Programma van eisen voor duurzame lokale energiesystemen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Programma van eisen voor duurzame lokale energiesystemen"

Transcriptie

1 Programma van eisen voor duurzame lokale energiesystemen Presentatie voor de Masterclass Hoe bereiken we duurzame samenwerking in de nieuwe economie? Frans N. Stokman Het Kasteel, Groningen, 9 mei 2016

2 De Nieuwe Economie: Wederzijdse Afhankelijkheden i.p.v. Eenzijdige

3 Vereisten van zo n decentraal systeem Creëren van voldoende incentives voor lokale en deelname (zowel voor energieopwekking als besparing) Lokale verankering duurzame energieproductie Organisatie van professionaliteit voor keuze van en beheer van optimaal werkend netwerk Organisatie van professionaliteit van opslag en inwisselbaarheid van soorten energie (w.o. PtoG) Regionale en nationale incentives ter versnelling transitie en optimale keuzes gebruikers

4 Noodzakelijke voorwaarden voor succes Ambitieus, maar realistische doelen op alle niveaus Institutionele inbedding Faciliterende regelgeving

5 Lokaal Doel Samen Energie Neutraal (SEN): Binnen 10 jaar energie-neutraal dorp of buurt, Binnen 15 jaar energie-neutrale gemeente Gebruikte energie = Opgewekte energie Op community niveau

6 Lokaal Uitgangspunten Start proces ligt op niveau van dorp/buurt, dus eerst commitment dorps/buurtvereniging Inwoners leiden het proces en worden daarbij ondersteund door gemeente, regionale energiecoöperaties en SEN Energiebesparing combineren met individuele en gezamenlijke energieproductie Lokale ondernemers betrekken en, indien nodig, bijscholen

7 Lokaal Energiebesparing Aanpak moet tegelijkertijd leiden tot energiebesparing, verlaging van woonlasten en verhoging van wooncomfort Optimale aanpak voor typen woningen vaststellen door interdisciplinaire groep van deskundigen en in bibliotheek plaatsen en periodiek updaten Gezamenlijke aanpak (Asser Financieringsmodel): Investeringen doen door VvE s Gefinancierd door bank met garantiefonds voor wanbetalers Maandelijkse afbetaling en kleine storting in garantiefonds door huishoudens op basis van bespaarde energiekosten

8 Lokaal: Energieproductie Individueel en gezamenlijk binnen lokale energiecoöperaties Combineer energieproductie met andere sociale en economische functies

9 Lokaal Energielandschap Ontwerp Hendriks en Keuning

10 Gemeenten Ondersteuning en financiering 10-stappenplan gemeenten: Procesbegeleiding projectgroepen in dorpen/buurten Financiering pilots Financiering op basis van resultaten investeringen in energiebesparing en percentage lokaal opgewekte energie Restinvestering in lokale duurzame energie om hele gemeente energie-neutraal te maken

11 Provinciaal niveau Cöoperatieve koepels Stimulering lokale initiatieven Professionele uitvoering duurzaamheidsprojecten Levering van deskundigheid voor lokale energielevering aan lokale coöperaties Administratieve ondersteuning VvE s en lokale energiecoöperaties Overlegorgaan voor energienetwerk-problematiek met netwerkbeheerders, overheden en overige energieleveranciers

12 Regionaal Energielevering en -opslag

13 Regionaal Opbouw circulaire gaseconomie Een circulaire economie is een economie waarin we grondstoffen zo lang mogelijk gebruiken, de maximale waarde gedurende gebruik eruit halen en vervolgens na gebruik producten en materialen regeneren voor hergebruik (

14 Nationaal Verbinding energiemarkten Wind op zee; internationale verbindingen en invoer duurzame energie Power to Gas (PtoG) infrastructuur Opslag duurzame energie, w.o. in groen gas Administratieve systemen en centrale opslag van geleverde groene energie voor gebruik anderen en later eigen gebruik (Energy Transfer Facility) Afschaffing van energiebelasting en alle energiesubsidies Heffing CO2 belasting Winter: hoog verbruik, weinig opwekken Zomer: laag verbruik, veel opwekken

15 Economische en Politieke Effecten De-globalisering van energieprocessen Nieuwe economische kansen en hogere aantrekkelijkheid van platteland mits steden op redelijke afstand aanwezig zijn Verschuiving van institutionele arrangementen en verantwoordelijkheden naar regionale en lokale autoriteiten.

16 Conclusies Vereisten voor duurzaamheid (1) Lokale aansturing door projectgroep(en) van dorps- en buurtverenigingen Lokale verankering in VvE s voor energiebesparing Lokale verankering in coöperaties voor energieproductie Integratie van energieproductie met andere sociale functies Ondersteuning door provinciale energiekoepels

17 Conclusies Vereisten voor duurzaamheid (2) Verbindingen tussen verschillende soorten gebruikers Verbinding groengas- en elektriciteitsmarkten Balanceren met PtoG en circulaire economie Synergie stad en platteland Zeggenschap lokale overheden vergroten Alleen sturing, geen dictaten centrale overheid CO2 belasting i.p.v. energiebelasting

18 Copyright This Work is copyrighted. The rights which this establishes, particularly the rights of translation, reproduction, presentation, the removal of illustrations and tables, radio transmission, microfilming or duplication by other means, and storage in data-processing systems shall be reserved, including in cases of abridged exploitation. The duplication of this Work or parts of the same shall, including in individual cases, only be permissible within the limits of the laws of The Netherlands at any given time. Any breaches of such Copyright may be subject to the penalty clauses contained in the same. Liability exclusion This document is determined only for your company. The information which is contained in this presentation has been gathered from data which was assumed to be accurate. However, although due care has been taken in compiling this document it cannot be excluded that it is incomplete or contains errors. Grunneger Power, its members and employees are not liable for the accuracy and completeness of the scope of work, statements, estimations and the conclusions contained in this document. Possible errors or incompleteness do not constitute any grounds for liability. This document may not be passed on or used vis-à-vis any third party without a prior explicit authorisation by Grunneger Power. Third parties who nevertheless received this document cannot derive any right or claim from the knowledge of this document.

19 Colofon Coöperatieve vereniging "Grunneger Power" U.A. Postbus HC Groningen Bezoekadres: Oude Boteringestraat 68, Groningen Postbus 6122, 9702 HC Groningen T: E: W: KvK: BTW-Nr.: NL B01 Triodos Bank:

Hoe gaan we het in Groningen doen? De Energiekoepel van de Provincie Groningen

Hoe gaan we het in Groningen doen? De Energiekoepel van de Provincie Groningen Hoe gaan we het in Groningen doen? De Energiekoepel van de Provincie Groningen Froombosch Frans N. Stokman frans.stokman@grunnegerpower.nl 28 mei 2013 Hoe realiseren wij duurzaamheid? Decentrale duurzame

Nadere informatie

Seminar 360 on Renewable Energy

Seminar 360 on Renewable Energy Seminar 360 on Renewable Energy Financieren van duurzame energie initiatieven ING Lease (Nederland) B.V. Roderik Wuite - Corporate Asset Specialist - Agenda I 1. Introductie 2. Financiering van duurzame

Nadere informatie

Nederlandse voornorm NAD-NVN-ENV 1995-1-1. (nl)

Nederlandse voornorm NAD-NVN-ENV 1995-1-1. (nl) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse

Voorbeeld. Preview. NEN-IEC /A2 (en; fr) Wijzigingsblad. Nederlandse Nederlandse norm Meeraderige en symmetrische paar- /vierling-kabels voor digitale communicatie - Deel 3-1: Bekabeling op de werkplek - Raamspecificatie (IEC 61156-3-1:1995/A2:2001,IDT) Wijzigingsblad NEN-IEC

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN :2000 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 13920-10:2000 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN :1997; NEN-EN :1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 1780-3:1997; NEN-EN 1780-3:1999 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad

Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm. NEN 913 (nl) Melk en vloeibare melkproducten - Bepaling van de titreerbare zuurtegraad Vervangt NEN 913:1963; NEN 913:1998 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt CR :1996; NEN-EN :2003 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt CR 205-011:1996; NEN-EN 50090-7-1:2003 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. Ontwerp

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. Ontwerp Nederlandse Ontwerp norm NEN-EN 50471 Electromagnetic compatibility (EMC) - Product family emission standard for wireline telecommunication networks Publicatie uitsluitend voor commentaar Commentaar voor

Nadere informatie

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen.

Nederlandse norm NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geïnstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen toegestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN 50182:1994 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN 50182:1994 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 50182:1994 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Seminar Hernieuwbare energie voor bedrijven

Seminar Hernieuwbare energie voor bedrijven Seminar Hernieuwbare energie voor bedrijven Financieren van duurzame energie initiatieven ING Auke de Boer- manager ING Groenbank N.V. Agenda I 1. Introductie 2. Financiering duurzame energie initiatieven

Nadere informatie

(en; fr) Matten van isolerend materiaal voor elektrotechnische doeleinden (IEC 61111:1992,MOD,IEC 61111:1992/C1:2000,MOD)

(en; fr) Matten van isolerend materiaal voor elektrotechnische doeleinden (IEC 61111:1992,MOD,IEC 61111:1992/C1:2000,MOD) Nederlandse praktijkrichtlijn NPR-ENV-IEC 61111 (en; fr) Matten van isolerend materiaal voor elektrotechnische doeleinden (IEC 61111:1992,MOD,IEC 61111:1992/C1:2000,MOD) Matting of insulating material

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp Nederlandse 2e Ontwerp norm NEN-EN 50367 Railtoepassingen - Stroomafnamesystemen - Technische criteria voor de interactie tussen pantograaf en bovenleiding (voor vrije toegang) Railway applications - Current

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen, ramen en deuren Functionele eisen

Nederlandse norm. NEN 3576 (nl) Beglazing van kozijnen, ramen en deuren Functionele eisen Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR-CLC/TR (en) Leidraad voor de toepassing van de Europese norm EN (NEN-EN 50160)

Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR-CLC/TR (en) Leidraad voor de toepassing van de Europese norm EN (NEN-EN 50160) Nederlandse praktijkrichtlijn Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik

Nadere informatie

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp

Voorbeeld. norm NEN-EN Preview. 2e Ontwerp Nederlandse 2e Ontwerp norm NEN-EN 50445 Product family standard to demonstrate compliance of equipment for resistance welding, arc welding and allied processes with the basic restrictions related to human

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 5087/A1 (nl) Inbraakveiligheid van woningen - Bereikbaarheid van dak- en gevelelementen: deuren, ramen en kozijnen

Nederlandse norm. NEN 5087/A1 (nl) Inbraakveiligheid van woningen - Bereikbaarheid van dak- en gevelelementen: deuren, ramen en kozijnen Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN 50288-3-2:2001. Nederlandse norm. NEN-EN 50288-3-2 (en)

Vervangt NEN-EN 50288-3-2:2001. Nederlandse norm. NEN-EN 50288-3-2 (en) Vervangt NEN-EN 50288-3-2:2001 Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 5754 (nl) Bodem - Berekening van het gehalte aan organische stof volgens de gloeiverliesmethode

Nederlandse norm. NEN 5754 (nl) Bodem - Berekening van het gehalte aan organische stof volgens de gloeiverliesmethode Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

NTA 2581 (nl) Opstellen van meetrapporten volgens NEN Nederlandse technische afspraak ICS ;

NTA 2581 (nl) Opstellen van meetrapporten volgens NEN Nederlandse technische afspraak ICS ; Opstellen van meetrapporten volgens NEN 2580 Nederlandse technische afspraak ICS 01.040.91; 91.040.01 December 2011 eld be iew ev Pr or Vo Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd.

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 6578 (nl) Water - Potentiometrische bepaling van het totale gehalte aan totaal fluoride

Nederlandse norm. NEN 6578 (nl) Water - Potentiometrische bepaling van het totale gehalte aan totaal fluoride Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Soil - Investigation, sampling and analysis of asbestos in soil augustus 2006 ICS

Soil - Investigation, sampling and analysis of asbestos in soil augustus 2006 ICS Nederlandse norm Bodem - Inspectie, monsterneming en analyse van asbest in bodem Correctieblad NEN 5707/C1 (nl) Soil - Investigation, sampling and analysis of asbestos in soil augustus 2006 ICS 13.080.01

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN /A1 (nl)

Nederlandse norm. NEN /A1 (nl) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Nederlandse norm. NEN-EN (en) Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is

Nadere informatie

HKZ-certificatieschema > zzp ers in zorg en welzijn

HKZ-certificatieschema > zzp ers in zorg en welzijn Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Voorbeeld. norm NEN 2559/A2 Onderhoud van draagbare blustoestellen. Preview. Wijzigingsblad

Voorbeeld. norm NEN 2559/A2 Onderhoud van draagbare blustoestellen. Preview. Wijzigingsblad Nederlandse Wijzigingsblad norm NEN 2559/A2 Onderhoud van draagbare blustoestellen Maintenance of portable fire extinguishers Vervangt NEN 2559:2001/Ontw. A2:2004; NEN 2559:2001/C1:2002 december 2004 ICS

Nadere informatie

Nederlandse praktijkrichtlijn NPR (nl) Evenementen - Hijs- en heftechniek - Veiligheidsfactoren voor hijs- en hefmiddelen

Nederlandse praktijkrichtlijn NPR (nl) Evenementen - Hijs- en heftechniek - Veiligheidsfactoren voor hijs- en hefmiddelen Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELGISCHE ONDERNEMER EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN 13 oktober 2017 hellocrowd.be @hellocrowdnl @hellobankbelgie METHODOLOGIE - Een

Nadere informatie

Nederlandse norm NEN-IEC /A2. (en; fr)

Nederlandse norm NEN-IEC /A2. (en; fr) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO 16039/A1 (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO 16039/A1 (en) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Overview. Beveiligde functies. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. Beveiligde functies. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV Overview 2007 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form

Nadere informatie

Overview. Ingekomen facturen registratie. Microsoft Dynamics NAV. 2006 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. Ingekomen facturen registratie. Microsoft Dynamics NAV. 2006 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV Ingekomen facturen registratie Overview 2006 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system,

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. norm. NEN-ISO/IEC /C2 (en) Correctieblad

Voorbeeld. Preview. norm. NEN-ISO/IEC /C2 (en) Correctieblad Nederlandse norm Information technology - ASN.1 encoding rules - Part 7: Specification of Octet Encoding Rules (OER) (ISO/IEC 8825-7:2015/Cor 2:2017,IDT) Correctieblad NEN-ISO/IEC 8825-7/C2 (en) januari

Nadere informatie

Energie en klimaatverandering als beleggingsthema: the real deals

Energie en klimaatverandering als beleggingsthema: the real deals Energie en klimaatverandering als beleggingsthema: the real deals Jacco Minnaar - Triodos Investment Management 8 juni 2017 Instituut voor Pensioeneducatie 0 Triodos in een oogopslag Triodos Bank Onafhankelijke

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. NEN-EN-ISO (en) Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN. Nederlandse

Voorbeeld. Preview. NEN-EN-ISO (en) Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN. Nederlandse Nederlandse norm Paints and varnishes - Corrosion protection of steel structures by protective paint systems - Part 2: Classification of environments (ISO 12944-2:1998,IDT) NEN-EN-ISO 12944-2 (en) augustus

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 6702/A1 (nl) Technische grondslagen voor bouwconstructies - TGB Belastingen en vervormingen

Nederlandse norm. NEN 6702/A1 (nl) Technische grondslagen voor bouwconstructies - TGB Belastingen en vervormingen Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO 9462/A1 (en) Alpine ski-bindings - Requirements and test methods (ISO 9462:2006/Amd 1:2009,IDT) ICS

Nederlandse norm. NEN-ISO 9462/A1 (en) Alpine ski-bindings - Requirements and test methods (ISO 9462:2006/Amd 1:2009,IDT) ICS Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Analyse. Teksten op documenten. Microsoft Dynamics NAV dvision Automatiseringsbureau.

Analyse. Teksten op documenten. Microsoft Dynamics NAV dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV 2008 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN (nl) Zetsteen - Deel 2: Zetsteen van cementbeton, zonder interlocking en zonder wapening

Nederlandse norm. NEN (nl) Zetsteen - Deel 2: Zetsteen van cementbeton, zonder interlocking en zonder wapening Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Kennerschap en juridische haken en ogen. Vereniging van Nederlandse Kunsthistorici Amsterdam, 10 juni 2016 R.J.Q. Klomp

Kennerschap en juridische haken en ogen. Vereniging van Nederlandse Kunsthistorici Amsterdam, 10 juni 2016 R.J.Q. Klomp Kennerschap en juridische haken en ogen Vereniging van Nederlandse Kunsthistorici Amsterdam, 10 juni 2016 R.J.Q. Klomp De Emmaüsgangers () Lucas 24, 13-35 Juridische haken en ogen Wat te doen als koper

Nadere informatie

Power cables with XLPE insulation and PVC sheath, with special fire performance and having a rated voltage of 0,6/1 kv mei 2004 ICS

Power cables with XLPE insulation and PVC sheath, with special fire performance and having a rated voltage of 0,6/1 kv mei 2004 ICS Nederlandse norm Sterkstroomkabels met XLPE-isolatie en PVC-mantel, met bijzondere eigenschappen bij brand en met een nominale spanning van 0,6/ kv Wijzigingsblad NEN 367/A (nl) Power cables with XLPE

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN-IEC 61337-1-1:1998. Nederlandse norm. NEN-EN 171000 (en)

Vervangt NEN-EN-IEC 61337-1-1:1998. Nederlandse norm. NEN-EN 171000 (en) Vervangt NEN-EN-IEC 61337-1-1:1998 Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels

Vervangt NEN-EN :1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels Vervangt NEN-EN 45502-2-1:1998 Ontw.; NEN-EN 50061:1991,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995,deels; NEN-EN 50061:1991/A1:1995/C1:1995,deels Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden

Nadere informatie

ESG en SDG s in beleggingsbeleid bij fiduciair beheer

ESG en SDG s in beleggingsbeleid bij fiduciair beheer ESG en SDG s in beleggingsbeleid bij fiduciair beheer Ambities en verwachtingen; Een pallet aan mogelijkheden Adrie Heinsbroek Principal Responsible Investment December 2018 www.nnip.com1 Ambities en verwachtingen

Nadere informatie

bla bla Open-Xchange-server OXtender voor SyncML

bla bla Open-Xchange-server OXtender voor SyncML bla bla Open-Xchange-server OXtender voor SyncML Open-Xchange-server Open-Xchange-server: OXtender voor SyncML Uitgegeven Thursday, 04. October 2012 Versie 6.20.7 Copyright 2006-2012 OPEN-XCHANGE Inc.,

Nadere informatie

Voorbeeld. norm Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 14040:1997,IDT) Preview. NEN-EN-ISO (en)

Voorbeeld. norm Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 14040:1997,IDT) Preview. NEN-EN-ISO (en) Nederlandse norm Environmental management - Life cycle assessment - Principles and framework (ISO 14040:1997,IDT) NEN-EN-ISO 14040 (en) juli 1998 ICS 13.020.10 Dit document mag slechts op een stand-alone

Nadere informatie

Voorbeeld. norm. Preview. NEN-ISO/IEC 18004/C1 (en) Correctieblad

Voorbeeld. norm. Preview. NEN-ISO/IEC 18004/C1 (en) Correctieblad Nederlandse norm Information technology - Automatic identification and data capture techniques - QR code 2005 bar code symbology specification - Technical corrigendum (ISO/IEC 18004:2006/Cor 1:2009,IDT)

Nadere informatie

Table of Contents. 1 OX Updater 1 1.1 Mogelijkheden... 1 1.2 Werking:... 1. iii

Table of Contents. 1 OX Updater 1 1.1 Mogelijkheden... 1 1.2 Werking:... 1. iii bla bla OX Updater OX Updater: Publication date Thursday, 09 January 2014 v.6.18.23 Copyright 2006-2014 OPEN-XCHANGE Inc., This document is the intellectual property of Open- Xchange Inc., Tarrytown, NY,

