Staaroperatie. Polikliniek oogheelkunde. mca.nl

Transcriptie

1 Staaroperatie Polikliniek oogheelkunde mca.nl

2 Inhoudsopgave Wat is staar? 4 Keuze kunstlens 4 Zorgverleners 5 Dagopname 5 Vooronderzoeken 6 Uw voorbereiding 7 Waar meldt u zich? 11 De operatie 11 Tijdens de operatie 12 Na de operatie 12 Oogdruppelen 14 Adviezen na de staaroperatie 15 Controles 15 Complicaties 16 Spoed/dringende vragen 17 Uw vragen 18 Notities 19 2

3 U heeft zojuist een bezoek gebracht aan de polikliniek oogheelkunde met klachten over een verminderd gezichtsvermogen. Er is staar bij u geconstateerd. De oogarts heeft u daarom een operatie geadviseerd. In deze brochure vindt u uitleg over de voorbereiding op de operatie, de operatie zelf, adviezen en instructies voor na de operatie. Het is daarom belangrijk dat u deze brochure goed bewaart. Voor het fotoverhaal over de behandeling van staar kunt u naar > behandelingen > staaroperatie. Hierin wordt met veel foto s en een korte uitleg weergegeven hoe de behandeling verloopt. De wachttijd voor een staaroperatie is wisselend. Informatie over de gemiddelde wachttijden vindt u op de website van het Medisch Centrum Alkmaar (MCA): Het kan gebeuren dat we de datum voor uw operatie op het laatste moment moeten verzetten als gevolg van een spoedoperatie. Wij vragen hiervoor uw begrip. We maken in dat geval zo snel mogelijk een nieuwe afspraak en doen er alles aan om u zo snel mogelijk te helpen. Besluit u zelf, om wat voor reden dan ook, om de operatie uit te stellen? Dan blijft u nog twee jaar op de opnamelijst staan. Daarna krijgt u geen oproep meer van ons. Staaroperatie 3

4 Staaroperatie Wat is staar? Staar is een vertroebeling van de lens in het oog, waardoor de gezichtsscherpte slechter wordt. De medische term voor staar is cataract. Staar is een veelvoorkomende aandoening die in het algemeen goed en veilig kan worden behandeld met een operatie. De oogarts verwijdert uw eigen ooglens en brengt een kunstlensje in. In Nederland vinden jaarlijks meer dan honderdduizend staaroperaties plaats, waarvan zo n tweeduizend in MCA. Keuze kunstlens Er zijn verschillende typen kunstlenzen. Het meest toegepast is de zogenaamde monofocale lens. Deze lens is afgesteld op 1 afstand. Dit type lens wordt vergoed door uw ziektekostenverzekering. Verder kan er ook gekozen worden voor onder andere multifocale lenzen (deze kunnen het lezen voorkant van het oog hoornvlies ooglens dwarsdoorsnede van het oog 4

5 zonder bril verbeteren) en torische lenzen (lenzen met een cylinder). Zowel multifocale als torische lenzen verminderen de afhankelijkheid van een bril. Meer informatie kunt u vinden in onze speciale folders. De oogarts adviseert u over het meest geschikte lenstype en of er eventueel bijkomende kosten zijn. Zorgverleners Behalve een oogarts zijn waarschijnlijk een optometrist en een technisch oogheelkundig assistent betrokken bij het onderzoek rond uw staaroperatie. De optometristen en technisch oogheelkundig assistenten werken nauw samen met de oogartsen en voeren onderzoeken en controles uit. Meestal heeft u een of meerdere afspraken met een optometrist voordat u wordt geopereerd. Een optometrist is HBO-opgeleid. De optometrist overlegt met de oogarts. Een technisch oogheelkundig assistent controleert uw oog na de operatie. Uiteraard kunt u al uw vragen aan hen stellen. Dagopname Voor een staaroperatie wordt u in principe opgenomen op afdeling dagbehandeling chirurgie 028. De opname, inclusief operatie, duurt gemiddeld twee uur. Het is mogelijk dat de oogarts het beter vindt dat u wat langer in het ziekenhuis blijft. In dat geval wordt u opgenomen. Staaroperatie 5

