HEMPEL S JACHTLAKKEN INHOUD

Transcriptie

1

2 HEMPEL S JACHTLAKKEN INHOUD De combinatie van ervaring met kwaliteit Al zo n 80 jaar staat de naam Hempel in de scheepvaart voor kwaliteit. Zo lang hebben wij al ervaring met research en ontwikkeling. Tegenwoordig wordt in Duitsland de helft van alle nieuw gebouwde handelsschepen met een lak uit ons produktassortiment afgewerkt. Daardoor kunnen Hempel s Jachtverven profiteren van de know-how die wij met ons wereldwijd opererend bedrijf in de handelsscheepvaart en in de industrie verzamelen. Deze kennis wordt in onze produkten gebruikt, die daardoor voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen. Wat we eerst nog even kwijt willen... Verfsystemen in een oogopslag Polyester Staal Aluminium Hout Antifoulings Blanke lakken Antifouling-Verbruik Bijzondere toepassingen Masten en rondhout Antislip loopvlakken Teakhout Kiel Ongelijke vlakken Bilge Motoren Schroef, as, Z-aandrijving en Sail-Drive Osmose - een probleem op zich Voor aanvang van de schilderwerkzaamheden Het juiste werkklimaat Belangrijk voor perfect schilderwerk: een grondige voorbereiding Controleren van de oude verflaag Basisregels voor het overschilderen Reinigen, schuren, verwijderen van oude verflagen Schuurstof goed verwijderen Wat voor schuurpapier dient u te gebruiken? Stralen Verfverwijderaar Gereedschap Het berekenen van het oppervlak en verbruik Fouten ABC Hempel s Jachtlakken Product-overzicht Verfverwijderaar en reinigers Systematisch reinigen en onderhouden Primers Plamuren Blanke lakken Teakolie Het blank lakken van hout Lakken Antifoulings Verdunners Vaktermen ABC Uw persoonlijk verf-logboek

3 WAT WE EERST NOG EVEN KWIJT WILLEN... HEMPEL S JACHTLAKKEN Lakwerk op boten dient voor velerlei doeleinden. De lak moet op de meest uiteenlopende materialen worden aangebracht en tegen diverse invloeden beschermen. Er bestaat dan ook geen "ideale lak" die voor ieder onderdeel en ieder type boot geschikt is. Moet de laklaag bescherming bieden boven de waterlijn, dan moet de lak andere eigenschappen hebben dan wanneer de laag onder water komt. Boven water staat de lak bijvoorbeeld bloot aan sterke zonnestralen en aan spatwater. Onder water is het vooral de aangroei die door de lak moet worden voorkomen. Ook wanneer een boot op een strand met veel stenen wordt getrokken, moet de laklaag houden. Voor speedboten geldt dat laksoorten moeten worden gebruikt die voor zo min mogelijk wrijvingsweerstand zorgen. Er zijn dus een heleboel redenen waarom voor het lakken van boten speciale laksoorten met totaal verschillende functies moeten worden gebruikt. Misschien vindt u het grote aantal aangeboden laksoorten en hulpmiddelen nogal verwarrend. Maar dat verandert al snel bij het doorbladeren van ons handboek, wanneer u leest welke lak voor uw doelstelling de juiste is. Dan maakt het ook niet uit of uw boot nu van polyester-glasvezel, hout, staal of aluminium is vervaardigd. Het jachtlakken handboek is een leidraad, die u informeert, welke verfsystemen er zijn en welk daarvan voor uw boot het beste is. Leest u alstublieft ook de uitvoerige gebruiksaanwijzingen op de verpakkingen! Vaktermen, die u misschien niet kent, worden op pagina 50 in het beknopt vaktermen ABC verklaard. Natuurlijk kan in een brochure niet op alle vragen een antwoord gegeven worden. Indien u verder advies nodig heeft, schrijft u ons dan alstublieft, wij geven u graag antwoord. Voor uw voorstellen en uw kritiek staan wij altijd open. Wij zijn steeds in de weer om de producten te verbeteren. In dringende gevallen kunt u ons ook bellen. Een goed resultaat en veel plezier gewenst tijdens en na de verwerking. Uw Hempel s Jachtlakken team. Iedereen moet zijn eigen steentje ertoe bijdragen dat ons milieu wordt ontzien: En juist als schipper draagt u dan een bijzondere verantwoordelijkheid. Het is nog maar een paar jaar geleden dat laksoorten voor onder de waterlijn van sport- en plezierboten als vergif werden beschouwd. Sindsdien is er echter veel veranderd. Hoewel de vervuilling van het water vooral het gevolg is van het lozen van ongezuiverd afvalwater en boottakkeh het water met hun antifoulingstoffen slechts zo weinig belasten dat het nauwelijks meetbaar is, dient iedere eigenaar van een boot er door verantwoord handelen toe bij te dragen dat rivieren, meren en zeeën worden beschermd. Milleuvriendelijke laksoorten kiezen is een essentiële stap op weg naar zo'n bijdrage. De huidige aangroeiwarende verven voor sport- en vrijetijd-boten zijn veel minder schadelijk dan vroeger. De zeer giftige organische tinverbindingen worden in Hempel's Jachtlakken reeds sedert jaren niet meer gebruikt. De tinvrije en dus bijzonder milleuvriendelijke Hempelantifoulings zijn in een groot aantal Europese landen aan duurzaamheidstests onderworpen en hebben deze tests met succes doorstaan. In de vakhandel vindt u deze soorten onder de benamingen: Hard Racing Mille Dynamic Mille Star Mille Light Mille Plus 4 5

4 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - POLYESTER WAT, WAARVOOR EN HOE? De volgende tabellen helpen u snel en doelgericht, de juiste materialen en verwerking voor uw boottype/doel te bepalen. POLYESTER Produkt Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd min. / max. aantal lagen kwast / roller spuiten Laagdikte volgende laag met (bij 20 C) (bij 20 C) NLD/DLD BOVEN WATER ONDER WATER/IWATERLIJN Grondlaag Yacht Grund 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 2-4 uren Yacht Grund 8 uren / 7 dag. voor 1-comp x 75 µm / 40 µm Brilliant Enamel 8 uren / 7 dag. systeem Grondlaag Light Primer 1e laag 20% Verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dagen voor 2-comp x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen Brilliant Enamel tacky, z. footn. systeem max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Poly Best 4 uren / 3 dag. Afwerklaag Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel 8 uren / 3 dagen 1-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm of Poly Best 10% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 6-8 uren Poly Best 16 uren / 5 dagen 2-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm S 24 uren D 7 dagen Grondlaag Light Primer 1e laag 20% verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dag. 2-6 x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen High Protect 4 uren / 30 dag. (voor Osmose- max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Mille Dynamic tacky, z. footnote preventie tot Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote 6 lagen Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote = min. 300 µm) of High Protect eerst 1 x Light Primer eerst 1 x Light Primer 6-7 m 2 /L H uren High Protect 8 uren / 5 dagen 2-3 x (zie boven) (zie boven) 150 µm / 150 µm S 24 uren Mille Dynamic tacky, z. footnote (voor Osmose- High Protect onverdund High Protect onverdund D 7 dagen Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote preventie Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote 3 lagen) Mille Plus tacky, z. footnote of Classic Barrier max. 15% verdunning 0808 max. 15% verdunning ,0 m 2 /L Classic Barrier Primer 3 uren/ Primer 125 µm / 40 µm ca. 3 uren Mille Dynamic 3 uren./ Hard Racing 3 uren/ Mille Star, Mille Light 3 uren/ Mille Plus 3 uren/ Bij de waterlijn: Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel voor 8 uren / 3 dagen Afwerklaag 2 3 x 75 µm / 40 µm waterlijn Onder de Antifouling zie tabel op blz. 16 waterlijn H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte tacky = Toepassen, zolang de laatste laag LIGHT PRIMER of HIGH PROTECT nog licht kleverig is 6 7

5 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - STAAL WAT, WAARVOOR EN HOE? De volgende tabellen helpen u snel en doelgericht, de juiste materialen en verwerking voor uw boottype/doel te bepalen. STAAL Produkt Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd min. / max. aantal lagen kwast / roller spuiten Laagdikte volgende laag met (bij 20 C) (bij 20 C) NLD/DLD Corrosie- Hempadur Zink 5% verdunning % verdunning m 2 /L H Min. Light Primer 6 uren / 30 dagen bescherming 75 µm / 30 µm D 7 Tage BOVEN WATER Grondlaag voor Yacht Grund 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 2-4 uren Yacht Grund 8 uren / 7 dag. 1-comp.-systeem 1-2 x 75 µm / 40 µm Brilliant Enamel 8 uren / 7 dag. Grondlaag Light Primer 1e laag 20% Verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dag. voor 2-comp x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen Brilliant Enamel tacky, z. footn. systeem max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Poly Best 4 uren / 3 dag. Afwerklaag Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel 8 uren / 3 dagen 1-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm of Poly Best 10% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 6-8 uren Poly Best 16 uren / 5 dagen 2-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm S 24 uren D 7 dagen Corrosie- Hempadur Zink 5% verdunning % verdunning m 2 /L H Min. Light Primer 4 uren / 30 dagen bescherming 1 x 75 µm / 30 µm D 7 dagen High Protect 6 uren / 5 dagen ONDER WATER/WATERLIJN Grondlaag Light Primer 1e laag 20% verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dagen 2-6 x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen High Protect 4 uren / 30 dagen (voor corrosie- max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Mille Dynamic, Mille Plus tacky, z. footnote bescherming tot Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote 6 lagen Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote = min. 300 µm) of High Protect eerst 1 x Light Primer eerst 1 x Light Primer 6-7 m 2 /L H uren High Protect 8 uren / 5 dagen 2-3 x (zie boven) (zie boven) 150 µm / 150 µm S 24 uren Mille Dynamic, Mille Plus tacky, z. footnote (voor corrosie- High Protect onverdund High Protect onverdund D 7 dagen Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote bescherming Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote 3 lagen) Bij de waterlijn: Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel voor 8 uren / 3 dagen Afwerklaag 2 3 x 75 µm / 40 µm waterlijn Onder de Antifouling zie tabel op blz. 16 waterlijn H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte tacky = Toepassen, zolang de laatste laag LIGHT PRIMER of HIGH PROTECT nog licht kleverig is 8 9

6 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - ALUMINIUM WAT, WAARVOOR EN HOE? De volgende tabellen helpen u snel en doelgericht, de juiste materialen en verwerking voor uw boottype/doel te bepalen. ALUMINIUM Produkt Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd min. / max. aantal lagen kwast / roller spuiten Laagdikte volgende laag met (bij 20 C) (bij 20 C) NLD/DLD Grondlaag Yacht Grund 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 2-4 uren Yacht Grund 8 uren / 7 dag. voor 1-comp x 75 µm / 40 µm Brilliant Enamel 8 uren / 7 dag. systeem BOVEN WATER ONDER WATER/IWATERLIJN Grondlaag Light Primer 1e laag 20% Verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dag. voor 2-comp x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen Brilliant Enamel tacky, z. footn. systeem max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Poly Best 4 uren / 3 dag. Afwerklaag Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel 8 uren / 3 dagen 1-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm of Poly Best 10% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 6-8 uren Poly Best 16 uren / 5 dagen 2-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm S 24 uren D 7 dagen Grondlaag Light Primer 1e laag 20% verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dag. 2-6 x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen High Protect 4 uren / 30 dag. max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Mille Star tacky, z. footnote Mille Light tacky, z. footnote of High Protect eerst 1 x Light Primer eerst 1 x Light Primer 6-7 m 2 /L H uren High Protect 8 uren / 5 dagen 2-3 x (zie boven) (zie boven) 150 µm / 150 µm S 24 uren Mille Star tacky, z. footnote High Protect onverdund High Protect onverdund D 7 dagen Mille Light tacky, z. footnote Waterlijnbereik: Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel voor 8 uren / 3 dagen Afwerklaag 2-3 x 75 µm / 40 µm waterlijn Onder de Antifouling 13,5 m 2 /L waterlijn: Mille Star 5% verdunning % verdunning µm / 40 µm H 4 uren Mille Star 6 uren / Antifouling m 2 /L Mille Light 5% verdunning % verdunning µm / 40 µm H 4 uren Mille Light 5 uren / H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte tacky = Toepassen, zolang de laatste laag LIGHT PRIMER of HIGH PROTECT nog licht kleverig is 10 11

7 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - HOUT 1-K Deze tabel helpt het juiste materiaal voor uw houten boot te kiezen en de verwerking te plannen. Wanneer u het laksysteem wilt toepassen op een bestaande ondergrond, kunt u uitgaan van het hier weergegeven systeem. Het een-component systeem leent zich speciaal voor hout dat werkt. Bij hardhout of multiplex kan ook met een twee-componentensysteem gewerkt worden (zie volgende bladzijde). BOVEN WATER HOUT Produkt Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd min. / max. 1-componenten aantal lagen kwast / roller spuiten Laagdikte volgende laag met (bij 20 C) systeem (bij 20 C) NLD/DLD Grondlaag Yacht Grund 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 2-4 uren Yacht Grund 8 uren / 7 dagen voor het 1-2 x 75 µm / 40 µm Brilliant Enamel 8 uren / 7 dagen aflakken in kleur Afwerklaag Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel 8 uren. / 3 dagen 1-Komp. 2-3 x 75 µm / 40 µm ONDER WATER/IWATERLIJN Grondlaag Classic max. 15% verdunning 0808 max. 15% verdunning m 2 /L ca. 3 uren Classic Barrier Primer 3 uren / Barrier Primer 125 µm / 40 µm Mille Dynamic, Mille Plus 3 uren / 4 x Hard Racing 3 uren / Mille Star 3 uren / Mille Light 3 uren / Waterlijnbereik: Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel voor 8 uren / 3 dagen Afwerklaag 2-3 x 75 µm / 40 µm waterlijn Onder de Antifouling Zie tabel blz. 16 waterlijn: H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte 12 13

8 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - HOUT 2-K Deze tabel helpt het juiste materiaal voor uw houten boot te kiezen en de verwerking te plannen. Wanneer u het laksysteem wilt toepassen op een bestaande ondergrond, kunt u uitgaan van het hier weergegeven systeem. Het een-component systeem leent zich speciaal voor hardhout en mulltiplex. Bij hout dat werkt moet met een een-componentensysteem gewerkt worden (zie vorige bladzijde). HOUT Produkt Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd min. / max. 2-componenten aantal lagen kwast / roller spuiten Laagdikte volgende laag met (bij 20 C) systeem (bij 20 C) NLD/DLD BOVEN WATER ONDER WATER/IWATERLIJN Grondlaag Light Primer 1e laag 20% verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dagen voor 2-comp x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen Yacht Enamel tacky, z. footn. systeem max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Poly Best 4 uren / 3 dag. Afwerklaag Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel 8 uren / 3 dagen 1-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm of Poly Best 10% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 6-8 uren Poly Best 16 uren / 5 dagen 2-comp. 2-3 x 75 µm / 40 µm S 24 uren D 7 dagen Grondlaag Light Primer 1e laag 20% verd. 0845, 1e laag niet spuiten, 8,0 m 2 /L H 3-4 uren Light Primer 4 uren / 30 dag. 2-6 x volgende lagen volgende lagen 120 µm / 60 µm D 7 dagen High Protect 4 uren / 30 dag. max. 5% verdunning 0845 max. 5% verdunning 0845 Mille Dynamic, Mille Plus tacky, z. footnote Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote of High Protect eerst 1 x Light Primer eerst 1 x Light Primer 6-7 m 2 /L H uren High Protect 8 uren / 5 dagen 2-3 x (zie boven) (zie boven) 150 µm / 150 µm S 24 uren Mille Dynamic, Mille Plus tacky, z. footnote High Protect onverdund High Protect onverdund D 7 dagen Hard Racing, Water Glide tacky, z. footnote Mille Star, Mille Light tacky, z. footnote Bij de waterlijn: Brilliant Enamel 5% verdunning % verdunning ,5 m 2 /L H 5 uren Brilliant Enamel voor 8 uren / 3 dagen Afwerklaag 2 3 x 75 µm / 40 µm waterlijn Onder de Antifouling zie tabel op blz. 16 waterlijn H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte tacky = Toepassen, zolang de laatste laag LIGHT PRIMER of HIGH PROTECT nog licht kleverig is 14 15

9 VERFSYSTEMEN IN ÉÉN OOGOPSLAG - ANTIFOULINGS / BLANKE LAKKEN Antifoulings Type Verdunning Aantal lagen Theoretische Droogtijd Intervaltijd Te water laten opbrengst min. / max. (bij 20 C) min. (20 C)* Mille Dynamic zelfslijpend ,5 m 2 /L 6 uren 6 uren 24 uren / 3 maand. Mille Plus zelfslijpend ,5 m 2 /L 5 uren 8 uren 24 uren / 3 maand. Mille Star zelfslijpend ,5 m 2 /L 6 uren 6 uren 24 uren / 3 maand. Hard Racing hard m 2 /L 3 uren 3 uren 24 uren / 3 maand. Water Glide dunne laag m 2 /L 20 min. 20 min. 5 uren / 6 maand. Mille Light zelfslijpend ,5 m 2 /L 4 uren 5 uren 6 uren / 3 maand. * Er is geen Maximum-Intervaltijd. Wanneer de buitenste antifouling-laag oud is, moet het oppervlak met een Scotchbrite spons grondig gereinigd worden. Blanke Aantal lagen Verdunner Verdunner Theor. opbrengst Droogtijd Intervaltijd Intervaltijd lakken kwast / roller spuiten Laagdikte min. max. (bij 20 C) NLD/DLD Classic Varnish ,7 m 2 /L H 10 uren 16 uren 48 uren (Bootlak 1-comp.) 1e laag 20%, 2e laag 5-10%, 1e laag. 20%, 2e laag 5-10%, 75 µm / 30 µm S 12 uren 3e - 5e laag onverdund 3e - 8e laag onverdund Dura Gloss Varnish / m 2 /L H 2-3 uren 4 uren 48 uren Dura Satin Varnish 1e laag 20%, 2e laag 5-10%, 1e laag 20%, 2e laag 5-10%, 50 µm / 25 µm S 6 uren (1-comp.) 3e - 5e laag onverdund 3e - 5e laag onverdund Poly Varnish ,0 m 2 /L H 6-8 uren 16 uren 5 Dagen (2-comp.) 1e laag 25-50% 100 µm / 40 µm S 24 uren 2e laag 5-10% D 7 Dagen 3e - 5e laag onverdund SeaTech Varnish tot 7 leidingwater leidingwater 12,0 m 2 /L H 1-2 uren 2 uren 6 uren (1-comp.) 1e laag 20%, 2e laag 5-10%, 1e laag 20%, 2e laag 5-10%, 100 µm / 30 µm D 7 Dagen 3e - 5e laag onverdund 3e - 5e laag onverdund H = Handdroog, S = Schuurdroog, D = Doorgehard NLD= Natte Laagdikte DLD = Droge Laagdikte Let bij het gebruik van biociden op de aanwijzingen op de etiketten en de gebruiksaanwijzing

