Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Buitenbaarmoederlijke zwangerschap"

Transcriptie

1 Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

2

3 Inhoudsopgave In het kort...4 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?...4 Klachten...6 Onderzoek...6 Behandeling...7 Complicaties en bijwerkingen...9 Een nieuwe zwangerschap Emotionele aspecten Hulporganisaties en internetsites Andere patiënten folders Bronvermelding

4 In het kort Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap bevindt zich buiten de baarmoederholte, meestal in de eileider. Hierbij ontstaan soms klachten. Klachten kunnen zijn vaginaal bloedverlies, lichte of hevige buikpijn. De behandeling hangt af van de klachten en van de waarde van het zwangerschapshormoon in het bloed. Soms is afwachten de beste optie, een andere keer zal de gynaecoloog een operatie aan de eileiders of een behandeling met medicijnen voorstellen. Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap? Bij de eisprong komt uit de eierstok een eicel vrij. Het uiteinde van de eileider vangt de eicel op. Als een zaadcel de eicel bevrucht, komt deze na ongeveer 4 tot 5 dagen in de baarmoederholte en nestelt zich normaal gesproken daar in. Wanneer de innesteling buiten de baarmoederholte plaatsvindt, ontstaat een buiten (Extra) baarmoederlijke (Uteriene) zwangerschap (Graviditeit), afgekort EUG. Dit gebeurt bij minder dan 1 op de 100 zwangerschappen. De meeste EUG s ontstaan in de eileider (tuba): men spreekt dan van een tubaire EUG (zie figuur 1). Een klein percentage nestelt zich elders. In zeer zeldzame gevallen is er sprake van een tweelingzwangerschap waarbij één vrucht zich heeft ingenesteld in de baarmoeder en één daarbuiten. 4

5 Een verhoogd risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft u door: een beschadiging van de eileider(s). Dit kan komen door een ontsteking, bijvoorbeeld als gevolg van geslachtsziekten (chlamydia, gonorroe) of na een eerdere buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een operatie aan de eileider. langdurige onvruchtbaarheid, na IVF-behandeling en bij DES-dochters verklevingen in de buikholte ten gevolge van een eerdere buikoperatie, met name na een blindedarmontsteking (appendicitis) en bij endometriose. zwangerschap na een sterilisatie of tijdens het gebruik van een spiraal. 5

6 Klachten In het begin kunnen de klachten ontbreken. Later treedt er soms vaginaal bloedverlies op. Ook kunt u pijn aan één kant of onderin de buik krijgen. Deze klachten lijken op een abnormale of late menstruatie of een miskraam. Klachten bij een EUG treden meestal op tussen de 5e en de 12e week van de zwangerschap. Wanneer de klachten beginnen, hangt onder andere af van de plaats waar de bevruchte eicel zich innestelt. Een ernstige situatie ontstaat als de eileider scheurt. Bloed in de buikholte veroorzaakt plotseling hevige buikpijn met schouderpijn en loze aandrang : het gevoel dat er ontlasting is terwijl er niets komt. U kunt zelfs in shock raken: kenmerken hiervan zijn misselijkheid, braken, snelle pols, transpireren en flauwvallen. Onderzoek Het aantonen van een zwangerschap gebeurt met een zwangerschapstest in de urine. Indien er klachten zijn en de zwangerschapstest positief is, verwijst de arts u naar een gynaecoloog of verloskundige voor een inwendige, vaginale echo. Met deze echo is te zien of de zwangerschap zich in de baarmoeder bevindt. Soms ziet men geen duidelijke zwangerschap of alleen wat vocht in de buik. In dat geval bepaalt men in het bloed de waarde van het zwangerschapshormoon, het humaan chorion gonadotrofinehormoon (HCG-hormoon). 6

7 Is de waarde van het dit hormoon hoog, dan is de kans op een EUG groot. Is deze waarde laag en heeft u weinig klachten, dan kunt u eventueel afwachten. De kans op een EUG blijft aanwezig. Er volgt poliklinische controle met herhaling van het bloedonderzoek en/of de vaginale echo. Wanneer de waarde van het HCG-hormoon in het bloed daalt, blijkt daaruit dat de EUG vanzelf oplost. We controleren het zwangerschapshormoon tot het niet meer aantoonbaar is. Houdt het HCG-hormoon dezelfde waarde of stijgt het, terwijl met de echo nog steeds geen zwangerschap in de baarmoeder aantoonbaar is, dan is de kans op een EUG groot. Behandeling Een zwangerschap buiten de baarmoeder kunt u niet uitdragen en het is niet mogelijk de vrucht alsnog in de baarmoeder te plaatsen. In Nederland is het gebruikelijk om te opereren of medicijnen te geven. Operatieve behandeling Een operatieve behandeling vindt plaats door middel van een kijkoperatie (laparoscopie) of via een snede net boven het schaambeen (laparotomie). Of een kijkoperatie mogelijk is, is afhankelijk van de ernst van uw klachten en of er bloed, verklevingen of andere afwijkingen in de buik bestaan. 7

8 Bij de operatie verwijdert de gynaecoloog de EUG door een sneetje te maken in de eileider. Dit heet een eileider sparende operatie of tubotomie. Ook kan hij de gehele eileider inclusief de EUG verwijderen, dit heet een tubectomie. Het is momenteel niet duidelijk welke operatie beter is voor het behoud van de vruchtbaarheid. In principe wordt de eileider verwijderd als: 1. Er een scheur met een bloeding in de eileider is 2. De EUG groot is 3. Er geen zwangerschapswens meer is 4. Er voor de tweede keer in dezelfde eileider een EUG is Medicijnen: methotrexaat Bij een lage bloedwaarde van het HCG-hormoon vindt soms behandeling plaats door middel van één of meerdere injecties. Hierbij geeft men methotrexaat in de spier, een celdodend middel. Er is hierbij geen gevaar voor de vruchtbaarheid of voor eventuele volgende zwangerschappen. De behandeling gebeurt tijdens een dagopname in het ziekenhuis. Op de dag van de injectie en op dag 7 na de kuur wordt de waarde van het HCG-hormoon bepaald. Zowel bij de operatie als bij de behandeling met medicijnen geldt: als u een rhesus negatieve bloedgroep heeft, kan uw lichaam antistoffen maken tegen het weefsel van een volgende zwangerschap. In dit geval krijgt u anti D-immunoglobuline toegediend per injectie. Hierover kunt u informatie vinden op de website van het RIVM (zie achterin dit boekje). 8

9 Complicaties en bijwerkingen Na beide behandelingen kunt u via de vagina veel bloed of weefsel verliezen. Operatieve behandeling De belangrijkste complicatie bij de eileider sparende operatie is het achterblijven van zwangerschapsweefsel in de eileider of elders in de buik. Dit wordt persisterende trofoblast genoemd. De kans hierop is ongeveer 5 tot 20 procent. Na een eileider sparende operatie controleren we daarom het HCG-hormoon. Als de waarde van het hormoon onvoldoende daalt of zelfs stijgt, blijkt daaruit dat nog niet de hele EUG verwijderd is. Dan volgt doorgaans een aanvullende behandeling met methotrexaat of verwijdert men alsnog de eileider. Bij het opereren kunnen complicaties optreden. In zeer zeldzame gevallen beschadigen de urinewegen of darmen. De gevolgen zijn soms pas zichtbaar als u al uit het ziekenhuis ontslagen bent. Bij ernstige buikpijn, koorts of pijn in de nierstreek aan de zijkant van de rug, moet u direct met de dienstdoende gynaecoloog contact opnemen. Deze beschadigingen zijn meestal goed te behandelen, maar ze vragen extra zorg en het herstel duurt langer. 9

10 Andere complicaties Elke narcose brengt risico s met zich mee. Als u verder gezond bent, zijn deze risico s zeer klein. Bij de operatie krijgt u meestal een katheter in de blaas. Daardoor kan een blaasontsteking ontstaan. Deze ontsteking is lastig en pijnlijk, maar goed te behandelen. Er kan in de buikwand of in de vagina een nabloeding optreden. Meestal verwerkt het lichaam zelf een bloeduitstorting, maar dit vergt een langere periode van herstel. Bij een ernstige nabloeding is soms een tweede operatie nodig, vaak via een grote snede. Bij iedere operatie is er een klein risico op het ontstaan van een infectie of trombose. Een littekenbreuk is een complicatie op langere termijn. Darmen en buikvlies puilen dan door de buikwand onder de huid naar buiten. Deze complicatie kan bij alle buikoperaties voorkomen, dus ook bij laparoscopische ingrepen. Sommige vrouwen hebben na de operatie klachten als: duizeligheid, slapeloosheid, moeheid, concentratiestoornissen, buik- en/of rugpijn. Deze zijn niet ernstig te noemen, maar kunnen vervelend zijn. Als het verloop van het herstel na de operatie anders is of langer duurt dan verwacht, is het verstandig dit met uw huisarts of gynaecoloog te bespreken. 10

11 Behandeling met methotrexaat Bijwerkingen van methotrexaat kunnen bestaan uit een geïrriteerde mond (aften) en ogen (roodheid, tranen) en maag- en darmklachten. Deze klachten zijn tijdelijk en duren gemiddeld een week. Een goede mondhygiëne, het vermijden van alcohol en direct zonlicht en veel drinken brengen verlichting. Het is niet verstandig aspirine en pijnstillers uit de groep van de NSAID s (o.a. ibuprofen, voltaren), antibiotica en vitaminepreparaten met foliumzuur te gebruiken. De pijnstiller paracetamol is wel toegestaan. Het is mogelijk dat de behandeling niet goed aanslaat en een tweede kuur methotrexaat nodig is omdat de waarde van het HCG-hormoon onvoldoende daalt. Ook is er een kleine kans dat de eileider scheurt, zodat alsnog een operatie nodig is. Een nieuwe zwangerschap Als u opnieuw zwanger wilt worden, zal de arts meestal adviseren minstens één menstruatie af te wachten. Na behandeling met methotrexaat is het meestal beter om de eerste drie maanden niet zwanger te raken. Wanneer u bij een nieuwe zwangerschap ongeveer twee weken over tijd bent, kunt u een vroege vaginale echo laten maken om de plaats van de innesteling van de bevruchte eicel te zien. Het risico dat de innesteling weer buiten de baarmoeder plaatsvindt, is ongeveer 15 tot 20 procent hoger. 11

12 Als er een eileider is verwijderd en een andere eileider beschadigd lijkt te zijn, is de kans op een spontane zwangerschap klein. Dan adviseert de arts u eventueel IVF. Bij IVF kan echter ook een EUG ontstaan. Emotionele aspecten Een EUG betekent lichamelijk en psychisch meestal een zware belasting. Niet alleen ging er een zwangerschap verloren, misschien raakt u ook moeilijker opnieuw zwanger. Bij de methotrexaat behandeling en de eileider sparende operatie volgt soms een langere periode van onzekerheid, omdat de waarde van het HCG-hormoon langzaam daalt. De Stichting Freya en de patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek kunnen u eventueel steunen. Hulporganisaties en internetsites Stichting Freya Postbus AL Wijchen tel fax Websites

13 Andere patiënten folders Echoscopie in de gynaecologie en bij vruchtbaarheidsproblemen Laparoscopische operatie Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) en eileiderontsteking Bronvermelding De tekst uit deze folder is gebaseerd op informatie die u terug kunt vinden op de websites van de NVOG: de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie en de KNOV: de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen. De tekst is aangepast op de situatie in het St Jansdal en de verloskundige praktijken uit het samenwerkingsverband Coöperatie VNVEO. De tekst is geschreven door de Voorlichtings-Coördinatoren van het Moeder&Kind Centrum in samenwerking met gynaecologen, 1e en 2e lijns verloskundigen, O&G-verpleegkundigen en een poli-assistente. 13

14 14

15 Uitgave: Patiëntencommunicatie Vormgeving: PR&Communicatie Harderwijk, januari 2017 CAZ GY

16 Ziekenhuis St Jansdal Wethouder Jansenlaan DG Harderwijk Postbus AC Harderwijk Telefoon (0341)

H.242440.1113. Buiten baarmoederlijke zwangerschap

H.242440.1113. Buiten baarmoederlijke zwangerschap H.242440.1113 Buiten baarmoederlijke zwangerschap In het kort Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke zwangerschap

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Poli Gynaecologie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Poli Gynaecologie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Poli Gynaecologie 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is zeer volledig

Nadere informatie

buitenbaarmoederlijke zwangerschap

buitenbaarmoederlijke zwangerschap buitenbaarmoederlijke zwangerschap Inhoud 1 In het kort 3 2 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) 3 3 Bij wie komt een EUG voor 3 4 Klachten 4 5 Onderzoek 4 6 Behandeling 5 6.1 Operatieve

Nadere informatie

Extra uteriene graviditeit (EUG)

Extra uteriene graviditeit (EUG) Extra uteriene graviditeit (EUG) Wat is een EUG? Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke zwangerschap bevindt

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Buitenbaarmoederlijke. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie In het kort Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Patiënteninformatie. Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Patiënteninformatie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Inhoudsopgave 1 In het kort 2 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) 3 Bij wie komt een EUG voor 4

Nadere informatie

buitenbaarmoederlijke zwangerschap patiënteninformatie In het kort Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)

buitenbaarmoederlijke zwangerschap patiënteninformatie In het kort Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) patiënteninformatie buitenbaarmoederlijke zwangerschap In het kort Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) Buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) Inleiding Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (=extra uteriene graviditeit, EUG) is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke zwangerschap bevindt

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke. zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke. zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap U heeft een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, ook wel een extra uteriene graviditeit(eug) genoemd. Dit is een zwangerschap buiten de baarmoederholte. Een dergelijke

Nadere informatie

Extra uteriene graviditeit

Extra uteriene graviditeit Gynaecologie / Verloskunde Extra uteriene graviditeit Buiten baarmoederlijke zwangerschap Inhoud In het kort Wat is een EUG? Bij wie komt een EUG voor? Klachten Onderzoek Behandeling Operatieve Behandeling

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Algemeen U heeft van de gynaecoloog gehoord dat u een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft. Dit is een zwangerschap buiten de baarmoeder. In deze folder leest u hier

Nadere informatie

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap Obstetrie & Gynaecologie Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap Extra Uteriene Graviditeit (EUG) Inleiding U krijgt deze informatie over een buitenbaarmoederlijke zwangerschap als aanvulling op de mondelinge

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Gynaecologie Beter voor elkaar Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Inhoudsopgave In het kort 3 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)? 4 Bij wie komt een

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. 1 Inleiding U heeft van uw gynaecoloog gehoord dat u een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft. Dit

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Patiënteninformatie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Informatie over de behandeling van een zwangerschap buiten de baarmoederholte Inhoudsopgave Pagina Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Gynaecologie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?... 3 Bij wie komt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap voor?... 4 Klachten...

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Patiënteninformatie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Informatie over de behandeling van een zwangerschap buiten de baarmoederholte 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Wat is een buitenbaarmoederlijke

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap De tekst van de brochure is gebaseerd op de tekst van de brochure Buitenbaarmoederlijke zwangerschap van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG)

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Uw gynaecoloog heeft u ongetwijfeld al de nodige informatie gegeven over de buitenbaarmoederlijke zwangerschap. In deze brochure kunt u de belangrijkste zaken nog eens

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Patiënteninformatie Buitenbaarmoederlijke zwangerschap versie02 1 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG) Wanneer de innesteling van een embryo buiten de

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Gynaecologie Beter voor elkaar Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Inhoudsopgave In het kort 3 Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)? 4 Bij wie komt een

Nadere informatie

Laparoscopische tubectomie

Laparoscopische tubectomie Laparoscopische tubectomie In overleg met uw arts heeft u besloten om een laparoscopische tubectomie te ondergaan. Dit is een operatie waarbij, via kleine gaatjes in de buik, de eileider(s) verwijderd

Nadere informatie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie Verwijderen van de eierstok en/of eileider Gynaecologie Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis opgenomen om uw eierstok en/of eileider te verwijderen (adnexextirpatie) vanwege een goedaardige aandoening.

Nadere informatie

Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit)

Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit) Patientenvoorlichting Voortplantingsgeneeskunde (fertiliteit) Vruchtbaarheids bevorderende operaties In het kort Operaties die de vruchtbaarheid bevorderen (fertiliteitbevorderende operaties) zijn operaties

Nadere informatie

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Wat is een miskraam? Een miskraam is het verlies van een vroege zwangerschap in de eerste vier maanden. Vaginaal bloedverlies is vaak

Nadere informatie

Vruchtbaarheidsbevorderende operaties

Vruchtbaarheidsbevorderende operaties Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde Vruchtbaarheidsbevorderende operaties Inhoud Wat zijn vruchtbaarheidsbevorderende operaties? 1 Voor wie zijn vruchtbaarheidsbevorderende operaties? 2 Verklevingen

Nadere informatie

Eileiderontsteking. Afdeling Gynaecologie

Eileiderontsteking. Afdeling Gynaecologie Eileiderontsteking Afdeling Gynaecologie Inleiding Een eileiderontsteking is een ontsteking van de eileiders. Deze ontstekingen kunnen heel sluimerend verlopen met weinig klachten. Meestal heeft u acute

Nadere informatie

vruchtbaarheidsbevorderende operaties

vruchtbaarheidsbevorderende operaties vruchtbaarheidsbevorderende operaties 2 Inhoud 1 Algemeen 4 2 Wat zijn vruchtbaarheidsbevorderende operaties 4 3 Voor wie zijn vruchtbaarheidsbevorderende operaties 4 4 Onderzoek voor de operatie 6 5 De

Nadere informatie

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap Buitenbaarmoederlijke zwangerschap In overleg met uw gynaecoloog is er besloten om u op te nemen op de afdeling Bijzondere Chirurgie/Urologie omdat u een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft. Dit wordt

Nadere informatie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie Verwijderen van de eierstok en/of eileider Gynaecologie Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis opgenomen om uw eierstok en/of eileider te verwijderen (adnexextirpatie) vanwege een goedaardige aandoening.

Nadere informatie

Laparoscopie. Een kijkje in de buikholte. Gynaecologie. Locatie Langendijk

Laparoscopie. Een kijkje in de buikholte. Gynaecologie. Locatie Langendijk Laparoscopie Een kijkje in de buikholte Gynaecologie Locatie Langendijk Inhoudsopgave Wat is een laparoscopie? Wat kunt u verwachten? Hoe verloopt de laparoscopie? Waarom een laparoscopie? Na de operatie

Nadere informatie

Baarmoederverwijdering

Baarmoederverwijdering 00 Baarmoederverwijdering d.m.v. een kijkoperatie Poli Gynaecologie U heeft samen met uw arts de beslissing genomen dat uw baarmoeder verwijderd wordt via van een kijkoperatie (laparoscopische verwijdering).

Nadere informatie

Vruchtbaarheidbevorderende

Vruchtbaarheidbevorderende Vruchtbaarheidbevorderende operaties Operaties die de vruchtbaarheid bevorderen zijn operaties waarbij de kans op het ontstaan van een zwangerschap wordt verbeterd. Deze operaties worden verricht bij afwijkingen

Nadere informatie

Gynaecologie. Vruchtbaarheidsbevorderende operaties. Afdeling: Onderwerp:

Gynaecologie. Vruchtbaarheidsbevorderende operaties. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie Vruchtbaarheidsbevorderende operaties 1 Inhoudsopgave In het kort 3 Wat zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties? 4 Voor wie zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties?

Nadere informatie

Eileiderontsteking. Afdeling Gynaecologie

Eileiderontsteking. Afdeling Gynaecologie Eileiderontsteking Afdeling Gynaecologie Inleiding Een eileiderontsteking is een ontsteking van de eileiders. Deze ontstekingen kunnen heel sluimerend verlopen met weinig klachten. Meestal heeft u acute

Nadere informatie

Obstetrie & Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde. Vruchtbaarheidsbevorderende operaties

Obstetrie & Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde. Vruchtbaarheidsbevorderende operaties Obstetrie & Gynaecologie Voortplantingsgeneeskunde Vruchtbaarheidsbevorderende operaties Colofon 2004 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging

Nadere informatie

Vruchtbaarheid bevorderende operaties

Vruchtbaarheid bevorderende operaties Gynaecologie Vruchtbaarheid bevorderende operaties www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties?... 3 Voor wie zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties?... 4 Onderzoek

Nadere informatie

Vruchtbaarheidbevorderende operaties

Vruchtbaarheidbevorderende operaties Vruchtbaarheidbevorderende operaties Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties? 1 Voor wie zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties? 2 Onderzoek

Nadere informatie

Kijken in de buikholte

Kijken in de buikholte Patiënteninformatie Kijken in de buikholte Wat is een laparoscopie? De gynaecoloog heeft voorgesteld een laparoscopie bij u te verrichten. De operatie gebeurt bijna altijd onder narcose (algehele verdoving).

Nadere informatie

Behandeling molazwangerschap. Gynaecologie

Behandeling molazwangerschap. Gynaecologie Behandeling molazwangerschap Gynaecologie Inleiding Hoe vervelend het ook is, een molazwangerschap is een niet goed ontwikkelde zwangerschap. Nadat een zaadcel een eicel heeft bevrucht, deelt de bevruchte

Nadere informatie

Vruchtbaarheidbevorderende

Vruchtbaarheidbevorderende Vruchtbaarheidbevorderende operaties Operaties die de vruchtbaarheid bevorderen zijn operaties waarbij de kans op het ontstaan van een zwangerschap wordt verbeterd. Deze operaties worden verricht bij afwijkingen

Nadere informatie

Inleiding Wat is een gynaecologische laparoscopie?

Inleiding Wat is een gynaecologische laparoscopie? Laparoscopie Inleiding Deze brochure geeft informatie over een gynaecologische laparoscopie. Hierin staat waarvoor dit onderzoek dient en wat u van dit onderzoek kunt verwachten. De in deze brochure vermelde

Nadere informatie

BLOEDVERLIES IN DE EERSTE MAANDEN VAN DE ZWANGERSCHAP

BLOEDVERLIES IN DE EERSTE MAANDEN VAN DE ZWANGERSCHAP BLOEDVERLIES IN DE EERSTE MAANDEN VAN DE ZWANGERSCHAP 990 Vaginaal bloedverlies Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap is vaak onschuldig en stopt vanzelf. Het kan echter ook een teken zijn

Nadere informatie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie

Verwijderen van de eierstok en/of eileider. Gynaecologie Verwijderen van de eierstok en/of eileider Gynaecologie Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis opgenomen om uw eierstok en/of eileider te verwijderen (adnexextirpatie) vanwege een goedaardige aandoening.

Nadere informatie

Bloedverlies bij een zwangerschap

Bloedverlies bij een zwangerschap Bloedverlies bij een zwangerschap G15.013-01 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Oorzaken... 2 Wat is een miskraam?... 2 Blighted ovum... 2 Missed abortion... 2 De kans op een miskraam... 2 Mogelijke klachten

Nadere informatie

Therapeutische laparoscopie. kijken in de buikholte

Therapeutische laparoscopie. kijken in de buikholte Therapeutische laparoscopie kijken in de buikholte Inleiding In deze folder krijgt u uitleg over een therapeutische laparoscopie. Laparoscopie betekent: in de buik (= laparo) kijken (= scopie). Bij een

Nadere informatie

Laparoscopie en laparotomie

Laparoscopie en laparotomie juli 18 gynaecologie Laparoscopie en laparotomie De gynaecoloog heeft in overleg met u besloten een laparoscopische operatie (kijkoperatie) of een laparotomie (buikoperatie) uit te voeren. Bij een laparoscopische

Nadere informatie

DE DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPIE

DE DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPIE DE DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPIE (kijken in de buik) In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de diagnostische laparoscopie, een onderzoek waarbij de gynaecoloog de

Nadere informatie

GYNAECOLOGIE. Eileiderontsteking

GYNAECOLOGIE. Eileiderontsteking GYNAECOLOGIE Eileiderontsteking Eileiderontsteking Een eileiderontsteking wordt ook wel salpingitis of pelvic inflammatory disease (PID) genoemd. Een eileiderontsteking kan heel sluimerend verlopen, zonder

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Kijkoperatie (laparoscopie) voor vruchtbaarheidsonderzoek

Patiënteninformatie. Kijkoperatie (laparoscopie) voor vruchtbaarheidsonderzoek Kijkoperatie (laparoscopie) voor vruchtbaarheidsonderzoek Patiënteninformatie Kijkoperatie (laparoscopie) voor vruchtbaarheidsonderzoek 1 Wat is een laparoscopie? 2 Wat is een hysteroscopie? 3 Welke afwijkingen

Nadere informatie

Diagnostische laparoscopie. kijken in de buikholte

Diagnostische laparoscopie. kijken in de buikholte Diagnostische laparoscopie kijken in de buikholte 2 Inleiding In deze folder krijgt u uitleg over een laparoscopie (kijken in de buikholte). Laparoscopie betekent: in de buik (= laparo) kijken (= scopie).

Nadere informatie

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap is meestal onschuldig

Nadere informatie

Mola-zwangerschap. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Mola-zwangerschap. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Mola-zwangerschap Informatie voor patiënten F0178-3415 juli 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

Deze vormen van een miskraam kunnen in eerste instantie ongemerkt verlopen of gepaard gaan met weinig (bruin) bloedverlies en/of geringe buikpijn.

Deze vormen van een miskraam kunnen in eerste instantie ongemerkt verlopen of gepaard gaan met weinig (bruin) bloedverlies en/of geringe buikpijn. Een miskraam in de eerste maanden van de zwangerschap Bij u is een miskraam vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over wat een miskraam is en over de mogelijkheden die u heeft nadat deze bij u

Nadere informatie

Het ontstaan van een totaalruptuur

Het ontstaan van een totaalruptuur Totaalruptuur Inhoudsopgave In het kort...4 Wat is een totaalruptuur?...4 Het ontstaan van een totaalruptuur...4 De behandeling van een totaalruptuur...5 Weer thuis na een totaalruptuur...6 De gevolgen

Nadere informatie

Sterilisatie vrouw. Gynaecologie

Sterilisatie vrouw. Gynaecologie Sterilisatie vrouw Gynaecologie Inhoudsopgave In het kort...4 Wat is een sterilisatie; sterilisatie bij de vrouw of bij de man?...4 Sterilisatie is definitief...5 Spijt na een sterilisatie...5 Welke methoden

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie Kijken in de buik: de diagnostische laparoscopie KIJKEN IN DE BUIK: DE DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPIE INLEIDING Een diagnostische laparoscopie is een kijkoperatie waarbij de gynaecoloog de buikholte en de

Nadere informatie

Laparoscopie algemene informatie

Laparoscopie algemene informatie Laparoscopie algemene informatie 2 Bronvermelding Bij de tot standkoming van deze brochure is gebruik gemaakt van de brochure: de laparoscopische operatie.(nvog-1996, Utrecht) 3 Inleiding Uw gynaecoloog

Nadere informatie

Vruchtbaarheidbevorderende

Vruchtbaarheidbevorderende Patiënteninformatie Vruchtbaarheidbevorderende operaties Informatie over operaties die de vruchtbaarheid bevorderen 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Wat zijn vruchtbaarheidbevorderende operaties?

Nadere informatie

Laparoscopische operatie

Laparoscopische operatie Gynaecologie Laparoscopische operatie (Kijkoperatie) Uw behandelend gynaecoloog heeft met u gesproken over een laparoscopie. In deze informatiefolder leest u algemene informatie, wat er gebeurt bij de

Nadere informatie

Laparoscopische operatie (kijken in de buikholte-gynaecologie)

Laparoscopische operatie (kijken in de buikholte-gynaecologie) Laparoscopische operatie (kijken in de buikholte-gynaecologie) Algemeen Binnenkort komt u naar het ziekenhuis voor een laparoscopie. In deze folder leest u hoe dit onderzoek in Bernhoven verloopt. Wat

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw Inhoudsopgave In het kort Wat is sterilisatie; sterilisatie bij de vrouw of bij de man? Sterilisatie is definitief Spijt na sterilisatie Welke methoden van sterilisatie bestaan

Nadere informatie

Vaginaal bloedverlies

Vaginaal bloedverlies Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Locatie Purmerend/Volendam Inleiding Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap

Nadere informatie

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam?

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? In het kort Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap is gelukkig meestal onschuldig. Echter, in de helft

Nadere informatie

Oriënterend fertiliteitsonderzoek. Poli Gynaecologie

Oriënterend fertiliteitsonderzoek. Poli Gynaecologie 00 Oriënterend fertiliteitsonderzoek Poli Gynaecologie 1 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is mede samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is

Nadere informatie

H.218415.1007. Sterilisatie van de vrouw

H.218415.1007. Sterilisatie van de vrouw H.218415.1007 Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw: een definitieve vorm van anticonceptie door middel van een kijkoperatie. Inleiding Een sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw Gynaecologie Patiënteninformatie Sterilisatie van de vrouw U ontvangt deze informatie, omdat u een sterilisatie overweegt. Een sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie waarbij de arts beide

Nadere informatie

Verwijdering van de baarmoeder

Verwijdering van de baarmoeder Verwijdering van de baarmoeder In overleg met uw gynaecoloog heeft u besloten uw baarmoeder te laten verwijderen. Deze folder geeft u meer informatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs

Nadere informatie

Een operatie bij eierstokkanker

Een operatie bij eierstokkanker Een operatie bij eierstokkanker Deze folder geeft u informatie over een grote gynaecologische operatie bij een ovariumcarcinoom (eierstokkanker). In deze folder leest u meer over deze ingreep, die in medische

Nadere informatie

Bloedverlies in de eerste helft van de zwangerschap en miskraam

Bloedverlies in de eerste helft van de zwangerschap en miskraam Bloedverlies in de eerste helft van de zwangerschap en miskraam U heeft bloedverlies in de eerste maanden van uw zwangerschap. Dit is vaak onschuldig en kan verschillende oorzaken hebben. In de helft

Nadere informatie

diagnostische laparoscopie door de gynaecoloog

diagnostische laparoscopie door de gynaecoloog diagnostische laparoscopie door de gynaecoloog Inhoud Algemeen... 3 1 De baarmoeder, eileiders en eierstokken... 3 2 Wat gebeurt bij een diagnostische laparoscopie... 4 3 De belangrijkste redenen voor

Nadere informatie

Laparoscopie en laparotomie

Laparoscopie en laparotomie Laparoscopie en laparotomie De gynaecoloog heeft in overleg met u besloten een laparoscopische operatie (kijkoperatie) of een laparotomie (buikoperatie) uit te voeren. Bij een laparoscopische operatie

Nadere informatie

Oriënterend fertiliteitsonderzoek

Oriënterend fertiliteitsonderzoek Oriënterend fertiliteitsonderzoek Informatie voor patiënten F0186-3415 september 2013 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw 7-11-2017 683 Sterilisatie van de vrouw Inhoudsopgave In het kort Wat is sterilisatie; sterilisatie bij de vrouw of bij de man? Sterilisatie is definitief Spijt na sterilisatie Welke methoden van sterilisatie

Nadere informatie

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw Patiënteninformatie Sterilisatie van de vrouw Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Sterilisatie 2.1 Sterilisatie is definitief 2.2 Spijt na een 3 Welke methoden bestaan er? 3.1 Een kijkoperatie

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologie. Een miskraam

Maatschap Gynaecologie. Een miskraam Maatschap Gynaecologie Algemeen Deze folder geeft u informatie over een miskraam. is het verlies van een niet-levensvatbare vrucht. Een van de eerste verschijnselen is dikwijls vaginaal bloedverlies en/of

Nadere informatie

DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPISCHE

DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPISCHE DIAGNOSTISCHE LAPAROSCOPISCHE In deze folder geeft het Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over de diagnostische laparoscopie, een onderzoek waarbij de gynaecoloog de buikholte en de organen

Nadere informatie

Gynaecologie Sterilisatie van de vrouw

Gynaecologie Sterilisatie van de vrouw Gynaecologie Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw een definitieve vorm van anticonceptie door middel van een kijkoperatie. Inhoudsopgave In het kort Wat is sterilisatie; sterilisatie bij

Nadere informatie

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap

Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Gynaecologie Een miskraam of bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap In deze folder vindt u de tekst, die op enkele uitzonderingen daargelaten officieel is vastgesteld door de Nederlandse

Nadere informatie

Kijken in de buik: diagnostische laparoscopie. Poli Gynaecologie

Kijken in de buik: diagnostische laparoscopie. Poli Gynaecologie 00 Kijken in de buik: diagnostische laparoscopie Poli Gynaecologie De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder

Nadere informatie

Endometriose. Gynaecologie

Endometriose. Gynaecologie Endometriose Gynaecologie Inhoudsopgave In het kort 5 Wat is endometriose? 5 Wat doet het baarmoederslijmvlies? 6 Bij wie komt endometriose voor? 7 Hoe ontstaat endometriose? 8 Welke klachten kunnen voorkomen

Nadere informatie

Kijkoperatie sterilisatie vrouw

Kijkoperatie sterilisatie vrouw Kijkoperatie sterilisatie vrouw Via buik of baarmoedermond gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Wat is een sterilisatie; bij de vrouw of bij de man? 3 Sterilisatie is definitief 3 Spijt na een sterilisatie

Nadere informatie

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke

Nadere informatie

Informatie voor vrouwen die een sterilisatie overwegen

Informatie voor vrouwen die een sterilisatie overwegen Informatie voor vrouwen die een sterilisatie overwegen Weet je zeker dat je geen kinderen meer wilt krijgen? Dan kun je een sterilisatie overwegen. Een sterilisatie is een operatie waarbij de gynaecoloog

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw via een kijkoperatie

Sterilisatie van de vrouw via een kijkoperatie Sterilisatie van de vrouw via een kijkoperatie Een sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie waarbij bij de vrouw beide eileiders worden afgesloten. Dit kan door een kijkoperatie in de buik

Nadere informatie

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap en miskraam www.jijwij.nl In de eerste maanden van de zwangerschap kan het voorkomen dat je vaginaal bloedverlies krijgt. Deze folder geeft informatie

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw een definitieve vorm van anticonceptie doormiddel van een kijkoperatie INHOUDSOPGAVE In het kort Wat is sterilisatie; sterilisatie bij de vrouw of bij de man? Sterilisatie is

Nadere informatie

Sterilisatie van de vrouw

Sterilisatie van de vrouw Sterilisatie van de vrouw In overleg met uw arts heeft u besloten om u te laten steriliseren. Deze folder geeft u informatie over deze vorm van anticonceptie bij de vrouw. Neem altijd uw verzekeringsgegevens

Nadere informatie

Inleiding Wat is een sterilisatie? Sterilisatie is definitief

Inleiding Wat is een sterilisatie? Sterilisatie is definitief Inleiding Een sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie waarbij bij de vrouw beide eileiders worden afgesloten. Dit kan door middel van een kijkoperatie in de buik waarbij de eileiders van

Nadere informatie

Kijken in de buik. de diagnostische laparoscopie

Kijken in de buik. de diagnostische laparoscopie Kijken in de buik de diagnostische laparoscopie Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 De baarmoeder, eileiders en eierstokken... 1 3 Wat gebeurt bij een diagnostische laparoscopie... 2 4 De belangrijkste redenen

Nadere informatie

Kijkje in de baarmoeder Zo nodig met een kleine ingreep Diagnostische hysteroscopie

Kijkje in de baarmoeder Zo nodig met een kleine ingreep Diagnostische hysteroscopie Kijkje in de baarmoeder Zo nodig met een kleine ingreep Diagnostische hysteroscopie Poli Gynaecologie 0 De inhoud van deze voorlichtingsfolder is gebaseerd op de informatie van de Nederlandse Vereniging

Nadere informatie

Laparoscopische sterilisatie Informatie voor vrouwen. Poli Gynaecologie

Laparoscopische sterilisatie Informatie voor vrouwen. Poli Gynaecologie 00 Laparoscopische sterilisatie Informatie voor vrouwen Poli Gynaecologie 1 Informatie voor vrouwen die een laparoscopische sterilisatie krijgen. U heeft gekozen voor een laparoscopische sterilisatie.

Nadere informatie

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap

Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap Gynaecologie / Verloskunde Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis INHOUDSOPGAVE Algemeen Wat betekent vaginaal bloedverlies in het begin van de

Nadere informatie

H.366333.1215. Laparoscopisch verwijderen van eileiders en/of eierstokken met cystes

H.366333.1215. Laparoscopisch verwijderen van eileiders en/of eierstokken met cystes H.366333.1215 Laparoscopisch verwijderen van eileiders en/of eierstokken met cystes 2 Inleiding Uw gynaecoloog heeft u een eierstok en eileiderverwijdering via een kijkoperatie geadviseerd. Op deze manier

Nadere informatie

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam?

Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? Vaginaal bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap: wel of geen miskraam? In het kort Bloedverlies in de eerste maanden van de zwangerschap is gelukkig meestal onschuldig. Echter, in de helft

Nadere informatie

Patiëntenvoorlichting

Patiëntenvoorlichting Patiëntenvoorlichting Sterilisatie van de vrouw In het kort Een sterilisatie is een operatie om definitief (voor altijd) te voorkomen dat u zwanger wordt. De eileiders worden afgesloten. Zo kunnen zaadcellen

Nadere informatie

De uitgerekende datum en de normale periode van bevallen

De uitgerekende datum en de normale periode van bevallen Serotiniteit Inhoudsopgave Inleiding...4 De uitgerekende datum en de normale periode van bevallen...4 Wat is serotiniteit?...5 De gevolgen van serotiniteit...5 Verwijzing naar de gynaecoloog...5 Afwachten

Nadere informatie

Diagnostische laparoscopie (kijken in de buik)

Diagnostische laparoscopie (kijken in de buik) Diagnostische laparoscopie (kijken in de buik) Een diagnostische laparoscopie is een kijkoperatie waarbij de gynaecoloog de buikholte en de organen die daarin liggen onderzoekt. In deze folder kunt u verder

Nadere informatie