Studiegids Bachelor Biomedische Wetenschappen Studiejaar

Transcriptie

1 Â Â Â Studiegids Bachelor Biomedische Wetenschappen Studiejaar

2

3 Voorwoord Deze studiegids bevat informatie over de opleiding, het studieprogramma en de organisatie van de Bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen in studiejaar en over voorzieningen voor studenten. Â De Onderwijs- en Examenregeling is te vinden via Het Onderwijsprogramma (blokkenschema) is te vinden via blokkenschema Overige informatie voor studenten is te vinden via en

4 1 Hoofdstuk 1: Praktische zaken bacheloropleiding: jaar 1 t/m Toelating Voor informatie over de toelatingseisen voor de opleiding Biomedische Wetenschappen kan de internetsite van de Radboud Universiteit Nijmegen worden geraadpleegd: Ook de internetsite van de Informatie BeheerGroep / Dienst Uitvoering Onderwijs biedt informatie over de toelatingseisen: De aanmelding voor een opleiding in het hogeren/of wetenschappelijk onderwijs wordt gedaan via: Bij het Studenten Informatie Punt (StIP) zijn diverse informatiebrochures verkrijgbaar betreffende de opleidingen van het Universitair Medisch Centrum St Radboud. Studenten die niet aan de standaard ingangseisen zoals geformuleerd in de informatiebrochures van de opleidingen van het UMC St Radboud voldoen, bijvoorbeeld omdat zij een buitenlands diploma hebben, kunnen een bijzonder toelatingsexamen aanvragen. Dit examen, het zogenaamde Colloquium Doctum, bestaat uit diverse onderdelen. Informatie voor studenten met een deficiënt vakkenpakket is te vinden op Regels Aanwezigheid Deelname aan alle practica en werkgroepen is verplicht. Participatie wordt geregistreerd door de blokcoördinator. Bij verhindering dient de student dit vooraf te melden bij de blokcoördinator. Wanneer dit verzuim gelegitimeerd is, kan de blokcoördinator een vervangende opdracht geven. Achterstand door ongeoorloofd verzuim en door gebrek aan inzet kan niet binnen het blok worden ingehaald of hersteld Aanmelden voor kernblokken Oriëntatie De inhoud van de kernblokken is beschreven in paragraaf 2.4 t/m 2.6. Aanmelding De student dient zich aan te melden voor alle kernblokken die hij wil volgen. Dit gebeurt via internet: Studenten Webdossier. In onderstaande tabel zijn globaal de aanmeldingsperioden weergegeven. De exacte aanmeldingsperiode wordt via internet (ad valvas) bekend gemaakt. Gedurende drie weken kunnen studenten zich aan- en afmelden, dan sluit de aanmelding en worden de tijdige aanmeldingen door Onderwijs- en Studentenzaken verwerkt. De blok-indelingen worden via het Studenten Webdossier op internet bekend gemaakt. Kernblokken uit Periode 1 t/m 5 Aanmelden in Juni voorafgaande studiejaar

5 Periode 6 t/m 10 Medio november Eerstejaars studenten Voor eerstejaars studenten geldt hierop de uitzondering, dat zij zich schriftelijk middels het toegezonden aanmeldingsformulier kunnen aanmelden voor de kernblokken in periode 1 t/m 5 van het reguliere programma. Wanneer zij vrijstellingen verwachten voor eerstejaars blokken, dienen zij zo snel mogelijk contact op te nemen met de studieadviseur. Voor periode 6 t/m 10 dienen ook eerstejaars studenten zich aan te melden via Studenten Webdossier. Na-aanmelding Tot drie weken voor de start van een blok kan de student zich via internet nog na-aanmelden. Alléén bij voldoende plaats wordt de student dan alsnog ingedeeld. De groeps-indelingen worden gemaakt door Onderwijs- en Studentenzaken en worden ongeveer drie weken voor de start van het blok via het Studenten Webdossier op internet bekend gemaakt. Hierna kan de student zich nog alleen afmelden; aanmelden is niet meer mogelijk Keuze hoofdvak en aanmelden voor keuzeblokken en bachelorstage in het derde jaar Oriëntatie: keuze hoofdvak De studenten ronden hun bacheloropleiding af met de keuze uit één van de zes hoofdvakken. Een inhoudelijke voorbereiding op de te kiezen hoofdvakken is al gegeven in de blokken Inleiding hoofdvakken 1 en 2 in het tweede jaar. In het begin van het derde jaar vindt nog een keuzemarkt plaats, waarin de hoofdvakken en bijvakken zich presenteren. In studiejaar vindt deze keuzemarkt plaats op dinsdag 14 september Elk hoofdvak bestaat uit 2 of 3 blokken en een bachelorstage, die afhankelijk van het aantal gevolgde hoofdvakblokken 14 of 18 weken duurt. In de hoofdvakblokken leert de student een aantal methoden van het betreffende hoofdvak toepassen en maakt hij kennis met de aard van de onderwerpen die daarbij aan de orde komen. In de stage ervaart de student vervolgens hoe onderzoek vanuit dat vakgebied wordt uitgevoerd. In de masteropleiding krijgt elk van de hoofdvakken een vervolg, waarbij een verdere verdieping of verbreding van het betreffende vakgebied wordt gegeven. Op deze wijze biedt de bacheloropleiding de studenten de mogelijkheid om voor zichzelf vast te stellen of het betreffende hoofdvak datgene biedt dat ze zoeken. Men legt zich met deze keuze nog niet vast voor de masteropleiding. De student kan in de masteropleiding voor een ander hoofdvak kiezen, dan hij heeft gedaan in de bacheloropleiding. De enige consequentie die dat voor hem heeft is dat hij de blokken uit de bacheloropleiding alsnog zal moeten inhalen. Dat kan meestal zonder dat daardoor studievertraging wordt opgelopen. Aanmelding keuzeblokken en bachelorstage in derde jaar Aanmelden voor de keuzeblokken uit de bachelorfase in periode 5 en voor de bachelorstage is mogelijk vanaf medio juni tot uiterlijk zondag 24 oktober Studenten dienen zich ook aan te melden voor de bachelorstage via het web-aanmeldingsformulier, periode 1 t/m 5. De sluitingsdatum van 24 oktober 2010 is belangrijk om de organisatie van de modulen en de bachelorstages te faciliteren en zal strict gehandhaafd worden. Aanmelding voor keuzeblokken in periode 6 en 7 is mogelijk in de tweede helft van

6 november. De precieze aanmeldingsperioden worden via Ad Valvas op internet bekend gemaakt. Gedurende deze aanmeldingsperiodes kunnen studenten zich aan- en afmelden, dan sluit de aanmelding en worden de aanmeldingen door Onderwijs- en Studentenzaken verwerkt. De blok-indelingen worden via het Studenten Webdossier bekend gemaakt. Aanmelding cursus bachelor writing (onderdeel van Portfolio Rapportagevaardigheden) Parallel aan de bachelorstage, geprogrammeerd in periode 8 t/m 11a, volgen derdejaars studenten een verplichte cursus bachelor writing. Deze cursus vormt een onderdeel van Portfolio Rapportagevaardigheden (5RAPP). Studenten dienen zich hiervoor tijdig aan te melden via het aanmeldingformulier voor periode 6 t/m 11a dat medio november beschikbaar komt in het Studenten Webdossier. Na-aanmelding keuzeblokken in derde jaar Tot drie weken voor de start van een blok kan de student zich via internet nog na-aanmelden. Echter alleen bij voldoende plaats wordt de student dan alsnog ingedeeld; meldt je dus tijdig aan (keuzeblokken periode 5 en bachelorstage: vóór 17 oktober 2010!). Vanaf drie weken voor aanvang van een blok kan de student zich alleen nog afmelden. Indienen bachelorstageplan Vanaf periode 7 of 8, afhankelijk van het gekozen hoofdvak, loopt de student stage. Indeling voor de stage vindt plaats via de studieleider. De studieleiders dragen voorstellen voor de stage aan; de studenten maken een bachelorstageplan. De uitwerking van het bachelorstageplan geschiedt in overleg met de stagebegeleider en de student. Voor aanvang van de bachelorstage moet de student een bachelorstageplan, voorzien van de handtekening van de studieleider, inleveren bij de secretaris van de examencommissie, via de balie van het StIP, de brievenbus bij deze balie of eventueel per post. De secretaris van de examencommissie (laat) alle stageplannen controleren op formele eisen (titel, aantal ECTS punten, handtekening studieleider) en registreren. Zonder een positieve registratie wordt geen bachelordiploma verstrekt. De student moet voor het indienen van het bachelorstageplan gebruik maken van het formulier dat te vinden is op internet, menu studie-informatie BMW / bachelorstageplan. Dit document bevat de minimale elementen welke het bachelorstageplan Biomedische Wetenschappen volgens de Examencommissie moet bevatten. In het Studenten Webdossier kan de student controleren of het bachelorplan reeds is geregistreerd Afmelden en wijziging van aanmelding voor kernblokken en keuzeblokken De student dient zich bij verhindering om deel te nemen zo spoedig mogelijk af te melden via het aanmeldingsformulier op Studenten Webdossier, bij voorkeur minimaal drie weken voor aanvang van het blok. Dit bevordert een optimale benutting van de capaciteit van het blok, wat het onderwijs ten goede komt. Er kan bijvoorbeeld bij het maken van de indeling tot een evenwichtige werkgroepgrootte worden gekomen. Als een student een aanmelding wil wijzigen, moet hij een nieuw aanmeldingsformulier

7 invullen. Let op dat u het héle aanmeldingsformulier opnieuw invult en niet alleen het te wijzigen blok! Aanmelden en afmelden voor (herhaal)tentamens Aanmelden Bij indeling voor een blok is de student automatisch aangemeld voor de bloktoets. Wanneer een student een blok niet gehaald heeft, kan hij een hertoets doen. Het laatst behaalde resultaat geldt. Voor een kernblok kan de student zich uiterlijk tot twee weken voor de toets (zie hoofdstuk 4 Toetsing en examens) via internet met behulp van KISS/TIS aanmelden voor uitsluitend het herhaaltentamen, of kan het blok opnieuw in zijn geheel volgen. Als de student voor het laatste kiest, moet hij/zij zich aanmelden voor contactonderwijs via het aanmeldingsformulier op Studenten Webdossier. Het is echter niet mogelijk om twee blokken tegelijkertijd te volgen. De student kan zich in een periode slechts bij één blok aanmelden voor het contactonderwijs. Wanneer de student een gedeelte van een eerder gevolgd blok moet inhalen, kan hij voorafgaand aan het blok contact opnemen met de betreffende blokcoördinator om de mogelijkheden hiervoor te bespreken. Toetsindelingen met vermelding van de toetslocatie worden ongeveer twee weken voor de toets bekend gemaakt via het Studenten Webdossier op internet. Voor de bloktoetsen van Inleiding hoofdvakken 1, Inleiding hoofdvakken 2 en de keuzeblokken gelden andere regels voor de herhaaltentamens. De student maakt zelf een afspraak met de blokcoördinator over het herkansen van (deel)tentamens voor deze blokken. Afmelden Tot twee weken voor de bloktoets of hertoets kan de student zich via internet met behulp van KISS/TIS afmelden voor deelname. Daarna is het nog mogelijk om af te melden via een formulier bij het StIP Afmelden voor (herhaal)tentamens Tot twee weken voor de bloktoets of hertoets kan de student zich via internet met behulp van KISS/TIS afmelden voor deelname. Daarna is het nog mogelijk om af te melden via een formulier bij het StIP Onderwijsperioden Periode 1 6 september t/m 1 oktober 2010 Periode 2 4 oktober t/m 29 oktober 2010 Periode 3 1 november t/m 26 november 2010 Periode 4 29 november t/m 24 december OSB2 op 8 december Onderwijsvrij 27 december 2010 t/m 7 januari 2011 Periode 5 10 januari t/m 4 februari 2011 Periode 6 7 februari t/m 4 maart OSB1 en 5OSB2 op 23 februari Periode 7 7 maart t/m 1 april 2011 Periode 8 4 april t/m 29 april 2011

8 Onderwijsvrij 2 mei t/m 6 mei 2011 Periode 9 9 mei t/m 3 juni OSB1 en 5OSB2 op 18 mei Periode 10 6 juni t/m 1 juli 2011 Periode 11a 4 juli t/m 15 juli 2011 (voor OMB2 en OMB4) NB: op de eerste pagina van deze studiegids vindt u de planning van de blokken in de onderwijsperioden Studiematerialen en aanschaf Kernboeken KERNBOEKENLIJST BMW De kernboekenlijst is een lijst van boeken waarin alle voor het kerncurriculum noodzakelijke lesstof kan worden gevonden en bestudeerd. De kernboeken weerspiegelen de kennis van de discipline geneeskunde en/of (bio-)medische wetenschappen en de daarmee verbonden vakgebieden. Studenten en docenten maken gebruik van dezelfde boeken. De student schaft de eerste twee jaar alle boeken aan en beschikt daarmee over een breed scala van waardevolle naslagwerken. Naast de kernboeken schaffen studenten per hoofdvak nog verschillende boeken aan. 1 Wijzigingen De kernboekenlijst ondergaat elk jaar wijzigingen: soms vanwege de komst van nieuwe drukken en soms door de keuze van een ander boek. Als gedurende de studie de kernboekenlijst verandert, is het niet noodzakelijk dat de ouderejaars student de nieuwe boeken van de lijst aanschaft. Iedere jaargroep heeft namelijk zijn eigen boekenlijst. Op internet is een actueel overzicht te vinden, waarin per jaargroep de lijst is weergegeven. 2 Aanschaf De faculteit adviseert studenten dringend boeken van de kernboekenlijst te kopen. De kernboeken zijn te bestellen via de MFVN. Bestellingen via de MFVN zijn gegarandeerd van de juiste druk. Kijk op voor meer informatie. 3 Kernboekenlijst KERNBOEKENLIJST BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN versie juli 2010 Vak Kernboek aanschaf in jaar Anatomie Putz & Pabst: Sobotta's Atlas 1 of Human Anatomy. 14 e editie Anatomie Moore, Dalley: Clinically Oriented Anatomy. Williams & Wilkins, 6 e druk cd-rom. 1