10 ANTIFOULING-GEBRUIK De hier genoemde hoeveelheden antifouling zijn gebaseerd op ervaringen door de jaren heen. De verschillende rompen kunnen echter in vorm sterk varieren, waardoor afwijkingen mogelijk zijn. Voor een optimale aangroeiwerende bescherming is het belangrijk dat de aangebrachte hoeveelheid antifouling voldoende is. Lengte en Vorm van het Jacht 6 m 7,50 m 8,50 m 10 m 11,50 m 13 m 14,50 m 16 m 20 ft 25 ft 28 ft 33 ft 38 ft 43 ft 48 ft 53 ft Korte Kiel 1 x 0,75 L 2 x 0,75 L 2 x 0,75 L 2 x 0,75 L 3 x 0,75 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L + 1 x 0,75 L + 2 x 0,75 L Lange Kiel 2 x 0,75 L 2 x 0,75 L 3 x 0,75 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 2 x 2,5 L + 2 x 0,75 L + 2 x 0,75 L Motorkruiser, 2 x 0,75 L 2 x 0,75 L 3 x 0,75 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 1 x 2,5 L 2 x 2,5 L 3 x 2,5 L Jollenkruiser + 1 x 0,75 L + 2 x 0,75 L + 2 x 0,75 L 18 19

11 BIJZONDERE TOEPASSINGEN BIJZONDERE TOEPASSINGEN Masten en rondhout Rondhout moet op boten in de regel grote krachten verwerken. Daarbij worden ze dikwijls licht gebogen. Daarom moeten de verven voor zulk hout zeer elastisch zijn. Hempel's CLASSIC VARNISH is een traditionele bootlak, die aan deze voorwaarden voldoet. Het is zeer goed verwerkbaar en geeft het hout diepte en glans. Classic Varnish is ook goed geschikt voor binnen. TIP: CLASSIC VARNISH heeft een relatief lange uithardingstijd. De uitharding kan versneld worden, indien men de droge lak met koud water afspoelt. Antislip loopvlakken Loopvlakken worden geschilderd, zoals beschreven in de verfsystemen op de bladzijden Om een antislip oppervlak te verkrijgen, mengt men, bij de laatste laag, in de vloeibare verf ANTI SLIP. In een verpakking verf wordt 80 g anti slip ingeroerd. Het granulaat is ook speciaal voor treevlakken op surfplanken in combinatie met Poly Best geschikt. Teakhout Teakhout is een houtsoort met een hoog oliegehalte. Wanneer de olie uit het hout komt (door b.v. UV-straling), gaat het natuurlijke karakter van het teakhout verloren, het hout wordt grijs en lelijk. TEAK CLEANER poeder is voor het reinigen van teakoppervlakken voor de behandeling met TEAK OIL of TEAK COLOR RESTORER, maar ook tijdens het seizoen, zeer geschikt. Het product is niet schadelijk voor polyester (b.v. gelcoat) en gelakte delen. TEAK OIL of TEAK COLOR RESTORER zijn producten met natuurlijke teakolie, ze conserveren en verzegelen het hout, het typische karakter van het hout blijft lang behouden. Het hout is vuilafstotend en beschermd tegen weersinvloeden. TEAK OIL is een laagviskeuze natuurolie, die goed in het hout indringt. Het bevat een vuilafstotende toevoeging. TEAK OIL is geschikt voor nieuw en reeds behandeld teakhout buiten (b.v. dekken) en binnen. Bevat geen minerale olie en siliconenolie, daarom wordt het dek niet glad. TEAK COLOR RESTORER is een gepigmenteerde, laagviskeuze natuurolie met een vuilafstotende toevoeging, die goed in het hout indringt. Het is bijzonder geschikt voor donker natuurhout en teakhout, maar niet voor loopvlakken op dek. Het kan op nieuw en reeds behandeld hout binnen en buiten aangebracht worden. Bevat geen minerale olie en siliconenolie. TIP: Voordat het teak gelakt wordt, wordt het hout ontvet met ontvetter om een betere hechting te krijgen. Dit wordt na 24 uren herhaald, daarna dient de eerste laag Diamond Varnish met % verdunner binnen 1 uur aangebracht te worden. Kiel Een metalen kiel wordt hetzelfde behandeld zoals beschreven staat in het staal/aluminium-systeem op bladzijden 8-11 (Zandstralen, LIGHT PRIMER, Antifouling). Een gegoten kiel kan met een schuurschijf (korrel 24) opgeruwd worden. TIP: Bij het schuren van een metalen kiel dient de romp zorgvuldig te worden afgedekt, zodat het ijzerslijpsel niet in de antifouling inbrandt. Nieuwe of gereinigde loden kielen dienen met Yacht Cleaner grondig afgewassen te worden (met veel water naspoelen). Daarna wordt met korrel licht geschuurd. Aansluitend een laag Light Primer aanbrengen. Oneffenheden met Universal Epoxy Filler uitvlakken. De plamuurlaag wordt nogmaals geschuurd en de gehele kiel wordt met Light Primer afgedekt. Daarna wordt de kiel hetzelfde behandeld als de romp

12 ONGELIJKE VLAKKEN ONGELIJKE VLAKKEN Ongelijke vlakken Speciaal voor reparaties moeten deelvlakken met plamuur glad afgewerkt worden. Zulke reparaties vallen uiteen in 4 deelgebieden: a) Hechtlaag op de ondergrond b) Vullaag, indien nodig in meerdere lagen c) Primer-laag voor antifoulings of aflaklagen d) Antifouling of aflaklaak Als vullaag wordt UNIVERSAL EPOXY SPACHTEL gebruikt. Deze plamuur kan alleen op een harde ondergrond worden gebruikt. Belangrijk is dat elke ondergrond zo goed mogelijk wordt voorbereid. POLYESTER STAAL ALUMINIUM Oude verflagen geheel verwijderen. Gelcoat met GFK DEGREASER reinigen. Schuren met P 180. Reinigen met YACHT CLEANER, met veel leidingwater afspoelen. Stralen wet sa 2 1 /2 of schuren met P 120. Reinigen met YACHT CLEANER. Aansluitend met leidingwater afspoelen. Stralen met niet-metalen grid of schuren met P 120. V4A-STAAL, LOOD Oude verflagen geheel verwijderen. Grondig schuren met P 40, max O/min. MULTIPLEX Goed schuren met P 60. Vlakken goed schoonmaken. Kopse kanten met LIGHT PRIMER + 20% verdunning afsluiten

13 BIJZONDERE TOEPASSINGEN BIJZONDERE TOEPASSINGEN Bilge De bilge lijkt op het eerste gezicht onbelangrijk. Maar ter bescherming van het bootbouwmateriaal dient deze met een verflaag behandeld te worden, die bestand is tegen olie en andere materialen die in de bilge staan. Hempel's BILGENFARBE kan dit gedeelte van de boot goed beschermen. Voor het aanbrengen van de laag, dient de ondergrond droog, schoon en vetvrij te zijn. Hiervoor wordt Hempel's YACHT CLEA- NER gebruikt, die al naar gelang de graad van vervuiling - met water verdund wordt. Motoren Indien motoronderdelen van een verflaag voorzien worden, is BRILLIANT ENAMEL hiervoor het meest geschikt. Deze alkydlak is zeer goed bestand tegen warmte en slagvast. De motor moet van tevoren grondig met YACHT CLEA- NER gereinigd worden. Schroef, as, Z-aandrijving en Sail-drive Aangegroeide aandrijvingen zijn meestal moeilijk schoon te maken. Prop-AF is een metaalvrije spray-antifouling voor deze toepassing. In een voldoende laagdikte geeft deze antifouling 6 maanden bescherming tegen aangroei. Het bevat Fluorpolymeren, daarom wordt de wrijvingsweerstand verkleind en de prestaties van de schroef verbeterd. Prop-AF is geschikt voor zowel zoet, zout als brak water en wordt direct op de ontvette schroef aangebracht, een laag Light Primer is niet nodig. Reeds behandelde schroeven dienen opgeschuurd te worden. De laag antifouling is reeds na 3 uren waterbelastbaar en kan tot 1 maand voor het te water laten van de boot aangebracht worden. Prop AF bevat een milieuvriendelijk drijfmiddel. Osmose - een probleem op zich Indien er bij polyester boten op het onderwaterschip en op de waterlijn blaasjes ontstaan, dan kan dat duiden op osmose. Osmose kan ontstaan indien water (in moleculaire vorm, als waterdamp dus) in het laminaat tot aan de glasvezels indringt. Daar ontstaat met in wateroplosbare kristallen uit de glasvezels een zoutoplossing. Deze geconcentreerde oplossing probeert zich nu te verdunnen, waardoor er steeds meer watermoleculen door de gelcoat heen aangetrokken worden. Hierdoor ontstaat er een volumevergroting in het laminaat, wat zich uit in een blaasje. In deze blazen kan de druk oplopen tot 5,5 bar. Osmosebeschadigingen zijn niet te voorzien. Zij kunnen na 1-2 jaren, maar ook pas na 8-10 jaren optreden. Ze kunnen ook meerdere oorzaken hebben: 2 Slechte verwerking: er zitten luchtbellen in de gelcoat of in het laminaat, waarin het water zich snel verzamelen kan. 2 De gelcoat is te dun of er heeft onvoldoende hechting plaatsgevonden. 2 De bij de bouw van de boot gebruikte harsen zijn onvoldoende bestand tegen hydrolyse, d.w.z. dat ze onvoldoende "chemische" weerstand bieden tegen water. 2 De eerste glasvezellaag onder de gelcoat is uiterst kwetsbaar, de bestanddelen lossen snel op in water. Indien u zulke blaasjes op uw boot aantreft, dient u zo snel mogelijk na het uit het water halen van uw boot enkele blaasjes te openen, om te constateren of de boot inderdaad osmose heeft. Deze test dient zo snel mogelijk plaats te vinden, omdat osmoseblaasjes gedeeltelijk weer kunnen verdwijnen zodra het onderwaterschip met lucht in aanraking komt. Zijn de blaasjes gevuld met een bruine of grijs-groene, stinkende substantie, die sterk zuur reageert (met ph- of lakmoespapier testen!), dan kunt u met grote zekerheid vaststellen dat het hier om osmose gaat. De reparatie van osmosebeschadigingen Alvorens met de reparatie te beginnen, dient vastgesteld te worden, hoe de osmose is ontstaan. Met de hier beschreven methode wordt de boot voor de toekomst tegen van buitenuit indringend water beschermd. Alleen de slechte plekken in de ondergrond worden zo niet verwijderd. Wanneer sterk aangetast laminaat gerepareerd moet worden, dienen er extra lagen glasmat en hars aangebracht te worden. VOSSCHEMIE biedt hiervoor op aanvraag systemen aan. Afbeelding 1: Water dringt door de Gelcoat heen in het laminaat Afbeelding 2: Blaasvorming Afbeelding 3: Elk blaasje moet voorzichtig worden geopend 24 25

