Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Beenmergpunctie. rkz.nl

Transcriptie

1 Patiënteninformatie Beenmergpunctie rkz.nl

2 Uw afspraak U wordt verwacht op de polikliniek Interne Geneeskunde, 1 etage, balie E9 op: Om.uur. Na het melden kunt u plaatsnemen in de wachtkamer van de dagbehandeling A1. Indien u niet in de gelegenheid bent om de afspraak na te komen, wilt u deze dag dan afzeggen? Deze plaats is dan beschikbaar voor een ander. Het telefoonnummer is: Gaarne vragen naar de oncologie secretaresse. In verband met de beperkte ruimte kunt u niemand meenemen in de onderzoekkamer. Wanneer er onderzoek moet worden gedaan naar een eventuele beenmergziekte., kan er een botboring/beenmergpunctie gedaan worden om dit vast te stellen of uitsluiten en in welke fase de ziekte zich bevindt. Naar aanleiding van voorgaande onderzoeken die u heeft gehad, is het nodig om een kleine hoeveelheid beenmerg en/of stukje bot af te nemen. Het beenmerg en/of het stukje bot worden in het pathologisch laboratorium onderzocht op afwijkingen. Het onderzoek zelf (het inbrengen van de naald) duurt hooguit 5min, maar met de voorbereiding en het onderzoek in zijn geheel ongeveer min.

3 Beenmergpunctie Wat is beenmerg? Beenmerg bestaat uit een sponsachtige structuur met vloeibaar beenmerg. Het zit voornamelijk in platte botten. In het beenmerg worden de bloedcellen(rode en witte bloedcellen, bloedplaatjes) aangemaakt. Het beenmerg in de achterkant van het bekken en in het borstbeen zijn met een naald gemakkelijk en veilig te bereiken. Het beenmergonderzoek vindt meestal in de achterkant van de bekken plaats. Doel van het onderzoek: Bij een punctie in de beenmergholte kunnen twee soorten materiaal worden afgenomen: beenmergpunctaat: door de in het beenmerg ingebrachte naald worden met een spuit losse beenmergcellen opgezogen voor onderzoek en uitgestreken op een glaasje. Dit heet een beenmergpunctie. beenmergbiopt: de in het beenmerg gebrachte holle naald wordt ongeveer twee centimeter in de beenmergholte geschoven. Daardoor blijft in de naald een stuk beenmerg (met botdeeltjes) zitten, wat met de naald naar buiten wordt gebracht. Dit heet een beenmergbiopsie en is alleen mogelijk aan de achterzijde van het bekken. Beide materialen kunnen met dezelfde naald, door dezelfde gaatjes in de huid en het bot worden verkregen. U hoeft dus voor het verkrijgen van zowel de beenmergcellen als het stukje bot maar één keer geprikt te worden. Vrijwel altijd zijn zowel de beenmergcellen als het botstukje noodzakelijk voor onderzoek. Daarom worden meestal beide materialen tegelijk/na elkaar afgenomen. Het beenmergpunctaat (de losse beenmergcellen) wordt gebruikt voor microscopisch en soms ook DNA-onderzoek. De hematoloog beoordeelt het beenmergpunctaat m.b.v. de microscoop. Het DNA onderzoek vindt in het VUMC plaats. Het beenmergbiopt (het pijpje bot) wordt ontkalkt en daarna microscopisch bekeken door de patholoog. (deze uitslag duurt minimaal 1 week omdat het pas na ontkalken beoordeeld kan worden).

4 Voorbereiding onderzoek en medicijngebruik: Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen zoals Fenprocoumon, Acenocoumarol, Aspirine of Ascal? Geef dit dan door aan uw behandelend arts. Bij Acenocoumarol of Fenprocoumongebruik dient dit tijdelijk gestaakt te worden vóór de beenmergpunctie (streef INR < 2,0). Daarom dient u de datum van het geplande beenmergonderzoek tijdig door te geven aan uw trombosedienst, deze kan dan eventueel overbrugging regelen. Als u overgevoelig bent voor jodium, is het belangrijk dit te melden. In het ziekenhuis De verpleegkundige van de dagbehandeling komt u ophalen uit de wachtkamer en neemt u mee naar de behandelkamer. Hier vindt het onderzoek plaats. U krijgt een bed toegewezen. Het onderzoek zelf Doorgaans wordt geprikt aan de achterzijde van het bekkenbot links of rechts van de wervelkolom. U ligt op uw linker- of rechterzij. Alleen bij uitzondering wordt wel eens in het borstbeen geprikt. Als er in het borstbeen wordt geprikt, kan er alleen een beenmergpunctaat worden afgenomen. U neemt plaats op een bed of onderzoeksbank en wordt verzocht om de punctieplaats vrij te maken. Nadat de plaats is bepaald waar het punctaat/biopt wordt afgenomen, wordt de huid gedesinfecteerd met jodium of alcohol en daarna verdoofd. Vervolgens verdooft de hematoloog ook de plaats op het bot waar de naald in het bot zal worden geschoven. De hematoloog checkt of de verdoving voldoende is ingewerkt, waarna de bioptnaald wordt ingebracht en beenmerg wordt opgezogen. Op het moment dat de naald in het bot wordt gestoken, kunt u enig geduw voelen. Het moment van het opzuigen geeft een aparte korte pijnsensatie. Deze kan uitstralen tot de tenen. Na deze procedure wordt de naald nog iets dieper in het bot ingebracht om in de holle naald een pijpje bot te kunnen afnemen.

5 Beenmergpunctie Na het onderzoek Na het onderzoek wordt de plaats van het biopt afgedekt met een gaasje en pleister. U wordt verzocht om nog tien minuten op uw rug te blijven liggen. U drukt daarmee zelf de plek af. De verpleegkundige controleert of er geen sprake is van nabloeden. De pleister kan bij thuiskomst verwijderd worden. Na het onderzoek kunt u weer normaal autorijden, douchen en werken. U kunt last houden van een beurs gevoel op de punctieplaats. Dit moet na een aantal dagen wel overgaan. Complicaties Ernstige complicaties doen zich vrijwel nooit voor. Soms kan er een blauwe plek of een zwelling op de plaats van de punctie optreden. Ook kan de punctieplaats wat nabloeden. Mocht u vragen hebben dan kunt tijdens werkdagen van 8.30 uur tot uur contact opnemen met tel: vragen naar de oncologie secretaresse of buiten deze uren en in het weekend met de Spoedeisende hulp tel: De Uitslag De meeste uitslagen komen na ongeveer 1-2 weken terug uit het laboratorium. Enkele speciale uitslagen van onderzoeken van het beenmerg kunnen meer dan drie weken duren. Mocht u geen afspraak hebben bij de specialist waar u onder behandeling bent voor de uitslag, dan moet deze nog gemaakt worden. Deze bespreekt met u dan de definitieve resultaten en eventuele behandeling met u.

6 Tot slot Mocht u na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, stelt u deze dan gerust aan de specialist of aan de assistente van de desbetreffende specialist tel: Wanneer u voor de eerste keer in het ziekenhuis komt, kunt u zich laten registreren bij de centrale inschrijfbalie. Wanneer u al ingeschreven staat, maar de datum op uw patiëntensticker is verlopen, kunt u de gegevens laten controleren bij de inschrijfbalie. Het is belangrijk om uw verzekeringspasje en een geldig legitimatiebewijs mee te nemen.

7 Redactie: Afdeling Communicatie en Afdeling Interne geneeskunde Vondellaan LE Beverwijk Foto: Robert Koelewijn - JuistInBeeld.nl T : +31 (0) W : rkz.nl /RKZ.BrandwondencentrumBeverwijk /RodeKruisZH /company/rode-kruis-ziekenhuis Zorg van de Zaak Het RKZ maakt deel uit van het Zorg van de Zaak Netwerk. HD NL