Bestuurskunde (BSc) Bachelor

Transcriptie

1 Bestuurskunde (BSc) Bachelor Bij ons leer je de wereld kennen Specialisaties Beleid, Bestuur en Organisatie (BSc) Economie, Bestuur en Management (BSc) Onze samenleving kent veel ingewikkelde vraagstukken. Als jij graag nadenkt over bestuurlijke oplossingen voor maatschappelijke issues, dan zit je bij Bestuurskunde goed. Rik de Ruiter Opleidingsdirecteur Bestuurskunde 1

2 "Binnen Bestuurskunde richten we ons op maatschappelijke vraagstukken. We analyseren de rol van de publieke sector bij het formuleren en uitvoeren van beleid om complexe, 21steeeuwse uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Hiervoor is kennis nodig over wat er speelt binnen de overheid, het bedrijfsleven en belangengroepen, zowel op nationaal als internationaal niveau." Michael van de Wetering Student Bestuurskunde ''De nieuwe campus in Den Haag zit op een geweldige locatie, in het hart van politiek en bestuurlijk Nederland. Het kan gebeuren dat je op weg naar college ineens een minister met zijn ambtenaren ziet lopen. En binnen twee minuten zit je op het Binnenhof. Handig toen we een vlog moesten maken voor Politicologie; bijna iedereen had wel een bekende politicus voor zijn filmpje weten te strikken.'' Waarom Bestuurskunde studeren? Bij Bestuurskunde ga je aan het werk met grote uitdagingen waar de publieke sector mee geconfronteerd wordt in de 21ste eeuw. We analyseren, geven duiding en bouwen mee aan oplossingen voor maatschappelijke problemen van nu. Vluchtelingenbeleid, de kloof tussen arm en rijk in grote steden, de effecten van diversiteitsbeleid binnen ministeries voor de carriere van vrouwelijke ambtenaren, het hervormen van de Europese Unie na de Brexit; zo maar een greep uit de prikkelende kwesties die je bij Bestuurskunde op je bord krijgt. Waarom Bestuurskunde aan de Universiteit Leiden? Je ontwikkelt een brede kijk op maatschappelijke vraagstukken met colleges op vakgebieden als publiek management, organisatietheorie, politicologie en recht. Je leert deze wetenschappelijke inzichten te combineren voor structurele oplossingen. Kies de specialisatie die bij je interesse en toekomstplannen past: Beleid, Bestuur en Organisatie (BBO) of Economie, Bestuur en Management (EBM). Tijdens de hele studie werk je aan schriftelijke en mondelinge vaardigheden die je als bestuurskundige in de moderne samenleving nodig hebt. 2

3 De bacheloropleiding is persoonlijk: werkgroepen hebben maximaal 20 studenten. Je krijgt individuele, intensieve begeleiding om het optimale uit je studie te halen. Deze begeleiding wordt verzorgd door studieadviseurs en docent-mentoren. Je studeert op een volledig nieuwe locatie in het centrum van Den Haag aan de Wijnhaven met zeer moderne onderwijsfaciliteiten. Meer redenen om voor Bestuurskunde aan de Universiteit Leiden te kiezen. Past deze studie bij jou? Bij Bestuurskunde doe je de vaardigheden op om bestuurlijke vragen te analyseren, helder uiteen te zetten en creatieve antwoorden te formuleren. Je leert zelfstandig na te denken, onderzoek te doen en effectief samen te werken. Ben je maatschappelijk betrokken en kijk je kritisch naar politiek, bestuur en samenleving? Wil je een rol in het verbeteren van de publieke dienstverlening? Ben je een doorzetter met een gezonde dosis nieuwsgierigheid? Drie keer JA? Dan is Bestuurskunde zeker iets voor jou. Toelating en aanmelding Waarom Universiteit Leiden? Den Haag is de perfecte locatie voor Bestuurskunde. Je studeert tussen de politieke en bestuurlijke organen waar beleid gemaakt wordt, in een stad vol grootstedelijke uitdagingen. Naast theoretisch studiemateriaal maak je uitgebreid kennis met de praktijk en dan komt het goed uit dat we omringd zijn door locaties voor onderzoek, projectopdrachten en stages. Het studiemateriaal is altijd in de buurt! Redenen om Bestuurskunde in Den Haag te studeren Bij Bestuurskunde krijg je een brede theoretische basis. Publiek management, rechten, internationale en nationale politiek, en de ethiek van het openbaar bestuur worden bekend 3

4 terrein voor je. En je leert snel schakelen tussen deze kennisgebieden. Tegelijk ontwikkel je vaardigheden die je als professional in de publieke sector nodig hebt. Je doet mee aan debatten, schrijft online publicaties, bezoekt de rechtbank, loopt stage, analyseert grote databestanden en neemt interviews af in het kader van leeronderzoeken. Regelmatig ontvangen we gastsprekers uit de directe omgeving, zoals politici, lobbyisten of journalisten. Zo leer je de wereld van het openbaar bestuur kennen. 4

5 Moderne campus Wijnhaven 5

6 Midden in het centrum van Den Haag 6

7 Waar de praktijk naast de deur ligt 7

8 Goede studieplekken 8

9 9

10 Uitgebreid OV netwerk Dichtbij het strand Scheveningen 10

11 11

12 En een binnentuin om te relaxen Studeren aan de Faculteit Governance and Global Affairs Het onderwijs van de Faculteit Governance and Global Affairs sluit nauw aan op de thema's die de stad Den Haag kenmerken als Internationale Stad van Vrede, Recht en Veiligheid en als het centrum van het Nederlandse openbaar bestuurs en international governance. Maatschappelijke vraagstukken als klimaatverandering, terrorisme en economische crises worden hier vanuit bestuurskundig, politicologisch, juridisch, sociologisch en economisch perspectief bestudeerd. Studeren aan een universiteit van wereldklasse De Universiteit Leiden is de oudste universiteit van Nederland en heeft al ruim vier eeuwen wereldwijd een goede reputatie. Sinds 1575 hebben we honderdduizenden studenten van over de hele wereld opgeleid, met goed en persoonlijk onderwijs. Wij doen er alles aan om je zo goed mogelijk te begeleiden en dagen we je uit als je meer kunt én wilt. Hierdoor behoren we al vele jaren tot de koplopers in de rankings van de Keuzegids Universiteiten en de Elsevier Enquête. Ook staan we tot op de dag van vandaag op verschillende internationale ranglijsten in de wereldtop. Meer redenen om te kiezen voor de Universiteit Leiden Over de opleiding Je volgt colleges in verschillende vakgebieden. Je weet bijvoorbeeld welke juridische, politieke en economische factoren meespelen bij klimaatbeleid of bestrijding van corruptie. Door die inzichten af te wegen, kun je de beste oplossingsrichting kiezen. Opbouw programma In het eerste studiejaar maak je kennis met verschillende disciplines. Ook kies je direct de specialisatie die bij jouw interesse en plannen past: 12

13 Beleid, Bestuur en Organisatie (BBO) gaat in op de beginselen en processen van besluit- en beleidsvorming. Denk aan lokale politiek, lobbygroepen en bestuurlijke instanties. Of: Economie, Bestuur en Management (EBM) kijkt vanuit economisch perspectief naar maatschappelijke thema s, zoals het pensioensysteem, de zorg en economische Europese integratie. Verdieping staat centraal in het tweede jaar. Je specialisatie (BBO of EBM) vul je aan met inzicht in de ontwikkeling van bestuursstelsels en het proces van Europese integratie. Het internationale aspect van Bestuurskunde krijgt dus volop aandacht. In het derde jaar staat de vrije keuze ruimte centraal waarmee je een persoonlijke invulling kunt geven aan je studie. Je kiest of je in het buitenland gaat studeren, stage loopt of een minor/keuzevakken volgt. Je rondt de opleiding af met een afstudeerwerkstuk, de bachelorscriptie. Hiske Doornekamp Student Beleid, Bestuur en Organisatie ''Wat ik zo leuk vind aan deze bachelor is dat je naar maatschappelijke problemen kijkt vanuit de politicologie, sociologie, economie en het recht. Omdat ik een brede interesse heb sprak de combinatie van die vier perspectieven me erg aan, en de opleiding heeft me niet teleurgesteld. Hoe verder je komt in de studie, hoe leuker het wordt, omdat je steeds specifieker ingaat op onderwerpen die bestuurskundigen interessant vinden.'' Joost Mertens Student Economie, Bestuur en Management ''Vooral de combinatie van verschillende disciplines van waaruit je een maatschappelijk onderwerp bekijkt spreekt me aan. Op de middelbare school had ik al wat met economie, maar het leuke aan deze economische track van 13

14 Bestuurskunde vind ik dat het gecombineerd wordt met andere vakgebieden, wat het heel divers maakt. Zo krijgen we rechtenvakken, maar bijvoorbeeld ook bestuurskundige vakken over beleidsvoering. Een aantal vakken wordt ook gedeeld met de BBO track, zoals Inleiding Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek en Statistiek.'' Laura van der Velden Student Beleid, Bestuur en Organisatie ''Een groot pluspunt van deze opleiding vind ik de interdisciplinaire benadering. Je leert bijvoorbeeld veel over rechten en sociologie, hulpwetenschappen die een bestuurskundige kan gebruiken om vraagstukken op te lossen. Daardoor ontwikkel je dus interdisciplinaire kennis en vaardigheden, terwijl je maar één opleiding hoeft te volgen.'' Onderwijsvormen Het academisch jaar heeft 2 semesters van elk 2 blokken. De basis van de studie is voor alle Bestuurskundestudenten hetzelfde. 1/3 deel van de vakken verschilt per specialisatie (BBO/EBM). 2/3 volgen studenten gemeenschappelijk. Per week heb je gemiddeld 13 contacturen, oftewel fysieke college-uren. Daarnaast dien je rond de 27 uur per week zelfstandig te studeren. Dit bestaat uit het voorbereiden van colleges, werkgroepen en samenwerken met medestudenten. Deze zelfstudie-uren kun je grotendeels zelf inplannen, zodat je tijd vrij houdt om bijvoorbeeld te sporten, plezier te maken in de Haagse binnenstad of naar het strand te fietsen. Studiebegeleiding De bacheloropleiding is kleinschalig en persoonlijk. Je volgt werkgroepen met niet meer dan twintig studenten en krijgt twee jaar lang intensieve begeleiding van een vaste docentmentor. Deze helpt je bij vragen als hoe kan ik het best studeren en hoe bereid ik me voor 14