6 Staaroperatie Het kan zijn dat u voor of na de operatie liever nog in de buurt van het ziekenhuis blijft. U kunt dan gebruikmaken van een kamer in het Familiehuis van MCA. U betaalt 25,- per nacht (tariefswijziging onder voorbehoud). Dat is inclusief parkeren, koffie en thee. Als u gebruik wilt maken van het Familiehuis, raden wij u aan om een kamer te reserveren. Het telefoonnummer van het Familiehuis is Meer informatie vindt u in de folder Familiehuis of op De folder is verkrijgbaar op de polikliniek oogheelkunde. Vooronderzoeken Voordat de operatie plaatsvindt, krijgt u een aantal onderzoeken. Hieronder vindt u korte uitleg over deze onderzoeken. De polikliniekassistente en/of technisch oogheelkundig assistent meet de sterkte van de kunstlens op. We noemen dit oculometrie. Uw beide ogen worden gemeten. We gebruiken deze meting in de toekomst namelijk ook als uw andere oog geopereerd moet worden. Deze meting duurt niet lang en is niet pijnlijk. De meting vindt plaats op de polikliniek oogheelkunde. Er vindt een telefonisch opnamegesprek plaats. Tijdens dit gesprek wordt u onder andere 6

7 gevraagd naar eventuele overgevoeligheid voor bepaalde stoffen, uw dieet en wie uw contactpersonen zijn. Daarnaast krijgt u uitleg over de behandeling. Uw voorbereiding Hierna volgt uitleg over de voorbereiding op de operatie. U heeft een recept ontvangen voor oogdruppels, pleisters en diamox. Eén dag voor de ingreep het te behandelen oog druppelen volgens schema: uur 1 druppel uur 1 druppel uur 1 druppel Op de dag van de ingreep moet u vóór vertrek van huis naar het ziekenhuis één druppel in uw te opereren oog druppelen. Op de foto s op de volgende pagina kunt u goed zien hoe u uw oog moet druppelen. Oogdruppelen Eén dag voor de operatie start u met het druppelen van het te opereren oog. Een recept voor deze oogdruppel heeft u gekregen. Heeft u het recept niet ontvangen? Laat het ons weten. Dan sturen we het recept alsnog naar u toe of we faxen het naar uw apotheek. Staaroperatie 7

8 Staaroperatie Druppeltechniek 1 zelf druppelen. Druppeltechniek 1 zijaanzicht. Druppeltechniek 2. Goede hygiëne bij het druppelen is erg belangrijk! Was uw handen goed met water en zeep. Haal daarna de dop van het flesje en leg deze - om verontreiniging te voorkomen - op de zijkant. Zorg ervoor dat de opening van het flesje nooit uw oog, wimpers of wenkbrauw raakt. De oogdruppels kunnen daardoor verontreinigd raken. Hulp nodig bij het druppelen? Omdat u voor én na de operatie uw ogen moet druppelen, is het fijn als u dat zelf kunt doen. Lukt het u niet uw ogen te druppelen, dan kan een oogdruppelhulpstuk uitkomst bieden. De keuze van het hulpstuk is afhankelijk van wat uw apotheek levert. Laat u zich over het gebruik van het hulpstuk adviseren door uw apotheek. Houdt u er rekening mee dat de prijs per apotheek verschilt. Mocht een hulpstuk niet lukken, en ook uw omgeving 8

9 kan u niet helpen bij het druppelen, dan kunt u of uw familie contact opnemen met een thuiszorgorganisatie en hulp aanvragen voor het druppelen. De thuiszorgorganisatie vraagt zelf bij het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) een indicatie aan. Voor de zorg die u krijgt, moet u een eigen bijdrage betalen. De hoogte hiervan wordt bepaald aan de hand van het inkomen. U vindt de volgende thuiszorginstellingen in de regio: Evean Actie Zorg Zorgbedrijf Viva zorggroep De Omring U kunt kiezen uit nog meer thuiszorginstellingen. Raadpleeg voor meer informatie het internet of informeer bij de verpleeg kundige van het transferpunt van MCA. Het transferpunt is bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot uur op telefoonnummer Oogdruppelhulpstuk Staaroperatie 9

10 Staaroperatie Medicijnen Wilt u uw dagelijkse medi cijnen meenemen op de dag van opname? Heeft u diabetes mellitus (suikerziekte)? Vergeet dan niet uw insuline mee te nemen. Eten en drinken voor de operatie Wordt u alleen plaatselijk verdoofd met een prik of met verdovingsdruppels, dan mag u voor de operatie gewoon eten en drinken zoals u gewend bent. Als u narcose krijgt, moet u nuchter zijn. Meer informatie hierover vindt u in de brochure Goed voorbereid op uw operatie. Kleding U heeft geen nachtkleding nodig. Wel is het prettig om makkelijk zittende kleding en makkelijke (instap)schoenen te dragen. U krijgt voor de operatie een schort dat u over uw eigen kleding draagt en u krijgt een muts op. Gebit, gehoorapparaat, sieraden en make-up Als u een gebitsprothese draagt, mag u deze gewoon inhouden. Heeft u een gehoorapparaat? Doet u dit dan aan de operatiekant uit. Slikt u dagelijks medicijnen? Dan kunt u hier gewoon mee doorgaan, tenzij u iets anders heeft afgesproken met uw anesthesioloog of oogarts. Verder mag u geen sieraden dragen en adviseren wij u om geen kostbaarheden mee te nemen. Het ziekenhuis is namelijk niet aansprakelijk voor het zoekraken van persoonlijke eigendommen. Tot slot is het belangrijk dat u geen make-up en nagellak draagt en geen (gezichts)crème en/ of bodylotion gebruikt. 10

11 De operatie Doe voor de operatie alle sie raden af, of nog beter, laat ze thuis! Begeleider U mag na de operatie niet alleen naar huis en niet zelf autorijden. Neemt u daarom iemand mee die u na de operatie naar huis kan begeleiden. Waar meldt u zich? Als u voor één dag wordt opgenomen, kunt u zich melden bij de dagbehandeling chirurgie, huisnummer 028 (begane grond). Wordt u opgenomen? Dan meldt u zich op de afdeling die in uw afspraakbevestiging staat. Het is belangrijk dat uw pupil voor de operatie goed is verwijd. U krijgt daarom een tabletje met pupilverwijdende medicatie in uw oog. Uw oog wordt daarna verdoofd. Dat kan op twee manieren: druppelverdoving: u krijgt dan geen prik. een prik onder uw oog: dit is meestal even gevoelig; Beide manieren zijn succesvol en veilig. We hebben er bovendien erg veel ervaring mee. In alle gevallen houden we uw bloeddruk, hartslag en ademhaling goed in de gaten. Voor de operatie krijgt u een infuusnaald in uw arm. Wanneer de operatie onder narcose plaatsvindt, kunt u voor meer informatie de brochure Goed voorbereid op uw operatie lezen. Staaroperatie 11

12 Staaroperatie Tijdens de operatie U ligt tijdens de operatie ongeveer 30 minuten op een stoel. Uw gezicht wordt afgedekt met een doek, waaronder extra frisse lucht stroomt. Tijdens de operatie wordt het oog opengehouden met een ooglidspreider. In Medisch Centrum Alkmaar passen we de modernste operatietechnieken toe, namelijk Phaco-emulsificatie met een opvouwbare kunstlens. Het kan zijn dat de oogarts tijdens de operatie een reden heeft om de techniek wat aan te passen. De oogarts vertelt u dan waarom dat nodig is en wat er gebeurt. Na de operatie Om uw oog te beschermen, krijgt u een oogkapje. Als u een verdovingsprik of Tijdens de operatie. 12

13 druppelverdoving heeft gehad mag u - met hulp - meteen weer lopen. Na de operatie krijgt u een kopje thee of koffie. Voor het fotoverhaal verwijzen we u naar Naar huis Wilt u rekening houden met het volgende? Door het kapje op het geopereerde oog kunt u diepte en afstanden tijdelijk niet inschatten. U kunt daarom na de operatie niet zelf autorijden. We adviseren u om een begeleider mee te nemen die u naar huis rijdt. U mag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. U heeft dus ook begeleiding nodig als u met de bus of taxi naar huis gaat. Medicijnen na operatie Na de operatie kan het oog zanderig aanvoelen. Het oog doet echter nauwelijks pijn. Bij pijn mag u één of twee tabletten paracetamol van 500mg per keer gebruiken tot maximaal acht tabletten per dag. Om ervoor te zorgen dat de oogdruk na de operatie goed op peil blijft, moet u de twee tabletten Diamox vier uur na de operatie tegelijk innemen. De Diamoxtabletten verminderen de productie van het oogkamervocht waardoor de druk in het oog afneemt. U kunt door de Diamox tintelingen voelen in uw vingers. Dit is onschuldig en verdwijnt vanzelf. Bijwerkingen Het kan zijn dat er na de operatie bijwerkingen optreden. Staaroperatie 13

14 Staaroperatie Het kan bijvoorbeeld zijn dat u: tintelingen voelt in uw vingers: dit is onschuldig en verdwijnt vanzelf wat vaker moet plassen in het begin nog wat wazig ziet: dit is normaal niet goed kunt kijken door uw bril, uw opticien kan er zo nodig tijdelijk een nulglas inzetten Oogkapje 24 uur na de operatie verwijdert u thuis zelf het oogkapje en het verband. Dit oogkapje is gemaakt van kunststof. U kunt het dus gewoon schoonmaken. Bewaar het oogkapje goed, want u moet dit de eerste drie weken na de operatie s avonds voor het slapen weer op uw geopereerde oog plakken. U krijgt een recept voor speciale pleisters. Oogdruppelen Nadat u het oogkapje heeft verwijderd, start u op de dag na de operatie met oogdruppelen. De oogdruppels zijn belangrijk om eventuele infecties en ontstekingen te voorkomen. De oogarts heeft u Tobradex voorgeschreven. Druppelinstructie 3 weken 4x daags druppelen om 8.00u, 12.00u, 18.00u en 22.00u 1 week 3x daags druppelen om 8.00u, 14.00u en 22.00u 1 week 2x daags druppelen om 8.00u en 20.00u 1 week 1x daags druppelen 0m 8.00u Mocht het nodig zijn, dan krijgt u bij de eerste controle nieuwe druppelinstructies. 14

15 Adviezen na de staaroperatie Na de operatie kunt u over het algemeen alles doen wat u gewend bent, zoals douchen (let wel op bij het haren wassen), televisie kijken, lezen, normale huishoudelijke activiteiten en kantoorwerk. U kunt gewoon seksuele gemeenschap hebben. Wel zijn er een aantal zaken waar u op moet letten: u mag de eerste maand niet in uw oog wrijven draag de eerste drie weken overdag uw bril of een zonnebril om uw oog te beschermen draag de eerste drie weken s nachts het oogkapje u mag zes weken niet zwemmen en duiken voorkom dat er stof in uw oog komt, bijvoorbeeld door klussen of tuinieren voorkom dat er irriterende middelen, zoals chloor en haarlak, in uw oog komen u mag tot de eerste controleafspraak geen zeep in uw oog krijgen: wees dus extra voorzichtig met het wassen van uw haar u mag de eerste drie weken geen make-up dragen u mag tot de eerste controleafspraak niet sporten. Overleg dan met de technisch oogheelkundig assistent wanneer u hier mee kan starten Controles Een controle-afspraak wordt gemaakt bij de planning van de operatie. Het is meestal niet nodig om uw oog direct na de operatie te controleren. Ongeveer drie tot vier weken na de operatie onderzoekt een technisch oogheelkundig Staaroperatie 15

16 Staaroperatie assistent uw oog. U krijgt dan een voorlopig briladvies. Na ongeveer zes weken gaat u met dit voorlopige advies naar de opticien die u een nieuwe bril aanmeet. Het kan zijn dat u na de staaroperatie een leesbril nodig heeft of een bril voor scherp zien in de verte. Het kan zijn dat u voor zowel dichtbij als veraf een bril nodig heeft. Dat komt omdat een kunstlens zich niet kan aanpassen aan de afstand. Afhankelijk van uw leeftijd kan een eigen ooglens dat wel. Het is helaas mogelijk dat u na een technisch geslaagde staaroperatie toch geen perfect gezichtsvermogen krijgt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij maculadegeneratie (slijtage van het netvlies). Uw oogarts kan u hier meer uitleg over geven. Complicaties De risico s van een staaroperatie zijn heel klein. Meer dan 95 procent van de ingrepen verloopt zonder problemen. Toch kan het zijn dat er tijdens of na een staaroperatie complicaties optreden. Bijvoorbeeld: een bloeding bij de plaatselijke verdoving achter of in het oog, of tijdens en na de operatie in het oog een infectie en ontsteking hoge oogdruk wazig hoornvlies verschoven lens vochtophoping in de gele vlek van het netvlies netvliesloslating gescheurd lenszakje: we plaatsen in dat geval een ander soort lens waardoor de operatie wat langer 16

17 duurt: dit hoeft het resultaat niet te beïnvloeden zwelling, roodheid en jeuk als gevolg van een allergische reactie op de oogdruppels nastaar: dit kan maanden tot jaren na de operatie optreden en vermindert uw gezichtsvermogen (een pijnloze laserbehandeling geeft in het algemeen snel verbetering) Spoed/dringende vragen Bij de volgende afwijkingen of klachten moet u direct contact met ons opnemen: misselijkheid overmatige pijn (plotselinge) achteruitgang van het zien toenemende roodheid van het oog het zien van zwarte vlekken en/of lichtflitsen Op werkdagen van 8.00 tot uur belt u met s Avonds, s nachts en in het weekend kunt u telefonisch contact opnemen met de afdeling spoedeisende hulp U kunt natuurlijk ook eerst overleggen met uw huisarts. Staaroperatie 17

18 Staaroperatie Uw vragen Heeft u nog vragen over de operatie? Neem dan contact op met één van onze polikliniekassistenten. De polikliniek oogheelkunde is op werkdagen van 8.00 tot uur bereikbaar op telefoonnummer Telefoonnummers - polikliniek oogheelkunde: afdeling 431: spoedeisende hulp: Dagbehandeling chirurgie Alleen als u bent opgenomen op de dagbehandeling chirurgie, kunt u na uw behandeling voor vragen op de dag van de behandeling met deze afdeling contact opnemen op telefoonnummer Deze afdeling is te bereiken op maandag t/m vrijdag tot uur. Bij geen gehoor of na uur is de spoedeisende hulp telefonisch bereikbaar op Vragen over het tijdstip waarop werken en/of sporten weer mogelijk is kunt u aan de oogarts stellen. Er wordt voor u een controleafspraak gemaakt in overleg met de oogarts. Parkeren Een behandeling kan even duren. Mocht uw bezoek aan het ziekenhuis meer dan 4 uur in beslag nemen, ga dan met uw afsprakenen parkeerkaart naar de receptie. Hier ontvangt u een parkeerkaart tegen een aangepast tarief. 18

19 Notities Colofon Redactie: polikliniek oogheelkunde MCA afdeling marketing & communicatie Fotografie: beeldgroep MCA Oplage: 2000 / 7e druk Druk: MarcelisDékavé Artikelnummer: / Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting Staaroperatie 19

20 Uitstrijkje, colposcopie, lis-excisie en conisatie Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan JD Alkmaar T (072) mca.nl/oogheelkunde mca.nl 20