CONCEPTFASE VERSLAG Integrated Product Design Versie: Datum: Onderwijsinstelling: Opleiding: Begeleider: Opdrachtgever: Auteur: 1.0 24-10-2015 HZ University of Applied Sciences Engineering J.C.W. Haak Gemeente Vlissingen
1 INHOUDSOPGAVE 1 Inhoudsopgave... 1 2 Keuzematrix... 2 Integrale ideeën... 3 3 Mens... 5 Vorm... 5 3.1.1 Hoofdvorm... 5 3.1.2 Vormtaal... 6 Mens Product Interactie... 7 3.2.1 Gebruik... 7 3.2.2 Oneigenlijk gebruik... 7 4 Markt... 8 Ketendenken... 8 4.1.1 Productieorganisatie... 8 4.1.2 Make-or-buy... 8 4.1.3 Modulaire opbouw... 9 Kostprijsschatting... 9 5 Ecologie... 10 Duurzaamheid... 10 Wetgeving... 10 6 Technologie... 11 Werking... 11 Constructie... 11 Productie... 11 6.3.1 Productietechniek... 11 6.3.2 Materiaalkeuze... 12 6.3.3 Mogelijke producenten... 13 Assemblage... 13 6.4.1 Exploded view... 13 Modulaire opbouw... 15 7 Bronnen:... 16 Page 1 24-10-2015 Inhoudsopgave
2 KEUZEMATRIX Om tot een conclusie te komen welke twee integrale ideeën uitgewerkt gaan worden in de conceptfase heb ik elk idee een score gegeven met behulp van een keuzematrix. Met de weging kan aangegeven worden hoe belangrijk de criteria is. De criteria waarop werd beoordeeld bestaat uit de meetbare eisen en wensen die in de analysefase zijn opgesteld. Eis/Wens Criteria Weging 1 2 3 4 Eis DNA Vlissingen komt terug 2 4 2 4 4 Eis Bestand tegen weersomstandigheden 1 4 4 3 5 Wens Effect vandalisme zo laag mogelijk 2 3 2 2 5 Eis Onderhoudsvriendelijkheid 3 3 2 4 3 Eis Reparatievriendelijk (onderdelen) vervangen 3 5 4 5 1 Wens Moderne look 2 5 3 5 5 Eis Modulairiteit 3 3 2 5 3 Eis Preventie gevaarlijke onderdelen 1 3 3 4 3 Eis Preventie demontage 2 3 5 3 4 Wens Productie zo goedkoop mogelijk 1 3 3 4 5 Eis Levensduur 1 4 3 4 5 Wens Zo min mogelijk onderhoud 3 3 2 3 1 86 67 94 78 De beste ideeën volgens de keuzematrix zijn idee 1 en 3, deze ideeën zullen in de conceptfase uitgewerkt worden tot gedetailleerde concepten. Page 2 24-10-2015 Keuzematrix
Integraal idee 1: INTEGRALE IDEEËN Page 3 24-10-2015 Keuzematrix
Integraal idee 2: Page 4 24-10-2015 Keuzematrix
3 MENS VORM 3.1.1 HOOFDVORM Concept 1: Concept 2: Page 5 24-10-2015 Mens
3.1.2 VORMTAAL Concept 1: Concept 2: Page 6 24-10-2015 Mens
MENS PRODUCT INTERACTIE 3.2.1 GEBRUIK Het meubilair moet geen gebruiksaanwijzing nodig hebben voordat de gebruiker weet wat de bedoeling is. Vaak is het niet heel erg als de vorm niet duidelijk is, als de gebruiker ergens wilt zitten zal hij/zij al snel op iets gaan zitten wat mogelijk comfortabel is. Een duidelijk ontwerp is wel essentieel bij bijvoorbeeld een vuilnisbak, als de gebruiker geen plek kan vinden om het vuilnis te deponeren wordt het op straat gegooid. Naast de dagelijkse gebruiker zijn er ook nog de onderhouders, de modellen zijn zo gemaakt dat er overal gebruikt wordt gemaakt van M6 moeren en bouten, dit voorkomt verwarring en versnelt reparaties. 3.2.2 ONEIGENLIJK GEBRUIK De meeste verbindingstechnieken bestaan uit bouten en moeren, het is daarom mogelijk dat het meubilair uit elkaar wordt gehaald door de verkeerde gebruiker. Verder kan het meubilair beschadigd worden als er bijvoorbeeld een auto tegenaan rijdt. Het meubilair is tot op een zekere hoogte hufterproof maar kapot er is altijd een manier. Page 7 24-10-2015 Mens
4 MARKT KETENDENKEN Dit houdt in principe de interactie tussen bedrijven in, een goed voorbeeld is bedrijf 1 produceert stalen buizen maar het eindproduct zijn twee buizen loodrecht op elkaar gelast. Bedrijf 1 wel produceert buizen maar verricht geen snij- en laswerk, de oplossing is dat bedrijf 1 de buizen opstuurt naar bedrijf 2. Bedrijf 2 is gespecialiseerd in het bewerken van metaal, als bedrijf 2 het snij- en laswerk heeft gedaan wordt het eindeproduct naar de eindbestemming gestuurd. In het geval van dit project komt dat ook voor, er zijn meerdere leveranciers van onderdelen en een ander bedrijf assembleert het meubilair. 4.1.1 PRODUCTIEORGANISATIE Om de kosten laag te houden is er gekozen voor een sociale werkplaats, hier werken mensen met een arbeidshandicap. In Zierikzee bevindt een sociale werkplaats die het las- en montagewerk zal verrichten. Het walsen van de platen gebeurd door een bedrijf in Kloosterzande, Bormstaal. Er moet natuurlijk wel ergens rvs vandaag komen om te kunnen walsen, de leverancier is Wijnen Staal, een bedrijf in Wolphaartsdijk. Ze leveren naast de platen ook de buizen. Het eikenhout wordt geleverd en tegelijk op maat gezaagd door houthandel Reimerswaal uit Rilland. Voor beton wordt er gebruik gemaakt van het bedrijf haringman bv in Goes. 4.1.2 MAKE-OR-BUY Als een bedrijf producten produceert zoals elektronica is het meestal het geval dat het bedrijf niet alle onderdelen zelf produceert. Vaak koopt het bedrijf de onderdelen in laten ze speciale onderdelen maken. De keuze tussen zelf maken/produceren of in te kopen is een make-or-buy beslissing. Er staat beschreven welke onderdelen ingekocht worden en welke gemaakt zullen worden. Page 8 24-10-2015 Markt
4.1.3 MODULAIRE OPBOUW De concepten van dit project zijn ontworpen met modulariteit in gedachten, het mogelijke nut hiervan is dat de productie van het meubilair goedkoper en gemakkelijker is. Ik heb modulariteit proberen toe te passen door de onderdelen van het meubilair in een productfamilie zoveel mogelijk te maken. Een goed voorbeeld hiervan zijn de bank en het bushokje, de planken zijn vrijwel hetzelfde met dezelfde afmetingen waardoor het mogelijk is om de planken van het bushokje te gebruiken voor een zitbank. In het tweede concept is goed is de aanpasbaarheid van modulair opbouwen goed te zien, het meubilair bestaat vooral uit veel kleine onderdelen die samen een geheel vormen. Hierdoor is de lengte van de bank aan te passen. KOSTPRIJSSCHATTING Concept 1 Product Prijs Bankje 800 Lantaarnpaal 1100 Vuilnisbak 500 Bushokje 2000 Concept 2 Product Prijs Bankje 600 Lantaarnpaal 1200 Vuilnisbak 600 Bushokje 2500 Page 9 24-10-2015 Markt
5 ECOLOGIE DUURZAAMHEID Omdat de hoofdonderdelen van het meubilair bestaan uit metaal en beton zal de levensduur erg lang zijn. WETGEVING De reden dat dit meubilair ontworpen wordt is omdat het huidige meubilair op de boulevard van Vlissingen oubollig is. Daarbij komt nog dat er niet genoeg voorzieningen zijn om alle studenten aan te kunnen als de nieuwe locatie van de HZ daadwerkelijk op de boulevard komt te liggen. Om dit probleem op te lossen is dit project nodig, zo ontstaan er ontwerpen voor meubilair. Meubilair dat niet alleen modern eruit ziet, maar ook nog bij het DNA van de gemeente Vlissingen en nog beter de boulevard van Vlissingen past. Page 10 24-10-2015 Ecologie
6 TECHNOLOGIE WERKING De producten zijn simpel gezegd maar meubilair, voor de primaire gebruiker is er geen uitleg nodig omdat het gebruik hetzelfde is als bij ander meubilair. CONSTRUCTIE Het meubilair van concept 2 bestaat uit een soort schuifsysteem. De grootste onderdelen zijn twee buizen, voor de rest bestaan de meubels enkel uit smalle onderdelen. Deze smalle onderdelen (platen) worden over de buis heen geschoven totdat ze een geheel vormen, bijvoorbeeld een bank of een bushokje. PRODUCTIE 6.3.1 PRODUCTIETECHNIEK De prijs speelt een belangrijke rol in het kiezen van het materiaal en de productietechniek, het straatmeubilair mag namelijk wel wat kosten zolang de onderhoudskosten zo laag mogelijk gehouden worden. De onderhoudskosten zitten meestal rond de 10% van de aanschafprijs per onderhoudsbeurt. Concept 1: Bank: De V-vormige zijkanten zijn gemaakt van beton, om dit te kunnen produceren wordt er een mal gemaakt waar het beton ingegoten wordt. Op het beton liggen houten planken van eikenhout, deze worden bevestigd met een losneembare verbindingstechniek, moeren en bouten. De planken worden ingekocht, in de juiste maat gezaagd en als laatst worden en gaten geboord voor de bevestiging van de planken. Lantaarnpaal: De lantaarnpaal bestaat uit vierkante buizen, dit zijn standaardmaten dus de buizen worden ingekocht. Vervolgens worden de juiste hoeken afgesneden op de buizen en worden ze aan elkaar gelast. De productietechniek is extrusie in een buisprofiel. Verder heeft de lantaarnpaal een houten kap, dit wordt in elkaar geschroefd. Page 11 24-10-2015 Technologie
Vuilnisbak: Het hout van de deksel wordt in de juiste vorm gezaagd, vervolgens geschuurd en als laatst worden er gaten op de juiste plekken geboord. De platen van het frame worden aan elkaar gelast en het scharnier wordt bevestigd op de deksel en het frame. Concept 2: Het meubilair van concept 2 bestaat voornamelijk uit metaal, daarom moet ik onderzoek gaan doen naar de beschikbare productietechnieken voor metaal. Een belangrijke factor is de plek van productie, worden de onderdelen lokaal geproduceerd of worden ze geïmporteerd/ingekocht (make-or-buy). Als er wordt gekozen voor lokaal produceren moet er rekening gehouden worden met de beschikbare productietechnieken. Daarbij komt de vraag of het machinaal gebeurd of door mensen, dit wordt gedeeltelijk bepaald door de productiegrootte. Bank, vuilnisbak, bushokje, lantaarnpaal: De golvende platen kunnen worden geëxtrudeerd als een grote plaat en vervolgens afgesneden worden voor elke afstand, dit kan bereikt worden met bijvoorbeeld Roll Forming. Helaas is dit meer voor grotere aantallen en worden er dure gereedschap gebruikt in de productie. Technieken zoals Die casting en Forging vallen af omdat dit niet geschikt is voor dit ontwerp. Metal Injection Molding wordt gebruikt voor hoge aantallen van kleine formaten. Een andere techniek is Press Braking, hierbij wordt gebruikt gemaakt van het in vorm duwen van metalen platen. Een groot voordeel is dat er geen kosten zijn voor dure gereedschap, dit maakt deze techniek veel aantrekkelijker voor lage aantallen. Het probleem bij Press Braking is dat er alleen rechte hoeken gebogen kunnen worden, dus geen vloeiende vormen. De oplossing is de vormgevingstechniek walsen, hierbij wordt een plaat tussen twee rollen geduwd die zorgen dat er een bolling in de plaat komt. 6.3.2 MATERIAALKEUZE Concept 1: De materialen van concept 1 bestaan uit beton, rvs en eikenhout. Het voordeel van beton is dat er goedkoop mee geproduceerd kan worden. Concept 2: De materialen van concept 2 bestaan enkel uit rvs, in de vorm van buizen en in de vorm van gewalste platen. Page 12 24-10-2015 Technologie
6.3.3 MOGELIJKE PRODUCENTEN Om de kosten laag te houden is er gekozen voor een sociale werkplaats, hier werken mensen met een arbeidshandicap. In Zierikzee bevindt een sociale werkplaats die het las- en montagewerk zal verrichten. Het walsen van de platen gebeurd door een bedrijf in Kloosterzande, Bormstaal. Er moet natuurlijk wel ergens staal vandaag komen om te kunnen walsen, de leverancier is Wijnen Staal, een bedrijf in Wolphaartsdijk. Ze leveren naast de platen ook de buizen. Het hout wordt geleverd en tegelijk op maat gezaagd door houthandel Reimerswaal uit Rilland. Voor beton wordt er gebruik gemaakt van het bedrijf haringman bv in Goes. ASSEMBLAGE 6.4.1 EXPLODED VIEW Concept 1: Bank: Page 13 24-10-2015 Technologie
Bushokje: Vuilnisbak: Page 14 24-10-2015 Technologie
Lantaarnpaal: MODULAIRE OPBOUW De concepten van dit project zijn ontworpen met modulariteit in gedachten, het mogelijke nut hiervan is dat de productie van het meubilair goedkoper en gemakkelijker is. Ik heb modulariteit proberen toe te passen door de onderdelen van het meubilair in een productfamilie zoveel mogelijk te maken. Een goed voorbeeld hiervan zijn de bank en het bushokje, de planken zijn vrijwel hetzelfde met dezelfde afmetingen waardoor het mogelijk is om de planken van het bushokje te gebruiken voor een zitbank. In het tweede concept is goed is de aanpasbaarheid van modulair opbouwen goed te zien, het meubilair bestaat vooral uit veel kleine onderdelen die samen een geheel vormen. Hierdoor is de lengte van de bank aan te passen. Page 15 24-10-2015 Technologie
7 BRONNEN: http://www.dezuidhoek.eu/ http://www.bormstaal.com/ http://www.vanwijnenstaal.nl/ http://www.houthandelreimerswaal.nl/ http://www.bch-goes.nl/ Page 16 24-10-2015 Bronnen: