Speech Dick Schoof voor KNVRO Voorstel voor opzet en inhoud:
|
|
- Barbara Claessens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Speech Dick Schoof voor KNVRO Voorstel voor opzet en inhoud: Probleemschets en ontwikkelingen cybercrime Bedreiging voor nationale veiligheid en hoge kosten door cybercriminaliteit: We zitten hier op een prachtige locatie, bijna twee eeuwen oud. (gebouw KMA uit 1828). Toen nog duidelijk was waar het strijdtoneel was en wie de vijand was. Dat is eeuwen zo geweest. Maar nu al jaren niet meer. De digitale dreigingen zijn onzichtbaar, de dreiger ook. Wat we wél weten over de dreigers, is dat het goed georganiseerde cyberbendes die wereldwijd opereren. Die letterlijk en figuurlijk geen grenzen kennen. Bijna 9 miljard euro schade in Nederland door cybercriminaliteit. Anderhalf procent van ons Bruto Nationaal Product zijn we kwijt aan cybercriminelen. Dat schokkende getal staat in een onlangs verschenen rapport (geschreven in opdracht van McAfee). En datzelfde rapport stelt dat de wereldwijde kosten door cybercrime zo n 325 miljard bedragen. Het wereldwijde web heeft dus een wereldwijd probleem. Nu lees ik hier vaker rapporten over en de bedragen die ik tegenkom wisselen. Maar waar alle rapporten het wél over eens zijn, is over de grote digitale dreigingen die we als Nederland het hoofd moeten bieden. 1
2 Cybercriminaliteit is de afgelopen jaren zeer sterk toegenomen en daarmee ook de potentiële schade voor de economie en de veiligheid van ons land. Dat laten de opeenvolgende cyber security beelden ook zien (een soort digitale stand van het land). En ook het FD sprak onlangs over een schrikbarende toename van het aantal cyberaanvallen en de schade als gevolg daarvan. Naast cybercriminaliteit is cyberspionage de grootste dreiging. Een risico, voor zowel bedrijven als voor staten. En ging het tijdens de Koude Oorlog nog om atoomspionage. Nu besteedt de AIVD in haar jaarverslag uitgebreid aandacht aan digitale spionage. Voorbeelden: Voor Nederland was Diginotar op nationaal niveau de eerste echte cybercrisis. Natuurlijk weten we hoe kwetsbaar zeker het internet is en hoezeer ICT is doorgedrongen in de haarvaten van onze samenleving. Toch besef je pas echt hoe kwetsbaar en afhankelijk we zijn door een incident als Diginotar. Het was een echte wake-up-call die het belang van de toenmalige in Nederland in gang gezette initiatieven nog eens extra onderstreepte. In het bijzonder werd helder hoe kwetsbaar het mondiale certificatensysteem was en eigenlijk nog steeds is voor misbruik. Zelfs insiders waren hierover verrast. Wat Diginotar ook leerde is de mondiale afhankelijkheid van vele anderen van relatief 2
3 kleine bedrijven. Met grote gevolgen, maar die hadden nóg groter kunnen zijn. Verrassingen zijn sindsdien niet uitgebleven. Zoals recent de Hold Security casus, waarbij ze de beschikking kregen over de domeinnamen en e- mailadressen met een.nl-extensie. Hold Security gaf daarbij via mediaberichten aan een dataset met 1,2 miljard inloggegevens wereldwijd verkregen te hebben, afkomstig van kwetsbare websites. Vanuit haar coördinerende rol en CERT-taak heeft het NCSC direct na ontvangst van de gegevens actie ondernomen en samen met partners de getroffen partijen ingelicht. Ook in de toekomst zullen we soortgelijke verrassingen blijven tegenkomen. 3 Een andere ontwikkeling is dat burgers steeds meer het slachtoffer zijn (uit speech minister bij start Alert Online): In de jaren zeventig kraakte een Amerikaan het telefoonsysteem, zodat hij gratis kon bellen. In de jaren tachtig zagen we de eerste elektronische bankoverval. En in de jaren negentig werden talloze geheime codes ontfutseld van het Franse ministerie van defensie. Vandaag, in de eenentwintigste eeuw, zijn het steeds vaker burgers die slachtoffer worden van internetcriminaliteit. Recente onderzoeken tonen aan dat burgers bijna even vaak slachtoffer zijn van hacken als van een fietsendiefstal. We zien phishing mails, fraude
4 met Digi-D-gegevens en identiteitsdiefstal. Dat zijn vervelende misdrijven die mensen veel last bezorgen. 1. Wat doen wij als NCTV hiertegen / hieraan? NCTV gaat over 3 C s : Crisisbeheersing, Contraterrorisme en Cyber security. Cybersecurity is één van onze prioriteiten. Kernwoord is wat mij betreft participatie. NCSS2: samenwerking heeft nog iets vrijblijvends. Participatie is samen dingen bouwen en elkaar aanspreken op resultaten. Dat is de kern van onze Tweede Nationale Cyber Security Strategie. Gemaakt in nauwe samenwerking met de Cyber Security Raad die ik samen met Eelco Blok van KPN mag voorzitten: overheid en bedrijfsleven die gezamenlijk een visie neerleggen voor cyber security. En we hebben hoge ambities: Nederland leidend te laten zijn op het gebied van cyber security. Alert Online: Die publiek-private participatie zien we ook weer bij de digitale bewustwordingscampagne Alert Online, die we net hebben afgerond. Het was alweer de derde keer dat we deze campagne organiseerden. Met dit jaar 140 partners uit bedrijfsleven, overheid en kennisinstituten. Bijna drie keer meer dan in Ging het er voorheen om dát cyber security van belang is, nu gaat het erom hóe je dat doet. Van bewust naar bekwaam. Op het gebied van kennis over cyber security 4
5 hét thema voor dit jaar is het belangrijk om te blijven netwerken. Zowel om kennis te ontwikkelen áls te verspreiden. Om bekwaam te blijven. NCSC: Daarin hebben wij als overheid een voorbeeldfunctie. Daarom is dit jaar de positie van het Nationaal Cyber Security Centrum verder versterkt, onderdeel van de NCTV. Wat mij betreft wordt het NCSC de komende jaren steeds meer een netwerkorganisatie die niet alleen zélf een web bouwt, maar ook anderen helpt een eigen web te bouwen. Publiek privaat, nationaal en internationaal, civiel militair. Er zijn nu goede contacten op alle niveaus. Niet alleen bij dreigingen of erger, maar ook in de koude fase. Het NCSC is in korte tijd hét nationale kenniscentrum voor cyber security geworden. Waarbij we nauw samenwerken met militairen aan een veiligere digitale samenleving. 2. Civiel militaire samenwerking: wat doen we al en waar kunnen we nóg meer doen? Aantal Hoofdlijnen van civiel-militaire samenwerking (past binnen de bestaande afspraken die we in het fysieke domein al kennen): Erkennen noodzaak. Bij militaire inzet van Nederland in het buitenland moeten we rekening houden met digitale aanvallen op civiele doelen in Nederland. Zo kan de nationale veiligheid in gevaar worden gebracht door een 5
6 grootschalige digitale aanval op één of meer private organisaties. De snelheid waarmee dergelijke aanvallen zich kunnen manifesteren en ontwikkelen vraagt om een snelle, gecoördineerde en flexibele reactie en het vroegtijdig betrekken van de belangrijkste spelers. Dat kan bijvoorbeeld door een beroep te doen op cybercapaciteiten van Defensie bij de bescherming van onze vitale, nationale en civiele infrastructuur. Civiel-militaire samenwerking is nuttig, want het biedt extra kennis en capaciteit voor zowel de civiele als militaire instanties. Doordat we kennis met en over elkaar delen, zijn we allebei beter op de hoogte van dreigingen en kunnen we effectiever samenwerken Ik noemde dat digitale dreigers vaak onzichtbaar zijn. Het is dus lastig te weten tegen wie je je verdedigt, wie de dader is bij cybercrime? We noemen dat ook wel het attributievraagstuk. Voorbeeld: Als er een aanval is op een Nederlandse civiele organisatie, is het niet altijd mogelijk om vast te stellen of het om een beroepscrimineel, een cybervandaal, scriptkiddie of hacktivist gaat. En behalve de vraag wié je aanvalt is het ook nodig een uitdaging om te achterhalen wáár de aanval vandaan komt. Maar door samen te werken met alle spelers op het gebied van cybercrime kunnen we ons beter voorbereiden op mogelijke dreigingen in de toekomst. 6
7 Dreigingsbeeld uit CSBN-4 schetsen: de grootste dreiging voor de overheid en het bedrijfsleven gaat uit van statelijke actoren (vanwege de digitale spionageaanvallen) en van beroepscriminelen (vanwege de diverse vormen van cybercriminaliteit). Criminele organisaties professionaliseren verder met de ontwikkeling van een zeer professionele criminele cyberdienstensector. Cybercrime-as-a-service is geen incident meer, maar is onderdeel van de gevestigde structuur. Het aantasten van de betrouwbaarheid en beveiliging van informatie(systemen) komt hiermee binnen het bereik van meer partijen. Tegelijk er is schaarste aan goed opgeleide cyber deskundigen. Hierbij kunnen cyber reservisten een grotere rol gaan spelen. Maar het levert ook vragen op. Hoe gaan we bijvoorbeeld om met een groep reserve officieren met cyber kennis die ook civiele functies bekleden? We moeten er samen over nadenken hoe dergelijke taken zich tot elkaar verhouden. Gingen we in onze NCSS2 van samenwerking naar participatie... op civiel militair gebied lopen we daar al op vooruit, het zijn immers verweven domeinen. Ik geef u een aantal voorbeelden. - Nuclear Security Summit 2014 (NSS). Tijdens dit evenement heeft DefCERT een gedeelte van de taken van het NCSC overgenomen. Vooraf aan de NSS heeft de NCTV de relevante ICT-vraagstukken in kaart gebracht en tijdens de top stonden we paraat om 7
8 relevante cyberdreigingen te pareren. We zorgden met elkaar voor een veilige digitale snelweg en met innovatieve maatregelen ook voor veilige gewone snelwegen. De NSS was de ultieme beveiligingstest die we als Nederland glansrijk hebben doorstaan. Civiel én militair. - Maar verwevenheid zie ik ook terug bij een convenant dat is afgesloten tussen DefCERT en het NCSC waarbij wederzijdse ondersteuning bij calamiteiten is vastgelegd en detacheringen over en weer. Zo houden we elkaar niet alleen op de hoogte van mogelijke dreigingen, maar slaan we ook de handen ineen wanneer er echt iets aan de hand is. - We maken op informele basis afspraken over het voor elkaars medewerkers openstellen van opleidingen en trainingen en samenwerking bij oefeningen - Joint Sigint Cyber Unit (JSCU) opgericht (samensmelting tussen de AIVD en de MIVD). Dit soort voorbeelden moeten we samen gaan uitbreiden. Ondanks dat er in het cyberdomein al sprake is van een toegenomen verwevenheid van de civiele en militaire domeinen, zie ik het als een uitdaging om hier nog meer uit te halen. In dat kader ben ik ook bijzonder blij dat Defensie bijdraagt aan de grote internationale cyberconferentie (Global Conference on Cyber Space) die in 2015 in Nederland zal plaatsvinden en die wij, als Nederland, organiseren 8
9 In 2016 zal Nederland Voorzitter zijn van de EU en gezien onze ambitie om als Nederland leidend te zijn op het gebied van cyber security is dit een uitgelezen kans om onze koers met betrekking tot civiel-militaire samenwerking ook in EU-verband uit te dragen. Ik hoop om dan samen met u aan onze Europese collega's te laten zien en ervaren welke fantastische resultaten wij in Nederland hebben neergezet. De kernvraag blijft echter bestaan hoe kennis en expertise optimaal gedeeld kunnen worden tussen civiele partijen en Defensie? Dit symposium is daarbij een goed voorbeeld van hoe we dergelijke kennis en expertise met elkaar kunnen, en moeten, delen. Samenwerking met soms verschillende belangen en verschillende rollen. Maar met één gemeenschappelijk doel: een veilig digitale samenleving. Met de juiste balans tussen veiligheid, vrijheid/privacy en economische groei. Dank u wel 9
Welkom op dit symposium met de pakkende titel Cybercrime, de digitale vijand voor ons allen.
Speech Erik Akerboom, Secretaris-generaal Ministerie van Defensie Symposium KVNRO Cybercrime, de digitale vijand voor ons allen Donderdag 20 november, KMA te Breda Dames en heren, Welkom op dit symposium
Nadere informatieWat is de Cyberdreiging in Nederland?
Wat is de Cyberdreiging in Nederland? Wat is de rol van Defensie? DS/Directie Plannen Kol ir. Hans Folmer Commandant Taskforce Cyber 11 april 2014 Digitale omgeving 2 De veranderende informatiemaatschappij
Nadere informatieDe Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
CTV NCTV De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) beschermt Nederland tegen bedreigingen die de maatschappij kunnen
Nadere informatieWeet u hoeveel artikelen er in Amerika zijn geschreven over het fenomeen cyberterrorisme?
1 Cybercrime vergt integrale aanpak Toespraak Commandant der Strijdkrachten, Generaal T.A. Middendorp, ter gelegenheid van het symposium Cybercrime; de digitale vijand voor ons allen op 20 nov 2014, te
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus20018 2500n EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus20018 2500n EA DEN HAAG Afdeling Ontwikkeling en Programma's Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland
Cybersecuritybeeld Nederland CSBN 2015 Pieter Rogaar 12 november 2015 CSBN 2015 in het kort Doel: inzicht bieden in ontwikkelingen, belangen, dreigingen en weerbaarheid op het gebied van cybersecurity
Nadere informatieDefensie is niet de redder in nood
Verkenning civiel-militaire samenwerking in het cyberdomein: Defensie is niet de redder in nood Door Martin Bobeldijk Senior communicatieadviseur en tekstschrijver Turnaround Communicatie bv Het internet
Nadere informatieWet gegevensverwerking. en meldplicht cybersecurity
Wet gegevensverwerking en meldplicht cybersecurity De Wet gegevensverwerking en meldplicht cybersecurity (hierna: Wgmc) treedt 1 oktober 2017 voor een belangrijk deel in werking. De Wgmc regelt het volgende:
Nadere informatieNationale crisisbeheersing en CIMIC. Prof. dr. Rob de Wijk Directeur HCSS en HSD Hoogleraar IB Leiden
Nationale crisisbeheersing en CIMIC Prof. dr. Rob de Wijk Directeur HCSS en HSD Hoogleraar IB Leiden Van klassieke rampenbestrijding naar moderne crisisbeheersing Interne en externe veiligheid raken verweven
Nadere informatieHet Centrum voor Cybersecurity België bouwt verder aan een cyberveilig België
Persbericht 19 februari 2018 Het Centrum voor Cybersecurity België bouwt verder aan een cyberveilig België 2.5 jaar CCB - een overzicht In juli 2015 werd het Centrum voor Cybersecurity België opgericht.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 297 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieRisico s kennen, weerbaarheid. vergroten
Risico s kennen, weerbaarheid vergroten Maaike van Tuyll Plv programmamanager Dreigingen en Capaciteiten, NCTV Maaike.Tuyll@dgv.minvenj.nl DNB Business Continuity Seminar 2011 Amsterdam - 9 november Strategie
Nadere informatieNamens het Kabinet informeer ik u hierbij over de in 2012 ontwikkelde scenario s en de te versterken capaciteiten die daar uit voortvloeien.
1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Aan de voorzitter van de Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 20301
Nadere informatieINNOVEREN VOOR EEN VEILIGE EN VEERKRACHTIGE CYBERSPACE
INNOVEREN VOOR EEN VEILIGE EN VEER- KRACHTIGE CYBERSPACE ICT is overal, soms zelfs zonder dat we er ons van bewust zijn. Dat brengt ons veel positiefs, maar tegelijkertijd zorgt de groeiende afhankelijkheid
Nadere informatieOver Vest Pioniers in informatiebeveiliging
Over Vest Pioniers in informatiebeveiliging Vier vakgebieden: Sinds 2002 Gecertificeerde en ervaren specialisten; Onafhankelijk, effectief en pragmatisch; Een divers team waarin alle disciplines verenigd
Nadere informatiePosition Paper rondetafelgesprek Online Betalingsverkeer - 30 mei 2013
- Position Paper rondetafelgesprek Online Betalingsverkeer - 30 mei 2013 Kernboodschap van de Nederlandse Vereniging van Banken - Het betalingsverkeer is onderdeel van de vitale infrastructuur van ons
Nadere informatieetouradres Postbus EA Den Haag Directie Democratie en Burgerschap oorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Bij deze brief treft u, mede namens de minister van Veiligheid en Justitie, de antwoorden aan op de vragen die de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken op 22 december jl. heeft gesteld over het manipuleren
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 23 januari 2017 Beantwoording Kamervragen
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Directie Democratie en Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA
Nadere informatieDatum Betreft Antwoorden op feitelijke vragen over het jaarverslag MIVD 2013
> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl
Nadere informatieduizend woorden Een beeld zegt meer dan Cyber security De totstandkoming van het Cyber Security Beeld Nederland
Een beeld zegt meer dan duizend woorden De totstandkoming van het Cyber Security Beeld Nederland Koen Sandbrink, Nationaal Cyber Security Centrum, NCTV Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) werkt
Nadere informatiePresentatie DTC door Michel Verhagen, kwartiermaker DTC, bij Holland Strikes Back, 3 oktober 2017
Presentatie DTC door Michel Verhagen, kwartiermaker DTC, bij Holland Strikes Back, 3 oktober 2017 Dames en heren, 3 oktober is voor mij als Leidenaar een bijzondere dag. Dan vier ik met mijn stadsgenoten
Nadere informatieAgenda. Over de gevaren van phishing en de urgentie van e- mailbeveiliging
Over de gevaren van phishing en de urgentie van e- mailbeveiliging ECP en het Forum Standaardisatie, Den Haag, John van Huijgevoort Agenda Het (NCSC) Cybersecuritybeeld Nederland Phishing 2 De NCSC-missie
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
>Retouradres Postbus 20010, 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bijlagen 0 1 van 5 Betreft Beantwoording vragen Tweede Kamer over het
Nadere informatieToespraak minister Hirsch Ballin bij oprichting Platform Internetveiligheid op 8 december 2009. Dames en heren,
Toespraak minister Hirsch Ballin bij oprichting Platform Internetveiligheid op 8 december 2009 Dames en heren, Goed dat we hier bijeen zijn om het Platform Internetveiligheid op te richten. Ik ben blij
Nadere informatieCyber security Samenwerken voor een veilige en vitale cybersamenleving
Cyber security Samenwerken voor een veilige en vitale cybersamenleving De hier weergegeven (en bewerkte) toespraak is door drs. E.S.M. Akerboom uitgesproken in zijn hoedanigheid als Nationaal Coördinator
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 924 Toezichtsverslagen AIVD en MIVD Nr. 111 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 30 juni 2014 De vaste commissie voor Defensie heeft een
Nadere informatieIs er een standaard oplossing voor Cyber Security?
Is er een standaard oplossing voor Cyber Security? Jaarcongres ECP 15 november 2012 Douwe Leguit Nationaal Cyber Security Centrum Wat staat u te wachten? Deagenda Trends Casuïstiek Uitdagingen Nationaal
Nadere informatieKabinetsreactie op het AIV/CAVV-advies Digitale Oorlogvoering
Kabinetsreactie op het AIV/CAVV-advies Digitale Oorlogvoering Op 17 januari heeft een gezamenlijke commissie van de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken (AIV) en de Commissie van Advies inzake Volkenrechtelijke
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 420 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieIvo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG
Post Bits of Freedom Bank 55 47 06 512 M +31 613380036 Postbus 10746 KvK 34 12 12 86 E ton.siedsma@bof.nl 1001 ES Amsterdam W https://www.bof.nl Ivo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus
Nadere informatieBijlage 1 Voortgang speerpunten Nederlandse cybersecurity aanpak
Bijlage 1 Voortgang speerpunten Nederlandse cybersecurity aanpak De Nationale Cyber Security Strategie 2 (NCSS 2) kent 5 doelstellingen, namelijk Nederland is weerbaar tegen cyberaanvallen en beschermt
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 21 Telecommunicatie & cybersecurity
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 21 Telecommunicatie & cybersecurity 21 Telecommunicatie en cybersecurity Voor media/omroepen, zie Bestuurlijke Netwerkkaart media versie 2018 Crisistypen
Nadere informatieToespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag.
Toespraak bij de lancering van het Defensie Cyber Commando door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 25 september 2014 te Den Haag. Let op: Alleen het gesproken woord geldt! De lancering
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 369 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieHOOGTEPUNTEN MILJOENENNOTA
HOOGTEPUNTEN MILJOENENNOTA Blog van Floor Lekkerkerker Van GBA tot DIGID, van identiteitsfraude tot ICT bij de Politie, het blijkt dat de overheid blijft vernieuwen met ICT, ook (juist?) in deze tijden
Nadere informatieNationale Cybersecurity Strategie 2
Nationale Cybersecurity Strategie 2 Van bewust naar bekwaam Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Titel brochure hier invullen 1 2 De Nationale Cybersecurity Strategie (NCSS) 2 Van bewust naar
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland 2016 Vier opvallende ontwikkelingen uit het CSBN 2016:
Cybersecuritybeeld Nederland 2016 Vier opvallende ontwikkelingen uit het CSBN 2016: /beroepscriminaliteit /spionage Beroepscriminelen voeren langdurige, hoogwaardige en geavanceerde operaties uit. Digitale
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 341 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 321 Defensie Cyber Strategie Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 26
Nadere informatieCyber Security: hoe verder?
Cyber Security: hoe verder? Pensioenbestuurders Rotterdam, 11 maart 2014 Generaal (bd.) Dick Berlijn 2 Wat is Cyber, wat is Cyber Security? Cyber is: Overal Raakt alles Energie, transport, infrastructuur,
Nadere informatieAanpak toenemende digitale dreiging Defensie geeft vorm aan cybercapaciteit
Aanpak toenemende digitale dreiging Defensie geeft vorm aan cybercapaciteit Digitale spionage en cybercriminaliteit vormt volgens veel deskundigen en inlichtingendiensten momenteel de grootste dreiging
Nadere informatiePubliek-private partnerships voor een sterke cybersecurity
Publiek-private partnerships voor een sterke cybersecurity Eelco Stofbergen (CGI) Han Schutte (NCSC) 1 Samen naar een veilige digitale overheid Publiek-private partnerships voor een sterke cybersecurity
Nadere informatieNaar een landelijk dekkend stelsel van informatieknooppunten. Advies inzake informatie-uitwisseling met betrekking tot cybersecurity en cybercrime
Naar een landelijk dekkend stelsel van informatieknooppunten Advies inzake informatie-uitwisseling met betrekking tot cybersecurity en cybercrime Naar een landelijk dekkend stelsel van informatieknooppunten
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag. Datum 22 mei 2013 Beantwoording Kamervragen 2013Z08874
> Retouradres Postbus20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Burgerschap en Informatiebeleid Turfmarkt 147 Den Haag Postbus
Nadere informatieACTUEEL? http://copsincyberspace.wordpress.com/
ACTUEEL? http://copsincyberspace.wordpress.com/ ACTUEEL? Bron: deredactie.be ACTUEEL? ACTUEEL? Gerecht onderzoekt cyberspionage bij Belgische topbedrijven Bron: De Tijd 26/08/2014 Bron: De Standaard Actueel?
Nadere informatieCSBN-4. Cybersecuritybeeld Nederland
CSBN-4 Cybersecuritybeeld Nederland Nationaal Cyber Security Centrum Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) draagt via samenwerking tussen bedrijfsleven, overheid en wetenschap bij aan het vergroten
Nadere informatieCyber Security Raad. Jos Nijhuis Voormalig covoorzitter CSR.
Cyber Security Raad Jos Nijhuis Voormalig covoorzitter CSR www.cybersecurityraad.nl Over de CSR Onafhankelijk en strategisch adviesorgaan van het kabinet en bedrijfsleven als het gaat om cybersecurity
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 487 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 278 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieESET NEDERLAND SECURITY SERVICES PREDICTION
ESET NEDERLAND SECURITY SERVICES PREDICTION PREVENTION DETECTION RESPONSE ESET NEDERLAND SECURITY OPERATIONS CENTER Sinds november 2015 heeft ESET Nederland zijn eigen Security Operations Center (SOC)
Nadere informatieCSBN-4. Cybersecuritybeeld Nederland
CSBN-4 Cybersecuritybeeld Nederland 1 2 Nationaal Cyber Security Centrum Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) draagt via samenwerking tussen bedrijfsleven, overheid en wetenschap bij aan het vergroten
Nadere informatieSpeech ter gelegenheid van de ontvangst van Nederlandse ambassadeurs door de Staten-Generaal, d.d. donderdag 29 januari 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer Het gesproken woord geldt Geachte
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2013 2014 33 750 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Veiligheid en Justitie (VI) voor het jaar 2014 AD VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK
Nadere informatieConvenant AIVD MIVD. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en. de Minister van Defensie,
Convenant AIVD MIVD inzake de Joint Sigint Cyber Unit De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Minister van Defensie, overwegende: dat de AIVD en de MIVD bij de uitvoering van hun
Nadere informatieVoortgang Nederlandse Cybersecurity Agenda
Voortgang Nederlandse Cybersecurity Agenda Met de NCSA heeft het kabinet de koers voor de aanpak van cybersecurity in de komende jaren uitgezet. De eerste structureel aanvullende middelen die dit kabinet
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland CSBN-3
Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-3 2 Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-3 Nationaal Cyber Security Centrum Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Per 23 augustus 2013: Turfmarkt 147 2511 DP Den
Nadere informatienationale veiligheid en crisisbeheersing
jaargang 11 nummer 6 december 2013 Magazine nationale veiligheid en crisisbeheersing Thema: Cyber security Veiligheid en de Grondwet Mondiale strategie voor terrorismebestrijding onmogelijk Wie heeft de
Nadere informatieJe bent zichtbaarder dan je denkt Een programma over cyber security awareness. Informatie voor managers
Je bent zichtbaarder dan je denkt Een programma over cyber security awareness Informatie voor managers Je bent zichtbaarder dan je denkt Informatie voor managers 2 Voorwoord Het cybersecuritybeeld van
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland CSBN-3
Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-3 Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-3 Nationaal Cyber Security Centrum Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Per 23 augustus 2013: Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag
Nadere informatieDatum 16 april 2013 Betreft Brief op verzoek van het lid Van Hijum (CDA) over de ICT-problemen bij banken als gevolg van cyberaanvallen
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieDe onderwerpen waartoe de raad in de periode verschillende producten en adviezen voor zal ontwikkelen, zijn:
WERKPROGRAMMA 2018-2019 CSR MEERJARENPLAN 2018 2022 1 De CSR Meerjarenstrategie bevat een duidelijke focus waarmee de raad in de komende vier jaar aan de slag gaat. Het streven van de raad is om gemiddeld
Nadere informatieHoe kan je geld verdienen met Fraude?
Hoe kan je geld verdienen met Fraude? 1 Leendert van Duijn CIO Benelux John Hermans Partner KPMG 2 #1 Global Contact Center Provider 270 facilities 135,000+ employees present in 50 countries 2.6 billion
Nadere informatieTaak 1.4.14 Hoe moet dat Inhoud
Taak 1.4.14 Hoe moet dat Inhoud Taak 1.4.14 Hoe moet dat... 1 Inhoud... 1 Inleiding... 2 Wat is cybercrime?... 3 Internetfraude... 3 Voorschotfraude... 3 Identiteitsfraude... 3 Omschrijving van computercriminaliteit...
Nadere informatieHelp, mijn datacenter is gehackt! KPN Security Services / Han Pieterse
Help, mijn datacenter is gehackt! KPN Security Services / Han Pieterse Cyber Security betreft het reduceren van gevaar of schade veroorzaakt door introductie van nieuwe technologie, storing of uitval van
Nadere informatieWaarom cybersecurity bestuurders aangaat
Waarom cybersecurity bestuurders aangaat De economische en sociale afhankelijkheid van ICT neemt toe. Dat ICT kwetsbaar is, bleek weer door de verspreiding van het I Love You-virus. Cyber-warfare lijkt
Nadere informatieInformatiebeveiliging
Informatiebeveiliging Jeroen van Luin 30-11-2011 jeroen.van.luin@nationaalarchief.nl Wat is informatiebeveiliging? Informatiebeveiliging is het geheel van preventieve, detectieve, repressieve en correctieve
Nadere informatieAdvies aan de staatssecretarissen van Veiligheid en Justitie en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap inzake cybersecurity in het onderwijs en het
Advies aan de staatssecretarissen van Veiligheid en Justitie en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap inzake cybersecurity in het onderwijs en het bedrijfsleven. 3 Excellenties, De wereld digitaliseert in hoog
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
1 > Retouradres Postbus 16950 2500 BZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Digitaal Veilig Turfmarkt 147 2511 DP Den Haag Postbus 16950 2500
Nadere informatieInformatieveiligheid Drechtsteden. Bijeenkomst Drechtraad Gemeentehuis Zwijndrecht, 1 maart 2016
Informatieveiligheid Drechtsteden Bijeenkomst Drechtraad Gemeentehuis Zwijndrecht, 1 maart 2016 Programma Opening, welkom, introductie Het belang van informatieveiligheid voor gemeenteraadsleden Kaders
Nadere informatieBABVI/U201300696 Lbr. 13/057
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Informatiebeveiliging uw kenmerk ons kenmerk BABVI/U201300696 Lbr. 13/057 bijlage(n) datum 6 juni 2013 Samenvatting
Nadere informatieDigital agenda Deel V. juli 2015
Digital agenda Deel V juli 2015 Inhoudstafel Deel V - Bescherming en beveiliging van digitale gegevens... 1 V.1 Cybersecurity... 1 V.2 Beveiliging van betalingen... 3 V.3 Vertrouwen van de consumenten
Nadere informatieAan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
>Retouradres Postbus 20010, 2500 EA Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag - - Contact T - F - Uw kenmerk Bijlagen 0 Betreft Antwoorden op vragen
Nadere informatieCSBN-4. Cybersecuritybeeld Nederland
CSBN-4 Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-4 Cybersecuritybeeld Nederland 1 2 Nationaal Cyber Security Centrum Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) draagt via samenwerking tussen bedrijfsleven, overheid
Nadere informatieNationale evenementen congres. 26 november 2012
Nationale evenementen congres 26 november 2012 Inhoud Inleiding Actuele dreiging Prioriteiten De NCTV *Vitaal *ATb *NSCS Inleiding Actuele dreiging Nederlandse jihadisten en internationale terroristische
Nadere informatieBijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2018 tijdvak 1 maatschappijkunde CSE GL en TL Bronnenboekje GT-1127-a-18-1-b 5 10 15 20 25 tekst 1 Nederlanders niet voorbereid op cybercrime Nederlanders weten te weinig over online
Nadere informatienationale veiligheid en crisisbeheersing
jaargang 11 nummer 6 december 2013 Magazine nationale veiligheid en crisisbeheersing Thema: Cyber security Veiligheid en de Grondwet Mondiale strategie voor terrorismebestrijding onmogelijk Wie heeft de
Nadere informatieAlgemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen
AGENDAPUNT 2 Algemeen bestuur Veiligheidsregio Groningen Vergadering 12 december 2014 Strategische Agenda Crisisbeheersing In Veiligheidsregio Groningen werken wij met acht crisispartners (Brandweer, Politie,
Nadere informatieCyber resilience in het jaarverslag?
Cyber resilience in het jaarverslag? Geen digitale transformatie zonder digitale veiligheid 51 Welke stappen zijn nodig om de digitale veiligheid bij organisaties te waarborgen? Highlights Cyber resilience
Nadere informatieIvo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie Postbus 20301 2500 EH DEN HAAG
Post Bits of Freedom Bank 55 47 06 512 M +31 (0)6 13 38 00 36 Postbus 10746 KvK 34 12 12 86 E ton.siedsma@bof.nl 1001 ES Amsterdam W https://www.bof.nl Ivo Opstelten Minister van Veiligheid en Justitie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 30 977 AIVD Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieBuilding Automation Security The Cyber security landscape, current trends and developments
Building Automation Security The Cyber security landscape, current trends and developments FHI 2018 1 KPN Managed Security Services : Openbaar Intro Wie ben ik Portfoliomanager Security @KPN 12Y ervaring
Nadere informatieCYBER SECURITY MONITORING
THREAT INTELLIGENCE & ANALYTICS CYBER SECURITY MONITORING Het continu monitoren van het netwerkverkeer en logbestanden draagt bij aan het vroegtijdig detecteren van bijvoorbeeld malware, ransomware of
Nadere informatieDE 5 VERBETERPUNTEN VAN UW SECURITY
WHITEPAPER: DE 5 VERBETERPUNTEN VAN UW SECURITY Moderne organisaties zijn een belangrijk doelwit van cybercriminelen. Dat is geen verrassing, want zij hebben veel gevoelige data in huis en daarmee veel
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 428 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE EN DE MINISTERS VAN BINNENLANDSE
Nadere informatieNEXT LEVEL DATA SECURITY DRIE VOORDELEN VAN WERKEN IN DE CLOUD
NEXT LEVEL DATA SECURITY DRIE VOORDELEN VAN WERKEN IN DE CLOUD 60% 32% 67% Van de ondernemers heeft te maken gehad met cybercrime (in 2014) Van de kleine bedrijven is door een cyberaanval met malware als
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland
Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-2 Nationaal Cyber Security Centrum Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 117 2501 CC Den Haag T 070-888 75 55 F 070-888 75 50 E info@ncsc.nl I www.ncsc.nl
Nadere informatieDe Militaire Inlichtingenen
De Militaire Inlichtingenen Veiligheidsdienst 1 De rol van de krijgsmacht is de laatste jaren veranderd. Inlichtingen nemen in de huidige veiligheidscontext een steeds belangrijkere plaats in. Tijdens
Nadere informatieLeidraad om te komen tot een praktijk van Responsible Disclosure
Leidraad om te komen tot een praktijk van Responsible Disclosure 1 Inhoudsopgave 1 Wat is een kwetsbaarheid 2 Responsible Disclosure 3 Verantwoordelijkheden 4 Bouwstenen voor Responsible Disclosure 2 Inleiding
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
> Retouradres Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat Generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties Burgerschap en Informatiebeleid www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2432 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Nadere informatieDe dreiging tegen Nederland en Europa is in de loop van 2016 toegenomen. Dominant is de terroristische dreiging die samenhangt met de strijd in Syrië
De dreiging tegen Nederland en Europa is in de loop van 2016 toegenomen. Dominant is de terroristische dreiging die samenhangt met de strijd in Syrië en Irak. Daarnaast zag de AIVD het afgelopen jaar dreigingen
Nadere informatieNederlandse Cybersecurity Agenda
Nederlandse Cybersecurity Agenda Nederland digitaal veilig Nederland digitaal veilig Nederlandse Cybersecurity Agenda Inhoudsopgave Voorwoord 5 Samenvatting 7 Cybersecurity: het fundament voor economische
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 20 202 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 220 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieWat. nou. cloud?! De zin én onzin! CSP
Wat nou cloud?! De zin én onzin! CSP De zin en onzin van werken in de cloud De cloud, wat is dat nou precies? Is het een hype zoals je die vaker tegenkomt in ICT? Of biedt het echt kansen waar u als ondernemer
Nadere informatieBestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Kaart 21 - Telecommunicatie 21 Telecommunicatie Voor media/omroepen, zie bestuurlijke netwerkkaart media Versie april 2012 crisistypen (dreigende) uitval van
Nadere informatieSpeech minister Henk Kamp van Economische Zaken bij ECP- jaarcongres op 20 november 2014
Speech minister Henk Kamp van Economische Zaken bij ECP- jaarcongres op 20 november 2014 Dames en heren, Nergens ter wereld hebben zoveel huishoudens een pc, tablet of smartphone en is het mobiele netwerk
Nadere informatieINFORMATIEVEILIGHEID. een uitdaging van ons allemaal. ICT Noord, Harro Spanninga
INFORMATIEVEILIGHEID een uitdaging van ons allemaal ICT Noord, Harro Spanninga Agenda Toelichting op de Taskforce BID Introductie thema Informatieveiligheid Technisch perspectief Perspectief van de overheid
Nadere informatieFiche 1: Gezamenlijke Mededeling Bouwen aan sterke cyberbeveiliging voor de EU
Fiche 1: Gezamenlijke Mededeling Bouwen aan sterke cyberbeveiliging voor de EU 1. Algemene gegevens a) Titel voorstellen 1. Weerbaarheid, afschrikking en defensie: bouwen aan sterke cyberbeveiliging voor
Nadere informatieSpeech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012
Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, Symposium LifeLines, Groningen (UMCG), 1 oktober 2012 Dames en heren, [Inleiding] Ik vind het wel leuk, maar ook een beetje spannend. Maar moet
Nadere informatieCybersecuritybeeld Nederland
Cybersecuritybeeld Nederland CSBN-2 Nationaal Cyber Security Centrum Wilhelmina van Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 117 2501 CC Den Haag T 070-888 75 55 F 070-888 75 50 E info@ncsc.nl I www.ncsc.nl
Nadere informatie