Psychologie BACHELOR MASTER. studiegids

Transcriptie

1 Psychologie BACHELOR MASTER studiegids

2 Inhoud 01 Voorwoord 02 Studeren aan de Open Universiteit 04 Studiebegeleiding tijdens de opleiding 05 Tentamens bij de Open Universiteit 06 Medewerkers opleidingen Psychologie 08 Opleidingen Psychologie De brede bachelor Master Arbeids- en organisatiepsychologie Master Gezondheidspsychologie Master Klinische psychologie 12 Doelstellingen, eindtermen en structuur van de opleidingen Doelstellingen Eindtermen van de bacheloropleiding Eindtermen van de masteropleiding Structuur van de opleiding Opleidingsschema bacheloropleiding Psychologie Opleidingsschema masteropleiding Psychologie Legenda opleidingsschema s Laatste tentamendata uitlopende cursussen psychologie Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding 19 Verkort bachelorprogramma hbo (toegepaste) psychologie 20 Open bachelorprogramma 21 Basisaantekening Psychodiagnostiek Het Nederlands Instituut van Psychologen Wat is psychodiagnostiek? Beperkte zelfstandige betekenis van de Basisaantekening Psychodiagnostiek Eisen voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek Het aanvragen van de Basisaantekening Psychodiagnostiek 25 Toelating tot de postdoctorale opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog 27 Inschrijven en kosten 29 Studentenvoorzieningen 31 Procedures en regelgeving 32 Service en informatie

3 Voorwoord U studeert of gaat studeren bij de faculteit Psychologie van de Open Universiteit. Een goede keuze. U wilt meer weten over hoe menselijke gedrag of menselijke gedragingen tot stand komen. U wilt mogelijk zelfs psycholoog worden. Deze studiegids gaat u helpen bij het maken van de keuze voor cursussen die daarbij horen. U gaat gebruikmaken van een studiecentrum, als u dat verkiest, of u doet vooral aan zelfstudie. Allemaal keuzen. Daar gaat psychologie (ook) over. De keuzen lijken vooraf te gaan aan wat u doet, aan uw gedrag. De vraag die dan in de psychologie opkomt is of dat bewuste, zelfs rationele keuzen zijn. Dat geldt niet alleen voor de keuze van een cursus of studie. Bij vrijwel alles wat mensen doen kun je de vraag stellen waarom ze dat doen. Of ze ervoor kiezen of omdat bepaalde voorwaarden zijn vervuld die tot dat gedrag leiden. Om die vraag in praktijk, professie of onderzoek verstandig te kunnen beantwoorden is een lange studie vereist. De Open Universiteit biedt een alternatief voor de traditionele universiteiten waar u dagelijks in collegezalen verblijft. Eigen tijd, tempo en eigen plaats is ons devies. Als dat uw keuze is, dan biedt onze bachelor- en masteropleiding psychologie uitgebreide mogelijkheden daartoe. En die keuzemogelijkheden groeien elk jaar. Onze docenten, ondersteunende staf en mentoren staan klaar om u te helpen. U wordt uiteindelijk een academisch gevormde psycholoog. Van een academisch psycholoog verwacht men niet alleen kennis over mensen, hun ervaringen en gedrag, maar ook de vaardigheid in het gebruik van psychologische instrumenten en technieken. Bovendien spreekt het vanzelf dat een psycholoog een professionele houding heeft in het omgaan met mensen en in het gebruik van die kennis en vaardigheden. Dat noemen we een competente beoefenaar van het vak. Zo iemand houdt zijn vak bij: hij leert een leven lang. De studie psychologie aan de Open Universiteit is gericht op het ontwikkelen en bijhouden van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, het verrichten van psychologische diagnoses en het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies. Dat is de kern van het vak. De competenties die u verwerft in de bacheloropleiding worden verder ontwikkeld tot het professionele niveau in de masteropleiding. Deze masteropleiding heeft drie varianten: Arbeids- en organisatiepsychologie, Gezondheidspsychologie en Klinische psychologie. Een vierde afstudeervariant is in voorbereiding: Psychologie van de levensloop. Kies maar. De opleiding bevordert een positieve houding over modern wetenschappelijk onderzoek, ook voor praktijk en professie. Empirisch onderzoek is essentieel voor de oplossing van problemen waar academisch opgeleide psychologen in de praktijk voor komen te staan. In de opleiding stemmen we de kennis- en vaardigheidsonderdelen op elkaar af. U wordt betrokken bij de opzet en uitvoering van onderzoek van de wetenschappelijke staf. Onze afgestudeerde psychologen vinden vrijwel onverminderd werk op academisch niveau. Met een bachelor- en mastergetuigschrift en het juiste vakkenpakket kunt u de Basisaantekening Psychodiagnostiek van het NIP behalen. Daarmee kan worden doorgestudeerd in postdoctorale specialisatieopleidingen, zoals de opleiding voor gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut (wet BIG), voor gedragswetenschappelijk opgeleide trainer (NIP-registratie) en voor arbeids- en gezondheidspsycholoog (NIP-registratie). Kies maar. Van onze studenten verwachten wij doorzettingsvermogen, een kritische instelling, analytisch vermogen en zelfdiscipline. U krijgt plezier in het zelfstandig of in teams oplossen van allerlei problemen die het leven met zich mee kan brengen en waarop de psychologie soms een wetenschappelijk antwoord heeft, en anders dat antwoord zoekt. Zet een stap vooruit in uw leven, haal meer uit uzelf. U bent niet de enige. Er zijn nu ongeveer 6500 studenten en 1000 losse cursisten die voor ons onderwijs hebben gekozen. Studeer bij de faculteit Psychologie van de Open Universiteit! Kies maar. Prof. dr. R. van Hezewijk Decaan Psychologie 1

4 Studeren aan de Open Universiteit Het onderwijs aan de Open Universiteit is afstandsonderwijs. Dit betekent dat u niet wekelijks naar college hoeft te gaan, maar dat u thuis of op een andere plaats kunt studeren op een tijdstip dat het u schikt. Er zijn echter cursussen binnen de opleiding psychologie die verplichte bijeenkomsten hebben. Een psycholoog werkt met mensen, contactmomenten tijdens de studie zijn noodzakelijk om later te kunnen functioneren in het beroepsveld. Iedereen kan een cursus of bacheloropleiding starten bij de Open Universiteit 1. Het startmoment en het studietempo bepaalt u grotendeels zelf. De minimum toelatingsleeftijd is 18 jaar. Startpakket Als u een academische cursus of opleiding ambieert, kunt u het beste starten met ons Startpakket, de cursus Inleiding in de psychologie. In een aantal groepsbijeenkomsten komen inhoud, effectieve studieaanpak, planning, tentaminering en het gebruik van internet aan bod. Het Startpakket Inleiding in de psychologie geeft een goed beeld van wat u kunt verwachten in het vervolg van de bacheloropleiding psychologie en van de capaciteiten die u daarvoor nodig heeft. Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door de Raad van decanen vastgesteld na advies gehoord te hebben van de opleidingscommissies en studentenraad. In deze regeling staat het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel zijn de Uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. Ook leest u er meer over de ingangseisen per cursus, de wederzijdse uitsluitingen op cursusniveau en de compensatorische regeling, die weergeeft of u een cursus met een onvoldoende in uw opleiding kunt laten staan. Opleidingsschema en studieplanning In de opleidingsschema s in deze studiegids ziet u de structuur van de opleiding en de meest logische volgorde voor het bestuderen van cursussen. Hierbij is uitgegaan van een studietempo van vier modulen per jaar. Uiteraard kunt u dit aantal aanpassen aan uw eigen situatie. Houd bij uw planning rekening met eventueel vereiste voorkennis of ingangseisen en met de data van begeleidingsbijeenkomsten en de tentamens. Vrijheid of structuur Per opleiding is een groot aantal cursussen verplicht. Daarnaast is er een keuzemogelijkheid: - vrije ruimte: u kiest een aantal modulen van uw faculteit die niet in uw opleidingsprogramma zijn opgenomen, óf u kiest uit het cursusaanbod van de andere faculteiten. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen kiezen uit de aansluitend te volgen masteropleiding van hun faculteit. - aanschuifonderwijs: tegelijk met een opleiding aan onze instelling kunt u ook cursussen volgen bij een andere universiteit en deze inbrengen in de vrije ruimte van de opleiding. Voor dit aanschuifonderwijs dient de Facultaire toetsingscommissie vooraf toestemming te verlenen. U draagt zelf zorg voor inschrijving, betaling enzovoorts aan de andere universiteit. Meer informatie hierover vindt u in de Uitvoeringsregeling op onze website. Studiepunten en modulen Een cursus bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Het bestuderen van 1 module kost u 100 à 120 studie-uren. Bacheloropleiding 42 modulen = 180 studiepunten Masteropleiding 14 modulen = 60 studiepunten Studiemateriaal Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u o.a. in het digitale werkboek behorend bij een cursus. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken eventueel aangevuld met andere digitale leermiddelen. Elke cursus wordt begeleid via internet. Daarom is het niet mogelijk om aan de Open Universiteit te studeren zonder dat u in het bezit bent van een computer met internetaansluiting. De internetaansluiting heeft u nodig om op de hoogte te kunnen blijven van cursusgebonden informatie, de studieopdrachten te kunnen lezen, uw uitwerkingen te kunnen uploaden en om contact te kunnen onderhouden met andere studenten en docenten via en discussiefora. Studienet Als student krijgt u toegang tot de besloten digitale leeromgeving van de Open Universiteit: Studienet. Hier vindt u aanvullende informatie over uw faculteit, studietaken, discussiegroepen en nieuwsfora. Het is ook mogelijk documenten te plaatsen en te delen met anderen. Studienet is tevens een uitstekende omgeving om met medestudenten of docenten online informatie uit te wisselen of te discussiëren over de studiestof. 1 De masteropleiding kent aanvullende toelatingsregels, zie daarvoor het hoofdstuk Vrijstelling en toelating. 2

5 Studieaanbod Het totale onderwijsaanbod staat op onze website bij Studieaanbod. Elke cursus wordt daar inhoudelijk uitgebreid beschreven. Bij deze informatie staat ook welke voorkennis wordt gevraagd, hoe en wanneer de cursus wordt begeleid of getentamineerd. Op de desbetreffende cursuspagina kunt u de cursus online bestellen. Vraag en antwoord Voor vragen is er een vraag- en antwoordsysteem. Staat uw vraag er niet bij dan kunt u uw vraag stellen aan een van onze medewerkers. Alle algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit en alle benodigde formulieren en documenten worden gepubliceerd op: Studieplanner Om een goed studieresultaat te behalen en zo veel mogelijk gebruik te maken van uw beschikbare studietijd is het plannen van uw studie raadzaam. De Studieplanner geeft een aantal gegevens weer waardoor het indelen van uw studie overzichtelijk wordt. Nadat u invoert hoeveel uren per week u beschikbaar heeft voor de studie, ziet u meteen wanneer u klaar bent voor het afleggen van een tentamen. Andersom kan ook, als u op een bepaalde datum uw cursus wilt afronden, berekent de studieplanner hoeveel studie-uren u per week nodig heeft. U kunt ook meerdere cursussen plannen en rekening houden met vakanties. Studiepad online Naast het plannen van een cursus, kunt u ook uw studievorderingen raadplegen in het Studieresultatensysteem (SRS). Als u een opleiding volgt geeft SRS een overzicht van het afgelegde, het lopende en het resterende studiepad van de opleiding waarmee u bezig bent. Digitale studiecoach en workshops Veel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit een nieuwe aanpak van studeren vergt. Sommige studenten zijn misschien al een tijdje uit het studieritme en moeten er weer even inkomen. Goed timemanagement is dan geen overbodige luxe. Maar ook een goede motivatie en studieplanning zijn belangrijk. Er zijn verschillende studiemethoden om informatie op te nemen en te onthouden en er zijn ook veel manieren om hoofd- en bijzaken te onderscheiden. De digitale studiecoach geeft u tips en suggesties om u actief te leren studeren. Daarnaast worden in de studiecentra regelmatig workshops georganiseerd waar u samen met andere studenten kunt werken aan het verbeteren van uw kwaliteiten en vaardigheden. 3

6 Studiebegeleiding tijdens de opleiding De cursussen in de bachelor- en masteropleidinging van de faculteit psychologie kennen diverse vormen van studiebegeleiding, elk met bijzondere kenmerken. Standaardbegeleiding Iedere cursus heeft een docent die uw inhoudelijke vragen kan beantwoorden. Dit kan telefonisch of via . De cursussite op Studienet geeft aan wie de docent is en wanneer hij of zij te bereiken is. Hier treft u ook de discussiegroep aan om vragen te stellen aan medestudenten. Digitale begeleiding Alle cursussen van de opleidingen psychologie worden begeleid via de digitale leeromgeving. Op de cursussite ziet u onder andere de discussiegroepen, namen van docenten en eventueel aanvullend digitaal studiemateriaal. Indien van toepassing worden studenten vanuit deze cursussite geleid naar een specifieke digitale leeromgeving, bijvoorbeeld een digitaal werkboek. Studieloopbaanbegeleiding Vrijwel iedere student wordt tijdens zijn studie geconfronteerd met zaken die de studievoortgang kunnen belemmeren. Daarom hanteert de faculteit Psychologie een systeem van studieloopbaanbegeleiding waarin u kunt kiezen voor cursusoverstijgende begeleiding. U kunt in het begin van de bachelorfase kiezen om mee te doen met een bachelormentoraat, waarbij u per geattendeerd wordt op uw studievoortgang. Deze reminders kunnen uw studieresultaat positief beïnvloeden. Daarnaast kunt u deelnemen aan een propedeusementoraat en een mastermentoraat. Meer informatie treft u aan op de faculteitspagina op Studienet. Individuele begeleiding in de afstudeerfase In de afstudeerfase krijgt u bij de stage en de scriptie individuele begeleiding. U maakt samen met uw docent hierover afspraken. Groepsbijeenkomsten Bij een aantal cursussen worden groepsbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten kunnen verplicht of facultatief zijn. Ze vinden plaats in de avonduren of op zaterdag in de studiecentra. Afhankelijk van de cursus worden de bijeenkomsten in één of meer studiecentra georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met de docent en de medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich voor op het tentamen. In het opleidingsschema kunt u zien bij welke cursussen groepsbegeleiding georganiseerd wordt. Verplichte practicumbijeenkomsten Een aantal cursussen heeft verplichte (v) practica. Nadere informatie over deelname en aanmelding voor de verplichte bijeenkomsten vindt u op de cursussite. De practica bij de cursussen Gespreksvoering, Klinische gespreksvoering, Psychodiagnostiek en Inleiding in conflicthantering en mediation, vinden per regio plaats. Alleen als u ingeschreven bent voor de cursus kunt u zich aanmelden voor het practicum via een digitaal aanmeldformulier dat u kunt vinden op de cursussite van Studienet. U krijgt via Studienet bericht wanneer u zich kunt aanmelden voor de bijeenkomsten. Landelijke dagen Bij een enkele cursus wordt een verplichte (v) landelijke studiedag georganiseerd op een centrale plaats in het land. Alleen studenten die zich hebben ingeschreven voor de cursus kunnen zich aanmelden voor de landelijke dag. Studenten die willen beginnen met het scriptietraject, kunnen zich aanmelden voor een scriptiedag. De aanmelding loopt via het scriptieweb op Studienet. Rooster begeleidingsbijeenkomsten De planning van alle begeleidingsbijeenkomsten is jaarlijks gereed vanaf 1 juni. De faculteitspagina op Studienet geeft de datum aan wanneer het rooster gepubliceerd wordt. Vanaf die datum kunt u zich aanmelden voor de bijeenkomsten mits u ingeschreven staat voor de cursus. Wijzigingen in het begeleidingsrooster treft u aan op Studienet. 4

7 Tentamens bij de Open Universiteit Elke cursus wordt afgesloten met een of meer tentamens. Soms is een combinatie van tentamenvormen mogelijk. In het opleidingsschema en op de cursussite staat aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Regulier schriftelijk tentamen Dit tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Deze tentamens worden afgenomen op vastgestelde dagen tijdens vijf vastgestelde periodes per academisch jaar. Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding Tentamenperiode Sluitingsdatum aanmelding 29 t/m 31 augustus augustus t/m 4 april maart t/m 9 november oktober t/m 13 juni mei t/m 25 januari december t/m 22 augustus juli 2012 De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster. Computergebaseerd toetsen - CBT CBT houdt in dat de afname van regulier schriftelijke tentamens niet op papier verloopt maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen. In het opleidingsschema kan de afkorting CBI of CBG zijn opgenomen. Staat er CBI, dan betekent dit dat het tentamen individueel wordt afgenomen. Staat er CBG, dan wordt het tentamen groepsgewijs afgenomen. Bijzondere verplichting Een bijzondere verplichting, kan een werkstuk, opdracht, practicum, paper, case of scriptie e.d. zijn. Met de examinator spreekt u af wanneer u de bijzondere verplichting inlevert. Vanaf het einde van de propedeuse krijgt u hier mee te maken. In een themaverslag verwerkt u de door u verzamelde gegevens van het Geïntegreerd practicum natuurwetenschappen. Het schrijven van een essay op academisch niveau vormt het sluitstuk van de cursus Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling. Voor velen is dit tevens de afsluiting van de propedeuse. Ook na de propedeuse is een verslag, een artikel of een andere opdracht een veel voorkomende tentamenvorm. Dit is opgenomen in de opleidingsschema s in deze gids. Aanmelden tentamen Voor alle tentamens, met uitzondering van de bijzondere verplichting, is het nodig dat u zich hiervoor tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij Mijn account op de website. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aanmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website. Er wordt een ontvangstbevestiging verstuurd nadat uw aanmelding is verwerkt. Een week voor de tentamendatum volgt uw oproepbrief. Hier op staan de tentamenlocatie, -datum, en het tafelnummer vermeld. Betreft uw tentamen een CBI-tentamen, dan ontvangt u alleen een oproepbrief. Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief met een officieel certificaat als u geslaagd bent. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel twee dagen na het tentamen op de cursussite op Studienet geplaatst. 5

