./. Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Wilders (VVD) over terugloop ledenaantal FNV.

Transcriptie

1 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1a 2513 AA s-gravenhage Postbus LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) Telefax (070) Uw brief 12 maart 2003 nr Onderwerp Kamervragen van het lid Wilders (VVD) Ons kenmerk AV/CAM/2003/21796 Datum 1 april 2003./. Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Wilders (VVD) over terugloop ledenaantal FNV. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, (mr. A.J. de Geus)

2 Vragen van de heer Wilders (VVD) aan de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de terugloop van het ledenaantal van de vakcentrale FNV Vraag 1. Hebt u kennis genomen van het bericht FNV verliest 4000 leden (ANP 7 maart 2003)? Antwoord 1. Ja. Vraag 2. Hoe kwalificeert u deze verdere daling van het ledenaantal? Deelt u inmiddels de al herhaaldelijk door vragensteller geuite mening dat de representativiteit van de Nederlandse vakbeweging steeds verder afkalft? Herinnert u zich in dat verband ook uitspraken van de voorzitter VNO-NCW, de heer J.H. Schraven en prof. dr. J.J.M. Theeuwes, lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, die aangaven dat de representativiteit van de vakbonden ter discussie staat gezien het alsmaar dalende ledenaantal van de bonden? Deelt u die mening? Antwoord 2. Het in het ANP-bericht d.d. 7 maart 2003 genoemde ledenverlies van betreft 0,34% van het totaal aantal leden van de FNV. Achter deze 0,34% procent gaan tal van mutaties in het ledenaantal van de aangesloten bonden schuil. Zo kent FNV Bondgenoten tot 1 december 2002 een daling van 1,27%. De bij de FNV aangesloten Nederlandse Politiebond daarentegen heeft het aantal leden met 2,13% zien toenemen (stand 1 december 2002). Het verloop van het ledental van de FNV Vakcentrale, alsmede van de aangesloten bonden vertonen over het jaar 2002 een wisselend verloop 1. De vakcentrale CNV heeft in 2002 een ledenverlies van 0,56% ondergaan en de vakcentrale Unie/MHP kent op 1 januari ,1% minder leden dan op 1 januari Dit ledenverlies valt echter vrijwel geheel te wijten aan het afscheiden van de UOV van de vakcentrale Unie/MHP. Op 1 oktober 2002 (vóór het afscheiden van de UOV) is het verlies aan leden vergeleken met 1 januari ,79%. Naast de drie genoemde vakcentrales zijn er nog enkele kleinere, categorale bonden. Gezamenlijk telde zij in leden. 1,75% procent meer dan in Het CBS telt in georganiseerde werknemers: 0,86% minder dan in het voorgaande jaar 2. In de beantwoording van overeenkomstige vragen van de heer Wilders van 26 februari 2002 (Tweede kamer, vergaderjaar , Aanhangsel ) heeft mijn ambtsvoorganger het verloop van de ledentallen van vakverenigingen aangesloten bij vakcentrales geschetst, alsmede van het totaal aantal leden van vakverenigingen. Beide ontwikkelingen geven een vrij stabiel beeld. Het ledental van vakverenigingen aangesloten bij vakcentrales is sinds 1999 ongeveer 1.8 miljoen en het totaal aantal leden van alle vakverenigingen 1.9 miljoen. De data met betrekking tot 2002 zijn nog niet in de CBS-statistieken verwerkt. 1 Persbericht FNV 15 januari Leden vakverenigingen naar diverse kenmerken sinds 1999

3 2 Boven geschetste ontwikkelingen tonen slechts enkele geringe verschuivingen zowel binnen als tussen de drie grote vakcentrales en de overige bonden. Voor mij staat de representativiteit van de vakbeweging dan ook niet ter discussie. Vraag 3. Hoe kwalificeert u deze verdere daling van het ledenaantal van de FNV in het licht van de Sociale Nota 2002 waarin u de dalende organisatiegraad van de Nederlandse vakbeweging een bedreiging noemt? Wat betekent de almaar afkalvende representativiteit van de Nederlandse vakbeweging als het gaat om haar rol in de instituties van het Nederlandse poldermodel, zoals de Sociaal Economische Raad (SER) en de Stichting van de Arbeid? Antwoord 3. Zie antwoord vraag 2. Vraag 4. Hoe beoordeelt u de afnemende representativiteit van de vakbeweging met het oog op het algemeen verbindend verklaren van CAO s? Deelt u de mening dat nu de representativiteit van de vakbeweging steeds verder en ook structureel afkalft het des te merkwaardiger en ontoelaatbaarder is dat CAO s algemeen verbindend verklaard worden en dus dwingend aan nietgeorganiseerden worden opgelegd? Antwoord 4. De bij vraag 2 genoemde ontwikkelingen in het ledental van de vakverenigingen tonen geen structurele afkalving van de representativiteit van de vakbeweging en geven ook geen aanleiding het beleid met betrekking tot het algemeen verbindend verklaren te herzien. Bovendien, zoals reeds aangegeven in de beantwoording van de vragen d.d. 26 februari 2002 (Tweede kamer, vergaderjaar , Aanhangsel ) heeft de algemene organisatiegraad van werknemers niets van doen met het AVV en van CAO-bepalingen in een bepaalde bedrijfstak. AVV kan slechts plaatsvinden als de CAO-bepalingen waarop het verzoek tot AVV betrekking heeft reeds gelden voor een naar het oordeel van de minister belangrijke meerderheid van de in de bedrijfstak werkzame personen. In het Toetsingskader AVV (Stcrt. 1998, nr. 240/pag. 14) is vastgelegd op welke wijze aan dit meerderheids-vereiste wordt getoetst. De representativiteit van de CAO-partijen wordt berekend door het aantal werknemers in dienst van de werkgevers die gebonden zijn aan de CAO (en voorzover die werknemers qua functie en aard van de werkzaamheden onder de werkings-sfeer van de CAO vallen) uitgedrukt in een percentage van het totaal aantal werknemers die binnen de werkingssfeer van de CAO zouden vallen. Vraag 5. Bent u bereid een nieuwe notitie te schrijven over de gevolgen van de inmiddels structureel dalende representativiteit van de vakbeweging als het gaat om haar functie, plaats en rol in het geïnstitutionaliseerde overleg met overheid en werkgeversorganisaties, het instrument van de

4 algemeen verbindend verklaring en de verplichte afdrachten ook door niet-georganiseerden aan mede door de vakbeweging beheerde en bestuurde sociale fondsen?

5 3 Antwoord 5. Het bij vraag 2 geschetste geringe verloop in de ledenaantallen van de vakverenigingen geeft geen aanleiding de gevraagde notitie te schrijven.