Patiënteninformatie Bekkenbodempolikliniek Informatie over de behandeling van incontinentie van urine, ontlastingproblemen of verzakkingsklachten bij vrouwen 1234567890-terTER_
Bekkenbodempolikliniek Informatie over de behandeling van incontinentie van urine, ontlastingproblemen of verzakkingsklachten bij vrouwen. In deze brochure vindt u informatie over de behandeling van incontinentie van urine, ontlastingproblemen of verzakkingsklachten bij vrouwen. In Tergooi is hiervoor een speciale Bekkenbodempolikliniek ingericht. Hier onderzoeken en behandelen verschillende artsen, een continentieverpleegkundige en een bekkenfysiotherapeut u snel en vakkundig. In deze folder staat beschreven hoe dat in zijn werk gaat. 1. Uw bezoek aan de Bekkenbodempolikliniek Uw huisarts verwijst u naar de Bekkenbodempolikliniek. Op de Bekkenbodempolikliniek werken verschillende zorgverleners samen om u snel en vakkundig te onderzoeken en te behandelen. Dit zijn: gynaecologen; urologen; chirurgen; maag, darm en lever-artsen (MDL-artsen); continentieverpleegkundige; bekkenfysiotherapeut. U belt de Bekkenbodempolikliniek, T 088 753 11 30. De polikliniekmedewerker stuurt u de volgende zaken: Een vragenlijst die u thuis invult. Deze folder over de Bekkenbodempolikliniek. De folder Bekkenbodemklachten bij vrouwen. Een plaslijst, waarop u gedurende twee dagen invult op welke tijdstippen u plast, drinkt en ongewild urineverlies heeft. Wanneer u dat wenst, kunt u een maatbeker ophalen bij de polikliniek Gynaecologie of Urologie. Een vezellijst. 3
Zodra u de vragenlijst, vezeltest en plaslijst heeft teruggestuurd, kunnen we aan de hand van uw klachten een passende afspraak maken. Naar aanleiding van uw afspraak kunt u nog aanvullende informatie toegestuurd krijgen. Naar uw bezoek aan de Bekkenbodempolikliniek neemt u mee: Een geldig identiteitsbewijs (paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of vreemdelingendocument). Uw patiëntenkaartje (voorheen het ponsplaatje). Een geldig ziektekostenverzekeringsbewijs. Uw lijstje met vragen. Zorg dat u met een volle blaas op de afspraak komt. Dat is nodig voor de onderzoeken. Nadat u zich heeft gemeld bij de doktersassistente verricht zij, wanneer dat nodig is, een uroflowmetrie-onderzoek bij u. U bezoekt daarna na elkaar de continentieverpleegkundige, de bekkenfysiotherapeut en de artsen. De continentieverpleegkundige neemt de vragenlijst met u door en maakt eventueel een bladderscan. Ook bespreekt zij met u de mogelijkheden van opvangmateriaal. De bekkenfysiotherapeut is een fysiotherapeut die is gespecialiseerd in bekkenbodemproblemen. De fysiotherapeut neemt nogmaals de ingevulde vragenlijst met u door en doet vervolgens lichamelijk onderzoek en een aantal testen. Deze testen kunnen inhouden dat de fysiotherapeut in uw vagina of anus voelt. De testen maken duidelijk hoe de spanning van de bekkenbodemspieren is, zowel in kracht, conditie als uithoudingsvermogen. Afhankelijk van de klachten die u invult op uw vragenlijst bezoekt u daarna de voor u belangrijke artsen. Dit kan de uroloog, de gynaecoloog en/of de MDL-arts zijn. De artsen bespreken gezamenlijk met u de klachten en doen vervolgens lichamelijk onderzoek. Zonodig volgt een speciaal onderzoek, zoals een echo (door de gynaecoloog) of een cystoscopie (door de uroloog). Zij stellen vast wat er met u aan de hand is (diagnose), wat er aan gedaan kan worden (behandelplan) en wie de hoofdbehandelaar wordt. Vergeet vooral niet uw vragen te stellen! Als dat nodig is, spreekt de arts met u een vervolgonderzoek af. De polikliniekmedewerker maakt in overleg met u afspraken hiervoor en u krijgt dan informatie mee. We zijn benieuwd naar uw ervaringen met de Bekkenbodempolikliniek en of uw 4
klachten zijn verdwenen. Daarom sturen we ongeveer een half jaar na uw bezoek aan de polikliniek een vragenlijst op met het verzoek om deze ingevuld terug te sturen. Onderzoeken In deze paragraaf staan de meest voorkomende onderzoeken kort beschreven. U hoeft niet altijd elk onderzoek te ondergaan. Op het moment dat u in aanmerking komt voor een onderzoek, krijgt u van de polikliniekmedewerker aanvullende informatie. Uroflowmetrie Een uroflowmetrie is een plastest, waarbij de urinestraal kan worden weergegeven in getallen en grafische vormen. Het is belangrijk dat u met normale aandrang komt, waarna u in een aparte kamer uitplast in een trechter waaronder zich een draaiende schijf bevindt. De trechter is verbonden met registratieapparatuur. Bladderscan Een bladderscan is een echoapparaat dat meet hoeveel urine er in de blaas achterblijft na het uitplassen. De verpleegkundige plaatst de bladderscan op uw onderbuik en meet zo de blaasinhoud. U voelt daar verder niets van. Urineonderzoek Een urineonderzoek doen we om een blaasontsteking uit te sluiten of aan te tonen. Hiervoor is schone urine nodig. U maakt eerst de ingang van de schede schoon. Gebruik hiervoor een schone doek en water (geen zeep!) en veeg één keer van voor naar achter. Plas dan een beetje uit en vang de rest van de urine op in een potje. Inwendig onderzoek door de gynaecoloog U ligt op een gynaecologische onderzoekstoel. Zo is de ingang van uw schede goed zichtbaar. Als u wilt, kunt u tijdens het onderzoek meekijken met een spiegel. Vaak vraagt de gynaecoloog of u wilt persen. 5
Tergooi 000384932 30112016 TER-5468-nl--1216-3 Soms is een verzakking dan al zichtbaar. Daarna brengt de gynaecoloog een speculum (eendenbek) in de schede. De arts kan nu de baarmoedermond bekijken. Als u dan perst is een kleinere verzakking te zien. Daarna begint het inwendige onderzoek (vaginaal toucher). De gynaecoloog brengt twee vingers in de schede en legt de andere hand op uw buik. Zo tast de arts de baarmoeder en de eierstokken af. Soms vraagt de arts u nogmaals te persen of juist de spieren van de schede aan te spannen. Dit laatste om de kracht van de bekkenbodemspieren te meten. Echo Echoscopie is een techniek waarmee organen in het lichaam zichtbaar worden op een beeldscherm door middel van geluidsgolven. Die geluidsgolven worden uitgezonden door een zogenoemde transducer en zijn niet hoorbaar. Een gynaecoloog maakt in de regel een vaginale echo. U ligt dan op een gynaecologische onderzoekstoel net als bij het inwendig onderzoek. De arts brengt de transducer, voorzien van een condoom en glijmiddel, in de vagina. De verschillende organen zijn zo nog beter zichtbaar. Cystoscopie Een cystoscopie is een onderzoek van de plasbuis en de blaas. Dit onderzoek voeren we uit met een cystoscoop, een dunne holle buis gevuld met glasvezels of een lenzensysteem, die is aangesloten op een lichtbron. Via een lens op het uiteinde van de cystoscoop kan de specialist door een kijker in de plasbuis en de blaas kijken. Via een slangetje in de cystoscoop vult de arts uw blaas. Een eventuele afwijking aan de blaas of de plasbuis wordt hiermee zichtbaar. Proctoscopie Bij proctoscopie onderzoekt de arts de anus en het slijmvlies van de endeldarm. De arts doet dit door een korte metalen buis de proctoscoop in de anus van de patiënt te brengen. Op deze manier kunnen bepaalde afwijkingen aan de anus/endeldarm worden opgespoord of juist worden uitgesloten. Zonodig kunnen sommige afwijkingen direct worden behandeld. 6
Behandeling Er zijn verschillende behandelingen mogelijk: fysiotherapie, medicijnen, een ring of een operatie. Wat voor u geschikt is, hangt af van uw klachten en de resultaten van het onderzoek. De arts zal in het algemeen voorstellen om met de minst ingrijpende behandeling te beginnen. Bekkenbodemproblemen zijn vervelend, maar niet levensbedreigend. Als u bedenktijd wilt voor de keuze van de behandeling, dan moet u die beslist nemen; er is geen haast bij. Soms kunt u uit twee behandelingen kiezen. Iedere behandeling heeft voor- en nadelen. In overleg met de arts maakt u die keuze zelf. Over uw behandelplan krijgt u aparte informatie. Informatie over de Bekkenbodempolikliniek van Tergooi De Bekkenbodempolikliniek van Tergooi bevindt zich op locatie Blaricum, Rijksstraatweg 1 in Blaricum, T 088 753 11 30. Meer informatie Aanvullende informatie vindt u op de volgende websites: www.nvog.nl onder de rubriek voorlichting www.urolog.nl www.bekkenbodem.net www.mlds.nl Tot slot Als u naar aanleiding van deze folder vragen of opmerkingen heeft, noteert u die dan en stel deze aan de medewerkers van de Bekkenbodempolikliniek. U kunt de Bekkenbodempolikliniek ook bellen, T 088 753 11 30. 7
T 088 753 1 753 www.tergooi.nl Locatie Blaricum Rijksstraatweg 1 1261 AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg 212 1213 XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp