KIESWIJZER '18-'19. Profielen in de tweede fase

Vergelijkbare documenten
KIESWIJZER '17-'18. Voor leerlingen uit vwo 4

KIESWIJZER '17-'18. Voor leerlingen uit vwo 4

KIESWIJZER '19-'20. Profielen in de tweede fase

ALBERDINGK THIJM COLLEGE KIESWIJZER. Stromen en profielen in de tweede fase

ALBERDINGK THIJM COLLEGE KIESWIJZER. Stromen en profielen in de tweede fase

KIESWIJZER LAAR & BERG Stroomkeuze vwo en MYP Profielkeuze havo Profielkeuze vwo

KIESWIJZER Laar & Berg STROOMKEUZE VWO EN MYP PROFIELKEUZE HAVO PROFIELKEUZE VWO

KIESWIJZER LAAR & BERG

KIESWIJZER LAAR & BERG


Informatieavond klas 3 Profielkeuze

Informatieavond klas 3 Profielkeuze

Tweede Fase Profielkeuze VWO 4

Profielkeuze 3 VWO. 6 december 2017

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel

PROFIELKEUZE IN KLAS 3

Kleiner Mann, was nun? Profielkeuzeavond 2018

Tweede fase en profielkeuze. drs. J. van Wesel Decaan HAVO/Atheneum /Gymnasium

Profielkeuze 3 (t) VWO. 22 november 2018

Informatieboekje profielkeuze

Profielkeuze. 3 vwo. degoudsewaarden.nl

Informatie Profielkeuze Vernieuwde Tweede Fase cohort

Informatieavond 10 januari Profielkeuze VWO

Tweede fase en profielkeuze. drs. J. van Wesel Decaan HAVO/Atheneum /Gymnasium

WP 31 augustus Welkom

Profielkeuzevoorlichting 3 Havo 7 December 2016

Profielkeuze 3 Havo. 22 november 2018

Profielkeuzevoorlichting

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

De kunst van het kiezen. Het juiste profiel

Inleiding. Veel succes met het maken van jouw profielkeuze! S. Koningsveld, decaan Havo H. Lubberdink, decaan Vwo - 1 -

Informatieavond profielkeuze 3 vwo. 19 januari 2015

Hartelijk welkom. Informatieavond profielkeuze Gymnasium

Fons Vitae Lyceum. Ouderavond profielkeuze 3 VWO 10 oktober Afdelingsleider 3 VWO: Daan Visser Decaan VWO: Marieke de Vries

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

Profielkeuze voorlichting

Programma uur Welkom uur Algemene informatie uur Vragen uur Afsluiting

Profielkeuze in VWO 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6

PROFIELKEUZE LEERJAAR 3 TWEEDE FASE

PROFIELKEUZE havo (presentatie van de voorlichtingsavond)

INFORMATIEAVOND PROFIEL- EN PAKKETKEUZE LEERJAAR III WELKOM!!

Welkom op de ouderavond over de profielkeuze. Klas 3 havo/vwo 19 januari 2017

Profielkeuzevoorlichting 3 Havo 3 december 2015

Informatieavond Klas 3 Welkom

Voorlichting HAVO-VWO klas

Ouderavond profielkeuze 3 havo 16 januari 2019 Op naar 4 havo!

Hartelijk welkom. Ouderavond profielkeuze klas 3 8 november 2016

Profielkeuzevoorlichting 3 atheneum + 3 gymnasium 3 december 2015

Op de ouderavond profielkeuze

Profielkeuze 3 vwo

Programma uur Welkom uur Algemene informatie uur Vragen uur Afsluiting

Profielkeuze in Havo 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6

Ouderavond Profielkeuze 3 havo

Profielkeuze. Sanne ten Haken & Bas Reuvers Decanen

INHOUD VAN DE AVOND AANLEIDING DE TWEEDE FASE; EXAMENPROGRAMMA PROFIELEN TABELLEN TIJDPAD

Ouderavond Profielkeuze 3 vwo

Profielkeuze-test (PKT)

Welkom op deze voorlichtingsavond

Informatie Profielkeuze Spring High

Het belang van goed en verstandig kiezen!!

Profiel boekje gymnasium

Tweede fase. profielkeuze

KEUZEBEGELEIDING KLAS 3

WP 3 September Welkom

18.00 uur Welkom uur Algemene informatie uur Vragen uur Afsluiting

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Voorlichtingsavond profielkeuze en bovenbouw

Voorlichtingsavond klas 3 14 februari tweede fase. nieuwe vakken in de bovenbouw

*Het programma.

