Vogels van het Beuven en omgeving 2011

Transcriptie

1 Roel van den Heuvel Vogels van het Beuven en omgeving 2011 Broedvogels Bijzondere vogels Overwinterende vogels Overzomerende vogels Trekvogels Beknopte Fenologie VWG de Peel Een zo compleet mogelijk overzicht van zo veel mogelijk aanwezige vogelsoorten in het gebied rondom het Beuven September 2011

2 Vogels: Roel van den Heuvel Foto voorblad: Robert Kastelijn VWG de Peel p/a Merelstraat CJ Someren vwg-depeel@ivnastensomeren.nl Kaart (pag 9): VWG de Peel/Roel van den Heuvel Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden vermenigvuldigd d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbenden noch mag het zonder schriftelijke toestemming worden gebruikt voor commerciële toepassingen en/of voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. De auteur besteedt de grootst mogelijke aandacht aan de juistheid van informatie in dit rapport. Fouten zijn echter niet volledig uit te sluiten. U kunt daarom geen rechten ontlenen aan deze teksten MMX-MMXI RvdH - HAS008-F Vogels van het Beuven 2011 Inleiding en informatie 2

3 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Broedvogels Resultaten... 7 Gebiedsoverzicht met territoria en begrenzing... 9 Beschrijving per soort Aantalsontwikkelingen territoria Bijzondere niet broedvogels Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven Seizoensverloop slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven Beschrijving bijzondere niet broedvogels Algemene niet broedvogels Beschrijving algemene niet broedvogels Voorjaarsfenologie Eerste waarnemingsdata zomervogels Dankzegging Dankzegging Vogels van het Beuven 2011 Inleiding en informatie 3

4 Inleiding en informatie Inleiding: Voor dit rapport is geprobeerd een overzicht van vogelsoorten te krijgen die in de periode september 2010 tot september 2011 met enige regelmaat op of in de omgeving van het Beuven (Strabrechtse Heide) konden worden aangetroffen. Het betreft hier dus niet alleen broedvogels, maar ook wintergasten (Grote Zilverreiger, Kleine Zwaan) en zomergasten (Visarend, Zwarte Ooievaar), die de plas met enig regelmaat als pleister- en/of slaapplaats gebruikten. De gegevens zijn bijgewerkt tot en met 14 september Beuven Het oppervlak van het totale onderzochte gebied is ongeveer 4 km2 of 400 ha. Ongeveer de helft hiervan is bos, hoofdzakelijk naaldbos (Grove Den) en gemengd bos, maar omvat ook moerasbos. Een kwart is heide afgewisseld met grasvlakten en het overige gedeelte bestaat uit water (voornamelijk bestaand uit het Beuven en het Starven) en moeras/dras. Totaal zijn ruim 130 soorten in beeld gebracht. Er is dit jaar weer een zeer grote hoeveelheid uren in het onderzoek gestoken. Niet alleen voor de broedvogelinventarisatie, maar onder andere ook voor de slaapplaatstellingen. Ook heb ik menig uurtje in het maken van dit rapport moeten steken. Alhoewel ik het met heel veel plezier gedaan heb, besef ik me dat er totaal toch wel heel veel tijd in gaat zitten. Dit alles om een zo compleet mogelijk overzicht van alle aanwezige vogels in het gebied te kunnen maken. Vogels van het Beuven 2011 Inleiding en informatie 4

5 Broedvogels: De broedvogelresultaten zijn dit jaar gebaseerd op een volledige inventarisatie, waarbij de opgedane ervaringen uit 2010 een aangename toevoeging waren. Hierdoor kon de inventarisatie van dit jaar duidelijk nog beter tot zijn recht komen. Voor de territoria zijn de Sovon BMP criteria gehanteerd. Voor zekere broedgevallen zijn tenminste voedselvluchten, nesten en/of jongen waargenomen. Niet vermelde soorten zijn niet aanwezig in het gebied. Vrijwel het hele gebied is meerdere malen bezocht om de soorten te tellen, aan enkele soorten zoals Grote Bonte Specht is extra aandacht besteed. Alle vormen van opzettelijke verstoring zijn vermeden, er is dus bijvoorbeeld geen gebruik gemaakt van geluid ten behoeve van inventarisatie. Totaal zijn 78 soorten aangetroffen in het gebied, waaronder 14 Rode Lijst soorten, en werden er bijna 700 territoria vastgesteld. De tellingen hebben plaatsgevonden van februari t/m augustus Omgeving Starven Overwinterde vogels: Voor de overwinterende soorten, zijn (bijzondere) vogelsoorten geteld die op of nabij het Beuven verbleven gedurende de winter 2010/2011. Het betreft hier hoofdzakelijk soorten die het Beuven als slaapplaats gebruiken zoals ganzen, eenden en zwanen, maar ook soorten als Grote Zilverreiger en Klapekster. Tellen van slaapplaatsen is gedaan op de Sovon wijze (vanaf 1 plek rond zonsopkomst of zonsondergang) van september 2010 tot april De afgelopen winter kenmerkte zich door de langdurige periode van vorst, opmerkelijk is het Beuven gedurende deze periode niet volledig bevroren geweest door de aanwezigheid van vele ganzen. Vogels van het Beuven 2011 Inleiding en informatie 5

6 Overzomerende vogels: Dit zijn bijzondere soorten als Visarend, Bruine Kiekendief, Zwarte Ooievaar en diverse steltlopers. Deze soorten pleisteren voornamelijk tijdens de trek naar het zuiden (juli september) voor langere tijd in het gebied. Vooral steltlopers kunnen in het voorjaar ook voor langere tijd in het gebied verblijven, soms ook in hogere aantallen. Zonsondergang Trekvogels: Ook soorten die regelmatig als trekvogel in het gebied voorbij komen en daarbij ook voor korte tijd in het gebied aanwezig blijven, zijn beschreven. Dit zijn soorten als Grauwe Kiekendief, Zwarte- en Rode Wouw. De aanwezigheid van deze soorten, wordt in grote mate beïnvloed door de weersomstandigheden. Zo is de kans op wouwen en bijvoorbeeld Roodpootvalken groter bij aanhoudende oostenwind. Soorten die uitsluitend op trek zijn waargenomen en niet ter plaatse, zijn niet beschreven. Dwaalgasten: In een enkel geval is ook een dwaalgast beschreven, omdat deze in 2011 enige tijd in het gebied aanwezig is geweest. Algemene niet broedvogels: Beschrijvingen van enkele algemene soorten die niet in het gebied broeden, maar wel met enige regelmaat in het gebied verblijven (o.a. zwaluwen). Tevens wordt hier voor enkele broedvogelsoorten, die bijvoorbeeld ook buiten het broedseizoen volop aanwezig zijn, aanvullende informatie gegeven. Vogels van het Beuven 2011 Inleiding en informatie 6

7 Territoria (vrij) algemene soorten Naam Aantal Territoria Waarvan Vastg. Broedgeval 2010 Afk Dodaars 1 2 DD 3 Fuut 5 1 X Fu 3+ Aalscholver 1 Kolonie 16 1 (11) AS 3+ Roerdomp 5 3 RD 2 Grote Zilverreiger 0 0 GrZi 3+ Blauwe Reiger 0 0 BlR 3+ Knobbelzwaan KnZ 3+ Grauwe Gans 4 (12) 4 3 GGa 3+ Canadese Gans CGa 3+ Nijlgans NGa 3+ Bergeend BE 3+ Wilde Eend 27 2 X WE 2 Krakeend 1 2 KrE 3+ Zomertaling 1 3 ZT 3+ Wintertaling 1 2 WT 2 Slobeend 2 4 SE 3+ Tafeleend 2 4 TE 3+ Kuifeend 5 5 KE 3+ Havik H 3+ Sperwer SP 3+ Buizerd Bui 3+ Torenvalk 1 1 TV 3+ Boomvalk BV 3+ Waterral 5 7 WR 3+ Waterhoen 10 1 WH 2 Meerkoet 13 1 X MK 3+ Scholekster 1 1 Sc 3+ Kievit 2 1 KI 3+ Watersnip 1 0 WS 3 Zwartkopmeeuw 1 1 ZKM 3+ Kokmeeuw 1 Kolonie ~160 1 (1600) KoM 3+ Kleine Mantelmeeuw 0 0 KMM 3+ Houtduif 6 X HD 3 Holenduif 4 3 Hol 3 Koekoek KO 3+ Nachtzwaluw 5 4 NZ 1 Groene Specht 1 2 GS 3+ Zwarte Specht 1 1 ZS 3 Grote Bonte Specht GBS 3+ Kleine Bonte Specht 1 0 KBS 3+ Boomleeuwerik BL 3+ Aantal Waarnemingen Vogels van het Beuven 2011 Territoria (vrij) algemene soorten 7

8 Veldleeuwerik VL 3+ Boompieper BP 3+ Graspieper GP 3+ Witte Kwikstaart WKw 3+ Winterkoning W 3 Roodborst R 3 Blauwborst 15 8 BB 3+ Gekraagde Roodstaart GR 3+ Roodborsttapuit RBT 3+ Merel M 3 Zanglijster 5 4 Z 3+ Grote Lijster 6 5 GL 3+ Sprinkhaanzanger 3 4 SZ 2 Rietzanger 1 0 RZ 3+ Bosrietzanger 2 4 B 2 Kleine Karekiet KK 3 Grasmus 8 2 GM 3 Tuinfluiter 4 X T 1 Zwartkop ZK 3+ Tjiftjaf Tj 3+ Fitis F 3 Goudhaan GH 3+ Vuurgoudhaan 1 0 VGH 3+ Grauwe Vliegenvanger 2 2 GVl 1 Bonte Vliegenvanger 2 0 BVl 3 Staartmees 5 3 SM 3+ Matkop 4 2 Mat 3+ Kuifmees Kf 3+ Zwarte Mees 14 8 ZM 3+ Koolmees 15 3 X K 3+ Pimpelmees 9 X P 3+ Boomkruiper BKr 3+ Gaai 6 3 Gaai 3+ Zwarte Kraai 4 1 X ZKr 3+ Vink V 2 Groenling G 3+ Kneu KN 3+ Kruisbek 3 1 KB 3+ Geelgors 6 6 GG 3+ Rietgors RG 3+ Totaal (215) 500 Niet gebroed Geen territorium Zeker gebroed Vogels van het Beuven 2011 Territoria (vrij) algemene soorten 8

9 Gebiedsoverzicht met territoria *Roofvogels, talrijke soorten en gevoelige soorten niet aangegeven op de kaart. Vogels van het Beuven 2011 Gebiedsoverzicht met territoria 9

10 Beschrijving broedvogels Dodaars (1, 2): Er werd dit jaar slechts 1 territorium op het Starven vastgesteld. Daarmee blijft de Dodaars afnemen in het gebied. Vooral tussen de jaren 2002 en 2008 deed de soort het hier uitstekend met maximaal 10 territoria in Voor 2002 lagen de aantallen beduidend lager. Het langjarig gemiddelde van de Dodaars komt uit op 4 territoria. Geoorde Fuut (0, 1): Er konden dit jaar geen territoria Geoorde Fuut vastgesteld worden in het gebied. Moet wel gezegd worden dat de soort nooit talrijk is geweest, met de afgelopen jaren maximaal 3 territoria in Gemiddeld wordt er 1 territorium per jaar vastgesteld, maar tussen de jaren 1996 en 2002 en in 2006 was de soort eerder ook al geheel afwezig. Fuut (5, 0): De Fuut is dit jaar voor het eerst geteld, er werden 5 territoria vastgesteld. Bij één paartje is ook een jong gezien. Aalscholver (16, 11): Dit jaar werden in eerste instantie de overgebleven 8 nesten van vorig jaar weer bezet, maar na enkele weken is 1 nest uit de boom gewaaid. Dit nest is later weer opnieuw gebouwd en ook werden nog flink wat geheel nieuwe nesten gemaakt, daarmee komt het totaal dit jaar op 16 nesten, het hoogste aantal voor de kolonie ooit (was 15 in 2009). De vogels zijn de gehele winter weer afwezig geweest op de plas, vermoedelijk door de strenge winter. Maar in tegenstelling tot afgelopen jaar, deze keer weer rond half februari met nestbouw en herstel begonnen. Al op 13 februari werd de eerste vogel op een nest aangetroffen (een maand eerder dan in 2010!). Op 10 april werden de eerste jongen gehoord. Op één nest is twee keer gebroed, waarbij in beide gevallen jongen zijn gezien en of gehoord. Roerdomp (5, 3): De eerste weken werden er maar 3 vogels gehoord, maar begin april begon een vierde vogel te roepen en later zelfs een 5e. Ook na de afgelopen strenge winter, blijft de Roerdomp het dus zeer goed doen op het Beuven. Zelfs beter dan afgelopen jaar met slechts 3 territoria. Vooral vanaf 2002 doet de soort het erg goed bij het ven, met gemiddeld 4 territoria per jaar Een van de vogels is overigens weer tot ver in juni blijven roepen, wat zou kunnen betekenen dat deze ongepaard is gebleven. Staat op de Rode Lijst als bedreigd. Grote Zilverreiger (0, 0): Tenminste 2 Grote Zilverreigers zijn tot kort voor de datumgrens waargenomen. Aan het eind van de periode zijn ook nog maximaal 3 exemplaren gezien. Het is mogelijk dat er vogels overzomert hebben, maar dit kon helaas niet bevestigd worden. Staat op de Nederlandse Rode Lijst als gevoelig Blauwe Reiger (0, 0): Tenminste 2 Blauwe Reigers zijn gedurende de hele periode in het gebied aanwezig geweest. Er is echter geen nest, laat staan een kolonie gevonden. De waarneming voldoet dus niet aan een territorium. Het is vrij ongewoonlijk dat de soort gedurende de broedperiode vrijwel dagelijks aanwezig is. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 10

11 Knobbelzwaan (4, 1): Vier paren van deze soort werden baltsend op het Beuven vastgesteld. Dit is een zeer hoog aantal voor de plas. Al deze vogels zijn ook voor lange tijd op het Beuven gebleven. Geen van de paartjes heeft voor zover bekend een broedpoging ondernomen. Grauwe Gans (4, 3): Hoewel er veel meer territoria vastgesteld werden (12), zijn er maar 4 koppels Grauwe Ganzen ook daadwerkelijk met jongen gezien in het gebied. Het betrof hier paartjes met 7, 4, 3 en 2 juvenielen. Canadese Gans (3, 2): 1 territorium Canadese Gans werden vastgesteld op het Beuven, 1 op het Starven en 1 op de plassen ten zuiden van het Beuven. Bij het territorium op het Starven is ook een broedende vogel waargenomen. De Canadese Gans werd pas in 2002 voor het eerst als broedvogel aangetroffen in het gebied. De eerste jaren daarna was er nog een explosieve toename van de soort (al 8 territoria in 2006), maar sinds 2009 is er plotseling weer een flinke afname. Nijlgans (2, 1): Twee paartjes Nijlgans werden in het gebied aangetroffen en één paartje daarvan is ook met jongen waargenomen. Deze soort werd voor 2002 slechts sporadisch als broedvogel in het gebied aangetroffen, vanaf dat jaar worden gemiddeld jaarlijks drie territoria vastgesteld. Er is de afgelopen jaren geen sprake meer van een duidelijke toename van broedende Nijlganzen. De aantallen lijken eerder vrij stabiel Bergeend (1, 1): Bergeenden zijn regelmatig in het gebied gezien, ook ruim voldoende voor een territorium. De vogels hebben echter mogelijk net ten westen van het betreffende gebied een broedpoging ondernomen. De vogels zijn meerdere malen, ook alleen, opvliegend gezien vanuit de hei. Van deze soort werd pas twee keer eerder een territorium vastgesteld. Eén keer in 1996 en in Bergeenden broeden in holen, voornamelijk van konijnen. Krakeend (1, 2): Er is dit jaar maar 1 territorium Krakeend vastgesteld. Daarmee is het aantal territoria de afgelopen jaren weer flink afgenomen, na de piek van 9 in Ook in de jaren voor 2007 lag het aantal broedende Krakeenden beduidend lager (gemiddeld 3 broedgevallen per jaar). Ook wintergast in het gebied. Wilde Eend (27, X): 27 territoria Wilde Eend werden vastgesteld in het gebied. Daarmee is dit natuurlijk de algemeenste broedvogel onder de eenden. De eerste Wilde Eend met jongen werd waargenomen op 26 april op het Starven. Zomertaling (1, 3): Een territorium Zomertaling werd dit jaar vastgesteld op het Starven. Het is voor het eerst sinds 2006 dat het aantal territoria zo laag is. Afgelopen jaar werden nog tenminste drie territoria genoteerd. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 11

12 Wintertaling (1, 2): Van de Wintertaling is dit seizoen slechts 1 territorium aangetroffen. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Ook wintergast in het gebied. Slobeend (2, 4): Met 2 territoria Slobeend doet deze soort het minder goed dan afgelopen jaar, toen nog 4 territoria vastgesteld konden worden. Ook dit jaar verbleven tot kort voor de datumgrens weer grote hoeveelheden (max 62) Slobeenden op het Beuven. Op 18 april nog 19 exemplaren, de datumgrens is 20 april. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Tafeleend (2, 4): Ook van de Tafeleend zijn dit jaar minder territoria vastgesteld. Werden er in 2010 nog vier territoria genoteerd, kwam het aantal in 2011 niet hoger uit dan twee. Ook wintergast in het gebied. Kuifeend (5, 5): Tenminste 4 territoria Kuifeend konden op het Starven vastgesteld worden. Ook op Beuven-zuid werd een territorium vastgesteld. Daarmee komt het totaal uit op 5, hetzelfde als in Eén van de weinige eendensoorten waarbij dus geen afname heeft plaatsgevonden. Ook wintergast in het gebied. Wespendief (0, 1): Wespendieven werden meerdere malen in het gebied gezien. Maar hebben niet in het onderzochte gebied gebroed. De vogels hebben hun nest elders gebouwd. Wespendief Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 12

13 Havik (1, 2): 1 paartje Havik is regelmatig vanaf de telpost gezien, ook meerdere malen baltsend. Later is er ook nog tenminste 1 jong gehoord. Aanvullend zijn er net buiten het gebied ook nog eens 4 paartjes waargenomen. Hoewel het aantal broedende Haviken in het betreffende gebied lager is dan afgelopen jaar, blijkt het dus juist een opmerkelijk goed jaar voor de soort te zijn. Dit is in lijn met de algemene trend in Nederland, waar de Havik de afgelopen jaren ook flink aan het toenemen is. Mogelijk ondervindt de Sperwer hier nadelige gevolgen van. Sperwer (1, 0): Dit jaar werd er sinds lange tijd weer een territorium Sperwer vastgesteld. Dit was voor het eerst sinds Het paar heeft 4 jongen grootgebracht. Sperwers lijken flinke concurrentie te ondervinden van de Havik. Ze broeden daardoor ook steeds vaker in de steden en dorpen. In bosgebieden prefereert de soort een biotoop met flink wat ondergroei van struiken. Buizerd (1, 1): 1 paar Buizerd werd aangetroffen in het gebied. Het lijkt zelfs om dezelfde vogel van vorig jaar te gaan, want deze vogel miste dezelfde handpennen als die van afgelopen jaar. Het paartje is wel verhuisd omdat het bos waar de vogels vorig jaar nog verbleven gekapt is. Torenvalk (1, 1): Torenvalken broeden ook op heidegebieden en zelfs bij rietland. Het ene territorium werd aan de noordkant van het Beuven gevonden. De Torenvalk is een incidentele broedvogel in het gebied, die niet jaarlijks aanwezig is. Boomvalk (1, 1): Ook dit jaar is weer 1 territorium Boomvalk vastgesteld. Het bevond zich in de buurt van het Beuven. In tegenstelling tot de Torenvalk, wordt er van deze soort wel jaarlijks een territorium vastgesteld. Zowel de Boomvalk als de Torenvalk maken regelmatig gebruik van oude Kraaiennesten om in te broeden. Eind juli en begin augustus werd enkele keren een familiegroepje van 6 exemplaren samen foeragerend boven het Beuven gezien. Het lijkt er dus op dat er succesvol is gebroed bij het Beuven, met het maximale aantal van vier jongen als resultaat. Meestal leggen Boomvalken slechts 3 eieren. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Waterral (5, 7): Broedt vaak in moerasgebieden met riet en drassige plekken. Alle territoria werden aan de rand van het Beuven opgemerkt. De aantallen liggen dit jaar echter wel opmerkelijk lager dan afgelopen jaar. Hoewel er diverse malen speciaal naar de soort gezocht is, is het aantal territoria toch op het bijzonder lage aantal van 5 blijven steken. Ook buiten de broedperiode zijn veel minder waarnemingen gedaan dan in voorgaande jaren. Het lijkt er dus op dat het een slecht jaar is voor de soort. Waterhoen (10, X): Een vrij heimelijke soort, die voornamelijk leeft in dichte oevervegetatie. Er konden 10 territoria worden vastgesteld in het gebied, hoofdzakelijk rondom het Beuven. Meerkoet (13, X): Meerkoeten houden van veel oeverbegroeiing, deze is aan de rand van het Beuven in geruime mate aanwezig. Er konden dan ook 13 territoria worden vastgesteld. Er is slechts 1 jong gezien van deze soort. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 13

14 Scholekster (1, 1): Een territorium werd vastgesteld in de buurt van het Beuven. Scholeksters maken als nest een klein kuiltje in de grond. De vogels zijn meerdere keren gezien en gehoord. Het is onbekend of er ook gebroed is. Kleine Plevier (0, 1): Er zijn dit jaar wel enkele waarnemingen van Kleine Plevieren in het gebied gedaan, maar er kon helaas geen territorium vastgesteld worden. Kievit (2, 1): Kieviten houden van open gebieden met een rijke bodemfauna. Het komvormige nest wordt gemaakt van gras, waardoor het vrijwel onzichtbaar is. Broedt soms ook aan de rand van plasjes (ook bij Marijkeven). Bij de plasjes tussen het Beuven en Starven werden tenminste 2 territoria ontdekt. Tureluur (0, 1): Dit jaar kon er geen territorium van Tureluur in het gebied vastgesteld worden. Er werd wel een baltsende vogel op het Marijkeven gezien en gehoord. Wordt tijdens de trek wel regelmatig in het gebied waargenomen. Staat op de Rode Lijst als gevoelig. Wulp (0, 1): Ook van de Wulp kon dit jaar geen territorium worden vastgesteld. Deze soort wordt sowieso maar sporadisch in het gebied aangetroffen (slechts 10 baltsende paartjes tussen 1988 en 2011). Bij het Marijkeven aangrenzend aan de westkant van het gebied, werd wel regelmatig een baltsend paartje waargenomen. Watersnip (1, 0): Voor de eerste datumgrens is twee keer een koppeltje Watersnippen gezien en gehoord. Op 30 mei werd een adulte Watersnip gezien op Beuven-Zuid. Dit is voldoende voor een territorium. Er werd pas twee keer eerder een territorium van deze soort in het gebied vastgesteld, in 2009 en Staat op de Nederlandse Rode Lijst als bedreigd. Zwartkopmeeuw (1, 2): Hoewel er dit jaar niet zo veel Kokmeeuwen broeden op het Beuven, werd er wel 1 territorium Zwartkopmeeuw vastgesteld op het eiland. Het betreft hier 2 adulte vogels. Verwacht werd dat de vogels dit jaar niet zouden terugkeren door het duidelijk lagere aantal broedende Kokmeeuwen, maar dit bleek dus onjuist. Binnen de datumgrenzen is ook nog een 2 e koppel gezien betreffende 1 adulte en 1 2 e zomer vogel, maar het is onbekend of deze vogels ook langer zijn blijven rondhangen. Kokmeeuw (~160, ~1600): Na de massale sterfte van jonge kokmeeuwen afgelopen jaar door het plotselinge vertrekken van de oudervogels, is de kolonie dit jaar vrijwel verdwenen. Nog slechts ca 160 nesten werden gevonden, voornamelijk op het eiland en Beuven-zuid. In voorgaande jaren lagen de nesten verspreid over het hele Beuven. Opmerkelijk genoeg zijn alle broedende Kokmeeuwen eind juni van dit jaar opnieuw vertrokken, waardoor ook nu alle broedsels verloren zijn gegaan. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 14

15 Kleine Mantelmeeuw (0, 0): Tussen de datumgrenzen zijn dit jaar diverse Kleine Mantelmeeuwen waargenomen, het gebied lijkt echter niet geschikt voor de soort om te gaan broeden, daar de vogels dit voornamelijk aan de kust doen. Moet wel gezegd worden dat de Kleine Mantelmeeuw de afgelopen jaren ook steeds vaker in het binnenland broedend wordt waargenomen. Zwarte Stern (0, 1): Er zijn dit jaar geen territoria Zwarte Stern vastgesteld in het gebied. Er is sowieso ook maar weinig broedgelegenheid voor de soort. De Zwarte Stern wordt gelukkig tijdens de trek (vooral in het voorjaar) nog wel geregeld op de plas waargenomen. Dit jaar werd een maximaal aantal van 38 exemplaren waargenomen op 30 april. Staat op de Rode Lijst als bedreigd. Holenduif (4, 3): Vooral bij agrarisch gebied, maar ook in bos. De Holenduif is afhankelijk van grote holen om in te broeden. Vier territoria werden verspreid over het gebied vastgesteld. Houtduif (6, X): In tegenstelling tot de Holenduif is de Houtduif dit jaar pas voor het eerst geteld. Het aantal vastgestelde territoria kwam uit op 6. Houtduiven kun je aantreffen in vrijwel alle biotopen; van tuinen en parken tot in bossen. Favoriet zijn echter kleinere landbouwgebieden aan de rand van bossen. De Houtduif is in het gebied ook een opmerkelijke doortrekker. Eind oktober vindt de massale trek van deze soort plaats, waarbij aantallen van in de tienduizenden geen uitzondering zijn. Een machtig schouwspel. Op 29 oktober 2010 werd een maximaal aantal van trekkers genoteerd (het record staat op Houtduiven op 02 november Koekoek (2, 3): Er konden dit jaar twee territoria Koekoek worden vastgesteld, 1 minder dan in Koekoeken worden vooral aangetroffen in relatief open gebieden met enkele uitkijkposten. Vanaf deze posten zoeken ze naar nesten van waardsoorten waaronder, Graspiepers, Heggenmussen, karekieten en kwikstaarten. Ook dit jaar is er weer geslaagd een nest van Graspiepers geparasiteerd. Het betreft zelfs een territorium op dezelfde locatie als afgelopen jaar. Staat op de Nederlandse Rode Lijst als kwetsbaar. Bosuil (0, 1): De oude vertrouwde Bosuil die al jaren in de buurt van het Starven verbleef is dit jaar, na de periode van vorst en sneeuw, helaas niet meer waargenomen. Mogelijk heeft de vogel door de winterse periode een tekort aan voedsel gekregen en is gaan zwerven. Nachtzwaluw (5, 4): Tenminste 5 territoria werden vastgesteld in het gebied. Hoewel afgelopen jaar niet het gehele gebied doorzocht was op Nachtzwaluwen en dit jaar wel, leverde dat maar 1 extra territorium op. De eerste Nachtzwaluw van dit jaar werd op 30 april al bijzonder vroeg gehoord. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Groene Specht (1, 2): Een territorium Groene Specht kon worden vastgesteld in de noordelijke bossen van het gebied. De vogels foerageren voornamelijk op open boomloze terreinen. Dit kunnen ook bredere, met gras begroeide, bospaden zijn. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 15

16 Zwarte Specht (1, 1): De vogels hebben een voorkeur voor oude bossen met veel dood hout. 1 territorium kon op ongeveer dezelfde locatie als afgelopen jaar worden vastgesteld. Er moet wel opgemerkt worden dat er dit jaar bijzonder weinig waarnemingen van Zwarte Specht in het gebied gedaan zijn. Dit geldt overigens ook voor de rest van de Strabrechtse Heide. Grote Bonte Specht (17, 9): Kan in alle soorten bos worden aangetroffen, maar heeft wel een voorkeur voor loof- en gemengde bossen. Zoals afgelopen jaar al gemeld, was er een vermoeden dat het aantal territoria mogelijk nog iets hoger zou kunnen liggen. Daarom dit jaar extra veel tijd in de inventarisatie van de Grote Bonte Specht gestoken. Dit bevestigde inderdaad de vermoedens en konden vorig jaar niet uitsluitende waarnemingen dit jaar wel bevestigd worden. Het aantal bleek zelfs fors hoger te zijn dan de 9 territoria van afgelopen jaar. Daardoor lijkt dit jaar ook een opmerkelijk goed jaar voor de soort te zijn. Er werden uiteindelijk ook op tenminste 4 plekken jongen waargenomen. Kleine Bonte Specht (1, 0): Aan de zuidoostkant van het Beuven werd dit jaar een territorium Kleine Bonte Specht vastgesteld. Dit is het eerste territorium sinds Kleine bonte spechten hebben een voorkeur voor loof- en gemengde bossen met zachte boomsoorten (berk, wilg, els en populier) en veel dood hout. De Kleine Bonte Specht is ook in het onderzochte gebied duidelijk veel minder algemeen dan zijn grotere broer. Boomleeuwerik (6, 4): Territoria over het algemeen aan de rand van bossen of bij open plekken in een bos, zo ook alle vastgestelde zangposten in het geïnventariseerde gebied. Met zes territoria doet de soort het iets beter dan in Het langjarig gemiddelde voor deze soort bedraagt 5 territoria. In topjaar 1998 werden zelfs 11 zangposten opgemerkt. Veldleeuwerik (4, 3): Wordt de laatste jaren vrijwel uitsluitend op heidegebieden aangetroffen, zo ook de vier territoria. Drie daarvan werden aan de westkant van het gebied vastgesteld en 1 tussen het Beuven en het Starven. Hoewel de soort het de laatste jaren in het land steeds slechter is gaan doen blijven de aantallen in het onderzochte gebied vrij stabiel. Staat op de Nederlandse Rode Lijst als gevoelig. Boompieper (31, 29): Alle territoria van Boompieper werden gevonden aan de rand van bossen of bij open plekken in het bos. De soort blijft het met 31 zangposten uitzonderlijk goed doen. Graspieper (7, 3): Dit jaar werden 7 territoria Graspieper vastgesteld. Graspiepers broeden vaak in gebieden met korte vegetatie met daarin liefst ook overjarige gras- of heidepollen. Het hogere aantal territoria van 2011 kan bij deze soort te maken hebben met de niet volledige inventarisatie in Eén legsel werd ook dit jaar weer geparasiteerd door een Koekoek. Het jong werd succesvol grootgebracht. Opmerkelijk genoeg betreft het dit jaar en afgelopen jaar een territorium op dezelfde locatie. Staat op de Nederlandse Rode Lijst als gevoelig. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 16

17 Witte Kwikstaart (1, 1): Een soort die meer thuishoort op het platteland, maar die een zeer uitgebreide habitatkeuze heeft. Ze kunnen zelfs op open plekken in bossen broeden. Op dezelfde locatie, ten zuidwesten van het Beuven werd afgelopen jaren ook al een paartje aangetroffen. Winterkoning (15, 13): Winterkoningen houden van struikgewas, ze worden dus meestal in de buurt daarvan gevonden, zo ook de 15 territoria. Een opvallende concentratie Winterkoningen werd aangetroffen aan de zuidoostkant van het Beuven, mogelijk door de zeer goede geschiktheid van het biotoop op die locatie. Roodborst (21, 39): Bijna de helft minder territoria dan afgelopen jaar (39). Mogelijk heeft de soort een klap gekregen door afgelopen strenge winter. Gezien het opmerkelijk lage aantal zijn er extra controle tellingen uitgevoerd, waardoor zeker kon worden vastgesteld dat het aantal daadwerkelijk zo laag was. Blauwborst (15, 8): Blauwborsten broeden het liefst in gevarieerde natte gebieden met open delen en loofboombegroeiing. Je treft ze dan ook vaak aan bij de overgang van riet naar bos. Vergeleken met de 8 territoria in 2010 zijn er dit jaar beduidend meer vastgesteld. Dit heeft bij de Blauwborst voornamelijk te maken met het niet compleet inventariseren van Beuven zuid in Dat is dit jaar wel gebeurd. Gekraagde Roodstaart (20, 10): Houdt van gemengde bossen met open plekken, bijvoorbeeld heide. Afgelopen jaar deed de Gekraagde Roodstaart het wat minder met slechts 10 territoria, maar dit seizoen is de soort met 20 territoria opvallend veel aanwezig. Ook in de rest van het land zijn de aantallen opmerkelijk hoog. Roodborsttapuit (18, 10): Broedt meestal in open gebied (heide), vaak in de buurt van een bos. De Roodborsttapuit was ook dit jaar weer goed vertegenwoordigd in het geïnventariseerde gebied. Vaak op de hei, maar wel in de buurt van een bos. Er werden in totaal 18 territoria vastgesteld. Merel (12, 10): Van de Merel werden dit jaar twee territoria meer vastgesteld dan afgelopen jaar. Merels worden voornamelijk aangetroffen in de buurt van plekken met gras. Zo ook in het onderzochte gebied. Grote Lijster (6, 5): Zes territoria van Grote Lijster werden opgemerkt, dit is 1 meer dan vorig jaar. Grote Lijsters broeden vaak in de buurt van open plekken met gras om te foerageren. In de meeste gevallen is dat hier ook zo. Zanglijster (5, 4): Ook van de Zanglijster werd 1 territorium meer vastgesteld dan in Zanglijsters hebben een voorkeur voor loofbos met flink wat ondergroei. Alle 5 de territoria werden dan ook in dit biotoop aangetroffen. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 17

18 Sprinkhaanzanger (3, 4): De sprinkhaanzanger broedt in natte ruigtevegetaties in open gebieden. Alle territoria werden aan de randen van het Beuven (zuid) vastgesteld. Er lijkt een afnemende trend bij de soort op te treden (zie grafiek pag 34). Rietzanger (1, 0): Voor het eerst sinds 2006 is er weer een territorium van Rietzanger vastgesteld. Hoewel een algemene soort in het westen van het land, blijft het hier een heuse zeldzaamheid. De vogel was al aanwezig vanaf 11 april, toen nog in het gezelschap van een 2 e zingend mannetje. Bosrietzanger (2, 4): Bosrietzangers tref je regelmatig aan bij natte ruigtevegetaties, vaak is er toch wel riet in de buurt. De 2 territoria werden in dit biotoop aan de zuidkant van het Beuven aangetroffen. Kleine Karekiet (34, 22): De Kleine Karekiet is een soort van het riet, en dat is in het gebied voldoende aanwezig aan de rand van het Beuven en Beuven-zuid. Vrijwel alle territoria werden rondom het Beuven aangetroffen. Ook bij de Kleine Karekiet geldt dat het aantal territoria dit jaar hoger ligt door de niet complete inventarisatie van deze soort in Grasmus (8, 2): De Grasmus heeft een voorkeur voor open terreinen met struiken. Aangezien dit biotoop weinig aanwezig is in het gebied werden er ook maar enkele territoria vastgesteld. Met 8 zangposten is dit overigens het beste jaar voor de soort. Het voorheen maximale aantal van 7 zangposten werd in 1996 gehaald. Het jaarlijks gemiddelde ligt op 4 territoria per jaar. Ook in de rest van Nederland deed de Grasmus het dit jaar uitzonderlijk goed. Tuinfluiter (4, X): Tuinfluiters worden meestal aangetroffen in gebieden met veel bomen en dichte hoge struiken, vaak aan de rand van open plekken. Van de Tuinfluiter konden slechts 4 territoria worden vastgesteld rondom het Beuven en Starven. Zwartkop (16, 13): Deze soort heeft net zoals de Tjiftjaf een voorkeur voor loof- of gemend bos met grote hoeveelheden ondergroei. Dit jaar werden 16 zangposten opgemerkt, tegen 13 in Hoewel er dus ook van de Zwartkop dit jaar meer territoria zijn vastgesteld, is het stijgingspercentage niets vergeleken bij dat van de Tjiftjaf, welke in 2011 maar liefst 9 territoria meer heeft dan in Fluiter (0, 7): Een schril contrast met 2010, toen nog zeven zangposten in het gebied konden worden vastgesteld. Dit jaar werd niet 1 zingende vogel ontdekt in het gebied. Voorheen was de Fluiter ook al geen algemene soort, met totaal slechts 5 territoria in de periode Het is dan ook wel gebleken dat 2010 een zeer goed jaar was voor de Fluiter. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 18

19 Tjiftjaf (25, 16): De Tjiftjaf heeft een voorkeur voor loof- of gemend bos met flink wat ondergroei. De vogels zaten ook vrij verspreid over het gebied in gedeeltes met veel loofhout. De eisen die Tjiftjaffen aan hun biotoop stellen liggen dicht bij die van Zwartkop. Dit jaar werd een flink hoger aantal territoria vastgesteld ten opzichte van 2010 (25 tegen 16). De oorzaak hiervan is onbekend. Fitis (62, 43): 62 territoria van Fitis zijn in het gebied gevonden. In tegenstelling tot Tjiftjaf, werden hier ook regelmatig meerdere zangposten vlak bij elkaar gevonden. Deze soort komt buiten loof- en gemengd bos ook vaak voor in naaldbos, dit blijkt ook uit het hogere aantal territoria. Ook bij de Fitis werden opmerkelijk meer territoria vastgesteld dan in 2010 (62 tegen 43). Goudhaan (14, 13): Een soort van naaldbos. De 14 territoria werden dan ook hoofdzakelijk in dit biotoop aangetroffen. Het aantal zangposten is vrijwel gelijk aan dat in Vuurgoudhaan (1, 0): Hoewel net ten noorden van het geïnventariseerde gebied, is de soort te bijzonder om niet mee te nemen. 1 mannetje werd meerdere malen zingend waargenomen. In 1998 werd voor het laatst een territorium van deze soort vastgesteld. Grauwe Vliegenvanger (2, 2): Grauwe Vliegenvangers hebben een voorkeur voor loof- en gemengd bos, vaak met ondergroei. Er zijn dit jaar twee territoria vastgesteld. Maar van deze onopvallende soort zouden best enkele territoria meer in het gebied aanwezig kunnen zijn. Staat op de Rode Lijst als gevoelig. Bonte Vliegenvanger (2, 0): De Bonte Vliegenvanger wordt hoofdzakelijk aangetroffen in loof- en gemengde bossen. 2 territoria werden in gemengde stukken bos vastgesteld aan de zuidoostkant van het gebied. Dat de Bonte Vliegenvanger geen algemene verschijning in het geïnventariseerde gebied is, blijkt wel uit het lage aantal vastgestelde territoria tussen 2002 en 2010, dat totaal slechts 3 betreft. Staartmees (5, 3): De staartmees kan in veel soorten biotopen worden aangetroffen. De aanwezigheid van een dichte begroeiing is wel een voorwaarde. Dit kan zijn in de vorm van jonge aanplant of struiken. Er werden twee territoria meer vastgesteld dan in Matkop (4, 2): Matkoppen broeden meestal in gebieden met veel dood hout en hebben net zoals Staartmezen, vaak een zeer groot territorium. Ook van de Matkop werden 2 territoria meer vastgesteld dan in Staat op de Rode Lijst als gevoelig. Kuifmees (12, 10): De Kuifmees heeft een voorkeur voor naaldbos (dennen) en in mindere mate gemengd bos. Alle territoria werden in gedeeltes met veel naaldbos (Grove Den) aangetroffen. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 19

20 Zwarte Mees (14, 8): De Zwarte Mees is ook een bewoner van naaldbossen, maar houdt meer van Sparren. Werden in 2010 de meeste territoria nog aangetroffen aan de oostkant van het gebied, bleek de soort dit jaar ook in de rest van het gebied goed vertegenwoordigd. Dit werd dan ook opgemerkt uit het aantal territoria ten opzichte van tegen 8. Koolmees (15, X): Nipt de algemeenste mees in het gebied, slechts één territorium meer dan Zwarte Mees. De Koolmees is een vogel van bossen, tuinen en parken, maar wordt in dennenbossen duidelijk beconcurreert door onder andere de Zwarte Mees. De Koolmees is dit jaar voor het eerst geïnventariseerd. Pimpelmees (9, X): Vrijwel hetzelfde biotoop als de Koolmees, maar in het gebied toch duidelijk minder aanwezig. Dit is overeenkomstig met het landelijk beeld van de soort. Ook de Pimpelmees is dit jaar voor het eerst geteld. Boomklever (0, 2): Van de Boomklever konden dit jaar geen territoria in het gebied worden vastgesteld. Sterker nog er is het gehele seizoen niet eens een waarneming van de soort gedaan. Boomkruiper (17, 15): Boomkruipers zijn overal te vinden waar bomen zijn. De soort stelt maar weinig eisen aan zijn leefomgeving. Er werden 17 territoria vastgesteld. Wielewaal (0, 1): Van de Wielewaal konden dit jaar geen territoria worden vastgesteld. Het bos waar afgelopen jaar nog een territorium werd vastgesteld, is eind 2010 gekapt. Er zijn wel enkele waarnemingen van vogels die kort aanwezig waren in het gebied, maar ook in mindere mate ten opzichte van het afgelopen jaar. Staat op de Rode Lijst als kwetsbaar. Gaai (6, 3): Gaaien hebben een voorkeur voor loof- of gemengd bos. Alle zes de territoria werden in gemengd bos aangetroffen. Het hogere aantal territoria ten opzichte van de 3 in 2010 is vooral te danken aan het feit dat er meer specifieke aandacht aan deze soort besteed is. Zwarte Kraai (4, X): Dit jaar voor het eerst geteld en dat leverde 4 territoria op. Zwarte Kraaien kun je in allerlei biotopen aantreffen. Ze maken een nest in bomen. De zwarte kraai is lastig te inventariseren doordat er ook vaak niet-territoriale vogels aanwezig zijn. Er is tenminste 1 vogel met 3 jongen waargenomen. Spreeuw (0, 1): Van de Spreeuw kon dit jaar geen territorium worden vastgesteld. Deze niet alledaagse bossoort werd afgelopen jaar wel 1 keer aangetroffen. De soort gebruikt het Beuven in de zomer wel als slaapplaats, dit jaar maximaal ca 1000 exemplaren. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 20

21 Vink (104, 103): De Vink doet het in alle biotopen goed en met tenminste 104 zingende mannetjes is deze soort ook dit jaar weer de algemeenste (niet kolonie) broedvogel. Groenling (1, 1): Dat de Groenling geen heide- en bossoort is (meer van cultuurlandschap) blijkt wel uit het ene territorium dat gevonden werd in het hele gebied, op dezelfde plek als in Kneu (3, 3): Kneu s komen hoofdzakelijk voor bij open gebieden met veel ruige begroeiing, struikgewas en allerlei planten. Alle territoria in het gebied werden aan de rand van bossen aangetroffen. Het biotoop in het geïnventariseerde gebied is minder geschikt voor deze soort, wat mogelijk het lage aantal territoria kan verklaren. Van 1 paartje zijn ook twee jongen gezien. Staat op de Rode Lijst als gevoelig. Appelvink (0, 1): De Appelvink is dit jaar helaas niet aangetroffen in het gebied. Het moet opgemerkt worden dat deze soort heel makkelijk gemist kan worden. Kruisbek (3, 1): Er werden dit jaar maar liefst 3 territoria van Kruisbek vastgesteld. Wat een zeer goed jaar voor de soort betekend. Twee van deze territoria zijn bekende locaties (Starven en Keiven), het derde is nieuw in het zuidoosten van het gebied. Geelgors (6, 6): Soort die in het gebied voorkomt op de heide, maar komt ook voor op akkers, weilanden, etc. Ze broeden vaak aan de rand van bossen. Alle 6 de territoria werden aan bosranden aangetroffen. Rietgors (17, 13): Een echte soort van het riet. Alle Rietgorzen werden rond het Beuven of Beuven Zuid gezien en/of gehoord. De vogels zaten verspreid over de rietkragen aan de rand van de plas. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving broedvogels 21

22 Aantalsontwikkelingen territoria Hieronder enkele grafieken met de aantallen territoria van vogelsoorten tussen 2002 en In 2009 zijn de meeste soorten niet meer geteld, dus hiervan ontbreken hoofdzakelijk de gegevens, waar mogelijk zijn deze aangevuld. Van veel andere soorten ontbreken ook de gegevens van 2007 en 2008, deze konden dan ook niet opgenomen worden. Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

23 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

24 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

25 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

26 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

27 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

28 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

29 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

30 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

31 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

32 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

33 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

34 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

35 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

36 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

37 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

38 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

39 Vogels van het Beuven 2011 Aantalsontwikkelingen territoria

40 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven Soort Hoogste aantal 2010/ / /2009 Aalscholver Grote Zilverreiger Blauwe Reiger Knobbelzwaan Kleine Zwaan Wilde Zwaan Toendrarietgans Taigarietgans Kolgans Kleine Rietgans Grauwe Gans Canadese Gans Brandgans Nijlgans Bergeend Krakeend Wintertaling Slobeend Tafeleend Kuifeend Pijlstaart Brilduiker Grote Zaagbek Middelste Zaagbek 3 (vr) 0 0 Nonnetje 3 (vr) 3 (2v + 1m) 0 Krooneend 0 4 (2v + 2m) 0 Topper (onv. Man) Hybride Kuifeend x Tafeleend 1 (man) 0 1 (man) Hybride Witoogeend x Tafeleend 1 (vrouw) 0 0 Hybride Witoogeend x Kuifeend 1 (man) 0 0 Kraanvogel Stormmeeuw Kokmeeuw Kluut Scholekster Spreeuw Rode naam = (Vrij) zeldzame soort in de regio. Vogels van het Beuven 2011 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven 40

41 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Vogels van het Beuven 2011 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven 41

42 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Vogels van het Beuven 2011 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven 42

43 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Vogels van het Beuven 2011 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven 43

44 Rood=2010/2011 Blauw=2009/2010 Vogels van het Beuven 2011 Slaapplaatsaantallen winter 2010/2011 Beuven 44

45 Beschrijving bijzondere niet broedvogels Zwarte Ooievaar (zomergast): Een soort die jaarlijks tijdens de trek op de Strabrechtse Heide verschijnt, vooral in het najaar (eind juli tot begin september). De vogels lijken vooral in het Grafven geïnteresseerd te zijn. De afwezigheid van water op deze plas heeft meestal als resultaat dat er maar weinig Zwarte Ooievaars in het gebied blijven rondhangen. De aantallen in bovenstaande grafiek zijn inclusief het Grafven. Ook enkele plasjes bij het Beuven worden vaak bezocht. Dit jaar werden tenminste 16 (15) vogels die over het gebied trokken genoteerd. Op 10 juli was 1 vogel (>juv) ter plaatse, op 25 juli 3, 2 augustus 1 vogel, van 20 t/m 26 augustus 2 vogels en 1 invallende Zwarte Ooievaar op 11 september. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 45

46 Grote Zilverreiger (wintergast): Een soort die de afgelopen jaren als wintergast erg is toegenomen. Zo ook op het Beuven, waar sinds enkele jaren een slaapplaats van deze soort aanwezig is. Hoewel het hele winterseizoen om onverklaarbare redenen de aantallen op de slaapplaats de helft lager waren dan 2008/2009 en 2009/2010, werd tijdens de voorjaarstrek in maart toch een piek van 30 vogels gehaald. Het maximum was in zowel het seizoen 2008/2009 als 2009/ vogels. Op 10 augustus 2011 waren er al tenminste 10 vogels aanwezig, dit is een hoog aantal voor deze tijd van het jaar. Een week later sliepen er al 16 vogels op het Beuven en op 4 september al 26 vogels. Lepelaar (dwaalgast): Na de broedpoging in 2009 en de korte aanwezigheid van 2 Lepelaars in 2010, is de soort in 2011 pas na de broedperiode waargenomen op het Beuven. Lepelaar Namelijk 1 exemplaar (ad) van 2 augustus t/m 2 september (op 28 augustus was heel kort een 2 e vogel (kj2) aanwezig). Het lijkt er dus op dat de broedpoging een enkel incident was, en de soort weer terug vervalt in zijn eerdere status van dwaalgast, maar wel in mindere mate dan voorheen, daar de soort de afgelopen jaren opmerkelijk vaker in de regio wordt waargenomen. Wilde Zwaan (wintergast): Enkele jaren terug nog de meest algemene zwaan in de winter, maar is deze positie kwijt door de enorme toename van de Kleine Zwaan. In tegenstelling tot de winter van 2009/2010 (toen max 11) verbleven afgelopen winter juist uitzonderlijk veel Wilde Zwanen op het Beuven, met een max van 34 vogels. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 46

47 Kleine Zwaan (wintergast): Kleine Zwanen nemen de laatste jaren hand over hand toe in ons land, zo ook op het Beuven. De plas wordt in de winter jaarlijks als slaapplaats gebruikt. Met in het seizoen 2010/2011 een maximum van 77 exemplaren op 10 februari, dit is tevens een record. Het Beuven wordt hoofdzakelijk als slaapplaats gebruikt. Toendrarietgans (wintergast): Algemene wintergast, die het Beuven als slaapplaats gebruikt, vaak samen met Kolganzen. Ondanks de lange periode van vorst en sneeuw zijn de aantallen dit jaar weer normaal. Sterker nog een flink aantal ganzen is gedurende de winterse periode op de plas gebleven. Hierdoor bleef het ven gedeeltelijk open waardoor ook andere soorten als Grote Zaagbek de plas konden blijven gebruiken om te overnachten. Deze winter verbleven maximaal 900 Toendrarietganzen op de slaapplaats. Taigarietgans (dwaalgast): Incidentele wintergast, waar met de betrekking tot determinatie de afgelopen jaren veel discussie over is. De soort kwam de laatste jaren niet meer in grote aantallen voor in de regio, tot dit jaar. Toen regelmatig groepen van enkele tientallen gemeld werden. Op 9 januari werd een groep van tenminste 33 exemplaren waargenomen op het Beuven. De groep verbleef tussen de Kol- en Toendrarietganzen op de plas, maar hield zich wel vrij afzijdig. Kolgans (wintergast): Algemene wintergast, die het Beuven als slaapplaats gebruikt, vaak samen met Toendrarietganzen. De aantallen komen regelmatig boven de duizend uit, dit jaar maximaal De hoogste aantallen Kolen Toendrarietganzen verblijven meestal op de slaapplaats in januari en februari. Smient (wintergast): Wintergast in zeer klein aantal. Meestal slechts enkele exemplaren, vaak ook maar voor korte duur ter plaatse op het Beuven. Het hoogste aantal voor afgelopen winter betrof slechts 6 exemplaren. Pijlstaart (trekvogel): Wintergast met jaarlijkse maxima op de plas tot ca 25 exemplaren. Het maximale aantal op het Beuven is dit jaar erg aan de lage kant gebleven, met slechts 3 exemplaren. Pijlstaarten verblijven meestal maar kort op het Beuven voornamelijk tijdens de voorjaarstrek. Brilduiker (wintergast): Wintergast in ons land en de regio, soms zelfs tot rond de dertig exemplaren op het Beuven. Afgelopen winter werd een record maximum bereikt van 33 exemplaren op 27 februari. Grote Zaagbek (wintergast): Een vrij talrijke wintergast op het Beuven, maar omdat de soort vrijwel niet op de plas foerageert, wordt het Beuven voornamelijk als slaapplaats gebruikt. De hoge aantallen worden dan overdag ook vrijwel niet aangetroffen. Het hoogste aantal op de slaapplaats kwam dit jaar uit op 43 vogels. Dit is een evenaring van het record uit begin Opmerkelijk genoeg verbleven van 19 juli tot 20 augustus tenminste 2 vrouwkleed Grote Zaagbekken op het Beuven, 1 hiervan betrof zeker een juveniele vogel. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 47

48 Middelste Zaagbek (dwaalgast): Zeldzame eend in het binnenland, wordt hoofdzakelijk bij de kust aangetroffen. Dit jaar werd de soort twee maal gezien op het Beuven. Op 22 november 2010 werd 1 overnachtende vogel aangetroffen en op 31 maart vielen 3 vrouwtjes in op de plas. Middelste Zaagbekken verblijven meestal maar voor korte tijd (~1 dag) in het gebied. Nonnetje (wintergast): Een zeldzame eendensoort in het binnenland en onze regio in het bijzonder, zeker de laatste jaren. Deze winter was echter een uitzonderlijk goed jaar. Diverse keren werden Nonnetjes op de plas waargenomen, namelijk een groep van 3 vrouwtjes die van 15 tot 22 januari op de plas verbleven, 1 vrouw op 10 februari en 1 man op 14 februari. Kraanvogel (trekvogel): Overnacht vrijwel jaarlijks op de Strabrechtse Heide, soms ook in het onderzochte gebied. Op 10 oktober 2010 sliepen 11 Kraanvogels op het Beuven. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 48

49 Visarend (zomergast): Vrijwel jaarlijks duiken er in de zomer (juli tot september) Visarenden op bij het Beuven. De vogels blijven regelmatig langere tijd bij de plas aanwezig. Dit voorjaar werden opmerkelijk weinig trekkers waargenomen. In het najaar (met een piek rond eind augustus begin september) werden wel opmerkelijke aantallen Visarenden vastgesteld.zo werden op 3 september zelfs 5 trekkende Visarenden gezien.tussen 15 september 2010 en 15 september 2011 werden totaal 39 trekkers genoteerd, waarvan maarliefst 11 tussen 1 en 5 september. Op 6 juli werd een vroege najaarstrekker opgemerkt. Deze vogel was ook kort ter plaatse op het Beuven. Daarna zijn in augustus nog verschillende exemplaren ter plaatse geweest, maar helaas nooit langer dan enkele uren. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 49

50 Rode Wouw (trekvogel): Wordt jaarlijks op trek waargenomen in het gebied, meestal vaker dan zijn soortgenoot de Zwarte Wouw. Soms overnacht de soort hier ook. Dit jaar zijn in het gebied geen zekere overnachtende gevallen vastgesteld. Met de trekkende Rode Wouwen tussen september 2010 en september 2011 ging het erg goed met 26 exemplaren (12 in seizoen 2009/2010), ruim het dubbele dus van het vorige seizoen. Rode Wouwen blijven vrijwel nooit voor langere tijd aanwezig in het gebied. Zwarte Wouw (trekvogel): Wordt jaarlijks op trek waargenomen in het gebied. Soms overnacht de soort hier ook. In dit jaar betreft het zeker 2 overnachtende vogels op 23 april. De soort wordt vrijwel uitsluitend in het voorjaar waargenomen. Het aantal trekkers over het gebied tussen september 2010 en september 2011 was bijzonder hoog en kwam uit op tenminste 22 vogels (7 in seizoen 2009/2010), waarvan alleen al 9 exemplaren op 8 mei 2011, het hoogste jaar- en dagaantal ooit. Op 13 augustus werd ook nog een najaarstrekker gezien. Net zoals de Rode Wouw, blijft de Zwarte Wouw vrijwel nooit lang rondhangen in het gebied. Slangenarend (dwaalgast): Dit jaar werden maar liefst twee Slangenarenden in het gebied waargenomen. 1 exemplaar op 22 april en 1 op 29 en 30 juli. Beide vogels hebben tenminste enige tijd (enkele uren) rondgehangen in het gebied en de rest van de heide. De tweede vogel heeft zelfs overnacht op de Strabrechtse Heide. Deze vogel is uiteindelijk gezien van ca 15:00 op 29 juli tot ca 11:00 op 30 juli. Ondanks dat we de vogel ook iets hebben zien eten, is er waarschijnlijk te weinig voedsel in de vorm van reptielen en slangen te vinden in het gebied. Hierdoor is het onwaarschijnlijk dat de soort hier voor langere tijd rond kan blijven hangen. Bruine Kiekendief (zomergast): Vrijwel jaarlijks jagen er voor langere tijd Bruine Kiekendieven in het gebied. Vooral tijdens de najaarstrek in augustus en september. Ook dit jaar zijn er weer diverse exemplaren gezien. Het gebied wordt ook regelmatig als slaapplaats gebruikt door de soort (max 3 exemplaren tegelijkertijd). Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 50

51 Blauwe Kiekendief (wintergast): Wordt vrijwel jaarlijks in de winter en tijdens de trekperiodes in het gebied aangetroffen. Afgelopen winter werden er overigens maar weinig waarnemingen gedaan mogelijk door de strenge vorstperiode. Er werden ook slechts 14 trekkers genoteerd, hetzelfde aantal als het vorige seizoen. Wel is er op 2 januari voor het eerst een overnachtend exemplaar bij het Beuven waargenomen. Grauwe Kiekendief (trekvogel): Zeldzame soort die niet jaarlijks uitsluitend tijdens de trek in het gebied wordt waargenomen. Dit jaar betreft het een opmerkelijk hoog aantal van tenminste 9 exemplaren, waarvan enkele vogels mogelijk overnacht hebben op de Strabrechtse Heide en 1 exemplaar zeker overnacht heeft in het gebied. Ruigpootbuizerd (dwaalgast): Afgelopen najaar vond er een invasie plaats van Ruigpootbuizerds. De soort wordt normaliter maar zelden in de omgeving gezien. Maar ook bij het Beuven werd de landelijke invasie opgemerkt. Hoofdzakelijk betreft het hier doortrekkers maar een enkeling kan mogelijk ook iets langer in het gebied hebben rondgehangen. Er werden o.a. vogels waargenomen op 17 okt (2 exx!), 29 okt, 03 dec en 18 dec (waarschijnlijk overnacht). Op 19 maart was een Ruigpootbuizerd zelfs enige tijd ter plaatse. Roodpootvalk (dwaalgast): Roodpootvalken duiken meestal in ons land op in het voorjaar na een periode van flinke oostenwind, zo ook in onze regio en het betreffende gebied (vaak overnachtend). Soms gaat het om een enkel exemplaar, maar er kunnen er ook flink wat meer gezien worden, voornamelijk in de periode eind april tot en met begin mei. Dit jaar werd er op 1 mei een vrouwtje Roodpootvalk waargenomen in het gebied. De vogel was hooguit een half uur ter plaatse. Slechtvalk (trekvogel): Hoewel het gebied niet geschikt is voor de soort om te broeden, werden er toch baltsende vogels gezien. Vermoedelijk ging het hier om een paartje dat gebroed heeft op de televisietoren van Mierlo (ca 5 kilometer verderop). Verder wordt de soort hoofdzakelijk op trek in het gebied waargenomen. Tussen 15 sept 2010 en 15 sept exemplaren. Morinelplevier (dwaalgast): Zeldzame steltloper voor de regio. Soms wel invasieachtige jaren in het gebied, zoals 2006 (8 exx) en 2008 (4 exx), maar afwezig in Het betreft hier meestal vogels die op trek worden waargenomen. Afgelopen najaar werd op 23 september een overnachtende vogel op het Beuven gezien, die rond half acht s ochtends weer vertrok. Dit jaar werd op 1 september een trekkend exemplaar opgemerkt. Bontbekplevier (zomergast): Deze steltloper kan jaarlijks tijdens de najaarstrek enige tijd pleisterend in het gebied worden aangetroffen. Soms kunnen deze aantallen flink oplopen, maar meestal betreft het slechts enkele exemplaren. In 2011 maximaal 12 exemplaren op 10 september. Kleine Strandloper (trekvogel): Ook een vrij zeldzame steltloper voor onze regio. Eind september 2010 werd nog een exemplaar enkele dagen gezien bij het Beuven. Tot dusver zijn er in 2011 geen waarnemingen van deze soort gedaan. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 51

52 Bonte Strandloper (zomergast): Een vrij algemene steltloper die vooral in het najaar (juli-oktober), enige tijd pleisterend kan worden aangetroffen op het Beuven of Starven. Eind september 2010 nog 4 exemplaren op het Beuven, in 2011 slechts maximaal 2 exemplaren. Krombekstrandloper (trekvogel): Een niet algemene steltloper voor onze regio, die de laatste jaren tijdens de trek met enige regelmaat opduikt. Op 25 september 2010 werd nog 1 vogel op het Beuven waargenomen, maar helaas zijn er geen waarnemingen in 2011 gedaan. Kemphaan (trekvogel): Minder algemene steltloper op trek, meestal slechts enkele exemplaren, ook vaak maar kort ter plaatse. Dit jaar werd een redelijk grote groep van 7 exemplaren waargenomen bij het Beuven op 24 augustus. Bokje (wintergast): Jaarlijkse wintergast die voornamelijk in de rietkragen aan de rand van het Beuven en Beuven-Zuid verblijft. Ook dit jaar zijn er weer enkele exemplaren waargenomen. Door de heimelijke leefwijze van de soort is het vrijwel onmogelijk om exacte aantallen vast te stellen. Bosruiter (zomergast): Een algemene steltloper op doortrek in het najaar (juli-september) in het gebied. De vogels blijven vaak langere tijd rondhangen, groepjes tot 10 exemplaren zijn geen uitzondering. Er werden dit jaar tijdens de voorjaarstrek opmerkelijke aantallen Bosruiters opgemerkt. Waaronder grote groepen van maximaal 35 exemplaren. Dit is een zeer hoog aantal voor de regio. Deze bijzonder hoge aantallen werden ook in de rest van Nederland opgemerkt. Ook elders op de Strabrechtse Heide verbleven hoge aantallen Bosruiters, waaronder 50 exemplaren op het s Heerenven. Oeverloper (zomergast): Een algemene steltloper op doortrek in het najaar (juli-september) in het gebied. De vogels blijven soms voor langere tijd rondhangen. Meestal betreft het hier slechts enkele exemplaren, zelden in hogere aantallen. Dit jaar maximaal 4 exemplaren. Witgat (zomergast): Een algemene steltloper op doortrek in het najaar (juli-september) in het gebied. De soort wordt met enige regelmaat gezien, maar zeer zelden in grotere aantallen. Dit jaar maximaal 4 exemplaren. Groenpootruiter (zomergast): Een algemene steltloper op doortrek in het najaar (juli-september) in het gebied. De vogels blijven vaak langere tijd rondhangen, groepjes van ruim 10 exx zijn geen uitzondering. Er werden dit jaar o.a. groepjes van 11 exemplaren waargenomen. Zwarte Ruiter (zomergast): Een iets minder algemene soort als Groenpootruiter, maar desalniettemin toch vrij regelmatig en talrijk aanwezig tijdens de doortrek. Dit jaar werd onder andere een groepje van 2 vogels waargenomen op het Beuven. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 52

53 Zwartkopmeeuw (trekvogel): Ook dit jaar nog broedvogel in het gebied, maar door het bijna geheel verdwijnen van de Kokmeeuwenkolonie vermoedelijk voor het laatst. Het totale aantal doortrekkers dit voorjaar kwam uit op slechts 17 Zwartkopmeeuwen tegen 43 in het voorjaar van Zie ook broedvogels. Dwergmeeuw (trekvogel): Soort die (vrijwel) jaarlijks alleen tijdens de trek in het gebied wordt opgemerkt. Het gaat hier meestal maar om enkele exemplaren die soms ook langere tijd (enkele dagen) aanwezig zijn. Dit jaar werden uitzonderlijke aantallen vastgesteld in het gebied met een maximum van 60 vogels op het Starven op 19 april. Draaihals (trekvogel): Soort die (vrijwel) jaarlijks alleen tijdens de trek in het gebied wordt opgemerkt. Het gaat hier meestal maar om enkele exemplaren die soms ook langere tijd (enkele dagen) aanwezig zijn. Dit jaar werd i.i.g. 1 exemplaar aangetroffen bij het Beuven op 30 april, 1 vogel van 15 t/m 20 augustus, 1 vogel van 2 t/m 7 september en bij Beuven-zuid 1 vogel op 10 september. Met al deze waarnemingen is het een uitzonderlijk goed jaar voor de soort in het gebied. Duinpieper (trekvogel): Vrij zeldzame doortrekker, waarbij jaarlijks vooral tussen half augustus en half september met enige regelmaat exemplaren worden waargenomen. Slechts zelden ter plaatse. Dit jaar verbleven twee vogels enige tijd aan de westkant van het Beuven op 19 augustus en hebben er totaal 9 vogels over het gebied getrokken. Waterpieper (wintergast): Waterpiepers verblijven hoofdzakelijk in de winter in het gebied, tenminste als het niet te koud is. De soort wordt vaak in de grootste aantallen gezien tijdens de trek (okt-nov en feb-mei). Met enige regelmaat gebruiken Waterpiepers het Beuven ook als slaapplaats en verblijven dan vaak voor enkele dagen in het gebied. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 53

54 Noordse Kwikstaart (trekvogel): Noordse Kwikstaarten worden vooral tijdens de voorjaarstrek (eind april - begin mei) in het gebied gezien, ze kunnen dan ook voor enkele dagen blijven rondhangen. De aantallen kunnen oplopen tot in de tientallen, maar meestal betreft het slechts enkele exemplaren. Dit jaar betrof het tenminste 4 doortrekkers, maar de aantallen liggen waarschijnlijk veel hoger doordat de soort in de vlucht lastig te onderscheiden is van de gewone Gele Kwikstaart. Paap (trekvogel): Paapjes worden net als Tapuiten voornamelijk tijdens de trek in het gebied waargenomen. Verschillende vogels van deze soort blijven dan enkele dagen rondhangen, om vervolgens hun weg naar de broedgebieden weer te hervatten. Op 1 mei werd een maximaal aantal van 9 exemplaren bij elkaar gezien. Tapuit (trekvogel): Ook de Tapuit wordt uitsluitend gedurende de trek in het gebied waargenomen, al lijkt de soort dan wel iets algemener als het Paapje. Tapuiten blijven meestal slechts enkele dagen rondhangen. Er werden maximaal 5 vogels bij elkaar gezien. De groep van 3-5 vogels heeft dit jaar bijzonder lang in het gebied rond gehangen. Witkopstaartmees (wintergast): Een niet algemene wintergast met invasieachtig voorkomen. Afgelopen winter was er een invasie in ons land, waarbij de soort ook de Strabrechtse Heide aan deed. Vrijwel de gehele periode (begin november tot begin februari) werden tenminste twee Witkopstaartmezen in een grote gemengde groep mezen en goudhaantjes bij het Starven waargenomen. Waarschijnlijk ging het hier telkens om dezelfde exemplaren. Buidelmees (trekvogel): Een zeldzame doortrekker in onze regio, die soms voor enige tijd aanwezig is bij het Beuven. Op 6 april werd 1 vogel en op 17 april werden 2 vogels waargenomen. Buidelmezen blijven meestal niet langer dan een dag aanwezig in het gebied. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 54

55 Baardman (wintergast): Een regelmatige wintergast in het gebied (abusievelijk niet vermeld in 2010). Van 13 oktober tot tenminste 8 november 2010 hebben diverse Baardmannetjes bij het Beuven verbleven Een maximum van 12 exemplaren werd op 29 oktober waargenomen. Mogelijk zijn de vogels na begin november vertrokken door de langdurige winterse periode. Rietzanger (trekvogel): Voorheen trekvogel. Zie broedvogels pagina 18. Raaf (dwaalgast) Op 27 en 29 maart werden 2 baltsende Raven gezien boven het Beuven. De Raaf is een echte zeldzaamheid in onze regio. Beide vogels zijn tenminste tot en met 19 april op de Strabrechtse Heide aanwezig geweest. Klapekster (wintergast): De Strabrechtse Heide is een zeer goed gebied voor overwinterende Klapeksters, waarbij aantallen boven de vijf geen uitzondering zijn (afgelopen winter ook weer tenminste 7 exx). Rond het Beuven verblijven vrijwel elke winter meerdere Klapeksters, meestal betreft het hier twee tot drie exemplaren (1 aan de westkant, 1 aan de oostkant en 1 aan de zuidkant). Slechts 1 van deze territoria werd deze winter bezet, namelijk dat bij het Starven (oostkant). Hoewel er dus wel 7 vogels op de Strabrechtse Heide verbleven, werden de andere twee bekende territoria in het gebied niet bezet en verbleven de vogels elders. De jaarlijkse vroege Klapekster is dit jaar voor het eerst sinds 2004 niet waargenomen. Barmsijs-spec (wintergast): Afgelopen winter werden er regelmatig Barmsijzen in het gebied waargenomen. De grootste groep betrof 10 exemplaren. De Barmsijs is een echte invasiesoort, waarbij de aanwezige aantallen per jaar sterk kunnen fluctueren. Het grootste gedeelte van de barmsijzen betrof afgelopen winter vermoedelijk Kleine Barmsijzen, maar dit is niet met zekerheid vastgesteld. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 55

56 Zomergast: soort die jaarlijks in de zomer langere tijd in het gebied aanwezig is. Wintergast: idem maar dan in de winter. Trekvogel: soort die jaarlijks voornamelijk gedurende de trek en maar kort wordt waargenomen. Dwaalgast: soort die zelden in het gebied wordt waargenomen. Aanvullende bijzondere niet broedvogels: Eend Hybriden (wintergast): De volgende eend hybriden werden afgelopen winter aangetroffen op het Beuven; Kuifeend x Tafeleend (m), Kuifeend x Witoogeend (m) en Tafeleend x Witoogeend (vr). Vooral de eerste is een hybride die de laatste jaren steeds vaker opgemerkt wordt. De andere twee zijn voor het eerst waargenomen op het Beuven. Het fraaie mannetje Kuifeend x Witoogeend is zeer waarschijnlijk hetzelfde exemplaar dat vorig jaar ook al in de regio (Zuid-Willemsvaart, maar niet op het Beuven) werd waargenomen. Exoten/Escapes: Van 31 augustus tot en met 13 september verbleef een Heilige Ibis op het Beuven. Deze exoot wordt maar zelden in het gebied waargenomen. De laatste waarneming betreft een groep van 7 vogels op 11 april Er is ook af en toe een Zwarte Zwaan waargenomen, afgelopen winter zelfs een enkel keer twee. Deze soort broedde tot enkele jaren terug (2009) nog op de plas. Indische Ganzen zijn ook enkele keren waargenomen op het Beuven, twee exemplaren gebruiken de plas met enige regelmaat om op te slapen. Tussen 28 augustus en 10 september is ook regelmatig een Dwerggans gezien tussen de Canadese Ganzen op de plas, maar gezien de tijd van het jaar lijkt het geen wild exemplaar te betreffen. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving bijzondere niet broedvogels 56

57 Beschrijving algemene niet broedvogels Krakeend (wintergast): Naast broedvogel natuurlijk ook wintergast in het gebied, met dit jaar een maximum van 61 exemplaren, wat redelijk aan de lage kant is. Krakeenden kunnen gedurende de hele winterperiode op het Beuven worden waargenomen. Wintertaling (wintergast): Ook de winterse aantallen van de deze soort bleven afgelopen seizoen, met maximaal slechts 17 exemplaren, aan de lage kant. De Wintertaling is vaak niet de gehele winter aanwezig op de plas. Tafeleend (wintergast): Afgelopen winter een van de algemeenste eendensoorten op het Beuven, er werden dan ook maximaal 127 exemplaren geteld. Kan de gehele winter in grotere aantallen worden aangetroffen. Ook broedvogel in het gebied. Kuifeend (wintergast): Van de Kuifeend werden afgelopen winter maximaal 120 vogels geteld. Voor alle eendensoorten geldt dat de aantallen tijdens de (voorjaars) trek het hoogst liggen en de eenden de gehele winter op het Beuven kunnen worden aangetroffen. Tevens broedvogel in het gebied. Stormmeeuw (trekvogel): Een zeldzamere meeuw in het gebied, wordt hoofdzakelijk op trek waargenomen (zelden in grote aantallen). Soms overnacht een enkel exemplaar op het Beuven (afgelopen winter slechts 1 exemplaar). Zilvermeeuw (trekvogel): Ook een zeldzamere meeuw in het gebied, wordt hoofdzakelijk op trek waargenomen (zelden in grote aantallen). Soms ook kort ter plaatse op het Beuven. Houtduif (trekvogel): Zoals eerder al vermeld bij de broedvogelbeschrijving, is de Houtduif ook massale doortrekker in het gebied. Eind oktober vindt de massale trek van deze soort plaats waarbij vrijwel alle Scandinavische Houtduiven via een smalle trekbaan van enkele honderden kilometers breed naar het zuiden trekken. Het betreffende gebied ligt, afhankelijk van de wind, goed in deze trekbaan waarbij aantallen van in de tienduizenden Houtduiven per dag, over kunnen komen trekken. Een machtig schouwspel. Op 29 oktober 2010 werd een maximaal aantal van trekkers genoteerd (het record staat op Houtduiven op 02 november Zie ook broedvogels. Gierzwaluw (trekvogel): Vrijwel uitsluitend tijdens de trek waar te nemen in het gebied. Dan vaak ook in grotere aantallen (soms enkele honderden) foeragerend boven het Beuven. Een erg late Gierzwaluw werd op 3 oktober 2010 in het gebied waargenomen. Oeverzwaluw (trekvogel): Vrijwel uitsluitend tijdens de trek waar te nemen in het gebied. Dan vaak ook in grotere aantallen (enkele tientallen) foeragerend boven het Beuven. Gebruikt tijdens de trek het Beuven ook soms als slaapplaats. Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving algemene niet broedvogels 57

58 Boerenzwaluw (trekvogel): Vrijwel uitsluitend tijdens de trek waar te nemen in het gebied. Dan vaak ook in grotere aantallen (enkele tientallen) foeragerend boven het Beuven. Gebruikt tijdens de trek het Beuven ook soms als slaapplaats. Een late Boerenzwaluw werd op 10 oktober 2010 waargenomen. Huiszwaluw (trekvogel): Vrijwel uitsluitend tijdens de trek waar te nemen in het gebied. Dan vaak ook in grotere aantallen (enkele tientallen) foeragerend boven het Beuven. Huiszwaluw Op 30 augustus foerageerde een ongekend aantal van meer dan 600 exemplaren gelijktijdig boven de plas. Gebruikt tijdens de trek het Beuven ook soms als slaapplaats. Gele Kwikstaart (trekvogel): Gele Kwikstaarten worden vooral tijdens de trek in het gebied gezien, ze kunnen dan ook voor enkele dagen blijven rondhangen. Meestal gaat het dan om slechts enkele exemplaren, soms in het gezelschap van Noordse Kwikstaarten. Kramsvogel (trekvogel): In het voor- en najaar kans op massale trek (honderden exemplaren per dag) van deze soort, dan ook soms enkele vogels (ook in kleine groepen) ter plaatse. Van okt 2010 tot nov 2010; 582 trekkers, dit is veel lager dan het gemiddelde. Gebruikt het Beuven tijdens de trek ook af en toe als slaapplaats (maximaal enkele tientallen). Vogels van het Beuven 2011 Beschrijving algemene niet broedvogels 58