14 BIJZONDERE TOEPASSINGEN BIJZONDERE TOEPASSINGEN De noodzakelijke reparatiewerkzaamheden hangen af van de omvang van de osmoseschade. Er moet allereerst getest worden: 2 Vindt de blaasvorming op enkele plekken plaats of over het gehele onderwaterschip? 2 Zijn de blaasjes gelijkmatig over het onderwaterschip verdeeld of is er sprake van slechts een slecht gedeelte? Een gelijkmatige verdeling over de gehele romp of langs de gehele waterlijn kan betekenen dat het gehele oppervlak aangetast is. 2 Hoe groot zijn de blaasjes? De doorsnee kan variëren tussen 0,5 mm en 15 mm. 2 Hoe groot bedraagt de schade? Is alleen het oppervlak aangetast of is ook het laminaat beschadigd? AI naar gelang de schade zijn er verschillende soorten reparaties noodzakelijk. 1. Bij enkele kleine tot middelgrote blaasjes aan het oppervlak van het laminaat: a) De blaasjes worden een voor een met het puntje van het mes of een driehoekkrabber geopend en schoongekrabd. De ontstane openingen worden met schoon zoetwater uitgespoeld. b) Na volledige droging (meten van het vochtgehalte, zie beneden) wordt het gat met Universal Epoxy Filler gevuld en na uitharding geschuurd. Het gehele onderwaterschip zal dan met LIGHT PRIMER of oplosmiddelvrije HIGH PROTECT beschermd worden zoals beschreven bij 2.d). 2. Sommige delen van het onderwaterschip of de waterlijn zijn met middelgrote blaasjes bedekt. Het laminaat is niet of zeer gering beschadigd. a) Ook hier moeten alle blaasjes zorgvuldig geopend worden. Het gehele beschadigde vlak dient grondig met zoetwater gereinigd te worden. De bootromp moet dan voor een lange tijd droog opgeslagen worden (tot 6 maanden), zodat alle vocht uit het laminaat verdampt is. Het droogproces kan versneld worden indien de boot van binnen ook goed geventileerd en verwarmd wordt (tot 60 C). b) Alvorens verder te werken dient het vochtgehalte gemeten te worden (zie beneden). Is het gewenste vochtgehalte bereikt dan wordt het gehele vlak geschuurd, het schuurstof verwijderd en aansluitend van een laag LIGHT PRIMER voorzien (tot 50% verdunnen - verdunner 0845). Door deze laag worden de opengeschuurde ruimten en blaasjes gevuld. c) Na circa 2-4 uren wordt een nieuwe, ditmaal onverdunde, laag LIGHT PRIMER aangebracht. Wanneer deze laag nog licht kleverig is, wordt het oppervlak met UNIVERSAL EPOXY FILLER geplamuurd. d) Na het drogen wordt de plamuur opgeschuurd en met circa 6 lagen LIGHT PRIMER (totale minimale laagdikte 300 um DLD, komt overeen met 0,7 liter/m 2 ) of met 2-3 lagen HIGH PROTECT (totale minimale laagdikte 300 um DLD, komt overeen met 0,35 liter/m 2 ) afgedekt. Wanneer de laatste laag nog licht kleverig is, wordt de eerste laag antifouling aangebracht. 3. De gehele waterlijn en het onderwaterschip is met kleine tot grote blaasjes bedekt; het laminaat is beschadigd. Deze osmose-reparatie is zeer kostbaar en dient alleen door vakmensen uitgevoerd te worden. Adressen van gerenommeerde bedrijven en verdere informatie omtrent de reparatie kunt u bij ons op aanvraag krijgen. Het meten van het vochtgehalte Om vast te stellen of het oppervlak voldoende droog is, worden een of meerdere stukken transparante folie (ca. 30 x 30 cm) met plakband op het oppervlak gekleefd. Na 1 tot 2 dagen kan men zien of de binnenkant van de folie droog is. Indien er vocht is neergeslagen op de folie moet de droging voortgezet worden

15 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Voor een goed resultaat is een goede voorbereiding en planning zeer aan te raden. Hoe zorgvuldiger de voorbereiding, des te beter het resultaat. Ook de andere voorwaarden zoals temperatuur en luchtvochtigheid moeten kloppen

16 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Het juiste werkklimaat VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Temperatuur en luchtvochtigheid De ideale omstandigheden voor het werken met verf zijn een temperatuur tussen 15 en 25 C en een relatieve luchtvochtigheid van beneden 65 %. De opgaven in dit handboek, op de etiketten en de produkt-informatiebladen zijn gebaseerd op een temperatuur van 20 C en een luchtvochtigheid van %. Alleen komen deze ideale omstandigheden in de praktijk, als boten geverfd worden, niet vaak voor. Vochtig weer met nevel, dauwvorming van condenswater of temperaturen onder + 5 C verbieden schilderwerkzaamheden absoluut. Als vuistregel geldt tevens: bij 10 C verdubbelt de droogtijd en chemische reactie en daarmee ook de overschildertijd. Is de temperatuur 10 C hoger dan aangegeven, halveren de tijden ongeveer. Niet meer 2-componenten materiaal aanmaken, dan u verwerken kunt. Het zou zonde zijn indien de verf in het blik uithardt. Bij lage temperaturen hebben verven een hogere vastheid. Dat maakt de verwerking moeilijker en verleidt tot overdadig gebruik van verdunners. Door het toevoegen van verdunners wordt de droogtijd tussen twee lagen langer. Het oplosmiddel moet de kans krijgen te verdampen, voordat de volgende laag wordt aangebracht. Warme lucht kan meer vocht opnemen dan koude lucht. Indien vochtige lucht wordt afgekoeld, bereikt men snel een temperatuur waarbij er meer vocht is dan de lucht nog kan opnemen. Dit is het zogenaamde dauwpunt. Luchtvochtigheid wordt dan als druppels gecondenseerd op het te schilderen oppervlak, zo kan er geen hechting plaatsvinden van de verf. U dient dus goed op te letten als een koude romp reeds bij de eerste zonnestralen of laat in de namiddag geschilderd wordt. TIP: De omstandigheden zijn normaal gesproken in orde, wanneer een vochtig gemaakt oppervlak binnen minuten opgedroogd is. De zon Natuurlijk is het prettiger werken met goed weer. Toch dient verwerking in direct zonlicht vermeden te worden. Het oppervlak kan ook bij koud weer relatief warm worden en de droging zo sterk versnellen, dat het oplosmiddel niet meer uit de film ontsnappen kan. De verf leder blik verf moet voor de verwerking goed opgeroerd worden, zodat alle bestanddelen gelijkmatig verdeeld worden. Als verdunning mag alleen de voorgeschreven verdunner in de aangegeven hoeveelheid toegevoegd worden. Men neigt er snel naar, om de verf te sterk te verdunnen. Meestal is dit niet nodig maar verlengt men hierdoor onnodig de droogtijd. Bij koud weer kan het gemakkelijk zijn, om de verf voor de verwerking een nacht bv. in huis op te slaan. De verf is dan niet zo dik en laat zich daardoor beter strijken en spuiten. Op deze wijze voorverwarmde 2-componenten verf hardt sneller uit dan koude verf. TIP: Bij koud weer wordt verf dikker. Dit kan voorkomen worden, door het blik in lauw water te zetten. De ventilatie Verven bevatten in de regel oplosmiddelen, die gedurende de droging uit de verf verdampen. Deze oplosmiddelen mogen niet als een deken boven de verflaag blijven hangen. De verf droogt hierdoor slechter. Daarom moet er voor voldoende ventilatie gezorgd worden (geen tocht). Bij buitenwerkzaamheden is er op windstille dagen genoeg luchtbeweging om de verf te laten drogen. Op winderige en tochtige plaatsen wordt daarentegen stof en kleine zandkorreltjes in de verse laklaag geblazen. Tevens kan de verf te snel drogen, waardoor deze niet goed meer vloeit. Het gevolg: men ziet iedere kwaststreep

