Geuronderzoek Omrin REC. OMRR12B1, september 2012 PRA Odournet bv

Transcriptie

1 Geuronderzoek Omrin REC OMRR12B1, september 2012 PRA Odournet bv

2 titel: rapportnummer: projectcode: trefwoorden: opdrachtgever: Geuronderzoek Omrin REC OMRR12B1 OMRR12B afvalverbranding, schoorsteen, geuremissie, emissie-eis, toets Omrin Reststoffen Energie Centrale B.V. (REC) Postbus BX LEEUWARDEN telefoon fax contactpersoon: opdrachtnemer: auteur(s): goedgekeurd: de heer C. Jonkman PRA Odournet bv Singel VG Amsterdam Nederland telefoon fax Frans Vossen voor PRA Odournet bv door drs. F.J.H. Vossen, directeur datum: 21 september 2012 copyright: 2012, PRA Odournet bv RvA accreditatie geurlaboratorium ISO Lloyds ISO 9001:2000 lid NL INGENIEURS pagina 2 van 21

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 1 Inleiding 4 2 Beschrijving van het onderzoek Beschrijving van de bronnen Geuremissiemetingen Algemeen Geurmonstername Geuranalyse Afgasdebiet Berekening geuremissie Meetomstandigheden 8 3 Meetresultaten Geuremissie Bespreking van de resultaten 9 4 Samenvatting en conclusie 10 Bijlagen 11 Bijlage A Certificaat geuranalyses 12 Bijlage B Gedetailleerde meetresultaten 15 Bijlage C Beoordeling meetlocatie schoorsteen 17 Bijlage D Resultaten tracergasmeting slakkenbunker 18 PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 3 van 21

4 1 Inleiding In opdracht van Omrin Reststoffen Energie Centrale B.V. (REC) is door PRA Odournet bv een geuronderzoek uitgevoerd bij het bedrijf aan de Lange Lijnbaan 14 te Harlingen. Het onderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van de hoge meetresultaten, die recentelijk werden vastgesteld door SGS in opdracht van de provincie Friesland. In het onderzoek werd een geurmeting aan de schoorsteen van de verbrandingsoven uitgevoerd. Het resultaat van de meting aan de schoorsteen is getoetst aan de in de vergunning opgenomen emissie-eis. Het onderzoek werd uitgevoerd op dinsdag 21 augustus PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 4 van 21

5 2 Beschrijving van het onderzoek 2.1 Beschrijving van de bronnen In het geuronderzoek is de geuremissie bepaald van de centrale schoorsteen. De schoorsteen werd bemonsterd via de meetpunten die in de horizontale toevoerleiding ernaar toe zijn aangebracht. De afgasstroom werd in drievoud op geurconcentratie bemonsterd. Bij de bemonstering werd voorverdunning toegepast. Aangezien aan de verdunde monsters maar weinig geur waarneembaar was, werd de bemonstering nog een keer onverdund herhaald. Bij de eerste bemonstering werden de monsters dusdanig voorverdund, dat er geen condensatie meer de geurmonsternamezak kon optreden. Tijdens de bemonstering rees het vermoeden, dat deze voorverdunde monsters dusdanig weinig geur zouden hebben, dat er bij de analyse geen valide meetresultaat meer zou kunnen worden verkregen. Bij de tweede bemonstering werd er niet voorverdund. In deze monsters trad een beetje condensatie (een waas aan de binnenkant van de zak) op. De geurconcentratie in deze monsters (typisch de geur van NO 2 ) was duidelijk hoger en naar verwachting wel kwantificeerbaar. PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 5 van 21

6 2.2 Geuremissiemetingen Algemeen De geuremissie wordt berekend uit de geurconcentratie en het afgasdebiet en uitgedrukt in Europese odour units per tijdseenheid Geurmonstername De geurmonstername is uitgevoerd conform interne procedure QD22 Procedure for Sampling die is afgeleid van de daartoe geldende richtlijnen in de NEN-EN en de NeR 2. Per meetpunt is bemonsterd in drievoud gedurende minimaal 30 minuten per monster. Om te controleren of de gebruikte monsternameapparatuur voldoende geurvrij was, is er bovendien een veldblanco genomen. De monsters zijn genomen met behulp van de zogenaamde longmethode. Hierbij wordt de monsterzak in een ton geplaatst en wordt de ton op onderdruk gebracht met behulp van een pomp. De monsterzak staat via een monsternameslang in verbinding met het afgaskanaal. Door het drukverschil worden afgassen uit het afgaskanaal in de monsterzak gezogen. Voordeel van deze methode is dat er geen direct contact is tussen het luchtmonster en de (moeilijk te reinigen) pomp. Het monster wordt opgevangen in een monsterzak van Nalophan, een materiaal dat niet makkelijk reacties aangaat met andere stoffen. De monsterzak is voor gebruik geurvrij gemaakt. Een monsterzak kan circa 40 l lucht bevatten. Warme en vochtige afgassen kunnen tijdens de monstername condenseren wanneer ze afkoelen tot de omgevingstemperatuur. De vorming van condens in de monsterzak is niet wenselijk omdat (een deel van) de geurende stoffen kunnen oplossen in de condens. Om condensatie te voorkómen wordt waar nodig voorverdunning met geurvrije, droge stikstof toegepast. Hierdoor wordt tevens de kans op chemische omzetting tijdens opslag en transport geminimaliseerd. Voorverdunning wordt ook toegepast als de geurconcentratie van de afgassen naar verwachting hoog is en buiten het meetbereik van de olfactometer ligt. Voor het voorverdunnen is een Sample Master voorverdun-unit gebruikt. De Sample Master wordt per meetpunt vooraf ingesteld op de gewenste verdunning (doorgaans tussen 2 en 10). De feitelijke verdunning kan per monster iets verschillen. Om deze te bepalen, worden het zuurstofgehalte in het afgaskanaal en in het zojuist genomen monster gemeten; het quotiënt van deze twee is de feitelijke verdunning 3. Bij de eerste monstername werd een dusdanige voorverdunning (ongeveer 6 maal) toegepast, dat er geen condensatie in de zak zou optreden. Gezien de verwachting, dat de monsters te weinig geur zouden hebben voor een valide analyse, is de monstername vervolgens herhaald met zonder toepassing van voorverdunning Bepaling van de geurconcentratie door dynamische olfactometrie / Air quality Determination of odour concentration by dynamic olfactometry, Europese norm NEN-EN 13725, april 2003 (referentienummer EN 13725:2003 E) Nederlandse Emissie Richtlijn Lucht, Lucht L27, infomil - informatiecentrum Milieuvergunningen Een voorbeeld. Gemeten worden een zuurstofconcentratie van 20,9% in het afgaskanaal en van 5,5% in de monsterzak. De feitelijke toegepaste verdunning bedraagt dan 20,9 / 5,5 = 3,8. PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 6 van 21

7 2.2.2 Geuranalyse De geurmonsters zijn geanalyseerd conform de NEN-EN volgens de Forced Choice mode. De analyses worden uitgevoerd in het geurlaboratorium van PRA Odournet bv (accreditatienummer L403). Het analyseresultaat wordt uitgedrukt als de geurconcentratie in Europese odour units: ou E /m Afgasdebiet Het afgasdebiet is bepaald conform eigen procedure QD23 Procedure for measuring physical parameters, die gelijkwaardig is aan ISO PRAO meet de afgassnelheid, afhankelijk van de situatie, met een vleugelradanemometer, een Pitot buis of een hittekogelsonde (de norm gaat uit van een Pitot buis). De resultaten van de metingen zijn gelijkwaardig aan resultaten gemeten conform ISO Afwijking van de eisen uit ISO kan tot gevolg hebben dat de nauwkeurigheid van de meting ongunstig wordt beïnvloed. In bijlage C is voor het meetpunt bij de schoorsteen opgenomen in hoeverre aan de in de norm gestelde voorwaarden wordt voldaan. De getalswaarde van het debiet hangt mede af van de omstandigheden voor wat betreft druk, temperatuur en vochtgehalte. Het debiet bij de actuele druk, temperatuur en het vochtgehalte tijdens monstername wordt het bedrijfsdebiet genoemd. Het debiet omgerekend naar een druk van hpa, een temperatuur van 0 C en droog afgas wordt het normaaldebiet genoemd. Voor het debiet omgerekend naar de omstandigheden waarbij geuranalyses plaatsvinden, te weten een druk die gelijk is aan hpa, een temperatuur van 20 C en vochtig afgas wordt vaak de term standaarddebiet gebruikt Berekening geuremissie De geuremissie [ou E /h] is het product van de geurconcentratie [ou E /m 3 ] en het afgasdebiet [m 3 /h] bij 20 C, hpa, vochtig afgas. Er wordt gerekend met het geometrisch gemiddelde van de gemeten geurconcentraties en het afgasdebiet bij 20 C, hpa, vochtig afgas (de condities waarbij de geurconcentraties zijn gemeten). 4 Stationary source emissions Measurement of velocity and volume flow rate of gas streams in ducts, ISO 10780, 1994 (referentienummer ISO 10780:1994 E) PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 7 van 21

8 2.3 Meetomstandigheden Volgens opgave van het bedrijf was de bedrijfssituatie tijdens de metingen representatief voor een normale bedrijfsvoering. Er deden zich gedurende de metingen geen storingen of onregelmatigheden voor die invloed gehad kunnen hebben op de metingen. Procesgegevens gedurende meting zijn bijgevoegd als bijlage D. PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 8 van 21

9 3 Meetresultaten 3.1 Geuremissie In tabel 1 zijn de uitkomsten van de geurmetingen opgenomen. De certificaten van de geuranalyses zijn als bijlage A bijgevoegd. De gedetailleerde uitwerking van de meetresultaten is weergegeven in bijlage B. Tabel 1: Resultaten van de geuremissiemetingen bij Omrin REC op 21 augustus 2012 Meetpunt en meting Debiet (1.013 hpa, 20 C, vochtig) Geurconcentratie Geuremissie [m 3 /h] [ou E/m 3 ] [10 6 ou E/h] Schoorsteen meting 1 meting 2 meting 3 Gemiddeld Ook de onverdund genomen monsters werden geanalyseerd (resultaten niet op certificaat in bijlage A). De gemiddelde geurconcentratie van deze monsters bedroeg 856 ou E /m 3. Op basis van dit resultaat kan een emissie worden berekend van 177 * 10 6 ou E /h. 3.2 Bespreking van de resultaten De gemeten emissie van de schoorsteen is met 89 * 10 6 ou E /h veel kleiner dan de waarde, die gebruikt werd bij de vergunningaanvraag (495 * 10 6 ou E /h). Ook de onverdund gemeten geuremissie is met 177 * 10 6 ou E /h veel kleiner dan de vergunningseis. De conclusie is gerechtvaardigd, dat de schoorsteen van Omrin REC voldoet aan de eisen ten aanzien van geuremissie in de vergunning Wet milieubeheer. PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 9 van 21

10 4 Samenvatting en conclusie In opdracht van Omrin Reststoffen Energie Centrale B.V. (REC) is door PRA Odournet bv een geuronderzoek uitgevoerd bij het bedrijf aan de Lange Lijnbaan 14 te Harlingen. Het onderzoek is uitgevoerd naar aanleiding van de hoge meetresultaten, die recentelijk werden vastgesteld door SGS in opdracht van de provincie Friesland. In het onderzoek werd een geurmeting aan de schoorsteen van de verbrandingsoven uitgevoerd. Het resultaat van de meting aan de schoorsteen is getoetst aan de in de vergunning opgenomen emissie-eis. De emissie van de schoorsteen blijkt met een gemeten waarde van respectievelijk 89 * 10 6 ou E /h ruimschoots te voldoen aan de in de vergunning opgenomen eisen van 495 * 10 6 ou E /h. PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 10 van 21

11 Bijlagen PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 11 van 21

12 Bijlage A Certificaat geuranalyses PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 12 van 21

13 PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 13 van 21

15 Bijlage B Gedetailleerde meetresultaten Bronomschrijving: Huisvuilverbrander Meetpunt leiding voor schoorsteen Zaklabel R69AMY R69AMZ R69ANA Gemiddeld Algemeen: Datum 21 Aug Aug Aug 12 Begintijd [h] 11:00 11:30 12:00 Eindtijd [h] 11:30 12:00 12:30 Verdunning tijdens monstername: Zuurstofgehalte in onverdund (droog) afgas [% O 2] 9,7 11,0 10,2 Zuurstofgehalte in verdund (droog) afgas [% O 2] 1,5 1,6 1,5 Verdunning monstername [-] 6,4 6,9 6,8 Geuranalyse: Datum 22 Aug Aug Aug 12 Verdunning laboratorium [-] 1,0 1,0 1,0 Geurconcentratie (EN13725) [ou E/m 3 ] Resultaten geurconcentratie: Geurconcentratie [ou E/m 3 ] Fysische parameters: Atmosferische druk [hpa] 1015,3 Statische druk in kanaal [hpa] -1,0 Absolute druk in kanaal [hpa] 1014,3 Omgevingstemperatuur [ C] 20,0 Afgastemperatuur, droge bol [ C] 156,4 Afgastemperatuur, natte bol [ C] 58,3 Vochtgehalte [kg/nm 3 ] 0,094 Debieten: Oppervlakte meetvlak [m 2 ] 5,31 Gemiddelde snelheid [m/s] 15,9 Debiet (bedrijfsomstandigheden) [m 3 /h] Debiet (0 C, 1013 hpa, droog) [Nm 3 /h] Debiet (20 C, 1013 hpa, vochtig) [m 3 /h] Resultaten: Geuremissie [10 6 ou E/h] 89 PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 15 van 21

16 Onverdunde monsters Bronomschrijving: huisvuilverbrander Meetpunt leiding voor schoorsteen Zaklabel R69ANH R69ANI R69ANJ Gemiddeld Algemeen: Datum 21 Aug Aug Aug 12 Begintijd [h] 12:30 13:00 13:30 Eindtijd [h] 13:00 13:30 14:00 Verdunning tijdens monstername: Zuurstofgehalte in onverdund (droog) afgas [% O 2] 10,3 10,3 10,3 Zuurstofgehalte in verdund (droog) afgas [% O 2] 10,3 10,3 10,3 Verdunning monstername [-] 1,0 1,0 1,0 Geuranalyse: Datum 22 Aug Aug Aug 12 Verdunning laboratorium [-] 1,0 1,0 1,0 Geurconcentratie (EN13725) [ou E/m 3 ] Resultaten geurconcentratie: Geurconcentratie [ou E/m 3 ] Fysische parameters: Atmosferische druk [hpa] 1015,3 Statische druk in kanaal [hpa] -1,0 Absolute druk in kanaal [hpa] 1014,3 Omgevingstemperatuur [ C] 20,0 Afgastemperatuur, droge bol [ C] 156,4 Afgastemperatuur, natte bol [ C] 58,3 Vochtgehalte [kg/nm 3 ] 0,094 Debieten: Oppervlakte meetvlak [m 2 ] Gemiddelde snelheid [m/s] Debiet (bedrijfsomstandigheden) [m 3 /h] Debiet (0 C, 1013 hpa, droog) [Nm 3 /h] Debiet (20 C, 1013 hpa, vochtig) [m 3 /h] Resultaten: Geuremissie [10 6 ou E/h] 177 PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 16 van 21

17 Bijlage C Beoordeling meetlocatie schoorsteen Bronomschrijving: Meetpunt Huisvuil-verbranding leiding voor schoorsteen Beoordeling meetvlak conform ISO Criteria Toetsing Verticaal/horizontaal kanaal n.v.t. Horizontaal Rond/Rechthoekig kanaal n.v.t. Rond Aantal meters na verstoring > 5 x Dh Voldoet Aantal meters voor verstoring > 2 x Dh Voldoet Aantal meters voor vrije uitstroom > 5 x Dh Voldoet Temperatuurafwijking 5% van het gemiddelde Voldoet Afgassnelheid > 5 m/s en < 50 m/s Voldoet Verschil gemiddelde snelheid tussen de meetassen <5% Voldoet Hoek afgasstroom <15 t.o.v lengteas Voldoet Richting afgasstroom Geen negatieve waarden Voldoet Dynamische druk >5 Pa Voldoet Fluctuaties in druk per meetpunt <24 Pa Voldoet Oppervlak meetvlak >0,07m 2 Voldoet Beoordeling meetvlak conform NEN- EN15259 Criteria Toetsing Verticaal/horizontaal kanaal aanbeveling verticaal Voldoet niet Aantal meters na verstoring aanbeveling > 5 x Dh Voldoet Aantal meters voor verstoring aanbeveling > 2 x Dh Voldoet Aantal meters voor vrije uitstroom aanbeveling > 5 x Dh Voldoet Hoek afgasstroom <15 t.o.v lengteas Voldoet Richting afgasstroom Geen negatieve waarden Voldoet Dynamische druk >5 Pa Voldoet Verhouding afgassnelheid v max/v min 3 Voldoet PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 17 van 21

18 Bijlage D Resultaten tracergasmeting slakkenbunker PRA Odournet bv OMRR12B1 21 september 2012 pagina 18 van 21