clearing en afwikkeling worden behandeld in artikel 77 van de CACM Verordening en zijn, los van het MNA voorstel, het voorwerp van de goedkeuring van de nationale regulerende instanties. Niet-vertrouwelijk 10/14

3. ANALYSE VAN HET VOORSTEL 29. Het MNA voorstel van Elia omvat drie delen: de algemene bepalingen, het eigenlijke MNA voorstel en de slotbepalingen. Het eigenlijke MNA voorstel is onderverdeeld in zes hoofdstukken. Het eerste hoofdstuk legt de specificaties van de NEMO hubs vast. In het tweede hoofdstuk wordt de gegevensuitwisseling tussen de NEMO s en Elia besproken. Het derde hoofdstuk beschrijft de situaties waarin de Belgische biedzone kan worden ontkoppeld en wat de gevolgen en te volgen procedures zijn. Hoofdstuk 4 beschrijft de prijsreferenties over verschillende NEMO hubs. In het vijfde hoofdstuk worden de bepalingen met betrekking tot clearing, afwikkeling en shipping besproken en in hoofdstuk 6, ten slotte, worden de contractuele regelingen tussen de NEMO s en Elia bepaald. Hierna worden de belangrijkste elementen van het MNA voorstel besproken. 30. De CREG verduidelijkt dat indien, ondanks het raadplegen van de markt tussen 15 november en 6 december 2016 en ondanks het overleg tussen de betrokken TNB s, regulerende instanties en NEMO s, de huidige eindbeslissing niet verenigbaar blijkt met de beslissingen genomen of de reglementeringen goedgekeurd door andere betrokken regulatoren, de CREG zich het recht voorbehoudt volledig of gedeeltelijk terug te komen op haar beslissing nadat zij van Elia een nieuw voorstel heeft ontvangen. 3.1. DE PREFERENTE SHIPPER 31. Ondanks de individuele verantwoordelijkheden van Elia en de CREG met betrekking tot het bepalen en goedkeuren van de regelingen voor meerdere NEMO s, zijn er binnen de CWE regio gemeenschappelijke principes vastgesteld waarmee alle TNB s van de regio rekening houden bij het ontwerpen van de MNA voorstellen. Deze principes zorgen ervoor dat de verschillende MNA voorstellen compatibel zijn met de toekomstige implementatie van uiteindelijke eenvormige dayahead- en intradaykoppeling en onderling leiden tot een efficiënte implementatie van de CACM Verordening. 32. In het kader van deze gemeenschappelijke principes besloot Elia, samen met de andere TNB s, voor zowel de day-ahead- en intradaytijdsbestekken te opteren voor de oplossing met de preferente shippers. Hierbij is de centrale tegenpartij (CCP) van de NEMO verantwoordelijk voor enerzijds de clearing en afwikkeling binnen elke NEMO hub en anderzijds de financiële en fysieke shipping van de netto-posities van elke NEMO hub, of dit nu binnen de Belgische biedzone of over de biedzonegrenzen heen is. 33. De voordelen van de oplossing met de preferente shipper in vergelijking met een oplossing waarbij één aparte entiteit verantwoordelijk is voor de financiële en/of fysieke shipping van alle NEMO hubs zijn: De voorgestelde regeling maakt op een efficiënte manier gebruik van de bestaande structuren en vereist minimale bijkomende technische implementatiestappen. Technisch en financieel gezien is de preferente shipper oplossing efficiënter dan een regeling waarbij een derde partij als shipping agent voor alle NEMO s optreedt. De voorgestelde regeling is geharmoniseerd tussen de verschillende biedzones van de CWE regio en tussen de verschillende tijdsbestekken, i.e. day-ahead en intraday. De voorgestelde regeling laat, op de meest eenvoudige wijze, toe aan bijkomende NEMO s om toe te treden tot de Belgische biedzone; Niet-vertrouwelijk 11/14

