Kwalificerend DOSSIER : Optiek DOSSIERCREBO : 23035 KWALIFICATIE : Opticien KWALIFICATIECREBO : 25055 NIVEAU : 4 COHORT : vanaf 2018 KERNTAAK : alle VERSIE : 1v1 VASTGESTELD OP : 29-03-18 (concept) april 2018
Inhoudsopgave Inleiding 3 Exameninhoud 4 Beoordelingsmix 5 Vakkennis en vaardigheden 9
Inleiding Inleiding Vanaf schooljaar 2016-2017 bieden alle mbo-onderwijsinstellingen onderwijs aan op basis van de herziene kwalificatiestructuur. SOESV heeft nieuwe exameninstrumenten ontwikkeld die aansluiten bij de herziene kwalificatiedossiers voor de sector Specialistisch Vakmanschap. Dit verantwoordingsdocument 1 geeft inzicht in het specifieke aanbod aan exameninstrumenten dat u kunt verwachten voor de kwalificatie Opticien. Hiermee kunt u invulling geven aan uw eigen examenplan. Beroepsgerichte exameninstrumenten Bij de ontwikkeling van instrumenten hanteert SOESV de volgende uitgangspunten: Kwalificatiedossier De kwalificatie-eisen in het kwalificatiedossier zijn leidend. Er is een heldere koppeling tussen de werkprocessen en examenopdrachten. Praktische invulling De examenvorm is afgestemd op de exameninhoud. Onderwijs en bedrijfsleven zijn betrokken bij de uiteindelijke inhoud. Studenten brengen doorgaans veel tijd door in de beroepspraktijk. Daar waar mogelijk wordt getracht de examinering in de reële beroepspraktijk te laten plaatsvinden. Examenopdrachten zijn realistisch en praktisch uitvoerbaar in zowel de beroepspraktijk als in simulatie. Beoordeling De beoordeling kent een combinatie van holistisch en analytisch beoordelen. Alle examenopdrachten moeten een eindoordeel voldoende of goed hebben om te slagen voor het beroepsgerichte examen. Verantwoordingsinformatie Dit conceptdocument geeft informatie over de exameninhoud. Later volgt de verantwoordingsinformatie. Daarin wordt een onderbouwing gegeven van de gemaakte keuzes voor de gekozen examenvorm, examen- en beoordelingsmix, weging, cesuur, opdrachten en beoordelingsformulier. 1 Aan dit verantwoordingsdocument kunnen geen rechten worden ontleend en zijn wijzigingen voorbehouden. Pagina 3 van 13
Exameninhoud De kwalificatie Opticien bestaat uit onderstaande kerntaken: B1-K1 Voert voorbereidende handelingen op refractie uit B1-K2 Verricht verkoop- en advieswerkzaamheden B1-K3 Voert assortimentsbeheer uit P3-K1 Bewerkt, assembleert en repareert optische (bij)artikelen P3-K2 Voert refractie uit Examen- en beoordelingsmix Voor iedere kerntaak van een kwalificatie wordt een examen- en beoordelingsmix opgesteld. De examenmix laat zien uit welke examenvormen een examen voor een kerntaak bestaat. De beoordelingsmix geeft inzicht op welke wijze een beoordeling tot stand komt: observatie (O), bewijs (B), mondeling (M) en/of theorie (T). De beroepsgerichte examinering voor de kwalificatie Opticien bestaat uit de volgende examens: B1-K1 Proeve van bekwaamheid 1 Voorbereidende handelingen op refractie Theorie-examen 1 B1-K1 Refractie I B1-K2 Proeve van bekwaamheid 2 Verkoop- en advieswerkzaamheden Proeve van bekwaamheid 3 Contactlensinstructie geven Proeve van bekwaamheid 4 Met klachten omgaan Theorie-examen 2 B1-K2 Verkoop- en advieswerkzaamheden B1-K3 Beroepspraktijkopdracht Assortimentsbeheer P3-K1 Proeve van bekwaamheid 5 Bewerkt, assembleert en repareert optische (bij)artikelen P3-K2 Proeve van bekwaamheid 6 Voert refractie uit Theorie-examen 3 P3-K2 Refractie II Hieronder volgt de borging van de werkprocessen bij de examenopdrachten. Tevens is de beoordelingsvorm bijgevoegd. De paarse velden met het vinkje geven aan welke beoordelingsvorm van toepassing is. Pagina 4 van 13
Verantwoordinsdocument Beoordelingsmix Kwalificatie Opticien Examenvorm Beoordelingsvorm B1-K1 Voert voorbereidende handelingen op refractie uit Observatie Bewijs Mondeling Theorie W1 Verzamelen van basisinformatie met de klant W2 Automatische refractie uitvoeren Proeve van Bekwaamheid 1 Voorbereidende handelingen op refractie W3 Automatische non-contact tonometrie uitvoeren. Vakkennis B1-K1 Theorie-examen 1 B1-K1 Refractie I Pagina 5 van 13
Verantwoordinsdocument Kwalificatie Opticien Examenvorm Beoordelingsvorm B1-K2 Verricht verkoop- en advieswerkzaamheden W1 Verkoop- en adviesgesprek voeren W2 Klantbestellingen administreren Proeve van bekwaamheid 2 W3 Over optische aspecten informeren Verkoop- en advieswerkzaamheden W4 Bril afleveren W5 Contactlensinstructie geven Proeve van bekwaamheid 3 Contactlensinstructie geven W6 Aankopen registreren en afrekenen Proeve van bekwaamheid 2 Verkoop- en advieswerkzaamheden W7 Met klachten omgaan Proeve van bekwaamheid 4 Met klachten omgaan Vakkennis B1-K2 Theorie-examen 2 B1-K2 Verkoop- en advieswerkzaamheden Pagina 6 van 13
Verantwoordinsdocument Kwalificatie Opticien Examenvorm Beoordelingsvorm B1-K3 Voert assortimentsbeheer uit W1 Voorraad opnemen en artikelen bestellen W2 Levering en retouren verwerken en controleren Beroepspraktijkopdracht Voert assortimentsbeheer uit W3 Assortimentsaanpassing voorstellen W4 Artikelpresentaties creëren P3-K1 Bewerkt, assembleert en repareert optische (bij)artikelen W1 Voorbereiden montage (glazen en montuur) W2 Op maat slijpen, facetteren en monteren van brillenglazen in het montuur W3 Bril controleren en standaard uitrichten Proeve van bekwaamheid 5 Bewerkt, assembleert en repareert optische (bij)artikelen W4 Brillen en zonnebrillen repareren W5 Apparatuur en gereedschappen onderhouden Pagina 7 van 13
Verantwoordinsdocument Kwalificatie Opticien Examenvorm Beoordelingsvorm P3-K2 Voert refractie uit W1 Anamnese, vooronderzoek en voorbereidende handelingen uitvoeren W2 Monoculaire volcorrectie bepalen W3 Binoculaire zien onderzoeken Proeve van bekwaamheid 6 Voert refractie uit W4 Nabijtoeslag vaststellen W5 Plan opstellen (advies/brilvoorschrift) Vakkennis P3-K2 Theorie-examen 3 P3-K2 Refractie II Pagina 8 van 13
Vakkennis en vaardigheden Per werkproces is een uitsplitsing gemaakt naar vakkennis en vaardigheden uit het kwalificatiedossier. B1-K1 Voert voorbereidende handelingen op refractie uit W1 W2 W3 Vakkennis De beginnend beroepsbeoefenaar: Heeft kennis van de anatomie, fysiologie en pathologie van het oog Heeft kennis van oogdrukwaarden Heeft specialistische kennis van refractieafwijkingen Heeft specialistische kennis van montagegegevens (hoornvliesafstand, inslijphoogte, pupildistantie) Heeft specialistische kennis van correctiewaarden Vaardigheden De beginnend beroepsbeoefenaar: Kan de topsterktemeter bedienen Kan de pupildistantie meten Kan brilvoorschriften begrijpen en interpreteren Pagina 9 van 13
