Natuurtoets. Vervanging. strandpaviljoen Buren. November Kamgras EP Leeuwarden tel

Transcriptie

1 Natuurtoets Vervanging strandpaviljoen Buren November 2010 Kamgras EP Leeuwarden tel

2 2 Inhoudsopgave 1 INLEIDING BESCHRIJVING VAN HET PROJECT DE LOCATIE DE WERKZAAMHEDEN BESCHRIJVING VAN DE MOGELIJKE STORINGSFACTOREN NATUURBESCHERMING IN NEDERLAND DE EFFECTEN VAN HET PROJECT OP BESCHERMDE SOORTEN WERKWIJZE FLORA EN HABITATTYPE Inventarisatie flora Effecten op beschermde flora VOGELS Inventarisatie vogels Effecten op beschermde vogels ZOOGDIEREN Inventarisatie zoogdieren Effecten op beschermde zoogdieren AMFIBIEËN EN REPTIELEN Inventarisatie amfibieën en reptielen Effecten op beschermde amfibieën en reptielen VLINDERS Inventarisatie vlinders Effecten op beschermde vlinders OVERIGE FAUNA Inventarisatie overige fauna Effecten op beschermde overige fauna BESCHERMDE GEBIEDEN Inventarisatie beschermde gebieden Inventarisatie habitattypen Effecten op beschermde habitattypen Inventarisatie beschermde soorten (Natuurbeschermingswet) Effecten op beschermde soorten CONCLUSIES...19 Literatuur en bronnen Bijlage 1: Overzicht plangebied Bijlage 2: Onderdeel bouwtekening Bijlage 3: Overzicht Natura 2000-doelen

3 3 1 INLEIDING Aanleiding Recreatieoord Klein Vaarwater heeft een plan opgesteld om een bestaand strandpaviljoen te vervangen door een nieuw gebouw. Het betreft het paviljoen de Heksenhoed bij de strandovergang Buren op Ameland. Hiervoor dient een nieuw bestemmingsplan vastgesteld te worden. Alvorens tot concrete uitvoering over te kunnen gaan, dient getoetst te worden of de bouw strijdig kan zijn met de huidige natuurwetgeving. Om te kunnen beoordelen of de bouw is toegestaan dient beoordeeld te worden of bestaande natuurwaarden worden aangetast. Recreatieoord Klein Vaarwater heeft Bureau Molenaar gevraagd om deze beoordeling uit te voeren. Doel van het onderzoek Doel van het onderzoek is na te gaan wat de wettelijke mogelijkheden en beperkingen zijn voor de vervanging van het strandpaviljoen, lettend op de geldende natuurwetgeving, te weten de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet. Hiervoor is het nodig te onderzoeken wat de effecten van de bouw en het gebruik van het strandpaviljoen zijn op beschermde flora, fauna en habitattypen, en te onderzoeken of deze effecten in strijd zijn met de bedoeling van de wetgever. Leeswijzer Het rapport is verder als volgt opgebouwd. Hoofdstuk 2 bevat de beschrijving van het geplande project. Hoofdstuk 3 geeft een overzicht van de huidige relevante natuurwetgeving in Nederland. In hoofdstuk 4 wordt een overzicht gegeven van het effect van het project op beschermde natuurwaarden. In hoofdstuk 5 bevat de conclusies.

4 4 2 BESCHRIJVING VAN HET PROJECT 2.1 De locatie De vervanging van het strandpaviljoen vindt plaats meteen ten noorden van de strandovergang bij Buren. Het betreft een vooral in de zomermaanden - veel gebruikte strandovergang. Het vormt de belangrijkste toegangsroute naar het strand voor de toeristen die in Buren en omgeving verblijven. Het strand bij deze strandovergang wordt dan ook intensief gebruikt door toeristen. In de huidige situatie is op de bouwlocatie een strandpaviljoen aanwezig. Het nieuwe paviljoen wordt op dezelfde locatie gebouwd. Het bouwoppervlak zal in vergelijking met het huidige paviljoen toenemen. Het gebied meteen rondom het paviljoen zal gebruikt worden als werkterrein voor de bouwactiviteiten. Bijlage 1 bevat de bouwvoorbereidingstekening met de bouwlocatie en het werkterrein. Foto 1 geeft een beeld van de locatie. Foto 1: Overzicht plangebied in noordwestelijke richting met het huidige paviljoen. Links van het paviljoen de strandovergang vanaf Buren.

5 5 2.2 De werkzaamheden De werkzaamheden bestaan uit de sloop van het bestaande paviljoen en afvoer van het materiaal. Vervolgens wordt op min of meer dezelfde locatie een nieuw paviljoen gebouwd. Het nieuwe paviljoen wordt opgetrokken van overwegend zwartgrijs kunststof en staat op stalen funderingspalen. Deze palen worden niet geheid. Het gebouw heeft een schuin dak met een hoogte tussen circa 3 en 4 meter, met een tophoogte van 6,05 meter. Het bouwvak wordt vergroot van 200 naar circa 400 vierkante meter. De totale bouwperiode wordt geschat op enkele maanden. Bijlage 2 geeft een beeld van het nieuwe paviljoen. 2.3 Beschrijving van de mogelijke storingsfactoren De vervanging van het strandpaviljoen heeft tot gevolg dat er activiteiten plaats vinden waarbij storing optreedt en waarbij mogelijk beschermde natuurwaarden in het geding zijn. Bij de storing kan onderscheid gemaakt worden tussen de aanlegfase en de gebruiksfase. De aanlegfase is de periode waarin de bouwwerkzaamheden plaats vinden. Dit is de periode van de sloop van het bestaande paviljoen en de bouw van het nieuwe. De gebruiksfase is de periode volgend op de aanlegfase wanneer het paviljoen in bedrijf is. Aanlegfase Door de bouwwerkzaamheden (paragraaf 2,2) en het ruimtebeslag kunnen de op de locatie en in directe omgeving aanwezige natuurwaarden (flora, fauna, habitattypen) verloren gaan. Daarnaast treedt er storing op van de omgeving door de sloop- en aanlegactiviteiten als gevolg van geluid, optiek, menselijke aanwezigheid, transport e.d.. Gebruiksfase In de gebruiksfase wordt het paviljoen bezocht door toeristen voor het verpozen, het nuttigen van consumpties en dergelijke, vergelijkbaar met gangbare strandpaviljoens. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van een terras. Door het gebruik van het paviljoen kan er directe storing optreden van de nabije omgeving door de menselijke aanwezigheid, geluid, licht e.d. op de locatie. Indirecte storing kan optreden door storing die samenhangt met het gebruik van het paviljoen. Directe storing Wat betreft de directe storing kan gesteld worden dat deze vermoedelijk niet veel zal veranderen. Het paviljoen wordt niet verplaatst; de storing vindt op dezelfde locatie plaats. Er vindt geen verlening van het seizoen plaats; de openingstijden veranderen niet. De openingstijden of eigenlijk de sluitingstijden zijn geregeld in de Algemene plaatselijke verordening (Apv). Daarin staat dat openbare inrichtingen dagelijks zijn gesloten tussen uur en uur. Deze verordening blijft van kracht. Een verandering die mogelijk wel optreedt is dat het aantal bezoekers zal toenemen. Dit houdt echter niet meteen in dat daarmee ook de storing toe zal nemen. De directe omgeving van het paviljoen ondervindt reeds storing door het intensieve gebruik, wat een effect kan hebben op de fauna (geluid, licht). Deze storing wordt niet wezenlijk anders bij een toename van het aantal bezoekers. De storingszone voor storingsgevoelige fauna en de storingsperiode zal min of meer gelijk blijven.

6 6 Indirecte storing Het paviljoen trekt mensen aan die vervolgens eventueel in de omgeving verder kunnen recreëren. Voor de hand ligt een bezoek van het strand. Deze indirecte storing kan toenemen wanneer verwacht wordt dat het aantal toeristen dat het paviljoen bezoekt toeneemt. Er vindt geen verruiming van de openingstijden plaats en dus ook niet in de periode dat het paviljoen geopend is. Aangezien er géén verandering optreedt in de openingstijden is er geen verandering in de periode dat storing optreedt. Maar doordat het paviljoen vernieuwd en vergroot wordt, is het zeker niet uit te sluiten dat er meer bezoekers komen. Dit betekent dat ook het bezoek aan het strand toe kan nemen en daardoor de storing op de omgeving toe kan nemen.

7 7 3 NATUURBESCHERMING IN NEDERLAND De Nederlandse natuurwetgeving De Nederlandse natuurwetgeving is onder te verdelen in gebiedbescherming en soortbescherming. De gebiedsbescherming omvat de beschermde natuurmonumenten (aangewezen in het kader van de Natuurbeschermingswet) en de Speciale BeschermingsZones (SBZ), aangewezen in het kader van de Vogel- en/of de Habitatrichtlijn. De gebiedsbescherming van de SBZ is per 1 oktober 2005 geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving. Daarnaast kunnen gebieden aangewezen zijn als onderdeel van de ecologische hoofdstructuur. Deze gebieden behoren eveneens tot de beschermde gebieden. Globaal kan gesteld worden dat de gebiedsbescherming gericht is op de bescherming van de waarden waarvoor een gebied is aangewezen. Deze bescherming is gebiedspecifiek, maar kent wel de zogenaamde externe werking. Dat wil zeggen dat ook handelingen buiten het beschermde gebied niet mogen leiden tot verlies aan kwaliteit in het beschermde gebied. De soortbescherming is opgenomen in de Flora- en faunawet. Deze wet omvat ook de bescherming van Habitatrichtlijnsoorten buiten de aangewezen SBZ welke zijn vermeld in bijlage IV. Deze bescherming geldt overal in Nederland, ook in de beschermde gebieden. De soortbescherming kent geen externe werking. Projecten worden getoetst aan de directe invloed op beschermde waarden binnen de grenzen van het plangebied. Conform deze wet is de initiatiefnemer bij ruimtelijke ingrepen verplicht op de hoogte te zijn van mogelijke voorkomende beschermde natuurwaarden binnen het plangebied. Vanuit deze kennis dienen plannen en projecten getoetst te worden aan eventuele strijdigheid met de verbodsbepalingen uit de Flora- en faunawet. Flora- en faunawet Onder de werking van de Flora- en faunawet vallen circa dier- en plantensoorten. Alle inheemse zoogdieren (m.u.v. de huismuis en zwarte en bruine rat), vogels, amfibieën en reptielen zijn beschermd. Tevens heeft een aantal soorten planten, vissen, insecten en ongewervelden een beschermde status. Voor de in het wild voorkomende planten en dieren geldt de algemene zorgplicht (art. 2). Volgens de Flora- en faunawet mogen beschermde dier- en plantensoorten niet worden verwond, gevangen, opzettelijk worden verontrust of gedood. Voortplanting- of vaste rust- of verblijfplaatsen mogen niet worden beschadigd, vernield of verstoord. Beschermde planten mogen op geen enkele wijze van hun groeiplaats worden verwijderd of vernield. De verbodsbepalingen van de wet staan genoemd in onderstaand kader.

8 8 Verboden handelingen met betrekking tot beschermde planten: Artikel 8: Het plukken, verzamelen, afsnijden, vernielen, beschadigen, ontwortelen of om een andere manier van de groeiplaats verwijderen van planten Artikel 13: Het vervoeren en onder zich hebben (in verband met verplaatsen) van planten Verboden handelingen met betrekking tot beschermde dieren: Artikel 9: Het doden, verwonden, vangen of bemachtigen van dieren. Het met het oog op bovenstaande doelen opsporen van dieren. Artikel 10: Het opzettelijk verontrusten van dieren Artikel 11: Het beschadigen, vernielen, uithalen wegnemen, verstoren van nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van dieren. Artikel 13: Het vervoeren en onder zich hebben (in verband met verplaatsen) van dieren De werkingssfeer van de Flora- en faunawet is niet beperkt tot of gerelateerd aan speciaal aangewezen gebieden, maar geeft soorten overal in Nederland bescherming. In artikel 75 van de Flora en faunawet worden de ontheffingsmogelijkheden weergegeven. Op 22 februari 2005 is de AmvB met wijzingen van art. 75 van de Flora- en faunawet en enkele andere wijzigen in werking getreden. In deze AMvB wordt het strenge beschermingsregiem van toepassing op beschermde soorten die tevens (ernstig) bedreigd zijn. Voor de algemeen voorkomende soorten geldt voor een aantal verbodsbepalingen bij o.a. ruimtelijke ingrepen een vrijstelling. Bij de beoordeling van aanvragen voor ontheffing ex art. 75 van de Flora- en faunawet maakt het uitvoeringsbureau van het ministerie van LNV (Dienst Regelingen) onderscheid in drie lijstlen van soorten, te weten: 1. Algemeen voorkomende soorten, waarvoor een vrijstelling geldt voor overtredingen van artikel 8 t/m 12 bij de uitvoering van ruimtelijke ontwikkeling en bestendig beheer en onderhoud of bestendig gebruik. 2. Minder algemene soorten die niet voorkomen in bijlage IV van de Habitatrichtlijn. Voor deze soorten geldt een vrijstelling wanneer een door het ministerie goedgekeurde gedragscode is opgesteld. Wanneer deze niet is opgesteld is een ontheffing nodig. In deze categorie vallen ook alle vogelsoorten. 3. Strikt beschermde soorten uit bijlage IV van de Habitatrichtlijn of bijlage 1 van de AMvB. Voor deze soorten geldt een streng toetsingskader waarbij moet worden aangetoond dat er sprake is van een in of bij de wet genoemd belang, er geen alternatieven zijn en de ingreep geen afbreuk doet aan de gunstige staat van instandhouding van de soort. Natuurbeschermingswet De Natuurbeschermingswet regelt onder andere de bescherming van aangewezen natuurgebieden. Terreinen en wateren die vanwege hun natuurschoon of natuurwetenschappelijke waarde van algemeen belang zijn, kunnen aangewezen worden als Beschermd Natuurgebied. Planten en dieren kunnen worden aangewezen als beschermde soorten. Volgens de Natuurbeschermingswet is voor het verrichten van handelingen die schadelijk (kunnen) zijn voor het beschermd gebied een vergunning vereist. Deze vergunningsplicht geldt ook voor handelingen buiten het beschermd gebied, die wel gevolgen kunnen hebben voor het beschermd gebied zelf. Dit is de zogeheten externe werking. In oktober 2005 is de nieuwe Natuurbeschermingswet van kracht geworden waarbij de gebiedsbescherming uit de Habitatrichtlijn en de Vogelrichtlijn is geïmple-

9 9 menteerd in de nieuwe Natuurbeschermingswet. Indien negatieve effecten op een aangewezen natuurgebied worden verwacht, is een vergunning nodig krachtens de NB-wet (art. 19d lid 1). Wanneer er een kans bestaat op een significant negatief effect dient er een vergunningaanvraag plaats te vinden via een passende beoordeling. Daarbij dient te worden voldaan aan de ADCcriteria: Dit betekent dat er geen Alternatieven zijn, er sprake is van een Dwingende reden van openbaar groot belang en er is voorzien in Compensatie. Is er een mogelijk negatief effect maar zeker geen significant effect dan vindt de vergunningsaanvraag plaats via een verslechteringsen verstoringstoets. Hierbij bestaat geen verplichting tot toepassing van de ADC-criteria. De Provincie is bij de vergunningaanvraag het bevoegd gezag. Wanneer de Natura-2000 gebieden definitief zijn aangewezen worden de beschermde natuurmonumenten die binnen deze gebieden vallen niet langer beschermd als Beschermd Natuurmonument maar op grond van de Natura-2000 wetgeving.

10 10 4 DE EFFECTEN VAN HET PROJECT OP BESCHERMDE SOORTEN 4.1 Werkwijze Voor de inventarisatie van de flora en fauna is de bouwlocatie en directe omgeving bezocht. Dit heeft plaats gevonden in de tweede helft van september. Hierbij is de vegetatie en flora geïnventariseerd waarbij speciale aandacht is besteed aan het voorkomen van (biotopen van) beschermde soorten. Op basis van de inventarisatie zijn de aanwezige habitattypen vastgesteld. Verder zijn bestaande inventarisatierapporten en verspreidingsatlassen van zoogdieren, reptielen, amfibieën en vlinders geraadpleegd. 4.2 Flora en habitattype Inventarisatie flora Tijdens het veldbezoek zijn de aanwezige planten in en rondom het plangebied geïnventariseerd. Op de beoogde bouwlocatie (zuidzijde werkterrein) zijn lokaal enkele pollen helm aanwezig. Deze zijn aangeplant. Voor een vollediger overzicht is ook de duinenrij ten zuiden van de planlocaties geïnventariseerd. In tabel 1 zijn de hier aangetroffen plantensoorten aangegeven. Er zijn geen beschermde soorten aangetroffen. Ook geen soorten van de Rode Lijst. Ook de voor vloedmerken kenmerkende en beschermde soort de blauwe zeedistel is niet aangetroffen. Op basis van de aangetroffen planten kan de vegetatie op de duinenrij gekarakteriseerd als: de Helm-associatie (Elymo-Ammophiletum typicum) Meteen ten zuiden van de duinenrij komt een uitgestrekt duindoornstruweel voor met daarin ondermeer gewone vlier en dauwbraam. Ook hier zijn geen beschermde planten aangetroffen. Doordat de inventarisatie een eenmalig veldbezoek betreft, kunnen er soorten zijn gemist, bijvoorbeeld voorjaarsoorten die in de zomer nauwelijks meer herkenbaar zijn. Maar gezien de waargenomen vegetatiesamenstelling, de daaruit af te leiden standplaatscondities en het gebruik, is het verantwoord te stellen dat er geen beschermde plantensoorten op de bouwlocatie en het werkterrein voorkomen. Dit geldt ook voor mossen en korstmossen. Ook voor de duinenrij meteen ten zuiden van het werkterrein kan gesteld worden dat er zeer waarschijnlijk geen beschermde soorten voorkomen. Conclusie Op het werkterrein en in directe omgeving komen geen beschermde plantensoorten voor.

11 11 Tabel 1: overzicht van de in het plangebied voorkomende planten met daarbij aangegeven of de soort voorkomt op de Rode Lijst, de beschermingsstatus volgens de Flora- en faunawet (FF-wet) en of het een typische soort is van het habitattype witte duinen. Soort Akkerdistel Biestarwegras Braam spec. Duindoorn Duinkruiskruid Duinzwenkgras Glad walstro Helm Kleine leeuwentand Kleine teunisbloem Paardenbloem spec. Scheve hoornbloem Zandmuur Zandzegge Cirsium arvense Elytrigia juncea subsp. boreoatlantica Rubus spec. Hippophae rhamnoides Senecio jacobaea subsp. dunensis Festuca rubra* arenaria Galium mollugo Ammophila arenaria Leontodon saxatilis Oenothera parviflora Taraxacum spec. Cerastium diffusum Arenaria serpyllifolia Carex arenaria Rode Lijst FF-wet Typische soort Zeemelkdistel Sonchus arvensis maritimus X Foto 2: Overzicht van het plangebied in noordwestelijke richting met het de helm-associatie

