KONINKLIJK S HERTOGENBOSCH MANNENKOOR

Transcriptie

1 KONINKLIJK S HERTOGENBOSCH MANNENKOOR JAARGANG 19 2 april 2017

2 2 Verjaardagen Agenda 2017 P. Altorf 18-4 G. v. Kasteren 23-4 L. v. d. Sanden 27-5 F. Reyner 8-6 A. v. Rosmalen 15-6 W. Curfs 18-6 G. v. Toorenburg 20-6 V. v. Geldrop 21-6 H. Arens 29-6 Colofon Redactie: Alfred van Egmond Harrie van Liebergen Jef Verouden. Redactieadres: Zevende Buitenpepers GC s-hertogenbosch adres: Vocaliteiten verschijnt eenmaal per kwartaal. De volgende uitgave verschijnt juli 2017 Kopij dient uiterlijk 15 juli 2017 te worden aangeleverd bij het redactiesecretariaat, bij voorkeur via Nieuwjaarsbijeenkomst bij Restaurant Croy in s-hertogenbosch Huldiging Toon en Vincent van Geldrop met hun 25-jarig actief lidmaatschap Aswoensdag; geen repetitie Algemene Ledenvergadering uur in De Slinger, Jan Schöfferlaan 3, alhier Mis voor de levende en uur overleden leden van het koor in de kapel van de Paters Kapucijnen, Van der Does de Willeboissingel 12, alhier Uitvoering van de Missa 11,00 uur Brevis van Joseph Haydn samen met het Deurne s Gemengd Koor in Deurne Uitvoering van de Missa uur Brevis van Joseph Haydn samen met het Deurne s Gemengd Koor in de St. Janskathedraal te s-hertogenbosch Start van de Masterclass uur Workshop met Martin Hurkens Vakantieperiode Koor t/m Eerste repetitie na de vakantie

3 Voorwoord Beste zangers, Langzaamaan gaan wij richting zomer en wij bereiden ons voor op een drietal uitvoeringen dit voorjaar. Als eerste zullen wij de mis voor alle levende en overleden leden gaan zingen in de R.K. Kapucijnenkerk aan de Does de Willeboissingel te 's-hertogenbosch op zondag 21 mei. Zondag 18 juni begeven wij ons naar Deurne om samen met het Deurne s Gemengd Koor een uitvoering te verzorgen in de mooie Willibrorduskerk. Als klapstuk zullen wij op zondag 25 juni, samen met onze vrinden uit Deurne, een optreden verzorgen in onze eigen Sint Jan te s-hertogenbosch. Het is erg lang geleden dat wij onze stemmen hebben laten schallen in de Sint Jan dus een mooi vooruitzicht voor ons allen. In het kader van werving van leden voor ons koor zijn wij in voorbereiding om op 25 juni samen met Martin Hurkens (winnaar van Holland Got Talent en inmiddels wereldberoemd in China) een koor/zangcursus op te starten. Zodra hier meer over bekend is laten wij u dit weten maar hou 25 juni niet alleen de ochtend maar ook de middag in elk geval vrij. Ik wens jullie veel leesplezier met deze nieuwe Vocaliteiten. Frans Reyner Preses Koninklijk 's-hertogenbosch Mannenkoor Inhoudsopgave Verjaardagen 2 Colofon 2 Agenda Voorwoord 3 Van de Bestuurstafel 4 Trink, Brüderlein trink! 6 De dokter vertelt.. 9 Workshop Masterclass 10 3