34. Voor het intradaytijdsbestek wordt op dit moment door Europese TNB s en NEMO s gewerkt aan de ontwikkeling van het XBID project (i.e. Cross-Border Intraday Market Project). Één van de functionaliteiten van de voorgestelde marktkoppelingsoplossing omvat een gedeelde orderportefeuille -module, met het oog op een continue impliciete toewijzing van alle interconnectiecapaciteit. Indien blijkt dat een oplossing met een enkele aangewezen derde partij, verantwoordelijk voor financiële en fysieke shipping, beter compatibel lijkt met de modaliteiten van het XBID project, kan de huidige voorgestelde oplossing als een interimoplossing worden beschouwd om de go-live van XBID niet te vertragen. 35. De CREG is van oordeel dat, door de implementatie van de oplossing met de preferente shipper de algemene doelstellingen van de CACM Verordening vervuld worden. Bovendien is de voorgestelde aanpak financieel en technisch efficiënt en voldoende flexibel om toekomstige ontwikkelingen van de eenvormige day-ahead- en intradaykoppeling te ondersteunen. De CREG kan de voorgestelde oplossing aldus goedkeuren. 3.2. ONTKOPPELING EN PRIJSREFERENTIES 36. In het MNA voorstel beschrijft Elia de verschillende situaties waarin een volledige of gedeeltelijke ontkoppeling van de Belgische biedzone kan voorkomen. In geval van normale koppeling of gedeeltelijke ontkoppeling moet het algoritme rekening houden met het feit dat er geen uitwisselingsbeperking is voor het matchen van orders tussen de verschillende NEMO hubs en aldus leiden tot een Eenvormige Prijs voor de Belgische biedzone. 37. Enkel in geval van volledige ontkoppeling of een koppeling met een subgroep van de Belgische NEMO s kan de uitwisselingsbeperking voor het matchen van orders leiden tot verschillende prijzen voor de verschillende NEMO hubs in de Belgische biedzone. In dit geval zal Elia een dayaheadreferentieprijs berekenen als volumegewogen gemiddelde van de prijzen in de verschillende NEMO hubs. 38. De back-upoplossingen voor eventuele expliciete toewijzing van zoneoverschrijdende capaciteit vallen buiten het toepassingsgebied van dit MNA voorstel. De CREG vraagt aan Elia om, in het geval van (gedeeltelijke) ontkoppeling, te waken dat de toepassing van dit MNA voorstel op geen enkele wijze een toetredingsbarrière voor (nieuwe) NEMO s kan vormen tot de Belgische markt. 39. De CREG is van oordeel dat de bepalingen met betrekking tot de (gedeeltelijke) ontkoppeling van de Belgische biedzone en de hieruit volgende prijsreferenties in dit MNA voorstel kunnen worden goedgekeurd. 3.3. CONFORMITEIT MET DE ALGEMENE BEGINSELEN VAN DE CACM VERORDENING 40. In artikel 4 van het MNA voorstel wordt door Elia duidelijk en ondubbelzinnig aangegeven dat het ter goedkeuring voorliggende MNA voorstel bijdraagt tot het bereiken van de algemene doelstellingen van de CACM Verordening. 41. Het MNA voorstel omvat, in artikel 20, een implementatieplanning van de voorgaande regelingen met inbegrip van de interdependenties met andere projecten. Deze projecten omvatten methodologieën en voorwaarden die onder de CACM Verordening ter goedkeuring zullen worden voorgelegd, zowel door de TNB s als door de NEMO s. Niet-vertrouwelijk 12/14

42. De CREG gaat akkoord met zowel artikel 4 als artikel 20 van het MNA voorstel. De CREG is van oordeel dat door Elia op deze manier is voldaan aan de vereisten van artikel 9, lid 9 van de CACM Verordening. 4. EINDBESLISSING Met toepassing van artikel 9, achtste lid, d) van Verordening (EU) 2015/1222 van de Commissie van 24 juli 2015 tot vaststelling van richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer beslist de CREG, om de voorgaande redenen, het voorstel van Elia betreffende de Regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone goed te keuren. Voor de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas: Andreas TIREZ Directeur Marie-Pierre FAUCONNIER Voorzitster van het Directiecomité Niet-vertrouwelijk 13/14

BIJLAGE 1 Voorstel van Regelingen voor meerdere NEMO s (MNA) voor de Belgische biedzone, in overeenstemming met Artikel 45 en Artikel 57 van Verordening (EU) 2015/1222 van de Commissie van 24 juli 2015 tot vaststelling van richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing en congestiebeheer Nederlandstalige versie 28 oktober 2016 Niet-vertrouwelijk 14/14