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 OX Updater... 1 1.1 Mogelijkheden... 1 1.2 Werking:... 1. iii

Inhoudsopgave. 1 OX Updater... 1 1.1 Mogelijkheden... 1 1.2 Werking:... 1. iii OX Updater OX Updater: Publication date Monday, 08 March 2010 v.6.16 Copyright 2006-2009 OPEN-XCHANGE Inc., This document is the intellectual property of Open- Xchange Inc., Tarrytown, NY, USA, The document

Nadere informatie

Overview. Urenregistratie. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. Urenregistratie. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV Urenregistratie Overview 2007 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted,

Nadere informatie

Fire safety of larger fire compartments - Risk approach juni 2016 ICS

Fire safety of larger fire compartments - Risk approach juni 2016 ICS Nederlandse norm Brandveiligheid van grote brandcompartimenten - Risicobenadering Correctieblad NEN 6079:2016/C1 (nl) Fire safety of larger fire compartments - Risk approach juni 2016 ICS 13.220.50 Dit

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en)

Nederlandse norm. NEN-ISO /A1 (en) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. norm. Correctieblad

Voorbeeld. Preview. norm. Correctieblad Nederlandse norm Information technology - Generic cabling for customer premises - Part 1: General requirements (ISO/IEC 11801-1:2017/Cor 1:2018,IDT) Correctieblad NEN-ISO/IEC 11801-1/C1 (en) april 2018

Nadere informatie

liniled Cast Joint liniled Gietmof liniled Castjoint

liniled Cast Joint liniled Gietmof liniled Castjoint liniled Cast Joint liniled Gietmof liniled is een hoogwaardige, flexibele LED strip. Deze flexibiliteit zorgt voor een zeer brede toepasbaarheid. liniled kan zowel binnen als buiten in functionele en decoratieve

Nadere informatie

handisecure WHEELCHAIR & OCCUPANT RESTRAINT SYSTEM

handisecure WHEELCHAIR & OCCUPANT RESTRAINT SYSTEM H GEBRUIKERSHANDLEIDING 510.UM.NE 19012012 Index Onderhoud...3 Vast zetten...3 Automatische oprolmechanisme voor montage in HandiFloor...4 Automatische oprolmechanisme voor railmontage....5 Plaatsing van

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN (nl) Schuldhulpverlening - Deel 2: Eisen aan schuldhulpverleners

Nederlandse norm. NEN (nl) Schuldhulpverlening - Deel 2: Eisen aan schuldhulpverleners Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELG EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE

OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELG EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE hellocrowd.be @hellocrowdnl @hellobankbelgie OVERZICHT DEEL I ONDERZOEK: DE BELG EN CROWDFUNDING DEEL II HELLO CROWD!, TWEE JAAR LATER: DE RESULTATEN 13 oktober 2017 METHODOLOGIE - Een jaar na het eerste

Nadere informatie

Vervangt NEN 6814:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN 6814 (nl)

Vervangt NEN 6814:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN 6814 (nl) Vervangt NEN 6814:1999 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor

Nadere informatie

Overview. Zorgsector. Microsoft Dynamics NAV. 2006 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. Zorgsector. Microsoft Dynamics NAV. 2006 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV Overview 2006 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN :1994; NEN-EN :1994/Ontw. A1:1997. Nederlandse norm. NEN-EN (en)

Vervangt NEN-EN :1994; NEN-EN :1994/Ontw. A1:1997. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Vervangt NEN-EN 50083-5:1994; NEN-EN 50083-5:1994/Ontw. A1:1997 Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 3140/A1 (nl) Bedrijfsvoering van elektrische installaties Laagspanning. Operation of electrical installations Low voltage

Nederlandse norm. NEN 3140/A1 (nl) Bedrijfsvoering van elektrische installaties Laagspanning. Operation of electrical installations Low voltage Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Contractrisico s van zorgvastgoed Syntrus Achmea Real Estate & Finance

Contractrisico s van zorgvastgoed Syntrus Achmea Real Estate & Finance Amsterdam, De Makroon Contractrisico s van zorgvastgoed Syntrus Achmea Real Estate & Finance November 2016 Daan Tettero genda Introductie Syntrus Achmea Real Estate & Finance 7, 5,2 1,4 Zorgvastgoed voor

Nadere informatie

Marktverslag Week 4. Power NL. Power BE. Power DE. Gas TTF. Crude Oil. Coal. Emissierechten. Weer & temperatuur. Macro economisch. Bullish.