4 4 Van de Bestuurstafel In de vorige Vocaliteiten hebben we kort uit de doeken gedaan waarom het project voor ledenwerving niet is doorgegaan. Samen met andere koren uit de omgeving was het de bedoeling om daardoor nieuwe leden voor de koren te werven. Nu dit niet is doorgegaan moeten we zo snel mogelijk weer aan de bak om een ander project op te starten want aanwas van nieuwe leden is op dit moment van levensbelang voor het voortbestaan van ons koor. Alleen als alle actieve zangers van dit moment aanwezig zijn kunnen we met de nodige inspanning nog een behoorlijk goed concert geven. Maar dan moet ook iedereen er echt bij zijn en niet te vergeten zijn partij goed onder de knie hebben. Ook gelet op de gemiddelde leeftijd van onze koorleden mogen we niet verwachten dat ons koor dit nog lang kan volhouden. Daarom is aanwas van vooral jongere leden, zoals al gezegd, de sleutel tot het voortbestaan van ons koor. Op dit moment wordt het project opgestart om een koor- c.q. stemvormings-cursus te geven. Het ligt in de bedoeling om dit project feestelijk te starten met Martin Hurkens op zondagmiddag 25 juni a.s. in de Jacques Aartszaal (de grote zaal) bij De Slinger. Het is dan de bedoeling dat deze middag de aftrap wordt gegeven voor deze cursus. Hierna volgen nog 8 weken met op iedere woensdagavond vanaf uur een uur lang cursus. De eerste cursusdag hiervan begint dan na de vakantieperiode eind augustus. Martin Hurkens In de komende twee maanden wordt op alle mogelijke manieren reclame gemaakt hiervoor en wij hopen dan ook dat een groot aantal geïnteresseerden zich hiervoor inschrijven. Voor deze reclamecampagne wordt ook uw medewerking gevraagd om via Facebook en Whatsapp zoveel mogelijk mensen uit te nodigen om aan deze cursus deel te nemen. Wij zullen met ons allen er voor moeten zorgen dat dit project door ons enthousiasme aantrekkelijk is voor iedereen Bij de laatste bijeenkomst is ook Martin Hurkens er weer bij om de cursus enigszins feestelijk af te sluiten. En mocht de cursus een geslaagd project worden dan hopen wij natuurlijk dat er van de cursisten een aantal zich bij ons koor zullen aansluiten. *** Voor de komende maanden staan er enige optredens op het programma waarvoor ieder

5 van ons zich voor de volle 100% moet inzetten. De jaarlijkse mis voor de levende en overleden leden wordt ditmaal gehouden op zondag 21 mei a.s. wederom in de kerk van de Kapucijnen. Ook ditmaal konden wij weer rekenen op de medewerking van hen. Uitgevoerd wordt de Gregoriaanse mis met enige andere liederen. Op 18 juni a.s. wordt samen met het Deurne s Gemengd Koor in de St. Willibrorduskerk in Deurne de Missa Brevis van Joseph Haydn uitgevoerd. Medewerking hierbij wordt verkregen van Norbert Bartelsman die ons begeleid op het orgel en van Annelie Brinkhof die de solo in de Benedictus voor haar rekening neemt. Hiervoor zullen we nog wel enige repetities met elkaar moeten houden en wanneer en waar krijgt u zo snel mogelijk te horen. Op zondag 25 juni a.s. wordt deze zelfde mis ook weer met het Deurne s Gemengd Koor uitgevoerd maar St. Willibrorduskerk Deurne dan in de St. Janskathedraal hier in s-hertogenbosch. Ook hier bij zijn Norbert Bartelsman en Annelie Brinkhof aanwezig. Het is lang geleden dat wij als koor een optreden hebben verzorgd in de St. Jan. Laten wij er dan nu ook voor zorgen dat dit optreden voor onze medezangers uit Deurne maar ook voor onszelf en de kerkgangers echt feestelijk wordt. De Schola Cantorum in de St. Janskathedraal 5

