FOKKERIJCOMMISSIE KKUSH

Transcriptie

1 Newsletter Verantwoordelijke uitgevers & Redactie : Arnold JACQUES Bart VANDAELE Sven Wastijn FOKKERIJCOMMISSIE KKUSH Beste fokkers, keurmeesters, dierenartsen en hondenliefhebbers, Wij wensen u en uw dierbaren, vanwege de Fokkerijcommissie, een gezond en voorspoedig zal een belangrijk jaar worden voor de fokkerij in België. Op de Bijzondere Algemene Vergadering hebben de leden van de vzw Vlaamse Fokkerijcommissie van de KMSH unaniem beslist om de naam van de vzw te wijzigen in Fokkerijcommissie KKUSH. Als fokkerijcommissie zijn we immers werkzaam in het ganse land. Bovendien benadrukt de naam het partnership tussen KMSH en VDA. Onze nieuwe naam vraagt ook om een nieuw logo, wat bovenaan onze nieuwsbrief prijkt. Wij hopen dit kalenderjaar duidelijkheid te krijgen vanwege de Vlaamse Overheid met betrekking tot ons vernieuwd plan van aanpak. Tot nu toe omvat het Ministerieel besluit dd. 03/03/2015 enkel 21 rassen, de Belgische rassen plus enkele populaire rassen. Wij willen graag zo snel mogelijk duidelijkheid voor alle rassen. De eerste fase van het vernieuwd informaticasysteem lijkt ondertussen goed ingeburgerd. Deze fase omvat de verwerking van nestaangiftes en stambomen. Intussen gebeurt meer dan 95% van alle nestaangiftes online. De achterstand van de stambomen is zo goed als weggewerkt. Het systeem kent evenwel nog een aantal kinderziektes, maar daar wordt aan gewerkt. Heeft u een probleem, aarzel niet om een e- mail naar de KMSH te sturen. 1 Januari 2018 Ondertussen zijn we met de tweede fase gestart. Deze heeft betrekking op gezondheid en fokkerij. Momenteel kan u de protocollen van de gezondheidstesten nog niet doorsturen. We raden u aan deze goed te waren. Zodra deze fase afgerond is, zal u alle protocollen in het IT-systeem zelf kunnen registreren. Dhr. Wastijn Sven zal u in onze volgende nieuwsbrief hierover inlichten. Naast het registreren van de protocollen zullen er binnen het platform ook instrumenten aangeboden worden die de fokkers kunnen helpen bij het maken van de juiste fokcombinaties. Denken we bijvoorbeeld maar aan het berekenen van de inteeltcoëfficiënt van een combinatie die u wenst uit te voeren. Ook hierover zal u in één van de volgende nieuwsbrieven meer kunnen lezen. In het voorjaar van 2018 willen we opnieuw een Fokkersdag organiseren. Datum en plaats zal binnenkort medegedeeld worden. Wij staan ook ter beschikking van de rasverenigingen of groeperingen van fokkers. Heeft u een groepje van minimum 40 personen, dan kan u ons contacteren voor het organiseren van een infovergadering. Arnold JACQUES directeur Fokkerijcommissie

2 IT-corner Sven WASTIJN HELP ik kan niet al mijn honden vinden! Sinds de invoering van het nieuwe portaal hebben reeds meer dan mensen zich hierop geregistreerd. Een veel voorkomende vraag is dan ook ik vind niet al mijn honden op mijn profiel terug. Deze maand gaan we daar even op in. Tegelijkertijd geven we u mee hoe onze medewerkers dit voor u kunnen oplossen. Zoals reeds in de eerdere edities gemeld, dateert het oude KMSH ITsysteem uit het jaar Toen was er geen sprake van adressen en GSM-nummers. Bijgevolg werden personen soms dubbel, driedubbel of meer gecreëerd. Tevens werden er vaak honden in co-ownership op het adres van de eigenlijke puppykoper geregistreerd. Dit zorgde ervoor dat er telkens een nieuwe persoon diende aangemaakt te worden. Dat gebeurde ook bij scheidingen, kennelnamen,. Daaruit vloeit de beslissing om vanaf april 2017 geen samengestelde personen meer toe te laten en ieder persoon als uniek te identificeren door middel van het adres en/of GSM nummer. Vaak horen wij dan dat een koppel hetzelfde adres gebruikt. Toch dienen elk over een eigen adres te beschikken. Praktische tips hier bij zijn de mogelijkheid om bij uw provider een alias aan te vragen of online een gratis e- mail account zoals Hotmail, Gmail,.. aan te maken. Deze manier van werken zorgt ervoor dat u met eender wie honden kan bezitten zonder dat er nieuwe contacten binnen de database gecreëerd moeten worden. Bijgevolg zal bijvoorbeeld bij een verhuis enkel de contactgegevens van eigenaar A bijgewerkt worden maar niet van eigenaar B. Aangezien onze oude data dus een historische vervuiling bezit, kan het dus zijn dat uw honden verspreid werden over verschillende accounts. Het volstaat om een mail te sturen aan info@kmsh.be met de naam, identificatie en stamboomnummer van de hond en natuurlijk uw persoonlijke gegevens. Onze medewerkers zullen dan de gegevens opschonen en de verschillende accounts tot één herleiden. 2

3 een CERTIFICAAT Conformiteit aan de standaard Hoe kan ik dit behalen? auteur :Bart Vandaele Met de invoering van de stamboomcategorieën is het certificaat Conformiteit aan de standaard, het vroegere attest Toelating tot de LOSH fok, verplichtend voor een stamboom cat.1. (cf. REGLEMENT GENEALOGISCHE IDENTIFICATIE LOSH-HONDEN 2017) Zoals de huidige naam weerspiegelt, baseert de keurmeester zich op de rasstandaard van een ras om het certificaat toe te kennen. Een hond die aan de standaard beantwoordt is per definitie raszuiver. De standaarden omvatten een beschrijving van het totaalbeeld, belangrijke verhoudingen, gedrag en temperament, anatomie en de fouten. In de FCI rasstandaard wordt eveneens van volgende zin melding gemaakt; Only functionally and clinically healthy dogs, with breed typical conformation should be used for breeding. Wil u uw certificaat behalen, dan is het correct voorbrengen van de hond van groot belang. Enkel op die manier is de keurmeester in staat de hond volwaardig te beoordelen. Concreet betekent dit dat u uw hond moet kunnen laten staan, zich laten betasten en tanden moet kunnen laten zien. Ook zal de keurmeester, ter beoordeling van het gangwerk van de hond, vragen eens op en neer, een rondje en/of een driehoek te lopen. Belangrijk hierbij is dat de hond steeds aan de binnenzijde loopt en dat u niet tussen uw hond en keurmeester in loopt. Op deze manier blijft de hond steeds zichtbaar voor de keurmeester. Als uw hond deze handelingen niet gewoon is, is het aangeraden daar op te trainen. 3 Het door u op voorhand ingevuld conformiteitscertificaat moet vóór de keuringen aan de bevoegde ringcommissaris afgegeven worden. Het certificaat Conformiteit aan de rasstandaard is beschikbaar op de website van de KMSH via uw e-loket (LOGIN) Documenten. Na de keuring moet u het door de keurmeester ondertekend certificaat op het secretariaat van de organisatie laten valideren. Ter informatie kunnen wij u melden dat de eerstvolgende dag van Conformiteit aan de rasstandaard op 24/03/2018 plaatsvindt op Terreinen van de club Le Meilleur Ami de l Homme ( KKUSH nr. 696) Rue de villers (à côté de l hopital IMTR) 6280 Gerpinnes. Inschrijven voor de dag Conformiteit van de standaard kan via de website van de KMSH: Een tweede dag wordt op 20/10/2018 georganiseerd door Club BKV DIE SCONE( KKUSH nr 757 ) te Cathilleweg 38 te 8490 Stalhille.

4 Handig om weten Pupjes eten geven ontaard dikwijls in een grote knoeiboel. Vooral wanneer je vlees of een of andere papje geeft, wordt de vloer snel vettig De oplossing is simpel. Een kinderzandbakje van 25 euro kan uiterst handig zijn 4

5 FCI nieuws Tijdens de General Assembly in November 2017 te Leipzig heeft het FCI een aantal nieuwe rassen aanvaard: de Russki Toy( FCI-352) langhaar & korthaar, de Cimarron Urguayo ( FCI-353), de Gonczi Polski (FCI-354) en de Tornjak (FCI-255). Wat de Russki Toy betreft heeft het FCI aan de beide haarvariëteiten een aparte CACIB toegekend, In België kunnen deze 2 variëteiten een CAC behalen. Deze twee variëteiten mogen met elkaar gecombineerd worden in de fokkerij. Russki Toy Korthaar Russki Toy langhaar UW PUBLICITEIT HIER? Belangstelling? Neem contact op met de KMSH Van deze nieuwsbrief worden meer dan exemplaren verspreid. 5

6 Chiari-malformatie en Syringomyelie Ooit van gehoord? Arnold Jacques Inleiding Als fokker, hondenliefhebber heeft u waarschijnlijk nog nooit gehoord van Chiari-malformatie en Syringomyelie (afgekort CM en SM). De kans bestaat dat u binnen uw ras in de toekomst hiermee geconfronteerd zal worden, vandaar dat ik het belangrijk vind om daar een artikel over te schrijven. Binnen mijn eigen ras, de Cavalier King Charles Spaniel (afgekort CKCS), zijn wij daar, eerder bij toeval, mee geconfronteerd geweest. Dit heeft tot paniek geleid vooral omdat deze aandoeningen binnen de kynologie tot dan onbekend waren. Ik wil u graag ons verhaal in het kort vertellen, het lijkt op een sprookje, maar helaas is het werkelijkheid. We moeten uit dit verhaal lessen trekken en zorgen dat een dergelijke paniekreactie zich niet meer in de praktijk voordoet. Er was eens.. zo begint elk sprookje een neurologe in Engeland genaamd dr. C. Rusbridge. Op een dag, in 1997, komt een eigenaar met een CKCS op consultatie. Die hond, die wat gestresseerd was, ging met zijn achterpoot krabben richting nek, zonder de nek te raken. Hij krabde dus in de lucht. De eigenaar verklaarde dat de hond dat gedrag vooral in stresssituaties stelde. De neurologe vond dat vreemd en wou dit verder onderzoeken. Dr. C. Rusbridge stond op het punt te doctoreren en vond dit opportuun om als onderwerp van haar doctoraat te bestuderen. Fokkers in Engeland en Nederland werden gevraagd om hieraan mee te werken. De vraag werd door de fokkers enthousiast onthaald en velen waren bereid om hieraan mee te werken. Ter diagnostisering moesten MRI opnamen gemaakt worden. Een MRI scanner is een duur toestel en in die tijd waren en geen dierenklinieken die over een dergelijk toestel beschikten. De opnamen werden dan stiekem in een hospitaal voor mensen genomen. Elke fokker betaalde zelf de opnames. Dr. C. Rusbridge promoveerde op dit onderwerp. Ze kwam tot de conclusie dat het waarschijnlijk iets te maken had met de vorm van de kleine hersenen en ook met holtes (syrinxen) in het ruggenmerg. Kort daarop kwam er de BBC uitzending Pedigree Dogs exposed en dr. C. Rusbridge werd voor deze reportage geïnterviewd. Na een paar ongelukkige uitspraken en een beetje knip- en plakwerk werd in de uitzending verklaard dat de CKCS een te kleine schedel had als gevolg van selectie door de fokkers en dat 95% van de honden met het probleem kampten. Paniek ontstond! Het aantal pupjes in Engeland daalde in één jaar tijd van naar minder dan stuks. 6 De fokkers werden met de vinger gewezen. Ik heb toen een brief ontvangen van dr. C. Rusbridge waarin ze duidelijk schrijft dat het door de media gekleurd verhaal, als zouden de fokkers te kleine hoofdjes gefokt hebben, helemaal niet klopte. De gedachte van de kleine schedeltjes was echter gelanceerd en die krijg je nooit meer uit de wereld. Vergelijk maar met de welgekende drukfout omtrent het ijzergehalte in spinazie. Een labo had de per ongeluk de komma een rang verplaatst waardoor het leek alsof spinazie tienmaal meer ijzer bevatte. Op vandaag zegt iedereen nog steeds dat spinazie de groente is die het meeste ijzer bevat. De tekenfilm van Popeye heeft daar natuurlijk ook in bijgedragen. Ondertussen zijn er al veel onderzoeken gepubliceerd en is er nog steeds veel onduidelijkheid omtrent de mogelijke oorzaak of oorzaken. Het is vrij zeker, net zoals HD, dat het een complexe aandoening betreft die afhankelijk is van meerdere erfelijke en omgevingsfactoren. De erfelijkheidsgraad ligt rond de 30%. Met de CKCS fokkers zijn we echter niet bij de pakken blijven zitten. We hebben een internationaal project opgestart (Cavaliers for Life) en in samenwerking met de universiteiten van Utrecht en Leuven zijn we gestart met het massaal scannen van onze honden en het maken van door-

7 dachte oudercombinaties. Ook werd voor deze aandoening door de KU Leuven fokwaarden berekend. Dit alles heeft geleid tot een heropleving van het ras. Bovendien lijken we intussen het volle vertrouwen van de puppykopers teruggewonnen te hebben. Ondertussen is uit diverse onderzoeken gebleken dat meerdere rassen met deze aandoening te maken hebben. We kunnen dit enkel te weten komen door een voldoende groot aantal honden te onderzoeken door middel van een MRI scan. Een MRI scan is duur, gebeurt onder verdoving en kan maar in een zeer beperkt aantal plaatsen uitgevoerd worden. Vanuit mijn ervaring kan ik u volgende goede raad meegeven. Wanneer in uw ras één of meerdere gevallen bekend zijn, steek het hoofd dan niet in het zand maar start met onderzoeken en tracht de juiste combinaties te maken. U moet geen honden uitsluiten. U dient er alleen voor te zorgen dat er geen twee lijnen met elkaar gecombineerd worden die allebei verschillende probleemhonden bevatten. Hoe verloopt zo een onderzoek? De hond moet nuchter zijn en wordt licht verdoofd. Het onderzoek duurt gemiddeld een half uur tot maximum een uur per hond. In sommige klinieken mag u aanwezig zijn, in andere niet. Het resultaat van het onderzoek is een aantal digitale beelden waarop men kan oordelen of er syrinxen aanwezig zijn en welke afmetingen (aantal mm) deze hebben. Op basis van deze afmetingen worden combinatieschema s gemaakt. De kostprijs van een normaal MRI onderzoek loopt snel op tot euro en meer. Maar verschillende klinieken in binnen- en buitenland bieden een CM/SM onderzoek voor de fokkerij aan tegen een prijs tussen de 350 en 400 euro. De hond moet minimum één jaar oud zijn voor het onderzoek. Het betreft evenwel een progressieve aandoening, wat wil zeggen dat een hond van één jaar vrij kan zijn, terwijl dezelfde hond bijvoorbeeld twee jaar later wel een paar mm syrinx kan hebben. MRI scanner Wat zijn de gevolgen voor de hond? Wanneer bij een hond holtes (syrinxen) in het ruggenmerg vastgesteld worden, kan dat in sommige gevallen bij de hond hevige pijn veroorzaken. Sommige honden hebben holtes maar vertonen geen tekenen van pijn. Pijn wordt meestal bij stresssituaties vastgesteld. Om CM/SM uitgebreider en meer wetenschappelijk te verklaren ben ik te rade gegaan bij de specialist op dit vlak, namelijk dr. Paul Mandigers. Dr. Mandigers is vanaf het begin bij de onderzoeken betrokken geweest. In de hele heisa, die destijds in de pers ontstaan is kregen wij enorm veel steun van dr. Mandigers. Dankzij hem zijn we met ons ras uit een diep dal gekropen en kunnen we vandaag terug normaal met het fokken van de CKCS omgaan. Dr. Mandigers is een wetenschapper met een nuchtere kijk. Hoofd van de hond hersenen SYRINX (holte) ruggenmerg De rashonden in Nederland maar ook ver daar buiten hebben veel aan hem te danken. Rasverenigingen die in de toekomst met dit probleem geconfronteerd worden, kunnen met ons contact op nemen. Wij zullen ze begeleiden en voorkomen dat er paniek uitbreekt. CM/SM is nieuw en ongekend in de kynologie. Onwetendheid leidt tot makkelijk tot paniek, vandaar ons aanbod tot ondersteuning. CM/SM is van dezelfde orde als HD, maar die aandoening is meer ingeburgerd bij de fokkers. 7

8 Chiari malformatie en syringomyelie bij de Toy Breeds Dr. Paul Mandigers, Dierenarts-specialist. DVM, PhD, DipECVN, DipEBVS & DipRNVA-Inwendige ziekten. Hoofd afdeling Neurologie, Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren, Yalelaan 108, 3584 CM Utrecht, Nederland. Introductie Hoewel Chiari Malformatie (CM) en Syringomyelie (SM) als ziektebeeld al lang bestaan dateert het eerste diergeneeskundige artikel van 1997 (18). Dit artikel beschrijft een curieus beeld bij twee Cavalier King Charles Spaniëls (CKCS) die, na opwinding of het starten met lopen, met een achterpoot richting de nek gingen krabben. Het kon voorkomen dat de achterpoot de nek hierbij niet raakte. Naarmate het ziektebeeld bij deze twee patiënten verergerde, traden heftige pijnaanvallen op en ontwikkelde de honden een ernstige incoördinatie van de achter- en voorhand. Met behulp van een zogenaamde MRI scan (magnetische resonantie beeldvorming) werd de abnormaliteit gevonden. Beide patiënten vertoonden onder andere een abnormale holtevorming in het ruggenmerg (=syringomyelie) ter hoogte van de tweede tot en met de zesde halswervel en hun kleine hersenen waren in geringe mate door het achterhoofdsgat naar achteren verplaatst (chiari malformatie) (18). Daar meerdere CKCS dit ongerichte krabben vertoonden werd in 1997 gestart met een inventarisatie van deze abnormaliteit bij de Engelse en Nederlandse CKCS populatie en inmiddels zijn er diverse artikelen en promoties over deze aandoening geschreven (1-9, 11-13, 15-36). Formeel schrijft men dat het op Chiari-lijkende malformatie en syringomyelie (CM/SM) is. De reden dat men het woordje lijkende gebruikt heeft te maken met dat de aandoening niet exact gelijk is aan die van de mens. Bij de hond is het een combinatie van de twee bij de mens voorkomende types. Deze aandoening komt niet alleen voor bij de CKCS, maar wordt ook gezien bij de King Charles Spaniël, Brusselse Griffon, Mopshond, Chihuahua, Franse bulldog, dwergtekkel (10) en incidenteel bij de Boston terriër, Malteser, Yorkshire en Jack Russel terriër (5). CM/SM De diagnose kan alleen met een MRI vastgesteld worden. Wanneer een MRI gemaakt wordt, is de afwijking het duidelijkst op een doorsnede in de lengteas (figuur 1 en 2). Figuur 1 laat een MRI beeld zien van een ernstig aangedane patiënt waarbij de kleine hersenen (cerebellum) door het achterhoofdsgat (foramen magnum) naar buiten worden gedrukt (herniatie) (figuur 1). Tegelijkertijd is de met vocht gevulde holte zichtbaar in het ruggenmerg. Deze holte in het 8 ruggenmerg (myelum) noemen we syrinx. De naam van de afwijking is dus samengesteld uit deze twee afwijkingen: 1. Het eerste deel van de naam komt van de herniatie van de kleine hersenen. Dit beeld is het eerst beschreven door de Oostenrijker Chiari in Inmiddels worden er bij de mens twee varianten van het Chiari syndroom onderkend. Omdat de vorm die bij de CKCS een combinatie is van de twee vormen noemen we het een op Chiari lijkende malformatie. 2. Het tweede deel van de naam is ontleed aan de holtevorming (syrinx) in het ruggenmerg (myelum): syringomyelie. genmerg (myelum): syringomyelie. Hoe ontstaat CM/SM? Op basis van het onderzoek is vast komen te staan dat het een complexe aandoening is die het gevolg is van een combinatie van weke delen en benige afwijkingen. Hoewel men in de volksmond vaak spreekt van een te kleine schedel en teveel hersenen is het veel complexer dan dit. Zonder twijfel kunnen we stellen dat het deels te maken heeft met het

9 type hondje. We zien de aandoening immers bij uitstek bij de zogenaamde toy breeds. Een gemeenschappelijke deler, die we steeds zien terugkomen, is een in volume onvoldoende groot achterhoofd (hypoplasie carniale fossa caudalis), een te korte schedelbasis, vernauwing van enkele uitstroomopeningen in de schedel en verhoudingsgewijs grotere kleine hersenen. Lange tijd dachten we dat de holtevorming, die we in het ruggenmerg zagen, het gevolg was van deze abnormaliteiten in het hoofd. Echter waarschijnlijk wordt de holtevorming veroorzaakt door een verhoogde stroomsnelheid in het centraal kanaal van het ruggenmerg. Voorkomen Naar schatting heeft 95% van de CKCS populatie een geringe tot ernstige CM en heeft 50 tot 70% van de CKCS een geringe tot ernstige verwijding van het centraal kanaal. Een recente Belgisch-Nederlandse studie heeft dit voor de Nederlandse CKCS in beeld gebracht. Een belangrijke conclusie van dit onderzoek is dat er een duidelijk leeftijdseffect is voor SM (hoe ouder de hond, hoe groter de kans op verwijding). Echter niet alle honden met SM hebben klinische beelden (36). Er is geen kleur of sexe predispositie. Wel is dus een meer brachycephale schedel een risicofactor (14). Niet alle honden met SM hebben klinische beelden. Hoewel eerder onderzoek suggereerde dat 35% van de honden klinisch wordt, ligt dit percentage hoogstwaarschijnlijk veel lager. De werkelijkheid is dat we het niet exact weten. De klinische beelden kunnen op iedere leeftijd voorkomen hoewel de meeste honden het op oudere leeftijd laten zien. Zoals reeds geschreven komt de aandoening ook voor bij andere rassen. Men kan voorzichtig stellen dat hoe brachycephaler en kleiner de hond hoe groter de kans is dat de aandoening ook bij die rassen voorkomt. We zien het relatief vaak bij onder meer de Brusselse Griffon, Chihuahua, Franse bulldog, Dwergkees (en Pommeriaan) en Mopshond (10). De presentatie bij die rassen is iets anders dan bij de CKCS. De meeste CKCS hebben CM (>95%) maar dat zien we niet bij de andere toy breeds. Bij die rassen zien we vaak SM voorkomen zonder CM. Dat is ook de reden dat de auteur van dit artikel meent dat het twee verschillende aandoeningen zijn. Klinische beeld Het meest belangrijke en steeds terugkomend symptoom van CM/SM is pijn. Doordat de pijn vaak aanvalsgewijs optreedt, kunnen de honden bij een klinisch onderzoek zich volledig normaal presenteren. Eigenaren kunnen hierbij een aan de houding van de hond gerelateerde pijn beschrijven. Voorbeelden zijn het plotseling schreeuwen na een beweging of springen. Hierbij kunnen de honden met hun hoofd tussen de beide voorpoten op de grond gaan liggen. Vaak gaan de honden met hun hoofd in een opgeheven positie slapen. Bijvoorbeeld met hun hoofd op de rand van de mand of zoeken ze een kussen op. De symptomen worden vaker s avonds of in de vroege ochtend gezien en zijn duidelijker als ze opgewonden zijn, zich moeten ontlasten of wanneer het weer plotseling omslaat. Sommige van deze symptomen, zoals de aan een houding gerelateerde pijn, kan mogelijk verklaard worden door de blokkade van de vloeistofstroom rond het ruggenmerg. Deze pijn berust waarschijnlijk op een neurogeen pijnsyndroom. Lijders kunnen zich gedragen alsof ze allodynie ervaren. Dit is het als pijnlijk ervaren van een niet pijnlijke stimulus. Een voorbeeld is dat ze het niet fijn vinden aangeraakt te worden op bepaalde plaatsen van hun lichaam (oor, nek, voorbeen of borstbeen) en soms laten ze het borstelen of bijvoorbeeld een halsband niet toe. De pijn is positief gecorreleerd met de syrinxbreedte. Honden met een wijdere syrinx ervaren meestal meer ongemak en honden met een nauwe syrinx kunnen zonder klinische beelden zijn. Honden met een wijdere syrinx kunnen ook krabben. Typisch is krabben aan een zijde terwijl de hond loopt. Hierbij wordt vaak geen contact met de huid gemaakt. Naar dit gedrag wordt vaak verwezen onder de noemers lucht gitaar of fantoom krabben. Dit symptoom is suggestief voor een dysaesthesie. Dit betekent dat er een verminderde of juist sterkte prikkelwaarneming plaatsvindt. Mensen met syringomyelie geassocieerde dysaesthesie beschrijven een pijnlijk brandende jeuk en/of een intens gevoel alsof er insecten op de huid kruipen. Honden met een wijdere syrinx hebben vaak ook een kromme nek/rug (scoliosis). Scoliosis is meer gewoon bij honden jonger dan een jaar oud en kan het eerste klinische beeld van SM zijn wat zelfs eerder gezien wordt dan dat de neurogene pijn zich ontwikkelt. In veel gevallen verdwijnt de scoliosis langzaam ondanks het aanwezig blijven van de syrinx. SM kan zich in andere neurologische afwijkingen ontwikkelen zoals een krachtsvermindering in de voorpoten en spieratrofie. Daarnaast kan incoördinatie en spierzwakte van de achterhand optreden. Uit de beschrijving van de eigenaren blijkt soms dat de honden een aangezichtspijn (neuralgesie) ervaren. Suggestief hiervoor is het wrijven of krabben aan oor of gezicht. Klinisch verloop Het verloop van de ziekte varieert. Sommige honden blijven stabiel of verslechteren beetje bij beetje in de loop van de jaren. Diagnose De diagnose kan vermoedt worden op basis van anamnese en het klinisch beeld. MRI is echter essentieel voor het stellen van de diagnose en voor het vaststellen van de oorzaak. Bij CM/SM gaan zowel de kleine hersenen en een deel van de hersenstam in of door het achterhoofdsgat en zien we dus holtevorming in het ruggenmerg. Bloedonderzoek, röntgenonderzoek en hersenvloeistofanalyse zijn vooral van belang om andere ziekten uit te sluiten. Differentiaal Diagnose De meest belangrijke differentiaal diagnosis zijn andere oorzaken van pijn 9

10 en rugproblemen zoals diskproblemen, afwijkende wervels, tumorvorming etc. Niet zelden wordt op de MRI bij CKCS een met vocht gevulde bulla tympanica gezien. Dit is een veelvoorkomende afwijking waarbij taai mucoid materiaal in een of beide bullae zit. Deze afwijking is beschreven onder de naam PSOM (Primary Secretory Otitis Media) of middenoor effusie. De meerderheid van deze honden heeft echter geen symptomen (13, 36). Behandeling en prognose Het belangrijkste behandelingsdoel is het opheffen van de pijn. Dit kan naar analogie bij de mens of medicamenteus geprobeerd worden of chirurgisch benaderd worden. Deze laatste ingreep voeren we maar hoogst zelden uit. De resultaten zijn niet veel belovend. Bij de medicamenteuze behandeling van SM wordt er gewerkt met drie medicaties. Er kan getracht worden de hersenvloeistofproductie te remmen of men kan pijnstillers of corticosteroïden geven. De klassieke pijnstillers kunnen onvoldoende effectief zijn. Literatuur Daar de pijn, die de honden ervaren, voor een belangrijk deel een neurogene pijn is, zijn veel honden behandeld met gabapentine (2 maal daags 100 mg). Deze medicatie kan aangevuld worden met furosemide, tramadol, CBD olie, klassieke pijnstillers of als laatste met corticosteroïden als de pijn blijft bestaan. Andere behandelingswijzen die zijn beschreven is accupunctuur. De hond zijn activiteit hoeft niet beperkt te worden hoewel de eigenaar moet begrijpen dat de hond sommige activiteiten moet vermijden en dat borstelen niet altijd getolereerd wordt. De prognose wordt slechter naarmate de syrinx wijder wordt waarbij de auteur aantekent dat hoe asymmetrischer hoe eerder de kans op pijnuitingen. Genetica en aanbevelingen voor de fokkerij CM/SM is zonder meer een erfelijke aandoening maar de vererving is complex. Mogelijk spelen wel meer dan 30 verschillende factoren een rol bij het ontstaan van de aandoening. Genetica op zich gaat de fokkerij dan ook niet helpen. De recente aangehaalde Belgisch-Nederlandse studie beschrijft een methodiek van beter fenotyperen wat dan een betere selectie mogelijk maakt. Inmiddels is ook vast komen te staan dat selectie werkt maar het effect is met de gebruikelijke methodes gering (8, 36). Mogelijk dat het gebruik van zogenaamde fokwaardes een groter effect kan hebben (36). Dergelijke projecten slagen echter alleen als iedereen hun honden laat scannen en openheid van zaken geeft. Dankzegging De resultaten van dit onderzoek kwamen onder andere tot stand dankzij de inzet van diverse hondeneigenaren en fokkers. 1. Bynevelt M, Rusbridge C, Britton J. Dorsal dens angulation and a Chiari type malformation in a Cavalier King Charles Spaniel. VetRadiolUltrasound. 2000;41(6): Carruthers H, Rusbridge C, Dube MP, Holmes M, Jeffery N. Association between cervical and intracranial dimensions and syringomyelia in the cavalier King Charles spaniel. JSmall Anim Pract. 2009;50(8): Cross HR, Cappello R, Rusbridge C. Comparison of cerebral cranium volumes between cavalier King Charles spaniels with Chiari-like malformation, small breed dogs and Labradors. JSmall Anim Pract. 2009;50(8): Driver CJ, De Risio L, Hamilton S, Rusbridge C, Dennis R, McGonnell IM, Volk HA. Changes over time in craniocerebral morphology and syringomyelia in cavalier King Charles spaniels with Chiari-like malformation. BMC Vet Res. 2012;8:215. Epub 2012/11/ Driver CJ, Volk HA, Rusbridge C, Van Ham LM. An update on the pathogenesis of syringomyelia secondary to Chiari-like malformations in dogs. Vet J. 2013;198(3): Hu HZ, Rusbridge C, Constantino-Casas F, Jeffery N. Histopathological investigation of syringomyelia in the Cavalier King Charles spaniel. J Comp Pathol. 2012;146(2-3): Epub 2011/09/ Hu HZ, Rusbridge C, Constantino-Casas F, Jeffery N. Distribution of substance P and calcitonin gene-related peptide in the spinal cord of Cavalier King Charles Spaniels affected by symptomatic syringomyelia. Res Vet Sci. 2012;93(1): Epub 2011/09/ Knowler SP, McFadyen AK, Rusbridge C. Effectiveness of breeding guidelines for reducing the prevalence of syringomyelia. Vet Rec. 2011;169(26):681. Epub 2011/10/ Lewis T, Rusbridge C, Knowler P, Blott S, Woolliams JA. Heritability of syringomyelia in Cavalier King Charles spaniels. VetJ. 2010;183(3): Limburg PG, Mandigers PJJ. Chiari-malformatie en syringomyelie bij de Toy Breeds. Voorjaarsdagen congres; Amsterdam: NACAM;

11 11. Loderstedt S, Benigni L, Chandler K, Cardwell JM, Rusbridge C, Lamb CR, Volk HA. Distribution of syringomyelia along the entire spinal cord in clinically affected Cavalier King Charles Spaniels. VetJ Mandigers P, Rusbridge C. [Chiari-like malformation--syringomyelia in the Cavalier King Charles Spaniel]. Tijdschr- Diergeneeskd. 2009;134(18): McGuinness SJ, Friend EJ, Knowler SP, Jeffery ND, Rusbridge C. Progression of otitis media with effusion in the Cavalier King Charles spaniel. Vet Rec. 2013;172(12):315. Epub 2013/02/ Mitchell TJ, Knowler SP, van den Berg H, Sykes J, Rusbridge C. Syringomyelia: determining risk and protective factors in the conformation of the Cavalier King Charles Spaniel dog. Canine Genet Epidemiol. 2014;1: Nalborczyk ZR, McFadyen AK, Jovanovik J, Tauro A, Driver CJ, Fitzpatrick N, Knower SP, Rusbridge C. MRI characteristics for "phantom" scratching in canine syringomyelia. BMC Vet Res. 2017;13(1): Parker JE, Knowler SP, Rusbridge C, Noorman E, Jeffery ND. Prevalence of asymptomatic syringomyelia in Cavalier King Charles spaniels. Vet Rec. 2011;168(25):667. Epub 2011/06/ Plessas IN, Rusbridge C, Driver CJ, Chandler KE, Craig A, McGonnell IM, Brodbelt DC, Volk HA. Long-term outcome of Cavalier King Charles spaniel dogs with clinical signs associated with Chiari-like malformation and syringomyelia. Vet Rec. 2012;171(20):501. Epub 2012/10/ Rusbridge C. Persistent scratching in Cavalier King Charles spaniels. VetRec. 1997;141(7): Rusbridge C. Primary secretory otitis media in Cavalier King Charles spaniels. JSmall Anim Pract. 2004;45(4): Rusbridge C. Neurological diseases of the Cavalier King Charles spaniel. JSmall Anim Pract. 2005;46(6): Rusbridge C. Chiari-like malformation with syringomyelia in the Cavalier King Charles spaniel: long-term outcome after surgical management. VetSurg. 2007;36(5): Rusbridge C. Chiari-like malformation and Syringomyleia in the CKCS. Utrecht: DCSCA-Utrecht University; Rusbridge C. CM-SM in CKCS Rusbridge C, Carruthers H, Dube MP, Holmes M, Jeffery ND. Syringomyelia in cavalier King Charles spaniels: the relationship between syrinx dimensions and pain. JSmall Anim Pract. 2007;48(8): Rusbridge C, Greitz D, Iskandar BJ. Syringomyelia: current concepts in pathogenesis, diagnosis, and treatment. JVetInternMed. 2006;20(3): Rusbridge C, Jeffery ND. Pathophysiology and treatment of neuropathic pain associated with syringomyelia. VetJ. 2008;175(2): Rusbridge C, Knowler P. Animal Foundation & Law vs The Cavalier King Charles Spaniel Club of the Netherlands Rusbridge C, Knowler P, Rouleau GA, Minassian BA, Rothuizen J. Inherited occipital hypoplasia/syringomyelia in the cavalier King Charles spaniel: experiences in setting up a worldwide DNA collection. JHered. 2005;96(7): Rusbridge C, Knowler SP. Hereditary aspects of occipital bone hypoplasia and syringomyelia (Chiari type I malformation) in cavalier King Charles spaniels. VetRec. 2003;153(4): Rusbridge C, Knowler SP. Inheritance of occipital bone hypoplasia (Chiari type I malformation) in Cavalier King Charles Spaniels. JVetInternMed. 2004;18(5): Rusbridge C, Knowler SP. Coexistence of occipital dysplasia and occipital hypoplasia/syringomyelia in the cavalier King Charles spaniel. JSmall Anim Pract. 2006;47(10): Rusbridge C, Knowler SP, Pieterse L, McFadyen AK. Chiari-like malformation in the Griffon Bruxellois. JSmall Anim Pract. 2009;50(8): Rusbridge C, MacSweeny JE, Davies JV, Chandler K, Fitzmaurice SN, Dennis R, Cappello R, Wheeler SJ. Syringohydromyelia in Cavalier King Charles spaniels. JAmAnim HospAssoc. 2000;36(1): Rutherford L, Wessmann A, Rusbridge C, McGonnell IM, Abeyesinghe S, Burn C, Volk HA. Questionnaire-based behaviour analysis of Cavalier King Charles spaniels with neuropathic pain due to Chiari-like malformation and syringomyelia. Vet J. 2012;194(3): Epub 2012/06/ Shaw TA, McGonnell IM, Driver CJ, Rusbridge C, Volk HA. Increase in cerebellar volume in Cavalier King Charles Spaniels with Chiari-like malformation and its role in the development of syringomyelia. PLoS One. 2012;7(4):e Epub 2012/04/ Wijnrocx K, Van Bruggen LWL, Eggelmeijer W, Noorman E, Jacques A, Buys N, Janssens S, Mandigers PJJ. Twelve years of chiari-like malformation and syringomyelia scanning in Cavalier King Charles Spaniels in the Netherlands: Towards a more precise phenotype. PLoS One. 2017;12(9):e

12 Enkele MRI-scan beelden ter illustratie 12

13 Hondenvoeding en andere hondenverhalen Vervolg door Jos De Cuyper Deel II Marketing & Verkoopsstrategieën De dierenarts: ongetwijfeld worden zij erg goed verzorgd door de voedingsindustrie. Hij/zij is een uiterst belangrijke schakel naar de hondeneigenaar toe. Daarenboven is de markt van verkoop van honden- en kattenvoeding bij dierenartsen snel stijgend. Waar de andere markten, grote oppervlakten en speciaalzaken, eerder stabiliseren in volume, gaat de verkoop bij de dierenartsen ook in volume vooruit. Hills richtte al zijn pijlen van in het begin op deze markt. Dr. Morris, de stichter van Hills was zelf een dierenarts. Net na de Tweede Wereldoorlog zag hij een markt voor ready to use hondenvoeding voor de Amerikaanse hondenpopulatie. Daarenboven ontbrak het de houders van honden niet aan geld en zoals elke rechtgeaarde hondenliefhebber wilde iedereen het beste voor zijn troeteldier. Hij begon dan ook op een ambachtelijke manier gezonde hondenvoeding te produceren. Eerst in zijn eigen praktijk en langzaamaan starten ook de collegas om deze kant en klare voedingen af te leveren. De dierenartsen zijn in de Hills-strategie uiterst belangrijk. De redenering achter deze strategie was en is heel duidelijk wat de dierenarts aan zijn honden en/of katten geeft of wat hij aanraadt, zal wel goed zijn, want hij is een kenner. Vandaar dat gratis voeding van Hills voor honden bij de dierenartsen als vanzelfsprekend en ruim worden uitgedeeld. Publiciteit voor de Hills producten zijn al terug te vinden in de eerste cursussen i.v.m. de voeding op diverse universiteiten. Daarenboven beschikte Hills heel snel over een ruim gamma van dieetproducten. dusdanig gamma, naast medicatie voor (huis)dieren. Zij hebben ook de groei van deze markt opgemerkt en bestoken de dierenartsen met een totaalpakket. Medicatie wordt verkocht in pakketdeal met voeding. De dierenartsen hebben hier zelfs, zonder meer, mooie supplementaire inkomsten. De vraag moet echter gesteld worden, moeten al deze voedingen, dieet en andere, wel langs de dierenarts verkocht worden. Speciaalzaken kunnen perfect een aantal van deze voedingen in hun gamma opnemen. Een goede opleiding van de zaakvoerders en winkelpersoneel is dan wel een vereiste. Trouwens je ziet steeds meer en meer speciaal-voedingen verschijnen in deze winkels: laagcalorische diëten (Light), voedingen met laag gehalte aan allergie uitlokkende factoren (Lams en Rijst), seniorvoedingen, speciaal-voedingen per ras Aan de dierenartsen werd dan ook de garantie gegeven dat hun voeding nooit zou terecht komen in de supermarkten of speciaalzaken. Deze belofte houdt echter niet helemaal stand. Het gamma voor de dierenartsen verschilt wel van het Hills aanbod in de speciaalzaken, maar ze overlappen mekaar in vele gevallen. Ondertussen namen andere bedrijven deze belofte van exclusiviteit over en het lijkt wel een sterk argument te zijn. Echter, als je de ranking van de hondenvoedingen gaat bekijken, zal je vaststellen dat Hills daar niet als beste scoort. De grote markt ligt niet bij de dierenartsen, wel de grotere winsten. Ik geef hier mijn eigen interpretatie: Hills is er niet in geslaagd om op de grote markt (supermarkten, speciaalzaken ) door te breken, ondanks een enorm reclame budget. Elk gerespecteerd bedrijf van hondenvoeding houdt er op dit moment ook een gamma dieetvoedingen op na, die ze langs het kanaal van de dierenartsen verkopen. Zelfs de farmaceutische industrie beschikt meer en meer over een Enkele voorbeelden van een heel lange lijst van verschillende voedingen Bronnen: Royal Canin - Purina Pro Plan - Hills - Eukanuba 13

14 De fokker: de industrie heeft hier een tweede grote speler ontdekt, misschien wel de grootste! Wat gebeurt er bij het afhalen van een nieuwe puppy? De koper krijgt, als alles goed is, een degelijke uitleg over het ras, over zijn verzorging, over zijn training en natuurlijk over zijn voeding. In de meeste gevallen is het zo dat zelfs een puppy-pakket meegegeven wordt van een bepaald merk. Deze puppy-pakketten worden wat graag door elke firma in die wereld afgeleverd. Wanneer de fokker zulke pakketten wil afleveren, krijgt hij hiervoor gegarandeerd een compensatie. Meestal wordt er gratis voer of kortingsbonnen per afgeleverd pakket meegegeven. De nieuwe eigenaars moeten dan wel melding van ontvangst maken, maar in ruil daarvoor krijgen zij dan ook weer een kortingsbon. Op de ene of andere manier wordt aan de hond, want dat is de echte verbruiker, de voeding verder gegeven die door de fokker werd voorgeschoteld. Op zich is dat een uitermate goede regeling, want er is al genoeg dat er in het kleine honden-leventje op zulk moment verandert. Weg van zijn moeder, van zijn broers en zusjes, totaal nieuwe omgeving wel is het een pluspunt om dan niet van voeding te veranderen. Probeer er dus elk voordeel uit te halen: het is een win - win situatie voor fokker, eigenaar en industrie! Heel veel van deze honden zullen levenslang op dezelfde voeding blijven staan, door baasje betaalt aan volle prijs en zonder verdere kortingsbonnen. De fokker kan zijn voeding kopen aan, bijna, kostprijs. Speciaal voor hen worden fokkerszakken ter beschikking gesteld en zij zullen door de verschillende vertegenwoordigers bezocht worden om toch eens over te schakelen, eventueel bij het volgende nest, naar voeding X of Y. De fokker is een belangrijke schakel tussen de nieuwe eigenaar en de voedingsindustrie. Vele jaren geleden, na het fokken van een nestje Golden Retrievers, gebruikte ik, na overtuigd te zijn op één van de bovenstaande manieren, een eerder zeldzaam te verkrijgen voedingsmerk. Ik gaf aan alle nieuwe eigenaars een pakketje mee waarin een inox eet-/drinkbak en de nodige kortingbonnen zaten. Op voorhand had ik voor elke puppykoper een speciaalzaak uitgezocht die deze voeding verkocht. Sommigen onder hen moesten hiervoor 20 km omrijden, maar nieuwe eigenaars zouden door het vuur gaan voor hun nieuwe huisgenoot Wat betekent dan 20 km??!! Jaren later, ik bedoel minstens 25 jaar later, kreeg ik telefoon van één van de kopers van de puppies uit een bewust nest. De man was uiterst enthousiast over zijn vroegere Golden Retriever, die ondertussen was overleden en reeds door drie rasgenoten was opgevolgd. Hij bleef trouw aan dit prachtige ras, maar er was een probleem. Hij was ook die hele tijd trouw gebleven aan zijn voeding, maar na al die jaren was de winkel waar hij, sinds 25 jaar,die bewuste voeding kocht, gestopt met het gamma. Hij zat met de handen in het haar! Waar moest hij nu die voeding, waarvan hij al die jaren heel tevreden was en trouw was blijven kopen, gaan halen? Hij heeft ze niet meer gevonden. Maar dit betekent wel dat de producent al die jaren, aan volle prijs en zonder verdere reclame, deze voeding, dankzij de fokker (ik dus), is blijven leveren. Reken even met me mee: 25 jaar x 12 maanden x 1 zak per maand x 60 per zak dat maakt een hele som! Ik heb hem, geheel vrijblijvend en zonder voordelen, enkele goede suggesties gedaan in verband met een nieuwe voeding voor zijn hond. Besluit: de fokker is uiterst belangrijk: fokkers maak gebruik van deze kennis!!!! De hondenvoedingsindustrie vindt jullie uiterst belangrijk!!! Dierenartsen én fokkers zijn inderdaad de sterkste beïnvloedingsfactoren voor de nieuwe eigenaars. Ondertussen hebben de meeste firmas in deze branche dat door en proberen ze beiden erg goed te verzorgen. Ook de grote oppervlakten, de supermarkten en speciaalzaken, bieden een bron van mogelijkheden om mensen te beïnvloeden. Eigenaars worden ertoe aangezet om van merk te veranderen. De manier waarop men dit tracht te doen, is steeds dezelfde: het is de eigenaar die bepaald wat de hond eet, dus wordt alles afgestemd op de eigenaar. Prachtige boeken zijn er uitgegeven door de voedingsindustrie. Ze waren nergens te koop, maar wel verkrijgbaar bij aankoop van 4 zakken hondenvoeding van merk X. Gevolg Bobby at merk X en het baasje had er een schitterend boek bij in zijn boekenkast. Correcte marketingstrategieën die nog wat bijbrengen aan de kynologische kennis van baasje. Sommige voedingsmerken geven tevens zeer interessante boeken uit bestemd voor fokkers of dierenartsen. Royal Canin: 1. The Dog Encyclopaedia 2010 Uitstekend werk over veel verschillende items. Engels. Vulgariserend. 2. Encyclopaedia of Canine Clinical Nutrition 2008 Uitmuntend boek over klinische voeding voor de hond. Voor professionelen. Engels. 3. Het fokken van Honden: Praktische gids Zeer goed werk gericht op fokkers. Nederlands en Frans. 4. Coat Colors in Dogs: Judges & Breeder Manual Prachtig boek over vererving en benaming van vachtkleuren. Vulgariserend. 5. Encyclopaedia of Feline Clinical Nutrition 2008 Voor kattenliefhebbers (zie boek 2). Voor professionelen. Engels. 6. Het fokken van Katten: Praktische gids Voor kattenliefhebbers (zie boek 3). Eukanuba: 7. Dogs, Chiens, Honden, 2010 Prachtig fotoboek over rashonden. Erg compleet. (weinig tekst) 8. Judging Manual i.s.m. F.C.I Korte samenvatting van F.C.I. standaarden van rashonden. Engels. 14

15 Misschien vragen sommigen zich wel af welk voordeel die grote firmas, uit de menselijke voedingsindustrie, halen bij de overname van een groot merk van hondenvoeding? Het antwoord is tweeërlei: de eerste drive is de winst. Hondenvoeding is wereldwijd eigenlijk een jonge verbruikerstak. De markt is ongetwijfeld nog open in verschillende grote landen die elk jaar voor een enorme stijging in consumptie zullen zorgen. Ik sprak al eerder over China, maar ook de Oostbloklanden en Zuid-Amerika zijn zeer grote potentiëlen een bedrijf moet groeien zowel in omzet als in winst. De tweede drive om hondenvoeding in hun gamma op te nemen, is omdat het een extentie vormt van de menselijke voedingsindustrie (agrarische industrie). Voeding voor dieren geeft een plaats aan producten die anders zouden vernietigd worden. Denk maar aan slachthuisafval of graanproducten die niet geschikt zijn voor menselijke consumptie. Echter wanneer je de schrijnende voorvallen over de Melamine-toevoegingen, waardoor vooral China in de spotlight kwam, gaat ontleden, dan merk je toch een overdreven doorslaan naar de factor winst. Het ging hier wel over Melamine-toevoegingen in melk, maar deze melk was wel weer een basisproduct voor verdere afgeleide producten. De zware gevolgen zijn gekend: duizenden dieren verloren het leven honden, katten, kippen, maar eveneens een ongekend aantal babys werden ziek en een normaal leven zal hun nooit te beurt vallen. Hoeveel doden er precies gevallen zijn door dit schandaal, zal wel een raadsel blijven! In de dierenvoedingsindustrie zijn ze perfect bruikbaar. Het resultaat is meer winst! En daar gaat het allemaal eigenlijk om winst! De firmas hebben een visie: namelijk goede voedingen produceren voor onze dieren met als doel dat ze een beter leven hebben en allicht ook langer leven. Maar, niet vergeten, de firmas hebben ook een belangrijke missie naar hun aandeelhouders toe en dat is winst creëren en laten we eerlijk zijn, dit is de normaalste zaak van de wereld. Wij willen toch ook een degelijk opbrengst voor onze zuur verdiende centen! De goede firmas moeten een evenwicht zien te vinden tussen hun verantwoordelijkheid naar de dieren én naar hun investeerders toe. Voor de groten is dit meestal wel het geval en wanneer er iets fout gaat, zullen ze dat ook melden. Althans zo zou dat moeten gebeuren. Andere voorbeelden van wat ik zou noemen nutri-vigilantie is het terugroepen van voeding die gecontamineerd is door scheikundige stoffen of besmet door bacteriën zoals Salmonella. Bekijk de literatuur maar even en je schrikt van het aantal teruggeroepen lotnummers. Ik vind het een uitstekend iets dat dit gebeurt, verplicht door FDA (het Amerikaanse voedingsagentschap) of niet. Dit wijst op de ernst van de firma, niet op de zwakte. De functie van onze honden is gewijzigd en ook de rassen op zich hebben zichtbare veranderingen ondergaan, dit alles is duidelijk in de hand gewerkt door de mens. Maar ook de gezondheid, de levensverwachting en de levensvreugde van onze honden zijn geëvolueerd. Ondertussen is het ook bewezen dat er een correlatie bestaat tussen voeding en gezondheid. Studies i.v.m. de mogelijke invloed van de voeding op de levensverwachting en de kwaliteit van een hondenleven zijn er te weinig om besluiten te trekken. De trend is voor mij echter zonneklaar: onze honden zijn ingeschakeld in de maatschappij en profiteren van de welvaart van deze. Wat een verschil met de Max-en van vroeger!!!! 15 Wordt vervolgd

16 Eerder dit jaar werd de geliefde hond van Ruben Van Gucht, Odette, door een onbekende boosdoener vergiftigd. Op 18 april 2017 werd onze lieve Ridgeback Odette vergiftigd met het illegale en uiterst dodelijke Temic, schrijft Ruben op Instagram. Luttele uren later overleed ze aan de gevolgen ervan. De hemel viel op onze kop. Na verschillende vergaderingen op het kabinet van Minister Joke Schauvliege werd op 19 december 2017 door Minister Joke Schauvliege, Minister Ben Weyts, Ruben Van Gucht en 11 belangenverenigingen een charter ondertekend dat een halt toeroept aan de verschrikkelijke praktijk van moedwillige vergiftiging van dieren. De Fokkerijcommissie van de KKUSH zat mee aan de onderhandelingstafel en heeft mede het charter ondertekend. Wenst U een incident te melden dan kan u hiervoor terecht op het centraal contactpunt voor meldingen van incidenten op de website van het Agentschap voor Natuur en Bos. Het uitzetten van vergiftigd lokaas schaadt bovendien niet enkel huisdieren, ook kinderen of volwassenen kunnen slachtoffer worden van dergelijke praktijken. 16