15 op mijn toekomst. Ervaren studieadviseurs helpen bij studie- of persoonlijke omstandigheden. In het tweede en derde jaar krijg je begeleiding bij het opstellen van je studieplan. Studieprogramma De studie leert je om mee te denken over de beleidsmatige aanpak van belangrijke kwesties binnen onze samenleving. Het gaat vaak om complexe vraagstukken, waar je zelf de weg in moet vinden. Het studieprogramma maakt je daar stapsgewijs klaar voor. Programmaoverzicht Tijdens de bachelor Bestuurskunde ga je je breed oriënteren. Je volgt colleges in diverse vakgebieden zodat je kwesties vanuit meerdere kanten kunt beoordelen. Rechten, publiek management, politicologie en ethiek worden bekend terrein voor je. 1e jaar (60 EC) 2e jaar (60 EC) 3e jaar (60 EC) Gezamenlijke vakken (40 EC) -Openbaar bestuur en bestuurswetenschappen Gezamenlijke vakken (40 EC) -Foundations of Social Science and Public Administration Keuzeruimte (30 EC) -Minor -Inleiding sociaalwetenschappelijk onderzoek -Organisatietheorie -Beleid 1: beleids- en besluitvorming -Statistiek -Publiek management -Management and Performance -Kwantitatieve methoden -EU Politics and Policy -Kwalitatieve methoden -Financieel management in de publieke sector -Beleid 2: implementatie -Keuzevakken -Stage -Studeren in het buitenland 15

16 -Politicologie -Recht BBO (20 EC) -Geschiedenis van het openbaar bestuur -Economie in hoofdlijnen -Sociologie -Beleid, bestuur en organisatie I: kwantitatief leeronderzoek binnenlands bestuur BBO (20 EC) -Overheids financiën -International administration -Introduction to public affairs -Politieke filosofie en openbaar bestuur -Beleid, bestuur en organisatie II: kwalitatief leeronderzoek internationaal bestuur Gezamenlijke vakken (20 EC) -Beleid 3: beleidsevaluatie -Scriptie -Bestuursethiek EBM (20 EC) -Micro-Economie -Macro-Economie -Beleidseconomie -Economie, Bestuur en Management I: integratief project markt en overheid EBM (20 EC) -Public sector economics -Bedrijfseconomie -Sociaal-economisch beleid: theorie en instituties -Sociaal-economisch beleid: empirische analyse -Economie, bestuur en management II: integratief project bedrijfsmatig werken in de publieke sector BBO (10 EC) -Multilevel governance: civil service reform -Staats- en bestuursrecht EBM (10 EC) -Europese economische integratie -Economische theorie van politiek 16

17 In het derde jaar is er vrije keuzeruimte. Deze kun je grotendeels naar eigen voorkeur invullen. Denk aan het volgen van keuzevakken, een minor of aan een stage. Je kunt ook kiezen voor een studieperiode in het buitenland, dé kans om je horizon te verbreden. Een aantal vakken uitgelicht Openbaar Bestuur en Bestuurswetenschappen Hier leer je wat openbaar bestuur inhoudt en georganiseerd is. Aan bod komen vragen als: In hoeverre kan het openbaar bestuur de maatschappij aansturen? Wat doe je bij tegenstrijdige belangen? Welke rol kan Nederland internationaal spelen? Inleiding sociaal-wetenschappelijk onderzoek Wetenschappelijk onderzoek start met een onderzoeksvraag. Maar waar moet een goede vraag aan voldoen? Welke problemenkom je tegen tijdens het onderzoek? Hoe interpreteer je je waarnemingen? Hoe analyseer je researchdata? De focus ligt in dit vak op het aanleren van onderzoeksvaardigheden centraal. Recht Wat staat in de grondwet en waar moet de overheid rekening mee houden bij het maken van een wet? Waar loopt een gemeentebestuur tegenaan als het een bestemmingsplan wil wijzigen? Kan een burger de overheid aanklagen bij de rechter? Tal van vragen in deze richting komen aan bod in dit inleidende vak. Management and Performance Publieke organisaties dienen effectief te zijn, nieuwe innovatieve diensten aan te bieden, efficienter te functioneren of anderszins hun functioneren te verbeteren. De cursus 'management and performance' richt zich op de vraag hoe de organisatie en management van overheden kan bijdragen aan het functioneren van de overheid. Er wordt in deze cursus uitgebreid stilgestaan bij het verschil tusen publieke en private organisaties en welke bedrijfsmatige processen en verbeteringen kunnen worden toegepast bij overheden. 17

18 European Union Politics and Policy De Europese Unie staat voor grote uitdagingen. Migratie, milieu, de Euro, democratisering van de EU, en de Brexit. De Europese Unie lijkt zich van de ene naar de andere crisis voort te slepen. In deze cursus wordt er gekeken naar de interactie tussen Europese bestuursorganen als de Europese Commissie, De Europese Raad en het Europees Parlement. Ook wordt er uitgebreid stilgestaan bij hoe de interacties tussen deze instituties leiden tot beleidsuitkomsten. In de cursus is er zowel aandacht voor de grote crises die de EU het hoofd probeert te bieden, als meer 'business as usual', bestaande uit EU beleidsprocessen die minder onder de aandacht gebracht worden van burgers in de EU maar wel grote consequenties voor hen hebben. Beleid 2: Implementatie Tijdens het vak Beleid 2 wordt stilgestaan bij welke factoren van belang zijn om eenmaal vastgesteld beleid ook daadwerkelijk te implementeren. Er wordt aandacht besteed aan onder andere de keuze van beleidsinstrumenten en de rol van grote uitvoeringsorganisaties, zodat duidelijk wordt dat 'beleid-op-papier' niet hetzelfde is als het 'beleid-in-de-praktijk'. Het algemene beeld dat naar voren komt aan het eind van de cursus is dat de implementatie van beleid in complexe publieke organisaties vaak het resultaat is van de gezamenlijke inspanningen en strategieen van politici, burgers, ambtenaren, belangenorganisaties en de media. Deze bevinding heeft grote consequenties voor de inrichting van het openbaar bestuur in de 21ste eeuw. Beleid 3: Beleidsevaluatie In deze module bekijken we hoe beoordeling over het succes of falen van beleid tot stand komt, en hoe beleid - mede op grond van deze beoordelingen - in de loop van de tijd verandert. We kijken hoe, waarom en door wie beleid wordt geevalueerd, en de manier waarop beleid verandert. Leren beleidsmakers wel van het verleden, of komen beleidsveranderingen toevallig tot stand? Door het zelfstandig uitvoeren van een beleidsevaluatie ontwikkelen studenten praktische basiskennis en vaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van een beleidsevaluatie. Bestuursethiek 18

19 Ethiek doet er toe. Het heeft directe invloed op ons leven, is de leidraad voor het beleid van de overheid en bepaalt wat (on)behoorlijk gedrag is voor ambtenaren en politici. Het doel van deze cursus is om twee benaderingen van bestuursethiek ('applied ethics' vs 'political ethics') te begrijpen en kunnen toepassen op morele dilemma's waar beleidsmakers mee geconfronteerd worden. Het reflecteren op morele dilemma's is aan de orde van de dag, en zo ook in dit vak, bijvoorbeeld bij beslissingen over wie er gebruik mag maken van sociale voorzieningen in een land, of een burgemeester clientelisme aanmoedigt door goed voor bepaalde inwoners in zijn gemeente te zorgen. Bachelorproject Het schrijven van de scriptie is het sluitstuk van de bachelor opleiding Bestuurskunde. Hier komt de inhoud van vakken gevolgd tijdens de bachelor met betrekking tot het functioneren van het openbaar bestuur samen met het toepassen van onderzoeksvaardigheden. Algemene theoretische kennis dient te worden gebruikt om een Bestuurskundig probleem te analyseren, onderzoeksvaardigheden dienen te worden toegepast en de resultaten hiervan dienen gepresenteerd te worden, zowel mondeling als schriftelijk. Studenten kunnen kiezen uit verschillende thema werkgroepen, waarbinnen zij intensieve begeleiding krijgen van een ervaren onderzoeker en hun medestudenten helpen kwalitatief hoogwaardige scripties te schrijven. 'Voorbeelden van thema's van werkgroepen zijn: 'de betaalbaarheid van pensioenstelsels'', 'de Europese Unie in crisis', 'de inrichting van internationale organisaties', 'belastingen en economie', 'de prestaties van publieke organisaties', en 'de juridisering van het openbaar bestuur'. In de e-studiegids vind je een compleet overzicht van de vakken die je bij Bestuurskunde kunt volgen. Keuzeruimte Een minor is een samenhangend vakkenpakket met een omvang van 30 studiepunten. Het is afgestemd op het niveau van derdejaars bachelorstudenten. De Universiteit Leiden biedt zo n 50 minoren met verschillende thema s. Elke faculteiten heeft een breed aanbod. Daarnaast zij er interdisciplinaire minoren. Lees meer over minoren 19