6 Trink, Brüderlein trink! In mijn jeugd hadden wij thuis een kleine platenspeler van het merk Philips. Via een snoertje kon deze worden verbonden met de radio en wanneer men een van de witte toetsen aan de voorkant indrukte, kon men via die radio, een plaat beluisteren. Een van de eerste plaatjes en daardoor de meest gedraaide - geen LP - was die met het drinklied: Drink drink drink, gezongen door de Amerikaanse tenor Mario Lanza. ( ). Ondanks zijn Italiaans klinkende naam was hij een Amerikaan van geboorte die in Philadelphia ter wereld kwam als Alfredo Arnold Cocozza. Hij werd wereldberoemd met zijn vertolking van Caruso in de film: The great Caruso. De tot dan toe, grootste tenor ooit.! Totdat Lanza op het toneel verscheen. Het drinklied werd gecomponeerd door de Hongaars-Amerikaanse componist Sigmund Mario Lanza Romby ( ) op tekst van Dorothy Donelly. Maria Callas merkte ooit over Lanza op: Wat het me meest spijt is dat ik nooit heb mogen zingen met de grootste tenor die ik ooit heb gekend: Mario Lanza! Lanza overleed te Rome op 38-jarige leeftijd na een langdurig ziekbed. Via het drinklied van Lanza is het een kleine stap naar het welbekende Trink, trink, Brüderlein trink wat nog wel eens door een feestend gezelschap aangeheven wil worden, wanneer het gerstenat iets te rijkelijk heeft gevloeid. Veel componisten hebben drinkliederen geschreven en het Libiamo uit de opera La Traviata van Giuseppe Verdi, is daarvan een beroemd voorbeeld. Twee tonen en bijna iedereen herkent de beroemde aria met daarin de lofzang op de vrouw en de wijn. Ieder zichzelf enigszins respecterend zanger(es) heeft dit lied op het repertoire staan. Het Rosmalens Mannenkoor heeft ooit een concert verzorgd met enkel drinkliederen op het programma. Of daarbij ook gedronken werd is mij niet bekend. Evenmin in welke kennelijke staat de zangers huiswaarts keerden Drinklied uit La Traviata 6

7 Johan Sebastiaan Bach Een componist van wie men niet zou verwachten dat hij ook een drinklied heeft geschreven is Johann Sebastian Bach ( ). Nu moet ik er wel bij zeggen dat het hier een ode was aan een niet-alcoholhoudende drank. Het betreft een lofzang op de koffie, een drank waarvan hij blijkbaar erg genoot en er derhalve een cantate aan wijdde. Koffie was destijds nog wel een drank, waarvan men vermoedde dat die gevaarlijk was voor de jeugd en men er met mate mee diende om te gaan. Het is een van de weinig wereldse composities van de man, die naast heel veel kinderen (13) - waarvan er veel jong stierven - ook heel veel mooie muziek heeft gemaakt. Hij wordt beschouwd als een van de grootste onder de componisten en heeft een gigantisch repertoire achtergelaten. Het is misschien vloeken in de kerk, maar ik kan niet altijd gecharmeerd zijn van zijn muziek en hierbij volgt misschien nog wel een grotere vloek, wanneer ik via de koffiecantate van Bach, overstap op het bakkie leut, dat destijds muzikaal werd vertokt door Rita Corita ( ). Geboren als Hendrika Sturm, werd ze met haar Koffie, koffie lekker bakkie koffie. wereldberoemd in heel Nederland. Ik denk dat er geen Nederlander is die dit lied niet luidkeels, althans de eerste twee regels, kan meezingen. Het lied werd gecomponeerd door John Woodhouse, pseudoniem voor componist-accordeonist Johan Holshuysen. Rita Corita Don Giovanni en het standbeeld van de vermoordde Commodore E Eten en drinken in de klassieke muziek is meestal lichtvoetig van aard maar kan soms ook bedreigend zijn zoals in de opera Don Giovanni van Wolfgang Amadeus Mozart ( ). In deze opera heeft de Don Juan (Giovanni), iemand (de Commodore) vermoord en op de vlucht voor zijn belagers, belandt hij op het kerkhof waar zijn slachtoffer ligt begraven. Hij nodigt het standbeeld van zijn slachtoffer - dat op diens graf staat uit, om bij hem te komen dineren. Tot zijn grote schrik staat het standbeeld later daadwerkelijk bij hem op de stoep met drama- 7

