instellingen) wordt de dienstvrijstelling voor bloed- of plasmagevers geregeld door punt II.8 van de omzendbrief A Z / DVR/99/6 dd. 7 juni 1999.

Transcriptie

1 Vraag nr. 4 van 26 september 2002 van de heer JAN LOONES Vlaamse ambtenaren Bloeddonatie Sinds jaar en dag geven tal van Vlaamse ambtenaren vrijwillig bloed, bloedplaatjes en bloedplasma in verschillende Rode-Kruiscentra in Vlaanderen. Gezien de maatschappelijke en sociale functie die deze ambtenaren daarbij vervullen, vinden wij het niet meer dan logisch dat ze hiervoor gebruik kunnen maken van een dienstvrijstelling (1 dag verlof). Wat wij echter niet weten, is of veel ambtenaren b l o e d, bloedplasma en bloedplaatjes geven en of hier een evolutie ten opzichte van het verleden in zit. 1. Op basis van welke regelgeving krijgen de Vlaamse ambtenaren een dienstvrijstelling voor het geven van bloed, bloedplaatjes en bloedplasma? Wat houdt die regelgeving concreet in? 2. Hoeveel dagen verlof (dienstvrijstelling) zijn er in 2001 in totaal aan de Vlaamse ambtenaren gegeven die bloed geven? Hoeveel ambtenaren maakten hiervan gebruik? Hoeveel dagen verlof (dienstvrijstelling) zijn er in 2001 in totaal aan de Vlaamse ambtenaren gegeven die bloedplaatjes geven? Hoeveel ambtenaren maakten hiervan gebruik? Hoeveel dagen verlof (dienstvrijstelling) zijn er in 2001 in totaal aan de Vlaamse ambtenaren gegeven die bloedplasma geven? Hoeveel ambtenaren maakten hiervan gebruik? 3. Hoe verhouden deze cijfers zich ten opzichte van de cijfers in 2000? En ten opzichte van de jaren voordien? Hoe verhouden deze cijfers zich ten opzichte van de hoeveelheden bloed, bloedplasma en bloedplaatjes verzameld in de Rode-K r u i s c e n- tra? 4. Moeten er extra stimulansen komen om de Vlaamse ambtenaren aan te zetten zich vrijwillig op te geven als donor? Antwoord 1. Voor personeelsleden van de diensten van de Vlaamse regering (Ministerie van de V l a a m s e Gemeenschap (MVG) en Vlaamse wetenschappelijke instellingen) wordt de dienstvrijstelling voor bloed- of plasmagevers geregeld door punt II.8 van de omzendbrief A Z / DVR/99/6 dd. 7 juni Het personeelslid dat bloed of plasma geeft, k a n dienstvrijstelling krijgen op de dag waarop bloed of plasma wordt afgestaan. De dienstvrijstelling voor plasmaferese kan maar éénmaal per maand worden toegestaan en kan, b i n n e n eenzelfde maand, niet worden gecumuleerd met de vrijstelling voor bloedgeven. De eerstvolgende werkdag na de dienstvrijstelling moet het personeelslid ofwel een door de dokter van de bloedtransfusiedienst ondertekend b e w i j s s t u k, ofwel zijn bloedgevers- of plasmageverskaart aan het afdelingshoofd overleggen. Het geven van bloedplaatjes is in de regelgeving niet expliciet geregeld, maar wordt op dezelfde manier toegestaan als het geven van bloed. M. b. t. de Vlaamse openbare instellingen zijn er instellingen die de dienstvrijstelling voor bloedof plasmagevers toekennen zoals deze geregeld is voor het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap in de bovenvermelde omzendbrief AZ/DVR/99/6. Andere instellingen kennen een interne regle - m e n t e r i n g, waarvan de meest voorkomende de volgende is. Het personeelslid dat vóór of tijdens de normale diensturen bloed geeft, k a n naargelang de dienstnoodwendigheden vrijstelling van dienst krijgen de hele dag waarop bloed wordt afgestaan of de eerstvolgende werkdag na de bloedafname indien deze gebeurt in de dienst zelf. De vrijstelling kan niet als verlof opgespaard worden. Wat de dienstvrijstelling voor plasmaferese betreft, wordt dezelfde reglementering toegepast als binnen het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Daarnaast worden specifieke reglementeringen gehanteerd door de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (VMW), de Vlaamse Radioen Televisieomroep (VRT) en de Vlaamse Ve r- voermaatschappij (De Lijn). De V M W bepaalt in haar arbeidsreglement het v o l g e n d e : "Ingeval van bloedgift wordt er dienstvrijstelling verleend voor bloedgift zelf wanneer deze bloedgift georganiseerd wordt door de VMW in haar lokalen, en tijdens de diensturen plaats heeft. Daarnaast heeft men een dag dienstvrijstelling te nemen de dag van de bloedgift zelf of de dag na de bloedgift of op een andere dag wanneer de dienstvrijstelling niet kan opgenomen worden op één van de

2 hiervoor bepaalde dagen omwille van dienstred e n e n. Ingeval van plasmagift wordt er dienstvrijstelling verleend de dag van de plasmagift z e l f. Ongeacht het feit of er bloed of plasma wordt gegeven, kan er maximum vier dagen per jaar dienstvrijstelling worden verleend." De V RT volgt grotendeels dezelfde regeling als de V M W. De verlofdag dient door het personeelslid opgenomen te worden zoals de vakant i e d a g, maar binnen de 26 weken na de bloedof plasmagift. Gebeurt de bloedcollecte in de gebouwen van de V RT, dan wordt daarenboven dienstvrijstelling verleend voor de tijd die nodig is om bloed te geven. Voor het toekennen van dienstvrijstelling steunt De Lijn enerzijds voor de loontrekkenden op de b e d r i j f s-cao van 6 november 1992 betreffende het statuut van het arbeidspersoneel van de Vlaamse Vervoermaatschappij en anderzijds voor de weddetrekkenden op de bedrijfs-cao van 6 november 1992 betreffende het statuut van het bediendenpersoneel van de V l a a m s e Vervoermaatschappij ( CAO : collectieve arbeids - overeenkomst red.). De regeling houdt in dat er per kalenderjaar maximaal vijftien bloeden/of plasmaoverdrachten zijn. Voor afname tijdens de diensturen krijgt men een bezoldigde dienstvrijstelling ; voor afname buiten de diensturen krijgt men een bonificatie van twee uren. 2. Voor het Ministerie van de Vlaamse Gemeen - s ch a p kunnen enkel cijfers gegeven worden over het aantal dagen dienstvrijstelling dat de personeelsleden genoten hebben tijdens het jaar 2001 (hetzij voor het geven van bloed, h e t z i j voor het geven van plasma) voorzover het personeelsleden betreft die onderworpen zijn aan een geautomatiseerd systeem van tijdsregistrat i e. Slechts 40 % van de personeelsleden van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap zijn onderworpen aan een geautomatiseerd tijdsregistratiesysteem (4.925 op ). Aangezien in het ministerie voor elke bloed- of plasmagift één dag dienstvrijstelling wordt gegeven, is het aantal giften gelijk aan het aantal dagen dienstv r i j s t e l l i n g. Er werden giften geregistreerd in het ministerie (zie tabel 1 onder punt 5). I n de veronderstelling dat personeelsleden die niet onderworpen zijn aan het geautomatiseerd tijdsregistratiesysteem even frequent bloed geven als de voormelde personeelsleden, k a n men het totaalaantal bloed- en plasmagiften voor 2001 ramen op Voor de V l a a m s e wetenschappelijke instellingen zijn er geen aparte cijfers beschikbaar. Wegens informaticatechnische problemen zijn er geen geautomatiseerde gegevens meer beschikbaar over de voorgaande jaren. Ook over het aantal ambtenaren dat bloedgever is, zijn geen geïnformatiseerde gegevens beschikbaar. Naar de toekomst zullen er vanaf het jaar 2003 wel geïnformatiseerde gegevens beschikbaar zijn voor het hele Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Va n a f 1 januari 2003 start men immers met de verlofmodule van V l i m p e r s, het Vlaams Intermodulair Personeelssysteem. Voor de Vlaamse openbare instellingen zijn de gegevens terug te vinden in tabel 2. Van de 32 bevraagde instellingen zijn er 25 die geantwoord hebben. In deze 25 instellingen werden in bloed- of plasmagiften geregistreerd tegenover giften in Het Rode Kruis registreert niet bij elke bloedof plasmagift het beroep van de donor en dus zijn er geen gegevens beschikbaar met betrekking tot de hoeveelheid bloed die door V l a a m s e ambtenaren wordt gegeven ten opzichte van d e totale door het Rode Kruis ingezamelde hoeveelheid bloed. Wel vermeldt het Rode Kruis in zijn jaarverslag dat er in bloedgiften gebeurden door bloedgevers en dat een bloedgever gemiddeld 2,2 keer per jaar geeft. Aangezien volgens bovenstaande raming b l o e d- of plasmagiften gebeuren door personeelsleden van het Ministerie van de V l a a m s e G e m e e n s c h a p, kan geraamd worden dat deze ongeveer 6% van de bloedgiften ingezameld door het Rode Kruis vertegenwoordigen. D a a r- naast werden er bij de Vlaamse openbare instellingen giften geregistreerd, waardoor men kan ramen dat in 2001 bijna 9% van de bloedgiften bij het Rode Kruis gebeurden door ambtenaren van de Vlaamse overheid ( op ). 4. Uit punt 1 blijkt dat de Vlaamse overheid ruime mogelijkheden biedt aan haar personeelsleden die kandidaat-bloedgever zijn om hiervoor dienstvrijstelling of verlof te krijgen. B o v e n d i e n worden er geregeld door het Rode Kruis bloedinzamelingen georganiseerd binnen instellingen van de Vlaamse overheid. In elk geval mogen bijkomende stimulansen niet indruisen tegen de wettelijke regel van de vrijwilligheid van de donor. Krachtens artikel 5 van de wet van 5 juli 1994 betreffende bloed en bloedderivaten van menselijke oorsprong mag de afneming van bloed en bloedderivaten enkel plaatsvinden bij vrijwillige niet-vergoede donors en met hun toestemming. Het standpunt van het Rode Kruis zelf hierover is dat deze regel van

3 groot belang is in het kader van de veiligheid van het bloed. Vrijwillige donors geven immers bloed om patiënten te helpen, niet om er zelf beter van te worden. 5. Cijfergegevens Tabel 1 : Aantal plasma- en bloedgiften in het jaar 2001 per departement van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 1. Departement van het MVG Aantal Aantal Totaal- Totaalaantal plasma- bloed- aantal personeelsleden giften giften giften onderworpen aan tijdsregistratie Coördinatie Algemene Zaken en Financiën Wetenschap, Innovatie en Media Onderwijs Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur Economie, Werkgelegenheid, Binnenlandse Aangelegenheden en Landbouw Leefmilieu en Infrastructuur Totaal

4 Tabel 2 :Aantal plasma- en bloedgiften in de jaren 2001 en 2000 per Vlaamse openbare instelling 2. Instelling Aantal plasma- Aantal bloed- Totaalaantal Totaalaantal giften giften giften 2001 giften 2000 cijfers 2001 cijfers 2001 Gemeenschapsonderwijs 198 dagen plasma dagen en bloed tezamen Bevordering van de 71 dagen 108 dagen ( Lichamelijke Ontwikkeling, (9 perso- personeelsleden) de Sport en de Openlucht- neelsleden) recreatie Vlaamse Vervoermaat- 507 maal een maal een schappij dienstvrijstel- d i e n s t v r i j s t e lling ling van 2 uur van 2 uur voor voor bloed- en bloed- en plasplasmagift magift Dienst Infrastructuur van 42 dagen dagen (12 het Gesubsidieerd Onder- (15 perso- personeelsleden) wijs neelsleden) Gewestelijke Ontwikkelings dagen ( maatschappij Antwerpen personeelsleden) Gewestelijke Ontwikkelings- Geen Geen maatschappij Limburg Gewestelijke Ontwikkelings- Geen Geen - - maatschappij Vlaams-Brabant Gewestelijke Ontwikkelings- Geen Geen - - maatschappij West-Vlaanderen Innovatie door Wetenschap 54 dagen plasma dagen (21 en Technologie in Vlaanderen en bloed tezamen personeelsleden) (21 personeelsleden) Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Geel Openbaar Psychiatrisch Ziekenhuis Rekkem Openbare Afvalstoffenmaat- 34 dagen 23 dagen 57 - schappij voor het Vlaams (17 perso- (4 personeelsleden) Gewest neelsleden) Sociaal Economische Raad - 2 dagen 2 2 dagen (2 van Vlaanderen (2 personeelsleden) personeelsleden) Universitair Ziekenhuis Gent 65 maal een maal een dienstvrij- dienstvrijstelling stelling van 2 uur van 2 uur (80 (65 perso- personeelsleden) neelsleden)

5 Instelling Aantal plasma- Aantal bloed- Totaalaantal Totaalaantal giften giften giften 2001 giften 2000 cijfers 2001 cijfers 2001 Vlaamse Dienst voor dagen dagen dagen Arbeidsbemiddeling en bloed 10 dagen Beroepsopleiding 10 dagen dagen bloedplaatjes Vlaams Fonds voor Sociale 152 dagen 348 dagen dagen bloed Integratie van Personen met (66 personeels- (48 personeelsleden) (57 personeelseen Handicap leden) leden) 277 dagen plasma (42 personeelsleden) Vlaamse Huisvestingsmaat- 95 dagen 234 dagen schappij (42 personeels- (32 personeelsleden) leden) Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek Vlaams Instituut voor het Zelfstandig Ondernemen (7 personeels- (5 personeelsleleden) den) Vlaamse Opera Vlaamse Landmaatschappij 339 dagen 299 dagen dagen bloed (59 personeels- (126 personeelsleden) (126 personeelsleden) leden) 282 dagen plasma (48 personeelsleden) Vlaamse Onderwijsraad - 4 dagen 4 4 dagen (1 personeelslid) (1 personeelslid) Vlaamse Milieumaatschappij 344 dagen 347 dagen dagen bloed (63 personeels- (143 personeelsleden) (132 personeelsleden) leden) 287 dagen plasma (58 personeelsleden) Vlaamse Maatschappij voor dagen dagen Watervoorziening bloed en plasma (334 personeelsletezamen den) (355 personeelsleden) Vlaamse Radio en Televisie dagen dagen omroep plasma en bloed (447 personeelsletezamen den) (506 personeelsleden) Totaal

6 1 Het betreft de cijfers voor de personeelsleden van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap die onderworpen zijn aan tijdsregistratie. 2 Een " " betekent dat de cijfers niet geregistreerd werden. 3 VITO kent geen dienstvrijstelling toe voor het geven van bloed en registreert dus ook geen cijfers.