DIgestaat op MAat (DIMA) (IWT VIS traject ) Symposium Vlaco vzw Christophe Boogaerts

Transcriptie

1 DIgestaat op MAat (DIMA) (IWT VIS traject ) Symposium Vlaco vzw Christophe Boogaerts INHOUD 2 0. INTRO DIMA: WAT & WIE? I. TUSENTIJDSE RESULTATEN 1

2 Intro (1/4) 3 Doel: Sector oriënteren naar nauwere samenwerking met & productie van nabehandeld, gestandaardiseerd digestaat op maat van (nieuwe) afnemers in: productie MS/BV land /tuinbouw GEBRUIKERSCOMMISSIE openbaar groen eport etra inkomsten/verbetering rendabiliteit voor de biogassector Intro (2/4): zoom op vergisters vergisters steunbetuiging gebruikersgroep DIMA AM Power Agro-energiek Agro-gas Bart's potato cy Bio 7 Bio Electric Bio N.R.GY Biogas Energie Herk Biogas Boeye Biogas Bree Biomass center Calagro Greenergy Guilliams NPG Bocholt NPG Bio I NPG Bio II Biopower Tongeren Storg VC Energy Waterleau Shanks natura bijdrage 4 2

3 Intro (3/4): overige partners 5 Subsidiëring (80%): Partners/uitvoerders: Onderaannemers: Intro (4/4): schematisch 6 3

4 7 I. WP1: Nodenanalyse (2015) Vragen Match marktpartij X digestaatproduct Y mogelijk? Chemische, fysische, biologische vereisten? Hoeveelheden, prijzen, verpakking/labelling,.. per sector/type digestaat of toepassing: ander verhaal I. WP1: Nodenanalyse. Maimaal homogeniseren/standaardiseren (NPK, DS, EC,..) (OP MAAT MAKEN) ÉN Opmengen tot gestandaardiseerde eindproducten (NPK, vorm, geur,..) 4

5 I. WP1: Nodenanalyse Maimaal conform vereisten (potentiële) afnemers : 9 input (louter) bepaalde inputcategoriëen: zie KA & ontheffing: dierlijke bijproducten. mest. energiegewassen plantaardige oba s. met garantie (Vlaco): zonder inputs X, Y (hogere risico evaluatie)?, en/of, Proces en nabehan deling Eterne nabehan deling lagere/ EC maimum?, en/of, additionele homogenisatie (mengen, retentietijd, )?, en/of, scheiden, en/of, hogere/ds minimum?, en/of, additionele biothermische droging of compostering, en/of (etern) granuleren of pelletiseren ~ Geurvermindering, ~ Toevoeging N P K, ~ Verhoging densiteit, en/of, eterne opmenging N P K tot meststof, bodemverbeteraar, of substraat I. WP1: Nodenanalyse ALGEMENE EINDCONCLUSIES 10 AFZET (DIMA PISTES) rechtstreeks, via trader of via tussenverwerker via tussenverwerker rechtstreeks of via tussenverwerker rechtstreeks of via tussenverwerker rechtstreeks of via tussenverwerker eport retail (partikulier/ tuinaannemers) boom en fruitteelt overige (bio) landbouw openbaar groen 5

6 I. WP1: Nodenanalyse Communicatie & productkennis verspreiden Potentieel van samenwerking met fabrikanten MS BV (potgrond) Traceerbaarheid wegens verscheidenheid inputs Duidelijkheid over type inputstromen (mest oba.. hulpstoffen) Is bio certificering mogelijk? De oorsprong van EC? Verloop mineralisatie van nutriënten?.. via o.a. GC/WP DIMA, Demoproeven via o.a. GC/WP DIMA, EIND 2015 vastlegging eerste digestaten en mengsels voor WP 3 (karakterisaties) I. WP2: matchmaking ( 15 17) Work in progress: nodenanalyse, gebruikerscommissies, plaatsbezoeken, demo s (OG, PCS, ), werkgroepen, symposium Vlaco, eindsymposium DIMA ( 17) 6

7 I. WP3: karakterisaties ( 16) Basis WP3 = LESSONS LEARNED (WP1) Inzake producten: digestaatpistes & invulling digestaat op maat? Inzake te analyseren productparameters /eigenschappen (bevestiging/etra) I.B. Analysedata (D1 D10) 14 DIGESTATEN D1. Gedroogd digestaat (obv dikke fractie; incl mest) D2. Gedroogd digestaat (obv dikke fractie; incl mest) D3. Gedroogd digestaat (obv dikke fractie; ecl mest) D4. Gedroogd digestaat (obv ruw digestaat; ecl mest) D5. Gedroogd digestaat (obv ruw digestaat; plant.) D6. Gedroogd digestaat (obv ruw digestaat; incl mest) D7. Dunne fractie (ecl mest) D8. Dunne fractie (plantaardig) D9. Dikke fractie (ecl mest) D10. Dikke fractie (plantaardig) Standaardpar. Vlarema Microbieel Herbiciden Dioines Multiresidu OWS Ecca Ecca Ecca Ecca ILVO 7

8 15 D3. Gedroogd digestaat (obv dikke fractie; ecl mest) 16 D7. Dunne fractie (ecl mest) 8

9 17 D9. Dikke fractie (ecl mest) 18 Dikke fractie (plantaardig) 9

10 I.WP3. Analysedata (D1 D10): agronomisch 19 Conclusies (agronomisch): Gedroogd digestaat (6): grote variaties onderling? dif gedroogd vs rudi gedroogd: (EC, Chloriden, NH4+NO3, P, K,..) per vergister: beperkte variatie: historiek 3j vergelijking gedroogde digestaten (8): I. WP3. Analysedata (D1 D10): Vlarema 20 Conclusies (Vlarema): Niet detecteerbaar/lage waarden Conformiteit Vlarema (en ECN QAS) Slechts bij relatief hoge input (dikke fractie/varkens )mest: Vlarema normen Cu en Zn 10

11 I. WP3. Analysedata (D1 D10): Microbieel 21 Conclusies (microbieel): Geteste gedroogde digestaten/digestaten met DBP (input): geen pathogenen gedetecteerd/conform wetgeving Voor plantaardige, niet gehygiëniseerde digestaten (dun, dik) is hygiënisatiestap te overwegen afhankelijk van toepassing I. WP3. Analysedata (D1 D10): Pesticiden 22 Conclusies (herbiciden): Op matri van 230 screenings met detectielimiet 0,05 mg/kg of 0,01 mg/kg (op vers): slechts 3 keer minimale sporen van herbiciden gedetecteerd ordegroottes: < 0,00003% lager dan laagste MRL s VOEDING Insignificant 11

12 I.WP3. Analysedata (D1 D10): dioines PCDD s/pcdf s en 12 dioine achtige PCB s doorgaans niet detecteerbaar Worst case scenario s: som waarden < referentie (Vlarema) I.WP3. Analysedata (D1 D10) 24 ALGEMENE CONCLUSIES 1 STE RONDE KARAKTERISATIES DIGESTATEN Geteste digestaten (agronomisch, pathogenen, contaminanten) mogelijks geschikt als (bulkonderdeel van) meststof, bodemverbeteraar of teeltsubstraat (DIMA) 12

13 DIGESTAAT OPGEMENGD MET I.B. Analysedata (EP1 EP12) EP1. PELLET: gedroogd digestaat (incl mest) + organomineraal ms EP2. PELLET: gedroogd digestaat (ecl mest) + organomineraal ms EP3. PELLET: gedroogd digestaat (incl mest) + kippemest + vinasse EP4. PELLET: gedroogd digestaat (ecl mest) + groencompost + bloedmeel + vinasse EP5. Gedroogd digestaat (incl mest) + gft compost + kippemest EP6. Gedroogd digestaat (plantaardig) + groencompost EP7. Effluent (plantaardig) + mineraal EP8. Dikke fractie digestaat (plantaardig) + mineraal EP9. Dunne fractie digestaat (ecl mest) + mineraal EP10. Dunne fractie digestaat (ecl mest) + mineraal EP11. etra: PELLET: gedroogd digestaat + kippemest+ organisch ms EP12. etra: PELLET: kippemest Standaardpar. EOS Biodegradatie Werking NPK BDB ILVO 25 EP1. PELLET: gedroogd digestaat (incl mest) + organo mineraal ms 26 13

14 27 EP2. PELLET: gedroogd digestaat (ecl mest) + organo mineraal ms EP6. Gedroogd digestaat (plantaardig) + groencompost 28 14

15 EP7. Effluent (plantaardig) + mineraal 29 EP8. Dikke fractie digestaat (plantaardig) + mineraal 30 15

16 EP10. Dunne fractie digestaat (ecl mest) + mineraal (spuiwater) 31 I.WP3. Analysedata (EP1 EP12): Basis: optimaliter maimaal homogene, maimaal continue (NPK, ) digestaten en/of met analyse beschikbaar per batch/levering 32 Verschillende interessante digestaatgebaseerde producten op maat mogelijk: mi org/min BV/MS N(K) MS. Verhoudingen C/N/P/K organo mineraal stuurbaar Pellets met zéér beperkte geur Geen kiemkrachtige zaden Onzuiverheden en steentjes: OK Mogelijks interessant voor openbaar groen, eport, retail, tuinaannemers, fruitteelt,.. EC? Na en andere sporenelementen? 16

17 I.WP3. Analysedata (EP1 EP12): overige analyses Verschillende analyses op digestaatmengsels (EP1 12): 1. N mineralisatie: N werking? 2. C mineralisatie: EOC%? 3. Celwandcomponenten 4. Potproef: N of P of K werking? 33 N mineralisatie eperiment 34 17

18 C mineralisatie eperiment 35 Potproef 36 18

19 I.AANVULLEND: PRAKTIJKPROEVEN (WP2, WP6) 37 1 STE GEBRUIKERSCOMMISSIE DIMA: VCM: overzicht bestaande veldproeven digestaat (brochure) 2 de GEBRUIKERSCOMMISSIE DIMA: evaluatie gebruik van gedroogd digestaat dr gemeentelijke openbaar groendiensten (2015) Cfr LESSONS LEARNED (WP1): Sierteelt: PCS (EP3 EP4, DD, gft compost+dd+kippemest) Openbaar Groen: herneming asap 2016 Veldproeven (Ugent/ILVO): interactie bodem I. WP4: stavaza rapporten 38 A. Juridische randvoorwaarden (divers, binnen /buitenland) 1 ste focus op o.a. mengen/ontheffen (FOD) Ruime oplijsting afwerking rapport (juni juli 16) inclusief laatste ontwikkelingen inzake wetgeving Fertilisers en Bio (..)II. 19

20 Bio landbouw 39 EG 834/2007 Biologische productie en etikettering biologische producten Europese Verordening 889/2008 (bijlage I): gecomposteerd of vergist mengsel van plantaardig materiaal toegestaan D.m.v. vermelding op keuringsattest gebruik groencompost reeds mogelijk Vlaco heeft al verschillende stappen gezet om de beslissende macht (L&V) meer info te bezorgen over plantaardige digestaatproducten I. WP4: stavaza rapporten 40 B. Economische randvoorwaarden Hfdst1 SITUERING: DIGESTAAT IN Vlaanderen (I/O) Hfdst2 EVOLUTIES BIOGAS EN DIGESTAAT IN BUURREGIO S Hfdst3 KOST EN WAARDE DIGESTAAT Hfdst4 BELANG VAN VERPAKKING VOOR WAARDE Hfdst5 LABELLING VAN DIGESTAATPRODUCTEN 20

21 I. WP4: stavaza rapporten (A. economisch) 41 Hfdst4 BELANG VAN VERPAKKING VOOR WAARDE Range aan opties verpakking (..) Drager van (additionele) waardering digestaat(gebaseerd) product LCA (ecologische waardering digestaat itv voetafdruk): cases(2) & bedenkingen Vlaco berekening (update & uitbreiding 2012): ecologische (uitgespaarde CO2 eq.) en economische (EOS/NPK) waarden digestaten totaal (kg/ton) WC ruw digestaat werkzaam (kg/ton) kg CO2 equivalente n/ton prijs (euro/ton) N 4,5 88% 4,0 20,9 2,88 P2O5 2,9 100% 2,9 1,5 2,52 K2O 5,1 100% 5,1 1,9 2,98 EOS 40,9 7,58 24,4 15,95 thermisch gedroogd digestaat totaal (kg/ton) WC werkzaam (kg/ton) kg CO2 equivalente n/ton prijs (euro/ton) N 17,6 8% 1,4 7,4 1,02 P2O5 29,6 61% 18,1 9,4 15,70 K2O 28,0 89% 24,9 9,5 14,54 EOS 437,4 81,02 26,3 112,28 dikke fractie digestaat totaal (kg/ton) WC werkzaam (kg/ton) kg CO2 equivalente n/ton prijs (euro/ton) N 6,2 30% 1,9 9,8 1,35 P2O5 8,9 90% 8,0 4,2 6,97 K2O 4,3 90% 3,9 1,5 2,26 EOS 222,0 41,12 15,5 51,70 dunne fractie digestaat totaal (kg/ton) WC werkzaam (kg/ton) kg CO2 equivalente n/ton prijs (euro/ton) N 7,7 80% 6,2 32,6 4,48 P2O5 3,2 100% 3,2 1,7 2,78 K2O 5,5 100% 5,5 2,1 3,21 EOS 23,5 4,35 36,3 14,

22 I. WP4: stavaza rapporten (A. economisch) Conclusie: doel DIMA ( meerwaarde ) gediend met intrinsieke ecologische/economische waarde veruitwendigen concreet? Hfdst5 LABELLING VAN DIGESTAATPRODUCTEN NL Greenlabel (Nl) logo (evt met cijfer Milieukeur (SMK) (Nl) CO 2 /voetafdruk of subklasse) Climatop (Zw) Nieuw label/anne Vlaco label Ecolabel (EU) logo (evt met NF environnement (Fr) Kringloop AFAQ Eco conception (Fr) subklassen) OK biobased (Vinçotte) (B) Cradle2cradle (GB) Bio logo Bio label EU Biogarantie Overige bio labels I. BELANG VAN LABELS II. CONCRETE MOGELIJKHEDEN EXTRA LABELLING 43 Hoofdlijnen WP 5 44 Inventarisatie beschikbare technieken Praktijktoets & SWOT analyse Technische fiches Simulatie Tool Ondersteuning/advies: Gemakkelijk bruikbaar Technisch naslagwerk beste investerings en optimalisatiekeuzes i.f.v. DIMA 22

23 Inventarisatie beschikbare technieken 3 geselecteerde technieken 45 Scheiding Droging Persing Coagulatie/flocculatie Vijzelpers Zeefbandpers Decanter centrifuge Directe droger Indirecte droger Pelletiseren Granuleren Rapport (Beknopte) technische beschrijving Economische evaluatie Voor en nadelen Interessante links 46 Dank voor uw aandacht Christophe.boogaerts@vlaco.be 015/