Soortenlijst giftige tuinplanten

Transcriptie

1 Bron: LNE- MOS Soortenlijst giftige tuinplanten Deze lijst is niet limitatief! In geval van mogelijke vergiftiging: Een gifvrije tuin bestaat niet! Het beste is nog steeds kinderen omzichtig te leren omgaan met planten. Zelfs giftige planten hebben positieve eigenschappen (schoonheid, ecologie, ). De natuur staat vol van (vaak voor de natuur nuttige) planten die bijwerkingen kunnen hebben. Een plantenvrije omgeving is dus absoluut niet de oplossing, er correct mee leren omgaan wel. De planten in vet zijn zeer giftig of vergiftiging komt er vaak bij voor! En in deze optiek volledig te mijden op speelplaatsen, tenzij duidelijke educatieve meerwaarde én weloverwogen gebruik. De indeling tussen zwaar giftig (in vet) en iets minder giftig is uiteraard arbitrair en zeker individueel nog verschillend. Planten die in het groen (lichtjes of vet) zijn aangeduid hebben zeker wel een educatieve en/of ecologische waarde. Het is aan de leerkracht en school om hier dan verantwoord mee om te springen. Voor deze planten kan men afhankelijk van de leeftijd van kinderen (kleuter of ouder) of de standplaats (speelplaats niet, maar misschien elders wel) of het eenmalige gebuik in een les overwogen keuzes maken. Groene aanduiding wil dus zeggen: oordeelkundig gebruiken! Kleuters brengen soms planten, zaden of bessen naar de mond. Vaak heeft dit met aantrekkelijkheid of verwarring met te maken. Naast de in het vet gekleurde planten (wegens hoge giftigheid) zijn daarom ook sommige planten met bessen, aantrekkelijke vruchten of sappen (in rood aangeduid) te vermijden

2 Nederlandse naam Wetenschapp. naam Giftigheid Vergiftigings - verschijnselen Meerwaarde Aardappel Solanum tuberosum bessen, bloemen, bladeren, groene knollen en scheuten, Akelei Aquilegia sp vooral de zaden, Amerikaanse Vogelkers, Bospest, Prunus serotina Prunus virginiana blad, open gekauwde pit (bes niet), wortels, Anemoon Anemone sp sap, bij contact met huid Asperge Asparagus officinale vruchten giftig bij inname Azalea Azalea indica, Azalea bloemen en bladeren, japonica, Azalea sp. speekselvloed, braken, buikloop, spierverstijving, ongecoördineerde bewegingen, zweetaanvallen, krampen, slaperigheid, verwijding van de pupillen, onregelmatige ademhaling en evt. de dood prikkeling, maagpijn, braken, buikloop, gevoelloosheid, hartverzwakking, huidontsteking Blauwzuurvergiftiging (schade aan hersenen, evt. dood tot gevolg) irriterend voor huid en slijmvliezen niet gedocumenteerd sterke speekselvloed, braakneigingen, krampen, spiertrillingen, spierzwakte, onzekere gang, hoesten, verzwakte ademhaling irriterend, braakwekkend en vochtafdrijvend belangrijke basisvoedselplant, zelf aardappelen poten in schoolmoestuin, kooklessen Inheems, borderplant bosanemoon is, ondergroei struiken en bomen, voorjaar, indicator van oude bossen, groente regionaal product Begoniasoorten Begonia sp. plantensappen, Beuk Fagus sylvaticus beukennootjes (als er hoofdpijn, irritatie, krampen e soort,

3 tientallen gegeten worden), Bilzenkruid Hyosciumus niger heel de plant, Bittere amandel Prunus dulcis gekauwde of geplette zaden, Bitterzoet Solanum dulcamara vooral onrijpe bessen, Blauwe Monnikskap Aconitum napellus - alle delen, zeer giftig, - alle delen bij aanraking sap Blauwe regen Wisteria sinensis vooral de peulen en zaden, Boksdoorn Lycium barbarum alle onderdelen, vooral de bessen, Bosrank (en Clematis vitalba sap, varianten/cultivars) bij contact Boterbloem Ranunculus sp. heel de plant, pupilverwijding, droge mond en keel, dorst, warme droge huid, hoge koorts, opwinding overgaand naar ongevoeligheid, vertraagde ademhaling en hartslag Krampen, spasmen, ademhalingstoornissen braken, buikloop, huiduitslag, hallucinaties, lusteloosheid, verlammingsverschijnselen en coma prikkeling, maagpijn, braken, buikloop, gevoelloosheid, hartverzwakking, huidontsteking braken en buikloop ernstige lever- en nierschade blarenverwekkend maag, darmontstekingen, zenuwaandoeningen, overgevoeligheid van huid voor zonlicht; blaren en rode huidvlekken. creëren van schaduw, klimmende plant die houtig wordt borderplant, klimplant, Brem Cytisus scoparius peulen, zaden, jonge opwinding, overgaand in vertraagde, aantrekkelijke bloem,

4 Cytisus sp. twijgen en bladeren, Broodboom of Aucuba Aucuba japonica bladeren en bessen matig giftig, Christoffelkruid, Actaea spicata vooral de bessen, Zwarte gifbes zeer giftig, Doornappel Datura stramonium alle delen, (15 zaadjes voor kind dodelijk), Duivelsvijg, Stekelpapaver Argemenoe mexicana heel de plant Dwergmispel Cotoneaster sp vruchten, matig giftig,,vrij vaak voorkomend probleem hartwerking verschijnselen niet gedocumenteerd hoge dosering is onmiddellijk dodelijk, bij geringe dosering: brandend gevoel in mond, tintelend gevoel in ledematen, hartritmestoornis. pupilverwijding, droge mond en keel, dorst, rode warme huid, hoge koorts, algemene opwinding overgaand naar ongevoeligheid, vertraagde ademhaling en hartslag hoofdpijn, pupilverwijding, trance.. maag- en darmstoornis bijen en insecten adventief, bodembedekker op zonnige hellingen Eenbes Paris quadrifolia vooral de bessen zijn zeer giftig, misselijkheid, braken, krampen, diarree, irritatie maag en darmen, pupilvernauwing, hoofdpijn en duizelingen Fluweelboom, Rhus sp. sap bij contact sterk irriterend Azijnboom, Sumak Galega Galega officinalis zaden en in mindere mate bladen en vooral vergiftigingen bij dieren gekend wortels, Gelderse roos, wollige sneeuwbal Viburnum sp. vooral de bessen, maag- en darmonststeking, indicator van oude bossen, vogelbosje, bessenstruik voor vogels,

5 Gele monnikskap Aconitum vulparia alle onderdelen, zeer giftig, Genadekruid Gratiola officinalis bladeren en stengels, Gevlekte aronskelk of Aronskelk Arum autumnale of Arum maculatum - alle delen, bij inname (enkele bessen innemen kan voor kind al dodelijk zijn), - alle delen bij aanraking sap Gevlekte scheerling Conium maculatum heel de plant, zeer giftig, Goudenregen Laburnum anagyroides alle delen, (vooral wortels, bast en zaden: 8 kunnen reeds dodelijk zijn), Heggenrank Bryonia dioica - wortel en bessen, 15 bessen reeds dodelijk voor kinderen - sap bij aanraking prikkeling, maagpijn, braken, buikloop, gevoelloosheid, hartverzwakking, huidontsteking speekselvloed, braken, hevige buikloop, gezichtsstoornissen, ademhalingsspierenverlamming of hartstilstand maag- en darmontsteking, buikloop, pijn in mond en keel, kramp, huidontsteking braken, speekselvloed, buikloop, vertraagde ademhaling, stuipen, gezichtstoornis, spier -slapte, verlamming braken, brandend gevoel in mond en keel, buikloop, opwinding overgaand naar verlamming braken, bloederige buikloop rode vlekken, blaren, afsterven huid insecten, haag en houtkant, indicator van oude bossen, klimplant zonneborder Heliotroop Heliotropium europaeum Heliotropium sp. heel de plant, bij grote hoeveelheden: spierzwakte, loomheid, versnelde ademhaling en polsslag, kolieken

6 Hemelboom Ailanthus altissima schors en bladeren, bij aanraking irriterend voor huid en slijmvliezen Herfsttijloos (diverse Colchicum autumnale alle delen zeer giftig brandend gevoel in mond, keel, soorten) Colchicum byzantinum Colchicum sp. maag, speekselvloed, braken, darmkramp, buikloop, dorst Holwortel Corydalis cava matig giftig maag- en darmklachten Hondspeterselie Aethusa cynapiym alle onderdelen, Hulst Ilex aquifolium alle onderdelen, 20 bessen dodelijk, door kinderen Hyacint Hyaninthus orientalis - alle delen, bij contact, - bol, giftig, Japanse notenboom Tempelboom, waaierboom Ginko biloba zaadmantel bij contact Kamperfoelie Lonicera sp. bessen en bladeren, zwak giftig, bij inname, worden verward met aalbessen (kleuters!) Kardinaalsmuts Eunonymus zaden/vruchten, blad, bast, zeer giftig, Karmozijnbes Phytolacea americana alle onderdelen, vooral de onrijpe bessen, brandende pijn in mond, keelholte en maag, braken en beven braken, buikloop, slaperigheid bij contact irriterend voor de huid braken, buikloop, jeuk hevige huidirritatie, na het eten van meer dan 30 bessen braken, buikkrampen, bloederige buikloop, rood gezicht, koorts, hartstoornissen, slaperigheid en verzwakte ademhaling braken, buikkramp, buikloop, sufheid 1 á 2 uur na inname: hevig braken, maag- en darmontstekingen, stoornissen van het centrale kerst- en adventsversiering, hagen en houtkanten wilde hyacint is, planten van bloembollen, voorjaarsbloeier, indicator oude bossen levend fossiel dat de dinosaurussen overleefde, beter mannelijke bomen aanplanten, bloemen ruiken bijzonder goed, geliefd bij nachtvlinders, vogelbosje, gemengde haag

7 Kerstroos, (Zwart) nieskruid Klimop (eventueel ook struikvorm) Helleborus iger Helleborus sp Hedera helix heel de plant, zeer giftig bessen (gelukkig niet rood en zeer bitter waardoor weinig kans inname) en bladeren, Kruiskruid Senecio sp heel de plant,, vooral aandachtspunt als buren paarden of ponny s houden Laurierkers Prunus laurocerasus heel de plant, rode bessen! Lavendelheide Andromeda polifolia blad en bloem, zeer giftig, Lelietje-der-dalen Convallaria majalis alle delen, (Meiklokje) vaaswater, Lepelboom (soorten), Laurierroos Kalmia sp., bladeren, bloemen of takken Liguster Ligustrum sp. - bladeren en bessen, (onopvallend),, - plantensap bij contact Lijsterbes Sorbus sp. - bessen, weinig giftig (vergiftiging wél vaak zenuwstelsel branderig gevoel in mond en keel, braken, maagpijn, buikloop, hartverzwakking braken, buikloop, koorts, stuipen, sufheid, coma, huiduitslag ernstige leverbeschadigingen opwinding, samentrekkingen, ademhalingsstoornissen o.a. braken, duizeligheid, braken, misselijkheid, buikloop, hartstoornissen aantasting zenuwstelsel, hartstoornissen braken, buikloop, stuipen, bloedsomloopstoornissen, huidirritaties maag- en darm ontsteking, zelfhechtende klimplant, hoge ecologische waarde, luchtzuiverend, bloemrijke graslanden op zandbodems, klassieker moederdag, haag, weinig snoeiafval (in gewicht), houtkant, vogelbosje, bijen, vogelbosje, houtkant, solitaire boom

8 voorkomend) Lis Iris sp. blad en wortel, Lobelia, Blaaslobelia, Lobelia inflata heel de plant, Gezwollen lobelia Lupine Lupinus vooral de zaden, Mahoniestruik Mahonia aquifolium wortels (bessen niet), zeer giftig, maag- en darmontstekingen, buikloop niet goed gedocumenteerd opwekkend, overgaand in verlamming van het centrale zenuwstelsel maag- en darmontstekingen Mansoor Asarum europaeum sap, bij aanraking irriterend voor huid en slijmvliezen Meidoorn (diverse Crataegus sp. vruchten, maag- en darmontsteking soorten matig giftig, Muurpeper Sedum acre sap, bij contact sterk irriterend, braken en diarree Narcis, Wilde narcis, Narcissus heel de plant, vooral braken, diarree, buikpijn Paasbloem pseudonarcissus de knol Misselijkheid bij drinken van Oleander Nerium oleander alle delen,, (één blad kan voor een kind dodelijk zijn) vrucht,, Paardenkastanje Aesculus (bittere smaak hippocastanum verlaagt risico) Palmboompje Buxus sempervirens - alle delen, bij inname, - sap bij aanraking Papaver (Slaapbol, Maankop, Blauwmaanzaad,Klaproos, vaaswater maag- en darmontsteking, braken, buikloop, hartzwakte braken, buikloop, hevige dorst, rode gelaatskleur, angstgevoelens en onrust kolieken, buikloop, braken, huidontsteking Papaver alle delen, rood gezicht, vernauwde pupillen, moeilijke ademhaling, verzwakte hartwerking gele lis is, slootkant, vijverrand, vogelbosje, haag en houtkant, bes en bloem, snijbloem, thema Pasen, bloembollen planten mediterraan ingeburgerde plant (grote terrasbloempotten) park- en laan, weinig snoeiafval, vogelbosje klaproos is, bloemenakkertje

9 meerdere soorten) Paternosterboontje Abrus precatorius 1 zaadje kan voor een kind al dodelijk zijn, Peperboompje Daphne mezereum - alle delen (vooral de bessen: een tiental kan dodelijk zijn), - sap van de bast bij Perzikkruid, waterpeper Polygonum persicaria Polygonum hydropiper aanraking alle groene delen, Pruikenboom Cotinus coggyeria bladeren en vruchten, Rabarber Rheum bladeren en de wortels, Reukerwt Lathyrus odoratus vooral peulen en Reuzenbereklauw Heracleum mantegazzianum zaden, sap, bij gewoon (schuur)contact met de plant Ridderspoor Delphinium vooral zaden en vruchten, giftig Rijsbes Vaccinum uliginosum vruchten en bladeren (vooral een schimmel die voorkomt in de bessen is oorzaak) bij inname, stuiptrekkingen, spierkrampen brandend gevoel in mond, keel, maag, kolieken, buikloop, blaren overgevoeligheid voor licht, bloedaandrang in gezicht en aan oren, huidvlekken, lever, - en nierbeschadiging en branderige ogen niet gedocumenteerd braken, buikloop, verminderde bloedstolling braken, bloedarmoede, zware brandwonden in combinatie met blootstelling aan licht hevige diarree en braken consumeren van grotere hoeveelheden rijsbessen kan een roesachtige toestand, hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid en braken optreden sierkralen met deze zaden zijn absoluut te mijden, wilde plantenborder cultuurplant, confituurbereidingen decoratieve cultuurplant absoluut te mijden op scholen!, bloemborder

10 Rode kornoelje Cornus sanguinea vruchten, matig giftig, Rododendron Rohododendron sp. heel de plant, bij inname Salie (soorten) Salvia sp. bladeren, weinig giftig Salomonszegel Polygonatum sp. heel de plant (+ bessen), Selder, selderij Apium graveolens sap en vrucht, bij aanraking Sint-Janskruid Hypericum perforatum vooral bloemen en stengelbladen, Slangenwortel Calla palustris sap, bij aanraking Sleutelbloem Primula sp. alle plantendelen bij aanraking Sneeuwbes Symphoricarpus albus de bessen, geringe giftigheid, Sneeuwklokje Galanthus nivalis knol, maag- en darmklachten speekselvloed, tranenvloed, braken, buikloop, stuipen, he-vige transpiratie, vertraagde hartwerking, verlaagde bloeddruk, slaperigheid en verzwakte ademhaling problemen bij langdurig gebruik braken, maag-, darmontstekingen, buikloop als je bij het afsnijden veel in contact komt met plantensap en gedurende enige tijd in de volle zon blijft kan je huiduit-slag en blaren krijgen, sympto-men blijken vaak gepaard met astma-aanvallen en eczeem hoge bloeddruk bij combinatie met voedingsschimmels, fototoxische reacties, leveraandoeningen sterk irriterend huidreactie na contact bij 6% van de bevolking slijmvliesontsteking, braken, buikloop, bewusteloosheid. braken, diarree, buikpijn, hagen en houtkanten, vogelbosje, tuinkruiden indicator oude bossen cultuurplant, keukentoepassingen, zonnige bloemborder, tuinvijvers, voorjaarsbloeier, voorjaarsbloeier, indicator oude bossen

11 Spekwortel Tamus communis sap, hevige irritatie van huid en, klimplant bij contact slijmvliezen Sporkehout Rhamnus frangula of Frangula alnus bessen, laxerend, hevige diarree, buikloop, duizeligheid, koorts Stinkboom Anagyris foetida alle onderdelen, sterk irriterend, zaad is laxerend en veroorzaakt braken Stinkende gouwe Chelidonium majus gele sap en plant, bij sterk irriterend sap, contact of inname misselijkheid en meer Struikheide Caluna vulgaris alle delen werkt op de urinewegen Tabak en Nicotiana tabacum kweekvormen ervan alle onderdelen, behalve de rijpe zaden, zeer giftig, bij inname Taxus (Venijnboom) Taxus baccata - blad, schors, zaad bij inname (bessen enkele zijn voor een kind dodelijk), - sap van de bast bij aanraking Thuja (Levensboom) Thuja occidentalis en Thuja orientalis alle delen (vooral de bladeren), Tomaat Lycopersicon sp. stengels, bladeren en groene tomaten, bij inname Tulp Tulipa vooral de bol, kan verward worden met ui,, Verfbrem Genista sp. plant en zaad, Vingerhoedskruid Digitalis purpurea alle delen (vooral bladeren en zaden), duizeligheid, misselijkheid, hoest, spasmen, overgeven, coma, maag- en darmontsteking, duizeligheid, verwijding van de pupillen, spiersamentrekkingen, purperen huidvlekken, onregelmatige polsslag maag- en darmstoornissen, kramp braken, hoofdpijn, diarree Braken, diarree, buikpijn niet gedocumenteerd maag- en darmontsteking, braken, buikloop, hartstoornissen, vogelbosje, haag en houtkant, bijvriendelijk, volkstoepassing tegen wratten cultuurplant met historiekwaarde in bepaalde regio s, solitaire boom of te scheren wintergroene haag, bijen, gekende vruchtgroente cultuurplant