17 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Het juiste Werkklimaat Controleren van de oude verflaag Indien een verflaag over een bestaande laag heen gezet wordt, dient er eerst gecontroleerd te worden of de oude laag nog goed hecht aan de ondergrond. Deze controle kan met een sterk klevende plakband gemakkelijk uitgevoerd worden. U plakt stukjes plakband op meerdere plaatsen op het te behandelen oppervlak en trekt deze er dan snel weer af. Indien er verf op het plakband achterblijft, moet deze laag in ieder geval verwijderd worden, omdat anders de hechting van de volgende laag ook slecht is. Oude lagen kunnen d.m.v. schuren of met verfverwijderaar (alleen 1-component lagen!) verwijderd worden (schuren: zie blz. 33- verfverwijderaar: zie blz. 34). Basisregels voor het overschilderen Indien een bestaande laag als ondergrond goed bevonden wordt, moet men bepaalde regels in acht nemen. 2 Indien de samenstelling of opbouw van de huidige lagen niet bekend is, is het altijd beter, het verfsysteem vanaf de basis opnieuw op te bouwen. De kans om d.m.v. experimenten tijd en geld te besparen, is klein, het resultaat is meestal niet naar wens. 2 Op bestaande verflagen alleen passende verfsystemen aanbrengen. Op "zachte" ondergronden, primers of antifoulings geen "harde" primer (bv. Light Primer) of afwerklaag (Poly Best en Diamond Varnish) aanbrengen. Als vuistregel geldt: op 1-component ondergronden geen 2-componenten materiaal aanbrengen! Reinigen, schuren, verwijderen van oude verflagen Oppervlakken, die een nieuwe verflaag nodig hebben, moeten eerst grondig gereinigd worden. Vuiligheid, olie, vet, was, siliconen, losmiddel en andere verontreinigingen moeten voor het schuren grondig verwijderd worden, anders wordt het vet met het schuurstof over het oppervlak verdeeld. Dit geldt voor zowel nieuwe als reeds geschilderde oppervlakken. Gebruik voor het reinigen Hempel's YACHT CLEANER of GFK DEGREASER, warm water en een borstel. Vaak is het gemakkelijk om een "Scotchbrite"-spons te gebruiken. Indien het oppervlak niet voldoende gereinigd is, drukt men het vuil alleen maar in de schuurbanen, zonder dat het verwijderd wordt. Om te zien of u voldoende ontvet heeft, kunt u water over het oppervlak gieten. Als het water gelijkmatig zonder te parelen van het oppervlak afloopt is het voldoende schoon. Voordat er geschilderd wordt, moet het oppervlak weer volledig droog zijn. VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Om er zeker van te zijn dat de nieuwe verflaag goed hecht, moet men steeds goed schuren, tot het oppervlak gelijkmatig mat is. Tussen twee lagen hoeft alleen geschuurd te worden, indien tussen het aanbrengen van deze twee lagen meer tijd verstreken is dan voorgeschreven of wanneer het oppervlak erg glad is geworden. Omdat droogschuren erg stoffig is, adviseren wij u om nat te schuren. Natschuren is bovendien erg voordelig omdat het schuurpapier langer goed blijft zolang men het nat genoeg houdt. Indien u toch droogschuurt, dan kunt u het beste een exentrische schuurmachine gebruiken met een goede stofafzuiging. Schuurstof goed verwijderen Schuurstof blijft hardnekkiger aan het oppervlak vastzitten dan men denkt. Bij het afspoelen met water worden alle stofdeeltjes van het oppervlak verwijderd. Bij het verwijderen van stof met perslucht wordt het oppervlak electrostatisch (speciaal bij polyester jachten) opgeladen en worden de stofdeeltjes aangetrokken. Afzuigen is beter, maar de electrostatische oplading blijft. Het schuurstof moet met veel schoon water en een borstel grondig afgewassen worden en laat het oppervlak goed drogen voordat u met de nieuwe laag begint. Indien er tussen het schuren en schilderen lang gewacht wordt, dient men het oppervlak opnieuw te reinigen om stof en andere verontreinigingen, die zich in de tussentijd op de romp afgezet hebben, te verwijderen. Let op: Antifoulinglagen dienen alleen verwijderd te worden d.m.v. natschuren omdat deze schuurstof schadelijk is voor de gezondheid bij inademing. Ook bij natschuren dient beschermende kleding, een bril en handschoenen gedragen te worden. Wat voor schuurpapier dient u te gebruiken? droog schuurpapier (Korund) nat schuurpapier (Siliciumcarbid) Wegschuren van verfresten na het afbijten Antifoulings niet droog schuren! Schuren van plamuur Opschuren voor het gronderen Opschuren van reeds geschilderde vlakken voor een nieuwe laag Opschuren van de gelcoat Opschuren voor de laatste laag 2-componenten lak voor 1200 het polijsten ontvet niet ontvet TIP: Om te controleren of de gelcoat voldoende ontvet is, kan men het met water overgieten. Het water moet gelijkmatig weglopen. Indien er druppels ontstaan, moet het oppervlak opnieuw met GFK DEGREASER behandeld worden

