Technische informatiegids. Bouwkundige informatie

Transcriptie

1 Technische informatiegids Bouwkundige informatie Doc.nr: TI NEB-NL Versie: 2.1, 9 februari 2007

2 Inhoudsopgave t.b.v. bouwkundige informatie Inhoudsopgave pagina 1. Definities 4 2. Wetgeving Besluit 2001, 410 Bouwbesluit Besluit 1996, 444 Warenwetbesluit liften Normen Het Woonkeur Handboek voor Toegankelijkheid NEN 5080: Personenliften in woongebouwen, afmetingen en 10 functionele eisen NPR 5081: Personenliften in woongebouwen, berekeningen van 10 vervoerscapaciteit en aanbevelingen voor ontwerp en uitvoering NEN 1070: Geluidwering in gebouwen NEN 5077: Geluidwering in gebouwen, bepalingmethode voor grootheden voor geluidsisolatie en contactgeluidisolatie Wetgeving Warenwetbesluit Liften Algemene Bepalingen Vervaardiging van liften Communicatieverplichting Liftkeuring en gebruik Liftontwerp afgestemd op het gebouw De afmetingen van de standaard cabines Rolstoelliften Brancard- en beddenliften Goederenliften Genormaliseerde besturingsvormen Liftsnelheid Vervoerscapaciteit Bezetting van het gebouw Intervaltijd 17 5 De liftschacht Algemeen Sleutels en sociale veiligheid van de entree van een (woon)gebouw Plaatsing liftschacht t.a.v. de hoofdentree van een gebouw Loopafstanden: plaatsingliftschacht t.a.v. toegangen De situering van liften en trappenhuizen De bereikbaarheid van de schachttoegang Opstelruimte vóór de schachttoegang Verlichting vóór de schachttoegang Hoogte van (schacht)deuren Drukknop van de schachttoegang Verplichting voor het plaatsen van een lift of opstelplaats Bescherming van gezondheid 24 All rights reserved. 1 (61) (2.1): 9 februari 2007

3 Inhoudsopgave t.b.v. bouwkundige informatie Brand- en rookwerendheid van de schacht Voorkoming en beperking van ongevallen bij brand Bijdrage schachtdeuren aan brand- en rookwerendheid Sterkte van de schachtconstructie Sterkte van de schachtwanden Sterkte van de put en plafond Sterkte van de put bij betreedbare ruimte Maatvoering van de schachtconstructie De afmetingen van de uitloophoogte en de liftput diepte Toepassen van afvalbeveiliging (hekwerk) op het cabinedak Scheidingswanden bij meerdere liften in de liftput Maximale stopplaatsafstand en inspectie-/vluchtdeuren Ventilatie en verlichting van de schachtconstructie Bevestiging van de lift aan de schachtwand 28 6 Bereikbaarheid van de machineruimte De eisen m.b.t. de algemene verkeersruimten De verlichting van de algemene verkeersruimten Liften zonder machinekamer De plaats van de besturingskast en de liftmotor Vrije ruimte vóór de besturingskast De ventilatie, temperatuur en verlichting van machinekamerloze liften Vaste trappen als betredingsmiddel tot de machineruimte Ladders als betredingsmiddel tot de machineruimte De toegang tot de machineruimte De afmetingen van de toegangsdeur tot de machineruimte Dorpel van de machineruimte bij hydraulische liften De afmetingen van het vloerluik naar de machineruimte Constructie eisen van het vloerluik Brandwerendheid van de machineruimte toegang Geluiddemping van de machineruimte toegang Afsluiting van de machineruimte toegang Sleutels Opschriften De machinekamer/-ruimte Bescherming van gezondheid De bouwkundige constructie van de machineruimte Vloer van de machineruimte Afmetingen van de machineruimte Vrije ruimte in de machineruimte Platform of verhoogd deel van de machineruimte Verlichting van de machineruimte Ventilatie van de machineruimte Hijsvoorziening De toegang van de machineruimte via het dak De toegangsweg over het dak De weg via het dak De verlichting van het pad op het dak De toegang tot de machineruimte De toegangsdeur tot het dak De afsluiting van de toegangsdeur tot het dak 34 All rights reserved. 2 (61) (2.1): 9 februari 2007

4 Inhoudsopgave t.b.v. bouwkundige informatie Bijlagen: A Geluid 35 B Toepassen van glas in schachtwanden 38 C Inspectie- en vluchtdeuren en inspectieluiken in de schacht 42 D Ladders als betredingsmiddel tot de machineruimte 44 E Hijsvoorziening 46 F Panorama liftschachten of open schachtconstructies 49 G Elektrische installatie 50 H Ventilatievoorzieningen 53 I Brandweerliften volgens NEN-EN81-72 (nl) 56 All rights reserved. 3 (61) (2.1): 9 februari 2007

5 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 1 Definities t.b.v. bouwkundige informatie 1. Definities Algemene verkeersruimte Zie verkeersruimte Ankerloze spouwconstructie Twee opzichzelfstaande bouwkundige constructiedelen welke alléén een gezamelijke fundering hebben. Er wordt geen gebruik gemaakt van verbindingsankers tussen de twee constructiedelen. BB. Het Bouwbesluit fase 2. Beddenlift Lift geschikt voor beddenvervoer. De minimale inwendige afmetingen van de cabine is overeenkomstig ISO 4190 Beluchting Een kanaal of sparing in de bouwkundige constructie die direct met de buitenlucht in verbindig staat. Bevoegde Een bevoegde is iemand die: de minimum leeftijdgrens van 18 jaar heeft bereikt en van degene die verantwoordelijk is voor de liftinstallatie toestemming heeft bepaalde handelingen, waarvoor hij instructie heeft gehad, te verrichten. Brancardlift Lift geschikt voor brancardvervoer. De minimale inwendige afmeting van de cabine is overeenkomstig ISO Brandweerlift Een lift met extra voorzieningen (lifttechnisch, bouwkundig en elektrotechnisch) welke zijn aangebracht om de brandweer evacuatie of ander liftgebruik te laten uitvoeren ten tijde van brand en/of andere calamiteiten. Brandwerendheid Een periode dat materiaal een brand of andere grote hitte bronnen zonder zelf te ontvlammen kan weerstaan. Bouwgebruik Hiervan spreken we wanneer de liftinstallateur de lift voor gebruik aan de bouw ter beschikking stelt. De liftinstallatie is dan nog niet geschikt voor gebruik door de uiteindelijke gebruikers. Cabine In de norm genoemde kooi. Cabine waarin de personen of goederen tijdens vervoer zich bevinden. Cabinebreedte Zie tekening Cabinediepte Zie tekening CE-markering De CE-markering bestaat uit de gestyleerde letters CE. De CE-markering moet duidelijk zichtbaar in iedere liftcabine zijn aangebracht overeenkomstig het BESLUIT LIFTEN. Contactgeluid Geluid of trillingen die zich via de bouwkundige constructie voortplanten. Deskundige Een deskundige is iemand die: door onderricht in theorie en praktijk ervaring heeft opgedaan met de apparatuur die wordt onderhouden en bevoegd is handelingen te verrichten die door zijn/haar organisatie worden ondersteund, en tot doel hebben het veilig functioneren te waarborgen. Dilatatie Een scheiding van twee bouwkundige constructiedelen zonder verbindingsmiddelen (verankeringsmiddelen). Doorgaand toegankelijkheid Een liftcabine die zowel voor als achter een toegang heeft. Front Een schachtafsluiting waarin de schachttoegang is geïntegreerd. All rights reserved. 4 (61) (2.1): 9 februari 2007

