Grammaticablad Latijn
|
|
- Erna Eilander
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Zelfstandige naamwoorden = onderwerp = meewerkend voorwerp = lijdend voorwerp = bijwoordelijke bepaling = bijvoeglijke bepaling De woorden uit de derde groep met een meervoud op -a n altijd ondig. De woorden uit de derde groep met een meervoud op -es n mannelijk of vrouwelijk, nooit ondig. Het geslacht moet je opzoeken in de woordenlijst. De uitgang genitivus is -um. Van een aantal zelfst. Naamw. Is de genitivus echter -ium. (bijv. bij navis) Groep 1 Groep 2 Groep 3 serv-a serv-am serv-a serv-us serv-i serv-o serv-um serv-o puer puer-i puer-o puer-um puer-o bell-um bell-i bell-o bell-um bell-o nav-is nav-is nav-i nav-em nav-e pater patr-is patr-i patr-em patr-e mater matr-is matr-i matr-em matr-e nomen nomin-is nomin-i nomen nomin-e serv-arum serv-as serv-i serv-orum serv-os puer-i puer-orum puer-is puer-os puer-is bell-a bell-orum bell-is bell-a bell-is nav-es nav-ium nav-ibus nav-es nav-ibus patr-es patr-um patr-ibus patr-es patr-ibus matr-es matr-um matr-ibus matr-es matr-ibus nomin-a nomin-um nomin-ibus nomin-a nomin-ibus slavin slaaf jongen oorlog schip vader moeder naam Vocativus De naaal vocativus wordt gebrut als men iemand aanspreekt. Alleen bij de woorden op -us uit groep 2 heeft de vocativus een andere uitgang (-e). In alle andere gallen is hij gelijk aan de nominativus. Persoonlijke voornaamwoorden De dativus vertaal je met aan of voor. De ablativus vertaal je met met of door. De genitivus vertaal je met van. 1e persoon ego = mihi = mij me = mij me = mij 2e persoon tu = tibi = jou te = jou te = jou is = hij eius = hem ei = hem eum = hem eo = hem 3e persoon ea = eius = haar ei = haar eam = haar ea = haar id = het eius = het ei = het id = het eo = het Persoonlijke voornaamwoorden kunnen ook wederkerend gebrut worden. Dat nos = vos = ei = eae = ea = betekent dat degene waarop de handeling gericht eorum = hen earum = hen eorum = hen is ook het onderwerp van de zin is. nobis = ons vobis = eis = hen eis = hen eis = hen Bij de eerste persoon wordt me (mezelf) nos = ons vos = eos = hen eas = hen ea = hen gebrut, bij de tweede persoon te (jezelf), nobis = ons vobis = eis = hen eis = hen eis = hen bij de derde persoon wordt bij de dativus sibi (zich) gebrut en bij de accusativus en de ablativus se (zich) gebrut. In een A.c.I. wordt se vertaald met hij of (/). Bezittelijke voornaamwoorden Het bezittelijke voornaamwoord staat in dezelfde naaal, getal en geslacht als het zelfstandig naamwoord dat erbij hoort. (congruentie) Als het Latijn de bezitter van de 3e persoon (n, haar, hun) wil aanduiden, wordt gebru gemaakt van de genitivus van het pers. voornaamwoord (eius, eorum, earum) meus tuus noster vester suus mea tua nostra vestra sua meum tuum nostrum vestrum suum mijn jouw ons/onze n/haar/hun Suus wordt gebrut als wederkerend bezittelijk voornaamwoord van de derde persoon. Het cogrueert met het zelfstandig naamwoord waar het bijhoord. me-us rum s e e m e rum s mijn rum
2 Bijvoegelijk naamwoord Het bijvoegelijk naamwoord staat in dezelfde naaal, getal en geslacht als het zelfstandig naamwoord dat erbij hoort. (congruentie) Er n enkele bijv. naamw. op -er met in de een aparte vorm voor mannelijk, vrouwelijk en ondig. Deze worden verbogen als fortis. (woordenlijst: acer, acris, acre) magn-us e e m pulcher e e m rum s e rum s rum rum s e rum s rum groot mooi s s fort-em s s fort-em fort-e s fort-e s ingent-em s ingent-em s um um a um a um bus bus um bus bus a um bus a bus groot reusachtig Bijwoord Bijwoorden worden gormd van bijvoeglijke naamwoorden. Als de bijw. gormd worden van de bijv. naamw. op -us of -er krijgen ze de uitgang -e. (magne, pulchre) Als bijw. gormd worden van de bijv. naamw. op -is of -ns krijgen ze de uitgang -ter. (fortiter, ingentiter) Een bijwoord heeft altijd dezelfde vorm! Er n ook woorden die alleen maar bijwoord kunnen n, bijv. Iterum (weer) of iam (reeds). Aanzende voornaamwoorden hic hunc hanc hac ille us illum illo us m illud us illud illo iste us istum isto us m istud us istud isto hi horum hos hae harum has horum illorum illos e rum s illorum istorum istos e rum s istorum deze, dit die, dat (daar bij hem) deze, dit (daar bij jou)