VWO 3. Profielkeuze. 9 januari 2018

Informatieboekje leerjaar 2

Voorlichting profielkeuze en bovenbouw

VWO 3. profielkeuze Vakkenpakket VWO bovenbouw

25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND

De studielast is voor de tweede fase vwo in totaal 4800 uur (drie maal 1600), voor het havo 3200 uur (twee maal 1600). Dit is als volgt verdeeld:

19.00 uur Welkom uur Algemene informatie uur Vragen uur Afsluiting

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen

Voorlichting overstap vmbo-t/g naar 4 havo

Handboek Loopbaanoriëntatie en Profielkeuze Havo/Vwo

Voorlichting. Tweede. Fase

VWO 3. Profielkeuze. 8 januari 2019

Het programma.

OP WEG NAAR KLAS 4HAVO

Hartelijk welkom Informatieavond profielkeuze Atheneum

Voorlichting. Welkom op de voorlichtingsavond Decaan Havo Mw. A. Hak

Programma uur uur Tijdpad, maatwerk, profielen. Vanaf uur Vakvoorlichting Cam, BSM, BE, kunstvakken, Q-highschool

Profielkeuze M. van den Bremer, decaan bovenbouw havo/vwo

Voorlichtingsavond profielkeuze en bovenbouw

Kiezen voor de toekomst!

Hartelijk welkom op ouderavond 2 van havo-3 30 januari 2017

Welkom op de ouderavond over de profielkeuze. Klas 3 havo/vwo 21 januari 2016

KIEZEN VOOR DE TOEKOMST

Deze presentatie kunt u terug vinden op onze site

Ouderavond Profielkeuze 3 HAVO

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Havo 3 : Het jaar van ontdekken en kiezen van vakken/profielen. Havo 4 : Het jaar van oriënteren op vervolg na havo

Het programma.

Welkom op deze ouderavond!

Voorlichting Tweede Fase. 30 oktober 2018

Profielkeuze Havo 3 JANUARI 2018

Transcriptie:

KIESWIJZER '18-'19 Profielen in de tweede fase

Inhoudsopgave Inleiding 3 Inrichting van de tweede fase 4 VWO - Kiezen van een profiel in vwo 3 5 Profielkeuzetabel vwo 4, 5 en 6 7 HAVO - Kiezen van een profiel in havo 3 8 Profielkeuzetabel havo 4 en 5 10 Oriënteren en Kiezen 11 Korte toelichting op nieuwe vakken in de Tweede Fase 12 Bijlage 1. Studielast en urenverdeling vwo 19 Bijlage 2. Studielast en urenverdeling havo 20 Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 2

Inleiding Beste leerlingen uit leerjaar 3, Volgend schooljaar zit je waarschijnlijk in de vierde klas, en daarmee in de bovenbouw van de havo of het vwo, ook wel tweede fase genoemd. In de tweede fase volg je geen vast vakkenpakket meer, maar een profiel. Deze kieswijzer gaat over het kiezen van een profiel. Dat is een belangrijke stap in je schoolloopbaan omdat het bepaalt welke vervolgopleidingen je na de middelbare school kan doen. Vanuit school helpen we je daar natuurlijk bij. Het doel van onze begeleiding is dat je een keuze maakt die goed bij je past. Tijdens mentorlessen, proeflessen, en oriëntatieavonden word je geïnformeerd over het keuzetraject. Uiteindelijk maak je in mei 2018 een definitieve keuze voor een profiel. In deze kieswijzer vind je informatie over het keuzetraject. Het is een handig naslagwerk wanneer je je oriënteert op je loopbaan. Dat doe je op school maar natuurlijk ook thuis samen met je ouders en op informatiedagen van vervolgopleidingen. Wanneer je vragen of opmerkingen hebt, ga dan naar je mentor, de decaan of de afdelingsmanager. Wij wensen je veel succes bij het maken van de juiste keuze! K. van Herwaarde, decaan H. Ramakers, afdelingsmanager leerjaar3 G. Kalis, conrector onderwijs Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 3

Inrichting van de Tweede Fase In de bovenbouw van de havo en het vwo, de tweede fase, volg je een profiel. Daarbij kan je kiezen uit twee natuurprofielen (Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid), en twee maatschappijprofielen (Economie & Maatschappij en Cultuur & Maatschappij). Een vakkenpakket dat je volgt is opgebouwd uit: A. Gemeenschappelijk deel, B. Profieldeel en C. Vrije deel. Het gemeenschappelijk deel bestaat uit vakken die elke leerlingen moet volgen ongeacht het profiel dat je volgt. De vakken in het gemeenschappelijk deel zijn: Nederlands, Engels, wiskunde (alleen voor het vwo), maatschappijleer, LO en CKV. In het profieldeel zitten enkele voor het profiel kenmerkende vakken, de zogenaamde profielvakken. Deze vakken zijn verplicht en bereiden leerlingen gericht voor op een vervolgstudie die bij het profiel past. Het gekozen profiel bepaalt dus voor een belangrijk gedeelte het vakkenpakket. Tenslotte wordt het vakkenpakket compleet gemaakt met een vak in het vrije deel. Dit is een examenvak naar keuze. In de tweede fase zijn er vakken die je nog niet eerder hebt gehad, zoals economie, bedrijfseconomie, maatschappijwetenschappen (MAW), wiskunde-d, natuur, leven en technologie (NLT) en informatica. In de bijlage vind je een omschrijving van deze vakken. Op ons youtube kanaal staan daarnaast vakclips, die voor de vakken economie, M&O, MAW en informatica een duidelijk beeld geven van wat je van dat vak in de bovenbouw kunt verwachten 1. Informatie over de toetsprogramma s van de verschillende vakken staat in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). De PTA s staan op onze website, http://www.atchilversum.nl In het vervolg van deze kieswijzer wordt beschreven wat de verschillende profielen inhouden, en hoe de bijbehorende vakkenpakketten zijn samengesteld. MAW: https://youtu.be/izkkaoztdkg Bedrijfseconomie : https://youtu.be/exarmqcn65q Informatica: https://youtu.be/pa0fnq4sgnw NLT: https://youtu.be/izmy7jiya8a Economie: https://youtu.be/k-otawl5mv0 Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 4

Kiezen van een profiel in vwo 3 In vwo 3 kies je dus een profiel voor in de bovenbouw van het vwo: vwo 4, vwo 5 en vwo 6. De natuurprofielen (Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid) zijn voor leerlingen die bèta-vakken interessant vinden, zoals wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie. De maatschappijprofielen (Economie & Maatschappij en Cultuur & Maatschappij) zijn juist geschikt voor leerlingen die later iets met economie willen doen of met taal, cultuur en kunst. Op de volgende bladzijde staat de profielkeuzetabel met daarin een overzicht van de vakken die behoren bij de verschillende profielen waaruit je kan kiezen. In bijlage 1 is vervolgens een tabel opgenomen met daarin per vak het bijbehorende aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase, en het aantal lesuren per schoolweek in vwo 4, 5 en 6. Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in de overgangsnormen van leerjaar 3. Deze vind je op onze website. Een extra vak Wanneer je een extra vak wil volgen dan kan je daarvoor een verzoek indienen bij de afdelingsmanager. Deze bepaalt of en, zo ja, op welke voorwaarden het verzoek wordt gehonoreerd. Het rooster bijvoorbeeld kan de keuzemogelijkheden beperken. Je hoort in het nieuwe schooljaar of je het extra vak toegekend hebt gekregen Veranderen van vak en/of profiel Tot aan de kerstvakantie kan je bij hoge uitzondering nog veranderen van profiel en/of (profiel)keuzevak. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je dat doet, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus extra werk als je de juiste keuzes maakt. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming nodig van een ouder/verzorger en van de afdelingsmanager. Deze laatste bepaalt of je het gewenste vak ook daadwerkelijk mag volgen. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 5

Ontheffing voor de tweede moderne vreemde taal Ontheffing voor de tweede moderne vreemde taal op het vwo (op het Gymnasium is een tweede moderne vreemde taal niet verplicht) kan worden verleend: aan een leerling met dyslexie, aan een leerling die een andere moedertaal heeft dan Nederlands, aan de "eenzijdige bèta" die het onderwijs in één van de natuurprofielen volgt en voor wie het volgen van onderwijs in de taal naar verwachting een succesvolle afronding van de opleiding aantoonbaar hindert. In plaats van de tweede moderne vreemde taal volgt de leerling een ander examenvak. Mocht een leerling hiervoor in aanmerking willen komen dan dient hij/zij daarover in gesprek te gaan met de afdelingsmanager. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 6