12 Effecten op beschermde flora Aanlegfase Op de bouwlocatie en het werkterrein komen geen beschermde plantensoorten voor. Er is dan ook geen effect van de bouwactiviteiten op beschermde flora te verwachten. Gebruiksfase In de gebruiksfase zullen bezoekers gebruik maken van het reguliere toegangspad en een loopbrug. Dit gaat niet ten koste van beschermde flora. Het is niet uit te sluiten dat het paviljoen meer bezoekers aantrekt dan het huidige paviljoen. De mogelijke hiermee samenhangende toename van het gebruik van het strand zullen geen effect hebben op beschermde flora. Deze activiteiten die samenhangen met de exploitatie van het paviljoen vinden niet plaats in een zone waar flora voorkomt, en hebben derhalve geen negatief effect op beschermde flora. 4.3 Vogels Inventarisatie vogels Broedvogels De beoogde bouwlocatie (het werkterrein) wordt niet gebruikt als broedgebied. Er is teveel storing. Het duingebied ten zuiden van de bouwlocatie wordt mogelijk wel gebruikt als broedgebied. Er is van dit gebied geen inventarisatie bekend van de broedvogelsoorten. Op basis van biotoopkenmerken kunnen mogelijk voorkomen Fitis, Graspieper en Scholekster. Deze soorten kunnen verwacht worden meteen aan de zuidzijde van de eerste duinenrij. Wanneer ze voorkomen dan is dit in zeer lage aantallen, hooguit een enkel broedpaar. In de duinenrij komen geen konijnenholen voor. Daarmee is er geen geschikt broedbiotoop aanwezig voor soorten als Bergeend, Tapuit en Kauw. De verwachte lage dichtheid van broedvogels heeft te maken met storing door met name de recreatie en doordat het een vrij droog leefgebied is met relatief soortenarme begroeiing waarin van nature geen hoge dichtheden broedvogels voorkomen. De genoemde broedvogels zijn beschermd. Niet-broedvogels Het werkterrein heeft geen waarde voor niet-broedvogels. In de aangrenzende duinenrij kunnen soorten als de Bruine en Blauwe kiekendief, Torenvalk en Sperwer incidenteel foerageren. Mede door de aanwezige storing (paviljoen, Strandweg) is de waarde van het plangebied als rust- en foerageergebied beperkt. De genoemde vogels zijn beschermd.

13 Effecten op beschermde vogels Broedvogels Wanneer de bouwwerkzaamheden (aanlegfase) uitgevoerd worden in het broedseizoen kan niet uitgesloten worden dat er een negatief effect is voor broedvogels. Door de storing die samenhangt met de sloop- en bouwwerkzaamheden zou een dusdanige storing optreden dat broedsels verloren gaan. Uitvoering van deze werkzaamheden in het broedseizoen is in strijd met de Floraen faunawet. Uitvoering buiten het broedseizoen is dat niet. Voor de gebruiksfase wordt geen toename van de storing verwacht in de duinenrij en daarmee ook niet in het hier aanwezige broedgebied. Hierdoor is er geen negatief effect te verwachten van het project voor broedvogels. Niet-broedvogels Doordat het plangebied (werkterrein en aangrenzende duinenrij) een (zeer) beperkte waarde heeft voor niet-broedvogels en de storing alleen in de aanlegfase enigszins toeneemt heeft het project geen negatief effect op deze soorten. 4.4 Zoogdieren Inventarisatie zoogdieren Op het werkterrein komen geen zoogdieren voor. Tijdens de veldinventarisatie zijn geen (sporen van) zoogdieren aangetroffen. In het duingebied ten zuiden van de planlocatie zijn sporen aangetroffen van Konijnen. Er bevinden zich geen bewoonde of onbewoonde konijnenholen. Alleen in het duindoornstruweel zijn op beperkte schaal sporen van muizen aangetroffen. Waarschijnlijk is dit de Aardmuis, eventueel de Bosmuis. Hier is geen specifiek onderzoek naar gedaan. Andere zoogdieren die foeragerend voor kunnen komen zijn twee vleermuizen die op Ameland voorkomen: de Laatvlieger en de Ruige vleermuis. Er zijn geen verblijfplaatsen voor beide vleermuizen aanwezig. Ook komen er geen migratieroutes voor. Gewone zeehonden verblijven vooral in het waddengebied maar worden soms aangetroffen aan de Noordzeekust. Zeehonden rusten op zandplaten maar komen zelden op het strand. Ter hoogte van het paviljoen worden geen zeehonden op strand waargenomen. Tabel 2: Wettelijke status van de op het werkterrein en omgeving (mogelijk) aanwezige zoogdieren. Wetenschappelijke naam Nederlandse naam Ff-wet NB-wet Rode Lijst Apodemus sylvaticus Bosmuis Tabel 1 Microtus agrestis Aardmuis Tabel 1 Oryctolagus cuniculus Konijn Tabel 1 Eptecicus serotinus Laatvlieger Tabel 3 4 Pipistrellus nathusii Ruige vleermuis Tabel 3 4 Ff-wet NB-wet Aangegeven is of de soort in de Flora- en faunawet is opgenomen en in welke tabel de soort staat vermeld. Aangegeven is in welke bijlage van de Habitatrichtlijn de soort is opgenomen. 2 = soorten waarvoor aanwijzing van speciale beschermingszone vereist is 4 = bijlage 4: soorten die een strikte bescherming behoeven

14 14 Rode Lijst Aangegeven is in welke categorie de soort in de Rode Lijst van bedreigde en kwetsbare zoogdieren in Nederland is opgenomen (Lina & Van Ommering; 1994) Effecten op beschermde zoogdieren Aanlegfase De enige beschermde zoogdieren die mogelijk van het werkterrein gebruik maken zijn twee vleermuizen. Hoewel het niet geheel is uit te sluiten dat ze de planlocatie als foerageergebied gebruiken, is het wel duidelijk dat de waarde van het gebied als foerageergebied zeer beperkt is. Er wordt dan ook geen negatieve effecten voor beide vleermuizen verwacht. In de aanlegfase kan er een tijdelijke toename zijn van geluidstoring in de duinenrij. Door de beperkte waarde van dit gebied voor de genoemde zoogdieren en de beperkte en tijdelijke toename van de storing, geldt voor zowel de muizen als het konijn dat deze tijdelijke storing geen negatief effect op de populatie. Gebruiksfase Doordat geconstateerd is dat in de gebruiksfase geen toename van de storing wordt verwacht, is er geen negatief effect op zoogdieren. Ook verstoring van migratieroutes van vleermuizen (licht) is niet aan de orde. 4.5 Amfibieën en reptielen Inventarisatie amfibieën en reptielen Op Ameland komt een beperkt aantal amfibieën voor (zie tabel 3). Van deze soorten is de Rugstreeppad vermeld in bijlage 4 van de Habitatrichtlijn, en is streng beschermd. Reptielen komen op Ameland niet voor. Het werkterrein is onderdeel van het strand en kenmerkt zich door periodiek zoute omstandigheden. Zoete wateren zijn niet aanwezig. De aangrenzende duinenrij is droog en herbergt geen geschikt leefgebied voor amfibieën. Tijdens het veldbezoek zijn geen (sporen van) amfibieën aangetroffen. Reptielen komen op Ameland niet voor. Tabel 3: Wettelijke status van de amfibieën en reptielen die voorkomen binnen het vijfkilometerhok waarbinnen de planlocatie zich bevindt (bron: Atlas van de Nederlandse Amfibieën en Reptielen, Bergmans & Zuiderwijk, 1986). Wetenschappelijke naam Nederlandse naam FF-wet NB-wet Rode Lijst Bufo bufo Gewone pad 1 Bufo calamita Rugstreeppad 3 4 Rana temporaria Bruine kikker 1 Triturus vulgaris Kleine watersalamander 1 FF-wet Hab.r lijn Aangegeven is of de soort in de Flora- en faunawet is opgenomen en in welke tabel de soort staat vermeld. Aangegeven is in welke bijlage van de Habitatrichtlijn de soort is opgenomen. 2 = soorten waarvoor aanwijzing van speciale beschermingszone vereist is

15 15 Rode Lijst 4 = bijlage 4: soorten die een strikte bescherming behoeven Aangegeven is in welke categorie de soort in de Rode Lijst van bedreigde en kwetsbare zoogdieren in Nederland is opgenomen Effecten op beschermde amfibieën en reptielen Aanlegfase Door het ontbreken van amfibieën en reptielen op de planlocatie heeft het de vervanging van het paviljoen geen negatief effect op soorten van deze diergroepen. Gebruiksfase Aangezien er in de omgeving van de planlocatie geen amfibieën en reptielen voorkomen, is er geen effect op soorten van deze diergroepen. 4.6 Vlinders Inventarisatie vlinders Het werkterrein herbergt geen geschikt biotoop voor vlinders. Voedsel- en waardplanten zijn niet aanwezig. Geschikt leefgebied voor vlinders wordt aangetroffen in het aangrenzende duingebied. Hier zijn soorten wargenomen als Zwartsprietdikkopje, Klein geaderd witje, Klein koolwitje, Kleine vuurvlinder, Icarusblauwtje, Dagpauwoog, Atalanta, Hooibeestje, Bruin zandoogje, Kleine vos en Kleine parelmoervlinder (Vlinderwerkgroep Friesland & De Vlinderstichting, 2000). Deze zijn niet beschermd Effecten op beschermde vlinders Aanlegfase Vanwege het ontbreken van beschermde vlinders op of in de directe omgeving van de planlocatie, heeft de sloop en de bouw van het paviljoen geen effect op beschermde vlinders. Gebruiksfase Ook voor de gebruiksfase geldt dat het project geen negatief effect op beschermde vlinders. 4.7 Overige fauna Inventarisatie overige fauna Op basis van de biotoopkenmerken en verspreiding van beschermde fauna op Ameland is het niet de verwachting dat er in het plangebied nog andere beschermde fauna voorkomt Effecten op beschermde overige fauna Vanwege het ontbreken van beschermde overige faunasoorten op of in de directe omgeving van het plangebied, heeft het project geen effecten op beschermde overige fauna.

