DETECTOR VOOR TOXISCH GAS EN ZUURSTOF DAT 420

Transcriptie

1 DETECTOR VOOR TOXISCH GAS EN ZUURSTOF HANDLEIDING VOOR HET IJKEN

2 VERANTWOORDELIJKHEID GARANTIE De installateur engageert zich voor het respecteren van de EG-normen en de installatievoorschriften De installatie dient geplaatst te worden door gekwalificeerd personeel. Het materiaal is getest en gecontroleerd in onze werkplaats voor zijn verzending. Deze handleiding dient aandachtig te worden gelezen door iedereen die verantwoordelijk is of zal zijn voor de installatie, het gebruik of het onderhoud van dit materiaal. De door Dalemans geboden garanties zijn nihil indien het product niet is geïnstalleerd, gebruikt of onderhouden wordt volgens de gedetailleerde instructies van deze handleiding. Indien deze voorschriften gerespecteerd worden garandeert U de goede werking van het apparaat. Bij twijfel kunt U Dalemans contacteren voor assistentie of aanvullende informatie betreffende het gebruik of onderhoud van dit product alvorens over te gaan tot plaatsing. Elk apparaat dient te worden geïnstalleerd, gebruikt en onderhouden volgens de richtlijnen, waarschuwingen, instructies en gebruiksbeperkingen beschreven in deze handleiding. Gebruik enkel originele Dalemans onderdelen voor het onderhoud beschreven in deze handleiding. Indien dit niet het geval is, kunt U de prestaties van het apparaat aanzienlijk veranderen. Elke reparatie of onderhoud zonder de beschreven voorschriften uit deze handleiding te respecteren of zonder de hulp van onze dienst na verkoop kan verhinderen dat het materiaal correct functioneert en kan bijgevolg de veiligheid van de bewoners van het gebouw en de installaties in gevaar brengen Installeer het materiaal op een droge en propere plaats. Plaats een scherm (behuizing) ter bescherming tegen eventueel spattend water of andere verontreinigingen. Aarzel niet om ons te contacteren voor inlichtingen over installatie of onderhoud van dit product. Dalemans is niet verantwoordelijk voor directe of indirecte beschadigingen of een schadevergoeding direct of indirect voorkomend uit het niet naleven van deze richtlijnen. De plannen, schema s en informatie van deze handleiding zijn eigendom van Dalemans en mogen niet gekopieerd of gebruikt worden zonder zijn uitdrukkelijke goedkeuring. MILIEU Het symbool van een doorkruiste verrijdbare afvalbak geeft aan dat U de vigerende reglementering dient te respecteren aangaande de gescheiden inzameling van elektrische of elektronische apparatuur. Deze voorzieningen dienen om de natuurlijke bronnen te beschermen die gediend hebben bij de productie van dit product en om de verspreiding te voorkomen van mogelijk schadelijke substanties voor het leefmilieu en de volksgezondheid. Op het einde van de levensduur van het product moet U het naar een erkend verzamelpunt voor recyclage van elektrische en elektronische apparatuur brengen. Voor meer informatie over deze verzamelpunten en recyclage in uw omgeving gelieve contact te nemen met het plaatselijk bestuur. i

3 Document : DAT420_MAN02_NL.DOCX Versie : V1R1 Datum : 11/07/2011 ii

4 INHOUDSTAFEL 1. WAARSCHUWINGEN SPECIFICATIES INLEIDING BENODIGD MATERIAAL SIMULATIE VAN EEN MA-STROOMLUS IJKING VAN DE DETECTOR Ijkkapje, debietregelaar/meter en gasfles Kalibratie voor toxische gassen Kalibratie voor zuurstof Ijkingsvoorwaarden VERHELPEN VAN STORINGEN TOEBEHOREN EN RESERVEONDERDELEN AFBEELDINGEN EN TABELLEN Figuur 1 : Explosietekening van de detector... 3 Figuur 2 : Ijkkapje... 4 Figuur 3 : Meetstekker... 4 Figuur 4 : Voeding en simulatie van de ma-lus... 5 Figuur 5 : Openen van de detectiekop FPH Figuur 6 : Injecteren van gas op de detector... 7 Figuur 7 : Nulpuntsinstelling van de omvormer... 8 Figuur 8 : Regeling van de omvormer Tabel 1 : Technische specificaties... 2 Tabel 2 : Ijkingsvoorwaarden Tabel 3 : Verhelpen van storingen Tabel 4 : Toebehoren en reserveonderdelen iii

5 1. WAARSCHUWINGEN Alvorens in te grijpen op de gasdetectie-installatie, moet u de plaatselijke of nationalite reglementering m.b.t. de bewaakte plaats of uitrusting raadplegen. De operator moet de vereiste kennis hebben van de plaatselijke veiligheidsprocedures. Volg de aanbevelingen van de fabrikant om een voortijdige veroudering van de detector te voorkomen en zijn optimale werking te garanderen. Deze aanbevelingen zijn algemene richtlijnen. Richt u altijd naar de voorschriften en normen die van kracht zijn zoals de Europese richtlijn 94/9/CE (Richtlijn ATEX - bijlage II art ) en bijvoorbeeld ook naar de normen IEC en IEC De vigerende voorschriften en normen hebben altijd voorrang op de aanbevelingen van de fabrikant. Het gasdetectiemateriaal dient minstens één keer per jaar te worden geijkt, in sommige gevallen drie tot vier keer of meer, dit om het verlies aan gevoeligheid te compenseren. Deze ijking dient te gebeuren volgens de procedures bepaald door de fabrikant of zijn plaatselijke vertegenwoordiger en in elk geval door gekwalificeerd personeel opgeleid door Dalemans. De modificatie, demontage, totale of gedeeltelijke vernietiging van de detectiekop en zijn inhoud, van de behuizing en zijn inhoud of de installatie kunnen leiden tot een gebrek aan essentiële veiligheidseisen van de gehele installatie. Er mag geen enkele bijkomende doorboring van de behuizing uitgevoerd worden. De bestaande openingen mogen niet vergroot worden. De eventuele defecte onderdelen mogen enkel vervangen worden door originele Dalemans onderdelen. Geen enkel bijkomend contact mag aan de bestaande klem toegevoegd worden. De lengte van de draden van de detectiekop mag niet veranderd worden. Open nooit de detectiekop of de behuizing bij explosiegevaar. Wrijf of droog de oppervlakte van de detector enkel af met een VOCHTIGE doek om het risico op elektrostatische ontlading te verhinderen. De detector dient beschermd te worden tegen eender welke mechanische impact Vermijdt zo veel mogelijk het loskoppelen van de sensor van zijn omvormer of het spanningsloos zetten van de detector voor een langere periode. Deze twee situaties kunnen de prestaties van de meetcel en zijn levensduur verminderen. Verwijder regelmatig stofophopingen op de detectiekop en zijn behuizing UITSLUITEND met een vochtig doekje om elektrostatische ontladingen te verhinderen. De filter in gesinterd metaal dient jaarlijks te worden gecontroleerd en gereinigd. Indien hij vervuild is door oplosmiddelen, gas of gasdampen dient de detectiekop te worden vervangen en het interval tussen twee inspecties te worden gereduceerd met een factor 2. Dit document moet gelezen worden samen met de handleiding of de technische instructie m.b.t. de installatie en het gebruik van het betrokken toestel. Ex Alvorens een interventie uit te voeren op een detector voor onderhoudswerk zaamheden, ijking of reparatie, gelieve eerst de gevaarlijke zone te declasseren en te controleren met behulp van een draagbaar apparaat of er geen gas aanwezig is in de lucht van de zone van de interventie. 1

6 2. SPECIFICATIES MODEL Materiaal Detectiekop Filter in gesinterd metaal Behuizing Afmetingen / Gewicht Meetprincipe Uitgangssignaal Lusweerstand Afregelen Meetbereik * Koolmonoxide Stikstofdioxide Chloor Waterstofsulfide Zuurstof Ammoniak Zwaveldioxide CO NO 2 Cl H 2 S O 2 NH 3 SO 2 Roestvrij staal 1,4404 (AISI 316L) Roestvrij staal 1,4404 (AISI 316L) Aluminium 193 x 145 x 90 mm / 1500 g Elektrochemische cel ma-stroomlus (2 draads) ohms Nulinstelling en ijking via interne potentiometers 300, 500, ppm 20, 50 ppm 10, 50 ppm 50 ppm 25 % 100, 1.000, ppm 20 ppm Precisie ± 1,5 % meetbereik Reactietijd (T90) < 45 sec. Levensduur > 2 jaar Voedingsspanning VDC Stroomverbruik max. 30 ma Bewaartemperatuur -40 C tot +80 C Gebruiksconditie Bedrijfstemperatuur Luchtvochtigheid Occasionele vochtigheid Druk -10 C tot +40 C % HR % HR kpa Kabel 2 x 0,5 mm² getwist en afgeschermd (max m) Kabelingang 1 x M20 / 6,1-11,7 mm (andere maten op aanvraag) Beschermingsgraad IP6X (stofdicht) Keuring Toepassingszone Zone 1 of 2 (gas) - Zone 21 of 22 (stof) Gasgroep IIC (methaan, propaan, ethyleen, waterstof, acetyleen) Markering II 2G Ex d IIC T6 II 2D Ex td A21 IP6X T85 C Omgevingstemperatuurbereik Tamb = -10 C tot +40 C Certificaat FTZU 09 ATEX 0074 Normen EN :2006, EN :2007 EN :2006, EN :2004 * Niet-uitputtende lijst. Andere gassen op aanvraag (raadpleeg Dalemans). Tabel 1 : Technische specificaties 2

7 3. INLEIDING De gasdetector bestaat uit : De behuizing met daarin de aansluitklemmen voor de elektrische verbindingen; De detectiekop FPH01 die de elektrochemische cel en de ma omvormer bevat. Voor informatie over de installatie en het gebruik van de, zie de technische instructie die samen met de detector afgeleverd wordt of raadpleeg Dalemans. DRUKVASTE STOP "d" M20 PRE BOR AANSLUITKLEMMEN 2P + RAIL DIN DRUKVASTE BEHUIZING "d" BOI DRUKVASTE WARTEL "d" M20 PRE (6,1-11,7 mm) OU PRE (6,5-14 mm) SCHROEF M4 X 6 mm VISVIS00042 FER FERRIET O-RING M20 X 17 X 2 mm MEC FPH01 DETECTIEKOP BASIS - ROESTVRIJ STAAL BASTRX00017 OMVORMER ma DET BLOKKEERSCHROEF VISVIS00066 MEC ELEKTROCHEMISCHE CEL AFDICHTINGSRING FPH01 DETECTIEKOP LICHAAM - ROESTVRIJ FPH01 DETECTIEKOP DEKSEL - ROESTVRIJ STAAL MEC FILTER IN GESINTERD METAAL Figuur 1 : Detailtekening van de detector 3

8 4. BENODIGD MATERIAAL Zorg ervoor dat u het volgende materiaal in huis hebt om het ijken van de detector tot een goed einde te kunnen brengen. Aarzel niet contact op te nemen met Dalemans voor meer informatie. Een fles zuivere stikstof; Een fles passend ijkgas (concentratie tussen 1/3 en 2/3 van het beoogde meetbereik); Een reduceerklep met manometer en debietregelaar/meter; Een ijkkapje OUT (zie onderstaande afbeelding); Een soepele buis in teflon, polyurethaan of pvc, met een binnendiameter van +/- 4 mm (TUB ); Een meetstekker ACC met connector met een steek van 2 mm (zie onderstaande afbeelding); Een digitale voltmeter (of OctoPRO); Een geïsoleerde precisieschroevendraaier; Een inbussleutel OUT van 1,5 mm voor het deksel van de behuizing; Een sleutel OUT voor het deksel van de detectiekop; Een steeksleutel OUT van 30 mm. AANSLUITMONDSTUK Ref. ACC BORGSCHROEF STEEK = 2 mm Ref. OUT Figuur 2 : Ijkkapje Figuur 3 : Meetstekker Om gas in te injecteren, mag u UITSLUITEND een soepele buis in teflon, polyurethaan of PVC gebruiken, dus geen soepele buis die silicone bevat! Controleer de vervaldatum van de fles met het ijkgas! De meetstekker moet een steek hebben van 2 mm! 4

9 5. SIMULATIE VAN EEN MA-STROOMLUS Om de bewerkingen te kunnen doen die nodig zijn voor het afregelen en ijken van de detector, moet deze gevoed worden en aangesloten zijn op een ma-stroomlus van de meetcentrale of van de PLC waarmee hij verbonden is. Standaard is het mogelijk het ijktoestel OctoPRO te gebruiken om de mastroomlus te simuleren. Neem contact op met Dalemans voor meer inlichtingen. De stroomlus kan ook als volgt gesimuleerd worden : 1. Voed de detector d.m.v. een voeding 24 V DC ; 2. Breng een weerstand van 270 ohms aan in serie zoals aangeven op de onderstaande afbeelding. Voer enkel de volgende aansluiting uit als de detector nog niet aangesloten is aan de ma-stroomlus van een meetcentrale of PLC. LUSWEERSTAND VOEDING 24 VDC 270 ohms + -. Figuur 4 : Voeding en simulatie van de ma-lus 5

10 6. IJKING VAN DE DETECTOR Om een correcte ijking van de detector te kunnen doen, moeten de volgende stappen altijd in de onderstaande volgorde worden uitgevoerd : 1. Afregelen van het nulpunt van de detector (ZERO); 2. Afregelen van de gevoeligheid van de detector (KALIBRATIE). Tijdens de hele duur van de regelingen die uitgevoerd worden op de ma omvormer binnen in de detectiekop moet u vermijden de kring van de omvormer en de elektronische onderdelen aan te raken. Ex VOORALEER de behuizing van de detector of zijn detectiekop te openen : Zorg ervoor de gevarenzone te declasseren. Controleer met behulp van een draagbaar toestel of er geen gas aanwezig is in de atmosfeer van de interventiezone. Droog de behuizing en de detectiekop af met een VOCHTIGE doek om het risico op elektrostatische ontladingen te beperken. 6.1 IJKKAPJE, DEBIETREGELAAR/METER EN GASFLES De ijking bestaat in het creëren van een ijkatmosfeer rond de detectiekop door een referentiegas te injecteren. Om te vermijden dat omgevingslucht of tocht de ijkatmosfeer aantasten, moet u altijd de door Dalemans geleverd ijkkapje gebruiken om de stikstof of het ijkgas te injecteren (zie Figuur 2 - Pagina 4). Om de stikstof of het ijkgas op de detector te injecteren : 1. Schroef de debietregelaar/meter op de gasfles en draai de koppeling vast. 2. Verbind een uiteinde van de soepele buis met de uitgang van de debietregelaar/meter en het andere uiteinde met het aansluitmondstuk van het ijkkapje. 3. Schroef de borgschroef van de detectiekop los met de inbussleutel van 1,5 mm (OUT ). 4. Schroef het geheel lichaam + deksel van de detectiekop los met behulp van de sleutel OUT en de steeksleutel van 30 mm (OUT ). Breng hem aan tussen de basis van de detectiekop en de behuizing. 1,5 MM OUT BORGSCHROEF SLEUTEL 30 mm OUT DETECTIEKOP OUT Figuur 5 : Openen van de detectiekop FPH01 6

11 5. Plaats het ijkkapje op de plaats van het lichaam van de detectiekop zodat de connector van het mv-uitgangssignaal en de potentiometers van de ma omvormerkaart toegankelijk zijn door de spleet in de zijkant van de kap. Draai de borgschroef van het ijkkapje vast. 6. Verbind de voltmeter ("mv " positie) met behulp van de meetstekker (Figuur 3) met de connector voor het meten van het " mv"-signaal zoals hieronder aangegeven. BORGSCHROEF IJKKAPJE OUT " mv" CONNECTOR FLES + DEBIETMETER VOLTMETER mv SOEPELE BUIS POTENTIOMETERS Figuur 6 : Injecteren van gas op de detector 7

12 6.2 KALIBRATIE VOOR TOXISCHE GASSEN NO 2 : voor de detectors die uitgerust zijn met een cel voor 0-20 ppm of 0-50 ppm stikstofdioxide, gebruikt u een ijkgas bestaande uit 20 ppm NO 2 in lucht! 1. Vermijd tijdens de regeling de omvormer of zijn onderdelen met de vingers aan te raken. 2. Laat de detector gedurende minstens 24 uur onder spanning. 3. Breng het ijkkapje aan, sluit de voltmeter aan en verbind de stikstoffles en de debietregelaar/meter met het ijkkapje zoals hierboven is aangegeven. 4. Regel de debietregelaar/meter af tussen 0,4 en 0,6 l/min en injecteer de stikstof in totdat de aflezing op de voltmeter gestabiliseerd is (min. 2 tot 3 minuten). 5. Regel met de "ZERO"-potentiometer (nulpunt) op de omvormer tot u 40 mv ± 0,1 mv op de voltmeter af kunt lezen (onderstaande afbeelding). VOLTMETER mv. ZERO FLES + DEBIETMETER V Meet GAIN "GAIN" POTENTIOMETER "ZERO" POTENTIOMETER Figuur 7 : Nulpuntsinstelling van de omvormer 6. Stop met het injecteren van de stikstof en wacht tot het mv-uitgangssignaal volledig gestabiliseerd is. 7. Vervang de stikstoffles door de fles ijkgas en injecteer het gas in met een geschikt debiet voor het type gas (zie Tabel 2 - pagina 11). Wacht tot de aflezing op de voltmeter stabiel geworden is (zie "Blootstelling " in de Tabel 2 - pagina 11). 8. Regel met de "GAIN"-potentiometer (bovenstaande afbeelding) tot u op de voltmeter de waarde afleest die overeenkomt met de verhouding tussen de concentratie van het ijkgas en het beoogde meetbereik. Deze waarde is gegeven in mv door de volgende formule : V Meet 20 4 = Ijkgas Meetbereik 8

13 Voorbeelden : Meetbereik Ijkgas ppm 300 ppm 500 ppm 1000 ppm 5000 ppm I Meet ma V Meet mv I Meet ma V Meet mv I Meet ma V Meet mv I Meet ma V Meet mv 0 4,00 40,00 4,00 40,00 4,00 40,00 4,00 40, ,67 66,70 5,60 56,00 4,80 48,00 4,16 41, ,33 93,33 7,20 72,00 5,60 56,00 4,32 43, ,67 146,67 10,40 104,00 7,20 72,00 4,64 46, ,33 173,33 12,00 120,00 8,00 80,00 4,80 48, ,00 200,00 13,60 136,00 8,80 88,00 4,96 49, ,00 200,00 12,00 120,00 5,60 56, ,00 200,00 7,20 72, ,40 104,00 9. Controleer op de centrale/plc waarmee de detector verbonden is of de weergegeven meting wel degelijk overeenkomt met de waarde van de concentratie van het geïnjecteerd ijkgas. 10. Stop met ijkgas in te injecteren, neem het ijkkapje weg en controleer of de meetwaarde op de voltmeter weer naar de rustwaarde van 40 mv daalt en of de waarde weergegeven door de centrale/plc terug op 0 valt. 11. Controleer of de cel en de omvormer altijd goed in hun houders zitten. Breng het lichaam van de detectiekop aan en draai zijn borgschroef vast (Figuur 5 Pagina 6). 9

14 6.3 KALIBRATIE VOOR ZUURSTOF 1. Vermijd tijdens de regeling de omvormerkring of onderdelen ervan met de vingers aan te raken. 2. Laat de detector gedurende minstens 24 uur onder spanning. 3. Breng het ijkkapje aan, sluit de voltmeter aan en verbind de stikstoffles en de debietregelaar/meter met het ijkkapje zoals hierboven is aangegeven. 4. Regel de debietregelaar/meter af tussen 0,4 en 0,6 l/min en injecteer de stikstof in totdat de aflezing op de voltmeter gestabiliseerd is (min. 2 tot 3 minuten). 5. Regel met de "ZERO"-potentiometer (nulpunt) op de omvormer tot u 40 mv ± 0,1 mv op de voltmeter kunt aflezen (onderstaande afbeelding). VOLTMETER mv. ZERO FLES + DEBIETMETER. GAIN "GAIN" POTENTIOMETER "ZERO" POTENTIOMETER Figuur 8 : Regeling van de omvormer 6. Stop met het injecteren van stikstof, neem het ijkkapje weg en laat de cel gedurende 5 tot 10 minuten in de open lucht tot het uitgangssignaal mv volledig gestabiliseerd is. 7. Regel met de "GAIN"-potentiometer (zie bovenstaande afbeelding) tot u op de voltmeter de meetwaarde verkrijgt die overeenkomt met de zuurstofconcentratie in de atmosfeer (20,9%). De waarde van de meting hangt af van het meetbereik : Concentratie 20,9 % 20 4 Meetbereik I I = Ijkgas + 4 Meet V Meet Meet Meetbereik ma mv Met : % 17, ,76 V Meet = Ijkgas Meetbereik 8. Controleer op de centrale/plc waarmee de detector verbonden is of de weergegeven meting wel degelijk overeenkomt met de zuurstofconcentratie in de atmosfeer (20,9%). 9. Controleer of de cel en de omvormer goed in hun houders zitten. Breng het lichaam van de detectiekop aan en draai zijn borgschroef vast (Figuur 5 Pagina 6). 10

15 6.4 IJKINGSVOORWAARDEN Gas Formule Opmerking Min. debiet l/min Blootstelling min Ammoniak NH 3 0,250 5 Arseenwaterstof A 5 H 3 0,250 2 Chloor Cl 2 Generator 0,42 2 Chloordioxide ClO 2 Generator 0,500 4 Waterstofcyanide (Blauwzuur) HCN 0,250 1 Diboraan B 2 H 6 0,300 2 Fluor F 2 Ijking met chloor-generator - - Waterstoffluoride (Fluorzuur) HF 0,500 5 Fosfine PH 3 Ijking met arseenwaterstof - - Fosgeen COCl 2 0,500 4 Hydrazine N 2 H 4 Gaspermeatie - 5 Koolstofmonoxide CO 0,270 2 Ozon O 3 Generator 4 Silaan SIH 4 0,300 2 Stikstofdioxide NO 2 0,300 2 Stikstofmonoxide NO 0,300 2 Waterstof H 2 1 % 0,270 1 Waterstof H 2 4 % 0,270 1 Waterstofchloride (Zoutzuur) Waterstofsulfide (Zwavelzuur) HCI 0,300 3 H 2 S 0,420 1 Tabel 2 : Ijkingsvoorwaarden 11

16 7. VERHELPEN VAN STORINGEN SYMPTOOM MOGELIJKE OORZAAK ACTIE De detector geeft een meetwaarde verschillend van nul bij afwezigheid van gas. De detector geeft een waarde nul bij aanwezigheid van gas. Slijtage van de meetcel. Ijkfout. Bekabelingsfout. Gesinterde metalen filter is vuil of verstopt. Filter in gesinterd metaal is gecontamineerd. De detector volgens de bovenstaande procedure ijken. De bekabeling van de detector en de aansluiting van de detectiekop controleren. De filter schoonmaken of vervangen. De filter vervangen; De meetcel vervangen; De detector ijken. Tabel 3 : Verhelpen van storingen 8. TOEBEHOREN EN RESERVEONDERDELEN TOEBEHOREN Buis - Soepele buis PVC Ø 4 mm Ijkkapje voor FPH01 detectiekop Meetstekker steek = 2 mm Sleutel 30 mm voor basis van de detectiekop Sleutel voor borgschroef (hexagonale 1,5 mm) Sleutel voor sensor deksel DAX 420 Aansluitklemmen 2P + rail DIN Afdichtingsring voor elektrochemische cel Detectiekop FPH01 (zonder cel) Drukvaste behuizing Ex d - Aluminium Drukvaste stop Ex d M20 x 1,5 mm - Messing Drukvaste wartel Ex d M20 - Kabel 6,1-11,7 mm Drukvaste wartel Ex d M20 - Kabel 6,5-14 mm Ferriet Filter in gesinterd metaal Omvormer ma TOX420 Schroef - Borgschroef van de FPH01 detectiekop Schroef - Borgschroef van het deksel van de behuizing Schroef - M4 x 6 mm ARTIKELCODE TUB OUT ACC OUT OUT OUT ARTIKELCODE BOR MEC DET BOI PRE PRE PRE FER MEC BASTRX00017 VISVIS00066 VISVIS00067 VISVIS00042 Tabel 4 : Toebehoren en reserveonderdelen 12

17 DALEMANS s.a. Rue Jules Mélotte 27 B-4350 Remicourt Tel. : +32 (0) Fax : +32 (0) info@dalemans.com