6 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 1 Definities t.b.v. bouwkundige informatie Gelaagd en gehard glas Geluid Gemeenschappelijke verkeersruimten HVT Ingebruikname Kooi Kozijn Lichtsterkte Lift Liftinstallatie Liftinstallateur Liftschacht Liftput Gelaagd glas is opgebouwd uit twee of meerdere lagen glas met tussen de lagen een plakkende folie. De glaspanelen waaruit het gelaagd glas is opgebouwd kunnen bestaan uit floatglas of gehard glas. Floatglas is zwakker dan gehard glas. Bij gelijke afmetingen zal floatglas dikker moeten worden uitgevoerd dan gehard glas om dezelfde stootbelasting te kunnen verdragen. Een glaspaneel van gelaagd glas is daarom ook zwaarder dan eenzelfde paneel van gehard gelaagd glas. Gehard glas is daarentegen duurder en de levertijd langer. Bij breuk van gehard glas ontstaan korrels van ongeveer gelijke grootte. Bij floatglas daarentegen ontstaan scherpe scherven. Trillingen welke zich voortplanten via de lucht of worden afgestraald door de bouwkundige constructie en welke via het oor waarneembaar zijn. Hiermee wordt een gang hal of galerij bedoeld geschikt voor algemeen gebruik om delen van een pand te bereiken. Gemeenschappelijke verkeersruimten moeten een minimale inwendige breedte van 1100 mm hebben. Handboek voor toegankelijkheid, 5e druk. Moment waarop de installateur de lift voor het eerst ter beschikking van de uiteindelijke gebruiker stelt. Cabine waarin de personen of goederen tijdens vervoer zich bevinden. Onder kozijn wordt verstaan: een enkelvoudig kozijn bestaande uit 2 zijstijlen aan elkaar verbonden door een bovenstijl. Het kozijn wordt in de schacht tegen de bouwkundige constructie gemonteerd. Dit standaard kozijn maakt deel uit van de schachtdeuren en wordt derhalve door de liftinstallateur verzorgd. Zie tekening Lichtopbrengst uitgedrukt in Lux. Een vast opgesteld werktuig dat bepaalde stopplaatsen bedient en dat is voorzien van een cabine waarvan de afmetingen en de samenstelling het betreden door personen kennelijk mogelijk maken, die zich, geheel of gedeeltelijk, verticale vlak niet meer dan 15 graden uit het lood staande leiders beweegt. Zie lift. De natuurlijke of rechtspersoon die de verantwoordelijkheid aanvaardt voor het ontwerp, de vervaardiging, de installatie en het in de handel brengen van de lift, de CE-markering aanbrengt en de EG-verklaring van overeenstemming opstelt. Een liftschacht, in het Bouwbesluit omschreven als besloten ruimte, is een gereserveerde ruimte voor alléén de lift. Er mogen geen vreemde leidingen of werktuigen in de schacht geplaatst worden. De liftschacht is alléén toegankelijk voor bevoegden of deskundigen. De schacht is begrensd door putvloer, wanden en plafond. Schachtgedeelte onder de vloer van de onderste stopplaats. All rights reserved. 5 (61) (2.1): 9 februari 2007

7 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 1 Definities t.b.v. bouwkundige informatie Figuur 1. Luchtgeluid Geluid wat zich via de lucht voortplant. Machinekamer of machineruimte In het Bouwbesluit omschreven als besloten ruimte. Een ruimte voor opstelling van de liftmachine welke van voldoende omvang dient te zijn om de liftmachine en liftapparatuur te herbergen. Er mogen geen vreemde leidingen of werktuigen in de machinekamer aangebracht worden. De liftmachineruimte is alléén toegankelijk voor bevoegden of deskundigen. Muurkopomkleding De muurkopomkleding (ook wel muurkap genoemd) sluit aan op het front of standaardkozijn, welke op de verdieping of stopplaats in de liftschacht is gemonteerd, en omkleed de nis in All rights reserved. 6 (61) (2.1): 9 februari 2007

8 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 1 Definities t.b.v. bouwkundige informatie Onderhoudsbeurt Opstellingstekening Roestvast staal Rolstoellift Schacht Schachtkophoogte Service beurt Stopplaats Uitloophoogte Vakkundig onderhoud de bouwkundige constructie (normaal ca. 200 mm). De muurkopomkleding maakt deel uit van de liftinstallatie en wordt derhalve door de liftinstallateur optioneel geleverd. Zie tekening Zie vakkundig onderhoud. Een liftontwerptekening welke is afgestemd op de definitieve bouwkundige constructietekening. Een middels een legering verkregen staal die door z n specifieke eigenschappen een verhoogde corrosiebestendigheid heeft. Gestandaardiseerde lift qua afmetingen geschikt voor rolstoelvervoer. Zie liftschacht. Zie uitloophoogte. Zie tekening Zie vakkundig onderhoud. Elke gebouwvloer waar de lift aan stopt. De afstand van de afgewerkte vloer van de bovenste stopplaats tot het laagste deel van het schachtplafond. Het laagste deel wordt gemeten onder een eventuele hijsbalk. Zie tekening Onder een terzake deskundige onderhoudsfirma wordt verstaan een bedrijf dat gekwalificeerd is en er garant voor staat dat: 1. Voor alle onderhoudswerkzaamheden en verdere bijkomende werkzaamheden (inclusief reiniging) aan de lift een risico-inventarisatie is uitgevoerd, waarbij de onderhoudsinstructies van de installateur worden gevolgd. 2. De onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd door deskundig onderhoudspersoneel, dat hiervoor benodigde opleiding heeft gevolgd en is uitgerust met gereedschappen en apparatuur overeenkomstig de hiervoor geldende veiligheisrichtlijnen. 3. De onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd overeenkomstig de van toepassing zijnde regelgeving, de instructies van de installateur en de door het bedrijf en de overheid bepaalde veiligheidsrichtlijnen. 4. Op elke storingsmelding wordt zo spoedig mogelijk gereageerd waarbij de onderhoudsfirma een 24 uursstoringsdienst heeft. De op een storingsmelding (melding tot aankomst op de locatie) waarbij hoge prioriteit aan de hulpverlening bij opsluiting wordt gegeven (een systeem waarbij de storing wordt gedetermineerd, kan worden toegepast om te reageren voor de bevrijding van personen). 5. Om het vervoer van zieken, ouderen en minder-validen te verzekeren, op elke storingsmelding zo spoedig mogelijk wordt gereageerd waarbij de onderhoudsfirma een 24 uursstoringsdienst heeft. De op een storingsmelding (melding tot aankomst op de locatie) waarbij hoge prioriteit aan de hulpverlening bij opsluiting wordt gegeven (een systeem waarbij de storing wordt gedetermineerd, kan worden toegepast om te reageren voor de bevrijding van personen). All rights reserved. 7 (61) (2.1): 9 februari 2007

