Jaarprogramma Basisonderwijs 2015 2016
Inhoudsopgave Alle groepen... 3 Kennismakingsbezoek... 3 Groepsgewijs lenen... 3 Groepsbezoek op maat... 3 Exposeren in de bibliotheek... 4 Doorlopende leerlijn Mediawijsheid... 5 Groep 1 en 2... 5-15 Project Nationale Voorleesdagen... 7 Zebra in de bieb!... 8 Vertellen met de Kamishibai... 9 Project Seizoenen... 12 Project ꞋOp reis en naar het strandꞌ... 13 Het Boekenliefje... 14 Verhaaltjes maken met de Boek-o-matic... 15 Groep 3 en/of4... 15-20 Verhaaltjes maken met de Boek-o-matic... 15 Jubelientje leert lezen... 16 Een ander verhaal... 17 Speurneuzen... 18 Veel plezier groep 4... 19 Leesprogramma Beestachtig!... 20 Groep 5 en/of 6... 20-25 Leesprogramma Beestachtig!... 20 Schrijversproject... 21 Kinderjury... 22 Biebspeurtocht met ipad mini... 23 3D printer in de klas... 24 Leer programmeren in het Blockly doolhof... 25 Groep 7 en/of 8... 23-31 Biebspeurtocht met ipad mini... 23 3D printer in de klas... 24 Leer programmeren in het Blockly doolhof... 25 Goedwijs op onderzoek in de bibliotheek... 26 Entoen.nu... 27 WhatsHappy... 28 InstaGrap... 29 Geheim agent A.A.P... 30 Leesprogramma Bij mij in de klas... 31 Leerkrachten... 32 Diensten ProBiblio... 36 Tarieven... 37 Alle groepen 2
Alle groepen Kennismakingsbezoek Het is natuurlijk altijd mogelijk om op kennismakingsbezoek te komen met de klas. Dan komen de kinderen meer te weten over het reilen en zeilen van de bibliotheek en worden ze geprikkeld om zelf (vaker) naar de bibliotheek terug te komen. Het bezoek kan eventueel worden aangevuld met voorlezen voor de onderbouw of zoeken in de catalogus voor de midden en bovenbouw. Indien gewenst kunnen de kinderen op de groepskaart een boek lenen. Groepsgewijs lenen De bibliotheek biedt scholen de mogelijkheid om met een groep naar de bibliotheek te komen om zelf boeken uit te zoeken. Indien gewenst geeft de bibliotheekmedewerker een rondleiding op de jeugdafdeling. Groepsbezoek op maat U kunt natuurlijk ook met uw groep de bibliotheek bezoeken buiten de reguliere groepsbezoeken om. Bijvoorbeeld in het kader van een project of ter voorbereiding op spreekbeurten of werkstukken. Maar ook als u bijvoorbeeld een les over cyberpesten of over de invloed van media op de maatschappij zoekt dan kan de bibliotheek u adviseren, of een groepsbezoek (of les) aanpassen aan uw wensen. Alle groepen 3
Alle groepen Exposeren in de bibliotheek De jeugdafdeling van de bibliotheek is een geschikte plek om tentoonstellingen te houden n.a.v. projecten in de klas of van de hele school. Een feestelijk openingsprogramma door de school in samenwerking met de bibliotheek is ook mogelijk. We bespreken graag met u de periode, duur en wijze van exposeren. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Sandra Hillebrand (shillebrand@obijmond.nl). Alle groepen 4
Alle groepen Doorlopende leerlijn Mediawijsheid Twee mediacoaches van Bibliotheek IJmond Noord geven op school en in de bibliotheek les over mediawijsheid in de breedste zin van het woord. Om handvatten te hebben bij het ontwikkelen van een mediawijsheidsprogramma voor het basisonderwijs maakt Bibliotheek IJmond Noord gebruik van het competentiemodel mediawijsheid zoals ontwikkeld door Mediawijsheid.net 1. Dit model gaat uit van 10 competenties verdeeld over 4 groepen (Begrip, Gebruik, Communicatie en Strategie): B1 B2 B3 G1 G2 C1 C2 C3 S1 S2 Inzicht hebben in medialisering van de samenleving Begrijpen hoe media worden gemaakt Zien hoe media de werkelijkheid kleuren Apparaten, software en toepassingen gebruiken Oriënteren binnen mediaomgevingen Informatie vinden en verwerken Content creëren Participeren in sociale netwerken Reflecteren op het eigen mediagebruik Doelen realiseren met media Al deze competenties komen terug in dit jaarprogramma. Hier zit een zekere lijn in. Een verhaal verzinnen (Content creëren, C1) kun je al met de kleuters doen maar een programma over sociale netwerken (C3) komt meer tot zijn recht in de bovenbouw. Dat wil natuurlijk niet zegen dat je in de bovenbouw niet meer met verhalen bezig kan zijn: je kunt op verschillende niveaus aan deze competenties werken. We hebben aan de hand van informatie van het Nederlands Jeugd Instituut 2 en de beschikbaarheid van programma s keuzes gemaakt. Zou u, als leerkracht, liever met uw klas aan een andere competentie werken? Neem dan contact op met de mediacoach van de bibliotheek (mediacoach@obijmond.nl) om te samen te kijken wat de mogelijkheden zijn. Groep 1 en 2 Mediagebruik van deze leeftijdsgroep wordt gekenmerkt door een voorkeur voor vriendelijke fantasiefiguren en vertrouwde contexten. Kinderen van 3 t/m 5 jaar ontwikkelen een eigen voorkeur en hebben hun eigen interesses. Gemiddeld besteden ze anderhalf uur per dag aan televisie of dvd s kijken, bezig zijn met tablet, computeren of gamen. Mediagebruik