THEORIE VOOR. Apeldoornse Ruiter Club 1. HET BRUINE PAARDJE 2. HET GROENE PAARDJE 3. HET BLAUWE PAARDJE 4. HET WITTE PAARDJE I E

Transcriptie

1 Apeldoornse Ruiter Club THEORIE VOOR 1. HET BRUINE PAARDJE 2. HET GROENE PAARDJE 3. HET BLAUWE PAARDJE 4. HET WITTE PAARDJE Apeldoornse Ruiter Club p/a Ordermolenweg SM Apeldoorn I E info@apeldoornseruiterclub.nl

2 Pagina 2 van 17 Inleiding Dit is het theorie boekje van de Apeldoornse Ruiter Club en is bestemd voor iedereen die de paardjes wedstrijden (diploma s) gaat rijden. Er zijn vier paardjes. Te weten Bruin, Groen, Blauw en Wit. Ieder paardje bestaat uit een praktijk gedeelte en een theorie gedeelte. De theorie vindt je verderop in dit boekje. Het is de bedoeling dat je dit thuis leert. Op de dag van de wedstrijd ga je onder toezicht los rijden op een afgezet stuk weide om daarna allen in de bak de proef af te leggen. Op deze dag wordt je ook in het clubhuis verwacht om schriftelijk de theorie vragen te maken. Er worden punten gegeven voor het afleggen van de proef en een apart cijfer voor de theorie. Er bestaat een kans dat de benodigde punten niet gehaald worden doordat de proef niet goed werd gereden of het theorie gedeelte onvoldoende was. Dit is helemaal niet erg, want je kan de paardjes meestal twee keer per jaar rijden. Deelname is mogelijk door inschrijving voor het betreffende paardje op de formulieren die in het clubhuis aan het prikbord hangen. Je kunt je inschrijven met twee voorkeurpony s, maar het is geen garantie dat je op jouw voorkeur pony ook werkelijk mag rijden die dag. Ongeveer drie weken voor de wedstrijd wordt bekend gemaakt op welke pony jij mag rijden. De zaterdag, voorafgaand aan de wedstrijd, moeten alle deelnemers om 15:00 uur aanwezig zijn om de pony s te poetsen. Als je dan niet kunt, moet je jezelf afmelden bij de wedstrijdleiding. De benodigde kleding voor het verrijden van de paardjes is bij voorkeur een witte of beige rijbroek, een zwart jasje met plastron en speld of een donkere sweater, witte handschoenen en indien nodig een haarnetje. Een veiligheidscap en rijlaarzen zijn verplicht! Heb je nog vragen, stel deze dan gerust aan de instructie. TEKST GEPLAATST IN EEN KADER IS TER INFORMATIE EN MAAKT GEEN DEEL UIT VAN DE THEORIE VOOR HET WITTE PAARDJE

3 Pagina 3 van Dressuurproef Bruin ( Bruine paardje ) Lichtrijden, tenzij doorzitten wordt gevraagd Rijtijd: 6 minuten Rijbaan: 20 x 40 meter 1. A X tussen X en G Binnenkomen in arbeidsstap Halthouden Groeten 2. Voorwaarts in arbeidsstap C Rechterhand 3. B E ½ grote volte 4. E H Arbeidsdraf 5. B E B Grote volte 6. H C Arbeidsstap 7. B E Linkerhand en arbeidsdraf 8. A X A Grote volte 9. F X H Van hand veranderen 10. C X C Grote volte 11. B F Arbeidsstap 12. A tussen X G Halthouden en groeten 13. C M B A In vrije stap de rijbaan verlaten

4 Pagina 4 van Theorie voor het bruine paardje Het hoofdstel

5 Pagina 5 van Dressuurproef Groen ( Groene paardje ) Lichtrijden, tenzij doorzitten wordt gevraagd Rijtijd: 6 minuten Rijbaan: 20 x 40 meter 1. A X tussen X en G Binnenkomen in arbeidsstap Halthouden Groeten 2. Voorwaarts in arbeidsstap C Rechterhand 3. B E Rechterhand en arbeidsdraf 4. M B F Pony de hals laten strekken, voor F de teugels op maat maken 5. K X M X M Van hand veranderen Arbeidsstap Arbeidsdraf 6. E B E Grote Volte 7. A C Rechterhand 8. M B E tussen E en H Arbeidsstap Rechterhand Arbeidsdraf 9. C A Rechterhand 10. C X C Grote Volte 11. B F Arbeidsstap 12. A tussen X G Halthouden en groeten 13. C M B A In vrije stap de rijbaan verlaten

6 Pagina 6 van Theorie voor het groene paardje Het zadel

7 Pagina 7 van Dressuurproef Blauw ( Blauwe paardje ) Lichtrijden, tenzij doorzitten wordt gevraagd Rijtijd: 6 minuten Rijbaan: 20 x 40 meter 1. A X tussen X en G Binnenkomen in arbeidsdraf Halthouden Groeten 2. Voorwaarts in arbeidsstap C Linkerhand 3. E - K Arbeidsdraf 4. A X A Grote volte 5. H X K Gebroken lijn 6. F E Van hand veranderen 7. C X - C Grote volte doorzitten, daarna lichtrijden 8. B Arbeidsstap 9. A Arbeidsdraf 10. E X - B Door een S van hand veranderen 11. C X A ½ grote volte links, gevolgd door een ½ grote volte rechts 12. E B E Grote Volte 13. M X K Van hand veranderen 14. A tussen D X tussen X G Arbeidsstap Halthouden en groeten 15. C H E A In vrije stap de rijbaan verlaten

8 Pagina 8 van Theorie voor het blauwe paardje Het paard

9 Pagina 9 van Dressuurproef Wit ( witte paardje ) Lichtrijden, tenzij doorzitten wordt gevraagd Rijtijd: 6 minuten Rijbaan: 20 x 40 meter 1. A K E H C Binnenkomen in arbeidsdraf op de rechterhand 2. M - F Gebroken lijn 5 meter 3. K X M Van hand veranderen en enkele passen middendraf 4. H K Gebroken lijn 5 meter, daarna doorzitten 5. Tussen K A F Arbeidsgalop links aanspringen 6. B E B Grote Volte 7. Tussen M C H Overgang arbeidsdraf 8. E F Van hand veranderen, daarna doorzitten 9. Tussen F A K Arbeidsgalop rechts aanspringen 10. E B E Grote volte 11. Tussen H C M Overgang arbeidsdraf 12. Tussen M en B Overgang arbeidsstap 13. B K Van hand veranderen en enkele passen middenstap 14. Tussen K A F Overgang arbeidsdraf 15. B E B Grote volte en na enkele drafpassen paard de hals laten strekken 16. Tussen B en M Teugels op maat maken 17. C - X Halve grote volte links 18. X A Halve grote volte rechts, daarna doorzitten 19. E en arbeidsstap 20. B Rechterhand en arbeidsdraf 21. Tussen F en A Overgang arbeidsstap 22. A Tussen X G Halthouden en groeten Bij A in stap de rijbaan verlaten

10 Pagina 10 van Theorie voor het witte paardje Algemene theorie Inleiding Voor het witte paardje gaan we er vanuit dat je de onderdelen van het bruin, groene en blauwe paardje beheerst. Kuddedieren Paarden zijn kuddedieren, ze zijn van nature schrikachtig en zoeken daarom steun bij elkaar. Als een paard schrikt, dan is zijn eerste reactie heel hard wegrennen (galopperen) Paarden kunnen heel goed ruiken en horen, vaak heeft een paard al iets geroken of gehoord en zie jij het later pas. Sommige paarden zoeken zoveel steun bij elkaar, dat ze blijkbaar niet alleen weg willen. Een mooi voorbeeld hiervan is dat jij alleen het bos in wilt, maar je paard niet verder wil dan het erf. Een ander voorbeeld is dat als je bij een groep moet afwenden naar de overkant, je pony niet bij de andere pony s vandaan wil. Soms is het voldoende om je pony te kalmeren, maar het kan ook zijn dat hij jou voor de gek houdt en een manier heeft gevonden om niet naar jou te hoeven luisteren. Bij paardrijden zijn twee dingen heel belangrijk: straffen en belonen. Belonen kun je doen door middel van een klopje op de hals of tegen hem te praten. Straffen doe je door het geven van een flinke beenhulp of een tik met de zweep. Zit je op een pony die niet wil draven en jij bent te lief voor hem, dan gaat hij niet draven omdat je hem niet duidelijk maakt dat hij wel naar jou moet luisteren. Wil je dat hij toch gaat draven, geef je eerst een beenhulp en als hij dan niet reageert een tik met de zweep. Het is wel heel belangrijk dat je de pony onmiddellijk beloont als hij wel naar je luistert. Hulpen Hulpen worden in 4 groepen verdeeld: 1. Stemhulpen (b.v. aanmoedigen of geruststellen) 2. Gewichtshulpen (b.v. steun je meer op je linker beugel, dan gaat het paard naar links) 3. Kuithulpen (b.v. drijven met je benen) 4. Teugelhulpen (b.v. sturen en inhouden)

11 Pagina 11 van 17 Paard of Pony Het verschil tussen een pony en een paard is de hoogte van de stokmaat of schofthoogte. Voor een pony bedraagt deze maximaal 156,9 cm. Bij een paard begint de stokmaat bij 157 cm. Om te weten hoe hoog een paard of pony is gebruik je een maatstok. Enkele bekende ponyrassen zijn o.a.: 1. Shetlander 2. Welsh 3. Haflinger 4. Fjord Enkele bekende paardenrassen zijn: 5. Fries 6. Koninklijk Warmbloed Paard Nederland (KWPN) 7. Groninger Kleur Paarden en pony s kunnen de volgende kleur hebben: Vos: De vacht is rood-oranje. De manen en staart hebben dezelfde kleur of zijn lichter van kleur. Bruin: De vacht is bruin van kleur. Deze kleur varieert van licht tot heel donker bruin. De manen en staart zijn zwart. Schimmel: De vacht is wit. De manen en staart kunnen wit of grijs zijn. Een schimmelveulen wordt zwart geboren. De vacht, manen en staart zijn zwart. Zwart: De vacht, manen en staart zijn zwart van kleur. Bont: De vacht is wit met gekleurde vlekken. Deze vlekken kunnen zwart, bruin of roodbruin zijn. Deze kleuren komen vaak in de staart en manen terug.

12 Pagina 12 van 17 Poetsen Voor en na het rijden is het belangrijk om je paard te poetsen. Door het poetsen wordt opgedroogd zweet, huidsmeer, huidschilfers, vuil, stof en los zittende haren verwijderd, zodat de huid goed kan blijven functioneren. Wanneer je een pony regelmatig poetst, kom je er eerder achter dat de pony wondjes of korstjes heeft, waardoor deze direct behandeld kunnen worden. Voor het borstelen heb je nodig: Roskam Harde borstel Zachte borstel Hoefkrabber Manenkam De staart van een paard mag je niet teveel poetsen anders trek je er teveel haren uit, maar het stro moet je er natuurlijk wel uit halen. Rij je een wedstrijd, dan was je meestal de benen en de staart; Belangrijk is dat je alles goed naspoelt met water, want shampooresten veroorzaken jeuk. Heb je gereden en de pony is nat van regen, modder of zweet, dan moet je heb droogwrijven met stro of doeken, anders kan hij kou vatten. Hoeven Voor en na het rijden is het belangrijk dat je de hoeven van een paard uitkrabt. Eventuele stenen of andere scherpe dingen kun je dan verwijderen, zodat er minder kans is dat de pony kreupel gaat lopen. Zijn de hoeven droog, dan kun je deze invetten met hoefvet. Dit doe je alleen aan de voorkant van de hoef, je maakt de hoef nat en vet ze dan in. Hierdoor trekt het vocht beter in de hoef. Is de onderkant van de hoef zacht of brokkelig, dan kun je ze interen met hoefteer. Paarden die geen hoefijzers onder hebben, worden ongeveer 1 keer in de 3 maanden bekapt. De smid snijdt dan een stukje van de hoef af. Heeft een paard hoefijzers dan moet hij om de 8 weken opnieuw beslagen worden. De hoeven groeien gewoon door en de hoefijzers worden dunner. De hoeven van paarden zonder hoefijzers slijten over de stenen af. Ter informatie

13 Pagina 13 van 17 Voer Het voer voor paarden bestaat meestal uit biks, hooi en gras. Geef je een pony te veel voer, dan wordt hij te dik en krijgt hij teveel energie. Je kunt hem dan niet makkelijk berijden. Geef je een pony te weinig voer, dan wordt hij mager en heeft dan geen energie om hard te lopen. Ook kan een pony buikpijn (koliek) krijgen van teveel voer. De hoeveelheid van het hooi is afhankelijk van de voeding die in het hooi zit. Paarden en pony s drinken gemiddeld 20 tot 30 liter water per dag; het is dus belangrijk dat er altijd schoon water aanwezig is. Op de bodem van de stal ligt meestal stro of zaagsel. Het is noodzakelijk dat je elke dag voldoende stro in de stal bij strooit, anders liggen de paarden in hun eigen mest. Ziektes Een gezond paard heeft een lichaamstemperatuur van 38,3 graden Celsius. Dat is heel belangrijk om te weten, want als een pony ziek is vraagt de veearts eerst of een paard koorts heeft. Een ziek paard kun je herkennen aan de volgende symptomen: 1. Kijkt niet helder uit de ogen, 2. Laat het hoofd hangen, 3. Eet en drinkt niet, 4. Wil soms rollen, 5. Staat soms op 3 benen als hij kreupel is (een paard in rust kan ook op 3 benen staan, hij staat dan te doezelen), 6. Kan verhoging van zijn lichaamstemperatuur hebben. Enkele belangrijke ziektes zijn: 1. Verkoudheidsgriep, 2. Koliek (buikpijn), 3. Maandagziekte (hele erge spierpijn), 4. Kreupel, 5. Mok (korstjes in de kootholte, om dit te voorkomen moeten de kootholtes goed schoon worden gemaakt en behandeld worden met speciale mokzalf). Paarden en pony s worden 1 keer per jaar ingeënt tegen influenza (griep) en elke 3 maanden ontwormd.

14 Pagina 14 van 17 Hoofdstel Bij het bruine paardje heb je de onderdelen van het hoofdstel geleerd. Er bestaan verschillende soorten neusriemen: 1. Hanoveraanse neusriem 2. Engelse neusriem 3. Gecombineerde neusriem Ook bitten zijn er in veel soorten en maten. Een te klein hoofdstel wringt bij het kopstuk en trekt het bit omhoog. Een te groot hoofdstel kan door wrijving wondjes veroorzaken en laat het bit te laag in de mond hangen. De keelriem, neusriem en sperriem (bij een gecombineerde neusriem) mogen niet te los of te strak zitten. Lage of Hanoveraanse neusriem Dit is een neusriem die laag op de neus wordt bevestigd, onder het bit langs, waarbij de bitringen vrij moeten blijven liggen, hierdoor is dit bit alleen te gebruiken met een trens (bij een stang zitten de scharen en kinketting in de weg). De neusriem hoort altijd op het benige deel van de neus te liggen en let erop dat deze neusriem niet te laag wordt bevestigd, want dat kan de ademhaling belemmeren. Deze neusriem zorgt ervoor dat het mondstuk rust op de neusriem waardoor het stabieler in de paardenmond ligt. Hoge of Engelse neusriem Deze neusriem ligt hoger op de neus en moet (anatomisch afhankelijk) ongeveer 2 vingers onder het jukbeen liggen. Daarnaast kan deze neusriem gebruikt worden in combinatie met een scharenbit. Deze neusriem kan op twee mogelijkheden vastgemaakt worden: met een normale gesp en een aansnoergesp. Gecombineerde neusriem Een combinatie van bovenstaande neusriemen is de gecombineerde neusriem. In feite is dit een Engelse neusriem/ hoge neusriem met een lusje aan de voorkant waar een sperriempje aan bevestigd kan worden. Het bovenste gedeelte moet (anatomisch afhankelijk) ongeveer twee vingers onder het jukbeen liggen en de sperriem gaat onder het bit langs, waarbij de bitringen vrij moeten kunnen blijven bewegen. Deze neusriem kan, net als bovenstaande, op twee mogelijkheden vastgemaakt worden: met een normale gesp en een aansnoerriem. Bron: 2016 Paardenbitten.nl

15 Pagina 15 van 17 Zadel Er zijn verschillende soorten zadels: Veelzijdigheidszadel Springzadel Dressuurzadel Westernzadel De onderdelen hiervan heb je al geleerd bij het groene paardje. Zadels moeten regelmatig ingevet worden en de beugelriemen mogen niet te dun zijn. Onder het beugelhaak klepje zit een veiligheidshaak waar de beugelriem aan hangt. Mocht je van je pony vallen en je voet nog in de beugel zit, dan zorgt de veiligheidshaak ervoor dat de beugelriem los laat, waardoor je niet meegesleurd wordt. Verder moeten alle stiksels regelmatig goed worden nagekeken. Het spreekt voor zich dat het zadel goed op de pony moet passen, het dekje (sjabrak) zonder vouwen onder het zadel ligt en de singel goed aangesingeld is. Vooral als de pony s gaan verharen voorkom je hiermee wondjes en drukplekken. Beenbescherming Sommige paarden hebben bescherming om de benen, om zich niet te bezeren. Een aantal voorbeelden van beenbescherming zijn: Peesbeschermers Strijklappen Bandages

16 Pagina 16 van 17 Gedragsregels voor het buiten rijden: 1. Draag altijd een veiligheidscap. 2. Passeer een andere ruiter of wandelaar altijd in stap. 3. Pas op voor honden, paarden kunnen hiervan schrikken. 4. Als er een bord staat verboden toegang voor ruiters, dan mag je hier niet rijden in verband met verstoring van het wild. 5. Rijd nooit buiten de ruiterpaden, anders beschadig je de paden en de jonge planten. 6. Kruisingen met andere wegen moeten altijd in stap overgestoken worden en nooit in draf of galop. 7. Ga nooit over een wildrooster met een pony. 8. Volg altijd de aanwijzingen op van de beheerder (boswachter). 9. Laat een paard nooit van bomen of planten eten. Deze kunnen giftig zijn voor paarden. 10. Een buitenrit moet ook plezierig zijn voor het paard. Laat hem dus regelmatig op adem komen. Is het paard ergens van geschrokken blijf dan altijd rustig.

17 Pagina 17 van 17 Adviezen voor het rijden van de Dressuurproef. 1. Lees de proef thuis rustig door en oefen de proef regelmatig in de les. 2. Is er iets niet duidelijk, vraag het dan aan jou instructrice/ instructeur. 3. Zorg dat je ruim op tijd aanwezig bent en vergeet jouw cap, zweep en handschoenen niet. 4. Luister goed naar de voorlezer of je moet lichtrijden of doorzitten in de proef. 5. Neem rustig de tijd om te groeten. 6. Als je in draf zit en je moet van hand veranderen, vergeet dan niet om op het goede been licht te rijden. 7. Het verwisselen van been gebeurd aan het einde van de diagonaal. 8. Wil de pony niet luisteren, gebruik dan rustig jouw zweep. 9. Probeer de pony net zo te rijden alsof het een normale les is. Succes en heel veel rijplezier! TEKST GEPLAATST IN EEN KADER IS TER INFORMATIE EN MAAKT GEEN DEEL UIT VAN DE THEORIE VOOR HET WITTE PAARDJE