16 Beschermde gebieden Inventarisatie beschermde gebieden Het plangebied ligt binnen het Natura2000-gebied Noordzeekustzone en op de rand van Duinen Ameland (zie afbeelding). Beide gebieden zijn zowel aangewezen in het kader van de Habitatrichtlijn als de Vogelrichtlijn. Bij elk Natura 2000-gebied behoren een aantal beschermde habitats en soorten. Deze zijn genoemd in het aanwijzingsbesluit en behoeven speciale aandacht. In het kader van de Natura 2000 worden voor deze habitats en soorten specifieke doelstellingen geformuleerd. De doelstellingen zijn weergegeven in bijlage 3. Figuur 1: Globale ligging plangebied (rood) in relatie tot natuurbeschermingsgebieden. Grijze arcering = Natura 2000gebied Duinen Ameland Inventarisatie habitattypen Habitattypen zijn gebaseerd op de aanwezige vegetaties en landschapsecologische kenmerken.

17 17 De bouwlocatie (en werkterrein) zelf bevat nauwelijks begroeiing. Er staan alleen enkele aangeplante helmpollen langs het verharde pad. Er is geen habitattype aanwezig. (N.B. Het gehele strand wordt niet gezien als habitattype: bron Habitattypenkaart Ameland (in prep).) Het duingebied ten zuiden van de bouwlocatie kan op basis van de voorkomende plantengemeenschap gekarakteriseerd worden als: H2120: Wandelende duinen op de strandwal met Ammophila arenaria witte duinen Van de typische soorten behorende bij het habitattype Witte duinen is alleen de zeemelkdistel en de duinstinkzwam aangetroffen (niet op de bouwlocatie/werkterrein). Deze zijn niet beschermd. Het habitattype Witte duinen wordt aangetroffen in de buitenste duinzone, vanaf de zeereep enkele tientallen meters landinwaarts. Het type komt langs de gehele zeekust van Nederland voor. Het type gaat landinwaarts over in Grijze duinen (kalkarm). Een belangrijk kenmerk van het habitattype Witte duinen is dat het zand nog niet is vastgelegd waardoor er geen bodemvorming heeft plaats gevonden, en waardoor het zand een witte kleur heeft. Tabel 4: Overzicht typische soorten behorende bij het habitattype H2120 Witte duinen Sprinkhanen en krekels Duinsabelsprinkhaan Paddenstoelen Duinfranjehoed Duinstinkzwam Duinveldridderzwam Helmharpoenzwam Zandtulpje Zeeduinchampignon Planten Akkermelkdistel Blauwe zeedistel Duinteunisbloem Noordse helm Zeewolfsmelk Vogels Eider Platycleis albopunctata Psathyrella ammophila Phallus hadriani Melanoleuca cinereifolia Hohenbuehelia culmicola Peziza ammophila Agaricus devoniensis Sonchus arvensis Eryngium maritimum Oenothera oakesiana x Calammophila baltica Euphorbia paralias Somateria mollissima ssp.mollissima Effecten op beschermde habitattypen De werkzaamheden behorende bij de aanlegfase vinden plaats binnen het werkterrein. Hier komt geen habitattype voor. De aanlegwerkzaamheden hebben derhalve geen effect op habitattypen. Dit geldt ook voor de bij het habitattype behorende typische soorten. In de gebruiksfase is er geen verandering in activiteiten te verwachten die leiden tot een negatief effect op het habitattype Witte duinen. In de huidige situatie wordt de duinenrij soms

18 18 betreden door toeristen, dit ondanks een verbodsbord. Betreding heeft echter weinig negatieve effecten vanwege het van nature aanwezige, sterk dynamische milieu. Het is niet de verwachting dat door het project de mate van betreding toeneemt Inventarisatie beschermde soorten (Natuurbeschermingswet) Habitatsoorten Binnen het werkterrein komen geen habitatsoorten voor. Voor het habitatgebied Duinen Ameland is de Groenknolorchis aangewezen, een soort van vochtige, kalkrijke (jonge) duinvalleien. Deze plant komt niet op of in de omgeving van het plangebied voor. Niet-broedvogels Het plangebied heeft geen specifieke waarde voor de in de aanwijzingsbesluiten genoemde nietbroedvogels (wintergasten, trekvogels). De betreffende soorten verblijven niet tot nauwelijks in of in de directe omgeving van het werkterrein. Broedvogels De in het kader van Natura2000 beschermde broedvogels (zie vorige paragraaf) komen niet voor in het plangebied. De mogelijk voorkomende broedvogels in de aangrenzende duinenrij - Fitis, Graspieper en Scholekster vallen niet onder de bescherming van de Natuurbeschermingswet. (Deze soorten vallen evenals de meeste andere vogelsoorten wel onder de bescherming van de Flora- en faunawet.) Effecten op beschermde soorten Door het ontbreken van Natura 2000-soorten op of in de directe omgeving van het werkterrein kan geconcludeerd worden dat het project geen negatief effect heeft op deze soorten.