9 Anatomie Larsen: Human Embryology. Churchill Livingstone, 4 e druk Biochemie Baynes / Dominiczak: Medical 1 Biochemistry. Elsevier, 3 e druk Celbiologie Histologie Junqueira / Carneiro / Kelley: 1 Functionele Histologie. Elsevier, 11 e druk Celbiologie-Histologie Alberts / Bray / Hopkin / 1 Johnson / Lewis / Raff: Essential Cell Biology. Garland Publishing Inc., 3 e druk Epidemiologie Bouter / Dongen v: Epidemiologisch onderzoek. Bohn Stafleu Van Loghum, 6 e herziene druk Epidemiologie Zielhuis / Heydendael / Maltha 1 / Riel v: Handleiding medisch wetenschappelijk onderzoek: probleemidentificatie, methodologie, uitvoering, presentatie. Elsevier, 6 e druk Farmacologie Rang / Dale / Ritter / Moore / 1 Churchill Livingstone: Pharmacology. 6 e druk Fysiologie FitzGerald / Folan-Curran / 1 Saunders: Clinical neuroanatomy and related neuroscience. 5 e druk Fysiologie Boron & Boulpaep, Medical 1 Physiology. Saunders Elsevier, 2 e editie Fysiologie McArdle / Katch / Katch: 2 Exercise Physiology: energy, nutrition and human performance. Lea & Febiger, 7 e druk Genetica Turnpenny PD, Ellard S: 2 Emery's elements of medical genetics. Churchill Livingstone, 13 e druk Immunologie Parham: The Immune System. 2 Garland publishing, 3 e druk Interne Geneeskunde Kumar / Clark: Clinical 1

10 Medicine: a textbook for medical students and doctors. Baillière Tindall, 7 e druk Medische Fysica Oosterom / Oostendorp: 1 Medische Physica. Elsevier, 3 e druk Microbiologie Mims / Playfair / Roitt / Wakelin / Williams / Anderson: Medical Microbiology. Mosby Year Book Europe Ltd, 4 e druk Oncologie Velde vd / Bosman / Wagener: 2 Oncologie. Bohn Stafleu Van Loghum, 8 e herziene druk Pathologie Rubin / Schwarting / Strayer: 1 Rubin's Pathology. J.B. Lippincott Company, 5 e druk Statistiek Petrie / Sabin: Medical 1 statistics at a glance Blackwell Science, 3 e druk Sociale Geneeskunde Mackenbach / Maas vd: 3 Volksgezondheid en gezondheidszorg. Elsevier, 4 e druk Toxicologie Casarett / Doull's, Klaassen / 1 Watkins: Essentials of Toxicology. 1 e druk Voeding Gibney, cs: Introduction to 1 Human Nutrition. Wiley- Blackwell, 2e editie Digitale kernboekenlijst Farmacotherapeutisch Kompas medisch farmaceutische voorlichtingsuitgave van de Centrale Medisch Pharmaceutische Commissie van de Ziekenfondsraad. Amstelveen: Ziekenfondsraad. zie Kernboekenlijst doorstromers Kernboeken schakeljaar studiejaar

11 Voor het schakeljaar is een aparte kernboekenlijst samengesteld. Met klem wordt vermeld dat dit geen verplichte kernboekenlijst is, maar een advieslijst voor aanschaf, afgeleid van de reguliere kernboekenlijst. De reden hiervoor is, dat niet alle blokken in de regulier bacheloropleiding in het schakeljaar aan bod komen. Een aantal kernboeken uit de bachelor-kernboekenlijst zullen tijdens de masteropleiding alsnog aangeschaft moeten worden (afhankelijk van het hoofdvak). Bij bestellen via staan de boeken per studiejaar vermeld. Voor alle duidelijkheid: er moeten boeken uit alle jaren (en soms ook al uit de masteropleiding) besteld worden. Alle kernboeken kunnen worden geraadpleegd in de medische bibliotheek op de faculteit voor zelfstudie in de bibliotheek. Er zijn wel een beperkt aantal sets aanwezig. NB 1 Studenten dienen bij aanvang van de studie een voorgeschreven standaard rekenmachine aan te schaffen. Indien het gebruik van een rekenmachine is toegestaan, worden alleen deze standaard rekenmachines toegelaten. De standaard rekenmachine is verkrijgbaar via de MFVN. NB2 Van een aantal kernboeken moet sinds dit jaar een nieuwe druk worden aangeschaft door de studenten die in 2009 met hun studie beginnen. Voor de tweedejaars blokken in studiejaar wordt echter nog de oudere druk gebruikt. De blokken waarvoor dit geldt zijn met een * aangegeven in de vierde kolom van onderstaande tabel. Paginaverwijzingen in blokboeken zullen in dat geval niet (altijd) kloppen. NB3 De kernboeken voor fysiologie van Mc Ardle en Silverthorn (nr 11 en 12) wordt met ingang van volgend studiejaar niet meer in het eerste jaar gebruikt. De huidige tweedejaars hebben dit boek al aangeschaft. Het komt daardoor dit jaar niet voor in de kernboekenlijst die op wordt vermeld. Deze boeken moeten - indien gewenst - dus apart, buiten de kernboekenlijst om, besteld worden. NB4 Met ingang van komend studiejaar wordt er voor de eerstejaars blokken een nieuw kernboek voor fysiologie ingevoerd: Boron & Boulpaep. Doorstromers die het hoofdvak bewegingswetenschappen gaan volgen, volgen in hun schakeljaar echter ook een tweedejaars blok (5DT03), waarin het oude kernboek fysiologie (Silverthorn) wordt gebruikt. Dit is de reden dat beide kernboeken worden genoemd in de lijst. Geadviseerd wordt om het nieuwe kernboek aan te schaffen.

12 KERNBOEKENLIJST BACHELOR BIOMEDISCHE WETENSCHAPPEN nr Vak Kernboek gebruikt in blok: 1 Anatomie Putz & Pabst 5B101 Sobotta's Atlas 5O101 of human 5O104 anatomy. 14 e 5DT03 editie HM04 2 Anatomie Moore, Dalley Clinically Oriented Anatomy. Baltimore (etc): Williams & Wilkins, 6e druk 2009, + cd-rom 3 Anatomie Larsen Human Embryology. New York (etc) Churchill Livingstone, 4e druk Biochemie Baynes / Dominiczak, Medical Biochemistry, Elsevier, 3 e editie Celbiologie Histologie 6 Celbiologie- Histologie Junqueira / Carneiro / Kelley Functionele Histologie. Utrecht: Wetenschappel ijke Uitgeverij Bunge, 12 e druk 2009 Alberts / Bray / Hopkin / Johnson / Lewis / Raff Essential Cell 5B101 5O101 5O102 5DT03 5BMWK 5B101 5B102 5O102 5DT03 5B103 5O101 5O102 5O104 5B202* 5B103 5B202 Aanbevolen voor: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken - - alle hoofdvakken OEH, BW, TOX/PB EPI alle hoofdvakken BW, TOX/PB -

13 Biology. New York (etc): Garland Publishing Inc., 3 e druk Epidemiologie Bouter / Dongen v / Zielhuis Epidemiologis ch onderzoek. Houten (etc): Bohn Stafleu Van Loghum, 6 e herziene druk Epidemiologie Zielhuis / Heydendael / Maltha / Riel v Handleiding medisch wetenschappeli jk onderzoek: probleemidenti ficatie, methodologie, uitvoering, presentatie. Maarssen: Elsevier/ Bunge, 6 e druk IBMW 5OMB1 5IBMW 5OMB4* 5OMB5* 9 Farmacologie Rang / Dale / 5IBMW Ritter / Moore / 5O102 Churchill Livingstone 5O103 5O104 Pharmacology' 5MIOA. 6e druk Fysiologie FitzGerald / 5O104 Folan-Curran / O207 Saunders 5DT03 Clinical neuroanatomy and related neuroscience. 5 e druk Fysiologie Silverthorn Human Physiology, an 5DT03 Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken TOX/PB alle hoofdvakken EPI BW AMG, BW - (BW) (BW) (BW)

14 integrative approach, 5 e druk 2009 Of: ROWSPAN ROWSPAN Boron & Boulpaep Medical Physiology. Saunders Elsevier, 2e editie Fysiologie McArdle / Katch / Katch Exercise Physiology: energy, nutrition and human performance. Philadelphia (etc): Lea & Febiger, 8 e druk Genetica Turnpenny PD, Ellard S Emery's elements of medical genetics. Edinburgh (etc) Churchill Livingstone 13 e druk Immunologie Parham The Immune System. Garland publishing, 2 e druk Interne Geneeskunde Kumar / Clark Clinical Medicine: a textbook for medical students and doctors. London (etc): Baillière 5O101 5O102 5O104 5DT03* 5BMWK* 5B202 5B202 5O101 5O102 5O104 5MIOA* 5BMWK* Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Alle hoofdvakken m.u.v. BW BW, HTA BW - EPI, TOX/PB - EPI EPI, TOX/PB - EPI - - -

15 16 Medische Fysica Tindall, 7 e druk 2009 Van 5IBMW Oosterom / 5B102 Oostendorp 5O101 Medische 5O104 Physica. Utrecht: Elsevier, 3 e druk Microbiologie Mims / Playfair 5MIOA / Roitt / Wakelin / Williams / Anderson Medical Microbiolog. Mosby Year Book Europe Ltd. 4e druk Pathologie Rubin / Schwarting / Strayer Rubin's Pathology. Philadelphia (etc): J.B. Lippincott Company. 5 e druk + cd-rom, Statistiek Petrie / Sabin Medical statistics at a glance, Oxford, Blackwell Science, 3 e druk Sociale Geneeskunde Mackenbach / Maas vd Volksgezondhe id en gezondheidszo rg. Elsevier/Bunge, Utrecht, 4 e druk IBMW 5B202 5BMWK 5OMB1 5OMB3* Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken - alle hoofdvakken EPI TOX/PB BW - alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken - - -

16 21 Toxicologie Casarett / Doull's, Klaassen / Watkins Essentials of Toxicology. 7 e druk Farmacothera peutisch Kompas medisch farmaceutische voorlichtingsui tgave van de Centrale Medisch Pharmaceutisc he Commissie van de Ziekenfondsraa d. Amstelveen: Ziekenfondsraa d, Diagnostisch Kompas voorlichtingsui tgave over aanvullende diagnostiek van de Stuurgroep Aanvullende Diagnostiek van de Ziekenfondsraa d. Amstelveen: Ziekenfondsraa d, Oncologie v.d.velde / de Mulder / van Krieken Oncologie. 8 e druk Voeding Gibney, cs: Introduction to Human Nutrition. Wiley- Blackwell, 2 e 5IBMW 5DT02 O207 5BMWK* 5DT01 Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: OEH, TOX/PB OEH, TOX/PB EPI - BW alle hoofdvakken OEH, TOX/PB, HTA, EPI OEH,

17 editie Geen kernboek, wel aanbevolen: mw medisch woordenboek Stedman's Concise Medical & Allied Health Dictionary (illustrated edition) Lippincott, Williams & Wilkins, Baltimore, 2001 algemeen Boeken, gebruikt in hoofdvakblokken in schakeljaar: ihta evaluatie in de geneeskunde IHTA e001 Ovreteit J. Evaluating Health Interventions: an introduction to evaluation of health treatments, services, policies and organizational interventions. Open Universtity Press ISBN X (PBK) epidemiologie Armstrong B., White E, Sarraci R. Principles of exposure measurement in epidemiology. New York: Oxford University Press, 1992 E001 Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: Fys: HLO: MBRT: TOX/PB, HTA, EPI alle hoofdvakken alle hoofdvakken alle hoofdvakken HTA HTA - EPI EPI Blokboeken en werkboeken Ieder onderwijsblok wordt beschreven in een blokboek. In het blokboek staat o.a.: Een overzicht van de inhoud, organisatie, leerdoelen, structuur en methode van toetsing

18 van het onderwijsblok; De instructies behorende bij zelfstudieopdrachten en werkgroepen; Specifieke informatie over bijzonderheden in het blok. Daarnaast moet er bij een aantal blokken ook een werkboek worden gekocht. Hierin staat voornamelijk de lesstof in, die niet voorkomt in een van de kernboeken. Kosten en aanschaf Studenten moeten, bij deelname aan het blok, in bezit zijn van het betreffende blokboek en eventueel werkboek. Over de eerste 2,5 jaar (alle BMW-kernblokken) zijn de kosten ongeveer 125,- voor de blokboeken en 150,- voor de werkboeken. Blokboeken en werkboeken kunnen aangeschaft worden bij de portier van het Studiecentrum Medische Wetenschappen Rekenmachine Vanaf dienen studenten bij aanvang van de studie een voorgeschreven standaard rekenmachine aan te schaffen. Indien in bij een eerstejaars, tweedejaars of derdejaars bachelor toets het gebruik van een rekenmachine is toegestaan, worden alleen deze standaard rekenmachines toegelaten. De standaard rekenmachine, is net als de kernboeken, verkrijgbaar via de MFVN ( Overige studiebenodigdheden Per studiejaar dient u, naast de aanschaf van kernboeken, rekening te houden met de kosten voor blokboeken, readers en overige materialen en met eventuele reiskosten voor bijvoorbeeld excursies en stages Studiebegeleiding Studenten Informatiepunt (StIP) Het eerste aanspreekpunt voor studenten is het Studenten Informatiepunt (StIP). Het StIP verzorgt de uitgifte en inname van formulieren en de informatieverstrekking aan studenten over onderwijsprogramma's, toets- en examenregelingen. Het is gevestigd op de eerste verdieping van het Studiecentrum Medische Wetenschappen, Geert Grooteplein 21. Het e-stip is het digitale loket van het StIP. Via e-stip op kunnen studenten vragen stellen aan de medewerkers van het StIP en Onderwijs- en Studentenzaken. Zie voor informatie over o.a. bereikbaarheid van het StIP Studieadviseur Studenten die een persoonlijk gesprek met de studieadviseur willen, kunnen bij het StIP een afspraak maken met de studieadviseur. De studieadviseur Biomedische Wetenschappen is drs. Hilde Swinkels (tel ). De studieadviseur kan informatie geven over: inhoud en vormgeving van de studie, studiefinanciering, bv. bij onderbreken of staken van de studie, andere studiemogelijkheden, als studenten willen veranderen van opleiding, aanvullende studiemogelijkheden, bijvoorbeeld het vrij keuzeonderdeel. De studieadviseur kan adviseren over:

19 studieaanpak, zowel qua planning als methodiek, examenregelingen: bijvoorbeeld het aanpassen van een toetsplanning aan individuele omstandigheden, aanpassingen aan het programma in het geval van bijzondere omstandigheden (handicap, ziekte e.d.). De studieadviseur kan hulp bieden of doorverwijzen bij: studieproblemen veroorzaakt door allerlei verschillende oorzaken (thuissituatie, motivatiecrisis, tijdgebrek), problemen als gevolg van de studie, zoals twijfels over de geschiktheid voor de studie, slechte resultaten, overbelasting, kritiek op het onderwijsprogramma, examenregelingen, docenten, de organisatie e.d. In dat verband onderhoudt zij nauwe contacten met docenten, de studentendecanen en studentenpsychologen. Verder kan de studieadviseur vragen en verzoeken aan de examencommissie in de vergadering toelichten, bijvoorbeeld verzoeken om een bijzondere herkansing van een tentamen om persoonlijke redenen. Ook kan de studieadviseur toelichting geven over individuele omstandigheden in de vergadering van de commissie die het studieadvies einde eerste jaar vaststelt. Soms zal de studieadviseur studenten uitnodigen voor een gesprek. Dit is bijvoorbeeld het geval bij eerstejaarsstudenten, met name wanneer er sprake is van vertraging in de studievoortgang. Ook ouderejaars zullen door de studieadviseur worden uitgenodigd wanneer de resultaten hiertoe aanleiding lijken te geven en de studieaanpak wellicht individueel moet worden bijgesteld. Bereikbaarheid studieadviseur Voor studenten Biomedische Wetenschappen is er telefonisch spreekuur op maandag van uur en donderdag van uur, tel Inloopspreekuur voor korte informatieve vragen: donderdag uur. Voor langere vragen kan een afspraak worden gemaakt via of dagelijks tussen en uur aan de balie Tutorgroepen en oriëntatie op studie en beroep (5OSB1) Studenten Biomedische Wetenschappen worden in het eerste jaar ingedeeld in tutorgroepen die gedurende het hele eerste jaar blijven bestaan. Een tutorgroep bestaat uit circa 15 eerstejaars studenten en een tweedejaars student (tutor). Aanwezigheid bij de tutorgroepbijeenkomsten is verplicht. De tutorgroepen hebben twee doelen: - Invoering in de studie onder leiding van een tweedejaars student - Oriëntatie op studie en beroep. De tutorgroepen staan deels in dienst van het blok Oriëntatie op Studie en Beroep 1 (5OSB1). Hier wordt van de studenten verwacht dat zij door middel van bijeenkomsten en een opdracht zich oriënteren op hun studie- en beroepsloopbaan.

20 De tutorgroepbijeenkomsten zijn verplicht. Plaats en tijdstip worden steeds aangegeven in het rooster van het blok Studieadvies propedeuse Elke opleiding heeft een commissie Studieadvies Eerste Jaar die aan alle eerstejaars studenten tussentijds in maart en aan het einde van het eerste cursusjaar een advies uitbrengt over de voortzetting van hun studie. Het doel van een studieadvies is studenten te ondersteunen in hun keuzeproces en hen vroegtijdig inzicht te verschaffen in de studiemogelijkheden en de verwachte voortgang. Naar aanleiding van het (schriftelijke) advies volgt soms een persoonlijk gesprek waarin het advies nader wordt toegelicht. De commissie baseert haar advies op behaalde studieresultaten en eventuele persoonlijke omstandigheden die van invloed kunnen zijn geweest op die resultaten. Het advies is niet bindend. Het tussentijds advies Het tussentijds advies wordt begin maart uitgebracht. Dit advies is gebaseerd op de studievoortgang in de eerste vier blokken en geeft aan of de student redelijkerwijs aan het einde van het eerste jaar, behoudens persoonlijke omstandigheden, aan de gestelde norm kan voldoen. Het advies eind eerste jaar Studenten die 9 bloktoetsen hebben behaald, ontvangen in beginsel het advies de studie voort te zetten. Studenten die niet aan deze norm voldoen, ontvangen aan het einde van het eerste jaar het advies om over voortzetting van de studie na te denken of het dringende advies de studie te staken, tenzij persoonlijke omstandigheden aanleiding geven tot een andersluidend advies. Samenstelling commissie studieadvies eerste jaar voorzitter Prof. dr. L. Kiemeney lid Dr. R. Bos secretaris (studieadviseur) mw. Drs. H. Swinkels Studievertraging door bijzondere omstandigheden Studenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging hebben opgelopen en als gevolg daarvan in de problemen komen met hun studiefinanciering kunnen in aanmerking komen voor financiële ondersteuning. Voorwaarde voor ondersteuning is dat de student de omstandigheid binnen 3 maanden meldt bij de Dienst Studentenzaken en de studieadviseur. Het is daarom verstandig om een afspraak te maken met de studieadviseur zodra persoonlijke omstandigheden het studeren belemmeren. Raadpleeg verder de website van de Radboud Universiteit (begeleiding) over deze voorziening Overige begeleiding Informatie over overige begeleiding van studenten (waaronder cursussen) is te vinden in hoofdstuk 5 en de website van de Radboud Universiteit (

21 Onderwijslocaties Onderwijslocaties Het contactonderwijs vindt plaats op het terrein van het UMC St Radboud; hoofdzakelijk in het Studiecentrum Medische Wetenschappen (Geert Grooteplein 21, portier: ) en het Klinisch Trainingscentrum (Geert Grooteplein 15, portier: ). Plattegronden van de gebouwen met daarin de onderwijsruimtes vindt u op Infectiepreventie en Hepatitis B vaccinatie Een aantal infectieziekten kan voor medewerkers in de gezondheidszorg, waaronder stagiaires, consequenties hebben. De belangrijkste maatregel om infectie te voorkomen is het veilig en hygienisch werken. Daarnaast is voor een aantal infectieziekten, waaronder Hepatitis B, vaccinatie mogelijk. Conform de landelijke richtlijnen van de inspectie voor de Gezondheidszorg heeft het UMC vastgesteld dat alle medewerkers, inclusief stagiaires, die risicovolle handelingen verrichten of die omgaan met mogelijk besmet materiaal, moeten aantonen dat zij voldoende gevaccineerd zijn tegen hepatitis B. In overeenstemming hiermee hebben alle afdelingen het advies ontvangen er op te letten dat studenten die bij hen stage lopen en daarbij (mogelijk) in contact komen met vers humaan materiaal gevaccineerd zijn tegen Hepatitis B. Omdat BMW studenten over het algemeen niet in aanraking komen met patienten behoren zij niet tot de groep van risicovormers. Daarom geldt voor studenten BMW geen vaccinatieverplichting. Afhankelijk van de invulling van de onderzoeksstage kunnen BMW studenten echter wel tot de groep van risicolopers behoren. Hepatitis B vaccinatie wordt dan ook aanbevolen voor wetenschappelijke stages indien met (mogelijk) besmet materiaal wordt gewerkt (denk aan laboratoria waar bv. met humaan materiaal wordt gewerkt). Voor meer informatie over Hepatitis B, vaccinatie en de maatregelen en risico's voor andere infectieziekten kunt u het Infectiepreventie protocol raadplegen via de UMCN website In dit protocol zijn ook de richtlijnen voor veilig en hygienisch werken opgenomen. Vaccinatie voor studenten BMW: Vanaf studiejaar 2009/2010 krijgen alle derdejaars studenten BMW aan het begin van het studiejaar de gelegenheid om zich op vrijwillige basis (gratis) te laten vaccineren tegen Hepatitis B. De doorlooptijd voor Hepatitis B vaccinatie bedraagt een aantal maanden. Men dient op 3 tijdstippen beschikbaar te zijn voor vaccinaties en een bloedafname (titerbepaling). Op dinsdag 5 oktober 2010 van 13:00u tot 13:30u vindt (in het Auditorium) de jaarlijkse informatiebijeenkomst voor BMW studenten over Infectiepreventie en Hepatitis B vaccinatie plaats. Aanmelden voor vaccinatie is mogelijk tot zondag 24 oktober Daarna wordt voor studenten die dat wensen een groepsgewijs vaccinatietraject gestart. Het traject is voor derdejaars studenten afgerond voor aanvang van de bachelorstages. Individuele

22 studenten kunnen aan dit traject deelnemen of zij kunnen zich individueel bij de AMD melden.

23 2 Hoofdstuk 2: Inhoudelijke beschrijving van de bacheloropleiding Inhoud Een deel van het curriculum van de studie bestaat uit de zogenaamde kernblokken. Daarin draait het om beroepsvoorbereiding en medisch wetenschappelijke vorming. De leerstof wordt, voor zover het niet de absolute basiskennis betreft, hoofdzakelijk exemplarisch aangeboden. Voor ieder blok staan 5,5 EC-studiepunten (EC=European Credit), d.w.z. vier weken van ieder 40 studie-uren. Binnen het kerncurriculum wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende typen onderwijsblokken en lijnen, welke in volgende paragrafen worden beschreven Soorten blokken Basisblokken In de B1-blokken worden basisvakken als fysica, biochemie en celbiologie gegeven tegen de achtergrond van het klinisch denken en handelen. In de B2-blokken bestudeert de student pathofysiologie en algemene ziekteleer. Orgaanblokken In O1-blokken komt de normale bouw (morfologie) en het normale functioneren (fysiologie) van organen aan de orde tegen de achtergrond van het klinisch denken en handelen. Onderzoeksmethodologie-lijn In de Onderzoeksmethodologie-lijn leren de studenten de basisvaardigheden van wetenschappelijk onderzoek. Determinantenlijn In deze lijn wordt aandacht besteed aan: Diverse factoren (determinanten) die invloed kunnen uitoefenen op het functioneren van de mens; De maatregelen, waarmee invloed uit te oefenen is op deze determinanten. Hierbij komen bijvoorbeeld preventiemogelijkheden aan de orde; De vaardigheden die van pas komen bij het vormgeven van onderzoek naar diverse determinanten, bijvoorbeeld het leren hanteren van denkmodellen, specifieke onderzoeksmethoden en probleemoplossingsmethoden. De lijn 'inleiding hoofdvakken' In de blokken behorende bij deze lijn wordt een oriëntatie gegeven op de verschillende hoofdvakken, waaruit de student in de loop van het derde cursusjaar een keuze gaat maken. De volgende hoofdvakken komen aan de orde: Bewegingswetenschappen, Epidemiologie, Health technology assessment, Arbeid, milieu en gezondheid, Pathobiologie en Toxicologie.

24 Biomedische Wetenschappen en kliniek In dit blok komen de ziektebeelden aan de orde, die vaak voorkomen of om een andere reden een belangrijk probleem voor de gezondheidszorg zijn. Kennis hiervan is onmisbaar voor hen die gaan werken in gezondheidsorganisaties, mede omdat dit de communicatie met artsen zal vergemakkelijken. Rapportagevaardigheden Rapportagevaardigheden worden niet in een specifiek blok aangeleerd. Rapportagevaardigheden bestaat uit een aantal doelstellingen/vaardigheden, die in verschillende blokken aan de orde komen. De student oefent de rapportagevaardigheden op een aantal momenten gedurende de blokken in de bachelorfase waarin die vaardigheden aan de orde komen. De rapportagevaardigheden worden getoetst aan de hand van een aantal criteria, die staan vermeld op het evaluatieformulier. Dit formulier is enerzijds bedoeld als een bewijs dat de student rapportagevaardigheden beheerst (bij een voldoende), maar vooral ook als feedback voor de student zelf. Een verplicht onderdeel binnen het portfolio rapportagevaardigheden is de cursus 'Bachelor writing' tijdens de bachelorstage in het derde jaar. Orientatie op studie en beroep 1 en 2 Deze blokken zetten de student aan tot het nadenken over de inrichting van hun studie en de mogelijkheden voor hun latere carrière na hun studie. Het blok is gedeeltelijk ingebouwd in de tutorbijeenkomsten in het eerste jaar Onderwijsvormen Inleiding In het curriculum biomedische wetenschappen worden diverse onderwijsvormen met elkaar afgewisseld. De belangrijkste uitgangspunten zijn: Bevorderen van een zelfstandige aanpak van de leerstof; Stimuleren van actief studeergedrag; Verbeteren van cognitieve en praktische vaardigheden en het probleemoplossend vermogen. Ongeveer dertig procent van het onderwijs wordt gegeven door docenten; in de overige tijd bestudeert de student zelfstandig de stof. De verschillende onderwijsvormen, alsmede het leertraject, staan beschreven in het blokboek, dat bij ieder blok vervaardigd wordt door de blokcommissie die het betreffende blok ontworpen heeft. Bij elke activiteit is aangegeven wat het bijbehorende leerdoel is Hoorcollege In een hoorcollege geeft een docent de hoofdlijnen van het blok en globale informatie over de te bestuderen onderwerpen. Soms zal hij een onderwerp aan de hand van een patiëntendemonstratie illustreren. De informatie uit het hoorcollege dient als handvat voor de zelfstandige studieactiviteiten. Een hoorcollege of patiëntendemonstratie wordt aan de gehele jaargroep tegelijkertijd gegeven. De student luistert, maakt eventueel aantekeningen en krijgt de kans om vragen te

25 stellen. Het is niet de bedoeling dat er geklapt wordt aan het eind van een patiëntendemonstratie. Bereid ook een hoorcollege voor door de bijbehorende tekst in het blokboek te lezen Zelfstudieopdracht In een zelfstudieopdracht gaat een student zelfstandig met behulp van onder andere blokboek en kernboeken aan de slag om zich kennis over een bepaald onderwerp eigen te maken. Welke kennis of vaardigheid dat precies is, staat beschreven in het leerdoel van de opdracht. Alle zelfstudieopdrachten zijn opgebouwd volgens het stramien: achtergrond-doel-instructieproduct-nabespreking. In de achtergrond staat beschreven waarom de opdracht leerzaam is, welke problemen opgelost kunnen worden met de betreffende informatie of in welke praktijksituaties de deskundigheid gebruikt kan worden. Het doel geeft aan wat de student door het maken van de opdracht zal bereiken. De instructie is een beschrijving van de beste studieaanpak. Het resultaat van de opdracht, bijvoorbeeld een schema, antwoorden, vragen of een tekening, wordt het product genoemd. In het onderdeel nabespreking staat beschreven hoe de student kan nagaan of de leerdoelen zijn bereikt. De zelfstudieopdracht is dus pas afgerond als ook de nabespreking van de opdracht is voorbereid Werkgroep In een werkgroep werkt een groep van maximaal vijftien studenten aan een gemeenschappelijke opdracht, die soms los staat en soms teruggrijpt op de zelfstudieopdrachten, maar altijd voor verdieping van de daaruit opgedane kennis moet zorgen. De student dient de werkgroep van tevoren voor te bereiden met informatie uit het blokboek. Om de samenwerking goed te laten verlopen is het noodzakelijk dat één student, de zogenaamde voorzitter, de activiteiten coördineert. Deze bewaakt de agenda, houdt het doel van de opdracht in de gaten, leidt de discussie etc. De studenten benoemen zelf per werkgroep de voorzitter. Als er sprake is van een begeleide werkgroep, zal een docent als consulent aanwezig zijn. In een onbegeleide werkgroep dienen de studenten zonder consultatie van een deskundige de betreffende opdracht uit te werken Practicum Tijdens een practicum zal de student zich bezighouden met een aantal voor een biomedisch wetenschapper relevante vaardigheden met als doel: Verbetering of verdieping van theoretische kennis en inzicht; Kennismaking met de praktijk van biomedisch onderzoek; Training van praktische en cognitieve vaardigheden, die van belang zijn bij de latere beroepsuitoefening Responsiecollege In een responsiecollege bespreekt een groep van maximaal 45 studenten onder leiding van een docent de zelfstudieopdrachten, behorende bij het betreffende responsiecollege. Hierbij krijgt de student de kans om problemen te bespreken en om fouten in zijn redenatie te ontdekken en te herstellen. Daarnaast kan de docent met behulp van vragen bepalen of de leerdoelen bij de betreffende opdrachten inderdaad bereikt zijn. Tijdens een responsiecollege wordt van de student een actieve, kritische opstelling en een goede voorbereiding aan de hand van zelfstudieopdrachten verwacht.

26 Jaar 1: overzicht en beschrijving Jaar 1: Overzicht Periode: Naam: Code: 1 Inleiding Biomedische 5IBMW Wetenschappen 2 Hoofdlijnen Functionele 5B101 Morfologie 3 Biochemische en Fysische 5B102 Processen 4 Onderzoeksmethodologie 1 5OMB1 5 Laboratoriumvaardigheden 5LABV 6 Celbiologische Processen 5B103 7 Circulatie en Respiratie 1 5O101 8 Stofwisseling en Water-zouthuishouding 5O Determinanten 1: Voeding 5DT01 10 Regulatie en Integratie 1 5O104 11a Oriënterende Onderzoeksstage 5OMB2 blokoverstijgend Oriëntatie op Studie en Beroep 5OSB1 1 blokoverstijgend Portfolio rapportagevaardigheden 5RAPP Elk blok duurt 4 weken, met uitzondering van: Oriëntatie op Studie en Beroep 1: 2 bijeenkomsten in het eerste jaar + tutorbijeenkomsten Portfolio Rapportagevaardigheden: onderdelen verspreid in verschillende blokken de Oriënterende onderzoeksstage: 2 weken Jaar 1: Beschrijving Inleiding Biomedische Wetenschappen Isiscode 5IBMW Cursusjaar 1 Periode 01 Coördinator Prof. Dr. J.L. Willems, adres: 379 LABGK, JL.Willems@labgk.umcn.nl, telefoon intern: Het blok IBMW stelt u in staat om aan derden te kunnen uitleggen waar het in de biomedische wetenschappen om gaat. Dat houdt in: - de soort vraagstukken en problemen die een BMW-er bezighoudt; - de manieren waarmee een BMW-er tot antwoorden en oplossingen voor deze vraagstukken tracht te komen. Dit blok is relevant voor de latere beroepsuitoefening als BMW-er omdat: - het u in staat stelt het onderzoeksterrein van BMW te overzien;