B1-K2 Verricht verkoop- en advieswerkzaamheden W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 Vakkennis De beginnend beroepsbeoefenaar: Heeft basiskennis van krachtenleer Heeft kennis van de anatomie van het oog Heeft kennis van de fysiologie van het oog Heeft kennis van de pathologie van het oog Heeft kennis van vergroting en gezichtsveld van leesglazen en loepen Heeft specialistische kennis van oog en correctie Heeft specialistische kennis van monturen en glazen/glasprogramma s Heeft specialistische kennis van montagegevens (hoornvliesafstand, inslijphoogte, pupildistantie) Heeft specialistische kennis van producten, diensten en materialen Heeft specialistische kennis van prijsopbouw (kostensoorten, BTW, vergoedingen van zorgverzekeringen) Vaardigheden De beginnend beroepsbeoefenaar: Kan de pasvorm van de bril corrigeren Kan kassahandelingen uitvoeren (inclusief BTW-bonnen maken) Kan brilvoorschriften begrijpen Kan verkoopgericht montuuradvies geven Kan verkoopgericht zonnebriladvies geven Kan klantenadministratie voeren Pagina 10 van 13
B1-K3 Voert assortimentsbeheer uit W1 W2 W3 W4 Vakkennis De beginnend beroepsbeoefenaar: Heeft basiskennis van het assortiment van het optiekbedrijf Heeft kennis van mode en trends in de optiek Heeft specialistische kennis van producten, diensten en materialen Heeft specialistische kennis van de ontwikkelingen in de optiekmarkt (partijen, inkoopkanalen, distributie, bedrijfsinrichting) Vaardigheden De beginnend beroepsbeoefenaar: Kan administratie voeren betreffend het assortiment Kan artikelpresentaties op orde houden Kan diverse vormen van artikelpresentaties maken en inzetten Kan de kennis over ontwikkelingen in de optiekmarkt op peil houden Pagina 11 van 13
P3-K1 Bewerkt, assembleert en repareert optische (bij)artikelen W1 W2 W3 W4 W5 Vakkennis De beginnend beroepsbeoefenaar: Heeft kennis van montagevoorschriften/mogelijkheden Heeft kennis van producten, diensten en materialen Heeft kennis van de slijp-/facetteermogelijkheden Vaardigheden De beginnend beroepsbeoefenaar: Kan geleverde glazen controleren Kan de juiste apparatuur, gereedschappen en materialen selecteren en gebruiken Kan een tolerantietabel toepassen Kan montagetechnieken toepassen Kan relevante werkplaatsapparatuur bedienen Kan brilvoorschriften begrijpen Kan montagefouten vaststellen en corrigeren Pagina 12 van 13
P3-K2 Voert refractie uit W1 W2 W3 W4 W5 Vakkennis De beginnend beroepsbeoefenaar: Heeft kennis van de anatomie, fysiologie en pathologie van het oog Heeft specialistische kennis van visuswaarden Heeft specialistische kennis van richtingsafwijkingen en spierbalans Heeft specialistische kennis van de refractiebalans Heeft specialistische kennis van visuele waarneming Heeft specialistische kennis van de vakterminologie Heeft specialistische kennis van prisma s en prismatische werking in een brillenglas Heeft specialistische kennis van accommodatievermogen Heeft specialistische kennis van het vergrotings-/verkleiningseffect van brillenglazen Heeft specialistische kennis van accommodatie- en convergentie-effect Vaardigheden De beginnend beroepsbeoefenaar: Kan foropter en/of pasbril gebruiksklaar maken Kan optotypen gebruiken Kan macroscopisch onderzoek uitvoeren Kan de hoornvliesafstand meten Kan de KC- en nevelmethode (incl. bichromatische testen) toepassen Kan relevante refractieapparatuur bedienen Kan hoogteverschillen vaststellen en zo nodig hoogtecompensatieprisma voorschrijven Pagina 13 van 13