ECLI:NL:GHSHE:2007:BB9599

Transcriptie

1 ECLI:NL:GHSHE:2007:BB9599 Instantie Gerechtshof 's Hertogenbosch Datum uitspraak Datum publicatie Zaaknummer Rechtsgebieden Strafrecht Bijzondere kenmerkenhoger beroep Inhoudsindicatie art. 289 sr: dubbele moord (Biko zaak): zie ook LJN: BB9597 De rechtbank had verdachte veroordeeld wegens het medeplegen van gekwalificeerde doodslag en moord tot 18 jaar gevangenisstraf. Het hof acht in beide gevallen medeplegen van moord bewezen en veroordeelt verdachte opnieuw tot 18 jaar gevangennisstraf. Bijzonderheden: hof acht geuridentificatieproef weliswaar in beginsel bruikbaar als bewijs, maar gelet op de wijze van verpakken, veiligstellen en opslaan van het mes in dit geval niet; hof gebruikt verklaring getuige, ondanks borderlinestoornis, met uitgebreide overweging omtrent de betrouwbaarheid daarvan; motivering voorbedachte raad slachtoffer 1: geen enkele aanwijzing dat verdachte of de medeverdachte vanuit een ogenblikkelijke gemoedsopwelling heeft gehandeld; niet gebleken van een ruzie of een anderszins dreigende of gespannen sfeer tussen hen en het slachtoffer; omstandigheid dat zij niettemin dit slachtoffer met een mes in de borstkas hebben gestoken, meermalen met een hard voorwerp op het hoofd hebben geslagen en zijn hals hebben samengedrukt, wettigt de gevolgtrekking van het door verdachte en de medeverdachte bedaard nadenken voorafgaand aan die handelingen; hof heeft tevens uit (bloedspatten)onderzoek NFI afgeleid dat verdachte en de medeverdachte ten aanzien van dit slachtoffer doelbewust hebben gehandeld en dat zij, zo al niet voorafgaande aan, dan in elk geval gedurende het toebrengen van de verwondingen, tijd hadden zich te beraden op het te nemen of genomen besluit; iets mildere straf dan de mededader, die 20 jaar gevangenisstraf kreeg, omdat het hof aannemelijk acht dat verdachte de bewuste avond/nacht onder invloed heeft gestaan van die mededader. Vindplaatsen Rechtspraak.nl Uitspraak Parketnummer: Uitspraak : 7 december 2007 TEGENSPRAAK Gerechtshof 's Hertogenbosch meervoudige kamer voor strafzaken Arrest gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank 's Hertogenbosch van 1 juni 2006 in de strafzaak met parketnummer tegen: [verdachte], geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1969, Zonder bekende woon of verblijfplaats hier te lande, thans verblijvende in PI Z O, Evertsoord Ter Peel, GEV te Evertsoord. Hoger beroep 1/9

2 De verdachte heeft tegen voormeld vonnis hoger beroep ingesteld. Onderzoek van de zaak Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting in hoger beroep, alsmede het onderzoek op de terechtzitting in eerste aanleg. Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat generaal en van hetgeen door en namens de verdachte naar voren is gebracht. De advocaat generaal heeft gevorderd dat het hof het vonnis van de eerste rechter zal vernietigen en te dien aanzien opnieuw rechtdoende zal bewezen verklaren hetgeen aan verdachte onder 1 primair en onder 2 primair is ten laste gelegd en verdachte zal veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van 20 jaar, met aftrek van de tijd in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht. Ten aanzien van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven, voorwerpen heeft de advocaat generaal gevorderd dat het hof zal beslissen overeenkomstig het vonnis van de eerste rechter. Vonnis waarvan beroep Het beroepen vonnis zal worden vernietigd omdat het hof tot een andere bewezenverklaring komt dan de eerste rechter. Tenlastelegging Aan verdachte is na wijziging van de tenlastelegging ter terechtzitting in eerste aanleg en met inachtneming van de hierna omschreven omissie ten laste gelegd dat: 1. 's Hertogenbosch, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk en met voorbedachten rade een persoon genaamd [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) haar mededader(s) met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg die [slachtoffer 1] met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in de borstkas, althans in het lichaam, gestoken en/of die [slachtoffer 1] meerdere malen, althans eenmaal, (met kracht) met een hamer, althans een hard en/of kantig voorwerp, in het gezicht en/of op het hoofd geslagen en/of (met kracht) de hals van die [slachtoffer 1] samengedrukt en/of omsnoerd en/of het strottenhoofd van die [slachtoffer 1] gebroken, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden; subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden: 's Hertogenbosch, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) haar mededader(s) met dat opzet die [slachtoffer 1] met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in de borstkas, althans in het lichaam, gestoken en/of die [slachtoffer 1] meermalen, althans eenmaal, (met kracht) met een hamer, althans een hard en/of kantig voorwerp, in het gezicht en/of op het hoofd geslagen en/of de hals van die [slachtoffer 1] samengedrukt en/of omsnoerd en/of het strottenhoofd van die [slachtoffer 1] gebroken, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden, welke vorenomschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten diefstal (met geweld) en/of afpersing in vereniging, althans alleen, van een geldbedrag en/of een mobiele telefoon en/of een router en/of een videocamera, geheel of ten dele toebehorende aan genoemde [slachtoffer 1], althans aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of haar mededader(s), en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren; meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden: 's Hertogenbosch, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer) van haar mededader(s) met dat opzet die [slachtoffer 1] met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in de borstkas, althans in het lichaam, gestoken en/of die [slachtoffer 1] meermalen, althans eenmaal, (met kracht) met een hamer, althans een hard en/of kantig voorwerp in het gezicht en/of op het hoofd geslagen en/of de hals van die [slachtoffer 1] samengedrukt en/of omsnoerd en/of het strottenhoofd van die [slachtoffer 1] gebroken, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden; /9

3 's Hertogenbosch en/of Kerkwijk, gemeente Zaltbommel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk en met voorbedachten rade een persoon genaamd [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) haar mededader(s) met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg, (met kracht) de hals van die [slachtoffer 2] omsnoerd en/of samengedrukt en/of (het rechterhoorntje van) het strottenhoofd van die [slachtoffer 2] gebroken met behulp van een snoer en/of een koord, althans een lang en/of smal voorwerp, tengevolge waarvan die [slachtoffer 2] is overleden; subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden: 's Hertogenbosch en/of Kerkwijk, gemeente Zaltbommel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) haar mededader(s) met dat opzet (met kracht) de hals van die [slachtoffer 2] omsnoerd en/of samengedrukt en/of (het rechterhoorntje van) het strottenhoofd van die [slachtoffer 2] gebroken met behulp van een snoer en/of een koord, althans een lang en/of smal voorwerp, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 2] is overleden, welke vorenomschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten diefstal (met geweld) en/of afpersing in vereniging, althans alleen, van een geldbedrag en/of een mobiele telefoon en/of een router en/of een videocamera, geheel of ten dele toebehorende aan een persoon genaamd [slachtoffer 1], althans aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of haar mededader(s), en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren; meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden: 's Hertogenbosch en/of Kerkwijk, gemeente Zaltbommel, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) haar mededader(s) met dat opzet (met kracht) de hals van die [slachtoffer 2] omsnoerd en/of samengedrukt en/of (het rechterhoorntje van) het strottenhoofd van die [slachtoffer 2] gebroken met behulp van een snoer en/of een koord, althans een lang en/of smal voorwerp, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 2] is overleden. Voor zover in de tenlastelegging taal en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging. Met betrekking tot het onder feit 1 primair ten laste gelegde heeft het hof in plaats van de periode van 16 mei 2005 tot 17 mei 2005 gelezen: de periode van 16 mei 2005 tot en met 17 mei 2005, nu blijkens de onder 1 subsidiair en meer subsidiair ten laste gelegde feiten de woorden en met door een omissie kennelijk niet in de primaire tenlastelegging zijn opgenomen. Bewezenverklaring Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 primair en onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat: 1. zij in de periode van 16 mei 2005 tot en met 17 mei 2005 te 's Hertogenbosch tezamen en in vereniging met een ander opzettelijk en met voorbedachten rade een persoon genaamd [slachtoffer 1] van het leven heeft beroofd, immers hebben verdachte en haar mededader met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg die [slachtoffer 1] met een mes in de borstkas gestoken en die [slachtoffer 1] meerdere malen met kracht met een hard voorwerp op het hoofd geslagen en de hals van die [slachtoffer 1] samengedrukt of omsnoerd en het strottenhoofd van die [slachtoffer 1] gebroken, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer 1] is overleden; 2. zij in de periode van 16 mei 2005 tot en met 17 mei 2005 in Nederland tezamen en in vereniging met een ander opzettelijk en met voorbedachten rade een persoon genaamd [slachtoffer 2] van het leven heeft beroofd, immers hebben verdachte en haar mededader met dat opzet en na kalm beraad en rustig overleg met kracht de hals van die [slachtoffer 2] omsnoerd of samengedrukt en het rechterhoorntje van het strottenhoofd van die [slachtoffer 2] gebroken met behulp van een lang en smal voorwerp, tengevolge waarvan die [slachtoffer 2] is overleden. Het hof acht niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is 3/9

4 bewezen verklaard, zodat deze daarvan wordt vrijgesproken. Door het hof gebruikte bewijsmiddelen Indien tegen dit verkort arrest beroep in cassatie wordt ingesteld, worden de door het hof gebruikte bewijsmiddelen die redengevend zijn voor de bewezenverklaring opgenomen in een aanvulling op het verkort arrest. Deze aanvulling wordt dan aan het verkort arrest gehecht. Bijzondere overwegingen omtrent het bewijs De beslissing dat het bewezen verklaarde door de verdachte is begaan berust op de feiten en omstandigheden als vervat in de hierboven bedoelde bewijsmiddelen, in onderlinge samenhang beschouwd. Elk bewijsmiddel wordt ook in zijn onderdelen slechts gebruikt tot bewijs van dat bewezen verklaarde feit, of die bewezen verklaarde feiten, waarop het, blijkens zijn inhoud, betrekking heeft. Voor zover in de navolgende overwegingen paginanummers of bijlagen worden genoemd, betreffen dit pagina s en bijlagen uit het proces verbaal van politie Brabant Noord, nummer , met bijlagen, d.d. 2 november 2005 inzake onderzoek Biko. Met betrekking tot de geuridentificatieproef ten aanzien van het mes is het hof van oordeel dat geurproeven weliswaar in beginsel bruikbaar zijn als bewijs, maar dat in dit geval op de gronden zoals door de verdediging aangevoerd ten aanzien van het veiligstellen, verpakken en opslaan van het mes de geurproef niet kan bijdragen aan het bewijs. Met betrekking tot de verklaring van [getuige 1] heeft de verdediging aangevoerd dat deze verklaring niet betrouwbaar is, aangezien deze getuige lijdende is aan een borderlinestoornis, hetgeen volgens professor Wagenaar van invloed kan zijn op haar betrouwbaarheid als getuige. Deze getuige heeft op verschillende punten tegenover de politie, de rechter commissaris, de rechtbank en het hof afwijkende verklaringen afgelegd. Voorts is niet uit te sluiten dat deze getuige de details met betrekking tot deze zaak heeft verkregen via de politie, via het dagboek van verdachte dan wel via de media en had zij een motief om een belastende verklaring tegen verdachte af te leggen, namelijk het vrijkomen uit de detentie waarvoor zij destijds in het huis van bewaring verbleef. Anders dan de verdediging en met de advocaat generaal is het hof van oordeel dat de verklaring van [getuige 1], zoals deze voor het bewijs wordt gebezigd, betrouwbaar en geloofwaardig is. In dit verband stelt het hof voorop dat professor W.A. Wagenaar in zijn brief d.d. 1 augustus 2007 vermeldt dat het lijden aan een borderlinestoornis niet zonder meer inhoudt dat iemand daardoor onbetrouwbaar is als getuige. De betrouwbaarheid van die getuige dient derhalve op andere wijze te worden beoordeeld. Daaromtrent is het hof het volgende gebleken. [getuige 1] heeft op 1 juni 2005 bij de politie een verklaring afgelegd. Deze verklaring is opgenomen op een bij de stukken gevoegde geluidsdisk, welke geluidsdisk door het hof is beluisterd. De verbalisanten hebben zo blijkt uit deze opname nauwelijks zelf vragen kunnen stellen, omdat de getuige kennelijk zo vol zat van hetgeen haar kort daarvoor door verdachte was verteld; als een ware spraakwaterval heeft de getuige gedetailleerd verslag gedaan en aldus volgens het hof spontaan verklaard. Het hof acht uitgesloten dat [getuige 1] door de politie is gevoed met details over het onderzoek. Zij heeft immers, nadat de verdachte haar het verhaal had verteld, direct bij de parketpolitie aangegeven dat zij dit verhaal kwijt wilde en is aanstonds opgehaald door twee verbalisanten die, blijkens de verklaringen die zij ter terechtzitting van het hof op 5 september 2007 hebben afgelegd, pas na het telefoontje van de parketpolitie op 1 juni 2005 de opdracht hebben gekregen om [getuige 1] te gaan horen. Zij hebben voorts verklaard dat zij [getuige 1] voordien niet kenden, niet wisten wat zij zou gaan verklaren en of deze verklaring belastend of ontlastend voor de verdachte zou zijn. Uit het onderzoek ter terechtzitting is verder op geen enkele wijze aannemelijk geworden dat de inhoud van de verklaring van [getuige 1] is ontsproten aan de fantasie van de getuige noch dat de getuige deze informatie heeft verschaft om er zelf beter van te worden. Evenmin kan uit de geluidsdisk worden afgeleid dat de getuige op enig moment tijdens het afleggen van haar verklaring bij de politie voorwaarden heeft gesteld. Ook de enkele vraag aan de chauffeur en de bijrijder van het parketbusje of zij er wat aan kon hebben als zij zou verklaren impliceert geenszins dat zij de verklaring slechts uit opportunisme heeft verzonnen. Daarnaast is uit het onderzoek ter terechtzitting niet gebleken dat de getuige enig voordeel van haar verklaring heeft gehad. Integendeel, het is het hof gebleken dat de verklaring voor de getuige enorm emotioneel belastend is geweest, doordat zij zowel door de rechtbank als tweemaal door het hof is opgeroepen om als getuige ter terechtzitting te verschijnen. Deze getuigenverhoren zijn buiten haar schuld niet altijd even vlekkeloos en voortvarend verlopen. Zo heeft de getuige tijdens de behandeling bij de rechtbank op 18 mei 2006 haar verklaring in een andere setting moeten afleggen dan haar tevoren was voorgehouden en heeft het hof ter terechtzitting van 5 september 2007 het getuigenverhoor moeten onderbreken, omdat de raadsman van [medeverdachte] de verdediging moest neerleggen. Desondanks heeft de getuige zich niet aan haar verantwoordelijkheid onttrokken. Ook uit deze gedragingen van de getuige na het afleggen van haar verklaring bij de politie is het hof niet van enig opportunisme gebleken. De stelling van de verdediging dat de getuige haar informatie heeft vernomen uit het dagboek van de verdachte dan wel uit de media kan, naar het oordeel van het hof, evenmin opgaan. De informatie die de getuige heeft gegeven zowel over de wijze waarop [slachtoffer 2] is gewurgd als over de foto s die 4/9

5 van verdachte zijn genomen bij een benzinestation en waarover verdachte volgens de getuige vertelde dat zij tegenover de politie heeft verklaard dat de tweede persoon die rond uur in haar auto zat haar vriend was, komt immers niet voor in de bij het dossier gevoegde dagboekaantekeningen van verdachte noch in de door de verdediging overgelegde inhoud van de mediaberichten in deze zaak. Voorts blijkt uit het proces verbaal van [verbalisant] d.d. 25 juni 2007 dat er door de politie vóór of op 1 juni 2005 geen informatie over bedoelde foto s is verstrekt. Nu op geen enkele wijze aannemelijk is geworden dat [getuige 1] de verklaring die zij tegenover de politie heeft afgelegd heeft verzonnen dan wel dat zij de door haar verstrekte informatie via andere bronnen heeft verkregen, kan het niet anders zijn dan dat zij de daarin genoemde details heeft verkregen van iemand die op enigerlei wijze bij het feit betrokken is geweest. De verklaring van [getuige 1] bevat, naast de nodige persoonlijke niet delictgerelateerde informatie over de verdachte, veel details over de toedracht van de delicten en de omstandigheden waaronder deze zouden hebben plaatsgevonden, die overeenkomen met de bevindingen van de politie. Daaronder zijn ook bijzonderheden die op dat moment nog niet bij de politie bekend waren. Onder andere heeft de getuige verklaard over de wijze waarop [slachtoffer 2] is gewurgd, waarbij de hoofdsteun is verbogen en waarbij urine van [slachtoffer 2] is terechtgekomen op de rechtervoorstoel van de auto van verdachte. Uit het deskundigenrapport van het Nederlands Forensisch Instituut te Den Haag d.d. 5 september 2005 inzake het toxicologisch onderzoek aan de zitting van de bijrijdersstoel van de Suzuki Alto met het kenteken [kenteken], het deskundigenrapport van datzelfde instituut d.d. 3 augustus 2007 in combinatie met de brief van ir. Lelyveld d.d. 31 augustus 2007 inzake het onderzoek aan een gelijksoortige hoofdsteun in genoemde auto, alsmede uit de brief van patholoog Van de Goot d.d. 17 augustus 2007 en diens verklaring als getuige deskundige ter terechtzitting van het hof d.d. 5 september 2007 inzake de aard van de verwondingen van [slachtoffer 2], is weliswaar niet onomstotelijk komen vast te staan dat een en ander op deze wijze moet hebben plaatsgehad, maar wel dat zulks beslist mogelijk is. In die zin wordt de verklaring van de getuige daardoor ondersteund. Op grond van deze bevindingen acht het hof met name deze verklaring die [getuige 1] op 1 juni 2005, immers kort na haar gesprek met verdachte, bij de politie heeft afgelegd (pg. 622 t/m 629) betrouwbaar en geloofwaardig. Het feit dat zij in latere verklaringen op onderdelen afwijkend heeft verklaard doet aan dat oordeel niet af. De verdediging heeft voorts aangevoerd dat, indien de verklaring van [getuige 1] betrouwbaar wordt geacht en tot het bewijs wordt gebezigd, niet kan worden bewezen hetgeen verdachte onder feit 1 is ten laste gelegd, aangezien deze verklaring tevens inhoudt dat verdachte niet aanwezig was bij de handelingen die hebben geleid tot de dood van [slachtoffer 1]. Het hof stelt hieromtrent vast dat [getuige 1] tijdens haar verklaring bij de politie en ook later inderdaad heeft aangegeven te twijfelen of verdachte daarbij aanwezig is geweest. [getuige 1] heeft op 1 juni 2005 bij de politie echter ook verklaard: dat verdachte voordeed hoe die man keek toen hij door haar vriend op zijn achterhoofd werd geslagen en dat verdachte vertelde dat het voelde als boter en het ging zo zacht als boter. Uit deze onderdelen van de verklaring van [getuige 1] leidt het hof af dat het niet anders kan zijn dan dat verdachte zelf bij de moord op [slachtoffer 1] aanwezig is geweest en dat zij [slachtoffer 1] met een mes heeft gestoken. Verder zijn de volgende feiten en omstandigheden, die voor het merendeel reeds in het vonnis van de eerste rechter zijn vermeld, gebleken die van belang zijn. 1. De slachtoffers [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] zijn door grof geweld om het leven gekomen in het tijdvak van 16 mei 2005 ( s avonds) tot en met 17 mei 2005 (begin van de middag). 2. Verdachte en [medeverdachte] zijn op 16 mei 2005 s avonds samen met de beide slachtoffers in de woning van [slachtoffer 1] geweest. 3. Het lichaam van [slachtoffer 1] is aangetroffen in zijn woning aan de [adres] te s Hertogenbosch, terwijl aan die woning geen braaksporen aanwezig waren. 4. Uit het rapport van het Nederlands Forensisch Instituut (nader ook NFI te noemen) te Den Haag d.d. 26 oktober 2005 (bijlage 18g) betreffende het bloedonderzoek is gebleken dat [slachtoffer 1] op drie verschillende wijzen is verwond en dat deze verwondingen zijn toegebracht, terwijl [slachtoffer 1] zich in verschillende posities en op verschillende locaties in de woning bevond. 5. [getuige 2] (buurvrouw van [slachtoffer 1]) heeft verklaard dat zij in die nacht verdachte met de brievenbus van [slachtoffer 1] heeft horen klepperen en haar heeft horen roepen: [voornaam medeverdachte] 6. [slachtoffer 1] is met een hard voorwerp op het hoofd geslagen en meerdere keren gestoken, mogelijk met een mes. 7. Onder nagels van de rechterhand van [slachtoffer 1] is celmateriaal aangetroffen met DNA dat correspondeert met het DNA van [medeverdachte]. Getuige deskundige Pouwels van het NFI heeft ter terechtzitting in eerste aanleg van 30 maart 2006 verklaard dat het meest waarschijnlijke is dat dit duidt op meer contact dan een vluchtige aanraking. 8. Het [slachtoffer 2] kan blijkens het sectierapport om het leven zijn gekomen door wurging met een lang en smal voorwerp. De getuige deskundige Van de Goot heeft ter terechtzitting van het hof d.d. 5 september 2007 verklaard dat hij het uiterst onwaarschijnlijk acht dat er een andere doodsoorzaak is dan verwurging. 5/9

6 9. Het lichaam van [slachtoffer 2] is aangetroffen te Kerkwijk, in een sloot nabij een weg. In de berm tussen de weg en de sloot stond hoog gras, waarin een looppad zichtbaar was vanaf de weg naar de plaats waar het slachtoffer lag. Ter hoogte van dat looppad is een autobandenspoor aangetroffen, dat overeenkomt met de band om het rechterachterwiel van de Suzuki Alto met het kenteken [kenteken]. 10. Aanvankelijk hebben verdachte en [medeverdachte] verklaard die bewuste avond en nacht in deze Suzuki te hebben gereden, maar ze zouden niet zijn geweest op de plaats waar [slachtoffer 2] is aangetroffen. Verdachte noch [medeverdachte] kon dan ook een aannemelijke verklaring geven voor de aanwezigheid van het bandenspoor van de Suzuki op die plaats. Echter, ter terechtzitting van 21 november 2007 heeft de medeverdachte als getuige een opmerkelijke verklaring gegeven voor de aanwezigheid van het bandenspoor. Deze verklaring acht het hof ongeloofwaardig, nu niet valt te rijmen dat de medeverdachte deze verklaring pas 30 maanden nadat verdachte en hij op verdenking van een dubbele moord zijn opgepakt zou afleggen indien deze op waarheid zou berusten. Immers is deze verklaring niet alleen ontlastend voor verdachte, zijnde de levenspartner van de medeverdachte, maar tevens ontlastend voor de medeverdachte zelf voor wat betreft de moorden. Voorts kan de verklaring zoals de medeverdachte die ter terechtzitting heeft afgelegd dat hij op 17 mei 2005 rond uur op de Hambaken was en daarvóór verdachte bij de caravan in Gewande heeft afgezet en enige tijd met haar in de caravan heeft verbleven, hetgeen in totaal ongeveer anderhalf tot twee uur in beslag heeft genomen niet kloppen. Immers blijkens de opnamen die op 17 mei 2005 omstreeks uur zijn gemaakt bij het Esso tankstation aan de Grobbendoncklaan te s Hertogenbosch, bevond verdachte zich op dat moment op dat tankstation. 11. [getuige 1] heeft verklaard dat verdachte haar vertelde dat de vriend van verdachte de auto bestuurde, terwijl verdachte de vrouw aan het wurgen was en dat verdachte tijdens het wurgen tegen het slachtoffer heeft gezegd: Ga dan dood, ga dan dood. Laat je nou gaan. 12. [getuige 1] heeft verklaard dat verdachte haar vertelde dat het vrouwelijke slachtoffer van achteren is gewurgd terwijl zij (het slachtoffer) op de rechtervoorstoel in de auto zat, dat deze verwurging lange tijd in beslag heeft genomen en dat het slachtoffer daarbij urineerde op de stoel. De getuige deskundige Van de Goot heeft verklaard dat zijn bevindingen overeen kunnen komen met deze verklaring. 13. Uit onderzoek door het NFI aan de bekleding van de rechtervoorstoel van de Suzuki Alto is gebleken dat zich op de zitting stoffen bevonden die passen bij de aanwezigheid van urine. 14. [getuige 1] heeft verklaard dat de hoofdsteun van die stoel bij het wurgen zou zijn verbogen of stukgegaan, hetgeen blijkens onderzoek door het NFI mogelijk is, en dat het lichaam van het slachtoffer is achtergelaten in een sloot waarbij hoog gras stond. Het hof verwijst hierbij naar het zojuist onder 9 gestelde. 15. Blijkens de verklaring van verdachte en foto s genomen bij een benzinestation heeft [slachtoffer 2] in elk geval in de nacht van 16 op 17 mei 2005 op de rechtervoorstoel in de Suzuki gezeten. 16. Verdachte en [medeverdachte] waren op 21 mei 2005 bezig de Suzuki Alto met het kenteken [kenteken] grondig schoon te maken. Op dat moment ontbrak de hoofdsteun van de rechtervoorstoel, die blijkens foto s van de auto in de nacht van 16 op 17 mei 2005 nog wel aanwezig was. De verklaring die de medeverdachte als getuige ter terechtzitting van het hof op 21 november 2007 heeft gegeven voor het ontbreken van de hoofdsteun, namelijk dat hij die de vrijdag voor hun aanhouding had verwijderd, omdat hij een (gestolen) fiets in de auto moest vervoeren, acht het hof ongeloofwaardig. Het hof verwijst daarbij naar hetgeen onder 10 is overwogen met betrekking tot de door de medeverdachte afgelegde verklaring. 17. [medeverdachte] heeft als getuige ter terechtzitting van het hof op 21 november 2007 verklaard dat hij de Suzuki op zaterdag 21 mei 2005 op de krik heeft gezet, omdat hij de achterwielen van de auto wilde wisselen. 18. [getuige 3] heeft verklaard (pg. 363 t/m 367) dat zij op 20 mei 2005 verdachte en [medeverdachte] vroeg of ze het gehoord hadden dat [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] omgebracht waren en dat zij toen reageerden op een manier alsof zij niet wisten waar ze het over had. Dit terwijl volgens [getuige 4] (pg. 581 t/m 589) verdachte en [medeverdachte] op 17 mei 2005 en op 18 mei 2005 bij hem in Tilburg op bezoek zijn geweest en verdachte tijdens één van die bezoeken per se naar het journaal op Omroep Brabant wilde kijken en ook heeft gekeken. Tijdens dat journaal ging het over de moord in 's Hertogenbosch, zat verdachte met haar neus in de televisie en zei ze dat het oude buren waren. Deze verklaring van [getuige 4] wordt deels bevestigd door het dagboek van verdachte (pg. 180) waarin zij bij 18 mei 2005 heeft genoteerd dat bij Ad in Tilburg Brabant Nieuws op stond, dat zij dacht dat zij haar oude straat zag, dat daar twee mensen waren vermoord en dat zij het later ook aan [voornaam medeverdachte] heeft laten zien toen hij terugkwam. Ten aanzien van [slachtoffer 1] acht het hof van belang dat uit het onderzoek ter terechtzitting geen enkele aanwijzing te destilleren is, waaruit kan worden afgeleid dat verdachte of de medeverdachte tijdens het uitvoeren van de handelingen, die tot de dood van [slachtoffer 1] hebben geleid, vanuit een ogenblikkelijke gemoedsopwelling heeft gehandeld. Uit de verklaringen van verdachte en de medeverdachte blijkt niet van een ruzie of een anderszins dreigende of gespannen sfeer tussen hen en het slachtoffer. De omstandigheid dat zij niettemin [slachtoffer 1] met een mes in de borstkas hebben gestoken, meermalen met een hard voorwerp op het hoofd hebben geslagen en zijn hals hebben samengedrukt, wettigt de gevolgtrekking van het door verdachte en de medeverdachte bedaard nadenken voorafgaand aan die handelingen. Te meer daar het hof uit het hiervoor onder 4 genoemde rapport afleidt dat verdachte en de medeverdachte ten aanzien van dit slachtoffer doelbewust hebben gehandeld en dat zij, zo al niet voorafgaande aan, dan in elk geval gedurende het toebrengen van de 6/9

7 verwondingen die tot de dood van [slachtoffer 1] hebben geleid, tijd hadden zich te beraden op het te nemen of genomen besluit. Derhalve heeft de gelegenheid bestaan dat zij over de betekenis en de gevolgen van hun voorgenomen daad hebben nagedacht en zich daarvan rekenschap hebben gegeven. Ten aanzien van [slachtoffer 2] leidt het hof uit de hiervoor onder 11 en 12 weergegeven verklaringen van [getuige 1] af dat verdachte en de medeverdachte doelbewust hebben gehandeld en dat zij voorafgaande aan en gedurende de verwurgingshandelingen, die tot de dood van [slachtoffer 2] hebben geleid, tijd hadden zich te beraden op het te nemen of genomen besluit. Derhalve heeft de gelegenheid bestaan dat zij over de betekenis en de gevolgen van hun voorgenomen daad hebben nagedacht en zich daarvan rekenschap hebben gegeven. Gelet op alle hiervoor genoemde feiten en omstandigheden, bezien in onderlinge samenhang en in verband met de verklaring van [getuige 1], acht het hof bewezen dat verdachte en [medeverdachte] de beide slachtoffers hebben gedood, dat daarbij telkens sprake is geweest van voorbedachte raad en dat daarbij tussen hen sprake was van een bewuste en nauwe samenwerking. Strafbaarheid van het bewezen verklaarde Het bewezen verklaarde is telkens voorzien en strafbaar gesteld bij artikel 289 (oud) juncto artikel 47, eerste lid aanhef sub 1, van het Wetboek van Strafrecht. Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Het wordt gekwalificeerd zoals hierna in de beslissing wordt vermeld. Strafbaarheid van de verdachte Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluiten. De verdachte is daarom strafbaar voor het hiervoor bewezen verklaarde. Op te leggen straf of maatregel Bij de bepaling van de op te leggen straf is gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezen verklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals een en ander bij het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen. Naar het oordeel van het hof kan niet worden volstaan met een andere of lichtere sanctie dan een straf welke onvoorwaardelijke vrijheidsbeneming voor de hierna te vermelden duur met zich brengt. Daarbij is rekening gehouden met het volgende. Verdachte heeft samen met haar mededader twee mensen om het leven gebracht. Daardoor is grote maatschappelijke onrust ontstaan en heeft verdachte onherstelbaar leed toegebracht aan de families van de slachtoffers. Naast de ernst en de gruwelijkheden van het geweld dat op [slachtoffer 1] is uitgeoefend, rekent het hof de verdachte ten aanzien van [slachtoffer 2] met name zwaar aan dat zij zonder enig redelijk motief een weerloze, (vrijwel) blinde vrouw door verwurging om het leven heeft gebracht. Daarbij moet die [slachtoffer 2] gedurende langere tijd in doodsangst hebben verkeerd. Verdachte heeft voor deze twee gruwelijke moorden geen enkele verantwoordelijkheid genomen. Gelet op de aard en de ernst van het bewezen verklaarde in de verhouding tot andere strafbare feiten, zoals onder meer tot uitdrukking komt in het hierop gestelde wettelijk strafmaximum en in de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd, is slechts een vrijheidsbenemende straf van zeer lange duur gerechtvaardigd. Het hof houdt de verdachte volledig verantwoordelijk voor hetgeen gebeurd is, maar acht wel aannemelijk dat zij die bewuste avond/nacht dat de moorden zijn gepleegd onder invloed heeft gestaan van haar mededader. Daarom zal het hof voor wat betreft de lengte van de vrijheidsbenemende straf enigszins afwijken van de door de advocaat generaal geformuleerde eis en aan verdachte een lagere straf opleggen dan aan de medeverdachte wordt opgelegd. Het beslag De onder nummers 17, 35, 37 en 57 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen, volgens opgave van verdachte aan haar toebehorend, zijn vatbaar voor verbeurdverklaring, nu het voorwerpen zijn met behulp waarvan het onder 2 ten laste gelegde en bewezen verklaarde is begaan. Het hof heeft hierbij rekening gehouden met de draagkracht van verdachte. De onder nummers 23, 83 en 84 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen zijn vatbaar voor onttrekking aan het verkeer. Het onder nummer 23 vermelde voorwerp is bij gelegenheid van het onderzoek naar het door verdachte begane misdrijf aangetroffen en dit aan verdachte toebehorende voorwerp kan dienen tot het begaan of de voorbereiding van soortgelijke misdrijven, terwijl het van zodanige aard is dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met het algemeen belang en de wet. 7/9

8 De onder nummers 83 en 84 vermelde voorwerpen zijn voorwerpen die vallen onder artikel 13a van de Opiumwet. De onder nummers 29 en 38 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen moeten worden teruggegeven aan de hieronder te noemen (rechts)personen, zijnde degenen die blijkens het onderzoek ter terechtzitting redelijkerwijs als rechthebbenden kunnen worden aangemerkt. Ten aanzien van de overige op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen kan geen persoon als rechthebbende worden aangemerkt en daarvan zal het hof de bewaring ten behoeve van de rechthebbenden gelasten. Toepasselijke wettelijke voorschriften De beslissing is gegrond op de artikelen 24, 33, 33a, 36b, 36d, 47, 57 en 289 (oud) van het Wetboek van Strafrecht en artikel 13a van de Opiumwet. BESLISSING Het hof: Vernietigt het vonnis, waarvan beroep, en doet opnieuw recht. Verklaart, zoals hiervoor overwogen, wettig en overtuigend bewezen, dat verdachte het onder 1 primair en onder 2 primair ten laste gelegde heeft begaan. Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte onder 1 primair en onder 2 primair meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij. Verklaart dat het bewezen verklaarde oplevert: 1 primair en 2 primair telkens: medeplegen van moord. Verklaart verdachte deswege strafbaar. Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van 18 (achttien) jaren. Bepaalt, dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf geheel in mindering zal worden gebracht. Verklaart verbeurd de in beslag genomen voorwerpen, ten aanzien waarvan nog geen last tot teruggave is gegeven, te weten: de onder nummers 17, 35, 37 en 57 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen. Beveelt de onttrekking aan het verkeer van de in beslag genomen voorwerpen, ten aanzien waarvan nog geen last tot teruggave is gegeven, te weten: de onder nummers 23, 83 en 84 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen. Gelast de teruggave aan [betrokkene] van het in beslag genomen voorwerp, ten aanzien waarvan nog geen last tot teruggave is gegeven, te weten: het onder nummer 29 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerp. Gelast de teruggave aan de erven van [slachtoffer 1] van het in beslag genomen voorwerp, ten aanzien waarvan nog geen last tot teruggave is gegeven, te weten: het onder nummer 38 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerp. Gelast de bewaring ten behoeve van de rechthebbenden van de in beslag genomen voorwerpen, ten aanzien waarvan nog geen last tot teruggave is gegeven, te weten: de onder nummers 1 t/m 16, 18 t/m 22, 24 t/m 28, 30 t/m 34, 36, 39 t/m 56 en 58 t/m 82 op de lijst van in beslag genomen goederen vermelde voorwerpen. Aldus gewezen door 8/9

9 mr. N.J.L.M. Tuijn, voorzitter, mr. J.M.W.M. van den Elzen en mr. W.E.C.A. Valkenburg, in tegenwoordigheid van mw. C.M. Sweep, griffier, en op 7 december 2007 ter openbare terechtzitting uitgesproken. 9/9