19 19 5 CONCLUSIES Op basis van dit onderzoek kan worden geconcludeerd dat de uitvoering van het project de volgende effecten heeft op beschermde flora en fauna en beschermde gebieden. Flora Vogels Zoogdieren Amfibieën en reptielen Overige fauna Habitattypen - geen negatief effect op beschermde flora (vaatplanten, mossen en korstmossen) - mogelijk een negatief effect op beschermde broedvogels bij uitvoering binnen het broedseizoen. Uitvoering project binnen broedseizoen is strijdig met de Flora en faunawet. - geen negatief effect op beschermde broedvogels bij uitvoering buiten het broedseizoen - geen negatief effect op beschermde niet-broedvogels - geen negatief effect op beschermde zoogdieren - geen negatief effect op beschermde amfibieën en reptielen - geen negatief effect op overige beschermde fauna - geen negatief effect op habitattypen (H Witte duinen). Flora- en faunawet Het uitvoeren van de geplande werkzaamheden binnen het broedseizoen is in strijd met artikel 11 van de Flora- en faunawet. Deze stelt: het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren. De werkzaamheden die samenhangen met de vervanging van het paviljoen zal mogelijk leiden tot verstoring van nesten van een enkele beschermde vogel. De uitvoering van de werkzaamheden binnen het broedseizoen is derhalve niet toegestaan; hier wordt geen ontheffing voor verleend. De uitvoering van de werkzaamheden binnen het broedseizoen is wel mogelijk wanneer middels veldonderzoek aangetoond wordt dat daarbij geen broedsels verloren gaan. Voor de overige beschermde flora en fauna geldt dat er geen negatieve effecten worden verwacht waardoor het project in dat opzicht niet in strijd is met de Flora- en faunawet. Het project is, indien gehouden wordt aan bovenstaande beperking ten aanzien van de broedvogels, niet in strijd met de Flora- en faunawet. Er hoeven dan ook geen ontheffingen te worden aangevraagd in het kader van de Flora- en faunawet. Natuurbeschermingswet De vervanging van het paviljoen heeft geen negatief effect op de Natura2000-gebieden Noordzeekustzone en Duinen Ameland. Er is geen negatief effect voor de bijbehorende habitattypen en soorten. Het project is niet in strijd met de Natuurbeschermingswet. Er hoeft dan ook geen vergunning te worden aangevraagd in het kader van de Natuurbeschermingswet.

20 20 LITERATUURLIJST EN BRONNEN: Bergmans, W. & A. Zuiderwijk, Atlas van de Nederlandse Amfibieën en Reptielen en hun Bedreiging. KNNV, Hoogwoud. Broekhuizen, S., B. Hoekstra, V. van Laar, C. Smeenk & J.B.M. Thissen (1992; red.). Atlas van de Nederlandse zoogdieren, 3e druk. KNNV, Utrecht. Janssen J.A.M. & J.H.J Schaminée, De Europese Natuur in Nederland Habitattypen Ministerie van Landbouw, Natuurbescherming en Visserij. Klaassen, O Broedvogels van de terreinen van Staatsbosbeheer op Ameland in SOVON-inventarisatierapport 2002/02. Limpens, H.J.G.A., K. Mostert & W. Bongers (1997). Atlas van Nederlandse vleermuizen; onderzoek naar verspreiding en ecologie. KNNV Uitgeverij, Utrecht. Vlinderwerkgroep Friesland & De Vlinderstichting, Dagvlinders in Fryslân. Friese Pers Boekerij, Leeuwarden; KNNV, Utrecht. SOVON Vogelonderzoek, Atlas van de Nederlandse broedvogels , Nederlandse fauna 5. Nationaal Historisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey-Nederland, Leiden. Website Natura 2000 (d.d ): _document_id=110237&p_node_id= Versluys, M., H. Engelmoer, D. Blok & R. van der Wal, Vogels van Ameland. Friese Pers Boekerij, Leeuwarden. Rijksinstituut voor Natuurbeheer, Natuurbeheer in Nederland. Deel 2. Dieren. Pudoc, Wageningen.

21 21 BIJLAGEN

22 Bijlage 1: Overzicht plangebied 22

23 23

24 Bijlage 2: Bouwtekening 24

25 25

26 Bijlage 3: Natura 2000-doelen Noordzeekustzone en Duinen Ameland 26

27 27

28 28