Kraamzorg, zo thuis mogelijk Maasziekenhuis Pantein Genomineerd voor de Spirit of Planetree Award 2013

Transcriptie

1 Sluit aan bij Navigator nummer II.B, II.D, II.E, II.I, III.A, III.E Kraamzorg, zo thuis mogelijk Maasziekenhuis Pantein Genomineerd voor de Spirit of Planetree Award 2013 Dit initiatief draait om de optimale benadering in de zorg rond de pasgeborene en het gezin. Onder de noemer Kraamzorg, zo thuis mogelijk is het team van de afdeling Moeder en Kind van het Maasziekenhuis Pantein een aantal projecten gestart gericht op het welbevinden van de pasgeborenen en hun familie. Uitgangspunten hierbij waren: gezinsgerichte zorg, behoud van eigen regie van patiënt en familie en zoveel mogelijk aansluiten bij de thuissituatie. Met de medewerkers van afdeling Moeder en Kind is in brainstormsessies gezocht naar ideeën om de zorg rond pasgeborenen en het gezin in het ziekenhuis zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de thuissituatie. Voor het uitwerken van deze ideeën is contact gezocht met de kraamzorgorganisaties uit de regio (Groene Kruis Noord Limburg, PVG Gennep en Kraamzorg Pantein) voor het project Verplaatste Kraamzorg, de gemeente Boxmeer voor het project Digitaal aangeven en met de Stichting Dada voor het verwezenlijken van het project Babywatch. Er is naar ideeën gezocht om de zorg rond de pasgeborene, de kraamvrouw en het gezin te optimaliseren. Hierbij is het uitgangspunt geweest om de familie in deze situatie zoveel mogelijk de eigen regie te laten behouden. Juist door de projecten tegelijk te starten, versterken ze elkaar en versterken ze ook het gevoel van het gezin om de eigen regie zoveel mogelijk in eigen handen te hebben. Wat houden deze projecten in? De volgende projecten zijn gestart en grotendeels geïmplementeerd: - Verplaatste kraamzorg. Niet iedere zwangerschap eindigt zoals verwacht en gehoopt wordt. Zo kan een gedwongen verblijf in het ziekenhuis een heel andere start zijn na een bevalling. Gedwongen, omdat de pasgeborene medische zorg behoeft. In de ideale situatie vindt het kraambed in de thuissituatie plaats waarbij de begeleiding van het kraambed verzorgd wordt door de verloskundige en de kraamzorg. Er kan echter ook een situatie ontstaan waarbij het kindje in het ziekenhuis wordt opgenomen òf moet blijven na een (poli)klinische bevalling. Omdat er voor de moeder geen ziekenhuisindicatie is heeft zij dan de keuze om naar huis te gaan, thuis te blijven òf bij haar kindje te blijven in een van onze couveusesuites. Echter, vanuit het ziekenhuis was de zorg voor deze kraamvrouw en haar gezin dan niet geregeld. Met de kraamzorgorganisaties is er gekeken of de zorg voor het gezin door kraamverzorgende in het ziekenhuis plaats kon vinden. Er vindt nu een pilot plaats waarbij de kraamverzorgende in plaats van in de thuissituatie haar werkzaamheden verplaatst heeft naar het ziekenhuis: in samenspraak met het gezin zijn de kraamzorguren verdeeld over de ziekenhuissituatie en de thuissituatie. De kraamverzorgenden komen in het ziekenhuis de volledige zorg verlenen zoals bij het gezin thuis. Dit gebeurt in nauwe communicatie met de ziekenhuismedewerkers, zoals de verpleegkundigen, de roomservice medewerkers, de facilitaire dienst maar ook de ziekenhuisverloskundigen. Ieder levert vanuit zijn professiona-

2 liteit de gevraagde zorg. Op het moment dat het gezin uit het ziekenhuis ontslagen wordt gaat diezelfde kraamverzorgende mee naar de thuissituatie. Hierdoor wordt het kraamzorgproces niet verstoord. De kraamverzorgende weet wat het gezin ervaren heeft in het ziekenhuis en weet welke behoefte aan begeleiding en ondersteuning er nodig is. De proef loopt tot maart 2013 en heeft tot nu toe bij alle betrokkenen veel positieve ervaringen opgeleverd. - Digitaal aangifte doen. Na de geboorte van een kind moet er aangifte plaatsvinden bij de burgerlijke stand van de gemeente. Voor de kinderen die in het Maasziekenhuis geboren worden, betekent dit dat de vader de aangifte doet bij een ambtenaar burgerlijke stand van de gemeente Boxmeer. Samen met een afvaardiging van de afdeling Burgerlijke Zaken van de gemeente Boxmeer heeft het team van het Maasziekenhuis gekeken naar de mogelijkheden om de aangifte plaats te laten vinden in het ziekenhuis. Dit gebeurt in meerdere ziekenhuizen in Nederland waar dan ergens in het ziekenhuis een ruimte gebruikt wordt door de ambtenaren van de burgerlijke stand. Ons idee was om dit zo dicht mogelijk bij de patiënt en zijn gezin te brengen. In de nieuwe werkwijze hebben ouders nu de mogelijkheid om de aangifte van hun zoon of dochter via een digitale site rechtstreeks naar de afdeling Burgerzaken van de gemeente Boxmeer te doen. De ambtenaar van de burgerlijke stand komt vervolgens diezelfde dag met de akte naar het ziekenhuis. Het tekenen van de geboorteakte gebeurt op de kraamsuite waar het gezin verblijft. Hierdoor maakt ook de moeder deze procedure mee. Deze situatie is uniek; moeders maken dit proces normaliter niet mee. - Uitbreiding Babywatch. De afdeling Kind van het Maasziekenhuis maakt al jaren gebruik van het systeem Babywatch. Dit is een systeem waarbij, zoals de naam al aangeeft, baby s thuis gezien kunnen worden. Via een link naar een speciale server worden de camerabeelden vanuit het ziekenhuis verstuurd naar een PC in de thuissituatie. We hoorden dat er een nieuwe mogelijkheid beschikbaar kwam waarbij deze gegevens nu ook opgeroepen kunnen worden op een GSM. Hierdoor kunnen ouders, maar ook opa s en oma s, overal en op ieder moment zien hoe het met hun kindje in het ziekenhuis gaat. We hebben deze wens neergelegd bij een sponsor en hebben hierdoor de mogelijkheid gekregen om als een van de eerste ziekenhuizen in Nederland hiervan gebruik te kunnen maken. Daarnaast is ons systeem ook uitgebreid waardoor we ook op afdeling Moeder de mogelijkheid hebben om op een kraamsuite camera s voor de Babywatch aan te sluiten. Wat is de verbeterde situatie in de praktijk? Bij Verplaatste kraamzorg is de verbeterde situatie dat er gedurende de hele kraamperiode één vaste kraamverzorgende het aanspreekpunt is. Deze persoonlijke aandacht vinden veel mensen prettig. Een ander voordeel is dat de begeleiding van de moeder door de kraamverzorgende al in een eerder stadium kan starten. De kersverse moeder leert al in het ziekenhuis hoe ze haar baby het beste kan verzorgen als ze weer thuis is. Dit maakt de overgang van het ziekenhuis naar huis kleiner, aldus teamleider Anita Willems van de afdeling Kind. De verloskundige bij wie de moeder onder controle is, bezoekt de moeder in het ziekenhuis, omdat ze net als in de thuissituatie eindverantwoordelijk is voor de nazorg.

3 In het ziekenhuis voert de kraamverzorgende haar taken uit met betrekking tot de verzorging en begeleiding van moeder zoals in de thuissituatie. De kinderverpleegkundige van het ziekenhuis en de kraamverzorgende stemmen de zorg voor het kindje met elkaar af. De kraamverzorgende kan, naast de zorg voor moeder en kind in het ziekenhuis, ook in de woning van de kraamvrouw huishoudelijke taken verrichten, zoals de zorg voor andere kinderen, maaltijden, de was en overige huishoudelijke taken. Als het kindje binnen acht dagen na de bevalling naar huis mag, wordt de kraamzorg vervolgens thuis voortgezet. Teamleider Monique van Sambeek van de afdeling Moeder: De zorg in het ziekenhuis en in thuissituatie lopen dus naadloos in elkaar over. Ook de medewerkers zijn erg blij met het resultaat. Bianca Ooms, kraamverzorgende, zegt in een ervaringsverhaal hierover: We hebben als kraamverzorgenden in het ziekenhuis een dankbare taak. Al met al een fijne ervaring met als resultaat dat het kraamgezin tevreden is, verpleegkundige is tevreden en kraamzorg is tevreden. Het kindje mocht na 3 dagen weer naar huis en het gaat goed. Mevrouw geeft nog steeds borstvoeding!! Onderstaand artikel uit de Gelderlander van 18 oktober 2012 illustreert het succes van het digitaal aangifte doen.

4 Met de mobiele versie van Babywatch wordt in januari 2013 gestart. Hoe is het team te werk gegaan? Het team heeft allereerst gebruik gemaakt van de input van het hele team: medewerkers van de afdeling moeder en kind, de vakgroepen kindergeneeskunde en gynaecologie. In brainstormsessies zijn ideeën gegenereerd om de zorg zo thuis mogelijk te kunnen bieden. Voor het verwezenlijken van de projecten heeft het team gebruik gemaakt van haar

5 netwerk èn goede samenwerkingsrelaties met onder andere de kraamzorgaanbieders en de verloskundigen uit de regio. Daarnaast hebben zij via contacten met sponsoren de mogelijkheid gekregen om hun derde project te realiseren. Naast het genereren van de ideeën en het betrekken van alle betrokkenen bij deze projecten zijn zij ook in staat geweest om de projecten te verwezenlijken en met goed resultaat te implementeren. Er zijn een aantal concrete verbeteringen gerealiseerd waarbij het hele team betrokken is geweest. Innovatie, multidisciplinair, samenwerking, over de grenzen heen en ondernemerschap zijn sleutelwoorden bij de ontwikkeling en implementatie van de projecten. De projecten versterken elkaar, wat uiteindelijk geleid heeft tot een resultaat waarbij de voldaan wordt aan de behoeften van patiënt in de breedste zin van het woord. Dit blijkt de reacties van patiënten op de zorg. Daarbij geven ook medewerkers aan op deze manier prettig te werken, zij leveren optimale zorg. Er wordt invulling gegeven aan een groot aantal Planetree componenten. De resultaten zijn toekomstbestendig en kunnen overgenomen worden door andere organisaties.