door deze doelgroep heeft een belangrijke meerwaarde. Apps, games, websites en televisieprogramma s hebben een positieve invloed op de ontwikkeling van deze groep kinderen. Met het programma Boek-o-matic maken kinderen zelf een verhaal (C2)op een ipad (G1) waardoor ze inzicht krijgen in hoe verhalen werken (B2). Een ander mediawijs programma voor deze groepen is het Boekenliefje, waarbij kinderen op zoek gaan door de bibliotheek (C1) en kennis maken met een app (G1). Groep 3, 4 en 5 Kinderen in deze fase gaan steeds meer zelf met media aan de slag. Samen ontdekken blijft leuk, maar liever met andere kinderen dan met een volwassene. Ze zitten ongeveer twee uur per dag achter een beeldscherm en gamen staat voor hen gelijk aan gewoon spelen. Hun begrip van de echte wereld ontwikkelt zich en invloed van de media kan voor een onrealistisch wereldbeeld zorgen. In groep 3 kunnen klassen zich nog inschrijven voor de Boek-o-matic om zelf een verhaal te maken. In het programma een ander verhaal wordt ingegaan op welke verschillende manieren verhalen verteld 1 Mediawijsheid.net: https://www.mediawijsheid.nl/competentiemodel-mediawijsheid/ 2 Toolbox Mediaopvoeding: http://www.nji.nl/nl/mediaopvoeding-praktijk/toolbox-mediaopvoeding-media-gewoonopvoeden Alle groepen 5
worden (B2 en G2) en op wat voor invloed dat heeft op hen en de omgeving (B3, S1). In groep 5 kunnen kinderen een speurtocht door de bibliotheek maken (C1) aan de hand van opdrachten die met een ipad moeten worden uitgevoerd (G1, C2 en S2). En groepen 5 tot en met 8 kunnen zich weer inschrijven voor een les met de 3D-printer in de klas (B1, B2, G1 en S2). Groep 6, 7 en 8 In de bovenbouw gaan kinderen zich steeds meer oriënteren op hun plaats in de wereld (Bij welke groep hoor ik?) en media spelen daar een belangrijke rol bij. Kinderen krijgen smartphones en tablets en daarmee komen daardoor in contact met sociale media en (cyber)pesten. Ze hebben steeds beter door wat de onderliggende boodschap van een uiting is maar ze doorzien reclame uitingen nog niet vanzelfsprekend. Voor deze groepen zijn veel mediawijze programma s beschikbaar. De 3D-printer kan bijvoorbeeld een uur langs komen op school en de speurtocht met de ipad mini combineert een oriëntatie op de jeugdafdeling met het omgaan met apps. Daarnaast kunnen kinderen in de bibliotheek zelf leren programmeren met de website Blockly (B2, G1, C2 en S2). Kinderen nemen met de programma s WhatsHappy en het nieuwe InstaGrap hun eigen social media gedrag (B1, C3) onder de loep en proberen daar afspraken over te maken (B3, S1). Ook nieuw is het programma Geheim agent A.A.P. waarin kinderen geleerd wordt informatie te zoeken (C1, S2) en te beoordelen (B1). Mediamasters Tijdens de Week van de Mediawijsheid in november kunt u met uw groep meedoen aan het programma Mediamasters. Leerlingen die de game uitspelen krijgen na afloop een Mediamasterdiploma. Meldt uw school aan via http://mediamasters.nl/. Deelname is gratis. Voor vragen, suggesties en advies op maat kunt u contact opnemen via mediacoach@obijmond.nl ter attentie van Sipke Fluitman of Anja Westra. Alle groepen 6
Groep 1 en 2 Project Nationale Voorleesdagen U kunt uw klas dit jaar inschrijven voor een educatief project rond de Nationale Voorleesdagen (woensdag 27 januari t/m zaterdag 6 februari 2016, zie ook pagina 33). Het is ontwikkeld is door de Bibliotheek Velsen en is een volledig pakket, waarin de kleuters worden voorbereid door een bibliotheekmedewerker op school. Vervolgens gaat de leerkracht met de leerlingen aan de slag met een uitdagende opdracht. Ter afsluiting brengt de groep op 16 februari een bezoek aan de fantasierijke kleutervoorstelling in de bibliotheek vestiging Beverwijk. Inschrijving voor dit project staat los van het reguliere aanbod basisonderwijs van de bibliotheek. Na de les ontvangt u een tas met hierin een lesbrief met stapsgewijze instructie. Daarnaast is er materiaal om samen met de leerlingen een prachtig postkunstwerk te creëren. Natuurlijk met de nodige inspiratie om je op weg te helpen! De lessen en de voorstelling gaan over het verhaal van Bobbie & Zora. Het is niet echt vriendschap op het eerste gezicht wanneer Bobbie & Zora elkaar ontmoeten.toch worden ze vrienden. Goede vrienden. Als Zora op een dag ontvoerd wordt door haar oude circusdirecteur Mortelli, twijfelt de nette Bobbie niet lang. Een spannende zoektocht naar Zora begint. Zou zijn reddingsactie lukken of verdwaalt hij in de grote wijde wereld? Doelgroep: Groep 1 en 2 Kosten: Begin 2016. De voorstelling is dinsdagochtend 16 februari Op school en in de bibliotheek Een les op school en een voorstelling in de bibliotheek. Nadere informatie volgt. 60 per groep incl. btw. Bibliotheekmedewerker voor losse onderdelen. (Dit project gaat buiten het reguliere aanbod basisonderwijs om en komt dus bovenop het abonnement dat u bij de bibliotheek heeft.) Let op: beperkte inschrijving mogelijk! Groep 1 en 2 7
Groep 1 en 2 Zebra in de bieb! De bibliotheekmedewerker vertelt het verhaal over een zebra die door de bibliotheek raasde. Overal zijn pootafdrukken te vinden. Na het verhaal volgen de kinderen in groepjes de route van de pootafdrukken en komen zo te weten wat de zebra allemaal heeft gedaan in de bibliotheek. Op een speelse manier leren kinderen wat de bibliotheek te bieden heeft en hoe je bijvoorbeeld een boek kunt lenen. Indien gewenst kunnen de kinderen een boek uitzoeken en op de groepspas lenen. Neem uw pas mee! Doelgroep: Groep 1 en 2 April, mei, juni Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker Groep 1 en 2 8
Groep 1 en 2 Vertellen met de Kamishibai De Kamishibai of het vertelkastje is een houten kastje waarin losse prenten geschoven worden. Het uiterlijk van het vertelkastje doet aan een theatertje denken. De leerkracht vertelt het verhaal aan de hand van de platen uit het boek. Hij/zij heeft de handen vrij, is minder aan het boek gebonden en is daardoor beter in staat om op de reacties van de kinderen in te gaan. Taalontwikkeling en concentratievermogen bij kleuters worden gestimuleerd. De bibliotheek leent vertelkastjes uit en vertelplaten. U kunt zelf aangeven of u de platen met of zonder kastje wilt lenen. Het geheel wordt voor maximaal 4 weken per set uitgeleend. Doelgroep: Groep 1 en 2 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Leentermijn vier weken Leerkracht. Graag de titel van het boek invullen Op de volgende pagina s kunt u de titels van de vertelplaten bekijken. Groep 1 en 2 9
Groep 1 en 2 Titels vertelplaten Kamishibai Anton kan toveren / Ole Konnecke Anton kan toveren, maar op een andere manier dan iedereen denkt. De wiebelbillenboogie / Guido van Genechten Als mama olifant weg moet, maakt papa olifant er een gezellige dag van met de kinderen. Ze leren een nieuwe dans. Bang mannetje / Mathilde Stein Bang Mannetje is bang voor alles. Hopelijk kan de toverboom hem helpen om iets minder bang te worden... Trompet voor Olifant / Max Velthuijs Krokodil speelt viool. Buurman Olifant wordt gek van het lawaai. Dan besluit hij zelf muziek te gaan maken. Fiet wil rennen / Bibi Dumon Tak Fiet houdt van rennen. Het liefst de hele dag. Ook als het waait probeert Fiet tegen de wind in te gaan. Boer Boris gaat naar zee / Ted van Lieshout Boer Boris heeft vakantie. Boer Boris gaat naar zee. Hij pakt zijn kleine koffertje. Wat neemt Boer Boris mee? Groep 1 en 2 10
Groep 1 en 2 Titels vertelplaten Kamishibai Hennie de heks en de toverwedstrijd / Korky Paul Het nieuwe toverstokje van Hennie de Heks blijkt een goochelstokje te zijn en dat tovert niet. Ik wil de maan / Jonathan Emmet en Vanessa Cabban Mol ziet voor het eerst de maan en wil deze proberen te pakken, maar dat lukt niet best. Kikker is verliefd / Max Velthuis. Kikker is verliefd. Hij weet niet hoe hij dit het liefste eendje van de wereld moet laten weten. Nog 100 nachtjes slapen / Milja Praagman Dorus is nog lang niet jarig en mag daarom geen feestje vieren. Ze mag van haar moeder, die op de naaimachine bezig is, lapjes knippen. Krrrr okodil / Catherine Rayner Krokodil plonst graag in de rivier om de andere dieren te laten schrikken. Op een dag ontdekt hij dat het nog leuker is om dat samen te doen! Groep 1 en 2 11
Groep 1 en 2 Project Seizoenen Het prentenboek Een zaadje in de wind staat centraal in dit kleuterproject rond de seizoenen. De handleiding is opgebouwd volgens de principes van de Taallijn VVE en geeft tips om het prentenboek interactief voor te lezen en bezig te zijn met het thema seizoenen in de groep. Daarnaast zijn er verwijzingen naar filmpjes en liedjes en verwerkingsideeën opgenomen in de handleiding. Het project kan in elk seizoen uitgevoerd worden en sluit prima aan bij de diverse VVE-methodes die gebruikt worden in de kleutergroepen. De inhoud van dit project bestaat o.a. uit het prentenboek Een zaadje in de wind door Eric Carle, een handleiding, gelamineerde posters en een kaartenset. De posters en kaartenset bij dit project zijn op verschillende manieren te gebruiken, bijvoorbeeld als praatplaat, om woorden en begrippen uit te leggen of als memoryspel. Doelgroep: groep 1 en 2 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Leentermijn 4 weken Leerkracht Groep 1 en 2 12
Groep 1 en 2 Project ꞋOp reis en naar het strandꞌ Deze handleiding behandelt de thema's 'op reis' en 'naar het strand'. Het prentenboek van het jaar 'Boer Boris gaat naar zee' staat centraal in dit project. Verwerkingsideeën, filmpjes, enz. kunnen worden gekozen die aansluiten bij het niveau van de groep. De handleiding en verwerkingsideeën zijn gedurende het hele jaar te gebruiken en sluiten prima aan bij de SLO kerndoelen 1,9 en 12 (taal) en 33 (rekenen). Bij de handleiding horen een set van 40 fotokaarten rond de thema's. Verder wordt er een set fotoverwerkingsbladen meegeleverd waarmee een memoryspel en een dominospel kunnen worden gemaakt rondom de thema's. Doelgroep: groep 1 en 2 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Leentermijn 4 weken Leerkracht Groep 1 en 2 13
Groep 1 en 2 Het Boekenliefje Kinderen maken kennis met een boekendiefje die de allerleukste boeken bij zich heeft. Het prentenboek Het Boekenliefje' van Helen en Thomas Docherty staat centraal en wordt interactief geïntroduceerd. De kinderen worden vervolgens zelf boekendiefjes! Ze maken kennis met allerlei bibliotheekmaterialen en leren de weg in de bibliotheek kennen. De leerlingen krijgen na afloop een brief voor de ouders mee. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competentie C1 en G1. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: groep 1 en 2 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker, Leerkracht, ouders Groep 1 en 2 14
Groep 1, 2 en/of 3 Verhaaltjes maken met de Boek-o-matic Kleuters kunnen zelf verhaaltjes maken met de Boeko-matic. Met een aantal getekende verhaalelementen maken ze een verhaaltje, door plaatjes te plakken op een vertelstrook. Elk verhaal wordt opgenomen met een ipad van de bibliotheek, waarbij groepjes leerlingen hun eigen verhaal vertellen. Hierna kan het filmpje eenvoudig op het speciale Boek-o-matic kanaal op YouTube worden gepubliceerd, en/of op de eigen website van de school. Van het verhaal wordt een boekje gemaakt, dat mee naar huis kan worden genomen. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B2, G1 en C2. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 1, 2 en/of 3 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School 1 uur Bibliotheekmedewerker en leerkracht Groep 1, 2 en/of 3 15
Groep 3 Jubelientje leert lezen Tijdens dit bibliotheekbezoek staan letters, leren lezen en eerste leesboekjes centraal. De kinderen maken kennis met de bibliotheek en luisteren naar het verhaal: Jubelientje leert lezen. Daarna voeren de kinderen in groepjes opdrachten uit en er wordt gekeken naar de collectie eerste leesboekjes. Doelgroep: Groep 3 Bij voorkeur aan het begin van het schooljaar Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker en twee begeleiders vanuit school Groep 3 16
Groep 3 en/of 4 Een ander verhaal Verhalen kunnen op verschillende manieren verteld worden. Tijdens dit groepsbezoek leest de bibliothecaris een prentenboek voor. Daarna bekijken we de verfilming. Wat zijn de verschillen? En wat voor media zijn er nog meer? De kinderen praten over de verschillende media die ze kennen en over waar ze die voor (kunnen) gebruiken. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B2, B3, G2 en S1. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 3 en/of 4 Na de kerstvakantie Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker Groep 3 en/of 4 17
Groep 4 Speurneuzen Hoe vind je je boek als ze niet meer op AVI bij elkaar staan? In dit programma staat de overgang van Eerste leesboekjes naar A leesboeken centraal. Fantasieverhalen, dierenverhalen, schoolverhalen, welke leesboeken zijn er allemaal? Hoe vind je een leuk en geschikt boek voor jouw leeftijd en niveau? Wat is het verschil tussen een informatief boek en een leesboek? De speurtocht brengt de leerlingen op allerlei plekken van de jeugdafdeling. Doelgroep: Groep 4 Mei, juni Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker Groep 4 18
Groep 4 Veel plezier groep 4 Aan de hand van eenvoudige gedichten over eten maken de kinderen kennis met diverse soorten poëzie. In restaurant Hapklaar & Dichtgaar worden de kinderen getrakteerd op een heerlijk etentje, de menukaart staat vol met de lekkerste gedichten. De kinderen schrijven vervolgens een mooi gedichtje (elfje) over eten en lezen dit aan elkaar voor. Doelgroep: Groep 4 Maart, april, mei, juni Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker Groep 4 19
Groep 4, 5 en/of 6 Leesprogramma Beestachtig! Het doel van dit project is het bevorderen van het leesplezier, d.m.v. lezen over het thema dieren. Alle dieren komen aan bod, van groot tot klein, van dichtbij tot ver weg. Er is aandacht voor vriendschap met dieren, reddingsacties voor dieren, fantasie- en knuffeldieren en uitgestorven dieren. Het project bevat een collectie boeken voor groep 4 over het thema dieren. Verder zijn er lessuggesties en werkbladen toegevoegd. Doelgroep: Groep 4, 5 en/of 6 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Leentermijn zes weken Leerkracht Groep 4, 5 en/of 6 20
Groep 5 en/of 6 Schrijversproject Tijdens de periode rond de Kinderboekenweek vindt een ontmoeting met een kinderboekenschrijver en/of illustrator plaats. Verder krijgt u een collectie boeken bij de voorbereiding op school. Hiervoor ontvangt u in januari een apart inschrijfformulier. Het thema van de Kinderboekenweek is dit jaar: Raar, maar waar! Doelgroep: Groep 5 en/of 6 September, oktober Bibliotheek 1 uur Bibliotheekmedewerker Apart inschrijfformulier in januari Groep 5 en/of 6 21
Groep 5 en/of 6 Kinderjury De Nederlandse Kinderjury wil zoveel mogelijk kinderen nieuwe en leuke kinderboeken laten lezen. De kinderen leren kritisch te lezen en hun mening te geven. Ze stemmen op hun favoriete boeken van het voorgaande jaar. Zo wordt het plezier in lezen nog groter! Het project bevat 15 kinderboeken. Deze titels worden aangevuld met oudere titels van dezelfde auteur, zodat iedereen lekker kan lezen. De kinderen kunnen hun stem uitbrengen op www.kinderjury.nl. Op deze website zijn o.a. lessuggesties, nieuws en tips te vinden. Er kan gestemd worden in twee leeftijdscategorieën: 6 t/m 9 jaar en 10 t/m 12 jaar. Maximaal drie boeken kunnen op de website of op stemformulieren worden ingevuld. Vanaf 1 maart 2016 zijn de Kinderjuryboeken en de stemformulieren op een speciale plek in de bibliotheek te vinden. Doelgroep: Groep 5 en/of 6 Maart, april, mei School 3 maanden Leerkracht Let op! Beperkt aantal inschrijvingen mogelijk. Groep 5 en/of 6 22
Groep 5, 6 en/of 7 Biebspeurtocht met ipad mini Ontdek de 100-talenten jeugdafdeling met de ipad mini. Breng een dinosaurus tot leven in de Tuinkamer, welke geluiden hoor je in de Huiskamer en maak een zin met magneetletters in het Atelier. In elke themakamer ligt een doe-opdracht waarbij de ipad mini of de plattegrond wordt gebruikt. Tijdens dit programma leren de kinderen wat de 100- talenten jeugdafdeling inhoudt, dat de bibliotheek niet alleen voor leesfanaten is, maar ook leuk en leerzaam voor kinderen met andere talenten. Na een introductie over de 100-talenten jeugdwebsite en de indeling van de jeugdafdeling gaat de klas in groepjes aan de slag. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties G1, C1, C2 en S2. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 5, 6 en/of 7 Februari, maart, april Bibliotheek 1 uur en 15 minuten Bibliotheekmedewerker Let op! Actieve inzet van leerkracht gewenst. Groep 5, 6 en/of 7 23
Groep 5, 6, 7 en/of 8 3D printer in de klas De mediacoach van de bibliotheek IJmond Noord komt langs in de klas met een 3D printer. Er valt veel te vertellen over het apparaat en terwijl de vragen van de leerlingen worden beantwoord, wordt er langzaam een cadeautje voor de klas uitgeprint. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B1, B2, G1 en S2. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 5, 6, 7 en/of 8 naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School 1 uur Mediacoach Groep 5, 6, 7 en/of 8 24
Groep 6, 7 en/of 8 Leer programmeren in het Blockly doolhof Is programmeren kinderspel? Deze les programmeren wordt in de bibliotheek gegeven door de mediacoach. Aan de hand van het spel Blockly Maze komen we achter de basisprincipes van het programmeren. Om het poppetje door het doolhof te kunnen sturen moet je vooruit denken en logisch nadenken. Geef hem de juiste opdrachten in de juiste volgorde! Na de les weten de leerlingen wat een programmeertaal is en weten ze een aantal functies toe te passen. Leerlingen kunnen eventueel op school (of thuis) verder oefenen/spelen met Blockly. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B2, G1, C2 en S2. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 6, 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven Bibliotheek 1 uur Mediacoach Groep 6, 7 en/of 8 25
Groep 7 en/of 8 Goedwijs op onderzoek in de bibliotheek Het bezoek aan de bibliotheek is gericht op het leren vinden van informatie voor spreekbeurten en werkstukken. Na een introductie over informatiebronnen en het gebruik van de catalogus gaan de leerlingen zelf op zoek naar informatie over een bepaald onderwerp. Informatiebronnen als media, internet en mensen komen aan bod. Leerlingen maken op een structurele manier kennis met bekende en onbekende (informatie) bronnen, in de bibliotheek en in hun eigen omgeving. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 groep 7 naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven groep 8 in november, december of januari Bibliotheek 1,5 uur Bibliotheek Groep 7 en/of 8 26
Groep 7 en/of 8 Entoen.nu De canon van Nederland geeft in 50 vensters zicht op de cultuur en de historie van Nederland. De canon is in augustus 2010 opgenomen in de kerndoelen van het basisonderwijs en dient op school aan de orde te komen bij het behandelen van de tijdvakken. Aan de 50 vensters kunnen vele jeugdboeken gekoppeld worden voor het onderwijs (zie ook www.entoen.nu) Door boeken te gebruiken bij de canonlessen gaat de geschiedenis meer leven voor de kinderen. De school kan zo twee vliegen in één klap slaan: leesbevordering en geschiedenis! Dit project bevat een collectie boeken, zowel fictie als non-fictie. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Leentermijn vier weken Leerkracht Groep 7 en/of 8 27
Groep 7 en/of 8 WhatsHappy Onder begeleiding van de mediacoach maken de leerlingen afspraken voor het gebruik van het mobiele programma Whats App. De afspraken worden op een poster gepubliceerd. De les wordt op school gegeven. De afspraken worden op het digibord getoond. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B1, B3, C3 en S1. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School 1 uur Mediacoach Groep 7 en/of 8 28
Groep 7 en/of 8 InstaGrap Instagram is hot en happening. Kinderen zitten er ook maar al te graag op. Hoe zorg je dat ze leuk met elkaar blijven omgaan en grappen niet verkeerd uitpakken? In groepjes gaan de leerlingen afspraken met elkaar maken via het formulier Instagrappig en Instastom en die afspraken komen op een grote poster te staan. Leerlingen kunnen van te voren voorbeelden verzamelen die ze grappig/stom vinden. De afspraken worden op het digibord getoond. Groepen die de les Whats Happy al gevolgd hebben hoeven niet op dit programma in te schrijven. De basis van het programma is hetzelfde. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties B1, B3, C3 en S1. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School 1 uur Mediacoach Groep 7 en/of 8 29
Groep 7 en/of 8 Geheim agent A.A.P De leerlingen maken onder leiding van de mediacoach een woordveld en spelen daarna het online spel Geheim agent Aap en de gekwelde kwal. De game is ontwikkeld door de Koninklijke Bibliotheek en Mijn Kind Online en toetst de informatievaardigheden van de leerling. Het eindresultaat kan worden opgeslagen en naar de leerkracht worden gemaild. Een spannende en leerzame quiz voor kinderen van groep 7/8. Dit programma heeft betrekking op de mediawijze competenties C1, B1 en S2. Zie pagina 5 en 6 (doorlopende leerlijn mediawijsheid) voor meer informatie. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School 1 uur Mediacoach Groep 7 en/of 8 30
Groep 7 en/of 8 Leesprogramma Bij mij in de klas Het leesprogramma stimuleert kinderen om boeken te lezen rondom een thema. De kinderen lezen deze keer over het thema school. Bij dit thema valt bijvoorbeeld te denken aan boeken die gaan over: de kinderen in de klas, meesters en juffen, wennen aan (een nieuwe) school, feest op school, een buitenbeentje zijn, gepest worden, ruzie in de klas, het schoolreisje, jarig zijn, naar de brugklas, enz. Het project omvat een collectie boeken, een handleiding voor de leerkracht met lessuggesties, een leespaspoort met stickers, oorkonde en een doe poster. Doelgroep: Groep 7 en/of 8 Naar keuze, voorkeur op inschrijfformulier aangeven School Zes weken Leerkracht Groep 7 en/of 8 31
Leerkrachten Cursus Open Boek voor leescoördinatoren In schooljaar 2015-2016 wordt bij voldoende belangstelling de cursus Open Boek, landelijke opleiding tot Leescoördinator, wederom gegeven in de bibliotheek in Heemskerk. De cursus Open Boek legt een basis (kennis en vaardigheden) om leescoördinatoren in staat te stellen leesbevordering op hun eigen school vorm te geven en op een effectieve manier binnen een netwerk van leescoördinatoren te kunnen functioneren. Kennis van: de taak van een leescoördinator jeugdliteratuur (beknopte geschiedenis, boekensoorten, genres) een visie op leesbevordering: leesbeleving en leesinteresse leesbevorderingwerkvormen (algemene en specifieke) leesbevorderingactiviteiten organisatie en beheer van een schoolbibliotheek de relatie tussen leesbevordering en methodes voor technisch en begrijpend lezen Vaardigheden m.b.t.: de ontwikkeling van leesbeleving en leesinteresse leesbevorderingwerkvormen ondersteuning en begeleiding van het team het opstellen van een schoolleesplan en een leesactiviteitenplan Verdere informatie: De studiebelasting voor de cursisten is 40 uur. De kosten voor deelname bedragen 355,-. Dit bedrag is inclusief het Handboek Leesbevordering van Jos Walta. Het verdient de voorkeur dat twee leerkrachten per school zich aanmelden voor de cursus. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten, gevolgd door een afsluitende bijeenkomst en wordt gegeven door Nicolien de Pater, Stichting lezen. Na afloop van deze cursus beschikt u over een netwerk van leescoördinatoren in de omgeving. Dit netwerk heeft op initiatief van de bibliotheek IJmond Noord regelmatig contact. Verdere informatie en opgeven bij Sandra Hillebrand, shillebrand@obijmond.nl. Leerkrachten 32
Leerkrachten Informatieavond Nationale Voorleesdagen 2016 We hebben er een geitje bij!, geschreven door Marjet Huiberts en geïllustreerd door Iris Deppe, is verkozen tot Prentenboek van het Jaar 2016. Naast dit boek hebben Nederlandse jeugdbibliothecarissen negen andere prentenboeken gekozen uit het aanbod van 2015, die de Prentenboek TopTien compleet maken. Tijdens De Nationale Voorleesdagen 2016, die worden gehouden van woensdag 27 januari t/m zaterdag 6 februari 2016, staan deze tien boeken centraal. Bibliotheek IJmond Noord organiseert voor leerkrachten van groep 1/2 en medewerkers van peuterspeelzalen/kinderdagverblijven een informatieavond op dinsdagavond 12 januari 2016van 20.00 tot 22.00 uur. Vanaf 19.30 uur bent u welkom in het leescafé d entree, in de centrale hal van Bibliotheek IJmond Noord vestiging Beverwijk, voor een kopje koffie/thee. Het nieuwe jaarprogramma Voor- en Vroegschools wordt gepresenteerd en u kunt zich inschrijven voor de verschillende projecten. De verdere invulling van de avond blijft nog een verrassing. Het prentenboek We hebben er een geitje bij is op deze avond te koop. Toegang : 5,- (1 leerkracht gratis bij school-plus-abonnement). Heeft u belangstelling voor deze informatieavond? Inschrijven of voor verdere informatie: schriftelijk of e-mailen naar Anja Westra awestra@obijmond.nl Tijdens de Nationale Voorleesdagen biedt de Bibliotheek IJmond noord in samenwerking met de Bibliotheek Velsen voor de kleuters ook een project met een theatervoorstelling aan. Zie voor meer informatie daarover pagina 7. Voorleeswedstrijd Ieder jaar organiseert het CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek) de Voorleeswedstrijd. Hierover heeft u aan het einde van het vorige schooljaar informatie ontvangen, zodat u de (eventueel bestelde) informatiepakketten aan het begin van dit schooljaar binnen krijgt. Tot 1 december heeft u de tijd om binnen uw school de schoolkampioen voorlezen te kiezen. Er zijn plaatselijke, regionale en provinciale voorrondes en in mei 2016 is de landelijke finale van de voorleeskampioenen. Meer informatie hierover op www.denationalevoorleeswedstrijd.nl. Leerkrachten 33
Leerkrachten Kinderboekenweek Dit jaar draait het tijdens de Kinderboekenweek om natuur, wetenschap en techniek. Er valt veel te ontdekken in de wereld en niet alles werkt zoals je had verwacht. Het motto van deze week is: Raar, maar waar! en het gaat over wetenschap, techniek en natuur. De Kinderboekenweek 2015 is van woensdag 7 t/m zondag 18 oktober 2015. Ook dit jaar vindt u op de Pinterest pagina van Bibliotheek IJmond Noord weer inspirerende borden met ideeën en suggesties over het thema van de Kinderboekenweek 2015. http://www.pinterest.com/ijmond/ Meer informatie over de Kinderboekenweek vindt u op de website www.kinderboekenweek.nl. Lezingen en voorlichting Over jeugdliteratuur is veel te zeggen. U kunt met team Jeugd afspraken maken over bijvoorbeeld een lezing op een ouderavond, een stand van de bibliotheek op een voorlichtingsdag, etc. Mogelijke onderwerpen zijn: prentenboeken, eerste leesboekjes, voorlezen, mediawijsheid of een lezing die aansluit op een bepaald thema. De kosten voor een lezing van ongeveer 1 uur zijn 50,- incl. BTW. Advies over (voor)leesboeken en spreekbeurtonderwerpen In alle bibliotheekvestigingen kunt u persoonlijk advies vragen over (voor)leesboeken en spreekbeurtonderwerpen. Indien er niemand van het team Jeugd aanwezig is kan de vraag doorgegeven worden en krijgt u zo spoedig mogelijk (liefst per e-mail) antwoord. Onderhoud schoolbibliotheek Via de bibliotheek kunt u advies krijgen over aanschaf van materialen. Verder heeft de bibliotheek saneringslijsten, keuzelijsten over verschillende onderwerpen en advieslijsten voor eerste leesboekjes, Engelse leesboekjes en boeken voor moeilijk lezende kinderen. Het lenen van eerste leesboekjes De bibliotheek heeft een collectie eerste leesboekjes zodat kinderen in groep drie en vier ook thuis op hun niveau kunnen lezen. Scholen kunnen ter ondersteuning van hun eigen collectie natuurlijk ook gebruik maken van deze boeken. We willen scholen wel vragen om niet meer dan 10 eerste leesboekjes tegelijk per pas te lenen. Leerkrachten 34
Leerkrachten Websites over leesbevordering, dyslexie en mediawijsheid Onderstaande lijst is niet volledig, maar biedt goede sites met veel verwijzingen. Via www.bibliotheekijmondnoord.nl kunt u de website van de bibliotheek bekijken. Dit jaarprogramma vindt u onder speciaal voor onderwijs in de oranje balk bovenaan de homepage. www.beeldengeluid.nl * www.bibliotheek.nl www.bredeschool.nl www.cpnb.nl www.entoen.nu * www.jeugdbieb.nl www.kennisnet.nl www.kinderboekenweek.nl www.kinderconsument.nl * www.kinderjury.nl www.zoleukislezen.nl www.cedgroep.nl www.leesplein.nl * www.lezen.nl www.lesebanc.nl www.makkelijklezenplein.nl www.mediaenmaatschappij.nl * www.medialessen.wikiwijs.nl www.mediaopvoeding.nl www.mediawijsheid.nl www.netwijs.nl www.nomc.nl www.8-12.info over alle aspecten van media leestips voor kinderen landelijk steunpunt site met overzicht leesbevordering campagnes over de canon van de geschiedenis, zie ook regiocanon.nl zoekmachine voor de basisschool laat ict werken voor het onderwijs met waardevolle informatie over pesten leesbevordering van uitgeverij Zwijsen innovatieve producten voor het jonge kind boeken, schrijvers en (voor)lezen leesbevordering (Stichting Lezen) dyslexie alles voor dyslectische kinderen met nieuwsbrief over mediawijsheid in al haar facetten stuur je eigen les in antwoord op alle mediavragen uitleg van het begrip zoekmachine voor de basisschool alles over de opleiding tot mediacoach zoekmachine voor kinderen van 8-12 jaar * deze websites verzorgen gratis leuke en interessante nieuwsbrieven Literaire agenda 2015/2016 Najaar: Kinderboekenbal uitreiking Gouden Griffel Dinsdag 5 oktober 2015 Kinderboekenweek (CPNB) 7 t/m 18 oktober 2015. Thema: Raar, maar waar! Voorleeswedstrijd: voorrondes op de scholen November: bekendmaking thema Kinderboekenweek 2016 en auteur Kinderboekenweekgeschenk 2016 Week van de Mediawijsheid 20-27 november 2015 met Mediamasters voor groep 7/8. Thema: Media & Respect Winter: Nationale Voorleesdagen 27 januari t/m 6 februari 2016 Kinderjury (Stichting Nederlandse Kinderjury) 1 maart tot half mei. Kinderen lezen boeken die het afgelopen jaar verschenen zijn en kiezen hun favoriete boek. Voorleeswedstrijd: regionale ronde januari half maart 2016 Voorjaar: Voorleeswedstrijd: provinciale ronde half maart half april 2016 Voorleeswedstrijd: landelijke finale mei 2016 Annie M.G. Schmidt dag (samenwerkende kinderboekhandels) 20 mei 2016 Begin juni bekendmaking winnaars Gouden en Zilveren Penselen en Griffels Medio juni bekendmaking winnaars Kinderjury Leerkrachten 35
Diensten ProBiblio Het huren van collecties De hieronder genoemde collecties zijn een onderdeel van de dienstverlening van ProBiblio in Hoofddorp. Bibliotheek IJmond Noord bemiddelt bij het aanvragen en verzenden. Het samenstellen van de collecties gebeurt onder verantwoording van ProBiblio. Alle contacten hierover verlopen via Sandra Hillebrand, shillebrand@obijmond.nl. Om een collectie aan te vragen kunt u een kopie van het los bijgevoegde aanvraagformulier inleveren in de nabijgelegen bibliotheekvestiging. Themacollecties Themacollecties kunnen gebruikt worden ter ondersteuning van het onderwijs bij projecten, vieringen e.d. Ze bestaan uit informatieve en verhalende boeken, audiovisueel materiaal, brochures, wandplaten en spelmateriaal. Er zijn collecties over allerlei onderwerpen: zie achterkant los bijgevoegde aanvraagformulier Boekpromotiecollecties Dit zijn collecties verhalende boeken bestemd voor groepsgebruik, met meerdere exemplaren per titel. Collecties technisch lezen Vier exemplaren per titel, voor elke leerling een boek. De kosten van de ProBiblio collecties zijn: 25,00 per collectie. Dit bedrag is inclusief BTW. De collecties worden gemiddeld voor 8 weken uitgeleend. Nadere informatie vindt u op het aanvraagformulier, los bijgevoegd in dit jaarprogramma. Achterop dit formulier vindt u een overzicht van de verschillende collectieonderwerpen. Diensten ProBiblio 36
Tarieven (per schooljaar) School-basisabonnement 215,- incl. btw School-plusabonnement 320,- incl. btw extra bezoek in de bibliotheek 33,50 incl. btw extra project op school 15,- incl. btw extra bibliotheekpas 33,50 incl. btw schrijversbezoek per groep als diensten afgenomen worden 49,- incl. btw schrijversbezoek per groep als geen diensten afgenomen worden 59,- incl. btw advies op maat (b.v. sanering schoolmediatheek) prijs op aanvraag verzuimvergoeding bezoek in de bibliotheek 38,- incl. btw niet ophalen van project / termijn 1 week 15,- incl. btw Een school-basisabonnement omvat: - 4 groepsbezoeken in de bibliotheek (naar keuze, exclusief schrijversbezoek) - 4 projecten om op school uit te voeren (naar keuze) - 4 bibliotheekpassen om boeken te kunnen lenen - 2 wisselcollecties van ProBiblio Een school-plusabonnement omvat: - 8 groepsbezoeken in de bibliotheek (naar keuze) - 6 projecten om op school uit te voeren (naar keuze) - 8 bibliotheekpassen om boeken te kunnen lenen. - 4 wisselcollecties van ProBiblio. - 1 leerkracht gratis toegang bij informatieavond NVD. Uitleenregels bibliotheekpassen Op elke bibliotheekpas kunnen 40 jeugdmaterialen voor 6 weken geleend worden. Bij overschrijding van de uitleentermijn: 0,15 per boek per dag. De boeken die door de school geleend worden dienen teruggebracht te worden in de vestiging waar ze geleend zijn. Niet meer dan 10 eerste leesboekjes tegelijk per pas Duplicaatkosten bibliotheekpas: 4,-. De materialen mogen één keer verlengd worden. Indien u een pincode gekoppeld hebt aan de bibliotheekpas (via de klantenservice van de bibliotheek) kunt u via internet verlengen. Bij hoge uitzondering kan de jeugdbibliothecaris toestemming geven voor het lenen van een boek van de afdeling voor volwassenen. Tarieven (per schooljaar) 37