20 Een studieperiode in het buitenland is dé kans om je horizon te verbreden. Specialistische kennis die in Leiden niet voorhanden is, vind je soms wel bij een buitenlandse universiteit. Je leert je redden in een onbekende omgeving. Je verbetert je talenkennis en vergroot je kansen op de arbeidsmarkt. Last but not least, je leert internationaal te denken. Studeren en stage in het buitenland Tijdens een stage werk je een aaneengesloten periode bij een organisatie. Bijvoorbeeld een ministerie of internationaal bedrijf. Een goede manier om te ontdekken hoe het werk je bevalt. De inhoud van de stage spreek je af met een stagedocent van je opleiding. De Studenten Loopbaan Services van de Universiteit Leiden helpt je graag om een geschikte stageplek te vinden. Lees meer over stages bij Bestuurskunde Maatschappelijke vraagstukken wachten op jouw oplossing! Na je opleiding Bestuurskunde kun je echt iets betekenen voor de maatschappij. Welke vraagstukken wachten op jouw oplossing? Hoe ga je daarmee aan de slag, tijdens én na je studie Bestuurskunde? Ontdek het hier! Democratische verantwoording regiobestuur Onderzoekers van Bestuurskunde geven hun antwoord op de vraag Hoe kunnen we het democratische gehalte en de besturing van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag versterken? Hoe betrokken zijn burgers eigenlijk bij een samenwerkingsverband van 23 gemeenten? Verminderen voedselverspilling 20

21 Ruim 2 miljard kilo aan eten wordt jaarlijks weggegooid in Nederland dat kan anders. Gelukkig wil de overheid de verspilling verminderen. Hoe draag jij als bestuurskundige bij aan een oplossing? In Nederland verdwijnt er elk jaar voor ruim 2 miljard kilo aan eten in de vuilnisbak. Dit is gemiddeld wel 135 kilo aan eten dat jij ieder jaar weggooit! De Nederlandse overheid wil graag de verspilling verminderen en start daarom samen met partijen uit de voedingsindustrie en de Universiteit van Wageningen een campagne. Door consumenten in te lichten over hoe ze juist moeten omgaan met de THT-datum, kan er wel tot 14 kilo verspilling per persoon per jaar minder worden voorkomen. Als Bestuurskundige kan jij een rol spelen in deze campagne. Je kan het probleem van de voedselverspilling goed in kaart brengen en vervolgens beleid schrijven over hoe de Nederlandse overheid dit kan aanpakken. Als je de richting Economie, Bestuur en Management volgt zal je het probleem van voedselverspilling vooral door een economische bril benaderen. Je houdt je bezig met vraagstukken als: Hoe veel kan de Nederlandse staat besparen? Wie hebben er economisch belang bij het stimuleren van consumptie? Moet er accijns worden geheven op vlees? Zijn er economische maatregelen mogelijk om de verspilling terug te dringen? Als je de richting Beleid, Bestuur en Organisatie volgt zal je het probleem van voedselverspilling bekijken met behulp van verschillende wetenschappelijke disciplines bijvoorbeeld sociologie en politicologie. Je houdt je bezig met vraagstukken als: Wat voor 21

22 effect heeft het terugdringen van voedselverspilling op de verschillende maatschappelijke groepen in de samenleving. Hoe komt het probleem van voedselverspilling op de agenda? En welke actoren zijn er betrokken bij het terugdringen van voedselverspilling? Advies opleidingsniveau op de middelbare school Een tweede advies over schoolniveau tijdens de middelbare school moet leerlingen helpen op het juiste niveau onderwijs te volgen. Is dit plan van de VO-raad een goed idee? Wat zijn de effecten? Als bestuurskundige kun je daar je advies over uitbrengen. De VO-raad, de koepelorganisatie van middelbare scholen, heeft het plan om in het tweede jaar van de middelbare school leerlingen opnieuw een advies te geven over hun opleidingsniveau. In het tweede jaar wordt er opnieuw gekeken of jij een stapje hoger kan of dat een stapje lager juist beter bij jou past. Volgens het plan van de VO-raad wordt het eindadvies op de basisschool minder belangrijk en kunnen leerlingen makkelijker switchen van niveau. Als Bestuurskundige kun jij goed beoordelen of dit plan een goed idee is. Door onderzoek te doen kan je bepalen of deze oplossing voldoende is, of het werkt in de praktijk en wat de uiteindelijke effecten zullen zijn. Zo kan je advies gaven aan de VO-raad om een zo goed mogelijke plan op te stellen. Als je de richting Economie, Bestuur en Management volgt, zal je het plan van de VO-raad vooral door een economische bril benaderen. Je zal onderzoeken wat de economische effecten zijn van deze verandering in het schoolsysteem. Zullen juist meer scholieren een stapje hoger gaan of een stapje lager? Wat voor gevolgen zal dit hebben voor de kwaliteit van de beroepsbevolking? Wat zou een economische effect kunnen zijn van een toenemende kenniseconomie? 22

23 Als je de richting Beleid, Bestuur en Organisatie volgt, zal je het plan van de VO-raad vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines bekijken (politicologie, sociologie en geschiedenis). Je zult onderzoeken wat voor effect dit plan van de VO raad heeft op de verschillende maatschappelijke groepen in de samenleving. Maar je kijkt ook welke actoren zijn betrokken bij het uitvoeren van dit plan? Denk hierbij aan de Algemene Onderwijsbond, politieke partijen, ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en private organisaties zoals Cito. En wie gaat het nieuwe plan implementeren? Joshua Keet, student EBM Betaalbaarheid pensioenstelsel "Ik vind de betaalbaarheid van het pensioenstelsel een boeiend vraagstuk. Daarvoor zijn veel oplossingsrichtingen. Mijn uitdaging zou zijn consensus te vinden in de verschillende belangen van de beroepsbevolking en de gepensioneerden." Veerle Verver, student BBO Efficiëntere Organisaties "Publieke en semi-publieke organisaties kunnen vaak efficiënter worden ingericht. Ik wil daarover advies geven aan het management, bijvoorbeeld op basis van onderzoek onder medewerkers over wat er leeft." Mahamed Xasan, adjunct-inspecteur De Nederlandse belangen bij Brexit en internationale migratie Sinds september 2015 werk ik als adjunct-inspecteur bij de Inspectie der Rijksfinanciën (IRF) op het Ministerie van Financiën. Controle en advies De IRF controleert de begrotingen van alle vakdepartementen op doelmatigheid en doeltreffendheid. Wij functioneren als de oren en de ogen van de minister van Financiën. Daarnaast adviseren wij de minister over de 23

24 gehele rijksbegroting en ondersteunen wij de minister bij Kamerdebatten na bijvoorbeeld de presentatie van de Miljoenennota op Prinsjesdag. Grote vraagstukken In het bijzonder houd ik me bezig met de begrotingen van Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast adviseer ik de minister van Financiën over 'nucleaire dossiers' op terrein van Infrastructuur en Waterstaat (Ministerie van IenW). De vraagstukken bij Buitenlandse Zaken gaan over de Nederlandse inzet in het buitenland, waarbij de onderwerpen Brexit en migratie de laatste tijd veel aandacht vergen. Mogelijke oplossingen De studie Bestuurskunde heeft mij geholpen de multidisciplinaire aspecten van beleid te overzien en zo vanuit mijn rol de minister op een budgettair verantwoorde manier te adviseren. De kern van het werk van IRF is om na te denken over onze taken en met zo min mogelijk belastinggeld, het best mogelijke beleid kunnen voeren. Waarom Bestuurskunde studeren Bestuurskundigen krijgen vaak de opdracht te werken in een dynamische en maatschappelijk relevante werkomgeving. Bestuurskunde is een mooie studie om zowel binnen als buiten het publieke domein te werken. Dat is uitdagend en is van toegevoegde waarde aan de maatschappij. Daarom zou ik deze studie aanbevelen. Naast mijn master Public Administration ('between Politics & Policy') heb ik na twee jaar werken besloten een aanvullende master in Economie in Gent te doen. De Universiteit van Gent biedt een unieke aanvullende masterprogramma aan die mooi aansluit bij mijn interesses en huidige functie bij het Ministerie van Financiën. Extra uitdagingen Studenten met ambitie en gedreven door nieuwsgierigheid worden uitgedaagd hun talenten verder te ontwikkelen, samen met docenten en medestudenten. De faculteit heeft hier speciale programma s voor, met speciale aandacht voor programma s van de Honours Academy. 24