Profielkeuzetabel vwo 4, 5 en 6 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de profielen. A. Gemeenschappelijk deel Nederlands Engels 2 e Moderne Vreemde Taal of Klassieke Taal 2 Maatschappijleer Lichamelijke Opvoeding CKV/KCV B. Profieldeel Natuur & Techniek Natuur & Gezondheid Economie & Maatschappij Cultuur & Maatschappij Profielvakken Verplicht: Verplicht: Verplicht: Verplicht: Wiskunde-B Wiskunde A/B Wiskunde A/B Wiskunde A/B/C Scheikunde Scheikunde Geschiedenis Geschiedenis Natuurkunde Biologie Economie Profielkeuzevak Biologie Natuurkunde Bedrijfseconomie Kunstvak NLT NLT MVT MVT of KT Informatica Aardrijkskunde Aardrijkskunde Wiskunde-D MAW En kies 1 uit: Economie Aardrijkunde MAW C. Vrije deel Keuze-examenvak alle examenvakken die je alle examenvakken Kunstvak Kunstvak nog niet hebt gekozen die je nog niet hebt MVT of KT MVT of KT gekozen Aardrijkskunde Aardrijkskunde MAW MAW Bedrijfseconomie Economie Informatica Informatica Natuurkunde* Natuurkunde* Wiskunde-D* Wiskunde-D* * mits wi-b gekozen * mits wi-b gekozen 2 Een klassieke taal (KT) is verplicht voor leerlingen die een Gymnasiumopleiding volgen. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 7

Havo Kiezen van een profiel in havo 3 In havo 3 kies je dus een profiel voor in de bovenbouw van het vwo: havo 4 en havo 5. De natuurprofielen (Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid) zijn voor leerlingen die bètavakken interessant vinden, zoals wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie. De maatschappijprofielen zijn juist geschikt voor leerlingen die later iets met economie willen doen of met taal, cultuur en kunst. Op de volgende bladzijde staat de profielkeuzetabel met daarin een overzicht van de vakken die behoren bij de verschillende profielen waaruit je kan kiezen. In bijlage 1 is vervolgens een tabel opgenomen met daarin per vak het bijbehorende aantal studielasturen (SLU) in de Tweede Fase, en het aantal lesuren per schoolweek in vwo 4, 5 en 6. Om een bepaald profiel te kunnen volgen gelden bepaalde voorwaarden, deze staan in de overgangsnormen van leerjaar 3. Deze vind je op onze website. Een extra vak Wanneer je een extra vak wil volgen dan kan je daarvoor een verzoek indienen bij de afdelingsmanager. Deze bepaalt of en, zo ja, op welke voorwaarden het verzoek wordt gehonoreerd. Het rooster bijvoorbeeld kan de keuzemogelijkheden beperken. Je hoort in het nieuwe schooljaar of je het extra vak toegekend hebt gekregen Veranderen van vak en/of profiel Tot aan de kerstvakantie kan je bij hoge uitzondering nog veranderen van profiel en/of (profiel)keuzevak. Je dient je goed te realiseren dat wanneer je dat doet, je de gemiste lesstof moet inhalen. Het scheelt je dus extra werk als je de juiste keuzes maakt. Om over te mogen stappen heb je altijd toestemming nodig van een ouder/verzorger en van de afdelingsmanager. Deze laatste bepaalt of je het gewenste vak ook daadwerkelijk mag volgen. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 8

Na de havo doorstromen naar vwo 5 Als je na de havo wilt doorstromen naar vwo 5, dan is het kiezen van een tweede moderne vreemde taal in principe een vereiste. In onderstaande gevallen kan er echter een ontheffing voor deze tweede moderne vreemde taal worden verleend: aan een leerling met dyslexie, aan een leerling die een andere moedertaal heeft dan Nederlands, aan de "eenzijdige bèta" die het onderwijs in één van de natuurprofielen volgt en voor wie het volgen van onderwijs in de taal naar verwachting een succesvolle afronding van de opleiding aantoonbaar hindert. In plaats van de tweede moderne vreemde taal kiest de leerling dan een ander examenvak. Daarnaast is het is aan te raden om een extra 8 e examenvak te volgen. Op het vwo doe je namelijk examen in 8 vakken, in plaats van 7 op de havo. Dit is echter geen vereiste. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 9

Profielkeuzetabel havo 4 en 5 In de tabel hieronder vind je een overzicht van de vakken die horen bij de profielen. MVT: Moderne Vreemde Taal A. Gemeenschappelijk deel Nederlands Engels Maatschappijleer CKV Lichamelijke Opvoeding B. Profieldeel Natuur & techniek Natuur & gezondheid Economie & Maatschappij Cultuur & Maatschappij Profielvakken Verplicht: Profielvakken Profielvakken Profielvakken Wiskunde-B Verplicht: Verplicht: Verplicht: Scheikunde Wiskunde A/B Wiskunde A/B Geschiedenis Natuurkunde Scheikunde Geschiedenis MVT Biologie Economie Profielkeuzevak Profielkeuzevak Profielkeuzevak Profielkeuzevak Biologie Natuurkunde Bedrijfseconomie Kunstvak Informatica Aardrijkskunde MVT MVT Aardrijkskunde MAW En kies 1 uit: Aardrijkskunde MAW C. Vrije deel Keuze-examenvak Keuze-examenvak Keuze-examenvak Keuze-examenvak alle examenvakken die je alle examenvakken die je Kunstvak Kunstvak nog niet hebt gekozen nog niet hebt gekozen MVT Wiskunde-A Informatica MVT Bedrijfseconomie Aardrijkskunde Aardrijkskunde MAW MAW Informatica Natuurkunde (mits wi-b gekozen) Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 10

Oriënteren en Kiezen Het is van belang dat je een profielkeuze maakt die je aan het einde van je schoolcarrière op het ATC in staat stelt een passende vervolgopleiding te kiezen. Om vergissingen en teleurstelling te voorkomen, besteden we op school aandacht aan OSB (oriëntatie op studie en beroep). Al vroeg in het jaar start het keuzetraject met een voorlichting van de decaan en de mentoren in de klas. Leerlingen werken tijdens de mentoruren aan opdrachten uit het profielkeuzeboekje. Daarnaast maken zij een profielkeuzetest van Talentfocus om hen te helpen bij de keuze. Het keuzetraject In de onderstaande tekstbox vind je een beschrijving van het keuzetraject dat de leerlingen volgen op school. A. Voorlichtingsbijeenkomsten en proeflessen Na de kerstvakantie zijn er voorlichtingsbijeenkomsten op school over de Tweede Fase. In deze periode zullen vakdocenten proeflessen geven over de inhoud van de nieuwe vakken. De docenten kunnen je alles vertellen over het vak en de daarvoor benodigde interesses en capaciteiten. Stap 1. In januari 2019 geef je in Magister je voorlopige keuze door voor het profiel dat je wilt volgen. B. Beroepenavond en Informatieavond voor ouders Na de kerstvakantie 2019 wordt er ook een beroepenavond en een informatieavond voor ouders georganiseerd. Op de beroepenavond krijgen leerlingen uit klas 3 voorlichting over verschillende beroepen. Tijdens de informatieavond voor ouders worden ouders voorgelicht over vervolgopleidingen en de profielkeuze die daarmee samenhangt. Stap 2. In maart 2019 maak je op basis van interesse en capaciteit een definitieve keuze voor profiel en de vakken die je daarbij volgt. het Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 11

Korte toelichting op nieuwe vakken in de Tweede Fase Een aantal vakken is nieuw voor leerlingen die starten met de Tweede Fase. Om je alvast een eerste indruk van de vakinhoud te geven, geven we hieronder een beknopte omschrijving. Natuurlijk is deze beschrijving slechts ter oriëntatie. De meer gedetailleerde informatie krijg je van je vakdocent, op de informatieavond en tijdens de profielcarrousel. ECONOMIE Ieder mens heeft oneindige behoeften: je wilt eten, drinken, hippe kleren dragen, muziek luisteren, leuke dingen doen, de laatste gadgets hebben enzovoort, enzovoort. Helaas heb je waarschijnlijk niet voldoende geld (middelen) om aan al deze behoeften te voldoen. Je moet dus keuzes maken. Maar ook bedrijven, overheden, internationale instanties en hele landen hebben met dit keuzeprobleem te maken. Dit keuzeprobleem en de oorzaken en gevolgen ervan bestuderen we bij het vak economie. Veel hiervan zie je terug in de krantenkoppen en op het nieuws: kredietcrisis, dalende aandelenkoersen, recessie, de overheid grijpt in, de internationale handel neemt af, meer werkloosheid, de rente gaat omlaag, de eurokoers stijgt, de inflatie daalt, de koopkracht stijgt. Al deze onderwerpen worden behandeld als je economie kiest. Deze ontwikkelingen worden weergegeven in statistieken, je moet dus bij economie ook rekenen en met tabellen en grafieken werken. INFORMATICA Informatica is mensenwerk. Niet de machines en de computerprogramma's zijn het belangrijkste, maar de mensen. Mensen maken steeds meer gebruik van computers voor het verkrijgen en bewerken van informatie. Daardoor ontstaat de indruk dat de computer het belangrijkste onderdeel bij het vak informatica zou zijn. Dat is niet juist. Je maakt bij informatica onder andere kennis met de vragen die mensen kunnen stellen bij het gebruik van informatie. Belangrijk is daarbij wel de manier waarop machines met deze informatie omgaan en hoe ze informatie kunnen verwerken. Bij het vak informatica gaat het dus in de eerste plaats om de manier waarop mensen met informatie omgaan. Pas op de tweede plaats gaat het om het gebruik van machines voor het verwerken van informatie. Een aantal onderwerpen die aan de orde komen zijn: Bits en bytes, HTML, netwerken, Java, SQL, PHP en Robotica (LegoMindstorm) Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 12

KUNST Het vak kunst bestaat uit een praktijkdeel en een theoriedeel. Voor het praktijkdeel maak je een keuze uit muziek, AV of beeldend. De theorie is kunsttheorie (cultuurgeschiedenis), waarin de algemene theorie wordt behandeld van de beeldende kunsten, muziek, dans en drama. In de lessen komen 3 leerstofdelen aan bod: voor het havo de moderne kunst, de massacultuur en een deel uit de middeleeuwen,17e eeuw, hofcultuur of romantiek; voor het VWO worden de moderne kunst, de massacultuur en twee delen uit de middeleeuwen, hofcultuur, 17e eeuw of romantiek behandeld. Het theoriedeel wordt afgesloten met een landelijk eindexamen. Voor de het praktijkdeel van het vak kunst maak je een keuze voor muziek, beeldende vorming of AV (audio visueel). In de lessen behandel je de theorie van het door jou gekozen vak en maak je kennis met de vakpraktijk. Audio visueel is een vak waarbij je film gaat maken. Het is leuk, moeilijk en tijdrovend. Je leert theorie en praktijk van zaken als cameravoering en montage, beeldenperceptie, script schrijven en weergave m.b.v. beelden. MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN Maatschappijwetenschappen lijkt veel op het vak maatschappijleer. Drie van de onderwerpen die in leerjaar 4 behandeld worden, zullen straks examenonderwerpen zijn: politieke besluitvorming, criminaliteit en rechtsstaat en massamedia. Bij het vak bespreken we daarnaast maatschappelijke en actuele thema s aan de hand van de begrippen Vorming, Verhouding, Binding en Verandering. Daarnaast ga je door te onderzoeken dieper op een maatschappelijk thema in. Waarom kiezen voor maatschappijwetenschappen? Natuurlijk omdat het een leuk en interessant vak is waarbij je veel leert over de maatschappij waarin je leeft, maar ook omdat je leert over de grenzen van die maatschappij heen te kijken. Bij maatschappijwetenschappen wordt de actualiteit op de voet gevolgd. Maatschappijwetenschappen is het enige vak op school dat voorbereidt op een sociaalwetenschappelijke, journalistieke, bestuurlijke, juridische, politieke, sociaal- of cultureelmaatschappelijke opleiding. Deze vervolgopleidingen vragen namelijk allemaal een zeker inzicht in maatschappelijke processen en theorieën en de wereld waarin je leeft. BEDRIJFSECONOMIE Het vak Bedrijfseconomie is een algemeen vormend vak, waarbij het perspectief van jou als leerling voorop staat: als toekomstige werknemer of zzp er, maar ook als aspirant-ondernemer of als privépersoon die staat voor belangrijke financiële beslissingen in jouw verdere loopbaan. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 13

De privépersoon Als privépersoon sta je vaak voor keuzes met financiële gevolgen. Zal ik verder gaan studeren of gaan werken? Huur of koop ik een huis? Als ik ga samenwonen, hoe regel ik dat dan? Bij Bedrijfseconomie leer je de financiële consequenties van die keuzes te overzien. Ze noemen dat financieel zelfbewustzijn. En dit kan je ook weer helpen bij het functioneren in organisaties waar je later als klant, werknemer of ondernemer mee te maken hebt. De onderneming Bedrijfseconomie kijkt naar ondernemingen die goederen en/of diensten leveren. Hoe functioneren ondernemingen en welke keuzes moeten worden gemaakt? Met de volgende vragen houdt Bedrijfseconomie zich bezig: Hoe zet je een bedrijf op en hoe maak je het groter? Ondernemingen zullen willen investeren maar deze investering moet gefinancierd worden: Hoe doe je dat? Ga je naar de bank of organiseer je dat op een andere manier? En is dit voor een startende onderneming anders dan voor een groter bestaand bedrijf? Hoe organiseer je de organisatie van binnenuit? Hoe geef je leiding en hoe ga je om met personeelsbeleid? Wie zijn je potentiële klanten en hoe trek je klanten aan? Wat hebben je klanten nodig en hoe weten ze jouw onderneming te vinden? Hoe organiseer je alle marketingactiviteiten daaromheen? Is de onderneming financieel gezond: wordt er winst gemaakt? Hoe houd je alle kosten en opbrengsten bij? En als het niet gaat zoals gepland, hoe kan een organisatie dit dan bijsturen? Hoe organiseert een onderneming de financiële verslaglegging, zodat ook de buitenwereld kan zien hoe het met de onderneming gaat? Hoeveel winst maakt de onderneming, en hoeveel vermogen heeft ze? Je moet immers verantwoording afleggen aan bijvoorbeeld de overheid en je aandeelhouders. Kortom: bedrijfseconomie is een vak dat je leert hoe je de economie in praktijk brengt. Waarbij je leert over ondernemen, werken binnen een onderneming en het organiseren van je eigen financiële huishouden. Er is ook nog ruimte voor een keuze-onderwerp. Het vak Bedrijfseconomie is uiterst geschikt voor een economische vervolgopleiding, maar ook als je straks ondernemend wilt zijn. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 14

NLT Natuurwetenschappen is de naam die gegeven wordt aan biologie, natuurkunde, scheikunde en wiskunde. Deze natuurwetenschappen hebben veel overeenkomsten. Ook zijn er veel studies en onderzoeken die een combinatie zijn van deze vakken. Natuur, Leven en Technologie (NLT) is een vak dat zich richt op deze raakvlakken. Hierbij leer je de combinaties te zien tussen de verschillende natuurwetenschappen. Enkele voorbeelden zijn: Forensisch onderzoek: Bij het oplossen van een misdaad heb je zowel natuurkunde, scheikunde, biologie en aardrijkskunde nodig; Hersenen en leren: Hoe kan je hersenen onderzoeken en hoe werken je hersenen eigenlijk? Een combinatie van natuurkunde, biologie en psychologie; Ruimte voor de Rivier: Een aardrijkskundig onderwerp dat ook veel te maken heeft met biologie en natuurkunde. We bekijken die vanuit de natuurwetenschappelijke hoek; Moleculair koken: Hoe kan je scheikundige kennis gebruiken om het voedsel van de toekomst te maken? Bij NLT leer je deze onderwerpen zoals je ze ook op de universiteit later zal krijgen. We laten je al kennis maken met werkvormen en toets technieken van de universiteit, zodat je al beter weet wat je te wachten staat als je later gaat studeren. Ook maak je kennis met de nieuwste wetenschap die er beschikbaar is. NLT sluit je af met een schoolexamen. Leerlingen met de natuurstroom in VWO 4 volgen dit vak allemaal. In VWO 5 en 6 is NLT een profielkeuzevak binnen de natuurprofielen. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 15

WISKUNDE - HAVO Wiskunde is een verplicht vak bij de profielen EM, NG en NT. Als je CM kiest, hoef je op de havo niet verplicht wiskunde te doen. Je kunt het wel kiezen in het vrije deel. Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A en B inhouden. wiskunde A: Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen, die je later misschien weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals in de sector economie en natuur/milieu is wiskunde onmisbaar. In wiskunde A zit daarom een flink stuk statistiek. Ook komt het werken met functies en grafieken aan bod. Je gaat bijvoorbeeld op een wiskundige manier het verband tussen vraag en aanbod weergeven. Ook bij sommige gezondheidsopleidingen komt wiskunde-kennis goed van pas. In wiskunde A zit geen meetkunde. wiskunde B: Bij wiskunde B komen onderwerpen aan bod, die je later hard nodig zult hebben als je de exacte kant op gaat, bijvoorbeeld in de sector Techniek of Natuur en milieu. Er wordt veel aandacht besteed aan functies, veranderingen, ruimtemeetkunde en algebra. Je leert hoe van allerlei figuren en voorwerpen de oppervlakte en inhoud berekend moet worden. Hoe exacter en technischer je vervolgopleiding, des te meer je wiskunde B nodig zult hebben. In wiskunde B zit geen statistiek en kansrekening. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 16

WISKUNDE - VWO Dit jaar moet je gaan kiezen welke wiskunde je wilt gaan volgen in de bovenbouw. Hieronder kun je lezen wat wiskunde A, B, C en D inhouden. Wiskunde is een verplicht vak in de profielen op het VWO. wiskunde A: Bij wiskunde A gaat het om onderwerpen, die je later weer nodig hebt bij een vervolgopleiding. Bij studies zoals psychologie en pedagogiek krijg je veel te maken met statistiek. In wiskunde A zit daarom een flink stuk statistiek en kansrekening. Ook moet je met functies en grafieken kunnen werken. Bij economische studies is wiskunde ook belangrijk. Bij die studie krijg je ook differentiëren. Je moet kunnen bepalen hoe steil een lijn of raaklijn loopt. In wiskunde A zit geen meetkunde. wiskunde C: Wiskunde C is alleen bestemd voor de leerlingen met profiel CM. Die gaan in het algemeen geen sterk wiskundig getinte studies doen. Het vak lijkt op wiskunde A, maar het onderwerp differentiëren ontbreekt. In plaats daarvan wordt er bijvoorbeeld aandacht besteed aan logisch redeneren en perspectief tekenen. Ook komen onderwerpen als statistiek, kansrekening, functies en grafieken aan bod. Wiskunde C sluit goed aan bij studies als rechten, psychologie, pedagogiek. wiskunde B: Bij wiskunde B krijg je onderwerpen, die belangrijk zijn voor opleidingen in de exacte hoek, bijvoorbeeld op een technische universiteit. Maar ook voor universitaire studies zoals natuurkunde en scheikunde is wiskunde B verplicht. Er zitten onderwerpen in zoals functies differentiëren en integreren (dat heb je nodig als je oppervlaktes en inhouden wilt uitrekenen), meetkunde en goniometrie (denk aan sinus, cosinus en tangens. Ze komen van pas als je wilt rekenen aan golven en trillingen). In wiskunde B zit geen kansrekening en statistiek. Wiskunde B is abstracter dan wiskunde A. De meeste leerlingen vinden wiskunde B moeilijker dan wiskunde A. Wiskunde D: Als je volgend jaar wiskunde B gaat volgen, het leuk vindt om met wiskunde bezig te zijn en op zoek bent naar extra uitdaging, dan is wiskunde D een goede keuze voor jou. Je kunt het kiezen als profielkeuzevak in het profiel N&T of als keuzevak in de andere profielen. In wiskunde D komen allerlei onderwerpen aan bod die je niet bij wiskunde B krijgt. Zo heb je niet het gevoel dat je veel van hetzelfde aan het doen bent. Kansrekening en statistiek, (ruimte-)meetkunde, complexe getallen en differentiaalvergelijkingen zijn onderwerpen die je bij wiskunde D krijgt. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 17

Met wiskunde D ontwikkel je een sterk analytisch vermogen en wiskundig inzicht. Hiermee biedt het vak goede aansluiting bij technische vervolgopleidingen, maar bijvoorbeeld ook bij studies als econometrie. Als je nog niet zeker weet of wiskunde D een goede keuze voor je is kun je overwegen het als extra vak te kiezen. In vwo-4 heb je slechts 2 uur per week wiskunde D, zo kan je rustig kijken of het iets voor je is, en het eventueel in de 5e klas echt in je pakket kiezen. Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 18

Bijlage 1. Studielast en urenverdeling Vwo Vak Studielast Vwo 4 Vwo 5 Vwo 6 Gemeenschappelijk deel uren lesuren/week lesuren/week lesuren/week Nederlands 480 3 3 3 Engels 400 3 3 3 Maatschappijleer 120 2 CKV 160 2 1 LO 160 2 1 1 Frans 480 3 4 3 Duits 480 3 4 3 Spaans 480 3 4 3 Latijn inclusief KCV 760 4 4 4 Grieks inclusief KCV 760 4 4 4 Profieldeel Wiskunde-A 520 4 4 4 Wiskunde-B 600 4 4 5 Wiskunde-C 480 4 4 4 Wiskunde-D 440 2 5 3 Scheikunde 440 3 4 3 Biologie 480 3 4 3 Natuurkunde 480 4 3 3 NLT 440 2 4 4 Informatica 440 2 3 3 Aardrijkskunde 440 2 3 3 Geschiedenis 440 2 3 3 Economie 480 2 4 4 Bedrijfseconomie 440 2 3 4 MAW 440 2 3 3 Kunstvak inclusief Theorie 480 3 4 4 Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 19

Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 20

Bijlage 2. Studielast en urenverdeling Havo Vak Studielast Havo 4 Havo 5 Gemeenschappelijk deel uren lesuren/week lesuren/week Nederlands 400 3 4 Engels 360 3 3 Maatschappijleer 120 2 CKV 120 2 LO 120 2 1 Profieldeel Frans 400 4 3 Duits 400 4 3 Spaans 400 4 3 Wiskunde-A 320 4 4 Wiskunde-B 360 4 4 Scheikunde 320 4 4 Biologie 400 4 4 Natuurkunde 400 4 4 Informatica 320 3 3 Aardrijkskunde 320 3 3 Geschiedenis 320 3 4 Economie 400 4 4 Bedrijfseconomie 320 4 4 MAW 320 3 4 Kunstvak inclusief Theorie 320 3 4 Kieswijzer Alberdingk Thijm College 2018-2019 21