3 Betrekkelijk voornaamwoord (relativum) Een relativum verst naar een woord in het voorafgaande dat dezelfde geslacht en getal heeft als het relativum. De naaal hoeft niet met elkaar overeen te komen. De naaal wordt bepaald door de functie die het relativum in de bijzin heeft. Een relativum vertaal je in de naaallen nominativus en accusativus met die of dat. Gebru bij de naaallen genitivus, dativus en ablativus de hulpwoorden die bij deze naaallen horen: van, aan/voor of met/door s quam qua quarum quas d d Vragend voornaamwoord Je kunt in het Latijn op verschillende manieren vragen formuleren. 1. Door middel van een vraagwoord. 2. Door middel van het signaalwoordje -ne. Je kunt -ne niet vertalen. 3. Door middel van een vragend voornaamwoord s s d d Het vragend voornaamwoord kan zelfstandig en bijvoeglijk gebrut worden. Een zelfstandig vragend voornaamwoord wil zeggen dat er geen ander zelfstandig naamwoord met dezelfde naaal, getal en geslacht naast staat. Het vragend voornaamwoord vertaal je dan met wie? of wat?, wie? gebru je bij het mannelijk en het vrouwelijk, wat? bij ondig. s s Als het zelfstandig naamwoord bijvoeglijk is gebrut wil dat zeggen dat er een zelfstandig naamwoord met dezelfde naaal, getal en geslacht bijhoort. Het vragend voornaamwoord vertaal je dan met welke?. A.c.I accusativus cum infinitivo Als woorden in een zin letterlijk worden aangehaald spreken we van een directe rede. Voorbeeld: Mrouw Ziengs zegt: dit is een goed grammaticablad. Als woorden in een zin niet letterlijk worden aangehaald spreken we van een indirecte rede. Voorbeeld: Mrouw Ziengs zegt dat dit een goed grammaticablad is. Een A.c.I. komt in het Latijn erg veel voor. Je kunt haar verwachten achter veel werkwoorden waar je in het Nederlands het verbindingswoordje dat achter kunt zetten. Als je in een zin zo n werkwoord tegenkomt en er staat een accusativus met een infinitivus achter heb je te maken met een A.c.I. Vertaling A.c.I.: 1. Vertaal het vervoegde werkwoord en zet er het woord dat achter. 2. Vertaal de accusativus alsof het een nominativus is. 3. Vertaal de infinitivus alsof het een vervoegd werkwoord bij het onderwerp is. 4. Vertaal de rest van de zin. Let op: 1. Als er meerdere accusativi in een zin staan, vertaal dan altijd de eerste accusativus die je tegenkomt als nominativus. 2. Als het vervoegde werkwoord in de verleden tijd staat, dan wordt de hele zin verleden tijd. a. Laocoön dicit Graecos dolum parare. Laocoön zegt dat de Grieken een list voorbereiden. b. Laocoön dixit Graecos dolum parare. Laocoön zei dat de Grieken een list voorbereidden. c. Laocoön dicit Graecos dolum paravisse. Laocoön zegt dat de Grieken een list voorbereid hebben. d. Laocoön dixit Graecos dolum paravisse. Laocoön zei dat de Grieken een list voorbereid hadden.
4 Congruentie van het naamwoordelijk deel van het gezegde In het Latijn congrueert het naamwoorelijk deel van het gezegde in geslacht, naaal en getal met het onderwerp van de zin. Dit kan ook met het lijdend voorwerp van de zin, maar dan alleen bij een A.c.I. Predicatie bepaling Een predicatie bepaling is enerds met een naamwoord verbonden als bijvoegelijke bepaling, anderds heeft het de functie als bijwoordelijke bepaling bij het gezegde. Een predicatie bepaling die uit een zelfstandig naamwoord bestaat, wordt met als vertaald. Een bijvoegelijk naamwoord kan op twee manieren vertaald worden: 1. Gewoon als bijvoegelijk naamwoord 2. Predicatief (vertalen met als) Vorming Tegenwoordig deelwoord (participium praesentis activi / p.p.a) Voorbeelden van tegenwoordige deelwoorden in het Nederlands n gillend, lachend, pratend, enz. Een tegenwoordig deelwoord is in het Nederlands te herkennen aan de kenmerkende letters nd. m m Een p.p.a is in het Latijn een werkwoordsvorm met naaallen. Een p.p.a. wordt gormd door achter de stam van een werkwoord uitgangen te plaatsen. Een p.p.a past zich aan in getal/geslacht/naaal aan het woord waar het bij hoort, net zoals een bijvoeglijk naamwoord dit doet. Het congrueert dus vaak (maar niet altijd) met een naamwoord. um um a um a Vertaling p.p.a De zin canes latrantes non mordent kun je op vier verschillende manieren vertalen: a. Blaffende honden bijten niet. b. Honden, die blaffen, bijten niet. c. Blaffend bijten honden niet. d. Honden bijten niet, hoewel/omdat/terl/wanneer blaffen. Het Latijn maakt het meest gebru van de vertalingsmogelijkheden c en d. De context én het eigen taalgoel maakt echter duidelijk welke vertaling binnen de context van een verhaal de meest gewenste is. Let op: 1. Indien een p.p.a niet met een naamwoord overeen komt in naaal/getal/geslacht, maak je altijd gebru van vertalingsmogelijkheid 1 en zet je voor het p.p.a. een lidwoord. 2. Vertaal een p.p.a. nooit als het hoofdwerkwoord van een zin!