9 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 1 Definities t.b.v. bouwkundige informatie Ventilatie Verkeersruimten Vrije doorgang WCD WK 6. De bekwaamheid van het personeel continu up to Date wordt gehouden. 7. Hun onderhoudsmonteurs bevoegd zijn aan elektrische installaties te werken. 8. Zij bij een gerenommeerde verzekeringsmaatschappij een adequate aansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten. 9. Zij overeenkomstig de EN ISO een gecertificeerd kwaliteitsborgingssysteem en de nodige procedures geïmplementeerd heeft die het bovengenoemde waarborgen. Een beluchtingskanaal rechtstreeks verbonden met de buitenlucht in het hoogste en laagste deel van de constructie welke een bewuste doorstroming van lucht veroorzaakt. Hiermee wordt een gang, hal of galerij bedoeld geschikt voor algemeen gebruik om delen van een pand te bereiken. Passage tussen de kozijnstijlen en van vloer tot bovenstijl. Wandcontactdoos. Woonkeur All rights reserved. 8 (61) (2.1): 9 februari 2007

10 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 2 Brongegevens wetgeving en normen 2. Wetgeving Dit boekwerk is samengesteld uit Wetgeving, Normen, Praktijkrichtlijnen en praktijkervaringen Besluit 2001, 410; Bouwbesluit Besluit van 7 augustus 2001, houdende vaststelling van voorschriften met betrekking tot het bouwen van bouwwerken uit het oogpunt van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu, inclusief alle nadien opgestelde aanvullingen De omschreven wet is Fase 2 Bouwbesluit In het bouwbesluit wordt voor toepassing van brandweerliften expliciet naar de norm NEN EN nl (brandweerliften) gewezen, voor de inhoud hier van wordt verwezen naar bijlage I Besluit 1996, 444 Warenwetbesluit liften Besluit van 22 augustus 1996 tot vaststelling van een algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van de wet op de gevaarlijke werktuigen, mijnwet 1903, de Mijnwet continentaal plat en de woningwet met betrekking tot liften. In dit besluit wordt de Europese Richtlijn Liften 95/16/EG expliciet aangewezen als richtlijn ter beoordeling van liften op veiligheid, gezondheid en bruikbaarheid Normen Normen hebben een adviserende functie en staan onder de wetgeving. De NEN normen zijn door het Nederlandse Normalisatie Instituut in opdracht van de overheid ontwikkeld en op de markt gebracht. Verder hebben verschillende Ministeries opdracht gegeven aan werkgroepen om voor specifieke doelgroepen een norm te ontwikkelen. Ten aanzien van liften geldt dat de norm NEN-EN 81-1 bij tractie liften of NEN-EN 81-2 bij hydraulische liften invulling geeft aan de essentiële eisen van de Richtlijn Liften Het Woonkeur Deze norm is ontwikkeld door SKW Certificatie B.V. en Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting in samenwerking met Aedes, Anbo, Unie KBO, PCOB, VAC, Gehandicaptenraad, Politie & stichting consument en veiligheid. Uitgave mei De norm heeft de eisen overgenomen van Handboek voor Toegankelijkheid druk 4 woongebouwen. Woonkeur heeft betrekking op nieuwbouwwoningen. Woonkeur is een voor alle partijen aantrekkelijke manier om integratie en afstemming aan te pakken en levert voor opdrachtgevers, architecten en consumenten (- organisaties) een hanteerbaar certificaat op. Een woning met Woonkeur kent een hoog niveau aan gebruikskwaliteit, inbraak en sociale veiligheid, valveiligheid toegankelijkheid en flexibiliteit. De eisen uit Woonkeur behoeden de individuele consument voor ontwerpfouten die nu of in de toekomst ongemak kunnen opleveren. All rights reserved. 9 (61) (2.1): 9 februari 2007

11 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 2 Brongegevens wetgeving en normen Handboek voor Toegankelijkheid Deze richtlijn is ontwikkeld door Federatie Nederlandse Gehandicaptenraad; Nationale Woningraad; PSG Zuid Holland; Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke ordening en milieubeheer (VROM); Bond van Nederlandse Architecten (BNA); POG Noord Brabant; Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) TU Delft; Interprovinciaal Overleg gehandicaptenbeleid (IPOG); Nationale vereniging voor ergotherapie (NVE) EGM onderzoek b.v. en Centraal Coördinatie Punt te bevordering van Toegankelijkheid. 5e druk. Het Handboek voor toegankelijkheid is een hulpmiddel bij het programmeren, ontwerpen, bouwen en beheren van voor iedereen toegankelijke buitenruimte, gebouwen en woningen. Uitgangspunt van het boek is de integrale toegankelijkheidsbenadering, waarvan de grondslagen, criteria en daarvan afgeleide eisen aan de gebouwde voorzieningen zijn opgenomen. Het handboek is bestemd voor iedereen die direct of indirect is betrokken bij de inrichting en het beheer van de gebouwde omgeving NEN 5080: Personenliften in woongebouwen, afmetingen en functionele eisen Deze norm is uitgegeven door het Nederlands Normalisatie Instituut 2e druk maart De norm geeft afmetingen en functionele eisen voor de toepassing van personenliften voor bewoners van tot bewoning bestemde gebouwen en de voor die liften benodigde bouwkundige voorzieningen. Deze norm stelt op sommige punten hogere eisen dan het Bouwbesluit. De rekenwaarde uit deze norm is gebaseerd op de CBS gegevens van Er is een ééngetalsaanduiding gekomen voor de vervoerskwaliteit NPR 5081: Personenliften in woongebouwen, berekeningen van de vervoerscapaciteit en aanbevelingen voor ontwerp en uitvoering Deze praktijkrichtlijn is uitgegeven door het Normalisatie instituut 2e druk maart 1998 en is een aanvulling op de NEN Deze richtlijn heeft een informatief karakter op de Norm NEN Deze praktijkrichtlijn geeft inzicht tijdens het ontwerpfase van een woongebouw voor het benodigde aantal liften en/of liftsystemen d.m.v. grafieken en tabellen en omschrijft een berekeningsmethode NEN 1070: Geluidwering in gebouwen Deze norm is uitgegeven door het Normalisatie instituut 3e druk maart Deze norm is tot stand gebracht door NNI en Stichting Bouwresearch. De overheid heeft in het Bouwbesluit minimumeisen voorgeschreven voor de geluidwering in woongebouwen. Daarnaast heeft de éénwording van Europa, via de daaruit voortkomende Europese Richtlijn Bouwproducten, geleid tot een verdere uniformering van te hanteren grootheden en de daarbij behorende ééngetalsaanduidingen. In de norm is een volledige aansluiting gezocht bij die Europese ontwikkelingen. All rights reserved. 10 (61) (2.1): 9 februari 2007