27 - het u leert te onderscheiden op welke wijze verschillende soorten factoren invloed kunnen hebben op ziekteprocessen; - het u in staat stelt om een ingewikkeld stuk werkelijkheid met een eenvoudig model inzichtelijk en onderzoekbaar te maken; - het u leert om stapsgewijs een simpel, maar vaag probleem te vertalen in een onderzoek; - het u in staat stelt op efficiënte en kritische wijze overzicht te krijgen van de wetenschappelijke literatuur over een specifiek onderwerp en daarbij de mogelijkheden te benutten die de wetenschappelijke bibliotheek biedt; - het u leert wetenschappelijke gegevens globaal te vertalen in interventie teneinde het onderzoek toepasbaar te maken in de gezondheidszorg. Hoofddoelstellingen De student kan het substraat van Biomedische gezondheidswetenschappen (gezondheid en ziekte) in relatie tot de determinanten daarvan, globaal beschrijven. Relatie Het blok is het eerste blok in het curriculum en tevens het eerste blok in een serie van zes blokken in de lijn Onderzoeksmethodologie. Dit blok biedt, behalve de eerste kennismaking met de onderzoeksmethodologie, een eerste orientatie op het werkveld van de biomedische gezondheidswetenschappen. Daarnaast wordt in dit blok ook kennis gemaakt met het Determinantendenken. In de bachelorfase van de studie zullen meer blokken volgend, die gebruik maken van het Determinantenmodel. Het is dus een belangrijk inleidend blok voor de hele studie Biomedische Wetenschappen. Trefwoorden Vraagstelling en hypothese, modellering, experimenteren, causaliteit, bibliotheek, documentatie, literatuuronderzoek, rapporteren, onderzoekstypen, fasen van onderzoek, toepassing van onderzoeksresultaten, werkingsmechanismen, proefdieronderzoek, medical technology assessment, studiestrategie, begeleiding door ouderejaars studenten, beroepsperspectief Literatuur Zielhuis e.a. Handleiding medisch wetenschappelijk onderzoek (4e druk, vanaf 2006). van Oosterom & Oostendorp. Capita Medische Fysica (3e druk 2008). Casarett, Doull, Klaassen, Watkins. Essentials of toxicology (1e druk, 2003) Rang, Dale, Ritter, Moore. Pharmacology. (6e druk, 2003) Rubin, Farmer & Strayer. Pathology (5e druk, 2004) Studiegids Biomedische Wetenschappen.

28 Bijzonderheden Ongeveer een week voor aanvang van het blok is een blokboek en werkboek verkrijgbaar bij de portier van het Studiecentrum Medische Wetenschappen. Hoofdlijnen Functionele Morfologie Isiscode 5B101 Cursusjaar 1 Periode 02 Coördinator Dr. J.G.M. Kooloos, adres: 109 ANAT/CBEG, J.Kooloos@anat.umcn.nl, telefoon intern: De inhoud van het blok betreft de systematische ordening van organen in het borst- en buikgebied en de aspecten die betrekking hebben op onderlinge ligging (topografie) en de daarmee samenhangende functies. Een belangrijk element daarbij is de diagnostische bereikbaarheid van organen door onderzoek aan het oppervlak van het lichaam en door diagnostische beeldvorming. Deze kennis wordt in hoofdlijnen aangebracht met aandacht voor modellen van anatomisch denken die een rol kunnen spelen bij de oplossing van biomedische en klinische problematiek. Aan de hand van opdrachten worden beschreven onderwerpen in de literatuur en aan de hand van anatomische preparaten, röntgenfoto's in combinatie met anatomische afbeeldingen bestudeerd. De zelfstudie levert produkten op zoals schemata en beschrijvingen. Deze produkten kunnen gebruikt worden om na te gaan of het resultaat van de bestudering voldoende is. Hoofddoelstellingen 1: De student kan in hoofdlijnen een overzicht geven van de normale bouw en de daarmee samenhangende functie van organen en orgaansystemen in het topografische gebied van de thorax, het abdomen en het bekken, dit voor zover relevant voor het analyseren en het begrijpen van klinische en biomedische problematiek. 2: De student kan in meer algemene zin aangeven welke middelen worden en kunnen worden aangewend bij de bestudering van de anatomie van een gegeven orgaan, orgaandeel of orgaansysteem, dit voorzover betrekking hebbend op de bevordering van kennis en inzicht, relevant voor het analyseren en begrijpen van klinische en biomedische problematiek. Relatie Hoofdlijnen Functionele Morfologie is het eerste in de serie B1-blokken, waarin de student thematiek bestudeert in de basisvakken fysica, biochemie, celbiologie en anatomie, en dient als voorbereiding op de B2-blokken en O1- en O2-blokken later in het curriculum. Trefwoorden anatomisch museum, snijzaal, thorax, thoraxorganen, dwarsdoorsneden, ziektebeelden, functionele anatomie, embryologie, organen, orgaanonderdelen, functie-samenhang, vormontwikkeling, pleuraholten, buikorganen, bekken, beeldvorming, denkmodellen, globale topografie, buikholte, vaatgebieden, vaatstelsel, functioneel systeem, rompwand, röntgenprojectie, skelet, afbeeldingstechnieken, fysische diagnostiek, body-paint, auscultatie Literatuur

29 Moore: Clinically oriented anatomy Putz: Sobotta's Atlas of Human Anatomy Larsen: Human Embryology Leertraject Nieuw in het leertraject zijn 3-tal COO's die verdieping van borst, buik en bekken beogen. Bijzonderheden U dient in het bezit te zijn van een witte laboratorium-jas en deze jas ook mee te nemen naar de practica. Zonder witte jas wordt u niet toegelaten op de verplichte snijzaalpractica. Dit blok staat bekend om het zgn. body-painten: een practicum aan het einde van het blok waarbij de cursisten bij elkaar organen op het lichaam schilderen. Biochemische en Fysische Processen Isiscode 5B102 Cursusjaar 1 Periode 03/04 Coördinator Dr. A. van Kuppevelt, adres: 280 BIOCH/CBEG, A.vanKuppevelt@ncmls.ru.nl, telefoon intern: Veel van de processen zoals die zich in het menselijk lichaam afspelen kunnen beschreven worden in de vorm van fysische en (bio)chemische processen. In dit blok zal worden ingegaan op de belangrijkste biochemische en fysische processen in het menselijk lichaam. Veranderingen in deze basale processen kunnen een rol spelen bij klinische en biomedische problematiek; in deze context is het nodig de biochemische en fysische processen te begrijpen. De structuur en functie van biochemische moleculen, het werkingsmechanisme van enzymen, de algemene principes van gaswetten en de algemene principes van stromingsleer komen aan bod. Ook de structuur en functie van biologische membranen komen aan de orde. De theorie wordt met diverse practica inzichtelijk gemaakt. Door steeds gebruik te maken van klinische voorbeelden wordt de relatie van deze basisstof met de kliniek duidelijk. Hoofddoelstellingen 1: De student kan de belangrijkste biochemische processen beschrijven en toepassen voor zover relevant voor het analyseren en begrijpen van klinische en biomedische problematiek. 2: De student kan de belangrijkste fysische processen beschrijven en toepassen voor zover relevant voor het analyseren en begrijpen van klinische en biomedische problematiek. Relatie Biochemische en fysische processen is de tweede in de serie B1-blokken, waarin de student thematiek bestudeert in de basisvakken medische fysica, biochemie, celbiologie en anatomie, en dient als voorbereiding op de B2-blokken en O1- en O2-blokken later in het curriculum.