5 Vervoeging van het latijnse werkwoord Actief Als een werkwoord actief word gebrut verricht je de handeling zelf. Praesens T.T. Imperfectum Nooit vertalen met hebben. vb. Ik schreeuwde Perfectum Vertalen met hebben of zonder hebben. vb. Ik schreeuwde vb. Ik heb gescheeuwd Plusquamperfectum V.V.T. Altijd vertalen met hadden. vb. Ik had gescheeuwd Imperativus a-stam e-stam i-stam mk-stam clam-o clama-s clama-t clama-mus clama-tis clama-nt clama-bam clama-bas clama-bat clama-bamus clama-batis clama-bant clamav-i clamav- clamav-it clamav-imus clamav- clamav-erunt clamav-eram clamav-eras clamav-erat clamav-eramus clamav-eratis clamav-erant clama clama-te ti time-s time-t time-mus time-tis time-nt time-bam time-bas time-bat time-bamus time-batis time-bant timu-i timu- timu-it timu-imus timu- timu-erunt timu-eram timu-eras timu-erat timu-eramus timu-eratis timu-erant time time-te audi-o audi-s audi-t audi-mus audi-tis audi-u-nt audi-e-bam audi-e-bas audi-e-bat audi-e-bamus audi-e-batis audi-e-bant audiv-i audiv- audiv-it audiv-imus audiv- audiv-erunt audiv-eram audiv-eras audiv-erat audiv-eramus audiv-eratis audiv-erant audi audi-te reg-o reg-i-s reg-i-t reg-i-mus reg-i-tis reg-u-nt reg-e-bam reg-e-bas reg-e-bat reg-e-bamus reg-e-batis reg-e-bant rex-i rex- rex-it rex-imus rex- rex-erunt rex-eram rex-eras rex-erat rex-eramus rex-eratis rex-erant reg-e reg-i-te Infinitivus clama-re time-re audi-re reg-e-re t.t. schreeuwen vrezen horen regeren hij//het hij//het hij//het hij//het Vervoeging esse en posse De vormen van posse n samengesteld uit pot- /posplus de vormen van het werkwoord esse. Praesens T.T. sum es est sumus estis sunt possum potes potest possumus potestis possunt hij//het Imperfectum Nooit vertalen met hebben. eram eras erat eramus eratis erant poteram poteras poterat poteramus poteratis poterant hij//het Perfectum Vertalen met hebben of zonder hebben. fui fu fuit fuimus fu fuerunt potui potu potuit potuimus potu potuerunt hij//het Plusquamperfectum V.V.T. Altijd vertalen met hadden. fueram fueras fuerat fueramus fueratis fuerant potueram potueras potuerat potueramus potueratis potuerant hij//het n kunnen Imperativus es este potes poteste Infinitivus esse posse t.t. n kunnen
Samenvatting Latijn Grammatica t/m les 19
Samenvatting Latijn Grammatica t/m les 19 Samenvatting door een scholier 664 woorden 9 maart 2017 7,6 18 keer beoordeeld Vak Methode Latijn Disco Naamwoord Zelfstandig naamwoord Groep 1 Groep 2 Groep 3
Nadere informatieGrammaticablad Latijn
Zelfstandige naamwoorden = onderwerp = meewerkend voorwerp = lijdend voorwerp = bijwoordelijke bepaling = bijvoeglijke bepaling De woorden uit de derde groep met een meervoud op -a n altijd ondig. De woorden
Nadere informatieGrammaticablad Latijn
Zelfstandige naamwoorden = onderwerp = meewerkend voorwerp = lijdend voorwerp = bijwoordelijke bepaling = bijvoeglijke bepaling De woorden uit de derde groep met een meervoud op -a n altijd ondig. De woorden
Nadere informatieMannelijk Vrouwelijk Onzijdig de slaaf de meester het gevecht het land het beest enkelvoud nominativus genitivus accusativus
ZELFSTANDIG NAAMWOORD Mannelijk Vrouwelijk Onzijdig de slaaf de meester het gevecht het land het beest enkelvoud nominativus genitivus accusativus meervoud nominativus genitivus accusativus BIJVOEGLIJK
Nadere informatieInhoud. Verantwoording. Waarom Latijn? Van niets tot wereldmacht.
Inhoud Verantwoording. Waarom Latijn? Van niets tot wereldmacht. Les 1. De uitspraak. De zin. Het werkwoord. De naamvallen. Inleiding Tekst 1. Tekst 1.1 Les 2 Aemulatio. De genitivus. De geslachten van
Nadere informatieDe imperativus... 2 De dativus... 2 Gebruik van de dativus... 2 De vocativus... 2 De Romeinse goden... 2 Tekst Tekst
LANG LEVE LATIJN! Inhoud Verantwoording.... 2 Waarom Latijn?... 2 Van niets tot wereldmacht.... 2 Latijn heeft Europa voor de eerste maal verenigd.... 2 Een mythisch begin.... 2 Het begin van Rome....
Nadere informatieLATIJN IS DOOD. LANG LEVE LATIJN!
LATIJN IS DOOD. LANG LEVE LATIJN! Inhoud Verantwoording.... 7 Waarom Latijn?... 9 Van niets tot wereldmacht.... 11 Latijn heeft Europa voor de eerste maal verenigd.... 11 Een mythisch begin.... 11 Het
Nadere informatieLATIJN IS DOOD. LANG LEVE LATIJN!
LATIJN IS DOOD. LANG LEVE LATIJN! 1 2 Inhoud Verantwoording.... 9 Waarom Latijn?... 12 Van niets tot wereldmacht.... 15 Latijn heeft Europa voor de eerste maal verenigd... 15 Een mythisch begin... 15 Het
Nadere informatieHET VOORNAAMWOORD. 1. Persoonlijk voornaamwoord. a) Het persoonlijk voornaamwoord van de 1ste en 2de persoon. 1 persoon. 2 persoon
1. Persoonlijk voornaamwoord HET VOORNAAMWOORD a) Het persoonlijk voornaamwoord van 1ste en 2 persoon ste 1 persoon Nom. ego (ik) nos (wij) Voc. -- -- Gen. mei nostri, nostrum Dat. mihi nobis Acc. me nos
Nadere informatieIk weet wat ik doe! Hand-out bij workshop Inès Koudijs
Ik weet wat ik doe! Hand-out bij workshop Inès Koudijs 16-09-2016 Verzuipen, watertrappelen of zwemmen? ehaal je zwemdiploma Latijn of Grieks! Met de insteek van een diploma, of (met eigen vereisten) krijgen
Nadere informatieDe verbuiging/uitgangen van Iuppiter.
De Miminumlijst Latijn en het woordenboek La/Ne (AUP) Suzanne Adema In onderstaande tabel staat van alle onderdelen van de Minimimlijst Latijn of ze terug te vinden zijn in het La/Ne van Amsterdam University
Nadere informatieblz. verwijzen naar Kosmos 1 Woorden en Grammatica, 2006 1 e druk
Grieks Klas Periode Periode PTA 0 03 blz. verwijzen naar Kosmos Woorden en Grammatica, 006 e druk Kosmos Het Griekse schrift, les A en B Het Griekse schrift (voor de kerstvakantie) Grammatica: Grieks alfabet
Nadere informatieDe geslachtsregels van de a-, o-, u- en e-stammen, inclusief de uitzonderingen manus en domus. Van de medeklinkerstammen de regels:
De minimumlijst Latijn bestaat uit drie delen: I vormleer, II syntaxis en III stilistische middelen. Deel I en II bevatten een opsomming van de taalkundige verschijnselen die kandidaten moeten kennen en
Nadere informatieOnze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren CAPUT SECUNDUM TAALSTUDIE. Werkwoorden vervoegen
CAPUT SECUNDUM TAALSTUDIE Werkwoorden vervoegen 1. De infinitief In de woordenlijst vinden we de woorden altijd in dezelfde vorm. Deze vorm, die we het grondwoord noemen, is voor een werkwoord de infinitief..
Nadere informatiePTA Latijn Leerjaar 1 2013-2014
PTA Latijn Leerjaar 03-04 Periode Periode Periode Leerstof Weging toets Weging voor Disco les t/m 4. De Romeinen: hun taal en cultuur. De wereld van de goden Tekst: Jupiter en zijn broers, Jupiter en zijn
Nadere informatieOnze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be CAPUT PRIMUM. De uitspraak van het Latijn
CAPUT PRIMUM De uitspraak van het Latijn 1) Pegasus p. 12: het Latijn en zijn dochtertalen Kaart 1 : Het Latijn (de taal van Latium) werd gesproken in het Romeinse rijk. Kaart 3 : Het Latijn leeft voort
Nadere informatieOVERZICHT ZELFSTANDIG NAAMWOORD
OVERZICHT ZELFSTANDIG NAAMWOORD NAAMVAL / DECLINATIE dochter heer oorlog stad naam enkelvoud 1 e declinatie 2 e declinatie 3 e declinatie nominativus filia dominus bellum urbs -- nomen -- genitivus filiae
Nadere informatieELO opdrachten les 9 Bestudeer eerst pagina
ELO opdrachten les 9 Bestudeer eerst pagina 67-69. 1. herhaling van het praesens, perfectum en imperfectum ken je nog de vormen van het praesens en van de andere verleden tijden, het imperfectum en perfectum?
Nadere informatieBeknopte grammatica. voor. de cursus. Grieks van het Nieuwe Testament
Beknopte grammatica voor de cursus Grieks van het Nieuwe Testament versie 1.0 Menno Haaijman scripture4all.org Tijdens de try-out voor de cursus bleek dat veel, zo niet alle, toehoorders de Nederlandse
Nadere informatieZinsontleden en woordbenoemen groep 7/8
Zinsontleden en woordbenoemen groep 7/8 Naam: 1 Inhoudsopgave: 3 - Onderwerp 4 - Persoonsvorm 5 - Gezegde 6 - Lijdend voorwerp 7 - Meewerkend voorwerp 8 - Werkwoorden 8 - Zelfstandig naamwoorden 9 - Bijvoeglijk
Nadere informatieNaam: Mijn doelenboekje. Grammatica. Werelden - Eilanden - Dorpen 5 / 6 / 7 / 8.
Naam: Mijn doelenboekje Grammatica Werelden - Eilanden - Dorpen 5 / 6 / 7 / 8 www.gynzy.com Inhoud & Legenda In dit doelenboekje zijn de volgende Werelden te vinden: Taalkundige ontleding...3 Redekundige
Nadere informatie2 Правописание Spelling 11 Hoofdletters en kleine letters 11 Klinkers na de sisklanken ж, ч, ш, щ / г, к, х / ц 12 Interpunctie 12
Inhoudsopgave 1 Русский алфавит Het Russische alfabet 10 2 Правописание Spelling 11 Hoofdletters en kleine letters 11 Klinkers na de sisklanken ж, ч, ш, щ / г, к, х / ц 12 Interpunctie 12 3 Фонетика Fonetiek
Nadere informatieTekst 5 ., ; + overtreffende trap. ' =. Verbinden
Tekst 5 Socrates krijgt vroeg in de ochtend in de gevangenis bezoek van zijn vriend Crito. Omdat Socrates nog ligt te slapen, heeft hij zijn binnenkomst niet meteen opgemerkt. Zodra hij wakker is, begint
Nadere informatiea. Leerlingen kiezen de brieftypen en talige verschijnselen uit lijsten
Aan de docent Tijdens de VCN Nazomerconferentie in 2014 hebben we in onze lezing over het examenpensum Latijn 2015: Epistula genera multa, brieftypen tekstlinguïstiek en vertalen beargumenteerd dat leerlingen
Nadere informatieAntwoorden Nederlands Ontleding
Antwoorden Nederlands Ontleding Antwoorden door een scholier 1587 woorden 27 april 2010 5,8 10 keer beoordeeld Vak Nederlands Taalkundig ontleden; Lidwoorden; Een lidwoord hoort altijd bij een zelfstandig
Nadere informatieWerken met Pallas, Minerva en Fortuna Leerlingomgeving
Via methodewebsite www.emma.eisma.nl of de ELO van de school Werken met Pallas, Minerva en Fortuna Leerlingomgeving servicedesk@eisma.nl 088-2944880 Inhoud Het kiezen van een les... 3 De onderdelen aan
Nadere informatieEindexamen Grieks vwo 2005-II
4.1 Beoordelingsmodel voor de vragen Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 Een Grieks gezantschap in Syracuse 1 µ µ (regel 3-4). Wanneer alleen als antwoord is
Nadere informatieLeren van woorden Herhalen en consolideren van kennis van woorden uit leerjaar 1 en 2.
Leerlijn Latijn Leerjaar 3 ( zelfstandige gymnasia klas 3, scholengemeenschap klas 4) - heeft betrekking op leerstof - heeft betrekking op vaardigheden Kernconcept Inhoud Eisen aan de leerling Activiteit
Nadere informatieGRIEKSE TAAL EN LITERATUUR VWO
GRIEKSE TAAL EN LITERATUUR VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2015 juni 2014 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor
Nadere informatieDISCO I LES 1 16 AANTEKENINGEN BIJ DE GRAMMATICA
DISCO I LES 1 16 AANTEKENINGEN BIJ DE GRAMMATICA STRABRECHT COLLEGE GELDROP Harrie W. M. Habets - MMXII DISCO I aantekeningen bladzijde 1 I N H O U D S O P G A V E 0 Mijn eerste Latijn [2] 1 Uitspraak
Nadere informatieSamenvatting Frans Stencil Franse tijden
Samenvatting Frans Stencil Franse tijden Samenvatting door een scholier 2255 woorden 17 juli 2006 5,6 431 keer beoordeeld Vak Frans Présent ( Tegenwoordige tijd ). De présent is de tegenwoordige tijd.
Nadere informatieLES 13 EEN NIEUWE FAMILIE
LES 13 EEN NIEUWE FAMILIE nieuw en anders Natuurlijk ken je Julius Caesar, de Romeinse generaal die tweeduizend jaar geleden Gallië veroverde. Maar heb je wel eens goed naar zijn naam gekeken? Het eerste
Nadere informatieDe zin onderwerp gezegde Opdracht 1.
De zin Hij loopt. is een van de kortste zinnen die je kunt bedenken. Een zin bestaat in ieder geval uit een onderwerp (hij) en een gezegde (loopt). Natuurlijk kun je veel langere zinnen bedenken, maar
Nadere informatiePTA leerjaar
PTA leerjaar 07-08 Grieks Klas PTA 07 08 Soort toets ARGO Thema BEGIN les en gemiddelde so s x Periode Taal: Alfabet Lidwoord Getal De Griekse zin, partikels Cultuur: Proloog: Hellas Epos Mythe en het
Nadere informatieHANDLEIDING DIDASKO. Grieks / Latijn
HANDLEIDING DIDASKO Grieks / Latijn INHOUDSOPGAVE Installatie 1 Indeling scherm 1 WERKING 2-6 Openen 2 Instellen vensters 2 Woord 2 Woordenlijst 2 Notities 2 Printen / bewaren 3 Grammatica 3 Rechter muisknop
Nadere informatieEindexamen Grieks vwo 2005-I
4.1 Beoordelingsmodel voor de vragen Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 Alexander op bezoek in Athene 1 D 2 (toen) hij Alexandros (met de desbetreffende missie)
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende regel De stam van werkwoorden kunnen noteren
Nadere informatieOnline cursus spelling en grammatica
Handleiding Online cursus spelling en grammatica Het hoofdmenu In het hoofdmenu kun je links op een niveau klikken. Daarnaast zie je een overzicht van de modules die bij dit niveau horen. Modules Rechts
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Vak: Nederlands Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2016-2017 Lesperiode: 1 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
Nadere informatieSamenvatting Latijn Grammatica
Samenvatting Latijn Grammatica Samenvatting door een scholier 3411 woorden 11 november 2008 5,4 173 keer beoordeeld Vak Methode Latijn Fortuna 1. Latijn Grammatica Fortuna a. Hoofdstuk 3 Lidwoord: Het
Nadere informatieVisuele Leerlijn Taal
Visuele Leerlijn Taal www.gynzy.com Versie: 05-09-2019 Taalbegrip Abstracties Probleem & oplossing Zender & ontvanger Functies van taal Discussie Standpunt & argument Feit & mening Illustratie (als voorbeeld)
Nadere informatieBenodigde voorkennis taal verkennen groep 5
Taal actief 4 taal verkennen groep 5-8 taal verkennen groep 5 In dit document een overzicht opgenomen van de benodigde voor de lessen Taal verkennen groep 5. Deze kenn maakt onderdeel uit van de leerlijn
Nadere informatieWoordsoorten. Nederlands. Aanwijzend voornaamwoord. Onderschikkend voegwoord. Persoonlijk voornaamwoord. Betrekkelijk voornaamwoord
Woordsoorten Nederlands Aanwijzend voornaamwoord Betrekkelijk voornaamwoord Bezittelijk voornaamwoord Bijvoeglijk gebruikt werkwoord Bijvoeglijk naamwoord Bijwoord Bijzin Hoofdzin Hulpwerkwoord Koppelwerkwoord
Nadere informatieOnderdeel: LEZEN Docent: RKW Algemene informatie: Wat moet je kennen: Wat moet je kunnen: Toetsing:
Rapportperiode 1 Vak: Nederlands Onderdeel: LEZEN Docent: RKW 1 Aantal lessen per week: 4 Methode: Lees Mee Hoofdstuk: Blok 1 t/m 6 Blz. Weging: 1x 3x woordmixtoets 3x leestoets In totaal 6 cijfers Studievaardigheden:
Nadere informatieSpiekkaart. Persoonsvorm - p.v.
Persoonsvorm - p.v. DE PERSOONSVORM IS EEN WERKWOORD 1. 2. 3. Zet de zin in een andere tijd: Muis schrijft een brief. Muis schreef een brief. Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm. Maak van de
Nadere informatieBIJBELS GRIEKS LES 11
Pagina:1 11.1 Nieuwe verbuigingen Straks zult u de "bergrede" gaan lezen. In deze bergrede komt het woordje "berg" voor. Het Griekse woord voor "de berg" is. Dit woord is onzijdig en wordt niet als verbogen.
Nadere informatieGrammaticaboekje NL. Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden.
9 789082 208306 van Om een beeld te krijgen van de inhoud: De inhoudsopgave, een paar onderwerpen en de eerste bladzijde van de trefwoorden. Opzoekboekje voor leerlingen in klas 1 tot en met 3 in de onderbouw
Nadere informatieExtra oefeningen bij Pegasus1, Caput 2
Extra oefeningen bij Pegasus1, Caput 2 OEFENINGEN OP DE ESSE EN POSSE 1. Noem de persoon, het getal en geef weer met het juiste onderwerp. persoon en getal vertaling (met O) sumus est possum potes sunt
Nadere informatieinstapkaarten taal verkennen
-b fl41..- 1 rair î ; : ; - / 0 t- t-, 9 S QURrz 71 1 t 5KM 1o r MALNBERG St 4) 4 instapkaarten ji - S 1,1 1 thema 5 1 les 2 S S S - -- t. Je leert hoe je van het hele werkwoord een voltooid deelwoord
Nadere informatieBIJBELS GRIEKS LES 8
Pagina:1 8.1 De aoristus medium Voordat we zo het lezen van een stuk uit Johannes 3 gaan voorbereiden eerst nog de aoristus medium en de conjunctivus en het woordje Hieronder vindt u nog naast elkaar de
Nadere informatieDe Edukese Taal Edukeser Språkerne. Door Lars
De Edukese Taal Edukeser Språkerne Door Lars Fonologie Letter IPA Letter IPA A ɐ P B b Q C ʃ / k * R D S ʂ / s ** E F G H I J K L M N O T U V W X Y Z Å Æ Þ Ð Ø *= De c wordt in het Edukees soms als ʃ en
Nadere informatieDOELGROEP Grammatica 3F is bedoeld voor leerlingen van havo/vwo en mbo 4. Het programma is geschikt voor zowel allochtone als autochtone leerlingen.
DOELGROEP Grammatica 3F is bedoeld voor leerlingen van havo/vwo en mbo 4. Het programma is geschikt voor zowel allochtone als autochtone leerlingen. STRUCTUUR De lesstof is ingedeeld in rubrieken (onderwerpen)
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2015-2016 Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende
Nadere informatieLES 13 EEN NIEUWE FAMILIE deel I. de zelfstandige naamwoorden van de derde declinatie
LES 13 EEN NIEUWE FAMILIE deel I de zelfstandige naamwoorden van de derde declinatie In deze les maak je kennis met een nieuw type Latijnse zelfstandige naamwoorden. Ze doen hetzelfde als de woorden die
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Fictie Klas: MH-1 Lesperiode:1 Taalportfolio In je taalportfolio komen 5 opdrachten die gedurende het jaar worden uitgedeeld en uitgelegd. In de eerste rapportperiode worden de eerste 3 opdrachten beoordeeld
Nadere informatieDe bovenkamer. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands. colofon
Josée Coenen De bovenkamer een kleurrijke grammatica van het Nederlands colofon Dit overzicht is samengesteld door Josée Coenen, auteur van De bovenkamer. Vormgeving Marjo Starink Bazalt 2016 Voor meer
Nadere informatieEsperanto. La ŝalmisto de Hamelin
Esperanto La ŝalmisto de Hamelin Overzicht Mij voorstellen Sprookje La ŝalmisto de Hamelin Overzicht van Esperanto Sprookje La ŝalmisto de Hamelin 28 letters = 28 klanken Aa Bb Cc Ĉĉ Dd Ee Ff Gg Ĝĝ Hh
Nadere informatieDe bovenkamer. Het gebruik van De bovenkamer bij Taal actief. Josée Coenen. een kleurrijke grammatica van het Nederlands
Josée Coenen De bovenkamer een kleurrijke grammatica van het Nederlands Het gebruik van De bovenkamer bij Taal actief Bij de verschillende onderdelen van Taal actief kunt u onderdelen uit De bovenkamer
Nadere informatieELO opdrachten les 13
ELO opdrachten les 13 De ELO opdrachten van les 13 bestaan uit 4 onderdelen. Je mag zelf bepalen in welke volgorde je deze maakt. Noteer de titels van elk onderdeel wel steeds in je schrift. De verschillende
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Vak: Nederlands, onderdeel taalportfolio Lesperiode: 1 Taalportfolio deel 1 In je taalportfolio komen 4 opdrachten die gedurende het jaar worden uitgedeeld en uitgelegd. In de eerste rapportperiode worden
Nadere informatieVisuele Leerlijn Spelling
Visuele Leerlijn Spelling www.gynzy.com Versie: 15-08-2018 Begrippen Klanken & Letters Klank (begrip) Klinker of medeklinker (begrip) Korte of lange klank (begrip) Tweetekenklank (begrip) Lange-, korte-,
Nadere informatieIN DRIE STAPPEN NAAR EEN FOUTLOZE WERKWOORDSPELLING. werkwoordspelling.com M.Kiewit
IN DRIE STAPPEN NAAR EEN FOUTLOZE WERKWOORDSPELLING werkwoordspelling.com M.Kiewit Schematisch overzicht Stap 1: De persoonsvorm De persoonsvorm is het werkwoord dat op de eerste plaats komt te staan als
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Het programma van deze PIT wordt gedurende het schooljaar aangepast aan het tempo en het niveau van de klas. Vak: Nederlands, onderdeel taalportfolio Klas: IG1 - EBR Lesperiode: 1 en 2 Taalportfolio opdracht
Nadere informatieInhoud Jan Brams - Wendy Geerts - Eliane Lammens Wim Moreau - Philippe Moury
Inhoud 1 Jan Brams - Wendy Geerts - Eliane Lammens Wim Moreau - Philippe Moury a Sanoma company I lingua latina Lingua Latina Romeinse cijfers Het Latijnse alfabet Uitspraak van het Latijn Woordsoorten
Nadere informatieTaalbeschouwelijke termen bao so 2010
1 Bijlage: Vergelijking taalbeschouwelijke termen leerplannen basisonderwijs en secundair onderwijs In deze lijst vindt u in de linkerkolom een overzicht van de taalbeschouwelijke termen uit het leerplan
Nadere informatieEigen vaardigheid Taal
Eigen vaardigheid Taal Door middel van het beantwoorden van de vragen in dit blok heeft u inzicht gekregen in uw kennis en vaardigheden van de grammatica en spelling van de Nederlandse taal. In het overzicht
Nadere informatieInhoud. Inleiding 15. Deel 1 Spelling 18
Inhoud Deel 1 Spelling 18 Inleiding 15 1 Grondbeginselen van de Nederlandse spelling 21 1.1 Verschil tussen klank en letter 22 1.2 Hoofdregels 22 1.3 Interactie tussen de regels 24 1.4 Belang van de regel
Nadere informatie1 Spelling en uitspraak
Inhoud 1 Spelling en uitspraak 1 de spellingregels 11 Klinkers en medeklinkers 12 Accenttekens 11 Apostrof ( ) en koppelteken (-) 12 Hoofdletters 13 Los of aan elkaar? 13 Afbreken 14 2 uitspraak 14 Medeklinkers
Nadere informatieInformatie cursus Sarnámi voor beginners
Informatie cursus Sarnámi voor beginners 1. Algemene gegevens Titel cursus Sarnámi voor beginners Aantal lessen 12 lessen exclusief een eindtoets Startdatum Ieder moment Einddatum Vier maanden na de start
Nadere informatiePTA Soort toets Gewicht eindrapport
PTA leerjaar Grieks Klas PTA 07 08 Soort toets ARGO thema OLYMPOS les 6 tot en met 0 gemiddelde so s x Periode Taal: Zelfstandig naamwoord- verbuigingsgroep en Naamval en functie : genitivus Zelfstandig
Nadere informatieb. bij i-/medeklinkerstammen staat er -a- of -e- voor de uitgang. ELO-opdrachten week 49/50
ELO-opdrachten week 49/50 A I. Op herhaling! Maak een lijstje van alle tegenwoordige deelwoorden (participia praesentis) uit tekst 20.B. Geef naamval, getal en geslacht en ga met behulp van het nakijkmodel
Nadere informatieZ I N S O N T L E D I N G
- 1 - Z I N S O N T L E D I N G Waarom is zinsontleding zo belangrijk? Elke scholier op de middelbare school maar ook de kinderen op de lagere school, komen veelvuldig met zinsontleding in aanraking, eigenlijk
Nadere informatieGrammatica 2F. Doelgroepen Grammatica 2F. Omschrijving Grammatica 2F. meewerkend voorwerp. voegwoord alle woordsoorten
Grammatica 2F Grammatica 2F bestrijkt de basisregels van de Nederlandse grammatica die op de basisschool worden aangeleerd en waarmee in het voortgezet onderwijs meestal nog wordt geoefend. Doelgroepen
Nadere informatieinstapkaarten taal verkennen
instapkaarten inhoud instapkaarten Taal verkennen thema 1 les 2 1 thema 1 les 4 2 thema 1 les 7 3 thema 1 les 9 4 thema 2 les 2 5 thema 2 les 4 6 thema 2 les 7 7 thema 2 les 9 8 thema 3 les 2 9 thema 3
Nadere informatieSpelling & Formuleren. Week 2-7
Spelling & Formuleren Week 2-7 Tentamenstof Boek: Praktische cursus Spelling 6e druk Auteur: M. Klein & M. Visscher Alle hoofdstukken behalve hoofdstuk 4 Proeftentamens zie Blackboard Succes! TEGENWOORDIGE
Nadere informatieHerziene versie kerndoelen Klassieke Talen en Antieke Cultuur Voortgezet onderwijs
Herziene versie kerndoelen Klassieke Talen en Antieke Cultuur Voortgezet onderwijs Studie en Onderzoek binnen het project Klassieke Talen en KCV VO Verantwoording SLO, specialisten in leerplanontwikkeling
Nadere informatie1.2.3 Trappen van vergelijking 20
INHOUD DEEL I Woord voor woord 13 1.1 Zelfstandig naamwoord (substantief) 16 1.1.1 Definitie 16 1.1.2 Soorten 16 1.1.2.1 Soortnaam of eigennaam 16 1.1.2.2 Concrete of abstracte zelfstandige naamwoorden
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Vak: Nederlands, onderdeel taalportfolio /HV Lesperiode: 1 Taalportfolio deel 1 In je taalportfolio komen 4 opdrachten die gedurende het jaar worden uitgedeeld en uitgelegd. In de eerste rapportperiode
Nadere informatieBIJBELS GRIEKS LES 2
Pagina:1 2.1 Naamvallen Als u de zin "De predikant gaf" leest, zult u het er ongetwijfeld mee eens zijn, dat die zin niet af is. Er moet nog een aanvulling komen. Dat is ook het geval met de volgende zinnen:
Nadere informatie1 keer beoordeeld 4 maart 2018
7 Samenvatting door Syb 764 woorden 1 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Nederlands Nederlands Toets week 3 ZAKELIJKE TEKSTEN LEZEN Het onderwerp van een tekst bestaat uit een paar woorden. Een deel onderwerp
Nadere informatieToets grammaticale termen met sleutel
Schrijf Vaardig 1, 2 en 3 Methode met grammaticale opbouw voor anderstaligen Toets grammaticale termen met sleutel Marilene Gathier u i t g e v e r ij c o u t i n h o c bussum 2012 Deze toets hoort bij
Nadere informatieRené van Royen LATIJN LEREN LEZEN. deel I
René van Royen LATIJN LEREN LEZEN deel I ACADEMISCH UITGEEFCENTRUM AMSTERDAM 2014 Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd op welke wijze dan ook zonder toestemming van de uitgever. copyright
Nadere informatieOpdrachten. Bijlage bij Lampas 48.3, 2015
Bijlage bij Lampas 48.3, 2015 SANDRA KARTEN Ovidius lezen: voor iedereen net even anders Een onderzoek naar het effect van differentiëren op de leesvaardigheid en motivatie van leerlingen in de bovenbouw
Nadere informatieEindtermen bij het beginonderwijs Klassiek Hebreeuws. Een handreiking aan docenten
Eindtermen bij het beginonderwijs Klassiek Hebreeuws Een handreiking aan docenten Inleiding Het is gebleken dat onder docenten Klassiek / Bijbels Hebreeuws voor beginners behoefte bestaat aan een overzicht
Nadere informatieVOORWOORD. René van Royen
VOORWOORD Priscianus was een knappe man. Toen Rome lang geleden nog een rijk was, leerde hij de kinderen in zijn klas Latijn. Hij gaf dus les, maar wat hij in de klas vertelde schreef hij ook op. Zo ontstond
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
2018-2019 Klas: HV1 Lesperiode: 1 + 2 Diploma grammatica Methode: Nieuw Nederlands 5 e editie Hoofdstuk: Grammatica HF 1 t/m 6 Bladzijde: 25 t/m 30, 67 t/m 72, 109 t/m 114, 151 t/m 156, 193 t/m 198, 235
Nadere informatieinstapkaarten taal verkennen
7 instapkaarten inhoud instapkaarten Taal verkennen thema 1 les 2 1 thema 1 les 4 2 thema 1 les 7 3 thema 1 les 9 4 thema 2 les 2 5 thema 2 les 4 6 thema 2 les 7 7 thema 2 les 9 8 thema 3 les 2 9 thema
Nadere informatieEindexamen Grieks vwo 2006-I
4.1 Beoordelingsmodel voor de vragen Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Tekst 1 Gesprek tussen Nestor en Telemachus 1 Ithaca Opmerking Fout rekenen: Mycene / het paleis
Nadere informatieHet gebruik van de conjunctivus
Het gebruik van de conjunctivus Bij het gebruik van de conjunctivus is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen de conjunctivus die in de hoofdzin staat en de conjunctivus die in de bijzin staat.
Nadere informatieProgramma van Inhoud en Toetsing (PIT)
Onderdeel: Hoofdstuktoets [Je leert over] onderwerp, deelonderwerpen en hoofgedachte. 2F Ik kan onderwerp en deelonderwerpen van een tekst vinden. 2F Ik kan de hoofdgedachte van een tekst vinden. 2F Ik
Nadere informatieBIJBELS GRIEKS HERHALING 1
Pagina:1 Her.1.1 Inleiding Dit een herhalingsles. In deze les herhalen we de beangrijkste zaken uit les 1 t/m 5. We beginnen met het herhalen van de naamvallen. Leest u voordat u verder gaat met deze les
Nadere informatieGRAMMAIRE DE BASE FRANS VOOR DE LAGERE SCHOOL
GRAMMAIRE DE BASE FRANS VOOR DE LAGERE SCHOOL Leen Van Craesbeek Acco Leuven / Den Haag INHOUD Voorwoord 7 PREMIÈRE PARTIE 9 01/ L article Het lidwoord 11 a L article indéfini het onbepaald lidwoord 12
Nadere informatieWoordsoorten. De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort.
Woordsoorten De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort. Woord Uitleg Voorbeeld Werkwoord Lidwoord Zelfstandig Bijvoeglijk
Nadere informatie* Mijn vader vindt dat je aan make-up niet te veel geld aan moet uitgeven.
1.8 Nederlands formuleren Als je zuiver Nederlands schrijft, moet je net als een verzorgde spelling een verzorgde zinsbouw gebruiken. Veel voorkomende fouten moet je daarbij vermijden. Deze fouten vind
Nadere informatie5,2. Cultuur. Samenvatting door een scholier 3331 woorden 22 april keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 3331 woorden 22 april 2008 5,2 26 keer beoordeeld Vak Methode Latijn Via Nova Samenvatting Latijn Hoofdstuk 1 t/m Hoofdstuk 8 Via Nova Hoofdstuk 1 Domus = een rijk huis Een
Nadere informatieNiveauproef voor Nederlands in ASO 3 de graad
Niveauproef voor Nederlands in ASO 3 de graad Waarom? Voor Nederlands zijn er 3 modules van elk 4 uur per week. De uren worden aansluitend gegeven, het gaat dus om een volledige namiddag. De vaardigheden
Nadere informatieZoals jullie afgelopen jaar geleerd hebben eisen voorzetsels een naamval.
Naamvallen & Voorzetsels Zoals afgelopen jaar geleerd hebben eisen voorzetsels een naamval. Onder aan staat rijtje met de belangrijkste voorzetsels en werkwoorden. Meteen heb je ook een overzicht hoe dan
Nadere informatieIndien je de regels uit dit bestand kunt toepassen en je kent de stappen die je in het schema moet maken, dan beheers je de werkwoordspelling goed.
Regels werkwoordspelling In dit bestand worden de 5 werkwoordsvormen uitgelegd. Het gaat om: 1. Tegenwoordige tijd 2. Verleden tijd 3. Voltooid deelwoord 4. Onvoltooid deelwoord 5. Bijvoeglijk gebruikt
Nadere informatieCVO Tweedekansonderwijs Antwerpen NIVEAUBEPALING NEDERLANDS ASO 3
CVO Tweedekansonderwijs Antwerpen NIVEAUBEPALING NEDERLANDS ASO 3 Voor Nederlands zijn er 3 modules van elk 4 uur per week. De uren worden aansluitend gegeven, het gaat dus om een volledige namiddag. De
Nadere informatieπ (spreek uit uiltje ): hulpwerkwoorden of modale hulpwerkwoorden 46
Inhoud Inleiding 6 1 Wie? (mensen) Wat? (dieren en dingen) 10 π Het zelfstandig naamwoord (man, vrouw, Jan) 12 π Het zelfstandig naamwoord, meervoud (lepels, bloemen) 13 π Het zelfstandig naamwoord, verkleinwoord
Nadere informatie