18 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Belangrijk voor perfect schilderwerk: de grondige voorbereiding VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Gereedschap Stralen Stalen en aluminium oppervlakken, die geschilderd dienen te worden, moeten een bepaalde ruwheid hebben, zodat de verf mechanisch hechten kan. Eventueel aanwezige roest moet volledig verwijderd worden. Dit kan bij staal het beste gebeuren d.m.v. stralen. Andere methoden leveren een slechter resultaat. Aluminium moet zeer grondig geschuurd worden maar ook hier is het beter om voorzichtig te stralen. Stralen dient door vakmensen te gebeuren. Zij werken normaal gesproken volgens de standaard Sa 2 1 /2. Deze code geeft de graad van roestverwijdering aan. AI naar gelang het gebruikte straalmateriaal wordt er een bepaalde ruwheid verkregen. Verfverwijderaar Bij het milieuvriendelijk reinigen van boten, komt het in het eerste geval aan op het verstandig omgaan met reinigingsmiddelen. Ook FARBENTFERNER dient aan de huidige milieueisen te voldoen. Het is biologisch afbreekbaar en vrij van chloorkoolwaterstoffen en andere gevaarlijke bestanddelen. Let bij het gebruik van verfverwijderaars, ook met milieuvriendelijke produkten, op de volgende tips: 2 Leg onder de bootromp een voldoende grote en stevige folie of karton, om te voorkomen dat verfverwijderaar en verfresten in de bodem terecht komen. 2 Verfresten moeten van het afspoelwater gescheiden worden. Laat, indien nodig, water op de folie of het karton verdampen. Resten van zwaar-metaalhoudende lagen moeten als chemisch afval afgevoerd worden. Nadat alle voorbereidingen plaats hebben gevonden en het weer het toelaat, kan met het aanbrengen van een nieuwe verflaag begonnen worden. Hierna volgend krijgt u informatie over de verschillende methoden van aanbrengen, de voordelen en beperkingen. AI het gereedschap zoals kwasten, rollers en verfkussens, die gebruikt wordt bij het aanbrengen van verf, moet bestand zijn tegen oplosmiddelen. Schuimrollers zijn voor b.v. 2-componenten producten vaak niet geschikt omdat deze opzwellen en oplossen in de verf, wat tot kwaliteitverlies kan leiden. Kwast De kwast is het ideale gereedschap voor het aanbrengen van de eerste primerlaag. Met de kwast wordt de verf in de ondergrond "ingemasseerd", de verf dringt in de schuurgroeven in, en hecht zo goed op het oppervlak. Het beste resultaat wordt verkregen met een kwast met afgeschuinde fijne haren. Kwalitatief slechtere kwasten leveren niet het gewenste resultaat. Pas op voor kwasten die tijdens het werk "haren verliezen". Probeer niet geld te besparen op kwasten, een goede kwast is een goede investering. Roller Verfrollers zijn goed geschikt om grote vlakken relatief snel te schilderen. Toch brengt men met een roller een dunne en ongelijkmatige laag aan. De verf dringt niet goed in geschuurde ondergronden in. Lamsvelrollers laten een structuur achter, de zogenaamde sinaasappelhuid. Deze structuur kan verwijderd worden indien men met een platte kwast, direct na het aanbrengen van de verf, het oppervlak even nastrijkt. Mohairrollers geven een beduidend beter resultaat

19 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Het berekenen van het oppervlak en verbruik Spuiten met luchtdruk of airless dient door vakmensen te gebeuren. De praktijk heeft uitgewezen dat met behulp van verschillende gereedschappen ook verschillende droge laagdiktes worden verkregen. In onderstaande tabel staan de gemiddelde laagdiktes per laag: Lamsvelroller µm Mohairroller µm Schuimroller zie productinformatie Verfkussen µm Kwast µm Luchtdruk spuiten µm Airless spuiten µm, afhankelijk van het materiaal tot 500 µm De verkregen laagdikte is, behalve van het gebruikte gereedschap ook afhankelijk van het bindmiddel van de verf. Reiniging van het gereedschap Het reinigen van het gebruikte gereedschap kan gebeuren met gebruikte jachtverdunner of met reinigingsmiddelen zoals GFK DEGREASER (ook bij 2-componenten lakken) of YACHT CLEANER. Wanneer bepaald is welke verf gebruikt gaat worden, is het noodzakelijk om te weten hoeveel u nodig heeft. Met de volgende formules kunt u uitrekenen hoe groot het oppervlak is en hoeveel verf u nodig heeft. Onder de waterlijn a) Motorjachten en kleine jachten met lange kiel, jollen en jol kruisers alsmede alle boten met ronde buik: lengte waterlijn x (breedte + diepgang) = m 2 b) Centerboards en kieljachten met korte kiel: lengte waterlijn x (breedte + diepgang) x 0,5 = m 2 c) Motorjachten en kieljachten met lange kiel: lengte waterlijn x (breedte + diepgang) x 0,75 = m 2 Boven de waterlijn buitenboord (vrijboord) 2 x (lengte over alles + breedte) x hoogte vrijboord = m 2 Dek (lengte over alles x breedte x 0.75) - oppervlak cockpit, opbouw en luiken = m 2 Opbrengst en verbruik Deze twee begrippen dienen goed onderscheiden te worden. Opbrengst geeft aan hoeveel vierkante meter men met een liter verf kan schilderen. Het verbruik daarentegen geeft aan hoeveel verf men nodig heeft per vierkante meter. Op het blik staat de opbrengst (m 2 /ltr) aangegeven. De benodigde hoeveelheid verf kan men als volgt berekenen: oppervlak in m Verbruik per laag (I) = 2 opbrengst (m 2 /L) U vindt de waarden voor het verbruik per vierkante meter - vaak uitgedrukt in de aangegeven laagdikte - in de tabellen op de bladzijden Het verbruik verandert natuurlijk wanneer de verf dikker of dunner wordt opgebracht. Op ruwe ondergronden kan het verbruik ook hoger zijn. Houdt u er ook rekening mee, dat resten achterblijven in het blik en op het gereedschap. Indien u 10 % meer telt voor het verbruik, dan is dat niet te krap gecalculeerd

20 VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Fouten ABC VOOR AANVANG VAN DE SCHILDERWERKZAAMHEDEN Fout Oorzaak Wat te doen? Afbladderen van de verf 2 de ondergrond is Oppervlak met YACHT CLEANER niet voldoende gereinigd. reinigen; met schoon water grondig 2 de ondergrond is afwassen. De ondergrond opschuren, niet geschuurd. het schuurstof verwijderen en een 2 de ondergrond is nieuwe laag aanbrengen. niet ontvet. 2 hout met te hoog vochtgehalte Huidige primerlaag opschuren en is bewerkt nieuwe primerlagen aanbrengen. 2 de laagdikte van de primer is niet voldoende. Oppervlak schuren, eventueel een 2 de intervaltijd is overschreden. nieuwe primerlaag aanbrengen. Smerige 2 kan ontstaan door het De laag of de gelcoat met een zeil of verkrijte laag inwerken van UV-stralen. doek afdekken (zeker in de winter). In de zomer dient de gelcoat met Custom Marine Polish beschermd te worden (bevat UV-fiIter). Fout Uitzakken Glansverlies Oorzaak 2 de verf is in een te dikke laag aangebracht. 2 de spuitapparatuur is verkeerd gebruikt. 2 kan door veroudering en verwering bij alle verven voorkomen. 2 er zijn te veel alkalische reinigingsmiddelen gebruikt 2 glansverlies ontstaat gedurende of kort na de verwerking door een hoge luchtvochtigheid, lage temperaturen, tocht of een verkeerde verdunner. