UvA-DARE (Digital Academic Repository) Het aanbod van getuigenbewijs Reisig, D. Link to publication

Transcriptie

1 UvA-DARE (Digital Academic Repository) Het aanbod van getuigenbewijs Reisig, D. Link to publication Citation for published version (APA): Reisig, D. (2005). Het aanbod van getuigenbewijs General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam ( Download date: 11 Oct 2018

2 INHOUD D BLADZIJDE E VOORWOORDD 5 VERANTWOORDINGG 13 I.. UITWENDIGE GESCHIEDENIS VAN DE WETTELIJKE REGELING VAN HET GETUIGENBEWnSS CA A.. IN DE DAGVAARDINGSPROCEDURE Materieel en formeel bewijsrecht Beperkingen van de toepassingsmogelijkheden van getuigenbewijs in het oudeoude BurgerlijkWethoek tot het jaar Algemene bepalingen van procesrecht in het Wetboek van Burgerlijke RechtsvorderingRechtsvordering De kantongerechtprocedure van 1838 tot De rechtbankprocedure van 1838 tot Herziening van bewijsrecht per 1 april 1988 en per 1 januari B.. IN DE VERZOEKSCHRIFTPROCEDURE Dagvaardingszaken en verzoekschriftprocedures Het aanvankelijk ontbreken van een algemene regeling Verschil tussen dagvaardings- en verzoekschriftprocedure Contentieuze en voluntaire rechtspraak Beperkte algemene regeling Overeenkomstige toepassing van bewijsregelingen in verzoekschriftproceduresprocedures Er bestaat nog een verschil tussen beide procedures: Recht op enquête in rekestzaken? Verzet tegen overeenkomstige toepassing Het verdrag inzake de ontvoering van kinderen De aard van de zaak 27 C.. HET BEWIJSAANBOD IN KORT GEDING De voorzieningenrechter Opvatting voorheen Geen verplichting een getuigenverhoor te bevelen Geen motiveringsplicht Rechter niet gebonden aan de wettelijke regeling van het bewijs De wettelijke regeling van het bewijs De motivering wanneer de rechter geen getuigen verhoor beveelt De aard van de zaak in kort geding Uitstel van de beslissing in kort geding

3 Voorlopig getuigenverhoor in kort geding 33 D.. IN GEVAL VAN ARBITRAGE De toepassing van bezvijsrecht 34 II.. HET VERZOEK EEN GETUIGENVERHOOR TE BEVELEN Getuigenverhoor, indien bewijs door getuigen is toegelaten Verzoek en aanbod Verzoek bij gewone conclusie Bewijsaanbodbijpleidooi Ambtshalve bevelen van getuigenverhoor Het minimum vereiste van een aanbod tot getuigenbewijs Bewijsaanbod met vermelding "door getuigen" Bewijsaanbod zonder vermelding "door getuigen " Voorwaardelijk aanbod tot getuigenbewijs Motivering ten overvloede 43 III.. HET ONDERWERP VAN GETUIGENBEWIJS Eis en fundamentum petendi Rekest en omkleding daarvan Zich beroepen op feiten Onderzoek en beslissing op grond van defundamenta petendi; lijdelijkheiddelijkheid van de rechter met betrekking tot de feiten Lijdelijkheid van de rechter en het rechterlijk vermoeden Processuele feiten De producties Toespitsing feitentoevoer Verandering of vermeerdering van eis onder artikel 134 oud Rv Verandering of vermeerdering van eis naar huidig recht Het doorvoeren van een verandering of vermeerdering van eis Nieuwe feiten bij pleidooi Verandering of vermeerdering van eis bij comparitie Verandering of vermeerdering van rekest Onderscheid van verweer Gedekt verweer 56 IV.. DE FEITENAANDRAAGPLICHT De rechter is lijdelijk Verplichting van partijen Nader informatie op grond van artikel 22 Rv Aan de mededelingsplicht verwante exhibitieplicht Gevolg van het voldoen aan de mededelings- en exhibitieplicht

4 V.. DE BEWIJSAANDRAAGPLICHT Vroeg inzicht in de beschikbare bewijsmiddelen Vermelding van getuigen staat gelijk met een bewijsaanbod Anticipatie op het verweer Sanctie op niet-naleven van voorschriften van artikel 111 lid 3 Rv Het verweer van gedaagde Geen wettelijke bewijsaandraagplicht in verzoekschriftprocedures De partij-getuige De bewijskracht van de partij-getuigeverklaring Equality of arms 67 VI.. VOOR WAARNEMING VATBARE FEITEN Uit eigen waarneming bekende feiten Verklaring of testimonium de auditu Intermediaire feiten ofhulpfeiten Duidelijkheid van de omschrijving van de te bewijzen feiten Bewijs door deskundigen Bewijsopdracht en waarneembaarheid van de te bewijzen feiten Bewijs van feiten en rechten Positieve en negatieve feiten Tegemoetkomen aan moeilijk bewijslast 77 VII.. TER ZAKE DIENENDE FEITEN Litis decisoire feiten Gebondenheid aan bewijsopdracht? De gevorderde beslissing Toespitsing van het bewijsaanbod Concludente en pertinente feiten De zelfstandigheid van de rechter Zelfstandige uitleg door de rechter van de overeenkomst Zelfstandige uitleg, vervolg Aangevoerde feiten die voor de uitleg van een overeenkomst van belang kunnenkunnen zijn De te bewijzen aangeboden feiten getoetst aan de overeenkomst De te bewijzen aangeboden feiten moeten getoetst aan het objectieve rechtrecht tot de gevorderde beslissing kunnen leiden 88 VIII.. BETWISTE FEITEN Inleiding Erkende feiten Niet betwiste en niet weersproken feiten

5 Bij dupliek voor het eerst gestelde feiten Feiten van algemene bekendheid Algemene ervaringsregels Niet (voldoende gemotiveerd) betwiste feiten Mededelingsplichten voor civiele procespartijen Voorshands vaststaande feiten 97 IX.. TEGENBEWIJS Verschillende soorten van tegenbewijs Mogelijkheid van contra-enquête De contra-enquête Verschil tussen artikel 151 lid 2 Rv en de contra-enquête van de artikelenartikelen 168 en 190 lid 2 Rv Tegenbewijs tegen dwingend bewijs Tegenbewijs tegen geschrift-niet-akte Tegenbewijs tegen het dwingend bewijs van een strafvonnis Tegenbewijs door getuigen tegen notoire feiten Tegenbewijs tegen wettelijk vermoeden Tegenbewijs tegen rechterlijk vermoeden Enkele andere gevallen van tegenbewijs in de zin van artikel 151 lid 2 RvRv Tegenbewijs tegen in een proces-verbaal van een voorlopig getuigenverhoorgenverhoor opgenomen verklaringen Het wettelijk vermoeden van artikel 7 : 658 lid 2 BW Middellijk tegenbewijs Tegenbewijs in de verzoekschriftprocedure 109 X.. DE MOTIVERING VAN HET VOORBIJGAAN AAN HET BEWIJSAANBOD Bewijsaanbod en stelplicht in het algemeen Het motiveringsvereiste zoals valt af te leiden uit artikel 166 Rv All Het niet ter zake doende bewijsaanbod in materieelrechtelijke zin Het niet ter zake doende bewijsaanbod in processuele zin Te vaag Te algemeen Niet gepreciseerd, gespecificeerd of gedetailleerd Enkele voorbeelden van onvoldoende bepaaldheid Drie algemene gedaanten van een tekortschietend bewijsaanbod 117 XI.. AAN HET BEWIJSAANBOD (NIET) TE STELLEN EISEN De vier vereisten waaraan het aanbod moet voldoen Bij pleidooi gedaan bewijsaanbod

6 Opgave vooraf van hetgeen getuigen kunnen verklaren Het prognose-verbod Aanbod van getuigenbewijs en substantiëringsplicht 122 XII.. HET NIET ERNSTIG GEMEENDE BEWIJSAANBOD Inleiding Motivering van de motivering "niet ernstig gemeend" Objectivering van de maatstaf "niet ernstig gemeend" Niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en gedekt verweer Als niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en sulplicht Als niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en feitelijke tegenstrijdighedengenstrijdigheden Als niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en ongefundeerde stellingenstellingen Als niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en gratuite stellingenstellingen Als niet ernstig gemeend gekwalificeerd aanbod en ontbrekende gegevensgegevens Een van de eigen stellingen afwijkend aanbod Een niet geconcretiseerd aanbod Overbodigheid van de motivering "niet ernstig gemeend" "Niet ernstig gemeend" als onbevredigende motivering en samenvattingsamenvatting 133 XIII.. HETTARDIEF BEWIJSAANBOD Inleiding Tardiviteit en vermeerdering van eis;goede procesorde Goede procesorde en tardiviteit Bewijsaanbod en verandering of vermeerdering van eis en nieuw principaalprincipaal verweer 139 XIV.. HET BEWIJSAANBOD LN HOGER BEROEP Appèlmogelijheid en hoofdbeginsel Appelen bewijs in het algemeen Uitgangspunten van getuigenbewijs in appèl In eerste aanleg is geen getuigenverhoor bevolen De rechter in eerste aanleg heeft wel een getuigenverhoor bevolen Tegenbewijs in de zin van artikel 168 Rv in hoger beroep Nadere eisen aan het aanbod in appèl met betrekking tot niet in eerste aanlegaanleg gehoorde getuigen

7 Getuigenbewijs in appèl met betrekking tot reeds in eerste aanleg gehoordegehoorde getuigen Nadere overwegingen over de situatie in appèl De devolutieve werking van het hoger beroep in verband met het bewijsaanbodbewijsaanbod 150 XV.. HET VOORLOPIG GETUIGENVERHOOR De wettelijke regeling De belanghebbende Geen beperkingen De reden van het verzoek De feiten en rechten Misbruik van bevoegdheid Ook de bevoegdheid een voorlopig getuigenverhoor te verzoeken, kan wordenworden misbruikt Onevenredigheid van belangen De partij-getuige Tegenbewijs Bewijskracht Geen hogere voorziening 162 XVI.. DE CONTROLE VAN DE HOGE RAAD OP HET VOORBIJGAAN AAN HET BEWIJSAANBODD Inleiding De neiging van de Hoge Raad tot aanname dat een bewijsaanbod op goedegoede gronden in gepasseerd Ondeugdelijke motivering 165 XVII.. FUNDAMENTELE HERZIENING VAN HET PROCESRECHT Op het punt van getuigenbewijs 168 SAMENVATTINGG 171 RÉSUMÉÉ 176 (VERKORT)) AANGEHAALDE LITERATUUR 181 TREFWOORDENREGISTERR 184 RECHTSPRAAKREGISTERR