8 tische gevolgen. Angstaanjagende muziek weet Mozart hier te componeren. Een lichtvoetige benadering van eten en drinken in de klassieke muziek is de compositie Alte Karbonaden van Paul Hindemith ( ). Hier componeert Hindemith een werk als parodie op de beroemde mars Alte Kameraden van componist Carl Teike ( ). Carl Teike In dit voor Hindemith tamelijk traditionele werk, neemt hij de klassieke componisten op de hak, door allerlei foute noten te verwerken in dit oorspronkelijk, typisch Duits, patriottische werk van Teike. Neemt hij hier wraak omdat hij door het opkomende nazisme moest vluchten uit zijn geboorteland? De lijst van composities waarin eten & drinken centraal staan is lang en veel componisten hebben dit thema dus gebruikt. De Bourgondiër Rossini heeft hierover diverse werken verstopt in zijn composities. Hij kon, zoals hij zei: zelfs een menukaart nog van muziek voorzien. Tot slot nog één compositie over eten drinken, en dat van een nog levende, klassiek componist. In het koorwerk Banquet Fugue van de Engelse toondichter John Rutter (1945 heden), laat hij in een nauwelijks te verstane tekst, de koorleden meerstemmig, over allerlei levensmiddelen zingen. Nog wel duidelijk herkenbaar zijn de woorden: pepper en Salt. Een Banquet Fugue is een overdadige maaltijd - meer een Bacchanaal - waarbij grote hoeveelheden voedsel en drank worden geconsumeerd. Effect daarvan kan zijn, dat er een overmatige gasophoping plaatsvindt. De ongeveer twee minuten durende compositie eindigt dan ook met het geluid van een enorme wind (lat. flatus), die door een van de zangers wordt (vrij) John Rutter gelaten. Iets voor ons koor om een keer uit te voeren? Wie van de bassen of tenoren die flatulerende solopartij krijgt toebedeeld, zal door de muziekcommissie of dirigent moeten worden bepaald. Op YouTube zijn meerdere uitvoeringen van dit werk te beluisteren. HvL 8

9 De dokter vertelt.. Toen ik Harry s verhaal gelezen had over orale en muzikale geneugten dat hij afsloot met een beschrijving van de compositie Le banquet fugue van de Engelse componist John Rutter waarbij in de finale een dikke scheet gelaten wordt, kreeg ik de kriebels te reageren op het artikel. De reden was dat enige uitleg over het fenomeen scheet of wind, in het medisch flatus, geen kwaad kan. Het fenomeen heeft met luchtstroming te maken waar wij zangers van alles en nog wat weten mede dankzij Jaap Smit: inademen-vasthouden-rustig uitademen. Het al of niet mooie geluid dat we door de luchtstroom produceren, komt door het trillen van de stembanden en het openhouden van de keel. Scheten of winden ontstaan door ontsnappen van lucht, darmgassen, uit de darmen waarbij door het passeren van de luchtstroom langs de anusspier deze kan gaan trillen waarbij aldus geluid, knetterend- sissend-ploffend, geproduceerd wordt. De lucht in darmen is afkomstig van ingeslikte lucht en van gassen die vrij komen bij de spijsvertering waarbij darmbacteriën een belangrijke rol spelen. We laten, meestal onbewust, zo n winden per dag, vaak tijdens de slaap. Soms kunnen we last van winderigheid, flatulentie, hebben. We klagen dan over een opgeblazen buik en veel scheten laten. De oorzaken zijn meestal te schielijk eten, onvol- doende kauwen, praten tijdens het eten waardoor er veel lucht ingeslikt wordt. Ook veel drinken van koolzuurhoudende drank en maaltijden met kool, uien, knoflook, bonen kunnen er debet aan zijn. De lucht van de daarbij vrijkomende gassen behoren niet tot de categorie van de eau de cologne of Chanel factor vijf. De behandeling van flatulentie is tamelijk eenvoudig door aanpassing van leefstijl en dieet. Een bij- zonder type mens is iemand die er genoegen in schept bewust scheten te laten. Zo n iemand noemen we een petomaan oftewel iemand die aan petomanie lijdt. Eind 19e eeuw werd een petomaan als kunstenaar beschouwd wanneer hij in staat was met flatuleren een liedje ten horen te brengen. Een bekende petomaan rond 1890 was de Fransman Joseph Pujol die met zijn scheetkunst o.a. de Marseillaise liet horen. Hopelijk zonder van te voren erwtensoep gegeten te hebben. 9

10 Scheet in het Frans is pet. Uit betrouwbare bron, de francofiel Wim Hoskam, hoorde ik, dat Napoleon Bonaparte toen deze s-hertogenbosch zag liggen dat de stad niet meer als een pet de l air beschouwde. Wim was er zelf niet bij maar ik denk dat het waar is. In ieder geval hebben we daar het woord Pettelaar aan overgehouden. Den Bosch kan dan misschien wel een scheet zijn maar wel een lekkere scheet. AvE Workshop Masterclass Koninklijk s-hertogenbosch Mannenkoor samen met Martin Hurkens. Het KHMK (1903) is voornemens om in het najaar van 2017 een workshop zingen te organiseren voor mannen die zich wel bij een koor zouden willen aansluiten maar menen, daarvoor niet over voldoende kwaliteiten te beschikken. Het KHMK bestaat inmiddels 114 jaar en heeft een lange traditie opgebouwd in het zingen van klassiek en hedendaags repertoire. Het koor bestaat momenteel uit ongeveer 25 personen en kan op korte termijn voor elke partij zangers gebruiken die er mede zorg voor dragen, dat het koor weer over voldoende kwaliteit en volume kan beschikken om dat enorme reservoir aan composities weer voor het voetlicht te brengen. Voor deze workshop heeft het koor de bekende zanger Martin Hurkens aangetrokken. Martien Hurkens won in 2010 de Holland s got talent wedstrijd op televisie. Sindsdien treedt hij nationaal en internationaal op als solist. Daarnaast geeft hij masterclasses aan individuele zangers en koren. Om kennis te maken met het KHMK en Hurkens, organiseert het Bossche Mannenkoor op 25 juni 2017 een introductiebijeenkomst in De Slinger in s-hertogenbosch waar geïnteresseerden zich kunnen aanmelden voor deze workshop met als tweede doel lid te worden van het illustere gezelschap van voornoemd koor om vervolgens in een ontspannen sfeer een keer per week de repetities op woensdagavond bij te wonen. De aandacht van het Bossche mannenkoor richt zich voornamelijk op alle mannen in het 10

11 algemeen die van zingen houden. Denk hierbij aan 50 plussers die over wat meer vrije tijd beschikken. Het KHMK is in de loop van al die jaren uitgegroeid tot een vriendenclub die elke woensdagavond in ontspannen sfeer onder de bezielende leiding van dirigent Math Dirks repetitie houden. Drie tot vier keer per jaar probeert het koor een publiekelijk optreden te verzorgen in Den Bosch of omgeving. Daarnaast werkt het koor ook regelmatig samen met andere koren om daarmee een groter muzikaal project te kunnen uitvoeren. Het feit dat het koor al bijna 115 jaar bestaat, laat zien dat het mannengezelschap over een behoorlijke vitaliteit beschikt en in staat is gebleken vele leden al tientallen jaren aan zich te binden. Kortom het moet als een eer en voorrecht worden beschouwd om lid te mogen worden of kunnen zijn van dit voor de stad Den Bosch inmiddels onmisbare koor. Schema: De Slingerl te 's-hertogenbosch op 25 juni om uur Masterclass Martin Hurkens V.a. woensdag 23 augustus 8 woensdagen van uur workshop onder leiding van Math Dirks (professionele zanger en dirigent) Afsluitende bijeenkomst onder leiding van Martin Hurkens Kosten voor het gehele traject 40,00 per persoon Tijdens de eerste en laatste bijeenkomst is uw eventuele partner natuurlijk ook welkom Aanmeldingen graag voor 15 juni via jverouden@boschmannenkoor.nl of Kom mannen van Den Bosch en directe omgeving en meldt U massaal aan voor deze Masterclass - workshop. De volgende Vocaliteiten verschijnt juli

12 Sociaal Culturele Accomodatie De Slinger Repetitielokaal van ons koor aan de Jan Schöfferlaan 3 in s-hertogenbosch Vocaliteiten van Koninklijk s-hertogenbosch Mannenkoor Redactieadres: Zevende Buitenpepers GC s-hertogenbosch info@boschmannenkoor.nl