25 Honours College Kun en wil jij meer naast je bachelorstudie doen? En lijkt het je wel wat om al je talenten te ontwikkelen? Dat kan in het Honours College van de Universiteit Leiden. Met het Honours College biedt de Universiteit Leiden jou als bachelorstudent een extra mogelijkheid om meer uit jezelf te halen. Het stimulerende en vernieuwende onderwijsprogramma van 30 EC is dan ook speciaal ontwikkeld voor enthousiaste en nieuwsgierige studenten. Zo halen de docenten je uit je comfortzone en leer je over de grenzen van je eigen studie heen kijken. Je krijgt college in kleine groepen met veel persoonlijke aandacht en komt in contact met studenten van andere studies. Hierdoor bouw je een schat aan vaardigheden op en groei je op zowel persoonlijk als academisch vlak. Lees meer over het Honours College Vereniging Naast je studie zijn er nog een aantal andere leuke, leerzame en uitdagende extra curriculaire activiteiten waar je aan kunt denken. Zo kun je lid worden van onze studievereniging B. I. L. of een studentenvereniging om meer ervaring te krijgen in bestuurswerkzaamheden of commissiewerk. Je kunt er ook voor kiezen om extra (keuze)vakken te volgen of een relevante bijbaan te nemen of vrijwilligerswerk te doen bij bijvoorbeeld een politieke partij. Na je studie Een bestuurskundige kan aan de slag op alle plekken waarbij het opstellen en uitvoeren van beleid een bestuurskundige aanpak vereist is. Zoals bij overheden, bedrijven, Ngo s, in de wetenschap of in bijvoorbeeld bij de Europese Unie of de VN. Wat weet je en kun je na je bachelordiploma? Als afgestuurd bestuurskundige heb je kennis van het openbaar bestuur en een grote algemene ontwikkeling. Je kunt problemen opsporen en oplossen en wilt heel graag aan de slag om de publieke dienstverlening te verbeteren. Bovendien ben je een onafhankelijk, kritisch denker en kun je je gedachten goed verwoorden. Daarnaast doe je tijdens je studie ook praktijkervaring op. 25

26 Toekomstperspectief Hier vind je een overzicht van functies waar veel bestuurskundigen terecht komen na hun studie. Beleidsmedewerker of manager bij de politie, in de zorg, een belangengroep of een internationale organisatie Trainee bij een multinational, bank, ambassade, een gemeente of het rijk Organisatieadviseur bij bijvoorbeeld fusies, bij een groot bedrijf of multinational Projectleider of leidinggevende bij adviesbureaus of de overheid Zelfstandig consultant die een publieke organisatie adviseert Lobbyist voor een belangengroep Mathijs van de Waardt Beleidsadviseur Ministerie van Economische Zaken meepraten.'' ''Het ene moment zit ik met accountants aan tafel en is het handig dat ik weet hoe financiële processen binnen de overheid werken, en het andere moment praat ik met juristen en komt mijn kennis van de Algemene wet bestuursrecht goed van pas. Dankzij de opleiding kan ik over allerlei vakgebieden in de basis Vanuit mijn interesse voor politiek en maatschappelijke vraagstukken ben ik in 2002 Bestuurskunde én Politicologie gaan studeren. In het eerste jaar had ik een toekomst voor ogen in het openbaar bestuur, maar vier jaar later was mijn blik veel breder geworden. Uiteindelijk vond ik na mijn afstuderen vrij makkelijk een baan in de adviessector: eerst heb ik ervaring opgedaan bij een groot consultancykantoor, en daarna heb ik enkele jaren bij een kleiner kantoor gewerkt. In 2012 maakte ik de overstap naar het ministerie van Economische Zaken, waar ik nog altijd met veel plezier werk. Belangen Als beleidsadviseur bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (een directoraat-generaal van het ministerie) coördineer ik samen met mijn team de besteding van geld uit de Europese structuur- en landbouwfondsen in Nederland. Wij zorgen ervoor dat de Nederlandse systemen zijn ingericht conform de Europese regelingen en wij declareren de subsidiegelden in 26

27 Brussel. Dat betekent dat ik rekening moet houden met allerlei belangen: van politici, maar bijvoorbeeld ook van ondernemers, financiers en gemeenten. De opleiding Bestuurskunde heeft mij inzicht gegeven in de achtergrond van dergelijke belangen en de werking van beleidsprocessen. Breed karakter Als je bestuurskunde hebt gestudeerd, ben je breed inzetbaar. Ik denk dat bestuurskundigen daarom ook zo gewild zijn op de arbeidsmarkt. Je krijgt van allerlei disciplines basiskennis mee: van politicologie, maar bijvoorbeeld ook van recht, sociologie en economie. Voor mij komt die veelzijdigheid van de opleiding goed van pas. Het ene moment zit ik met accountants aan tafel en is het handig dat ik weet hoe financiële processen binnen de overheid werken, en het andere moment praat ik met juristen en komt mijn kennis van de Algemene wet bestuursrecht goed van pas. Dankzij de opleiding kan ik over allerlei vakgebieden in de basis meepraten. Ervaring Tijdens de bacheloropleiding krijg je de mogelijkheid om jezelf breed te oriënteren en te ontdekken wat je leuk vindt, om daar in je masteropleiding mee door te gaan. Zelf koos ik voor de master European governance, een specialisatie die mij heeft geleerd hoe Europa werkt en wat de rollen zijn van de Europese Commissie, de Raad en het Europees Parlement. Daarnaast biedt de opleiding alle ruimte om ook naast de studie actief te zijn, bijvoorbeeld als bestuurslid van een studie- of studentenvereniging. Je begrijpt de studie beter als je zelf plaatsneemt in een bestuur, verantwoordelijkheden draagt en rekening moet houden met verschillende belangen. Het leuke is dat je studenten Bestuurskunde in allerlei bestuursfuncties in Leiden terug ziet. Dat geldt trouwens net zozeer voor alumni van de opleiding: die kom je ook overal tegen. Wat heeft Laurie Grasmeijer aan haar studie gehad? Trainee Informatiemanagement bij PBLQ "In mijn werk zie ik de link met bestuurskunde duidelijk terug. Thema's in relatie tot het openbaar bestuur of de politiekbestuurlijke context spelen zich nu voor mijn ogen af. Dat maakt het werk heel erg leuk" 27

28 Loopbaanbegeleiding De Career Services van de Universiteit Leiden organiseert verschillende activiteiten om je voor te bereiden op je toekomstige carriere: Individueel loopbaanadvies. Wat is er mogelijk? Wat past bij mij? Hoe kom ik daar? CV check Workshops en trainingen, zoals Netwerken & LinkedIn, CV & sollicitatiebrieven schrijven of Drijfveren. Stagemarkt Facultair Career Event Bedrijfsbezoeken Career Colleges met praktijkverhalen van alumni Vervolgopleidingen Door het volgen van een master vergroot je je kansen op de arbeidsmarkt om een baan op niveau te vinden. Na de driejarige bachelor kun je direct doorstromen naar een één- of tweejarige master bij de Universiteit Leiden of een andere instelling. Masteropleidingen Bestuurskundige masteropleidingen van de Universiteit Leiden: Nederlandstalige avondstudie Management van de Publieke Sector met twee tracks: Public Affairs en Strategie, Advisering en Verandermanagement Engelstalige dagstudie Public Administration met drie tracks: Economics and Governance (vervolg op de track EBM), International and European Governance en Public Management. De masteropleidingen zijn voltijdstudies. Hester Torn Masterstudent Management van de Publieke Sector 28

29 ''Deze master is compleet anders dan de rest van het aanbod, en daarom heb ik er ook voor gekozen. We bestuderen het onderscheid tussen publiek en privaat management. Tot op welke hoogte kunnen managementtechnieken uit de private sector bijvoorbeeld worden toepast op de publieke sector?'' Een vak dat ikzelf erg interessant vind is prestatiemanagement. Hierbij buigen we ons over complexe vragen als hoe meet je veiligheid?, of hoe reken je docenten af op hun prestaties?. Je ziet dat doelstellingen formuleren en meten lastiger is dan op het eerste oog lijkt. Ik wil onderzoek doen naar de effecten van bijvoorbeeld de bezuinigingen op het besluitvormingsproces van defensie of de positie van Nederland op het wereldtoneel. Hoewel veel studenten van deze master zoals gezegd zichzelf willen ontwikkelen, sta ikzelf als student van begin 20 nog aan het begin van mijn carrière. Mij lijkt het interessant om de kennis die ik hier opdoe over het Nederlandse bestel in het buitenland toe te passen, of bij een ministerie aan de slag te gaan. De samenwerking met mensen van zoveel verschillende achtergronden maakt deze master bijzonder. Ik denk dat dit zeker een verrijking is voor het toekomstig werkend leven van veel studenten. Vera Groeneveld Why did Vera Groeneveld choose to follow Master programme Public Administration? I chose for the Master s program because I wanted to learn more about the implementation in countries of decisions made on the supranational level by international organizations and the influence of these organizations. Why did you choose for your master s programme? I wanted to learn about the challenges an international civil servant deals with. Lastly, I am interested in becoming a public leader/policy maker and with my background in political sciences, it is also relevant to know more about the implementation of policies and (international) public administration, and how reforms take place (or do need to take place). 29

30 What is your focus in this programme, eg the subject of your thesis research? The focus in this programme lies for me on Eastern-Europe and its democratic development and integration in the European Union. During my Master s programme, I went to Kyiv in Ukraine for an internship at the Dutch Embassy. I focused (for example) on the reforms that are needed in those countries in Eastern Europe and how international organizations can help (as for example the European Union and one of the courses I passed successfully concerning this subject was Democratization in a Changing World, whereby fighting corruption was one of the essentials for a country in Eastern Europe to become more democratic. What would you use/present to persuade other students to choose this programme? Other students need to know that this programme is not only very theoretical, but you also learn a lot in a practical manner. During the seminars, you will be asked to participate actively and to think about relevant questions: how would you for example make the decision if you would be in the management of an international organization, and why would that be the best solution? Besides that, you will be challenged by the fact that the papers you will have to write are all related to current events. Arbeidsmarkt En dan ben je afgestudeerd bestuurskundige. Je hebt kennis van het openbaar bestuur en een grote algemene ontwikkeling. Je kunt problemen opsporen en oplossen en bent klaar om een rol te pakken in het verbeteren van de publieke dienstverlening. Wat wordt jouw werkveld? Als bestuurskundige kun je vooral aan de slag in beleidsfuncties (junior en senior beleids- of stafmedewerker). Je bent ook een interessante kandidaat voor functies in het midden- en hoger management zoals coördinator, secretaris, projectleider of leidinggevende. Bij 30

31 adviesbureaus kun je werken als consultant en in leidinggevende functies. Bij al deze functies draait het om combinaties van je onderzoeksvaardigheden, communicatievaardigheden en leidinggevende capaciteiten. Onze afgestudeerden werken bijvoorbeeld als: beleidsadviseur bij een overheidsinstantie consultant bij een consultancy bureau financieel adviseur communicatieadviseur hoofd/ manager van een afdeling projectmanager onderzoeker, docent of PhD-student bij een universiteit Mathijs van de Waardt Beleidsadviseur Ministerie van Economische Zaken meepraten.'' ''Het ene moment zit ik met accountants aan tafel en is het handig dat ik weet hoe financiële processen binnen de overheid werken, en het andere moment praat ik met juristen en komt mijn kennis van de Algemene wet bestuursrecht goed van pas. Dankzij de opleiding kan ik over allerlei vakgebieden in de basis Vanuit mijn interesse voor politiek en maatschappelijke vraagstukken ben ik in 2002 Bestuurskunde én Politicologie gaan studeren. In het eerste jaar had ik een toekomst voor ogen in het openbaar bestuur, maar vier jaar later was mijn blik veel breder geworden. Uiteindelijk vond ik na mijn afstuderen vrij makkelijk een baan in de adviessector: eerst heb ik ervaring opgedaan bij een groot consultancykantoor, en daarna heb ik enkele jaren bij een kleiner kantoor gewerkt. In 2012 maakte ik de overstap naar het ministerie van Economische Zaken, waar ik nog altijd met veel plezier werk. Belangen Als beleidsadviseur bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (een directoraat-generaal van het ministerie) coördineer ik samen met mijn team de besteding van geld uit de Europese structuur- en landbouwfondsen in Nederland. Wij zorgen ervoor dat de Nederlandse systemen zijn ingericht conform de Europese regelingen en wij declareren de subsidiegelden in 31

32 Brussel. Dat betekent dat ik rekening moet houden met allerlei belangen: van politici, maar bijvoorbeeld ook van ondernemers, financiers en gemeenten. De opleiding Bestuurskunde heeft mij inzicht gegeven in de achtergrond van dergelijke belangen en de werking van beleidsprocessen. Breed karakter Als je bestuurskunde hebt gestudeerd, ben je breed inzetbaar. Ik denk dat bestuurskundigen daarom ook zo gewild zijn op de arbeidsmarkt. Je krijgt van allerlei disciplines basiskennis mee: van politicologie, maar bijvoorbeeld ook van recht, sociologie en economie. Voor mij komt die veelzijdigheid van de opleiding goed van pas. Het ene moment zit ik met accountants aan tafel en is het handig dat ik weet hoe financiële processen binnen de overheid werken, en het andere moment praat ik met juristen en komt mijn kennis van de Algemene wet bestuursrecht goed van pas. Dankzij de opleiding kan ik over allerlei vakgebieden in de basis meepraten. Ervaring Tijdens de bacheloropleiding krijg je de mogelijkheid om jezelf breed te oriënteren en te ontdekken wat je leuk vindt, om daar in je masteropleiding mee door te gaan. Zelf koos ik voor de master European governance, een specialisatie die mij heeft geleerd hoe Europa werkt en wat de rollen zijn van de Europese Commissie, de Raad en het Europees Parlement. Daarnaast biedt de opleiding alle ruimte om ook naast de studie actief te zijn, bijvoorbeeld als bestuurslid van een studie- of studentenvereniging. Je begrijpt de studie beter als je zelf plaatsneemt in een bestuur, verantwoordelijkheden draagt en rekening moet houden met verschillende belangen. Het leuke is dat je studenten Bestuurskunde in allerlei bestuursfuncties in Leiden terug ziet. Dat geldt trouwens net zozeer voor alumni van de opleiding: die kom je ook overal tegen. Wat heeft Laurie Grasmeijer aan haar studie gehad? Trainee Informatiemanagement bij PBLQ "In mijn werk zie ik de link met bestuurskunde duidelijk terug. Thema's in relatie tot het openbaar bestuur of de politiekbestuurlijke context spelen zich nu voor mijn ogen af. Dat maakt het werk heel erg leuk" 32

33 Werk Ik werk als trainee informatiemanagement bij een adviesbureau. Dat betekent dat ik in twee jaar tijd op drie verschillende opdrachten word gezet binnen de overheid. Op dit moment ben ik projectleider van een project binnen de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens. Binnen dit traineeship word ik opgeleid tot verbinder tussen beleid en ICT. De verbinding tussen wat technisch mogelijk is en wat bestuurlijk of vanuit beleid gewenst is. Link met bestuurskunde In mijn werk zie ik de link met bestuurskunde duidelijk terug. Alle facetten van de opleiding kom ik tijdens mijn traineeship tegen. Thema s in relatie tot het openbaar bestuur of de politiek-bestuurlijke context spelen zich nu voor mijn ogen af. Dat maakt het werk heel leuk. Ook kan ik binnen dit traject op verschillende plekken binnen de overheid aan de slag. Nu zit ik op een opdracht bij een uitvoeringsorganisatie, maar dit kan bij een volgende opdracht ook een gemeente of een ministerie zijn. Helikopterview Wat ik altijd heel fijn heb gevonden aan bestuurskunde, is de helikopterview die je ontwikkelt. Er komen verschillende vakken aan bod waaronder recht, organisatietheorie, openbaar bestuur en beleid. Al die verschillende onderwerpen zorgen ervoor dat ik een breed blikveld heb ontwikkeld. Dat is handig omdat ik in mijn werk continue aan het schakelen ben tussen bijvoorbeeld juristen, ICT ers, beleidsmedewerkers en bestuurders. Zonder jezelf echt te specialiseren weet je overal iets vanaf en kun je jezelf in de verschillende disciplines verplaatsen. Toekomst Ik wist altijd al wel dat ik bij de overheid wilde gaan werken, dat is toch wel een beetje waarom je deze studie gaat doen, maar ik had nooit verwacht dat ik in de ICT-wereld terecht zou komen. In twee jaar tijd word ik opgeleid in het informatiemanagement. Het doel is dat ik daarna instroom bij een functie binnen de overheid, maar doordat informatiemanagement zo breed is weet ik nog niet precies waar dat zal zijn. Studententijd Tijdens mijn studententijd ben ik actief geweest bij verschillende commissies bij de B.I.L., de studievereniging van bestuurskunde. Ik vind het leuk om op die manier mezelf te verbreden, het is interessant omdat de vereniging veel 33

34 activiteiten aanbiedt die voorbereiden op de arbeidsmarkt: zoals werkbezoeken en lezingen door interessante sprekers. Ik zou aankomend studenten aanraden om een dag mee te lopen bij de studie. Op die manier proef je de sfeer en kun je je goed voorbereiden op wat komen gaat. Studenten bestuurskunde zijn nieuwsgierig, hebben een open houding en brede interesses. De studie Bestuurskunde is een ideale combinatie van verschillende vakken en ideaal voor mensen die verschillende vakgebieden interessant vinden. Waar komen onze studenten terecht? Een bestuurskundige kan aan de slag op alle plekken waarbij het opstellen en uitvoeren van beleid een bestuurskundige aanpak vereist is. Denk aan werken bij overheden, in het bedrijfsleven, bij non-profit organisaties, in de wetenschap of in het buitenland, bijvoorbeeld bij de Europese Unie of de Verenigde Naties. Hieronder een overzicht van mogelijke functies waar je na je studie terecht kunt Bedrijfsleven 36.0 Overheid 14.0 Onderwijs en onderzoek 9.0 Overig 34

35 Toelating en aanmelding Wil jij beginnen aan een bacheloropleiding aan de Universiteit Leiden? Doorloop dan ons overzichtelijke stappenplan en meld je aan voor jouw bachelor. Dit stappenplan bestaat uit zes noodzakelijke stappen en gidst je gemakkelijk door de aanmeldprocedure voor een bachelor aan de Universiteit Leiden. Stap 1. Check de toelatingseisen Stap 2. Check de deadlines voor aanmelden Stap 3. Verzamel de benodigde documenten Stap 4. Start de aanmeldingsprocedure 35

36 Stap 5. Betaal je collegegeld Stap 6. Je bent nu een Universiteit Leiden student! Toelatingseisen Weet je welke bachelor je wilt volgen aan de Universiteit Leiden? Controleer dan allereerst wat de toelatingseisen zijn van jouw gewenste bacheloropleiding: Diploma eisen Je wordt toegelaten tot de bachelor Bestuurskunde als je één van deze diploma s hebt behaald aan een geaccrediteerde instelling in Nederland: VWO diploma (elk profiel) HBO - propedeuse of einddiploma WO - propedeuse of einddiploma Heb je een ander diploma? Kijk dan hieronder wat voor jou geldt: Heb jij een buitenlands diploma behaald? Dan moet je een verzoek tot toelating indienen bij het Admissions Office van de Universiteit Leiden. Let op: dit geldt ook voor aanstaande studenten met een: International Baccalaureate. European Baccalaureate. vwo-diploma behaald in Aruba, Sint-Maarten, Curaçao en Suriname. vwo-diploma behaald in Bonaire, Sint-Eustatius en Saba voor (De vwodiploma s van aanstaande studenten, behaald in Aruba, Sint-Maarten en Curaçao, beschouwt de Universiteit Leiden als vergelijkbaar met een vwo-diploma behaald in Nederland. Deze groep moet echter een toelatingsverzoek indienen zodat wij kunnen vaststellen of het diploma en eventuele vereiste vakken daadwerkelijk behaald zijn.) Ben je 21 jaar of ouder zonder geschikt diploma? Dan kun je meedoen met het colloquium doctum. Dit is een bijzondere toelatingsprocedure voor aankomende studenten. Lees verder bij punt 5. Taaleisen 36

37 Voor Bestuurskunde wordt de Nederlandse en Engelse taalvaardigheid vereist. Als je een Nederlands diploma hebt, dan hoef je verder geen actie te ondernemen. Heb je echter een buiten Nederland afgegeven diploma, dan dient je Nederlandse taalvaardigheid op niveau TUL gevorderd te zijn. Hiervoor moet je een cursus Nederlands als tweede taal volgen, die georganiseerd wordt door de Universiteit Leiden. Diploma s van internationale scholen/ opleidingen in Nederland worden ook gezien als een buiten Nederland afgegeven diploma. Voor het Engels hoef je geen toets af te leggen. Opleidingsspecifieke eisen Bestuurskunde heeft geen opleidingsspecifieke eisen. Wel kan het handig zijn economie gehad te hebben als je voor de EBM track kiest, al is dit geen formele vereiste. Selectieprocedure voor bacheloropleidingen met selectie en plaatsing Bij Bestuurskunde is er geen numerus fixus of selectie. Iedereen met de juiste diploma s kan starten. Colloquium doctum Het colloquium doctum is een bijzondere en strenge toelatingsprocedure voor aankomende studenten die: Op grond van hun diploma niet direct toelaatbaar zijn tot een universitaire studie. 21 jaar of ouder zijn op de dag dat de opleiding begint. Toetsen Deze toelatingsprocedure is bepaald niet makkelijk. Zo moeten de meeste kandidaten een aantal toetsen maken op vwo-niveau. Heb je alle toetsen succesvol afgelegd? Dan kun je nog een achterstand in kennis hebben ten opzichte van studenten die wel een vwo-diploma hebben. Deze achterstand kan een universitaire studie relatief veel zwaarder maken. Recente schoolverlaters moeten daarom zeker overwegen om alsnog het vwo-diploma te behalen in plaats van toelating via het colloquium doctum aan te vragen. Wie met goed gevolg een colloquium doctum aan de Universiteit Leiden heeft afgelegd, heeft alleen toegang tot onze universiteit en uitsluitend tot de opleiding waarvoor het is behaald. De geldigheidsduur van dit toelatingsbesluit is onbeperkt. 37

38 Er kunnen maximaal vier toetsen worden opgelegd in: Nederlands, wiskunde C, Engels en geschiedenis. De Colloquium Doctum commissie adviseert op grond van vooropleiding en relevante werkervaring of de aanvrager getoetst zal worden en zo ja in welk(e) vak(ken). De eisen die gesteld worden aan de vakken waarin een toets moet worden afgelegd, zijn als volgt: Nederlands: staatsexamen VWO Wiskunde C: staatsexamen VWO Engels: staatsexamen VWO of IELTS (alleen academische modules, minimaal 6.0) of TOEFL (internet based, minimaal 79/80) Geschiedenis: men moet blijk geven van kennis van de vaderlandse en algemene geschiedenis in de twintigste eeuw (vanaf 1914). Er wordt verwacht dat men op de hoogte is van actuele gebeurtenissen. Hiervoor zal een mondeling examen afgenomen worden. De deadline is 15 oktober. Nadat is vastgesteld óf en hoeveel toetsen vereist zijn, dient u voorafgaand aan deze toetsen eerst een gesprek te hebben met de studieadviseurs om uw motivatie en geschiktheid te bespreken. Neem hiervoor contact op via: studieadviesbsk@fgga.leidenuniv.nl. De studieadviseurs kunnen u adviseren of deze studie bij u past. Dit advies is verder niet bindend. Het gesprek dient bij voorkeur uiterlijk 15 december plaats te vinden ivm de aanmelddeadline voor de staatsexamens van DUO (zie hieronder). Als de aanvrager besluit de Colloquium Doctum-procedure door te zetten, dan is deze zelf verantwoordelijk voor het behalen van de opgelegde examens. De kosten van deelname aan de staatsexamens en andere toetsen zijn voor rekening van de aanvrager. Meer informatie over het deelnemen aan een staatsexamen is te vinden via DUO. Let op: u kunt zich alleen via DUO aanmelden voor de staatsexamens en de deadline voor aanmelding is 1 januari (zie website verder voor de meest geüpdate informatie)! Voor Engels kan hier meer informatie gevonden over IELTS en TOEFL. 38

39 Voor de mondeling van Geschiedenis dient de aanvrager een afspraak te maken met de betrokken docent. De contactgegevens krijgt u nadat u een toelatingsbesluit tot het Colloquium Doctum heeft ontvangen. Let op: de Universiteit Leiden biedt géén onderwijs aan ter voorbereiding op bovengenoemde Colloquium Doctum examenonderdelen. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruikmaken van het onderwijs via instellingen als de LOI, het NTI en de NHA, of een avondschool voor volwassenen, zoals het ROC Leiden. Van elk vak dat u gehaald heeft dient u een gewaarmerkte kopie van het certificaat in te leveren bij het Admissions Office van de Universiteit Leiden: Admission Office Gravensteen Pieterskerkhof SR Leiden Nadat u alle opgelegde toetsen heeft behaald, krijgt u een nieuwe beschikking over toelating waarmee u zich kunt inschrijven voor de bacheloropleiding waarvoor u een verzoek om toelating heeft ingediend. Het wordt aangeraden om vóór de indiening van een verzoek contact op te nemen met de studieadviseur. De toetsen moeten worden afgelegd binnen één jaar na dagtekening van de facultaire brief, waarin aan de aanvrager de inhoud van het colloquium doctum is meegedeeld, maar vóór 1 september van het collegejaar waarin gestart kan worden met de opleiding. Wanneer voor alle opgelegde toetsen een voldoende resultaat is behaald, is de aanvrager voor het colloquium doctum geslaagd. Vragen? Wanneer je vragen hebt, kan je die stellen aan de studieadviseurs. Deadlines voor aanmelden 39

40 Nu je weet wat de toelatingsvoorwaarden zijn van jouw bachelor is het tijd om de aanmelddeadlines te checken. 1. Aanmelddeadlines voor start in september In onderstaande tabel staan de deadlines voor het aanmelden voor een bacheloropleiding. Alle bacheloropleidingen starten in september. Bacheloropleidingen Deadline Colloquium Doctum toelatingsprocedure 15 oktober - Niet-EU studenten 1 april - EU-studenten die in aanmerking willen komen voor huisvesting via Universiteit Leiden. Bacheloropleidingen met een verplichte matching 1 mei ( early bird deadline is 15 januari) EU-studenten die niet in aanmerking willen komen voor huisvesting via Universiteit Leiden en die zich niet aanmelden voor een studie waarvoor numerus fixus of verplichte matching geldt. 15 juni Let op! Niet alle bacheloropleidingen hebben dezelfde aanmelddeadline. Raadpleeg daarom altijd de opleidingsbeschrijving voor specifieke informatie. Meld je op tijd aan! We adviseren je om meerdere redenen om zo vroeg mogelijk een verzoek tot toelating in te dienen: 40

41 Als je op het laatste moment een verzoek tot toelating indient en dan blijkt dat je verzoek incompleet is of dat je niet aan de toelatingseisen voldoet, kan je verzoek niet meer behandeld worden. Het kost tijd om je voor te bereiden op eventuele (toelatings)toetsen. Hoe eerder je dit weet, hoe beter. Als je op het laatste moment je toelatingsverzoek indient loop je het risico dat je andere deadlines mist, bijvoorbeeld voor huisvesting (indien van toepassing). Benodigde documenten Om je aan te melden voor een bachelopleiding heb je meerdere documenten nodig. Als je een toelatingsverzoek indient, wordt je gevraagd om een aantal documenten mee te sturen. Zorg ervoor dat je deze documenten bij de hand hebt! Verplichte documenten voor iedereen Kopie van een geldig paspoort of identiteitsbewijs. Kopie van diploma s en cijferlijsten. Nederlandse verblijfsvergunning (indien van toepassing). Extra benodigde documenten bij verzoek tot toelating Geeft jouw diploma niet direct toegang tot een bachelor aan de Universiteit Leiden? Dan moet je onderstaande documenten toevoegen aan je toelatingsaanvraag. Allereerst vragen we om scans van deze documenten. Als je wordt toegelaten tot de bachelor ontvang je instructies over hoe je het Admissions Office gewaarmerkte kopieën stuurt. De documenten moeten opgemaakt zijn in de originele taal. Als de documenten niet in het Nederlands, Engels, Frans of Duits zijn, voeg dan een officiële vertaling in het Engels toe. Als je je opleiding nog niet hebt voltooid, vermeld dan de verwachte afstudeerdatum en voeg een actuele cijferlijst toe. International Baccalaureate-studenten adviseren wij ook om hun verwachte cijfers op te sturen. 41

42 European Baccalaureate-studenten dienen de onderwerpen te vermelden waarin zij hun schriftelijke en mondelinge examens zullen afleggen. Colloquium doctum-aanvragers moeten ook cijferlijsten indienen van elke nietafgeronde opleiding. Je mag een toelatingsaanvraag indienen voordat je de uitslag hebt van je taaltoets. Als een taaltoets vereist is en je tot de bachelor wordt toegelaten, zal het resultaat van de vereiste taaltoets als toelatingsvoorwaarde worden opgenomen in het toelatingsbesluit. Bij voorkeur in het Engels, maar in het Nederlands mag ook. Benoem hierin opleidingen, relevante buitenschoolse activiteiten, en (werk)ervaring tot op heden. Dit is een persoonlijke brief waarin je in 700 tot 1500 woorden uitlegt waarom je de bacheor wilt volgen, waarom je voor de Universiteit Leiden gekozen hebt en waarom je denkt dat je een geschikte kandidaat bent voor toelating tot deze bachelor. Bij voorkeur in het Engels, maar in het Nederlands mag ook. Aanmelden Nu je weet dat je aan alle toelatingsvoorwaarden voldoet, kun je de aanmeldprocedure starten voor een bachelor aan de Universiteit Leiden. Deze procedure bestaat uit drie delen: Deel 1: Meld je aan voor de gewenste opleiding in Studielink. Deel 2: Dien online een toelatingsverzoek in bij de Universiteit Leiden. Deel 3: Rond je inschrijving af in Studielink. Deel 1: Meld je aan voor de opleiding in Studielink Als je in september wilt beginnen aan een bacheloropleiding aan de Universiteit Leiden moet je je eerst aanmelden bij Studielink, het Nederlandse registratiesysteem voor hoger onderwijs. Studielink staat open voor inschrijvingen vanaf 1 oktober. 42

43 Log hiervoor in op Studielink en volg de instructies. Na deze eerste stap van je aanmelding in Studielink ontvang je binnen enkele dagen verschillende s, waaronder: Een bevestiging dat je een aanmelding voor een bacheloropleiding hebt ingediend in Studielink. Logingegevens voor het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden. Via het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden verneem je of je direct toelaatbaar bent tot de bachelor of niet. Daarnaast leidt het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden je langs alle noodzakelijke stappen om je registratie te voltooien en andere belangrijke zaken na je aanmelding. Hoe meld ik me aan in Studielink? Vraag allereerst op Studielink een inlogcode aan. Als je dit hebt gedaan, kun je op de site je gegevens invullen en opgeven welke opleiding je wilt volgen. Houd onderstaande documenten en gegevens bij de hand wanneer je je gegevens invoert via Studielink: Je DigiD. Eventueel je onderwijsnummer of O&W correspondentienummer. Als je dit al hebt, staat het op de brieven die je van DUO hebt ontvangen. Als je je diploma al gehaald hebt: je cijferlijst van de middelbare school en de datum waarop je je diploma hebt gehaald. Je meldt je aan met je DigiD Als je in Nederland woont en een Burgerservicenummer hebt, meld je je op Studielink aan met je DigiD. Als je nog geen DigiD hebt, kun je dat via de site van Studielink of DigiD aanvragen. Na aanvraag van je DigiD duurt het minimaal 5 dagen voordat je de activeringscode per post ontvangt. Met je DigiD worden je gegevens in de Gemeentelijke Basisadministratie gecontroleerd. Als die controle om wat voor reden dan ook niet lukt, krijg je een mailtje van Studielink dat je een kopie van je paspoort moet opsturen naar de Universiteit Leiden. 43

44 Als je geen Burgerservicenummer hebt of als je een buitenlands woonadres hebt, kun je bij Studielink een inlogcode aanvragen. Let op: als je geen Nederlandse nationaliteit of vooropleiding hebt, moet je je pas aanmelden in Studielink nadat je toegelaten bent door de Universiteit Leiden. a. Direct toelaatbaar Als jouw diploma direct toegang geeft tot de bachelor van je keuze, dan zal het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden je laten weten dat je direct toelaatbaar bent. Je hoeft dan geen toelatingsverzoek in te dienen en ontvangt per nadere instructies over de vervolgstappen. Let op: je moet daarna nog wel je aanmelding in Studielink voltooien! Kan ik vooraf controleren of ik direct toelaatbaar ben? Sommige diploma s geven direct toegang tot bepaalde bacheloropleidingen. Raadpleeg de toelatingseisen om te ontdekken of jouw diploma direct toegang verschaft tot de bachelor van je keuze. b. Niet direct toelaatbaar Als je diploma niet direct toegang geeft tot de bachelor van je keuze, dan zal het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden je laten weten dat je niet direct toelaatbaar bent. Je moet dan een toelatingsverzoek indienen. In het algemeen ben je niet direct toelaatbaar als: Aanstaande internationale student zonder Nederlands diploma. Aanstaande Nederlandse student zonder het juiste vwo-diploma. Bijvoorbeeld als je een internationaal diploma hebt, of een vwo-diploma zonder het juiste profiel. Aanstaande student met een Antilliaans vwo-diploma. De Universiteit Leiden kan dit diploma niet verifiëren in Studielink. Daarom verzoeken we je om gewaarmerkte kopieën van je diploma en cijferlijst naar ons te sturen. Deel 2: Dien online een toelatingsverzoek in bij de Universiteit Leiden (indien van toepassing) 44

45 Als je niet direct toelaatbaar bent, moet je een toelatingsverzoek indienen via het online toelatingsportaal van Universiteit Leiden. De link naar het online toelatingsportaal krijg je nadat je je hebt aangemeld voor de opleiding in Studielink. In de online toelatingsportaal van Universiteit Leiden (link ontvang je na aanmelding in Studielink) kun je alle benodigde documenten uploaden en krijg je een aantal aanvullende vragen. In het toelatingsportaal vind je ook een overzicht van alle opeenvolgende stappen die je moet doorlopen om je toelatingsverzoek compleet te maken en in te dienen. Volg de aanwijzingen hierbij zorgvuldig op. We raden je aan om je toelatingsverzoek zo vroeg mogelijk in te dienen, zodat je op tijd weet waar je aan toe bent. Alle studenten met een buitenlands diploma moeten administratiekosten betalen van 100,-, waarbij terugbetaling niet mogelijk is. Als de Universiteit Leiden de betaling heeft ontvangen, nemen we je toelatingsverzoek in behandeling. Betaal de administratiekosten daarom zo snel mogelijk, want anders loopt de behandeling van je toelatingsverzoek vertraging op. In het online toelatingsportaal staat exact beschreven hoe je de administratiekosten kunt betalen. Vrijstelling administratiekosten Heb je een Nederlands vwo-diploma en/of een propedeuse diploma van een Nederlandse hogeschoolof universiteit? Dan ben je vrijgesteld van de 100,-, administratiekosten. Dit geldt ook voor studenten met een vwo-diploma of propedeuse diploma van een hogeschool of universiteit van een hoger onderwijsinstelling in Aruba, Curaçao of Sint-Maarten. Daarnaast geldt een vrijstelling voor: Studenten met een European Baccalaureate diploma van de Nederlandse afdeling (NE = Taal 1). Studenten die al eerder ingeschreven hebben gestaan als Bachelor/Master of SAP /Exchange student bij Universiteit Leiden (inclusief pre-master studenten). 45

46 Studenten die een vluchtelingenstatus in Nederland hebben (verblijfsvergunning voor asiel). Studenten die eerder toegelaten zijn tot een opleiding aan de Universiteit Leiden en hebben verzocht om op een later moment te mogen instromen bij deze opleiding. Dit geldt niet als je je voor een andere opleiding of andere specialisatie wilt aanmelden. Andere redenen voor vrijstelling van betaling van de administratiekosten worden niet geaccepteerd. Let op: als jouw toelatingsaanvraag verloopt via de colloquium doctum procedure kan je niet worden vrijgesteld van de administratiekosten, ongeacht je eerdere opleiding(en). Als je je toelatingsverzoek hebt ingediend, vind je - indien van toepassing - in het online toelatingsportaal informatie over het aanbod van hulp bij het vinden van huisvesting, het aanvragen van een visum of verblijfsvergunning of het aanvragen van een studiebeurs. Houd bij deze aanvragen rekening met de deadlines. Het Admissions Office controleert of je de 100,- administratiekosten betaald hebt. Zo niet, dan kijken ze of je in aanmerking komt voor vrijstelling van de betaling. Als de betaling van de administratiekosten verwerkt is of als je in aanmerking komt voor vrijstelling, krijg je bericht dat je verzoek compleet is of dat er nog (extra) documenten /gegevens nodig zijn. Als je toelatingsverzoek compleet is, wordt deze doorgestuurd naar de toelatingscommissie van de betreffende faculteit. Deze commissie beslist of je voldoet aan de gestelde toelatingsvoorwaarden van de opleiding van je keuze. De Universiteit Leiden probeert je binnen vier tot zes weken na ontvangst van jouw toelatingsverzoek en betaling van de administratiekosten te informeren over het besluit. In de tussentijd kun je de status van je verzoek online raadplegen. Het Admissions Office zal je na vier tot zes weken mailen over het besluit van de Toelatingscommissie. Er zijn dan drie mogelijkheden: 1. Je bent toegelaten. je hebt aan alle toelatingsvoorwaarden voldaan. 46

47 2. 3. Je bent voorwaardelijk toegelaten. Je wordt toegelaten als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. De voorwaarden staan vermeld in het toelatingsbesluit. Je bent niet toegelaten, omdat je niet aan de toelatingsvoorwaarden voldoet. De redenen worden duidelijk vermeld in de afwijzingsbrief. Mocht je het bericht ontvangen dat je toegelaten bent: gefeliciteerd! Je moet nu nog wel een aantal vervolgstappen doorlopen om je inschrijving te voltooien. Als je (voorwaardelijk) bent toegelaten, zal het Admissions Office verdere informatie toesturen over het inleveren van gewaarmerkte kopieën van je vooropleiding en je officiële inschrijving aan de Universiteit Leiden. Als je (voorwaardelijk) toegelaten bent, vragen we je om ons te laten weten of je het aanbod aanneemt om aan de Universiteit Leiden te komen studeren. In het toelatingsportaal heb je drie keuzes: Je accepteert het aanbod. Je wijst het aanbod af. Je wijst het aanbod af, maar zou graag op een later moment starten. Je ontvangt vervolgens van ons een bevestiging van je keuze en bijbehorende informatie. Deel 3: Rond je inschrijving af in Studielink Om je aanmelding voor een bacheloropleiding aan de Universiteit Leiden af te ronden, moet je je registreren via Studielink. We adviseren je om dit zo snel mogelijk te doen. De deadline voor het afronden van je inschrijving in Studielink is 1 september. Na 1 september is het niet meer mogelijk om je inschrijving in Studielink af te ronden of om van opleiding te veranderen. Dien alle vereiste documenten in voor de officiële start van de opleiding. Als niet alle vereiste documenten voor de start van de opleiding zijn ingediend, kun je niet met de opleiding starten. 47

48 Voltooi nu je inschrijving voor je bacheloropleiding in Studielink. Vul je betalingsgegevens in Studielink in en verstuur alle benodigde documenten voor de officiële startdatum van jouw bachelorstudie. Als je dit niet doet, betekent dit dat je niet mag studeren. Heb je vragen over Studielink? Raadpleeg dan de Ik heb een vraag pagina van Studielink. Betaal je collegegeld voor de officiële startdatum van je bacheloropleiding of sluit een betalingsovereenkomst. Door je betaalgegevens in te vullen, laat je aan ons weten of je betaalt via een digitale machtiging (zodat wij het collegegeld van je rekening af kunnen schrijven), of betaling op andere wijze (bijvoorbeeld door zelf het collegegeld over te maken). Zorg dat je de betaling hebt gedaan voor start van het collegejaar, anders kan je niet starten. Collegegeld De hoogte van het collegegeld is afhankelijk van een aantal dingen: uit welk land je afkomstig bent, welke opleiding je doet en of je eerder al eens een opleiding hebt afgerond. Uit welk land je afkomstig bent, welke opleiding je doet en of je eerder al eens een opleiding hebt afgerond, bepalen de hoogte van je collegegeld. Er zijn een aantal soorten collegegeld te onderscheiden: Het wettelijke collegegeld Het instellingstarief voor studenten die niet uit de EER, Suriname of Zwitserland komen Het instellingstarief voor een tweede opleiding Wettelijk collegegeld 48

49 Het wettelijk collegegeld geldt voor studenten die voor het eerst een bekostigde opleiding volgen en die de nationaliteit hebben van een van de volgende landen: Nederland, België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Kroatië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Suriname, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Wettelijke collegegeld (zowel voltijd als deeltijd): 2.060,- (collegejaar ) Studenten van buiten de EER, Suriname of Zwitserland Kom je niet uit de EER, Suriname of Zwitserland, dan betaal je in principe een instellingstarief. Maar als je op basis van je verblijfsdocument in aanmerking komt voor studiefinanciering via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), dan betaal je alsnog het wettelijke collegegeld. Welke verblijfsdocumenten je dan moet hebben kun je terugvinden in dit nationaliteitenschema. Als je geen recht op studiefinanciering hebt en kom je niet uit de EER, Suriname of Zwitserland, dan kun je hieronder terugvinden wat het collegegeld van je opleiding is. Dit tarief geldt zowel voor voltijd- als deeltijdstudenten. Let op! Studeer je aan de Universiteit Leiden in het kader van een samenwerkingsovereenkomst, dat zijn de tarieven van toepassing die in de overeenkomst opgenomen zijn. Collegegeld: ,- (collegejaar ) Tweede bacheloropleiding Ga je een tweede bacheloropleiding doen, dan betaal je daar veelal een instellingstarief voor, dat hoger is dan het wettelijk collegegeld. Voor studenten met de nationaliteit van een EER-land (Nederland, België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Kroatië, Letland, Liechtenstein, Litouwen, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk en Zweden), Suriname of Zwitserland, die na september 1991 al een bachelorgraad, doctoraal, ingenieurs- of hbo-diploma hebben behaald, geldt het volgende instellingstarief. 49

50 Instellingstarief: 9.500,- (collegejaar ) Let op! Voor studenten van buiten de EER, Suriname of Zwitserland geldt een ander tarief. Kijk daarvoor onder het betreffende kopje Studenten van buiten de EER, Suriname of Zwitserland. Weet je niet precies of het wettelijk collegegeld voor jou geldt, of dat je het instellingstarief moet betalen? Raadpleeg dan het stroomschema voor collegegeld van de tweede bacheloropleiding. Studentenleven Je studeert op de nieuwe, indrukwekkende locatie Wijnhaven in het Haagse stadscentrum. Den Haag is de internationale stad van vrede en recht, het politieke en het bestuurlijke centrum van Nederland. Daar krijg je vanzelf een brede blik op de wereld. Den Haag studentenstad Als groeiende en internationaal georiënteerde studentenstad biedt Den Haag jou een mooie mix voor een geweldige studententijd. Met de aanwezigheid van koning, regering, internationale gerechtshoven, ambassades en internationale bedrijven heeft Den Haag een groot internationaal aanzien. Ben je een echt stadsmens, of geniet je juist van de buitenlucht? In Den Haag kun je alle kanten op. Het Haagse strand is maar liefst elf kilometer lang en ligt op fietsafstand van de historische binnenstad. Als studentenstad heeft Den Haag een dynamisch verenigingsleven. Zo organiseert de Bestuurskundige Interfacultaire vereniging Leiden (BIL) excursies, inhousedagen, party s, studiereizen naar het buitenland en veel meer. Een goede mix tussen fun en studie! Het studentenleven van Wessel Vink Ouderejaars student Bestuurskunde 50

51 "Ik studeer in Den Haag, de hofstad, waar de studie zich onder mijn eigen ogen afspeelt. De stad heeft een fijne sfeer die internationaal, maar ook erg knus is. Ik roei in Den Haag regelmatig bij roeivereniging Argos en bezoek daar de wekelijkse borrel." Het studentenleven van Suzan Saris Ouderejaars student Bestuurskunde ''Ik ben tweedejaars en organiseer op dit moment de Lange Reis van de studievereniging B.I.L. naar Rusland. Vorig jaar heb ik in commissie Extern gezeten en komend jaar zal ik samen met 6 anderen het bestuur vormen. De B.I.L. organiseert borrels, feestjes en reizen maar ook excursies en lezingen. Hierdoor kun je over Bestuurskundig relevante onderwerpen meer leren en kun je jezelf verder ontwikkelen, bijvoorbeeld door activiteiten bij te wonen of door zelf een activiteit te organiseren. Daarnaast zit ik als studentlid in de Opleidingscommissie waarin we het onderwijs van de studie proberen te verbeteren. Ook heb ik een bijbaan als student-assistent bij een onderzoeksproject van de Universiteit Leiden.'' Studievereniging Als studievereniging vervult de B.I.L. een centrale rol in de opleiding Bestuurskunde. Zij vormt de schakel tussen de studenten en het instituut. Ook probeert zij voor de studenten de studie levendig te houden door allerlei activiteiten te organiseren, die de studenten laten kennismaken met het uiteindelijk werkveld waarin zij later terecht zullen komen. Daarnaast biedt de B.I.L. de mogelijkheid om studiegenoten beter te leren kennen en organisatorische talenten te ontwikkelen door het bezoeken van activiteiten of door het verrichten van commissie- of bestuurswerk. Voorlichtingsactiviteiten Hoe steekt de Bestuurskunde in elkaar? Wat kan ik er later mee doen? Is deze opleiding voor mij de juiste keuze? Wat biedt Den Haag studenten 51

52 aan voordelen? We bieden verschillende voorlichtingsactiviteiten om je te helpen bij je studiekeuze. Start hier je studiekeuze! Oriënteer je breed en maak kennis met alle studies van de Universiteit Leiden. Tijdens opleidingspresentaties van 45 minuten krijg je een goede indruk van bijvoorbeeld het vakkenpakket, de arbeidsmarkt en de onderwijsmethoden. Bezoek ook de informatiemarkt: onze studenten, docenten en studieadviseurs beantwoorden graag jouw vragen. Lees meer over de Open Dagen Ervaar het zelf. Tijdens Proefstuderen krijg je eerst uitleg over de samenhang van het programma en hoor je de ervaringen van huidige studenten. Vervolgens krijg je een hoor- en werkcollege samen met andere studiekiezers om een idee te krijgen van de stof en werkvormen. Je komt zo inhoudelijk meer te weten over de studie. Lees meer over Proefstuderen Sfeer proeven tijdens een reguliere dag op de universiteit? Een dagje meelopen bevestigt of een opleiding echt bij je past. Samen met zittende studenten woon je een college en werkgroep bij en proef je de sfeer van de opleiding. In de pauzes kun je vragen stellen en praten met studenten en docenten. Kijk wanneer jij een dagje mee kunt lopen 52

53 Proefstuderen bij Bestuurskunde 53

54 Stel je vragen aan onze voorlichters 54

55 Bestuurskunde heeft ook een studievereniging B.I.L. 55

56 Volg een hoorcollege als een echte student 56

57 Door een rondleiding ken je alvast het gebouw 57