Instructie vormstabiele maatwerk contactlenzen U heeft gekozen voor vormstabiele maatwerk contactlenzen. Vormstabiele contactlenzen kunnen zeer veilig en verantwoord gedragen worden, maar hebben wel de juiste aandacht en zorg nodig. Het juist omgaan met contactlenzen is echter snel geleerd en de verzorging ervan kost weinig tijd en moeite. 1 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 1 13-07-12 10:04
Het inzetten Hygiëne is een eerste vereiste in de omgang met contactlenzen. Handen wassen is daarom belangrijk vóór de contactlenzen worden aangeraakt. Gebruik bij voorkeur desinfecterende en niet vettende zeep. Droog goed de handen af, het beste met een ontvettende zeep en schone, pluisvrije handdoek of papieren handdoekjes. Zet eerst alles klaar: de contactlenshouder met de contactlenzen, de vloeistof voor het afspoelen en inzetten en eventueel een tissue. Zeker in het begin is een spiegel erg handig. U kunt in het begin de lenzen het beste inzetten met een spiegel die op de tafel ligt Daaronder plaatst u een handdoek.. Mocht de lens tijdens het inzetten vallen, valt deze op de spiegel of op de handdoek en hoeft u er niet naar te zoeken. Bovendien kunt u in de spiegel goed zien wat u doet. De contactlens kan direct vanuit de bewaar/inzetvloeistof worden ingezet, tenzij uitdrukkelijk een aparte inzetvloeistof wordt geadviseerd. Neem de contactlenzen steeds voorzichtig uit de contactlenshouder zonder ze met de vingernagel aan te raken of ze langs de rand van de contactlenshouder te schuiven. Dat is om beschadigingen te voorkomen. Om verwisseling van de rechter en linker lens te voorkomen is het verstandig altijd met dezelfde lens te beginnen. Spoel de contactlenzen af met bewaar- en inzetvloeistof voordat u ze op het oog plaatst. Leg de vochtige contactlens met de bolle kant op de top van de droge wijsvinger. Soms glijdt de lens van de vinger af. In dat geval kunt u het beste de vingertop met een tissue droogmaken. 2 Trek vervolgens, om knipperen te voorkomen, het onderste ooglid iets omlaag met de middelvinger van de hand waarmee de contactlens op het oog wordt gezet. Met de wijsvinger van de andere hand moet vervolgens het bovenste ooglid omhoog worden gehouden (waarbij ook de oogharen omhoog getrokken worden). Breng de wijsvinger met de contactlens langzaam naar het oog toe. Blijf met het andere oog goed in de spiegel kijken (sluit dit oog niet tijdens het inzetten!) Komt de contactlens dicht genoeg bij het hoornvlies, dan wordt de contactlens als het ware opgepakt van de vinger. De contactlens blijft dan vanzelf op de juiste plaats zitten. Mislukt het inzetten, spoel de contactlens dan altijd eerst af en probeer het in alle rust opnieuw. Afspoelen van de contactlens kunt u het beste doen met de bewaar- en inzetvloeistof. Zet de lenzen niet in met leidingwater en bewaar uw contactlenzen nooit in (leiding-) water. Als de contactlens op het oog zit, laat dan de oogleden los en knipper voorzichtig een paar keer. In het begin zult u de contactlens zeker nog wel eens voelen, maar dat went snel en na verloop van tijd vergeet u dat u een contactlens in hebt. Is de contactlens per ongeluk op het oogwit terechtgekomen, laat dan de oogleden voorzichtig los en houd de oogleden even gesloten terwijl de ogen in de richting van de contactlens draaien. De contactlens schuift daardoor vaak vanzelf op de juiste plaats. Lukt dat niet dan kan de contactlens door middel van verschuiven of met het zuigertje gemakkelijk weer uitgehaald worden. De contactlens kan wel eens achter het ooglid glijden, maar kan onmogelijk achter het oog raken. 3 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 2-3 13-07-12 10:04
Het uitnemen van uw vormstabiele contactlenzen Normaal gesproken doet u de contactlenzen iedere dag vóór het slapengaan uit, tenzij u speciale dag- en nachtlenzen of nachtlenzen heeft. Ook bij het uitnemen eerst de handen wassen en alles klaarzetten: de contactlenshouder de contactienshouder, de benodigde vloeistoffen, een spiegel en de pluisvrije tissues klaarzetten. Ook bij het uithalen van contactlenzen is het belangrijk dit boven een tafel met liggende spiegel te doen. Mocht de lens dan uit uw oog vallen, dan kunt u de lens direct terugvinden. Het uitnemen van vormstabiele contactlenzen kan op twee manieren gebeuren, met en zonder gebruik van een zuigertje. Het is zeker aan te raden het allereerst te leren zonder zuigertje voor het geval dat u deze bijvoorbeeld kwijtraakt. Voor het uitnemen zonder zuigertje moet het oog zover mogelijk geopend worden. Vervolgens plaatst u de wijsvinger van de hand waarmee de contactlens uitgehaald wordt in de buitenste ooghoek op de oogleden Het hoofd voorover buigen, iets in de richting van de neus kijken, de ogen wijd open doen, de vinger langzaam naar buiten trekken en vervolgens knipperen. De contactlens valt dan meteen of na een herhaalde poging uit het oog. De contactlens vangt u op met de andere hand, die als kommetje onder het oog wordt gehouden, zodat de contactlens niet weg kan schieten Indien de lenzen met een zuigertje worden uitgenomen: Neem het zuigertje tussen duim en wijsvinger en open uw ogen zover mogelijk. Plaats het zuigertje vervolgens de loodrecht mogelijk op de contactlens. Als u uw zuigertje een klein beetje vochtig maakt met uwinzetvloeistof, hecht de zuiger zich makkelijker vast aan de contactlens. Nu kan de contactlens van het oog worden genomen. Om de contactlens van de zuiger af te halen, kunt u het beste een draaiende beweging toepassen. De vloeistoffen Onze ogen zijn bedekt met traanvocht. De traanfilm, waarin de contactlens ligt ingebed, beschermt onze ogen en bevat hiervoor stoffen zoals water met zouten, eiwitten, vetten en slijmstoffen. Deze stoffen kunnen zich vastzetten op de contactlens en daarom is een dagelijkse reiniging belangrijk. Er zijn diverse merken van onderhoudssystemen. Afhankelijk van uw ogen en de gebruikte contactlenzen wordt een onderhoudssysteem geadviseerd dat het meest geschikt is. Bedenk dat het verzorgingssysteem het verschil kan zijn tussen het veilig en onveilig dragen van contactlenzen. Verzorg altijd na het uitnemen de contactlenzen volgens de aanbevolen methode. Volg de instructies en aanwijzingen altijd nauwkeurig op. 4 5 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 4-5 13-07-12 10:04
Druppel na het uitnemen van de contactlenzen wat reinigingsvloeistof in de schoongewassen handpalm en legt daar de contactlens in. Wrijf nu ongeveer 20 seconden met de wijsvinger of de pink over de contactlens. Zorg ervoor dat zowel de buiten als de binnenkant van de contactlenzen goed gereinigd worden. Contactlenzen met een vochtige vinger of het zuigertje opnemen, nooit over een oppervlak schuiven omdat er dan krassen in het kunststof lensje kunnen komen. Zet nu de kraan zachtjes aan en sluit de afvoer af. Spoel vervolgens de contactlens onder stromend water langzaam af wrijf deze tussen duim en wijsvinger tot het oppervlak van de contactlens wat stroever aanvoelt. Dan is alle reinigingsvloeistof verdwenen en de contactlens kan terug in de contactlenshouder. Tijdens het reinigen kan uw lens door de afvoer spoelen. Dat is zonde. U kunt dat voorkomen door de lens af te spoelen in een bakje water in plaats van onder de kraan of door gebruik te maken van een Lens Catch Mat. Vul de contactlenshouder met bewaar/inzetvloeistof. Elke dag moet deze vloeistof worden vervangen en de contactlenshouder goed worden schoon en drooggemaakt. Dat laatste kan het beste met een papieren tissue gebeuren. Vloeistoffen bevatten actieve bestanddelen die uw contactlenzen schoon en helder houden en goed bevochtigen. Gebruik deze vloeistoffen dan ook zorgvuldig volgens de gebruiksaanwijzing en adviezen van de contactlensspecialist. De meeste bewaar- en inzetvloeistoffen zijn na de opening van de verpakking veilig te gebruiken gedurende een termijn van 3 maanden. Voor de bevochtigingvloeistoffen geldt een termijn van 1 maand. Vele reinigingsvloeistoffen zijn te gebruiken tot de uiterste houdbaarheidsdatum die vermeld staat op de verpakking. Als de contactlenzen langere tijd niet gedragen worden (bijvoorbeeld reservelenzen) kunnen deze het beste in een droog houdertje opgeborgen worden nadat ze eerst zorgvuldig gereinigd zijn. De vloeistof bederft namelijk na verloop van tijd. Voordat de contactlenzen weer gedragen gaan worden, dienen ze wel eerst weer gereinigd te worden en enkele uren in de bewaarvloeistof te hebben gestaan voor een goede bevochtiging. Comfortdruppels Lens heeft vele verschillende soorten druppels die het draagcomfort van de contactlenzen kunnen bevorderen, bijv. tijdens het autorijden, bij beeldschermwerk of in een ruimte met airco. U kunt tijdens de controle vragen welke soort druppels voor u het meest geschikt zijn. Rechter- en linkercontactlens moeten steeds strikt gescheiden blijven omdat de contactlenzen meestal verschillend van sterkte en vorm zijn. Plaats de dop na gebruik altijd meteen terug op de fles om te voorkomen dat de vloeistof bederft en zijn werking verliest. 6 7 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 6-7 13-07-12 10:04
Contactlenshouder Ook al wordt de contactlens houder elke dag grondig schoongemaakt, na verloop van tijd kan er toch vervuiling optreden. Uitkoken is een optie, maar beter is de contactlenshouder regelmatig (b.v. elk half jaar) te vervangen. Hierdoor vermijdt u de kans op problemen. Het draagschema Contactlenzen kunnen meestal niet meteen de hele dag gedragen worden. Om de ogen elke dag een paar uur langer aan de contactlenzen te laten wennen krijgt u een draagschema aanbevolen. Met name in de beginperiode kan scherp zonlicht wel eens vervelend zijn. Een goede zonnebril brengt dan uitkomst. Als er door ziekte, verlies van een contactlens of welke oorzaak dan ook enige tijd geen contactlenzen gebruikt kunnen worden, is het beter om daarna opnieuw het draagschema te volgen. Neem als regel: voor elke dag dat er geen contactlenzen zijn gedragen, wordt de draagtijd met 1 uur gekort. In de beginperiode kan het zijn dat door een verhoogde traanafscheiding het zicht enigszins wazig is. Met name het lezen kan met de nieuwe contactlenzen aanvankelijk wat moeite kosten. Naarmate de contactlenzen langer worden gedragen verdwijnt dit vanzelf. Het knipperen Om het oog en de contactlenzen optimaal te bevochtigen moeten onze oogleden tussen de 10 en 15 knipperbewegingen per minuut maken. Hierdoor wordt schoon traanvocht aangevoerd, het oogoppervlak beschermd en de contactlens helder gehouden. Tevens is de zuurstofvoorziening van het oog afhankelijk van een regelmatige verversing van de traanlaag. Soms onderdrukken nieuwe contactlensdragers onbewust het knipperen. Ook het staren naar een computerbeeldscherm of de TV, het in de verte kijken tijdens het autorijden of langdurig en ingespannen lezen kan verantwoordelijk zijn voor te weinig knipperbewegingen. Probeer hieraan te denken en zo frequent mogelijk te knipperen. Als het bovenste en onderste ooglid elkaar niet bij iedere knipperslag raken, wordt het onderste gedeelte van het oog niet van voldoende traanvocht voorzien. Het resultaat: ongemakken zoals irritatie, jeuk, rode ogen en wazig zien. Voldoende en op de juiste manier knipperen is de sleutel tot het comfortabel dragen van contactlenzen. Door het dragen van contactlenzen kan het zicht met een bril na het uithalen van de contactlens soms tijdelijk minder scherp zijn. 8 9 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 8-9 13-07-12 10:04
Controle van ogen en lenzen Een regelmatige controle van uw ogen en de contactlenzen is uitermate belangrijk, ook als het goed gaat. Sommige veranderingen aan het oog voelt u simpelweg niet. Maak er een gewoonte van om uw vormstabiele lenzen minimaal één keer per jaar te laten controleren. Kom met contactlenzen op uw ogen voor controle en draag voorafgaand aan het onderzoek minstens twee uur achtereen de contactlenzen. Bij veranderde lichamelijke omstandigheden door ziekte, allergie, gebruik van medicijnen, zwangerschap, etc. kunt u het beste hieromtrent advies inwinnen bij ons. Soms zijn aanpassingen of bijvoorbeeld een extra intensieve reiniging noodzakelijk. In geval van optredende irritatie, minder goed zicht, rode ogen, meer dan normaal tranen of toenemende lichtgevoeligheid, neem dan direct met ons contact op. Contactlenzen en cosmetica Huidverzorgingsmiddelen en cosmetica rond het oog kunnen prima in combinatie met de contactlenzen gebruikt worden. Op een paar dingen moet echter wel gelet worden: Zet de contactlenzen altijd in voor oogcosmetica of huidcrème worden aangebracht Neem de contactlenzen uit vóór make-up of huidcrème wordt verwijderd. Cosmetica op waterbasis en huidverzorgingsmiddelen zonder oliën verdienen de voorkeur, anders vervuilen de contactlenzen wat kan leiden tot wazig zicht. Er zijn speciaal voor contactlensdragers geschikte cosmetica en huidverzorgingsproducten beschikbaar. 10 Sport en vrije tijd Contactlenzen zijn ideaal voor bijna alle sporten. Vormstabiele contactlenzen zijn geschikt voor vele sporten, maar niet voor allemaal. Soms is speciaal voor het sporten een paar zachte contactlenzen aan te bevelen. Bespreek dit tijdens de aanpassing of controle van de contactlenzen. Zwemmen (en andere watersporten) met contactlenzen is echter wel aan voorwaarden gebonden, afhankelijk van de kwaliteit van het zwemwater. Vooral in de zomermaanden zijn meren en plassen vaak niet echt schoon wat tot oogproblemen kan leiden. Vormstabiele contactlenzen kunnen ook nog eens uitspoelen. Daarom adviseren wij het dragen van daglenzen tijdens het zwemmen. Douchen met vormstabiele contactlenzen hoeft geen probleem te zijn, maar pas op voor direct water in het gezicht! Adviezen en praktische tips Als de contactlens op de grond valt, blijf dan op dezelfde plaats zitten of staan en zoek vanaf deze plaats voorzichtig de omgeving af. De kans is dan het grootst dat de contactlens onbeschadigd wordt teruggevonden. Vervolgens vóór het inzetten de contactlens eerst weer zorgvuldig reinigen en op eventueel ontstane beschadigingen controleren. Het is altijd verstandig een bril met de juiste sterkte achter de hand te hebben. In het begin kunnen contactlenzen nog niet de gehele dag gedragen worden maar ook later kan een bril bijzonder handig zijn. Bijvoorbeeld vlak voor het slapengaan of tijdens perioden van ziekte, vermoeidheid, etc. 11 opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 10-11 13-07-12 10:04
Met name voor verre autoritten is een reservebril geen overbodige luxe, en zelfs verplicht. Ook voor vliegreizen is een bril soms prettiger omdat er een zeer lage luchtvochtigheid in vliegtuigen heerst. De sterkte van de bril is meestal anders dan de sterkte van de contactlenzen. Als na verloop van tijd de bril aangepast moet worden zal in veel gevallen de brilsterkte daarom opnieuw opgemeten moeten worden. Soms kan het zelfs noodzakelijk zijn dat de contactlenzen enige tijd niet gedragen mogen worden voordat men een juiste meting kan doen. Ook is het verstandig altijd een paar reservecontactlenzen achter de hand te hebben. Bij verlies of breuk zit u dan niet zonder contactlenzen en hoeft het draagschema niet opnieuw te worden opgebouwd. Iedereen boven de veertig zal vroeg of laat een leeshulpmiddel nodig hebben. Dat kan opgelost worden door een leesbril over de verte contactlenzen te dragen. Sinds geruime tijd bestaan er ook dubbelfocus en multifocus contactlenzen en de monovisie systemen die ervoor zorgen dat u met de contactlenzen ook kunt lezen. Juist met vormstabiele contactlenzen zijn de mogelijkheden hiertoe sterk verbeterd. Bespreek dit tijdens de aanpassing of bij een controle. Wees zuinig op uw contactlenzen, en uw ogen. Veel plezier en succes met uw nieuwe contactlenzen! www.lens.nl Lens Utrecht Oud Kerkhof 15 3512 GH Utrecht Telefoon: 030 23 17 840 E: utrecht@lens.nl 12 Lens Deventer Broederenstraat 30 7411 LB Deventer Telefoon: 0570 61 37 37 E: deventer@lens.nl Lens Arnhem Steenstraat 2 6828 CJ Arnhem Telefoon: 026 44 21 421 E: arnhem@lens.nl opm8 12 10_5x14-vormstabiel copy.indd 12 13-07-12 10:04