12 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 2 Brongegevens wetgeving en normen NEN 5077 Geluidwering in gebouwen bepalingsmethode voor grootheden voor luchtgeluidisolatie en contactgeluidisolatie. De in het kader van het Bouwbesluit opgestelde norm NEN 5077 behandelt de meting van de grootheden in frequentiebanden en de daaruit afgeleide ééngetalsaanduidingen, zoals die worden gehanteerd in het Bouwbesluit. Vooralsnog zullen die ééngetalsaanduidingen voor dat kader gehandhaafd blijven. In de toekomst zal deze norm deels vervangen worden door de delen 4, 5 & 6 van NEN-EN-ISO 717, waarvan deel 1 betrekking heeft op luchtgeluid en deel 2 op contactgeluid. All rights reserved. 11 (61) (2.1): 9 februari 2007

13 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 3 Besluit liften; CE-markering 3. Wetgeving Warenwetbesluit liften Besluit van 22 augustus 1996 tot vaststelling van een algemene maatregel van bestuur ter uitvoering van de wet op de gevaarlijke werktuigen, de Mijnwet 1903, de Mijnwet continentaal en de Woningwet met betrekking tot liften (Besluit Liften) Algemene Bepalingen In het Warenwetbesluit liften (besluit 1996; 444) en de daarop berustende bepalingen wordt verstaan onder: A. Wet: Warenwet; B. De richtlijn nr. 95/16/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie inzake de onderlinge aanpassing van de wetgeving der Lid Staten betreffende liften, waaruit de NEN-EN 81-1 en NEN-EN 81-2 voortvloeien; C. Een lift is een vast opgesteld werktuig in gebouwen of bouwwerken dat bepaalde stopplaatsen van een gebouw of bouwwerk bedient, met behulp van een kooi die langs vaste, ten opzichte van het horizontale vlak meer dan 15 graden hellend beweegt en die bestemd is voor vervoer van personen en / of goederen Vervaardiging van liften Liftinstallaties zijn zodanig ontworpen en vervaardigd, hebben zodanige eigenschappen en zijn van zodanige vermeldingen voorzien dat zij geen gevaar opleveren voor de veiligheid of de gezondheid van personen of goederen, wanneer zij op passende wijze zijn geïnstalleerd en onderhouden en overeenkomstig hun bestemming worden gebruikt Communicatieverplichting Degene die verantwoordelijk is voor de verwezenlijking van het gebouw of het bouwwerk en degene die de lift installeert stellen elkaar in kennis van de nodige gegevens en treffen passende maatregelen teneinde de goede werking van de lift te waarborgen Liftkeuring en gebruik Liften worden hooguit 12 maanden na de eerste ingebruiksneming en vervolgens telkens na verloop van ten hoogste 18 maanden gekeurd door een aangewezen instelling. Indien bij de keuring blijkt dat een lift tenminste voldoet aan de vervaardigingsvoorschriften van de richtlijn Liften wordt een certificaat van goedkeuring afgegeven. De uitloop mogelijkheid van 4 maanden voor het verlopen van het certificaat is met het Warenwetbesluit liften vervallen. Degene die een lift voorhanden heeft, die in gebruik of voor gebruik gereed is, is verplicht ervoor te zorgen dat de lift en de daarop aangebrachte veiligheidscomponenten in goede staat van onderhoud verkeren en overeenkomstig hun bestemming worden gebruikt. Degen die een lift voorhanden heeft, welke is voorzien van een merk van afkeuring is verplicht er voor te zorgen dat de schachtdeuren van de lift niet zonder bijzondere hulpmiddelen kunnen worden geopend en op of nabij elke schachtdeur van de lift duidelijk en opvallend een opschrift is aangebracht waaruit blijkt dat de lift buiten dienst is gesteld. All rights reserved. 12 (61) (2.1): 9 februari 2007

14 Bouwkundige informatie: hoofdstuk 3 Besluit liften; CE-markering Het is verboden een op een lift of een veiligheidscomponent aangebracht merk van afkeuring te beschadigen of onleesbaar te maken. Alléén deskundige mogen deze merktekens verwijderen of aanpassen. Van voorgenomen wijzigingen in een lift, het model van een lift of model van een veiligheidscomponent waarvoor een certificaat van EG typeonderzoek is afgegeven, wordt de keuringsinstantie die dit certificaat heeft afgegeven onverwijld in kennis gesteld. All rights reserved. 13 (61) (2.1): 9 februari 2007

15 Lifttechnische informatie: Hoofdstuk 4 Genormaliseerde afmetingen en toepassingen (NEN 5080; NPR 5081; ISO 4190 ) 4. Liftontwerp afgestemd op het gebouw De volgende componenten zijn voor het ontwerp van een gebouw of functie van het gebouw van belang te bepalen: 1) Afmetingen van liftcabines, wat wordt er met de lift vervoerd? 2) Besturingsvorm en besturingtype is per functie van het gebouw afhankelijk. 3) Liftsnelheden, welke liftsnelheid is voor een goed functionerend liftconcept nodig? 4) De vervoerscapaciteit van de lift, hoeveel personen kunnen er maximaal in een periode worden vervoerd? 4.1. De afmetingen van de standaard liftcabines (Bouwbesluit art 4.7; NEN 5080; ISO 4190) De in tabel 1, 2 en 3 omschreven maatvoering komt overeen met de maatvoering zoals deze algemeen in de liftenbranche wordt gehanteerd en met de NEN 5080 en ISO Daar waar de maatvoering van ISO 4190 afwijkt ten opzichte van de standaard, is deze tussen haakjes er bij vermeld. De vetgedrukte hefvermogens zijn in het Bouwbesluit omschreven Rolstoelliften Thans zijn er nieuwe ontwikkelingen gaande op de markt van rolstoelvervoer. Deze ontwikkelingen houden geen rekening met de gestandaardiseerde maatvoering voor rolstoelvervoer. De scootmobiel (drie wielig rolstoelvoertuig met elektrische aandrijving) is door de fabrikant groter maatgevoerd dan de norm voor rolstoelvervoer aangeeft. Cabine afmetingen van rolstoel toegankelijke liften (b x d) [mm] Hefvermogen [kg] Doorgangsbreedte liftdeuren [mm] Woningbouw 1100 x 1400 Woonzorg 1100 x / Hotel 1100 x x x 1400 Kantoren 1100 x x x 1400 Verzorgingshuis 1100 x 1400 Tabel 1 Ziekenhuis 1100 x x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2100 x 1600 (1950 x 1750) 2100 x 1600 (1950 x 1750) 2100 x 1600 (1950 x 1750) All rights reserved. 14 (61) (2.1): 9 februari 2007

16 Lifttechnische informatie: Hoofdstuk 4 Genormaliseerde afmetingen en toepassingen (NEN 5080; NPR 5081; ISO 4190 ) Brancard- en beddenliften Thans is cabine diepte voor een brancardlift gestandaardiseerd op 2100 mm (diepte volgens norm 2050 mm). Er is sprake dat op termijn ook de standaard deurhoogtes voor liften wordt vergroot in verband met de toenemende lengte van de gemiddelde Nederlander. De verwachting is dat de standaard brancard dan eveneens moet worden vergroot naar een hefvermogen van 1275 kg (semi beddenlift). Brancardlift Cabine afmetingen van beddenliften (b x d) [mm] Hefvermogen [kg] Doorgangsbreedte liftdeuren [mm] Woningbouw 1100 x 2100 Woonzorg 1100 x 2100 Hotel 1100 x / x 2300 (geen iso) 1200 x 2300 (geen iso) 1400 x x 2400 Kantoren 1400 x 2400 Verzorgingshuis 1100 x 2100 Tabel 2 Ziekenhuis 1100 x x 2300 (geen iso) 1200 x 2300 (geen iso) 1400 x x x x x x Goederenliften Voor goederenliften heeft KONE de standaard van pallet en rolcontainers onderzocht. Voor de juiste cabinekeuze geldt dat gerealiseerd moet worden wat de afmetingen van de goederen en de massa zijn en hoe deze vervoerd dienen te worden. Bij toepassing van vorkheftruck dienen speciale voorzieningen te worden getroffen in overleg met de fabrikant. Hefvermogen [kg] Doorgangsbreedte liftdeuren [mm] Rolcontainer (800 x 1000) Woningbouw 1100 x 1400 Cabine afmetingen van goederenliften (b x d) [mm] Euro pallet (800 x 1000) Pallet (1000 x 2200) Pallet (1200 x 1200) Woonzorg 1100 x x x 1400 Hotel 1100 x x x 1400 Kantoren 1100 x 1400 Verzorgingshuis 1100 x 1400 Tabel 3 Ziekenhuis 1100 x x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2000 x 1400 (1950 x 1400) 2100 x 1600 (1950 x 1750) 2100 x 1600 (1950 x 1750) 2100 x 1600 (1950 x 1750) All rights reserved. 15 (61) (2.1): 9 februari 2007

17 Lifttechnische informatie: Hoofdstuk 4 Genormaliseerde afmetingen en toepassingen (NEN 5080; NPR 5081; ISO 4190 ) 4.2. Genormaliseerde besturingsvormen (NEN 5080, NPR 5081): De besturingsvormen voor liftinstallaties met meer dan 3 stopplaatsen is in onderstaande tabel 4 genormaliseerd. Toepassingsgebied [X] Enkelvoudige geschakelde liften (simplex) 1 knops neerwaarts verzamelbesturing 2 knops verzamelbesturing in beide richtingen Groepsgeschakelde liften (duplex, triplex etc.) 1 knops neerwaarts verzamelbesturing Woningbouw X X Woonzorg X X 2 knops verzamelbesturing in beide richtingen Hotel X X Kantoren X X Verzorgingshuis X X Ziekenhuis X X Tabel Liftsnelheid De liftsnelheid is mede bepalend voor het comfort en de luxe die aan een gebouw wordt gegeven. Bepaling van de hefsnelheid is mogelijk door de hefhoogte te delen door 20 seconden (= excellent), door 30 seconden (= normaal) en door 40 seconden (= sober). Mede door de hefsnelheid wordt het aantal toe te passen liften in een gebouw bepaald Vervoerscapaciteit Voor liften in woongebouwen moet de vervoerscapaciteit per 5 minuten in opwaartse richting ten minste 7,5% bedragen. Dit percentage geeft het totaal aantal personen aan die in het betreffende gebouw gehuisvest zijn. Voor liften in woongebouwen voor huisvesting van ouderen moet de vervoerscapaciteit per 5 minuten in opwaartse richting ten minste 20% van het totaal aantal personen welke in het betreffende gebouw gehuisvest zijn. Voor overige gebouwen geldt de te verwachten vultijd of ochtend piek. Deze variatie ligt tussen de 12 25% aanbod tijdens de ochtendpiek, dit afhankelijk van diverse factoren als wel/geen flexibele werktijden, nabijheid van openbaar vervoer voorzieningen, etc. Mede door de vervoerscapaciteit wordt het aantal toe te passen liften in een gebouw bepaald Bezetting van het gebouw De bezetting van een woongebouw is volgens NEN 5080 genormaliseerd. De bezetting van overige gebouwen is genormaliseerd in het Bouwbesluit art 1.1 tabel 1. All rights reserved. 16 (61) (2.1): 9 februari 2007

18 Lifttechnische informatie: Hoofdstuk 4 Genormaliseerde afmetingen en toepassingen (NEN 5080; NPR 5081; ISO 4190 ) Intervaltijd De intervaltijd is het tijdsverschil tussen het arriveren van een lift op de hoofdstopplaats. De gemiddelde intervaltijd is voor woongebouwen genormaliseerd volgens NPR 5081 en bedraagt maximaal 130 seconden. Voor overige gebouwen wordt internationaal gemiddeld maximaal 40 seconden aangehouden. All rights reserved. 17 (61) (2.1): 9 februari 2007

19 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht 5. De liftschacht 5.1. Algemeen (Woonkeur B1): De omvang van een woongebouw is bepalend voor de herkenbaarheid voor de bewoner en bezoeker. Ook de wijze van ontsluiting, de ligging van de gemeenschappelijke voorzieningen, waar onder de liften, en de routen van en naar de woning dienen overzichtelijk en helder te zijn. Het is van belang dat een lift (groep) gemakkelijk bereikbaar is vanaf de openbare weg. Tussenkomst van handmatig bediende draaideuren is voor personen die afhankelijk zijn van rolstoelvervoer een beperking, daar deze handeling voor deze doelgroep haast niet uitvoerbaar is Sleutels en sociale veiligheid van de entree van een (woon)gebouw (Bouwbesluit 2.211; WK B.2.2; Warenwet): Met het oog op veiligheid moet de hoofdentree van een woongebouw worden afgesloten door middel van een sleutelslot. Om in geval van opsluiting snel toegang tot de lift te kunnen krijgen dient een duplicaat sleutel van de deuren die de toegang naar de lift ontsluiten, aan de onderhoudsdienst te worden verstrekt. Indien de algemene hoofdentree permanent door een portier wordt bewaakt, dienen de sleutels op een plaats opgeborgen te worden die bij de portier bekend is. Sleutels dienen te worden voorzien van een label. Bij het bepalen van de route vanaf de toegang van het gebouw tot de liftschacht en/of liftmachineruimte moet worden voorkomen dat de onderhoudsmonteur in het gebouw opgesloten kan raken. Indien de onderhoudsdienst niet in het bezit is van de benodigde sleutels kan dit betekenen dat het bevrijden van opgesloten passagiers onacceptabel lang zal duren! 5.3. Plaatsing liftschacht t.a.v. de hoofdentree van een gebouw (NEN 5080; NPR 5081): De liftschacht dient nabij de hoofdentree van het gebouw te zijn gesitueerd, zie de voorbeeld opstellingen van figuur 2. De lift is op maximaal 10 meter afstand van de hoofdingang / hoofdentree en zichtbaar vanuit de entree geplaatst. Figuur 2. All rights reserved. 18 (61) (2.1): 9 februari 2007

20 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht 5.4. Loopafstanden: plaatsing liftschacht t.a.v. toegangen (Bouwbesluit art. 4.8, Handboek van Toegankelijkheid, NEN 5080; NPR 5081): De loopafstand tussen de toegang van een woning en van een lift bedraagt maximaal 90 meter. Bij toepassing van een brandweerlift in een (woon)gebouw is de maximale loopafstand tussen de toegang van de brandweerlift naar: de toegang van een subbrand-compartiment maximaal 90 meter; de toegang van een rookcompartiment maximaal 75 meter De situering van liften en trappenhuizen (Bouwbesluit afd. 2.16, 2.17, NEN 5080; NEN-EN 81-72; NPR 5081) Bij het opstellen van de liften in het gebouw dient de vluchtweg gegarandeerd te zijn volgens de inrichtingseisen van afdeling 2.16 en 2.17 van het Bouwbesluit, wanneer men de lift verlaat en de betreffende verdieping betreedt (zie tevens paragraaf 5.13). Bij liften in een groepsopstelling in een woongebouw mag de loopafstand maximaal 4 meter bedragen, dit gemeten tussen het hart van de deuren. Dit in verband met de loopafstand en de sluittijd van de liftdeur. De opstellingen zoals weergegeven in figuur 3 zijn bij toepassing van brandweerliften afwijkend in verband met de vereiste tegen brand beschermende hal voor de toegangen. Hiervoor wordt verwezen naar bijlage I. Figuur De bereikbaarheid van de schachttoegang (BB.; tabel 4.10, 4.11 en 4.12; WK B.2.2., B.6.3.). De hoogte van algemene verkeersruimten en de toegangen dient minimaal 2300 mm te bedragen (2400 mm volgens WK). Voor de hoogte van de liftdeuren wordt verwezen naar artikel 5.9. De breedte van de toegangen bedraagt minimaal 0,85 meter. De breedte van de verkeersroute bedraagt altijd minimaal 0,85 meter, wanneer deze in een toegankelijkheidssector ligt is de minimale breedte 1,2 meter. Bij een woongebouw geldt het minimum van 1,2 meter waarbij ter plaatse van de toegang van een woning en een lift een minimum geldt van 1,5 meter. All rights reserved. 19 (61) (2.1): 9 februari 2007

21 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht 5.7. Opstelruimte vóór de schachttoegang (Bouwbesluit tabel 4.12, art. 4.11; WK B.2.2., B.6.5.) De opstelruimte voor de liftschacht dient aan de volgende afmetingen te voldoen: De opstelruimte dient aan te vangen op 500 mm naast de sluitzijde van de deur (WK). Liften voor beddenvervoer Liften voor brancardvervoer Openbare gebouwen 2400 x 2400 mm 1500 x 1500 mm (A) (lengte x breedte) 2000 x 2000 mm Woongebouwen 2400 x 2400 mm 1500 x 1500 mm (A) (lengte x breedte) 2000 x 2000 mm Tabel 5 ; A is volgens Bouwbesluit; B is volgens Woonkeur/Handboek voor Toegankelijkheid. Liften voor rolstoelvervoer 1500 x 1500 mm (A) 1500 x 1500 mm (A) 2000 x 2000 mm (B) Figuur 4 Figuur 5. Figuur 6. All rights reserved. 20 (61) (2.1): 9 februari 2007

22 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Figuur Verlichting vóór de schachttoegang (Bouwbesluit tabel 2.56, art 2.57; NEN- EN 81-1/2; WK B3.10; B5.6. PK.; G5): Om struikel /valgevaar te verminderen dient ter plaatse van de schachttoegang een minimale en permanente lichtsterkte van 50 lux op vloerniveau gemeten, aanwezig te zijn. Er mag niet worden gerekend op de lichtsterkte uit de liftcabine. Met andere woorden; de lichtsterkte moet worden bepaald met gesloten schachtdeuren. Hiermede wordt normaliter voldaan aan 60 lux op 1 m. boven de vloer (WK) Hoogte van (schacht)deuren (Bouwbesluit tabel 4.10, art 4.11, WK B6.6): In afwijking van de bouwkundige deuren mogen de liftdeuren een vrije doorgangshoogte van 2100 mm hebben. De deursparing in de bouwkundige schachtconstructie moet wel zijn voorbereid op het toekomstig aanbrengen van een deurpakket met een vrije doorgangshoogte van 2300 mm. All rights reserved. 21 (61) (2.1): 9 februari 2007

23 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Liftdeuren dienen 2300 mm hoog te zijn (HvT) Drukknop van de schachttoegang (WK B6.6): De drukknop wordt normaliter in het kozijn geplaatst aan de sluitzijde van de schachtdeur. De sluitzijde van de schachtdeur dient minimaal 500 mm gesitueerd te zijn uit een hoek met bouwkundige constructiewand, zie figuur 5. All rights reserved. 22 (61) (2.1): 9 februari 2007

24 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Verplichting voor het plaatsen van een lift of opstelplaats Bouwbesluit tabel 4.3 art. 4.3 t/m 4.8 & 4.19, WK B6) In tabel 6 zijn de situaties aangegeven waar volgens het Bouwbesluit de aanwezigheid van een liftinstallatie dan wel een opstelplaats voor een liftinstallatie verplicht wordt gesteld. Bouwwerken Woongebouwen Bouwbesluit; Tabel 4.3; art 4.3 t/m 4.8 & 4.19 Overige gebouwen Bouwbesluit: tabel 4.3; art 4.3 t/m 4.8 Tabel 6 Verplichte opstelplaats: De toegang van een woning 3 meter boven het straatniveau, geschikt voor een lift van 1,05x2,05 m (bxd) Lift verplicht bij: Hoogteverschil tussen vloer toegang woning en vloer toegankelijkheidssector 0,02 m bij: (a) gebruiksoppervlak van een woonfunctie 500 m 2 (b) gebruiksoppervlak van 3500 m 2 en 1,5 m boven straatniveau (c) vloer verblijfsgebied 12,5 m boven meetniveau De totale gebruiksoppervlak 400 m 2 en hoogteverschil 0,02 m waarbij een hellingbaan niet aangebracht kan worden. Cabineafmetingen: onder a, b en c minimaal 1 lift met afmeting: minimaal 1,05x2,05 m (bxd). Overige liften waaraan geen eisen zijn gesteld: minimaal 1,05 x 1,35 m (bxd). minimaal 1,05 x 1,35 m (bxd) WOONKEUR: Alle woningen met peil boven de 1000 mm boven het peil van de gemeenschappelijke entree dienen bereikbaar te zijn met een personenlift, waarbij de kooi afmetingen minimaal 1,1 x 2,1 (bxd) mm bedragen. NEN 5080: Bij een verblijfsgebied in een woongebouw boven de 10 m straatniveau dient een brancardlift (kooi afmetingen minimaal 1,1 x 2,1 (bxd) mm) worden toegepast en bij een verblijfsgebied boven 24 m straatniveau dienen 2 liften worden toegepast (art en ). Bij een verblijfsgebied in een woongebouw voor huisvesting voor ouderen boven de 2,5 m straatniveau dient een brancardlift (kooi afmetingen minimaal 1,1 x 2,1 (bxd) mm) worden toegepast en bij een verblijfsgebied boven 10 m straatniveau dienen 2 liften worden toegepast (art en ). All rights reserved. 23 (61) (2.1): 9 februari 2007

25 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Bescherming van gezondheid (Bouwbesluit tabel 4.70, art 4.73) Omwille van de veiligheid is de liftschacht alléén toegankelijk voor deskundigen en is het niet toegestaan overige apparatuur dan bestemd voor de liftinstallatie hier in onder te brengen. De schachtconstructie dient te voldoen aan het Bouwbesluit met betrekking geluiddemping en brandwerendheid Brand- en rookwerendheid van de schacht (Bouwbesluit afd t/m 2.18): De eisen ten aanzien van de brand- en rookwerendheid van de schachtconstructie zijn sterk afhankelijk van de indeling van het gebouw. Hierbij moet worden voldaan aan de afdelingen 2.12 tot en met 2.18 uit het Bouwbesluit. NEN-EN 81-1/-2: Wanneer de schacht het verspreiden van brand dient tegen te gaan dient de schachtconstructie te worden uitgevoerd door middel van volle bouwkundige wanden. Wanneer de schacht de verspreiding van brand niet hoeft tegen te gaan, hoeft de schacht niet geheel omsloten te zijn. Panorama liften zijn dan toegestaan, zie hiervoor tevens bijlage F Voorkoming en beperking van ongevallen bij brand (Bouwbesluit artikel 2.184) Gebouwen moeten volgens het Bouwbesluit artikel worden voorzien van één of meerdere brandweerliften, uitgevoerd volgens de NEN-EN als er zich een verblijfsgebied bevindt waarvan de vloer hoger ligt dan 20 m boven het meetniveau van het gebouw. Bij een woonfunctie kan een brandweerlift ook bij lagere hoogtes worden vereist. Dit geldt bij: een woonfunctie met minder zelfredzame personen; bij een woonfunctie met een gebruikersoppervlak van meer dan 500 m 2 ; (Regeling bij Bouwbesluit artikel 4.16) De liftschacht van een brandweerlift heeft een volgens NEN 6068 bepaalde weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag naar een verblijfsgebied, een toiletruimte, een badruimte een meterruimte en een technische ruimte van ten minste 60 minuten. (Regeling bij Bouwbesluit artikel 4.16, NEN-EN 81-72) Voor elke toegang van een brandweerlift die door de brandweer tijdens de brand bestrijding wordt gebruikt moet een tegen brand beschermde hal aanwezig zijn. Voor een tegen brand beschermde hal dient te worden gelezen als een verkeersruimte, die al dan niet tezamen met de liftschacht een rookcompartiment als bedoeld in artikel 2.16 van het Bouwbesluit is. In bijlage I worden alle voorzieningen vermeld die benodigd zijn bij het toepassen van een brandweerlift Bijdrage schachtdeuren aan brand- en rookwerendheid Indien een liftinstallatie moet bijdragen aan de brand- en rookwerendheid van het gebouw, dit is uiteraard afhankelijk van de indeling van het gebouw, moet rekening worden gehouden met navolgende eigenschappen van de schachtdeuren: All rights reserved. 24 (61) (2.1): 9 februari 2007

26 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Brandwerendheid: de schachtdeuren zijn optioneel uitgevoerd met een weerstand tegen brand door- en overslag van 60 minuten en door TNO getest volgens de NEN6069. Rookwerendheid: de schachtdeuren hebben enig lekverlies, zijnde een spleet tussen de deurpanelen van 5 mm. Hiermee moet rekening worden gehouden bij het bepalen van de capaciteit van een eventuele overdrukinstallatie. Ter bepaling van het lekverlies per toegang kan onderstaande tabel 7 als indicatie worden gehanteerd. Deurtype: Vrije doorgang [bxh] [mm] Lekverlies [mm 2 ] Telescopisch eenzijdig, 2-vleugels b x h (3xh + 2xb) * 5 Telescopisch eenzijdig, 3-vleugels b x h (4xh + 2xb) * 5 Centraal openende schuif, 2-vleugels b x h (3xh + 2xb) * 5 Centraal openend telescopisch, 4-vleugels b x h (5xh + 2xb) * 5 Centraal openend telescopisch, 6-vleugels b x h (7xh + 2xb) * 5 Tabel Sterkte van de schachtconstructie Sterkte van de schachtwanden NEN-EN 81-1/-2 De bouwkundige constructie van de schachtwanden moet voldoende stek zijn voor het opvangen van de krachten die door de liftinstallatie op de wanden worden afgegeven. Deze krachten zullen op de werktekeningen worden aangegeven. De bouwkundige constructie van de schachtwanden moet bestand zijn tegen een kracht van 300 N uitgeoefend loodrecht op een willekeurig punt van binnen- of buitenvlak gelijkmatig verdeeld over een rond of vierkant oppervlak van 5 cm 2 : zonder blijvende vervorming; zonder elastische vervorming van meer dan 15 mm. Het toepassen van venstervlakken (glas) is onder strikte voorwaarden mogelijk zie bijlage B. De schacht kan vervaardigd zijn van o.a. beton; kalkzandsteen klinkerkwaliteit (200 x 300 mm); een standaard klinker of een stalen skelet. Bij de keuze van het materiaal dient te worden op de akoestische en brandwerende eigenschappen van dit materiaal. Ten aanzien van geluidwerendheid wordt verwezen naar zie Bijlage A. Toepassing van materialen als metal-stud panelen, al dan niet, uitgevoerd als constructieve wanden is bij liftschachten niet aan te bevelen. Toepassing van dergelijk materialen in nader overleg met de fabrikant Sterkte van de put en plafond De bouwkundige constructie van de put en het schachtplafond moet voldoende sterk zijn voor het opvangen van de krachten die door de liftinstallatie op de put en het plafond worden afgegeven. Deze krachten zullen op de werktekeningen worden aangegeven. All rights reserved. 25 (61) (2.1): 9 februari 2007