12 zeer giftig, Maretak Viscum album vooral de bladeren en bessen, weinig giftig, Vlas, lijnzaad Linum sp. de zaden, jonge kiemplanten en bloemen, Vlier (Gewone-) Sambucus nigra onrijpe bessen, matig giftig Voetblad Podophiyllum peltatum heel de plant, Voorjaarsadonis Adonis vernalis alle onderdelen, zeer giftig, Vuurdoorn Pyracantha bessen, matig giftig, (vaak voorkomend) Waterscheerling Cicuta virosa alle onderdelen, zeer giftig, Wegedoorn Rhamnus catharticus bessen, Wildemanskruid Pulsatilla vulgaris ganse plant, en contact met sap Witte acacia Robinia pseudoacacia schors, maar ook bladeren en zaden, bij Wolfskers of Belladonna Atropa belladonna inname alle delen (vooral de bessen: 3-4 bessen maag-, darmontsteking, buikloop, darmklachten. versnelde ademhaling, gevolgd door opwinding, stuipen, verlamming en de dood sterk laxerend, braken en hevige buikloop maag,- darmontsteking met of zonder koorts niet goed gedocumenteerd krachtige samentrekking hart, verwijdt kransslagader misselijkheid, braken en droge mond, verwijding pupillen, versnelde hartslag en koorts bij inname van bessen, hete, droge huid brandende pijn in keel en mond, braken, kolieken, speekselvloed, krampen, verwijding pupillen, laxerend maag -, darmontsteking, opwekkend overgaand in verlamming, huidontstekingen kramp, slaperigheid, braken pupilverwijding, droge mond en keel, dorst, warme droge huid,, cultuurplant met regionale geschiedenis, vogelbosje, gemengde haag, bloesem (siroop en thee), vlinders, vogelbosje, haag en houtkant Inheems wordt gebruikt als zandbinder op hellingen

13 Wolfsmelk (diverse soorten) Wonderboom Zevenboom, Cederhoutboom Eurphorbia sp. Ricinus communis (opgelet de zaden zitten heel vaak in halssnoeren) Juniperus sabina, Juperinus virginiana, Juperinus sp. kunnen voor kinderen dodelijk zijn), bij inname sap, bij contact met huid en slijmvlies alle delen, (vooral wortels en zaad: 1-3 gekauwde zaden kunnen voor een kind dodelijk zijn) alle delen, Zijdeplant Asclepias sp. heel de plant, Zomereik Quercus robur jonge bladeren en groene eikels (mgl. verwarring met noten) Zomerklokje Leucojum aestivum alle delen, Zuurbes Berberis vulgaris bes, licht giftig, Zwaluwtong Polycronum alle delen, convolvolum hoge koorts, opwinding overgaand naar ongevoeligheid, vertraagde ademhaling en hartslag uiterst irriterend, ernstige letsels bij contact met de ogen, 1-3 gekauwde zaden dodelijk voor een kind brandend gevoel in mond en keel, buikloop, darmkrampen, nieraandoeningen braken, maag- en darmontsteking, buikloop, kramp sterk laxerend, braakverwekkend sufheid, darmverstopping, hevig urineren en versnelde pols en ademhaling. Later volgt soms buikpijn, bloederige en slijmerige buikloop, beven en bij niet optreden dood door uitputting. buikloop, braken diarree, maagklachten, versterken van geelzucht overgevoeligheid voor licht, bloedaandrang in gezicht en aan oren, huidvlekken, lever,- en nierbeschadiging en branderige ogen. mollenplant om mollen uit de tuin te houden, diverse e soorten, solitaire (knot)boom, bomenrij, insecten, houtkant, hoge ecologische rijkdom

14 Zwarte nachtschade Solanum nigrum bessen, Huiduitslag, braken, buikloop, verlamming,