Marktverslag Week 4. Power NL. Power BE. Power DE. Gas TTF. Crude Oil. Coal. Emissierechten. Weer & temperatuur. Macro economisch. Bullish. Verwachtingen voor week 4 Verwachtingen Komende week Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch Bullish Neutraal Bearish 1 Power NL Power NL, spot

Nadere informatie

Overview. Tableau Software. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. Tableau Software. Microsoft Dynamics NAV. 2007 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV Tableau Software 2007 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in

Nadere informatie

Vervangt NPR 3749:1993; NPR 3749:2004 Ontw. Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3749 (nl)

Vervangt NPR 3749:1993; NPR 3749:2004 Ontw. Nederlandse praktijkrichtlijn. NPR 3749 (nl) Vervangt NPR 3749:1993; NPR 3749:2004 Ontw. Nederlandse praktijkrichtlijn Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 6633/A1 (nl) Water en (zuiverings)slib - Bepaling van het chemisch zuurstofverbruik (CZV)

Nederlandse norm. NEN 6633/A1 (nl) Water en (zuiverings)slib - Bepaling van het chemisch zuurstofverbruik (CZV) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN 50248:1998; NEN-EN 50248:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Kenmerken van DAB-ontvangers. Characteristics of DAB receivers

Vervangt NEN-EN 50248:1998; NEN-EN 50248:1999 Ontw. Nederlandse norm. NEN-EN (en) Kenmerken van DAB-ontvangers. Characteristics of DAB receivers Vervangt NEN-EN 50248:1998; NEN-EN 50248:1999 Ontw. Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

2010 Integrated reporting

2010 Integrated reporting 2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. NPR 13201/A1 (nl) Nederlandse praktijkrichtlijn. Openbare verlichting Kwaliteitscriteria. Public lighting Quality criteria

Voorbeeld. Preview. NPR 13201/A1 (nl) Nederlandse praktijkrichtlijn. Openbare verlichting Kwaliteitscriteria. Public lighting Quality criteria Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Verlichtingsarmaturen - Deel 2-22: Bijzondere eisen voor verlichtingsarmaturen voor noodverlichting oktober 2016 ICS

Verlichtingsarmaturen - Deel 2-22: Bijzondere eisen voor verlichtingsarmaturen voor noodverlichting oktober 2016 ICS Nederlandse norm Luminaires - Part 2-22: Particular requirements - Luminaires for emergency lighting Correctieblad NEN-EN-IEC 60598-2-22/C11 (en) Verlichtingsarmaturen - Deel 2-22: Bijzondere eisen voor

Nadere informatie

Draag uw groene ambities uit Het Groene communicatiepakket

Draag uw groene ambities uit Het Groene communicatiepakket Draag uw groene ambities uit In het Groene communicatiepakket vindt u een aantal handige communicatietools die u helpen bij het uitdragen van uw groene ambities. In deze handleiding leest u hoe u de tools

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. NEN-ISO (en)

Voorbeeld. Preview. NEN-ISO (en) Nederlandse norm Banking - Personal Identification Number management and security - Part 2: Approved algorithms for PIN encipherment (ISO 9564-2:2005,IDT) NEN-ISO 9564-2 (en) Vervangt NEN-ISO 9564-2:1994

Nadere informatie

Aanpassing btw per 1 oktober 2012 Microsoft Dynamics AX

Aanpassing btw per 1 oktober 2012 Microsoft Dynamics AX Aanpassing btw per 1 oktober 2012 Microsoft Dynamics AX Mprise B.V. Newtonstraat 2 P.O. Box 598 3900 AN VEENENDAAL The Netherlands Copyright 2012 Mprise B.V., Veenendaal, The Netherlands All rights reserved.

Nadere informatie

Voorbeeld. Preview. Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN

Voorbeeld. Preview. Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN 951-1:1993 Ontw.; NEN-EN 25:1976. Nederlandse norm. NEN-EN 951 (en) Deurbladen - Meetmethode van hoogte, breedte, dikte en haaksheid

Vervangt NEN-EN 951-1:1993 Ontw.; NEN-EN 25:1976. Nederlandse norm. NEN-EN 951 (en) Deurbladen - Meetmethode van hoogte, breedte, dikte en haaksheid Vervangt NEN-EN 951-1:1993 Ontw.; NEN-EN 25:1976 Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst

Nadere informatie

it would be too restrictive to limit the notion to an "inner circle" in which the individual may live his own personal life as he chooses and to exclude therefrom entirely the outside world not encompassed

Nadere informatie

Orbis. Partnerportal. Orbis Software

Orbis. Partnerportal. Orbis Software Orbis Software Orbis Partnerportal Deze handleiding geeft u meer informatie over de gebruikersinstellingen in de Orbis Partnerportal van Orbis Software Benelux BV. Orbis Partnerportal Handleiding Alle

Nadere informatie

Nederlandse norm. NEN 8078 (nl) Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar - Prestatie-eisen - Bestaande bouw

Nederlandse norm. NEN 8078 (nl) Voorziening voor gas met een werkdruk tot en met 500 mbar - Prestatie-eisen - Bestaande bouw Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is

Nadere informatie

Overview. HP - Horti Productie. Microsoft Dynamics NAV. 2009 dvision Automatiseringsbureau.

Overview. HP - Horti Productie. Microsoft Dynamics NAV. 2009 dvision Automatiseringsbureau. Microsoft Dynamics NAV HP - Horti Productie Overview 2009 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted,

Nadere informatie

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982

Tilburg University. Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie. Publication date: 1982 Tilburg University Energiebesparing door gedragsverandering van Raaij, Fred; Verhallen, T.M.M. Published in: Psychologie Publication date: 1982 Link to publication Citation for published version (APA):

Nadere informatie

Orbis Software. Exact. Integration Tools. Dit document bevat de Release Notes voor: - Exact Globe Integration Tool v x

Orbis Software. Exact. Integration Tools. Dit document bevat de Release Notes voor: - Exact Globe Integration Tool v x Orbis Software Exact Integration Tools Dit document bevat de Release Notes voor: - Exact Globe Integration Tool v1.1.17.x Inhoudsopgave 1. 0 1. 1 1. 2 Exact Globe Integration Tool (v1.1.17.x) Veld ApplyLinkItem

Nadere informatie

Vervangt NEN-EN 111:1990; NEN-EN 111:1990/C1:1993; NEN-EN 111:1995 Ontw. Nederlandse norm NEN-EN 111

Vervangt NEN-EN 111:1990; NEN-EN 111:1990/C1:1993; NEN-EN 111:1995 Ontw. Nederlandse norm NEN-EN 111 Vervangt NEN-EN 111:1990; NEN-EN 111:1990/C1:1993; NEN-EN 111:1995 Ontw. Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Nederlandse norm NEN-ISO (en) Rubber, vulcanized - Determination of creep in compression or shear (ISO 8013:2012,IDT)

Nederlandse norm NEN-ISO (en) Rubber, vulcanized - Determination of creep in compression or shear (ISO 8013:2012,IDT) Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This

Nadere informatie

Verificatie van de investeringen van het 380kV traject Maasvlakte Westerlee

Verificatie van de investeringen van het 380kV traject Maasvlakte Westerlee DTe Den Haag Verificatie van de investeringen van het 380kV traject Maasvlakte Westerlee Project Nr. : 64112-00 Document Nr. : 64112-00-5200-06-002 Revisie : B Revisie omschrijving: Eindrapport Gemaakt

Nadere informatie

Introduction to IBM Cognos Express = BA 4 ALL

Introduction to IBM Cognos Express = BA 4 ALL Introduction to IBM Cognos Express = BA 4 ALL Wilma Fokker, IBM account manager BA Ton Rijkers, Business Project Manager EMI Music IBM Cognos Express Think big. Smart small. Easy to install pre-configured

Nadere informatie