27 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht De vloer van de schachtput moet vlak zijn, met uitzondering van de eventuele opstortingen voor de steunen van de buffers en/of leiders en voor waterafvoer inrichtingen De schachtput moet ondoorlatend zijn voor het binnendringen van (grond)water Sterkte van de put bij betreedbare ruimte Het is onder bepaalde voorwaarden toegestaan een betreedbare ruimte onder de schacht te situeren. In voorkomende gevallen is het aan te bevelen hierover contact op te nemen met de liftinstallateur. Voor bescherming van betreedbare ruimte onder de liftschacht moet de putvloer een belasting kunnen hebben van ten minste 5000 N/ m 2 en: a: De put dient de krachten van de liftinstallatie op te kunnen vangen (incl. bij toepassing van een stalen schachtconstructie, inclusief de krachten van deze schacht met afdichtingmaterialen) en: b: of de buffer van het tegengewicht moet tot op de vaste grond doorlopen, c: of het tegengewicht dient met een vanginstallatie te worden uitgevoerd Maatvoering van de schachtconstructie De afmetingen genoemd in de offerte en de opdrachtbevestiging zijn voorlopige gegevens. Voor de definitieve maatvoering wordt verwezen naar de op het project afgestemde opstellingstekening(en). De maatvoering van de liftschacht moet corresponderen met de toleranties zoals aangegeven in de opstellingstekening. Bouwkundige afwijkingen groter dan genoemd op de tekening hebben gevolgen voor de liftconstructie en kunnen daarmee invloed hebben op het bouwkundige ontwerp van het gehele project. Voor schachten met onbegrensde ruimte (panoramaliften) verwijzen wij naar Bijlage F De afmetingen van de uitloophoogte en de liftput diepte (Bouwbesluit tabel 4.70 art. 4.72) In het Bouwbesluit zijn de volgende minimale maten voor wat betreft uitloophoogte en putdiepte aangegeven, zie tabel 8. BB.; tabel 470 art.4.72 Hefhoogte 50 m. Hefhoogte > 50 m. Minimale liftputdiepte 1400 mm 1600 mm Minimale uitloophoogte 3600 mm 3800 mm Tabel 8 In het geval de maatvoering van de uitloophoogte en of putdiepte kleiner is dan aangegeven in tabel 3, kan onder strikte voorwaarden dispensatie door de Bouw- en Woningtoezicht te worden verstrekt. De bouwkundige dient dit te verzorgen. Neen contact op met KONE over de te realiseren putdiepte. De uitloophoogte en de putdiepte maken een onderdeel uit van de liftschacht en dienen overeenkomstig de opstellingstekening te worden uitgevoerd. Bij een liftput diepte groter dan 2500 mm dient een inspectiedeur te worden toegepast (zie Bijlage C). In sommige situaties kan met een werkvloer worden volstaan. Hierover dient contact met de installateur opgenomen te worden. All rights reserved. 26 (61) (2.1): 9 februari 2007

28 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Toepassen van afvalbeveiliging (hekwerk) op het cabinedak Bij enkele lift in een schacht: Er is geen borstwering nodig bij een afstand van de rand van de cabine tot aan de liftschacht (A, B & C) indien deze kleiner is dan 300 mm (zie figuur 8). Figuur 8 Figuur 9 Verplichte toepassing van borstwering maat A of B of C volgens figuur 9 = > 850 Hoogte afvalbeveiliging 700 mm 1100 mm Gevolgen uitloop Soms Uitloophoogte groter Tabel 9 Bij meerdere liften in een schacht: Wanneer meerdere liften in een gezamenlijke schacht (zonder tussenwand) worden opgesteld zal een afvalbeveiliging nodig zijn (zie figuur 8). Figuur 10 Verplichte toepassing borstwering maat U of V of X of Y of Z vlgs figuur 10 = > 850 Hoogte afvalbeveiliging 700 mm 1100 mm Gevolgen uitloop Soms Uitloophoogte groter Tabel 10 All rights reserved. 27 (61) (2.1): 9 februari 2007

29 Bouwkundige informatie: Hoofdstuk 5 De liftschacht Afhankelijk van de bouwkundige situatie kan een scheidingswand over de volle schachthoogte worden toegepast waarmee wordt voorkomen dat de uitloophoogte vergroot moet worden. Hierover dient contact met de installateur opgenomen te worden Scheidingswanden bij meerdere liften in de liftput Bij meerdere liftinstallaties in één schacht dient te allen tijde een scheidingswand in de liftput te worden aangebracht. Deze wand moet worden aangebracht over de volle schachtdiepte en heeft een minimale hoogte van 2500 mm boven de hoogst gelegen afgewerkte vloer van de onderste stopplaats. De minimale hoogte van de scheidingswand dient te worden verhoogd over de volle schachthoogte indien: Verplichte toepassing scheidingswand volle schachthoogte (zie figuur 10) Scheidingswand Maat W 500 mm Tabel 11 Afhankelijk van de bouwkundige situatie kan een scheidingswand over de volle schachthoogte voorkomen dat de uitloophoogte vergroot dient te worden. Hiervoor dient contact met de liftinstallateur opgenomen te worden Maximale stopplaatsafstand en inspectie- /vluchtdeuren Bij 11 meter stopplaatsafstand, zonder tussenliggende schachttoegangen, dient of een extra schachttoegang of een inspectie-/ vluchtdeur (zie Bijlage C) in de bouwkundige schacht te worden aangebracht. Deze deuren dienen via vaste trappen en bordessen bereikbaar te zijn. De vluchtweg dient te voldoen aan de eisen gesteld aan algemene verkeersruimten zoals aangegeven in het Bouwbesluit Ventilatie en verlichting van de schachtconstructie Voor de verlichting en de ventilatie van de schachtconstructie wordt verwezen naar bijlage G respectievelijk bijlage H Bevestiging van de lift aan de schachtwand De (zware) liftonderdelen worden met ankerbouten bevestigd aan de schachtconstructie. In speciale gevallen kan worden uitgeweken naar ankerrail of andere bevestigingsmethoden. De bouwkundige constructie dient geschikt te zijn voor onze bevestigingsmethoden. De plaats van de ankerbouten alsmede de grootte en diepte van de te boren gaten worden op onze opstellingstekening aangegeven. All rights reserved. 28 (61) (2.1): 9 februari 2007