over WindmoLEns En de ZijpE Einde van het windmolentijdperk Het hield niet op

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "over WindmoLEns En de ZijpE Einde van het windmolentijdperk Het hield niet op"

Transcriptie

1 Over Windmolens en de Zijpe Kees Otter Einde van het windmolentijdperk De windmolens hebben eeuwenlang dienst gedaan als krachtbron voor het aandrijven van allerlei werktuigen. De vroegste molens werden gebruikt voor het malen van graan voor het dagelijks brood van onze voorouders. In de loop der jaren kwamen daar vele andere, meer industriële toepassingen bij. Zo ontwikkelde zich bijvoorbeeld in de Zaanstreek een uniek industriegebied dat rond 1750 al 650 molens telde. Een groot aantal van deze molens was ingericht voor het zagen van boomstammen tot balken, planken of wagenschotten. Er waren ook oliemolens die de olie persten uit zaden en pelmolens voor het pellen van gerst en rijst en verder nog papiermolens, krijtmolens, verfmolens, snuifmolens, runmolens, volmolens, cacaomolens, meelmolens en mosterdmolens. Daarnaast had de windmolen in ons lage land een heel belangrijke toepassing gevonden in het droogleggen van de vele kleine en grote meren en het naderhand regelen van het waterpeil in de drooggelegde gebieden. Windenergie is gratis. Om die energie te vangen en voor z n doel te kunnen gebruiken zijn alleen een geschikte windmolen nodig en het personeel om deze te bedienen. Er is echter een groot nadeel aan de windmolen verbonden: als er geen wind is kan er niet mee worden gewerkt. Toen dan ook in de loop van de 19de eeuw de stoommachine en later de verbrandingsmotor hun intrede deden, schakelden vele moleneigenaren al snel over op het gebruik van deze nieuwe krachtbronnen, in het begin vooral voor de industriële toepassingen. Voor polderbemaling was de stoommachine niet overal interessant genoeg. Alleen op plaatsen waar de taak van meerdere molens door een enkel stoomgemaal kon worden overgenomen, gebeurde dat wel. Ook grote projecten die men in het verleden met de windmolens niet durfde aan te pakken, zoals de drooglegging van het Haarlemmermeer rond 1850, werden toen pas met stoomgemalen succesvol uitgevoerd. Het gevolg van deze ontwikkelingen was dat de ene windmolen na de andere buiten gebruik werd gesteld en in verval raakte of direct al werd gesloopt. Nieuwe windmolens werden er niet meer gebouwd. Als er ergens nog vraag was naar een windmolen, bijvoorbeeld als korenmolen in een dorp, dan werd er in de regel een molen gebouwd uit onderdelen van elders gesloopte molens. Het hield niet op De drastische vermindering van het aantal windmolens begon ernstige vormen aan te nemen, vooral na de Eerste Wereldoorlog. Het was dan ook niet verwonderlijk dat veel mensen zich zorgen begonnen te maken. In 1923 werd in Amsterdam de Vereniging De Hollandsche Molen opgericht die zich ging inzetten voor het behoud van de nog bestaande windmolens. Er werd een grote ledenwerfactie opgezet en op 1 januari 1924 kon men beschikken over een jaarlijkse ledencontributie van ƒ 1617,- ; een bescheiden bedrag voor een vereniging met zulke ambitieuze plannen. Maar het begin was er. Aanvankelijk zocht de vereniging naar middelen die de molens beter in staat moesten stellen het hoofd te bieden aan de veranderende eisen van het bedrijfsleven. Zo werd er in 1924 een wedstrijd uitgeschreven waarbij technisch bekwame mensen werden uitgenodigd verbeteringen te bedenken die het rendement en/of het bedieningsgemak van de molen zouden kunnen vergroten. Dit leidde tot een aantal interessante oplossingen, voornamelijk aan het bestaande wieksysteem en de kruiinrichting. Er kwam ook een practische inzending van de firma Ericsson, die een elektrische aandrijving ontwierp die gedurende periodes van windstilte in de windmolen kon worden ingeschakeld. Sommige van de wiekverbeteringen die bedoeld waren om meer rendement uit de wind te halen en de molen bij lagere windkracht al op gang te laten komen, werden ook wel toegepast op poldermolens. Verbeteringen die gericht waren op meer bedieningsgemak waren bijvoorbeeld zelfzwichtende wieken en zelfkruiende molenkappen. De laatste ziet men nog wel hier en daar in Groningen, Drente en over de grens in Duitsland en Denemarken. De inrichting voor automatisch kruien, waarbij een windroos achter aan de kap is gemonteerd, haaks op het wiekenkruis, is in onze streken niet practisch gebleken. Harde windvlagen aan de kust maken korte metten met deze constructies. Zelfzwichting, waarbij de zeilen en hekken van de wieken zijn vervangen door een systeem van jalouzieën die automatisch opengaan bij toenemende windkracht, is bij poldermolens niet veel toegepast, zeker niet in de kustprovincies. Het aloude systeem waarbij de molenaar de wieken inklimt en afhankelijk van de windkracht meer of minder zeil voor het hekwerk legt, is nog steeds populair. De vereniging heeft op alle mogelijke manieren getracht de bedreigde molens te behouden door moleneigenaren te adviseren, verzoekschriften in te dienen bij overheidsinstanties, protesten te richten aan elektriciteitsmaatschappijen die bij elektrificatie van een maalbedrijf of poldermolen de eis stelden dat per jaar een minimale hoeveelheid elektriciteit moest worden afgenomen, wilde men kunnen profiteren van een acceptabel tarief. Kortom te veel om op te noemen. Langzamerhand werden van een steeds groter publiek de ogen geopend voor de goede zaak, voor de onvervangbare cultuur-historische en landschappelijke waarde van de windmolens. De inspanningen van de Vereniging De Hollandsche Molen hebben ertoe geleid dat er veel molens aan de sloophamer zijn ontsnapt, maar nog lang niet allemaal. 3.

2 Zo kon men bijvoorbeeld niet voorkomen dat het unieke windbemalingsysteem van de Schermer verloren ging. Van de ruim 50 molens bleven er tenslotte slechts 11 gespaard. Het is ook niet realistisch te verwachten dat elke windmolen als monument zou kunnen voortbestaan, mede omdat er ook nog veel fraaie gebouwen, kerken en andere objecten van cultuur-historische waarde voor behoud in aanmerking komen. Het geweld van de Tweede Wereldoorlog vernietigde nog eens 171 molens, terwijl er 52 werden beschadigd. Pas in 1961, na het van kracht worden van de Monumentenwet was het voortbestaan van de resterende molens min of meer zekergesteld. Restauratie en een effectief onderhoud vergen echter veel geld en dat was en is nooit voldoende beschikbaar. Er werden in de loop der jaren tal van regionale en plaatselijke molenstichtingen in het leven geroepen, die allemaal tot doel hadden de molens in hun eigen gebied te behouden en waar nodig te restaureren. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg te Zeist stelde molendeskundigen aan die ieder de zorg voor de molens van 3 tot 5 provincies op zich gingen nemen. Zij stelden op verzoek van moleneigenaren gedetailleerde restauratieplannen op, waarmee een prijsofferte bij een aantal molenmakersbedrijven kon worden aangevraagd. Zodra de kosten van een restauratie bekend waren, kon een subsidieaanvraag worden ingediend. Als(!) de subsidie beschikbaar kwam, begeleidde de deskundige van Monumentenzorg de restauratiewerkzaamheden. In de Zijpe was dat de heer G.H. Keunen die indertijd ook een van de initiatiefnemers was tot de oprichting van het Gilde van Vrijwillige Molenaars. examencommissie, samengesteld door de Vereniging De Hollandsche Molen. Iedere vrijwillige molenaar die de opleiding die gemiddeld anderhalf tot twee jaar duurt volbrengt en met goed gevolg het examen aflegt, krijgt tijdens de jaarvergadering van De Hollandsche Molen, die ieder jaar in maart te Amsterdam plaatsvindt, zijn of haar diploma uitgereikt. Er werd ook een speciale verzekering voor vrijwillig molenaars in het leven geroepen. In de jaren van zijn bestaan heeft het gilde een gedegen hoeveelheid prachtig geïllustreerd cursusmateriaal samengesteld. Met de opleiding werd bereikt dat op practisch alle molens in ons land waarop geen beroepsmolenaar meer actief was een gediplomeerd vrijwillige molenaar kon worden ingezet. Hoe verging het de poldermolens in de Zijpe? De polder Zijpe werd in 1597 definitief drooggelegd en daarbij verdeeld in een aantal afdelingen, ook wel kleine polders genoemd die, op sommige na, hun eigen bemaling hadden. Alleen enkele hoger gelegen afdelingen bleven onbemalen. De polderafdelingen werden ieder met een hoofdletter aangeduid, evenals de bijbehorende molens. Het Gilde van Vrijwillige Molenaars Er kwam nog een ander probleem om de hoek kijken bij de instandhouding van de molens. Molens moeten draaien. Stilstand is achteruitgang! Het oude beroep van molenaar dreigde uit te sterven en daarmee zouden alle aan dit beroep verbonden kennis en ervaring verloren gaan. Het is opmerkelijk dat eind jaren zestig juist een groep jonge molenliefhebbers het initiatief nam om tegen deze dreiging iets te ondernemen. In 1972 werd het Gilde van Vrijwillige Molenaars officieel opgericht. Het doel van het gilde was alle draai- en maalvaardige molens te laten draaien en daarmee het aftakelingsproces te vertragen. De vrijwillig molenaar kon ook eenvoudig teer- en schilder- en ander onderhoudswerk verrichten. Er werden cursussen opgezet, zodat belangstellenden, zowel mannen als vrouwen, een opleiding konden volgen. Het theoretisch en practisch examen werd afgenomen door een deskundige Situatieschets molens. Verdwenen molens zijn gemerkt met kruisje. 4.

3 In 1920 telde de Zijpe nog 21 poldermolens. Dat aantal was al jarenlang onveranderd gebleven. Onze molens zijn lange tijd buiten gevaar gebleven, totdat in de tweede helft van de jaren twintig van de vorige eeuw de kabels van het Provinciale Elektriciteitsbedrijf voor Noord-Holland (PEN) de Zijpe binnendrongen. Vlak daarvoor werd alleen molen I in 1923 al vervangen door een Amerikaanse Windmotor die tot 1968 in gebruik zou blijven. Als molenmeesters en ingelanden (grondeigenaren) van een bepaalde polderafdeling de bemaling wilden elektrificeren, werd er eerst een verzoek gericht aan het College van Dijkgraaf en Heemraden van de polder Zijpe. Het verzoek werd doorgestuurd naar Gedeputeerde Staten (GS) van Noord-Holland in Haarlem. Dit college stuurde het verzoek naar Provinciale Waterstaat (PWS) voor advies. Pas als de ingenieurs van Waterstaat accoord gingen met het voorstel, ging er een positief advies naar Gedeputeerde Staten die dan per officieel Besluit hun toestemming gaven. Als het advies negatief was, dan werd het voorstel afgekeurd. De windmolen vervangen door een elektrisch maalwerktuig leek een voor de hand liggende keuze, maar het werd al gauw duidelijk dat de aansluiting van een gemaal op het lichtnet een kostbare zaak was. Het kabelnet was vooral in de eerste tientallen jaren niet berekend op grote stroomafname. Daarom werd er ook altijd in de stroomleveringscontracten van de PEN nadrukkelijk op gewezen, dat er tijdens speruren van 5 á 6 uur s middags tot 11 uur s avonds niet gemalen mocht worden. Dat was vooral in natte perioden natuurlijk een groot nadeel. In de boerderijen en huizen bij een elektrisch gemaal was het ook duidelijk aan de lichtsterkte van de lampen te merken wanneer de elektromotor van het gemaal inschakelde. Deze nadelen zullen zeker een rol hebben gespeeld bij de keuze van een dieselmotorgemaal in of in plaats van sommige molens. Onttakelde molen ZM met ingebouwd elektrisch gemaal omstreeks Molen B werd in 1925 gesloopt en vervangen door een elektrisch gemaal. Ook hier weer een draaistroommotor (20 pk) van Heemaf en een schroef- centrifugaalpomp van Stork. Capaciteitsmeting door Provinciale Waterstaat op 9 april Molenaar Gerrit Mul kreeg eervol ontslag per 1 juli In molen K werd in 1926 ook een combinatie van Heemaf draaistroommotor (17 pk) en verticale schroefpomp van Stork geplaatst. De opdracht werd geplaatst via de firma Wissekerke te Schagen. Ook hier heeft de molen, ontdaan van de wieken, nog een aantal jaren als behuizing van het elektrische gemaal gediend. Capaciteitsmeting door PWS op 21 september Het restant van de molen werd afgebroken tussen 1933 en Het juiste jaar was niet terug te vinden. Mochten er lezers zijn die hier informatie over hebben, dan horen wij dat graag. De laatste molenaar was G. Mul jr. Molens die verloren gingen - Voor molen Z(uider)M werd in 1924 toestemming gegeven om in de bestaande molen de eerste elektrische installatie aan te brengen, bestaande uit een 10 pk draaistroommotor van het fabrikaat Heemaf te Hengelo, gekoppeld aan een verticale propellercentrifugaalpomp van Machinefabriek Stork & Co N.V. ook te Hengelo. De vereiste capaciteitsmeting verricht door een ingenieur van Provinciale Waterstaat vond plaats eind Het gemaal voldeed aan alle verwachtingen. De laatste windmolenaar, Siem Spierdijk, kreeg eervol ontslag per 1 januari De molen diende toen alleen nog als behuizing voor het elektrische gemaal. De wieken en de kap waren verwijderd, zodat het restant een trieste aanblik bood. In 1933 werd de pomp vervangen door een nieuwe en toen de elektrische aandrijving in 1961 defect raakte werd het gemaal buiten gebruik gesteld en de molen vervolgens gesloopt. Vanaf die tijd werd de bemaling van afdeling ZM overgenomen door het gemaal van afdeling Z(uider)G. Molen K zonder wieken op de achtergrond in Elektrisch gemaal in de molen (foto coll: A. Schenk-Eriks). - Molen A werd op 29 juli 1928 door de bliksem getroffen en brandde geheel af. Van het uitgekeerde verzekeringsbedrag (ƒ ) kon ruimschoots een nieuw elektrisch gemaal besteld worden, ditmaal bij N.V. Algemene Machinehandel Het Landbouwhuis te Sneek. Het nieuwe gemaal 5.

4 werd uitgerust met 2 vijzels die ieder door een draaistroommotor van het fabrikaat EMF Dordt (15 en 25 pk) werden aangedreven. De capaciteitsmeting door PWS vond plaats op 16 december Laatste molenaar was D. Wildeboer. - In afdeling E werd in 1927 tijdens een vergadering van molenmeesters en ingelanden na stemming besloten de bestaande molen te vervangen door een Amerikaanse Windmotor. In afdeling I was een dergelijke Windmotor* al enige jaren in gebruik en de ervaringen waren niet slecht. Er werd een verzoek ingediend bij het Polderbestuur en dat werd doorgestuurd naar GS. Toen ontstond er enige onrust, want er ging een officiële protestbrief naar GS van een aantal ingelanden van afdeling E, onder wie burgemeester J.C. de Moor. Zij vonden dat de bewuste vergadering waarin de keuze op een Windmotor was gevallen onzorgvuldig was voorbereid. Een belangrijk aantal ingelanden was te laat uitgenodigd en kon daardoor niet aanwezig zijn. Het was ook bekend geworden dat een vertegenwoordiger van de firma R.S. Stokvis & Zonen te Rotterdam (importeur van de windmotor), als gemachtigde van een aantal ingelanden had meegestemd. De Amerikaanse Windmotor bleek zelfs al onder voorwaarde van goedkeuring door GS te zijn besteld. De protesten leidden ertoe dat Gedeputeerde Staten het verzoek niet inwilligden en lieten weten dat de molenmeesters, alvorens een nieuw verzoek in te dienen, eerst een advies moesten laten uitbrengen door het ingenieursbureau van W.C. Molen C in Het hekwerk van de wieken is al erg in verval. In de molen staat vanaf 1933 een dieselgemaal. (foto Monumentenzorg). en K. de Wit te Amsterdam, dat inmiddels een goede naam had in het adviseren in waterstaatkundige kwesties. Het ingenieursbureau kwam met een rapport op 26 januari 1928 waarin een vergelijking werd gemaakt tussen een elektrisch gemaal, een ruwolie-motorgemaal en een Amerikaanse Windmotor. Het leek er op dat de laatste toch nog als beste keuze uit de bus kwam, maar toen het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf Noord-Holland (PEN) zijn tarieven iets gunstiger maakte, viel de definitieve keuze toch op een elektrisch gemaal. De goedkeuring kwam op 17 juli 1929 en de opdracht ging naar Het Landbouwhuis te Sneek. Het nieuwe gemaal kreeg een vijzel van 5,00 m. lang en een diameter van 1,40 m., aangedreven door een 34 pk draaistroommotor 220/380 V. De molen werd in 1933 gesloopt door timmerman Van Eekeren die aan de Keinsmerbrug woonde. Laatste molenaar was P. Wildeboer. - In afdeling N(oorder)S werd in een vergadering van molenmeesters en stemgerechtigde ingelanden op 29 december 1928 besloten de molen NS te slopen en op de plaats van de molen een elektrisch gemaal te laten bouwen. In het noordelijk deel van de afdeling wilden zij nog een apart elektrisch gemaal. De toestemming van GS kwam op 5 maart 1930 en de opdracht ging naar N.V. Het Landbouwhuis te Sneek. De molen werd gesloopt en in zijn plaats kwam een gemaal met verticale schoefpomp, aangedreven door een 12 pk. EMF Dordt motor. Capaciteitsmeting door PWS op 16 oktober. Laatste molenaar was C. Brommer. - Voor de sloop van Molen Q en vervanging door een elektrisch gemaal werd op 26 maart 1930 toestemming gegeven. De opdracht ging naar N.V. Machinefabriek Jaffa te Utrecht voor levering van een vijzel, aangedreven door een EMF Dordt 15 pk. draaistroommotor. Capaciteitsmeting op 20 oktober Laatste molenaar was J. Dekker Pz.. - Molen R werd in 1930 door bliksem getroffen en daardoor onbruikbaar. De molen werd gesloopt en vervangen door een elektrisch gemaal. De toestemming van Gedeputeerde Staten werd op 30 augustus 1930 gegeven. De opdracht ging naar N.V. Het Landbouwhuis te Sneek voor levering van een stalen vijzel, aangedreven door een 15 pk. EMF Dordt draaistroommotor. Capaciteitsmeting door PWS op 2 januari Laatste molenaar was H. Rens. - Ook in 1930 werd toestemming gevraagd om molen C te slopen en te vervangen door een ruwoliemotorgemaal. Het verzoek werd afgewezen. In november 1931 probeerde men het nogmaals, eveneens zonder resultaat. Tenslotte werd op 28 december 1932 toestemming verleend tot het plaatsen van een Kromhout ééncilinder dieselmotor in de molen, waarbij nog naar behoefte op motorkracht of windkracht gemalen kon worden. Tevens werd een nieuwe stalen vijzel geplaatst van een kleinere diameter dan de oude. Dit alles op advies van Ingenieursbureau W.C. & K. de Wit uit Amsterdam. In de Tweede Wereldoorlog werd de molen wegens brandstofgebrek door de molenmakers/timmerlieden P. Ott en C.J. Appel weer geschikt gemaakt om op wind te malen. 6.

5 Krantenbericht uit De Volkskrant van 13 april 1953 over afbraak van de molen in de bocht (= molen H aan de bocht in de Grote Sloot). In 1960 werd de dieselmotor vervangen door een 33 pk Liston 3-cilinder dieselmotor. De molen werd in 1967 gesloopt en verkocht naar Abcoude, waar hij werd opgebouwd om als restaurant verder te dienen. Er werd een nieuw elektrisch gemaal met vijzel gebouwd op de plaats waar de molen had gestaan. De laatste molenaar was C. Dekker. - In afdeling H werd in 1928 al een elektrisch gemaaltje geplaatst nabij de Grote Sloot voor bemaling van een deel van de afdeling. De molen H zelf bleef nog jaren in gebruik. Pas in 1951 werd de molen buiten gebruik gesteld en vervangen door een dieselgemaal. In 1953 werd hij gesloopt. Laatste molenaar was S. Lobregt. Oprichting van Stichting De Zijper Molens Tijdens een clubavond van de kegelclub De Omsmijters te Schagen kwam het gesprek op de steeds slechter wordende toestand van de Zijper molens. Sommige molens kon men ronduit een bouwval noemen. Daar moest iets aan gedaan worden! In overleg met de Vereniging De Hollandsche Molen werd besloten de Stichting De Zijper Molens op te richten. De initiatiefnemers, directeur van gemeentewerken van de gemeente Zijpe N.J. Groot en huisarts W. van Slooten uit St. Maartensbrug togen op 12 oktober 1961 naar notaris Th.J. de Loos uit Schagerbrug voor het opstellen van de stichtingsakte. De notaris was tevens bereid zelf toe te treden tot het bestuur van de nieuwe stichting. Ook N.T. Hopman van Waterschap De Zijpe- en Hazepolder en A. Vriesman-Abbink van de Gemeente Zijpe werden bestuurslid. Molen H aan de westzijde van de bocht in de Grote Sloot toen deze nog in bedrijf was. Volgens het bijgaande krantenartikel zullen talrijke schilders de molen node missen! Het was inderdaad een plaatje. (collectie J. Blaauw). 7.

6 Later kwamen daar nog een vertegenwoordiger van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, een van de Provincie Noord-Holland en een van de Vereniging De Hollandsche Molen bij, evenals enkele particuliere enthousiastelingen. De Stichting stond te popelen om iets te doen aan het verdere verval van de molens, maar ook hier was het tekort aan geld de remmende factor. Met een wervingsactie onder de Zijper ondernemers werd een bedrag van ƒ bij elkaar gebracht dat als basis zou dienen voor de aanzet tot enkele hoognodige restauraties. De molen NM die er het slechtst aan toe was, werd het eerst aangepakt. Helaas kon de Stichting in 1967 niet voorkomen dat het polderbestuur de molen C voor het luttele bedrag van ƒ verkocht aan N. Jonk te Blaricum. De molen werd gesloopt en bij Abcoude weer opgebouwd en ingericht als horecagelegenheid. Er was sowieso geen geld om de molen C aan te pakken en Rijk, Provincie en Gemeente gingen akkoord met de verplaatsing, met als doorslaggevend argument dat de molen in ieder geval behouden zou blijven. Het is jammer dat de molen op die andere plaats in 1981 (onder verdachte omstandigheden) volledig afbrandde. De Stichting heeft in de jaren van haar bestaan echter het best denkbare resultaat bereikt. Mede dank zij de moeizaam verkregen restauratiesubsidies en enkele legaten die zij in het laatste decennium mocht ontvangen, zijn alle negen molens die op dit ogenblik in haar bezit zijn weer in goede staat en, wat bijzonder is, zij kunnen alle weer hun maalfunctie vervullen. In periodes van zware regenval maakt het Hoogheemraadschap graag gebruik van de assistentie van de windmolens, want zij zijn in staat om bij goede maalwind het water sneller te lozen dan een elektrisch gemaal. De molen LQ is de enige van de tien overgebleven Zijper molens die nog van het Hoogheemraadschap is. De maalfunctie is inmiddels overgenomen door een elektrisch gemaal, maar de molen kan inmiddels weer volledig op windkracht malen en wordt uitstekend onderhouden. De Molens die aan de slopershamer ontsnapten - In Molen Z(uider)G werd in 1957 een 26 pk. Blackstone dieselmotor geplaatst door Machinefabriek Spaans uit Hoofddorp. De goedkeuring van GS was gedateerd 23 januari Capaciteitsmeting door PWS op 31 juli Al in 1965 werd de dieselmotor vervangen door een elektromotor. In 1963 werd de molen op de Monumentenlijst geplaatst en in 1967 overgedragen aan de Stichting De Zijper Molens. Laatste molenaar was Jaap van Leijen. In 2002 werd een volautomatisch elektrisch gemaal in een aparte behuizing, niet ver van de molen, in gebruik genomen. De elektromotor werd kort daarna uit de molen verwijderd. De vijzel wordt nu weer aangedreven door windkracht. Vrijwillige molenaars zijn Cees Schagen uit Callantsoog en Jaap Rentenaar uit Dirkshorn. - Ook in molen N(oorder)G kwam in 1957 een stalen vijzel, aangedreven door een Liston 3-cilinder dieselmotor. Capaciteitsmeting door PWS op 31 juli Laatste molenaar was Arie Rentenaar. Diens zoon Dirk liet de molen nog draaien na De molen werd in 1963 op de Monumentenlijst geplaatst en kwam in 1967 in handen van de Stichting De Zijper Molens. De Stichting kocht de molenaarswoning in 1973 voor ƒ De woning werd in 1998 in identieke vorm herbouwd en wordt sindsdien bewoond door vrijwillig molenaar (tevens molenmakersknecht) Piet Mosch. Naast de molen NG kwam in 2002 een elektrisch gemaal in bedrijf waardoor de molen geen dienst meer hoefde te doen voor het Waterschap. De elektromotor werd uit de molen verwijderd en tijdens een daaropvolgende restauratie die in 2004 werd voltooid, was de molen weer geschikt om op windkracht te kunnen malen. - Op 3 april 1925 werd in een brief aan Dijkgraaf en Heemraden toestemming gevraagd om molen F te mogen slopen en te vervangen door een elektrisch gemaal. Tijdens een vergadering van molenmeesters en ingelanden van afdeling F te Burgerbrug was hiertoe met meerderheid van stemmen besloten. Er kwam echter een protestbrief van een groep ingelanden die vond dat de molen in uitstekende conditie verkeerde na een aantal kostbare reparaties van kort daarvoor. De molen was nog goed voor zijn taak berekend en kon voorlopig weer jaren mee. De vervanging ging niet door. In 1932 werd er een nieuwe stalen vijzel geplaatst en in 1933 kreeg de molen twee nieuwe roeden. In 1943 kwam er een 15 pk EMF Dordt elektromotor in de molen, geleverd oor de Machinefabriek Spaans te Hoofddorp, waarbij de mogelijkheid om op wind te kunnen malen bleef gehandhaafd. In de Tweede Wereldoorlog heeft de molen nog op windkracht gemalen in periodes van energieschaarste. Toch werd er in 1947 alweer een verzoek ingediend om de molen te mogen slopen en te vervangen door een vrijstaand gemaal. Ook dit verzoek werd afgewezen. In 1967 werd de elektromotor vervangen door een nieuwe. De molen kwam op de Monumentenlijst en werd in 1967 aan de Stichting De Zijper Molens overgedragen. Ook naast deze molen werd een volautomatisch werkend elektrisch gemaal geplaatst dat in 2002 in gebruik werd genomen. Nadat de elektromotor uit de molen was verwijderd, werd molen F ook weer geschikt gemaakt voor malen op windkracht. De vrijwillig molenaar is Klaas Zaal uit Alkmaar, een van de eerste gediplomeerd vrijwillig molenaars van ons land. Hij was tevens een van de initiatiefnemers tot de oprichting van het Gilde van Vrijwillige Molenaars. - Molen D werd in 1950 buiten gebruik gesteld toen de bemaling van de afdeling werd overgenomen door het gemaal van afdeling E. De laatste molenaar was G. van Eeten die tot 1959 in de molen bleef wonen. In dat jaar werd molen D verkocht aan een advocate uit Amsterdam, die hem als weekendwoning ging gebruiken. De molen wisselde nog twee maal van particuliere eigenaar. Het is de laatste particuliere eigenaar, Kees Otter, en zijn vrouw Mary gelukt de molen over een periode van acht jaar volledig maalvaardig te restaureren.** Volgens het restauratieplan dat opgesteld werd door de heer G.H. Keunen van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, 8.

7 Molen NM in verregaande staat van verval in werd het scheprad ongeveer 40 cm. verlaagd zodat het dieper in het polderwater kwam te staan (meer tasting kreeg). Om de toekomst van de molen veilig te stellen verkocht het echtpaar Otter deze in 1999 aan de Stichting De Zijper Molens, waarna zij er zelf nog tot mei 2005 in bleven wonen. De tegenwoordige vrijwillig molenaar, Jan van Wier, woont sinds twee jaar met zijn vrouw Magda in de molen. - Molen N(oorder)M werd in 1951 buiten gebruik gesteld en vervangen door een apartstaand dieselgemaal met vijzel. De laatste molenaar was Jan Klaver. De molen werd in 1953 op de Monumentenlijst geplaatst en kwam in 1967 in handen van de Stichting De Zijper Molens. Helaas kon niet voorkomen worden dat de molen in de jaren daarna sterk in verval raakte. De bijgaande foto geeft daar een beeld van. Molen NM was echter de eerste die door de Stichting gerestaureerd zou gaan worden. Het is een schepradmolen die nu weer volledig maalvaardig is. Vrijwillig molenaar is Cees Vis uit Alkmaar is helaas onlangs overleden. Er zal spoedig een nieuwe molenaar worden aangewezen. - Molen L(Q) is de enige molen die tot nu toe in eigendom van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is gebleven. In de molen was in 1947 een nieuwe stalen vijzel aangebracht en in 1960 werd er een Liston 3-cilinder dieselmotor in geïnstalleerd. Afdeling Q werd toen samengevoegd met afdeling L, vandaar nu LQ. Sindsdien maalde de molen niet meer op de wind en dat zou tot 1972 zo blijven. De laatste molenaar was Siem Spierdijk. Het Waterschap liet in een restauratie uitvoeren waarbij de molen weer maalvaardig werd gemaakt. Op de Nationale Molendag 1973 draaide de molen weer voor het eerst. Vrijwillig molenaar Jaap Rentenaar liet de molen daarna weer op zaterdagen draaien. 9.

8 Tijdens de eerste restauratie werden op de buitenroede zogenaamde fokwieken aangebracht, waardoor de molen al bij lagere windsnelheid op gang komt. Dirk Rentenaar, de neef van Jaap, nam de molenaarsfunctie later over en betrok met vrouw en zoon de bij de molen staande molenaarswoning. Bij een tweede restauratie werd de binnenroede eveneens voorzien van fokwieken. Hij werd toen ook weer geschikt gemaakt om op wind te kunnen malen. De afdelingen L en Q worden sinds 1997 bemalen door een vrijstaand automatisch werkend elektrisch gemaal dat dichtbij de molen staat. De molen wordt goed onderhouden door het Waterschap terwijl Johan, de zoon van Dirk Rentenaar, er voor zorgt dat hij nog regelmatig draait. - Molen O(oster)N heeft tot 1962 op windkracht gemalen. In dat jaar werd er naast de molen een volledig automatisch werkend elektrisch gemaal gebouwd dat de maalfunctie overnam. Laatste molenaar was D. Brommer. In overleg met de Stichting De Zijper Molens verkocht het polderbestuur de molen met molenaarswoning in 1967 voor ƒ aan Vereniging De Hollandsche Molen, die hem direct weer doorverkocht aan architect J.B. Ingwersen uit Amsterdam. De verkoop geschiedde onder een aantal duidelijke voorwaarden betreffende het onderhoud aan de molen. De Vereniging De Hollandsche Molen fungeerde als tussenpersoon, omdat deze beter in staat werd geacht de koper aan de gestelde voorwaarden te houden. De heer Ingwersen begon enkele jaren later de molen met hulp van enkele familieleden op te knappen. In 1975 was de molen weer maalvaardig. Na overlijden van de heer Ingwersen kwam de molen in 1999 voor een symbolisch bedrag in bezit van de Stichting De Zijper Molens. De molen staat uiteraard op de Monumentenlijst. Vrijwillig molenaar is Ronald Scheltens. - Molen O(oster)T was in bedrijf tot 1966 in welk jaar een gecombineerd gemaal voor de afdelingen OT en PV aan de Keinsmerweg in gebruik werd genomen. De laatste molenaar was Jaap Burger. In 1967 kwam de molen in bezit van de Stichting De Zijper Molens. De restauratie van de molen kwam eind 1980 klaar. De woning in de molen werd weer in oorspronkelijke stijl opgebouwd door Peter Heere, de eerste vrijwillig molenaar op molen OT, en zijn vrouw An die de molen na de restauratie bewoonden. In de jaren dat Peter molenaar was, heeft hij de molen nooit voor de prins laten draaien maar uitsluitend - als wind en polderpeil dat toelieten zoveel mogelijk water laten uitmalen. De tegenwoordige bewoners van de molen zijn Ron Brommer, uiteraard ook vrijwillig molenaar, en zijn vriendin Josje. - Molen PV werd ook in 1966 buiten gebruik gesteld toen het gemaal OT-PV in gebruik werd genomen. Tot dat jaar is de molen dus steeds als windmaalwerktuig in dienst van het Waterschap geweest. In 1935 werden de wieken voorzien van een stroomlijnbeplating volgens het Systeem Dekker. De molen komt daardoor beter op gang bij lage windsnelheid. Sinds 1967 is de molen in bezit van de Stichting De Zijper Molens. De laatste professionele molenaar was C. de Moel. De tegenwoordige vrijwillig molenaar is Johan Jonker uit Koedijk. - Molen P, de kleinste en meest noordelijke molen van de Zijpe, is in 1961 buiten gebruik gesteld. In dat jaar werd de bemaling van de afdeling P door het gemaal in afdeling K overgenomen. Molen P is de enige buitenkruier in de Zijpe. Laatste molenaar was F. Tuithof. Pas in 1955 werd de molen op het elektriciteitsnet aangesloten en kon Tuithof zijn petroleumlamp wegdoen. Jaap Langereis, de zoon van zijn huishoudster Aaltje, heeft nog tot 1974 in de piepkleine Een recente foto van molen NM met de wieken in de rouwstand. Dit omdat Cees Vis, de vrijwillige molenaar, op 28 juni 2007 plotseling is overleden. 10.

9 woning van de molen gewoond. In 1974 werd de molen door het Waterschap aan de Stichting overgedragen. De tegenwoordige vrijwillig molenaar is Jan Vis uit Edam. Tenslotte In de Zijpe staan op dit ogenblik nog 10 poldermolens die stuk voor stuk in goede conditie verkeren zoals hiervoor beschreven en weer volledig op windkracht het polderwater op de boezem kunnen uitslaan. Indien u zo n molen eens van binnen zou willen bekijken, dan zijn de (vijzel)molen ZG, aan de Grote Sloot tussen St. Maartensbrug en Burgerbrug en de (scheprad)molen NM, aan de Parallelweg langs het Noord-Hollandskanaal iets ten zuiden van St. Maartensvlotbrug daarvoor het best geschikt. Beide molens draaien op de meeste zaterdagen. Als u de wieken ziet draaien, kunt u altijd aankloppen en zal de molenaar u graag rondleiden en uitleg geven. Molens zijn er niet alleen voor de toeristen, maar ook voor de Zijpenaren. Dank zij al die vrijwilligers die er voor hebben gezorgd dat genoemde tien molens nog in onze polder staan, kan een ieder nog steeds genieten van deze vernuftige werktuigen uit het verleden. Zonder molens had dit stukje Noord-Holland er nu zeker heel anders uitgezien. Als u toegang heeft tot Internet, bezoekt u dan eens en zie ook: L.F. van Loo, Fier in de wind. De Zijper molens, Schagerbrug * Zijper Historie Bladen, 2005 nr. 3, De Amerikaanse Windmotor van Polder I in de Zijpe, K. Otter. ** Zijper Historie Bladen, 2001 nr. 4, De restauratie van molen D, K. Otter. Bronnen: Zijper Informatie, 1981 nr. 32, 20 jaar Stichting De Zijper Molens. Ir. F Stokhuyzen, 50 Jaren De Hollandsche Molen, Zaandijk Gildebrief, 1997 nr.1, 25 jaar Gilde van Vrijwillige Molenaars, HET BEGIN. Molens in Noord-Holland, Amsterdam Aantekeningen G.H. Keunen. Noord-Hollands Archief, Haarlem: Archief Provinciaal Bestuur, Toegang 18. Waterstaat inv. nrs t/m Regionaal Archief Alkmaar: Zijpe en Hazepolder, Nieuw Archief ( ) inv. nrs. 47, 48, 49, 49a, 49b, 208, 220, 224, 234, 244,350 t/m 356a. Zijpe en Hazepolder, Archief inv. nrs. 19, 20, 30, 79, 81, 126, 127, 202, 326, 335, 338, 347,

Een rijker en groter land dankzij molens

Een rijker en groter land dankzij molens Welkom op de molen Een rijker en groter land dankzij molens RIJKER Nederland heeft een groot deel van zijn welvaart te danken aan de inzet van molens. Met gebruik van molens werden eeuwenlang talloze producten

Nadere informatie

Benaming. Geschiedenis

Benaming. Geschiedenis Een poldermolen (ook wel watermolen genoemd, maar die naam geeft verwarring) is een windmolen die water van een lager niveau naar een hoger niveau verzet. Dit type molen komt vooral voor in de poldergebieden

Nadere informatie

De Himpenser poldermole. poldermole. De Himpenser. Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen

De Himpenser poldermole. poldermole. De Himpenser. Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen De Himpenser poldermole De Himpenser poldermole Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen Het Wetterskip Fryslan gebruikt deze molen om de Hempenser polder (elektrisch) te bemalen. Enige historie: De Hempensermeer

Nadere informatie

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel JAARVERSLAG 2012 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2012 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend groot onderhoud Overzicht molens in de Zijpe- en Hazepolder Gegevens

Nadere informatie

Restauratievisie. Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord. Stichting Molencomplex Goidschalxoort. Datum: 16 november 2007

Restauratievisie. Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord. Stichting Molencomplex Goidschalxoort. Datum: 16 november 2007 Stichting Molencomplex Goidschalxoort Restauratievisie Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord Datum: 16 november 2007 Opsteller: ir. J.B. van Steensel Versie: 2.0 Status: Definitief 1 1 Inleiding In

Nadere informatie

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel JAARVERSLAG 2011 1 Inhoud. Jaarverslag 2011 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend groot onderhoud Overzicht molens in de Zijpe- en Hazepolder Gegevens

Nadere informatie

MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM

MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM ROUTE 33 km 20 18 Wind- en watermolens zijn verbonden met Tubbergen. Zij bepalen samen met het glooiende landschap in belangrijke mate het beeld van Twente. De molens getuigen

Nadere informatie

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel

Inhoud. Overzicht aantal omwentelingen per molen. Achterblad doorsnede molen met vijzel JAARVERSLAG 2013 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2013 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend groot onderhoud Overzicht molens in de Zijpe- en Hazepolder Gegevens

Nadere informatie

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2017

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2017 JAARVERSLAG en JAARREKENING 2017 BEGROTING 2018 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2017 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend onderhoud in de komende jaren Overzicht

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN

ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN U leest meer informatie over de Noordmolen en slim gebruik van duurzame energie. Verder vindt u ook algemene informatie over molens: - Geschiedenis

Nadere informatie

Nieuwsbrief molen De Nachtegaal nr. 2, november 2011

Nieuwsbrief molen De Nachtegaal nr. 2, november 2011 Nieuwsbrief molen De Nachtegaal nr. 2, november 2011 Nachtegaal verhuisd Onder enorme belangstelling is Nachtegaal neergelaten op zijn nieuwe nest! De molen kon van zijn oude plek worden gehesen en met

Nadere informatie

Leonard Janssen molenaar Kepelse Meule van

Leonard Janssen molenaar Kepelse Meule van Leonard Janssen molenaar Kepelse Meule van 1880-1883 1-3-1880: Molen Leonard Janssen in Maasniel afgebrand. 16-6-1880: aanvraag bouwvergunning molen op de Galgenberg. 9-7-1880: Hinderwetvergunning afgegeven.

Nadere informatie

Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem

Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem Traditionele Nederlandse windmolens en geluidsproductie Algemeen Eeuwenlang werken er al windmolens in Nederland. De molens worden gebruikt voor verschillende doeleinden,

Nadere informatie

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2014

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2014 JAARVERSLAG en JAARREKENING 2014 BEGROTING 2015 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2014 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend onderhoud in de komende jaren Restauratie

Nadere informatie

Subsidieregeling restauratie monumenten

Subsidieregeling restauratie monumenten Subsidieregeling restauratie monumenten (geconsolideerde versie, geldend vanaf 1-1-2002 tot 1-1-2006) Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie provincie Drenthe Officiële naam regeling Subsidieregeling

Nadere informatie

B1 Hoofddorp pagina 1

B1 Hoofddorp pagina 1 B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

Deelverordening molens Noord-Holland 2004

Deelverordening molens Noord-Holland 2004 Deelverordening molens Noord-Holland 2004 Nr. Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Noord-Holland; gelezen de voordracht gedeputeerde staten; gelet op artikel 145 van de Provinciewet; gelet op artikel

Nadere informatie

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2016

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2016 JAARVERSLAG en JAARREKENING 2016 BEGROTING 2017 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2016 Voorwoord In memoriam Klaas Zaal senior Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend onderhoud

Nadere informatie

Beleidsplan

Beleidsplan Beleidsplan 2018-2022 Beleidsplan 2018-2022 Het doel van de stichting is de instandhouding van de inmiddels gerestaureerde St. Antonius molen. Restauratie en onderhoud De restauratie van de St. Antonius

Nadere informatie

De Googermolen in Oude Wetering

De Googermolen in Oude Wetering De Googermolen in Oude Wetering Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - Foto: Jan van t Zelfde 1. Dijken en duinen zorgen voor droge

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland

Provinciale Staten van Noord-Holland Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 22 Haarlem, 24 februari 2004 Onderwerp: wijziging Deelverordening Molens Noord-Holland 2003 Bijlagen: 2 Hierbij bieden wij u ons conceptbesluit tot wijziging

Nadere informatie

Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens

Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens Erik Kateman Veiligheidscoördinator GVM 17 maart 2015 1 Introductie Korte rondleiding door de bedrijfstak historische wind- en watermolens.

Nadere informatie

De Molenaar. Inleiding

De Molenaar. Inleiding De Molenaar Inleiding Ik denk niet dat je tegenwoordig nog gemakkelijk als molenaar de kost kunt verdienen. Want machines hebben al lang geleden de taak van windmolens overgenomen. Zo n 150 jaar geleden

Nadere informatie

RESTAURATIE VAN DE SCHAAPSKOOI OP REMMERDEN

RESTAURATIE VAN DE SCHAAPSKOOI OP REMMERDEN RESTAURATIE VAN DE SCHAAPSKOOI OP REMMERDEN Op het industrieterrein Remmerden, aan de Addenshoeve, wordt sinds eind 1989 de laatste originele schaapskooi van Rhenen gerestaureerd. De oude schuur verkeerde

Nadere informatie

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2015

JAARVERSLAG en JAARREKENING 2015 JAARVERSLAG en JAARREKENING 2015 BEGROTING 2016 1 2 Inhoud. Jaarverslag 2015 Voorwoord Algemeen o.a. bestuurssamenstelling Uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden Resterend onderhoud in de komende jaren Restauratie

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 2012 OKTOBER

NIEUWSBRIEF 2012 OKTOBER We kijken graag naar molens, we willen ze graag behouden. Waarom eigenlijk? Molens horen bij ons, je kunt je Nederland zonder molens niet voorstellen. Dat komt omdat pas na de komst van de windmolens polders

Nadere informatie

6Plekjes met voelbare historie

6Plekjes met voelbare historie 6Plekjes met voelbare historie Waterwegen hebben in heel veel belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis een rol gespeeld. Voor aanval en verdediging tijdens oorlogen, voor het vervoer van goederen

Nadere informatie

de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 -

de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - 1. Dijken en duinen zorgen voor droge voeten Een groot deel

Nadere informatie

Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie. Jaarverslag 2014

Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie. Jaarverslag 2014 Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie Jaarverslag 2014 Sectreatriaat : Reigerpark 48 1444 AC Purmerend 06 51 22 7007 0299 77 95 85 Website: www.molensinnoordholland.nl 1 Inleiding 1954-2014 In 2014

Nadere informatie

Peter in de polder, week 20.

Peter in de polder, week 20. Peter in de polder, week 20. Vissen blijft toch vissen, en niet altijd vangen. Hemelvaartsdag was het prachtig weer, en dus gingen de Peters met een bootje naar het Overdie. Overal was brasem te zien,

Nadere informatie

PLAATSINGSLIJST OP HET ARCHIEF VAN DE NEDERLANDS-HERVORMDE GEMEENTE ZIJPE

PLAATSINGSLIJST OP HET ARCHIEF VAN DE NEDERLANDS-HERVORMDE GEMEENTE ZIJPE PLAATSINGSLIJST OP HET ARCHIEF VAN DE NEDERLANDS-HERVORMDE GEMEENTE ZIJPE 1698-1977 samengesteld door H.P.W.A. van Aalst Regionaal Archief Alkmaar, 1996 Inhoudsopgave I N H O U D S O P G A V E INLEIDING

Nadere informatie

ROTZOOIEN. MET WATER Opdrachtbladen

ROTZOOIEN. MET WATER Opdrachtbladen Opdrachtbladen Naam Groep Datum Opdrachtblad Water in de polder Opdracht 1 De Nieuwe Hollandse Waterlinie moest de vijand tegen houden. Dit gebeurde door een brede strook land onder water te zetten. Dat

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd!

NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd! Nijetrijne, 20 juli 2013 NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd! It giet oan! Maar liefst 22 projecten hebben dit jaar getracht zich te nomineren voor de Molenprijs 2013 van Vereniging De

Nadere informatie

17 oktober 2006 Nr , CW Nummer 28/2006

17 oktober 2006 Nr , CW Nummer 28/2006 17 oktober 2006 Nr. 2006-15.452, CW Nummer 28/2006 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen betreffende beëindiging subsidierelatie met de Stichting De Groninger Molen en

Nadere informatie

Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie. Jaarverslag 2013

Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie. Jaarverslag 2013 Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie Jaarverslag 2013 1 Inleiding In het afgelopen verslagjaar heeft de Molenfederatie, opgericht in 2009, haar bindende en initierende rol en haar platformfunctie

Nadere informatie

De Watermolens aan de Meentweg

De Watermolens aan de Meentweg De Watermolens aan de Meentweg Door HENK VAN HEES Oudere Eemnessers kunnen zich vast nog wel herinneren dat er watermolens langs de Meentweg stonden: drie markante wachters aan de westzijde van de straat.

Nadere informatie

2. In de periode daarna verschijnen diverse (kranten)artikelen over de waarde van de molenromp.

2. In de periode daarna verschijnen diverse (kranten)artikelen over de waarde van de molenromp. Pagina 1 van 5 Tijdlijn 1. 18 augustus 2011 bekenmaking plan in Leeuwarder Courant. 2. In de periode daarna verschijnen diverse (kranten)artikelen over de waarde van de molenromp. 3. Adviezen op het reconstructie

Nadere informatie

ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn.

ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn. ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn. Toch is de kans groot dat de Souburghse molen een nieuw,

Nadere informatie

MOLENSTICHTING NIJEFURD

MOLENSTICHTING NIJEFURD Jaaroverzicht 2012 Ybema s Mole te Workum Molenstichting Nijefurd Tel. 0515-560017 P/a Blauhûsterleane 2 jtiedema@planet.nl 8658 LJ GREONTERP info@molenstichtingnijefurd.nl IBAN NL54 FRBK 0914 0017 01

Nadere informatie

Draaiende molens. dankzij een gezonde molenbiotoop

Draaiende molens. dankzij een gezonde molenbiotoop Draaiende molens dankzij een gezonde molenbiotoop Draaiende molens dankzij een gezonde molenbiotoop! Molens zijn markante monumenten in ons Hollandse landschap. In Zuid-Holland staan maar liefst 228 van

Nadere informatie

Verzenddatum 2 7 NOV Paraaf ProyinqBSecretaris

Verzenddatum 2 7 NOV Paraaf ProyinqBSecretaris 5 -minuten versie voor Provinciale Staten p^^^^j'^j^ HOLLAND Directie DLB Afdeling Samenleving en Economie Registratienummer PZH-2012-357088898 (DOS-2012-0010887) Datum vergadering Gedeputeerde Staten

Nadere informatie

Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018

Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018 Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018 Terugblikken en vooruit kijken Een enerverend jaar in onze geschiedenis Het vervangen van de roeden Restauratie De Goede Hoop Oplevering

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen

Jaarrekening Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen Jaarrekening 2016 Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen Balans per 31 december 2016 31-12-2016 31-12-2015 31-12-2016 31-12-2015 Activa Passiva Molen 1 1 Eigen vermogen -86.055-79.819 Banken: Voorziening

Nadere informatie

Gemaal Eemnes. Door RICHARD SIERAT

Gemaal Eemnes. Door RICHARD SIERAT Gemaal Eemnes Door RICHARD SIERAT Sinds jaar en dag staat aan het einde van de Eemnesservaart het gemaal. Dit gemaal met naastgelegen sluis vormt een rijksmonument, maar het is vooral een belangrijke plek

Nadere informatie

Jaarrekening Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen

Jaarrekening Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen Jaarrekening 2015 Stichting De 's-gravenzandse Korenmolen Balans per 31 december 2015 31-12-2015 31-12-2014 31-12-2015 31-12-2014 Activa Passiva Molen 1 1 Eigen vermogen -79.819 15.789 Banken: Voorziening

Nadere informatie

Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4

Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4 Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4 Nationale Molendag 12 en 13 mei Komend weekend 12 en 13 mei wordt de Nationale Molendag gehouden. Honderden wind- en watermolens in het land openen hun deuren om

Nadere informatie

WINDENERGIE : GESCHIEDENIS

WINDENERGIE : GESCHIEDENIS INHOUD: Oudheid en Middeleeuwen Europese windmolens Het einde van windenergie? Het western wheel Elektriciteitsopwekking Technologische evoluties Situatie in Vlaanderen Windmolens met verticale as in Khaf,

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Beste vrienden,

Nieuwsbrief. Beste vrienden, Nieuwsbrief Amsterdam-Noord, 1 september 2019 Beste vrienden, In deze nieuwsbrief vindt u berichten over de laatste open dagen in 2019. De molenaar vertelt en laat zien wat er is vernieuwd dit jaar. Het

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie

Jaarverslag 2012 Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie Jaarverslag 2012 Stichting De Noord-Hollandse Molenfederatie Jonge bezoeker aan de Nationale Molendag op 12 mei 2012. Jong geleerd, oud gedaan. 2 Inleiding In het afgelopen verslagjaar heeft de Molenfederatie,

Nadere informatie

Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten van 22 oktober 2014, kenmerk

Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten van 22 oktober 2014, kenmerk VOORBEREIDINGSBESLUIT WINDENERGIE Provinciale Staten van Flevoland, Gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten van 22 oktober 2014, kenmerk 1659231 Overwegende dat: de provincie Flevoland met minder

Nadere informatie

We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen:

We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen: Nachtegaal Nieuws november 2016 Bekijk deze mail in uw browser. Foto Bernhard IJskes We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen: Drie molenaars Molenprijzen 2016

Nadere informatie

Opdrachten De Korenmolen

Opdrachten De Korenmolen Opdrachten De Korenmolen Geschiedenis Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes

Nadere informatie

Jaaroverzicht 2017 OOSTMOLEN MIJNSHEERENLAND

Jaaroverzicht 2017 OOSTMOLEN MIJNSHEERENLAND Jaaroverzicht 2017 OOSTMOLEN MIJNSHEERENLAND Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2017 van de Oostmolen. Dit jaar vielen er geen jubilea te vieren. Wel werd op 7 december door UNESCO besloten het ambacht

Nadere informatie

Molennota. Poldermolens inzetten voor waterbeheer en vismisgratie. Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht

Molennota. Poldermolens inzetten voor waterbeheer en vismisgratie. Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht Molennota Poldermolens inzetten voor waterbeheer en vismisgratie Korte Ouderkerkerdijk 7 Amsterdam Postbus 94370 1090 GJ Amsterdam T 0900 93 94 (lokaal tarief) F

Nadere informatie

De Rietvink Veendijk 6 Nijetrijne Monument nr

De Rietvink Veendijk 6 Nijetrijne Monument nr Nijetrijne, 24 december 2011 NIEUWSBRIEF NR. 24: Kerstgroet en een heel goed 2012 gewenst Meer dan 4000 bezoekers aan De Rietvink in 2011 Ondanks een zomer met veel slecht weer hebben ruim 4000 bezoekers

Nadere informatie

De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs

De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs De poldermolen 1. Geschiedenis van ons land Het westen van ons land

Nadere informatie

Alternatieve energieopwekking

Alternatieve energieopwekking Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Van de Activiteitencommissie

Van de Activiteitencommissie Van de Activiteitencommissie In 2006 is de Activiteiten Commissie in het leven geroepen tijdens een vergadering in het kantoor van het Waterschap in Siddeburen. De belangrijkste reden was 2007 - Het Jaar

Nadere informatie

Datum 3 maart 2014 Kamervragen van de leden Lucas, Aukje de Vries, Jacobi en De Rouwe over het behoud van de monumentenstatus molen "Windlust"

Datum 3 maart 2014 Kamervragen van de leden Lucas, Aukje de Vries, Jacobi en De Rouwe over het behoud van de monumentenstatus molen Windlust >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Cultureel Erfgoed IPC Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den

Nadere informatie

~ Tauw I Grootingemalen

~ Tauw I Grootingemalen ~ Tauw I Grootingemalen Gemaal Katwijk speelt een cruciale rol in het peilbeheer van het hoogheemraadschap van Rijnland. Daarom besloot het hoogheemraadschap om dit gemaal als eerste van hun boezemgemalen

Nadere informatie

Rondje Vledder. een (virtuele) wandeling langs enkele gebouwen van historische betekenis

Rondje Vledder. een (virtuele) wandeling langs enkele gebouwen van historische betekenis Rondje Vledder een (virtuele) wandeling langs enkele gebouwen van historische betekenis 10 11 1 8 9 2 4 5 6 7 3 Het plattegrondje geeft een beeld van Vledder tussen ca. 1930 en 1940. De nummers langs de

Nadere informatie

Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator. Uitgeest, 14 januari 2014

Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator. Uitgeest, 14 januari 2014 Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator Uitgeest, 14 januari 2014 Cornelis Corneliszoon van Uitgeest, een opmerkelijk uitvinder en innovator Cornelis

Nadere informatie

De Kilsdonkse Molen. Guusje van Boekel. Groep 6B

De Kilsdonkse Molen. Guusje van Boekel. Groep 6B De Kilsdonkse Molen Guusje van Boekel Groep 6B Inleiding: Op 14 april gingen we met de groep naar De Kilsdonkse Molen in Dinther. Op school hadden we een boekje gehad over molens. We gingen er met de auto

Nadere informatie

Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012

Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012 Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012 Jaaroverzicht activiteiten Bestuur Naast de vier algemene vergaderingen vindt er overleg plaats in kleiner verband en ad hoc commissies betreffende deelonderwerpen,

Nadere informatie

Van Welkom op de 250 e verjaardag van de Hazerswoudsche Droogmakerij. Vierheemkinderenweg 7 Hazerswoude

Van Welkom op de 250 e verjaardag van de Hazerswoudsche Droogmakerij. Vierheemkinderenweg 7 Hazerswoude Van Welkom op de 250 e verjaardag van de Hazerswoudsche Droogmakerij Vierheemkinderenweg 7 Hazerswoude 8 + 9 september 2012 Vanaf dit punt had u voor 1759 uitzicht op de Hazerswoudse Plas, al het ingekleurde

Nadere informatie

Molencontactdag Noord-Holland 7 oktober 2017

Molencontactdag Noord-Holland 7 oktober 2017 Molencontactdag Noord-Holland 7 oktober 2017 Deze 19 e molencontactdag werd weer een geslaagde bijeenkomst voor vele molenaars, moleneigenaren en molenliefhebbers. De ochtend bood een gevarieerd programma,

Nadere informatie

THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 3 - WERKBLAD 1

THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 3 - WERKBLAD 1 THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / LES 3 - WERKBLAD 1 Naam: Groep: INDUSTRIALISATIE (1801 TOT 1940) DE INPOLDERING VAN HET HAARLEMMERMEER Bekijk de video Industriële Revolutie nogmaals. 1 Waarom kreeg het Haarlemmermeer

Nadere informatie

Uitvoeringsbesluit financiering instandhouding provinciale monumenten in Drenthe

Uitvoeringsbesluit financiering instandhouding provinciale monumenten in Drenthe Uitvoeringsbesluit financiering instandhouding provinciale monumenten in Drenthe (geconsolideerde versie, geldend vanaf 1-1-2013) Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie provincie Drenthe Officiële

Nadere informatie

ARCHIEF VAN HET WATERSCHAP KORTRIJK EN GIELTJESDORP, 1665-1949

ARCHIEF VAN HET WATERSCHAP KORTRIJK EN GIELTJESDORP, 1665-1949 ARCHIEF VAN HET WATERSCHAP KORTRIJK EN GIELTJESDORP, 1665-1949 STUKKEN VAN ALGEMENE AARD 46-50. Notulen van de vergaderingen van het bestuur en van stemgerechtigde ingelanden, 1858-1948. 5 delen 46. 1858-1871

Nadere informatie

wij draaien De klant vraagt, Ontmoet de molenaar

wij draaien De klant vraagt, Ontmoet de molenaar Ontmoet de molenaar De klant vraagt, wij draaien Nationale Molendag heeft dit jaar als thema Ontmoet de molenaar. Herenhuis neemt dit advies ter harte en presenteert de komende drie nummers verhalen over

Nadere informatie

Informatiebrochure provinciale monumentenlijst Drenthe voor eigenaren gebouwde monumenten voor Monumenten vertellen het verhaal van Drenthe

Informatiebrochure provinciale monumentenlijst Drenthe voor eigenaren gebouwde monumenten voor Monumenten vertellen het verhaal van Drenthe Informatiebrochure provinciale monumentenlijst Drenthe voor eigenaren gebouwde monumenten voor 1940 Monumenten vertellen het verhaal van Drenthe Monumenten vertellen het verhaal van Drenthe De provincie

Nadere informatie

Vragen nr Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland. Haarlem, 29 november Onderwerp: vragen van de heer G.A.L.

Vragen nr Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland. Haarlem, 29 november Onderwerp: vragen van de heer G.A.L. Vragen nr. 135 Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland Haarlem, 29 november 2011 Onderwerp: vragen van de heer G.A.L. van Unnik (PVV) Bijlage: 2 De voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland

Nadere informatie

1 DOELSTELLINGEN VAN DE STICHTING 3

1 DOELSTELLINGEN VAN DE STICHTING 3 VISIEDOCUMENT Sleener Molen Stichting 'De Hoop' Versie 0.3: 25 september 2012 INHOUD PAGINA 1 DOELSTELLINGEN VAN DE STICHTING 3 2 HUIDIGE SITUATIE 4 2.1 Bevordering van behoud en onderhoud van de molen

Nadere informatie

Werkboekje bij de digibordles Noord-Holland werkt aan water

Werkboekje bij de digibordles Noord-Holland werkt aan water Werkboekje bij de digibordles Noord-Holland werkt aan water Naam: Opdracht 1 De strijd tegen het water in Noord-Holland Je hebt in de klas net de digibordles Noord-Holland werkt aan water gedaan. Wat heb

Nadere informatie

N.B. Inleiding van het waterschap De Dongestroom zie archiefnummer 1141.

N.B. Inleiding van het waterschap De Dongestroom zie archiefnummer 1141. Toegangnr:1173 Gelegen onder: Sprang-Capelle en Raamsdonk Historie: Opgericht op 1 juli 1940. Tot in 1940 vormde dit waterschap een afdeling binnen het waterschap de Gecombineerde Groot-Waspikse en Raamsdonkse,

Nadere informatie

Subsidieregeling gemeentelijke monumenten

Subsidieregeling gemeentelijke monumenten Wetstechnische informatie Gegevens van de regeling Organisatie Leiderdorp Organisatietype Gemeente Officiële naam regeling Citeertitel Subsidieregeling gemeentelijke monumenten Vastgesteld door college

Nadere informatie

LEZEN. Terpentijd - 1500

LEZEN. Terpentijd - 1500 1 LEZEN Terpentijd - 1500 Friesland bestaat eigenlijk uit drie delen: de klei, het veen en het zand. De eerste boeren woonden op het zand (De Wouden en Gaasterland). Hun aardewerk in de vorm van trechters

Nadere informatie

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar?

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Rik is 16 jaar en woont in een van de molens van Kinderdijk.

Nadere informatie

Getijden + Molens = Uniek

Getijden + Molens = Uniek De Westbrabantse molenvereniging organiseert in het kader van Bergen op Zoom 800 jaar een tentoonstelling in de getijdenmolen te Bergen op Zoom: Getijden + Molens = Uniek Van 2 juni t/m 9 september 2012

Nadere informatie

G.E.B. Warder 1914-1937. De beginjaren van de elektriciteitsvoorziening in Warder

G.E.B. Warder 1914-1937. De beginjaren van de elektriciteitsvoorziening in Warder G.E.B. Warder 1914-1937 De beginjaren van de elektriciteitsvoorziening in Warder Gemeente Warder Tot 1970 was Warder een zelfstandige gemeente Warder, Middelie en Kwadijk hadden een tesamen één Burgemeester

Nadere informatie

Welkom bij de MSMOG Editie 2017

Welkom bij de MSMOG Editie 2017 Editie 2017 Eerst maar eens voorstellen: Wie zijn jullie? Waarom zijn jullie hier? Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Als een molen stilstaat.. staat hij buiten zonder toezicht vallen kleine gebreken niet

Nadere informatie

B.. Budget restauratie rijksmonumenten provincie Groningen 2013-2016

B.. Budget restauratie rijksmonumenten provincie Groningen 2013-2016 B.. Budget restauratie rijksmonumenten provincie Groningen 2013-2016 2016 Artikel 1 Algemeen De provincie Groningen heeft een budget beschikbaar voor restauratie en herbestemming van rijksmonumenten in

Nadere informatie

Nr. 2005/116 5 januari 2006 ISSN: X HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Nr. 2005/116 5 januari 2006 ISSN: X HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Provinciaal Blad Nr. 2005/116 5 januari 2006 ISSN: 0920-069X HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Verordening Cultuurhistorie Gelderland HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Nadere informatie

Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014

Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014 Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014 Aanleiding Invoering POM-regeling met ingang van 2013. Naast getalscriterium (>20 monumenten) moet ook aan 6-tal kwaliteitseisen

Nadere informatie

Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 2, juli 2015

Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 2, juli 2015 Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 2, juli 2015 Het vorige bulletin toonde onze molen al wat minder florissant met kale roeden. Het gezegde is bekend: 't moet eerst slechter worden voor

Nadere informatie

In het antwoord op vraag 3 stelt de provincie Noord-Holland "Het blad is overigens toen naast en niet op de weg gevallen."

In het antwoord op vraag 3 stelt de provincie Noord-Holland Het blad is overigens toen naast en niet op de weg gevallen. Vragen nr. 124 Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland Haarlem, 29 november 2011 Onderwerp: vragen van de heer G.A.L. van Unnik (PVV) Bijlagen: 3. De voorzitter van Provinciale Staten van

Nadere informatie

Verslag Windexcursie 29 september 2016

Verslag Windexcursie 29 september 2016 Verslag Windexcursie 29 september 2016 Op donderdag 29 september 2016 organiseerde de Gemeente Groningen een excursie naar de windparken in Nijmegen en Deventer. Dit voor raadsleden van de gemeente Groningen,

Nadere informatie

windenergie worden steeds belangrijker Beyza

windenergie worden steeds belangrijker Beyza windenergie worden steeds belangrijker Beyza 1 INHOUDSOPGAVE 2 VOORWOORD 3 3 INLEIDING 4 4 WINDENERGIE 5 5 VOOR- EN NADELEN VAN WINDENERGIE 5 6 GESCHIEDENIS 5 7 BEPERKINGEN BIJ HET PLAATSEN VAN WINDMOLENS

Nadere informatie

Thema : Licht Onderwerp : Het licht bij de oermens!

Thema : Licht Onderwerp : Het licht bij de oermens! 1 Thema : Licht Onderwerp : Het licht bij de oermens! Het licht bij de oermens! Onze allereerste voorouders waren voor de ontdekking van het vuur aangewezen op de zon. De zon gaf hun immers warmte en licht.

Nadere informatie

: Onderbouwing niet opnemen molenbiotoop molen De Roos Delft in het bestemmingsplan DSM

: Onderbouwing niet opnemen molenbiotoop molen De Roos Delft in het bestemmingsplan DSM Memo Aan : DSM Gist Services B.V. t.a.v. de heer Thom van Eijck Van : Royal Haskoning DHV, de heren Bob Meijer en Jerry de Rijke Datum : 11 oktober 2012 Kopie : Gemeente Delft, de heer Derk van Rees Onze

Nadere informatie

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Subsidieverordening gemeentelijke monumenten Renswoude 2018 vast te stellen.

Samenvatting: Voorgesteld wordt de Subsidieverordening gemeentelijke monumenten Renswoude 2018 vast te stellen. Raadsvoorstel Nummer: 172479 Behandeld door: M.H.T. Jansen Datum: 9 februari 2018 Agendapunt: 11 Onderwerp: Subsidieverordening gemeentelijke monumenten Renswoude 2018. Geachte raad, Samenvatting: Voorgesteld

Nadere informatie

WINDKORENMOLEN SANCTO ANTONIO HALSTEREN

WINDKORENMOLEN SANCTO ANTONIO HALSTEREN WINDKORENMOLEN SANCTO ANTONIO HALSTEREN Plan van aanpak: Herstel en Restauratie. Sancto Antonio te Halsteren Plan van aanpak herstel en restauratie. Inleiding De molen aan de Halsterseweg te Halsteren

Nadere informatie

De geschiedenis van de poldermolen DE DELLEN

De geschiedenis van de poldermolen DE DELLEN De geschiedenis van de poldermolen DE DELLEN door H. G. T. Vos Op 14 augustus 1996 werd herdacht dat de poldermolen DE DELLEN te Nieuw Scheemda tien jaar geleden is verplaatst vanuit t Waar naar zijn huidige

Nadere informatie

(De Sterreberg in het Drentse Nijeveen).

(De Sterreberg in het Drentse Nijeveen). Molens in Nederland De wipmolen is het oudste type watermolen en ontwikkelde zich begin 15e eeuw uit de standerdmolen. De naam ontleent de molen aan het 'uitwippen' van water. De molen, die minder sterk

Nadere informatie

Testen en metingen op windenergie.

Testen en metingen op windenergie. Testen en metingen op windenergie. Inleiding Als we rond groene energie begonnen te denken, dan kwam windenergie als een van de meest vanzelfsprekende vormen van groene energie naar boven. De wind heeft

Nadere informatie

Houtsoorten gebruik bij molens. Hout als bouwmateriaal voor een werktuig

Houtsoorten gebruik bij molens. Hout als bouwmateriaal voor een werktuig Hout als bouwmateriaal voor een werktuig . Molens zijn vrijwel geheel uit hout opgebouwde werktuigen. De aard van het werktuig heeft altijd hoge eisen gesteld aan het gebruikte hout. Voor de onderdelen

Nadere informatie

MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017

MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017 MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017 INLEIDING De Rijnlandse Molenstichting leidt molenaars op in verschillende kwalificaties: - leerling molenaar - molenaar C - molenaar

Nadere informatie

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km Uitleg molengangen De droogmakerij bestond uit zeven molengangen. De A gang heeft drie molens nr. 1, nr. 2 en nr. 3 De B t/m G gang heeft vier molens nr. 1, nr.

Nadere informatie

Aan de Raad Raad Made, 24 maart 2015

Aan de Raad Raad Made, 24 maart 2015 Aan de Raad Raad Made, 24 maart 2015 Agendapuntnummer: 9 Raadsvergadering 23 april 2015 Onderwerp: Overdracht molen de Arend aan stichting Molen de Arend Terheijden. Registratienummer: 15int00934 Casenr:

Nadere informatie

Dag van het Kasteel 2012

Dag van het Kasteel 2012 Dag van het Kasteel 2012 wandelen rond Zeeuwse kastelen en buitenplaatsen Schouwen-Duiveland Slot Moermond, Renesse Zuid-Beveland De Hellenburg, Baarland Walcheren Westhove, Oostkapelle Zeeuws-Vlaanderen

Nadere informatie