ARPS bundel 501 TITEL III BIJZONDERE VOORWAARDEN VOOR DE TOEGANG TOT DE BETREKKINGEN DEEL III TECHNICUS-MECANICIEN

Transcriptie

1 ARPS bundel 501 TITEL III BIJZONDERE VOORWAARDEN VOOR DE TOEGANG TOT DE BETREKKINGEN Specialiteiten : ineenzetten machinale bewerking mechanische en metallografische proeven voertuigen en installaties werkplaatsen I DEEL III TECHNICUS-MECANICIEN A. WERKZAAMHEDEN Fabricatie, monteren, op punt stellen, in dienst stellen, onderzoeken, onderhouden, herstellen en opzoeken van fouten in uitrustingen, installaties of materieel specifiek aan de specialiteit. B. TOEWIJZING VAN DE BETREKKING De betrekking van technicus-mecanicien wordt toegewezen op grond van een proef overeenkomstig de bepalingen van onderhavige bundel (Titel I - Delen I en II) en rekening houdende met de hierna vermelde bijzondere bepalingen. I. Vereist diploma of getuigschrift De kandidaten moeten houder zijn van : een diploma van secundair onderwijs (of gelijkwaardig) behaald in het technisch of beroepsonderwijs - studiegebied "mechanica - elektriciteit" ; of een bewijsstuk of een attest van slagen, afgeleverd door het hoger secundair onderwijs voor sociale promotie na een cyclus van minstens 750 lestijden en dat als gelijkwaardig beschouwd wordt met het voornoemde diploma; en afgeleverd door een door de Staat of één der Gemeenschappen opgerichte, gesubsidieerde of erkende inrichting. De kandidaten, bedienden van de Maatschappij, moeten dat document niet voorleggen. II. Vakken en aard van de proef De proef bestaat uit een schriftelijk en een mondeling gedeelte en omvat de volgende vakken : Vakken Betrekkelijke waarde Schriftelijk gedeelte (1) 1. Meerkeuzevragen 1 Mondeling gedeelte 2. Onderhoud 1 III. Uitvoerig programma van de vakken 1. Meerkeuzevragen De meerkeuzevragen slaan op de kennis van elektriciteit en mechanica. Het uitvoerig programma van deze vakken wordt gepreciseerd in de bijlage 1. 1

2 2. Onderhoud Individueel onderhoud met betrekking tot het beroep van technicus-mecanicien en dat voornamelijk tot doel heeft de persoonlijkheid van de kandidaat, zijn motivering, zijn gedrag, zijn redeneer- en bevattingsvermogen, zijn interesse voor de onderneming en de functie te beoordelen alsook om zijn kennis van elektriciteit en mechanica na te gaan (Het uitvoerig programma van deze vakken is hetzelfde als hetgeen is voorzien voor de meerkeuzevragen zie bijlage 1). IV. Duur van de proef De maximumduur van de proef is vastgesteld op 2 uur voor het schriftelijk gedeelte en op ½ uur voor het mondeling gedeelte (de tijd van een eventuele voorbereiding niet inbegrepen). V. Vereist aantal punten Om voor het mondeling gedeelte van de proef te worden opgeroepen moeten de kandidaten tenminste de 10/20 van de punten behalen voor het schriftelijk gedeelte. Ze worden laureaat verklaard indien ze tenminste de 10/20 van de punten voor het mondeling gedeelte en de 12/20 van de punten voor het geheel van de proef behalen. Indien het schriftelijk gedeelte niet wordt georganiseerd moeten de kandidaten, om laureaat verklaard te worden, minstens de 12/20 van de punten behalen voor het mondeling gedeelte. VI. Rangschikking van de laureaten Bij gelijk aantal punten wordt de rangschikking bepaald volgens het aantal punten bekomen voor mondeling gedeelte. C. INDIENSTNEMING De indienstneming als technicus-mecanicien geschiedt overeenkomstig de bepalingen van deze bundel (Titel I - Deel III) en rekening houdende met de hierna opgesomde bijzondere voorwaarden. I. Proeftijd of stage Gedurende de proef of stage werken de technici-mecaniciens zich in volgens een individueel programma teneinde de nodige beroepskennis te verwerven. Om na te gaan of ze geleidelijk de vereiste kennis verwerven, worden ze aan periodieke geschiktheidscontroles onderworpen waarop punten worden gegeven en die minstens eenmaal per trimester plaatsvinden. Diegenen die voor twee opeenvolgende controles niet de helft van de punten behalen mogen hun proef of stage niet verderzetten. Dit geldt eveneens voor diegenen die niet de helft van de punten behalen voor het geheel van de controles. II. Regularisatie Om geregulariseerd te worden moeten de technici-mecaniciens slagen voor een mondelinge proef met een maximumduur van 2 uur met betrekking tot de hierna vermelde vakken. Enkel de technici-mecaniciens die voldaan hebben bij de periodieke controles worden toegelaten tot deze laatste proef. 1. Specialiteit : "ineenzetten" Techniek. Technologie. Organisatie. 2. Specialiteit : "machinale bewerking" Techniek. Technologie. Organisatie. 3. Specialiteit : "mechanische en metallografische proeven" Voorbereiding van proefmonsters. Materialenkennis. 2

3 Proefmachines en -methoden. 4. Specialiteit : " voertuigen en installaties" Techniek. Technologie. Organisatie. 5. Specialiteit : "werkplaatsen I" Techniek. Technologie. Organisatie. Het uitvoerig programma van deze vakken komt voor in de bijlage 2. Het resultaat van deze proef wordt uitgedrukt door de beoordeling "gunstig" of "ongunstig". III. Bijzonderheid De technicus-mecanicien die niet kan worden geregulariseerd wegens onvoldoende beroepskennis wordt ingeschreven op de kandidatenlijst voor de graad van bankwerker-mecanicien onder de voorwaarden voorzien in het reglement voor de toewijzing van deze betrekking. D. OVERGANG OP VERZOEK NAAR EEN ANDERE SPECIALITEIT Na hun regularisatie mogen de technici-mecaniciens hun overgang vragen naar een andere specialiteit. Deze overgang geschiedt op proef volgens dezelfde modaliteiten als deze voorzien bij de indienstneming. Wanneer een bediende niet kan geregulariseerd worden neemt hij terug een vacante post in van zijn oude specialiteit, bij gebrek wordt hij buiten kader geplaatst in een werkzetel waar volgens de voorzieningen vacante betrekkingen zullen komen in de oude specialiteit. Een wachttijd van 4 jaar wordt opgelegd tussen twee overgangen van de ene specialiteit naar de andere. De bediende die in zijn oude specialiteit is moeten terugkeren tijdens of op het einde van de proefperiode mag een zelfde overgang niet meer aanvragen. De wederopneming op verzoek in een vrijwillig verlaten specialiteit wordt niet toegestaan. (1) In functie van het aantal kandidaturen en van de behoeften kan dit schriftelijk gedeelte worden afgeschaft. 3

4 UITVOERIG PROGRAMMA VAN DE VAKKEN VAN DE AANWERVINGSPROEF 1. Mechanica en toegepaste mechanica Algemene mechanica. Wettelijke meeteenheden : SI en andere. Kinematica. Algemeen. Eenparige rechtlijnige beweging : wetten, grafieken. Eenparig veranderlijke rechtlijnige beweging : versnelling, wetten, grafieken. Eenparige cirkelbeweging : omtreksnelheid en hoeksnelheid, wetten. Eenparig veranderlijke cirkelbeweging : omwentelingsversnelling en hoekversnelling (eenheden), wetten. Toepassingen. Statica. Algemeen. Traagheid en kracht, vectorvoorstelling van krachten. Evenwicht der lichamen. Wet van actie en reactie. Samenstelling en ontbinding van krachten. Samenlopende en evenwijdige krachten. Resultante. Moment van krachten. Koppel. Moment van een kracht ten opzichte van een punt. Momentenstelling voor krachten in een zelfde vlak ten opzichte van een punt in dat vlak. Zwaartepunt van lijnen en oppervlakken. Evenwicht van vaste, onvervormbare lichamen. Eenvoudige toestellen : hefbomen, katrollen, lieren, hellend vlak, evenwichtsvoorwaarden. Toepassingen. Dynamica. Eenheden en eenhedenstelsels. Grondbeginsel. Begrip van massa. Middelpuntvliedende en middelpuntzoekende kracht. Arbeid : begrippen, wetten. Vermogen : begrippen, bij cirkelbeweging en rechtlijnige beweging, wetten. Arbeidsvermogen van beweging. Betrekking tussen de arbeid van uitwendige krachten en de verandering in kinetische energie. Toepassingen. Toegepaste mechanica. Viertakt- en tweetaktverbrandingsmotoren. Viertakt- en tweetaktdieselmotoren. Zuigercompressoren : één- en tweetrapscompressoren. Centrifugale pompen. Beschrijving, werking, diagrammen, karakteristieke krommen, vermogen, rendement, enz. 2. Elektriciteit Elektrostatica. Voornaamste verschijnselen. Elektrische stroom. Bestanddelen van een elektrische stroomkring, e.m.k., spanning, weerstand, stroomsterkte : fundamentele wetten, eenheden. Gelijkstroom en wisselstroom (een- en driefasig). Praktische kennis in verband met de werking van een transformator (spanningen, stromen, transformatieverhouding en relaties tussen deze noties) en van de voornaamste elektrische motoren (identificatie van het type, aansluiting, karakteristieken koppel/snelheid). 4

5 UITVOERIG PROGRAMMA VAN DE VAKKEN VAN DE REGULARISATIEPROEF 1. Specialiteit : "ineenzetten" Techniek Beredeneerd planlezen van organen en van mechanische samenstellingen. Materialenkennis : ferrometalen, non ferro-metalen, allerlei materialen, thermische behandeling. Afmetingsmetrologie : meettoestellen, meetmethoden. Materiaalcontrole : destructief en niet destructief onderzoek. Handenarbeid van de bankwerker en handgereedschappen. Ineenzetten en monteren : verrichten, regelen van functionele spelingen, demonteren. Assemblagetechnieken : schroefdraadstelsels, warm ineenzetten, koud ineenzetten, lijmen. Lassen : de lasprocessen 111 en 135 volgens EN 287, 288. Autogeensnijden, plasmasnijden, lasersnijden, robotlassen. Machineonderdelen : schroefdraadstelsel, passingstelsels. Afschrijven : uitlijnen, positionering van de stukken, keuze van referteassen en -vlakken, ontwikkeling van de stukken. Plaatijzer : in vorm brengen. Basiskennis van het materieel : kasten, wielstellen, draaistellen, overbrenging, stoot- en trekwerk, elementen van de reminrichting. Bijhouden van de bescheiden. Beschermingsmiddelen. Hef- en behandelingstuigen. Verkeer in de aanhorigheden van de NMBS. Veiligheidsmaatregelen bij de uitvoering van werken in de sporen en in het algemeen, voor alle werken en proeven uit te voeren in de installaties. Bescherming ten opzichte van de spoorwegvoertuigen. Dossiers betreffende de gereedschapsmachines. Technologie Opmaken van lasmethodebeschrijvingen volgens EN 288. Las- en montagetechnieken. Assemblage door lassen. Gereedschapsmachines en gereedschap, het regelen van de machines. Kennis en programmering van de lasmachines, verspanende machines, pers-, snij-, kap- en plooimachines (laserbrander, ponsmachine, schaar, plooibank, vormpers). Organisatie Organisatie van het onderhoud en van de herstelling. Begrippen over de kosten. Controle van de machines, van de gereedschappen en van de stukken. Uitrusting van de werkplaats. Inrichting van de werkpost. 2. Specialiteit : "machinale bewerking" Techniek Beredeneerd planlezen van organen en van mechanische samenstellingen. Materialenkennis : ferrometalen, nonferrometalen, allerlei metalen, thermische behandeling. Afmetingsmetrologie : meettoestellen, meetmethoden. Controlemethoden. Handenarbeid van de bankwerker en handgereedschappen. Ineenzetten en monteren : verrichtingen, regelen van functionele spelingen, demonteren. Machineonderdelen : transmissie, schroefdraadstelsels, assen en boringen, kettingen, riemen, lagers, koppelingen, tandwielen, bevestigingsorganen. Kennis van het materieel : kast, wielstellen, draaistellen, overbrenging, stoot- en trekwerk, rem, pneumatische toestellen. Werkplaatsuitrustingen. 5

6 Bijhouden van de bescheiden. Beschermingsmiddelen. Hef- en behandelingstuigen. Verkeer in de aanhorigheden van de NMBS. Veiligheidsmaatregelen bij de uitvoering van werken in de sporen en in het algemeen, voor alle werken en proeven uit te voeren in de installaties. Bescherming ten opzichte van de spoorwegvoertuigen. Dossiers betreffende de gereedschapsmachines. Technologie Machinale bewerking van stukken. Gereedschapsmachines. Gereedschappen. Verspanings-technieken. Onderhoud en herstelling van gereedschapsmachines. Programmering van de machines. Organisatie Organisatie van het onderhoud en van de herstelling. Begrippen over de kosten. Controle van de machines, van de gereedschappen en van de stukken. Uitrusting van de werkplaats. Inrichting van de werkpost. 3. Specialiteit : "mechanische en metallografische proeven" Voorbereiding van proefmonsters Afschrijven en monteren. Afschrijven van een mechanisch te bewerken stuk. Opspannen van het stuk op de machine. Uitlijnen van het te bewerken stuk, keuze van referteassen en -vlakken. Handenarbeid. Slijpen, uitsnijden, verdelen, afschuinen, snijden, boren, draadsnijden en vijlen. Mechanische bewerking. Bepalen van de arbeidscyclus. Kiezen van de snijbeitel (samenstelling, instelling, snijhoeken). Bepaling van de verspaningsvoorwaarden (voeding, snijdiepte, snijsnelheid, koeling, enz.), bewerkbaarheid. Bewerking met draai-, schaaf-, steek- en freesbanken, slijp-, fijnslijp-, boor- en kottermachines. Ineenzetten van onderdelen met verschillende passingen. Controle van stukken. Controle van machines. Afmetingsmetrologie. Ijking, toestellen en methoden. Verschillende meetkalibers. Verschillende meettoestellen en -machines. Controle van de oppervlaktestaat. Toleranties. Metallografie. Polijsten en etsen van micrografische monsters. Materialenkennis Ferrometalen. Samenstelling, eigenschappen en toepassingen van gietijzer, koolstofstaal, gelegeerd staal en roestvast staal. Warmtebehandelingen : doel en werkwijzen. Metallografische structuren. Lasbaarheid. Indeling en benaming van de staalsoorten. Non-ferrometalen. Samenstelling, eigenschappen en toepassingen van koper, brons, messing, aluminiumlegeringen en antifrictiemetalen. Proefmachines en -methoden Proefmachines. Werking van de machines voor de uitvoering van de trekproef, kerfslag-proeven KCU en KCV, wringproeven op draden, vermoeiings-, plooi-, druk-, corrosie- en hardheidsproeven HB-HV-HRc en HRb. Ijking van de trekproef-, kerfslagproef- en hardheids-apparaten. Proefmethoden. Uitvoeren van kerfslag-, trek-, vermoeiings- en hardheidsproeven. HB-HV-HRc en HRb, evenals druk-, corrosie- en wringproeven. Uitrekenen van de resultaten van de hogergenoemde proeven. Niet-destructieve proeven (X-stralen, ultrageluid en magnetisch). Veiligheidsboekje voor ambachtslieden en sedentair personeel van centrale werkplaatsen, werkplaatsen, locomotiefdepots, garages en bewaarplaatsen. Bijzondere veiligheidsvoorschriften voor de arbeider en zijn werkmakkers bij gebruik van verspanende gereedschapsmachines. Kennis van de instructiebundels van de proefapparaten. 4. Specialiteit : "voertuigen en installaties" 6

7 Techniek Beredeneerd planlezen van organen en van mechanische samenstellingen. Materialenkennis : ferrometalen, nonferrometalen, allerlei materialen, thermische behandeling.. Afmetingsmetrologie : meettoestellen, meetmethoden. Controlemethoden. Handenarbeid van de bankwerker en handgereedschappen. Ineenzetten en monteren : verrichtingen, regelen van functionele spelingen, demonteren. Machineonderdelen : transmissie, schroefdraadstelsels, assen en boringen, kettingen, riemen, lagers, koppelingen, tandwielen, bevestigingsorganen. Kennis van het materieel : kast, wielstellen, draaistellen, overbrenging, stoot- en trekwerk, remwerk, pneumatische toestellen. Werkplaatsuitrustingen. Mechanisch gedeelte van de verwarming, van de ventilatie en de klimatisatie. Eerste hulp. Bijhouden van de bescheiden. Beschermingsmiddelen. Hef- en behandelingstuigen. Verkeer in de aanhorigheden van de NMBS. Veiligheidsmaatregelen bij de uitvoering van werken in de sporen en in het algemeen, voor alle werken en proeven uit te voeren in de installaties. Bescherming ten opzichte van de spoorwegvoertuigen. Technologie Motor. Beginsel en werking van verbrandings-, ontstekings- en inspuitmotoren, viertakt- en tweetaktmotoren. Afbeelding van de cyclus in een werkelijk pv-diagram, theoretische cyclus, praktische cyclus. Meercilindermotoren, indeling, ontstekingsvolgorde. Arbeid, koppel, snelheid, vermogen, rendement, verbruik, gemiddelde druk. Drukvoeding, beginsel, turboblazer. Aanzetting. Luchtkring, luchtfilters. Koelkring, waterbehandeling, antivriesmiddel. Brandstofkring, brandstoffilters, inspuitpompen, verstuivers. Brandstoffen : begrippen van de karakteristieken, verbranding, verbrandingsproducten. Smeerkring, oliefilters. Theorie van het smeren, motoroliën : werking, controle. Regelaars, beginsel, werking, instelling, verschillende typen. Veiligheidsinrichtingen. Technologie van de voornaamste onderdelen : gestel, carter, cilindermantel en -kop, verdeelmechanisme, kleppen, krukas, stangen, zuigers, zuigerringen, kussenblokken, enz. Compressoren. Centrifugale pompen. Rem. Beginselschema, werking, regeling, pneumatische toestellen. Remproeven. Lastechniek. Snijden, booglassen met beklede elektroden, halfautomatisch lassen, lasbaarheid, gelaste verbindingen. Organisatie Organisatie van het onderhoud en van de herstelling. Begrippen over de kosten. Schouwing van het materieel. RIVreglementen. RIC-reglementen. Werkplaatsuitrusting. 5. Specialiteit : "werkplaatsen I" Techniek Beredeneerd planlezen van onderdelen en materieel gebruikt bij de bovenbouw van het spoor. Materialenkennis : ferrometalen, non-ferrometalen, allerlei materialen. Afmetingsmetrologie : meettoestellen, meetmethoden, aflezen en interpreteren van de meetresultaten. Toleranties en passingen. Controle oppervlaktetoestand. Begrippen over kwaliteitscontrole. Ineenzetten van metalen stukken : regelen van functionele spelingen, monteren en demonteren. Bespreking van eenvoudige pneumatische en hydraulische kringen : pompen, ventielen, cylinders, motoren. Werkplaatsuitrustingen. Structuren van de veiligheidsdienst (VGV). Veiligheidsreglementen betreffende het werk in de werkplaatsen (ARVHW - Titel VII : Werken in de werkplaatsen en op de werven). Veiligheidsboekje voor personeel van de NMBS (editie 1997). Deel I : Algemene aanbevelingen (volledig). Deel II : Bijzonderheden (toegepast op werktuigmachines). 7

8 Technologie Afschrijven. Methoden. Afschrijven en aanpassen van matrijzen. Bankwerk. Handenarbeid en handgereedschappen. Lassen en snijbranden. Zuurstofsnijden. Plasmabranden. Gassmeltlassen. Booglassen. Halfautomatisch lassen. Puntlassen. TIG- en MIG-lassen. Machinale bewerking van stukken. Werking, regeling en bediening van de klassieke gereedschapsmachines en de productiemachines voor het bewerken van spoorstaven. Keuze van gereedschap en bepalen van bewerkingsparameters. Verspaningstechnieken. Geometrische controle van hogergenoemde machines. Onderhoud en herstelling van hogergenoemde machines. Herstelling van wederbruikbaar materieel. Organisatie Werkvoorbereiding, organisatie en planning. Inrichting van de werkplaats. 8