8 Medewerkers opleidingen Psychologie Wetenschappelijke staf dhr. dr. F. Van Acker Universitair hoofddocent dhr. dr. R. van Geel mw. dr. T. Houtmans mw. dr. E. Bakker mw. R. Golsteijn MSc. Onderzoeksmedewerker mw. dr. N. Jacobs Universitair hoofddocent mw. drs. N. Berndt Promovendus mw. dr. H. Groothof dhr. N. Jacobs MsC Promovendus dhr. dr. W. Bloemers mw. J. Guyaux Onderzoeksmedewerker mw. drs. G. Koremans Docent mw. dr. C. Bolman Universitair hoofddocent mw. dr. N. Gunther dhr. drs. G. Langendijk Promovendus dhr. dr. A. Brouwers mw. drs. I. Hanraets Docent ou.nl dhr. prof. dr. J. van Lankveld Hoogleraar mw. prof. dr. K. van Dam Hoogleraar dhr. prof. dr. R. van Hezewijk Decaan mw. prof. dr. L. Lechner Hoogleraar mw. dr. I. Damen dhr. dr. D. Hoek dhr. dr. H. Lodewijkx mw. dr. F. Dehue dhr. dr. M. Hommes dhr. drs. F. van Luik Docent dhr. drs. J. Eshuis mw. dr. N. de Hoog dhr. drs. L. Mouton Docent dhr. drs. S. Friederichs Promovendus mw. dr. S. van Hooren dhr. dr. A. Mudde 6

9 Onderwijs- en beheerspersoneel dhr. dr. G. Näring mw. dr. S. Stutterheim Onderzoeker dhr. H. Adriaens Controller mw. dr. M. Nijkamp dhr. prof. dr. J. Syroit Hoogleraar mw. drs. N. Boers Opleidingsmanager mw. drs. L. van Ooijen Docent dhr. drs. J. Taverniers Promovendus mw. A. Bouwels Medewerker audiovisuele technieken mw. drs. D. Peels Promovendus mw. dr. V. Thewissen mw. E. Burgers Medewerker onderwijszaken mw. dr. M. Pouwelse dhr. dr. P. Verboon mw. S. Daems Medewerker audiovisuele technieken mw. dr. K. Proost dhr. dr. T. Verheggen dhr. G. Golsteijn Medewerker onderwijs & ICT dhr. dr. M. Reijnders Docent mw. dr. T. Völlink dhr. J. Hendriks Redacteur dhr. dr. J. Van Ruysseveldt dhr. dr. W. Waterink Universitair hoofddocent mw. S. Meijer Medewerker onderwijszaken mw. drs. E. van Staalduinen Docent mw. dr. A. Willemse mw. drs. M. Specker Opleidingsmanager mw. drs. M. Stap Docent mw. drs. D. van Wijk Docent Mw. L. Veltrop-Hagedoorn Secretaresse mw. drs. I. Storm-Stevelmans Docent mw. drs. S. Wouters MSc Docent/promovendus mw. M. Verschuren Secretaresse 7

10 Opleidingen Psychologie Onze opleidingen worden van achter naar voren geprogrammeerd. We kijken naar de eindtermen en doelstellingen van de masteropleiding psychologie en haar varianten. We kijken ook naar de eisen die het vakgebied stelt. Dan is duidelijk welke cursussen een masteropleiding moet bevatten om aan de eisen te voldoen. In de programmering van de drie mastervarianten is dat duidelijk te zien: het onderzoeksaspect, het diagnostische aspect en het interventieperspectief komen er in terug. Vervolgens kijken we naar wat studenten in de voorafgaande bacheloropleiding aan kennis en competenties moeten verwerven om de masteropleiding succesvol te kunnen afronden. Wat zijn de eindtermen en doelstellingen van de bacheloropleiding? Wat zijn de voorbereidende cursussen om onderzoek te kunnen doen en om onderzoek op zijn waarde te kunnen schatten? Welke diagnostische vaardigheden moeten zijn ontwikkeld om in de master goed beslagen ten ijs te komen? Welke interventiecompetenties moeten we in de bacheloropleiding opnemen? Welke academische vaardigheden mogen we verwachten van een masterstudent en straks van een alumnus van de Open Universiteit? De brede bachelor Sinds september 2009 biedt de faculteit drie varianten in de masteropleiding aan die u kunt volgen na afronding van de bacheloropleiding. De bacheloropleiding is een zogeheten brede bachelor. Na een aantal verplichte vakken kiest u in het gebonden keuzeblok een aantal cursussen die u helpen voorbereiden op de masteropleiding. Daartoe bevelen wij een aantal cursussen aan die relevant zijn voor de variant van uw keuze. Op deze wijze komen we niet alleen tegemoet aan de structurering van de bachelor ten behoeve van de drie mastervarianten, we passen met onze bacheloropleiding ook beter bij het doel van de Bologna-akkoorden. De Europese afspraak is de bacheloropleiding ook te kunnen zien als een zelfstandige opleiding, een opleiding die wordt afgesloten met een academische graad die op zichzelf kan staan. Een graad die voldoende basiskennis in de psychologie verschaft om op academisch niveau werkzaam te zijn, niet als psycholoog, wel als breed opgeleide bachelor. De verwachting is dat in de toekomst zoals dat in Angelsaksische landen al veel gebruikelijker is de bachelorgraad een eigen marktpositie verovert. Een bachelor is dan een bachelor, niet een afgehaakte masterstudent. Natuurlijk wordt iemand pas wetenschappelijk psycholoog als hij of zij minimaal een masteropleiding heeft voltooid. In Nederland is dat een eenjarige masteropleiding (na een driejarige bacheloropleiding). In Vlaanderen is de vereiste masteropleiding een tweejarige. Vandaar dat de Open Universiteit voor afgestudeerde masterstudenten contact heeft gezocht met de Katholieke Universiteit Leuven, waar onze Vlaamse alumni een aanvullend mastertraject kunnen afronden. Om de keuze voor een mastervariant te vergemakkelijken leest u hierna wat kenmerkend is voor de verschillende varianten in de masteropleiding psychologie. Master Arbeids- en organisatiepsychologie Het zal niemand zijn ontgaan dat er de laatste jaren veel veranderd is in organisaties. Daaraan heeft niet alleen de economische crisis bijgedragen; ook andere factoren zoals snelle technologische ontwikkelingen, toegenomen concurrentie en mondialisering hebben ertoe geleid dat organisaties voortdurend in beweging zijn om hun positie te kunnen handhaven. Wat betekent dit nu voor organisaties en vooral: wat betekent dit voor medewerkers? Om deze vragen te kunnen beantwoorden is kennis van de arbeids- en organisatiepsychologie nodig. Wat is arbeids- en organisatiepsychologie? De arbeids- en organisatiepsychologie bestudeert het gedrag, houdingen en emoties van mensen in relatie tot hun werksituatie. Van oudsher hoort de arbeids- en organisatiepsychologie tot het brede domein van de toegepaste psychologie. Binnen dit domein worden meestal drie niveaus (het werk, het individu, en de sociale en organisatie context) onderscheiden die terugkomen in drie domeinen van de studie, respectievelijk de arbeids-, personeels- en organisatiepsychologie. De arbeidspsychologie houdt zich bezig met de invloed van het werk op het functioneren en welzijn van de werknemer. Er wordt bijvoorbeeld bestudeerd hoe de werksituatie tot een burnout kan leiden of hoe deze situatie juist de bevlogenheid en persoonlijke ontwikkeling kan stimuleren. Dit kan leiden tot adviezen over het vormgeven van taken en werkprocessen met als doel dat werknemers het werk zo optimaal mogelijk kunnen uitvoeren. In de personeelspsychologie gaat het om vraagstukken met betrekking tot het individu. 8

11 Veel van de onderwerpen op dit terrein zijn erop gericht de fit tussen het individu en het werk te verbeteren. Belangrijke onderwerpen zijn: het aantrekken en selecteren van nieuwe medewerkers, het trainen en ontwikkelen van medewerkers; keuzes omtrent de individuele loopbaan; mobiliteit, verloop en reïntegratie. De organisatiepsychologie richt zich op het gedrag van medewerkers in relatie tot elkaar en tot het grotere systeem dat men de organisatie noemt. Onderwerpen zijn onder meer: leiderschap, besluitvorming, groepsprocessen, zoals het werken in teams en conflicthantering, organisatiecultuur en organisatieverandering. Doel van de opleiding De opleiding arbeids- en organisatiepsychologie heeft tot doel kennis over deze domeinen bij te brengen, vaardigheden aan te leren, competenties te ontwikkelen ten behoeve van het professioneel handelen en ten behoeve van het verrichten van wetenschappelijk onderzoek op deze domeinen. De opleiding probeert dit doel te bereiken door het aanbieden van een inleidende module, een aantal basismodules en een aantal verdiepende modules waarin zowel kennis en inzicht, als de ontwikkeling van competenties aan bod komen. Theorie en praktijk Het managen van personen, groepen en hun onderlinge relaties mag niet gebaseerd zijn op vooronderstellingen, gissingen, maar dient zoals in andere toepassingsgebieden van de psychologie gebaseerd te zijn op wetenschappelijke inzichten. De praktijk dient evidence based te zijn. Wetenschappelijk onderzoek is daarbij belangrijk, omdat het inzichten verschaft over de werkelijke relaties tussen mensen en hun werkomgeving. De uitkomsten ervan kunnen vervolgens worden gebruikt om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te kunnen ingrijpen in (bestaande) organisaties met het doel zowel de effectiviteit en efficiëntie van organisaties als het welzijn en welbevinden van de medewerkers te verbeteren. Waar komen afgestudeerde arbeids- en organisatiepsychologen terecht? Afgestudeerde arbeids- en organisatiepsychologen vindt men: - in afdelingen Personeel en organisatie van (grotere) organisaties in zowel de profit- als in de non-profitsector en in private en overheidsorganisaties waar zij meewerken aan de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het personeelsbeleid (of humanresources management) en adviseren met betrekking tot organisationele problemen. - in organisatieadvies- en consultatiebureaus waar zij klantenorganisaties adviseren en begeleiden op het gebied van: - personele aangelegenheden zoals: werving en selectie, functiewaardering, loopbaanproblematiek, training en ontwikkeling, performancemanagement, loopbaanbegeleiding - het functioneren van de organisatie: leiderschap, besluitvorming, teamperformance, conflictmanagement, managementcoaching - organisatie(her)ontwerp: invoeren en begeleiden van organisatieverandering, vaststellen en veranderen van welzijnsfactoren - in onderzoeksafdelingen van organisaties en adviesbureaus waar zij beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend en beleidsevaluerend onderzoek doen op het brede terrein van de A&O-psychologie. - in instellingen voor hoger onderwijs waar zij als docent optreden in aan de A&O-psychologie verwante studierichtingen. Master Gezondheidspsychologie Bent u geïnteresseerd in een of meer van de volgende vragen? - Wat motiveert mensen om wekelijks naar de sportschool te gaan? - Waarom lukt het maar niet om onze goede voornemens als stoppen met roken of gezonder eten ook vol te houden? - Hoe kunnen nieuwe media als Internet en smartphones bijdragen aan gezondheid en gezond gedrag? - Waarom zijn adolescenten vaak op zoek naar risicovolle situaties? - Hoe kunnen soaps bijdragen aan de gezondheid van de televisiekijker? - Hoe kunnen gezondheidsproblemen ten gevolge van pesten op het internet (cyberbullying) bij kinderen voorkomen worden? - Hoe komt het dat er steeds meer diabetes voorkomt in Westerse landen? - Hoe komt het dat veel patiënten zich niet houden aan de doktersvoorschriften? - Hoe kunnen kankerpatiënten die medisch uitbehandeld zijn toch blijvend geholpen worden hun kwaliteit van leven zoveel mogelijk te behouden? Dan spreekt de afstudeerrichting gezondheidspsychologie u wellicht aan. 9

12 Wat is gezondheidspsychologie? In de gezondheidspsychologie wordt menselijk gedrag in samenhang met gezondheid en ziekte bestudeerd. Gezondheidspsychologie richt zich daarbij vooral op alledaagse gedragingen, die de gezondheid in gunstige of ongunstige zin kunnen beïnvloeden. Daartoe behoren gedragingen om gezondheid, herstel van ziekte of leren omgaan met ziekte te bevorderen. De gezondheidspsychologie is het vakgebied dat zich richt op gedrag in relatie tot gezondheid. Het gedrag dat centraal staat binnen de gezondheidspsychologie is gerelateerd aan gezondheid. Gezondheid wordt hierbij beschouwd als een continuüm variërend van volkomen gezond tot terminaal. De gezondheidspsychologie is dan ook gericht op primaire, secundaire én tertiaire preventie. Verklaren en veranderen De gezondheidspsychologie zoekt naar verklaringen waarom mensen zich op bepaalde (ongezonde) wijze gedragen en geeft handvaten hoe dit (ongewenste) gedrag te veranderen. Dit gebeurt via een planmatige en academische aanpak. Preventie en interventie Gezondheidspsychologie dient ter verbetering of handhaving van de gezondheid en kwaliteit van leven zowel bij gezonde mensen als bij mensen die ziek zijn. Strategieën variëren van publieke overheidscampagnes (zoals Donoren zijn van levensbelang en Niet roken waar de kleine bij is ) tot psychosociale interventies gericht op hoog-risicogroepen (bijvoorbeeld voorlichting over seksueel overdraagbare aandoeningen aan adolescenten) of op specifieke patiëntengroepen (bijvoorbeeld Herstel en balans: revalidatieprogramma voor kankerpatiënten ). Lichaam en geest Gezondheid is een samenspel van een gezond gestel en ook mentaal lekker in je vel zitten. Een goede balans hierin vergt fysieke en geestelijke inspanningen. De gezondheidspsychologie is gebaseerd op multidisciplinaire inzichten vanuit de geneeskunde, sociologie en natuurlijk psychologie om deze balans na te streven. Theorie en praktijk In de gezondheidspsychologie worden op basis van theorie praktijkrelevante kwesties onderzocht. Het onderzoek binnen dit veld is sterk praktijkgericht. Waar komen afgestudeerden terecht welke werkvelden en functies? Het masterprogramma bereidt de studenten voor op het werken in multidisciplinaire teams van verschillende instellingen binnen de (Geestelijke) Gezondheidszorg. Hierbij kan gedacht worden aan instellingen als GGD, Integraal Kanker Centrum, RIAGG, preventieafdelingen in gezondheidsinstellingen of de afdelingen patiëntenvoorlichting en medische psychologie in een ziekenhuis. De functie die de afgestudeerde gezondheidspsycholoog daar bekleedt, kan variëren van adviseur tot coördinator. Daarnaast is het ook heel goed mogelijk om onderzoeker binnen het vakgebied gezondheidspsychologie te worden, bijvoorbeeld bij een universiteit of een onderzoeksinstituut (RIVM, NIGZ). Wat is de aansluiting met vervolgopleidingen? De masteropleiding gezondheidspsychologie is zo ingericht dat studenten in aanmerking komen voor instroom in vervolgopleidingen. Zo kunnen studenten instromen in de postmasteropleidingen tot gezondheidszorgpsycholoog of psychotherapeut 2 (BIG-geregistreerde beroepen) en kunnen ze in aanmerking komen voor de NIP-registraties 3 Psycholoog van Arbeid en Gezondheid, Psycholoog-Trainer en Kinder- en Jeugdpsycholoog. Daarnaast kunnen studenten instromen in een vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. 2 Basisaantekening Psychodiagnostiek is vereist (binnen de masteropleiding te behalen). 3 De masteropleiding geeft niet automatisch recht op registratie. Per registratie gelden andere registratie-eisen waaronder werkervaring in het werkgebied. Bekijk hiervoor de registratie-eisen van het NIP ( 10

13 Master Klinische psychologie Houden de volgende vragen u wel eens bezig? - Wat is het verschil tussen somberheid en depressie? - Hebben de media een bijdrage in het ontstaan van anorexia? - Kan spinnenangst behandeld worden met 3D-virtual reality? - Helpt mindfulness in het beter omgaan met stress? - Helpt een zonnebank tegen depressieve klachten? - Is het horen van stemmen het begin van schizofrenie? - Kan geheugentraining dementie voorkomen of uitstellen? - Zal online therapie de psycholoog vervangen? Dan spreekt de afstudeerrichting klinische psychologie u wellicht aan. Het belangrijkste onderwerp van de klinische psychologie is slecht-aangepast, deviant of abnormaal gedrag dat door een individu en/of zijn omgeving als problematisch wordt ervaren. Men spreekt in dit verband ook wel van psychische, psychiatrische of psychopathologische stoornissen of kortweg van psychopathologie. In de afstudeerrichting klinische psychologie leert u meer over: Theorievorming De theorievorming binnen de klinische psychologie richt zich op de fenomenologie en etiologie van abnormaal gedrag. Er worden theoretische modellen ontwikkeld die de overgang van normaal naar abnormaal gedrag proberen te verklaren. Hierbij wordt het klassiek medisch categoriaal model (aan- of afwezigheid van een stoornis) steeds meer verlaten ten gunste van het continuüm idee. Psychiatrische stoornissen zoals een depressie, een angststoornis maar ook schizofrenie komen voor op een continuüm in de algemene bevolking. Subklinische symptomen verschillen daarbij niet kwalitatief, maar kwantitatief van pathologische (functioneringsbeperkende) symptomen. Diagnostiek en behandeling Binnen het klinisch vakgebied nemen diagnostiek en behandeling een belangrijke plaats in. Psychische problematiek wordt in kaart gebracht door middel van psychologische gespreksvoering, klinische observatie en testonderzoek. Vervolgens wordt besloten of er een indicatie is voor behandeling. Voor de behandeling kan er een keuze gemaakt worden uit verschillende soorten therapieën: psychotherapie (o.a. cognitieve gedragstherapie, psychoanalytische therapie, cliëntgerichte therapie en systeemtherapie), biologische therapie (o.a. psychofarmaca) of andere interventies (o.a. ondersteunende gesprekstherapie). Behandelingen worden in verschillende settings uitgevoerd, zoals intramurale en extramurale/ambulante settings. Onderzoek Er wordt veel waarde gehecht aan de mate waarin behandelingen evidence based, ofwel wetenschappelijk onderbouwd zijn. Binnen de opleiding wordt er daarom aandacht besteed aan wetenschappelijk onderzoek dat relevant is voor de klinische praktijk. Ethiek In de praktijk krijgt een klinisch psycholoog te maken met ethische aspecten die relevant zijn voor de beroepsuitoefening. Professioneel handelen wordt gekenmerkt door integriteit, respect, verantwoordelijkheid en deskundigheid. De afstudeerrichting klinische psychologie vormt een goede basis voor diverse beroepsmogelijkheden. In sommige beroepen ligt de klemtoon op diagnostiek, in andere meer op behandeling, onderzoek, beleid of onderwijs. Enkele belangrijke werkgebieden zijn: - intramurale geestelijke gezondheidszorg (psychiatrisch ziekenhuis, PAAZ-afdeling van een algemeen ziekenhuis, crisiscentrum, afkickcentrum) - ambulante geestelijke gezondheidszorg (GGZ-centrum, zelfstandig gevestigde psychologenpraktijk, dagcentrum, jeugdzorg) - algemene gezondheidszorg (afdeling of polikliniek van een algemeen ziekenhuis, verpleeghuis, revalidatiecentrum) - universiteit, onderzoeksinstituut, opleidingscentrum. - justitie, politie, leger. De afstudeerrichting klinische psychologie biedt de mogelijkheid tot het behalen van de basisaantekening psychodiagnostiek van het Nederlands Instituut van Psychologen. Daarnaast bereidt de masteropleiding ook voor op de postdoctorale opleiding tot gezondheidszorg psycholoog (GZ-psycholoog). U dient dan het juiste vakkenpakket te hebben gevolgd. 11

14 Doelstellingen, eindtermen en structuur van de opleidingen De totale bachelor-masteropleiding psychologie bereidt voor op het beroep van psycholoog. De criteria voor de beroepsuitoefening en daarmee de opleidingseisen hebben hun basis in de psychologie als wetenschappelijke discipline en komen voort uit de te verwachten werkzaamheden van psychologen in wetenschappelijk onderzoek en de samenleving. Conceptuele uitgangspunten, de methodologie en het empirisch onderzoek op het terrein van de psychologie zijn het fundament van de praktijkbeoefening. De afgestudeerde master moet gedrag kunnen plaatsen in een context van gedragsdeterminanten en heeft kennis en inzicht in één of meer toepassingsgebieden. Hij of zij is vaardig in onderzoek, diagnose en interventie. Doelstellingen De algemene doelstellingen van de bacheloropleiding zijn academische vorming, verdieping van de interesse in de psychologie en de voorbereiding van de keuze voor de verdere studieloopbaan in de psychologie zoals deze in de masteropleiding wordt aangeboden. De algemene doelstelling van de masteropleiding is de specialisatie in een van de afstudeervarianten in de psychologie. Het doel is studenten voor te bereiden op de verdere beoefening van de wetenschap van de psychologie en op de beroepsuitoefening als psycholoog op academisch niveau. Doel van de bachelor- en masteropleidingen Psychologie De opleiding beoogt afgestudeerden de competenties bij te brengen - in termen van kennis, inzicht, vaardigheden en attitude - die nodig zijn voor een adequate psychologische beroepsuitoefening. Deze competenties zijn als volgt uitgewerkt. - Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken die zich voordoen op het gebied van de psychologie, arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte. - Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op theorieën en hun onderlinge samenhang, in het bijzonder in de arbeidsen organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. - Competenties met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet. - Competenties met betrekking tot de methoden van psychologische diagnostiek. - Competenties met betrekking tot interventies in arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, onderzoek en ontwikkeling. - Kennis van en vaardigheden in het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op eigen onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie. - Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen. Eindtermen van de bacheloropleiding Eindtermen worden beschreven om zo goed mogelijk vast te leggen wat u aan kennis, inzicht en vaardigheden (of competenties) hebt opgedaan als u de opleiding hebt afgerond. - Kennis van de algemene psychologie en haar deelgebieden, alsmede kennis over de globale historische en filosofische achtergronden en grondslagen van het vak en in het bijzonder van de arbeids- en organisatiepsychologie, gezondheidspsychologie en klinische psychologie. - Kennis van, inzicht in en kritische reflectie op vraagstukken in de toepassingsgebieden van de psychologie, namelijk arbeid en organisatie, gezondheid en ziekte, diagnostiek en therapie bij psychopathologie. - Competentie met betrekking tot sociaal-wetenschappelijke, en in het bijzonder voor de psychologie relevante methoden van gegevensverzameling, gegevensverwerking en onderzoeksopzet voor het uitvoeren van eenvoudig psychologisch onderzoek. In staat zijn om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van gemiddeld niveau te begrijpen en te beoordelen. - Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychodiagnostische analyse. - Competentie met betrekking tot het opzetten, uitvoeren, evalueren en rapporteren van een eenvoudige psychologische interventie. - Kennis en vaardigheden voor het zelfstandig samenstellen van rapportages, gebaseerd op onderzoek, praktijkbeoefening of literatuurstudie op eenvoudig niveau. 12

15 - Op de hoogte zijn van de beroepsethische regels voor psychologen. - Het beschikken over voldoende competenties op (een) deelgebied(en) om toegelaten te kunnen worden tot een masteropleiding in de psychologie en om een beroep te kunnen uitoefenen op een terrein waar bachelors in de psychologie werkzaam kunnen zijn. Eindtermen van de masteropleiding - Competentie om vraagstukken uit het deelgebied van de psychologie dat het masterprogramma beslaat, te weten: de arbeids- en organisatiepsychologie, de gezondheidspsychologie of de klinische psychologie, te analyseren en te conceptualiseren, en daarover mondeling voor vakgenoten en schriftelijk in vaktijdschriften te rapporteren. - Competentie om psychologisch onderzoek op het deelgebied op te zetten, uit te voeren, en te verslaan en om psychologisch onderzoek en vakliteratuur van hoog niveau op het deelgebied te begrijpen en te beoordelen. - Competentie om te kunnen voldoen aan de eisen die gesteld zijn aan de Basisaantekening Psychodiagnostiek. - Competentie om zelfstandig een psychologische interventie (op individueel-, groeps- of organisatieniveau) op te zetten, uit te voeren en te evalueren. - Competentie om toegelaten te kunnen worden tot een onderzoekersopleiding in de psychologie, om een beroep te kunnen uitoefenen op het terrein waarop psychologen werkzaam zijn en om toegelaten te worden tot postacademische beroepsopleidingen in de psychologie. Structuur van de opleiding Opbouw De propedeuse kent een algemene, inleidende aanpak. Deze maakt integraal deel uit van de bacheloropleiding. Het postpropedeutisch deel van de bacheloropleiding zorgt voor een verdieping van kennis en inzicht en voor het verwerven van diagnostische, onderzoeks- en interventiecompetenties op eenvoudig niveau. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een bachelorthesis. Het bachelorgetuigschrift is een vereiste voor de toelating tot de masteropleiding Psychologie. De masteropleiding Psychologie biedt een verdere verdieping en een integratie van de competenties. De integratie van de competenties komt terug in de stage en de afstudeerscriptie. Vrije ruimte De bacheloropleiding Psychologie heeft een vrije ruimte van 5 modulen: deze cursussen kunt u kiezen uit de nog niet bestudeerde psychologiecursussen, maar ook uit het cursusaanbod van de andere opleidingen van de Open Universiteit of via aanschuifonderwijs. Bachelorstudenten mogen in de vrije ruimte geen cursussen opnemen uit de (aansluitende) masteropleiding. Als u vrijstelling heeft aangevraagd, zal dikwijls de vrije ruimte geheel of gedeeltelijk zijn vrijgesteld. De masteropleidingen hebben geen vrije ruimte. Aanbevolen volgorde van cursussen De opleiding heeft een duidelijke opbouw. De volgorde van de cursussen in het opleidingsschema is een aanbevolen volgorde. De cursussen sluiten op deze manier qua inhoud en niveau op elkaar aan. De ontwikkeling van competenties in het doen van wetenschappelijk onderzoek, in het verrichten van psychologische diagnoses en in het kunnen plannen en uitvoeren van psychologische interventies loopt als een rode draad door het opleidingsschema. Het opleidingschema geeft de meest logische volgorde aan van het bestuderen van de cursussen. Let bij het bestellen van cursussen op de tentamenvorm, de tentamendata en de mogelijke begeleidingsbijeenkomsten. Informatie over de bijeenkomsten treft u aan op Studieaanbod en, na inschrijving, op de desbetreffende cursussite. 13

16 Opleidingsschema bacheloropleiding Psychologie (legenda blz. 17) Code Titel Modulen Studiepunten Begeleiding Tentamenvorm Tentamendata Vrijstelling 4 Propedeuse sept. 11-aug. 12 S48112 Inleiding in de psychologie 2 8,6 groepsbijeen- CBI (mc) volgens afspraak a komsten alle studiecentra S09241 Sociale psychologie 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak a, b, c S23222 Klinische psychologie 1: persoonlijkheids- 2 8,6 standaard CBI (mc) volgens afspraak a theorieën en psychopathologie S13121 Onderzoekspracticum kwantitatieve 1 4,3 groepsbijeen- schriftelijk (mc) , 11-6 en 20-8 data-analyse komsten per regio bijzondere verplichting S11131 Inleiding in de arbeids- en 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak a, b, c, d, e organisatiepsychologie* S60331 Inleiding in de gezondheidspsychologie* 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak a, b, c, d, e S10121 Ontwikkelingspsychologie 1 4,3 standaard CBI (mc) a, b, c S08121 Geschiedenis van de psychologie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 24-1, 3-4 en 21-8 a, b, c S49111 Biologische grondslagen: cognitie 1 4,3 standaard CBI (mc) S05261 Onderzoekspracticum psychologisch 1 4,3 groepsbijeenkom- opdracht experiment sten per regio S25211 Inleiding in de neuropsychologie en 1 4,3 standaard CBI (mc) psychofarmacologie S22231 Onderzoekspracticum literatuurstudie 1 4,3 individueel opdracht a, b Postpropedeuse Verplicht deel Totaal af te ronden propedeuse 14 60,2 S36111 Biologische grondslagen: evolutionaire 1 4,3 standaard CBI (mc) a psychologie S37211 Grondslagen van de psychologie: filosofie 1 4,3 standaard CBI (mc) S24221 Onderzoekspracticum nonparametrische 1 4,3 groepsbijeenkom- schriftelijk (mc) 23-1, 11-6 en 20-8 a, b, c data-analyse sten per regio S31211 Onderzoekspracticum observatie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc + ov) 8-11, 3-4 en 21-8 a, b, c en interview S34211 Cultuurpsychologie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 23-1, 11-6 en 20-8 a, b, c S16212 Gespreksvoering 2 8,6 practicum (v) CBI (mc) + a, b, c practicum (v) + opdracht S20221 Test- en toetstheorie 1 4,3 standaard CBI (mc) volgens afspraak a S04241 Onderzoekspracticum psychologisch survey 1 4,3 groepsbijeenkom- opdracht volgens afspraak sten per regio S26222 Psychologie van arbeid en gezondheid 2 8,6 standaard CBI (mc) volgens afspraak a S61321 Klinische gespreksvoering 1 4,3 practicum (v) practicum (v) + opdracht S14331 Selectiepsychologie: selectie en assessment 1 4,3 standaard CBI (mc) Totaal af te ronden verplicht deel 13 55,9 postpropedeuse 4 De letters verwijzen naar opleidingen die vrijstellingen opleveren. (zie blz. 15) 14

17 Code Titel Modulen Studiepunten Begeleiding Tentamenvorm Tentamendata Vrijstelling sept. 11-aug. 12 Postpropedeuse Gebonden keuze: 6 modulen kiezen uit 10. Houd bij uw gebonden keuze rekening met uw toekomstige mastervariant.** S02232 Personeelsmanagement 2 8,6 standaard CBI (mc) S06231 Ergonomie 1 4,3 standaard opdracht S07231 Arbeidspsychologie en sociologie 1 4,3 standaard schriftelijk (mc) 8-11, 3-4 en 21-8 S22321 Leren en trainen in organisaties 1 4,3 standaard opdracht S28311 Inleiding in conflicthantering en mediation 1 4,3 practicum (v) schriftelijk (ov) , 11-6 en 20-8 practicum S32331 Klinische psychologie 2: 1 4,3 standaard CBI (mc) diagnostiek en therapie S33321 Inleiding in de seksuologie 1 4,3 landelijke CBI (mc) studiedag (v) S47311 Adolescentie: een klinische en 1 4,3 standaard CBI (mc) gezondheidspsychologische benadering N39211 Gezondheid in perspectief 1 4,3 startbijeen- opdracht komst (v) Totaal af te ronden gebonden keuze 6 25,8 postpropedeuse Vrije ruimte 5 21,5 a, b, c, d, e Bachelor Eindopdracht S50317 Bachelorthesis 4 17,2 (virtuele) groeps- opdracht bijeenkomsten (v) Totaal af te ronden in bacheloropleiding ,6 * HBO (toegepaste) psychologie krijgt vrijstelling voor de cursussen Inleiding in de arbeids- en organisatiepsychologie en Inleiding in de gezondheidspsychologie, overige opleidingen: keuze maken. ** In de masteropleiding gelden ingangseisen voor de cursussen Psychodiagnostiek. Hiervoor verwijzen wij u naar de uitvoeringsregeling a. vrijgesteld voor hbo-toegepaste psychologie, gebonden keuze 3 kiezen uit 10 b. vrijgesteld voor hbo verwant, gebonden keuze 3 kiezen uit 10 c. vrijgesteld voor wo verwant, gebonden keuze 3 kiezen uit 10 d. vrijgesteld voor hbo niet verwant, gebonden keuze 6 kiezen uit 10 e. vrijgesteld voor wo niet verwant, gebonden keuze 6 kiezen uit 10 15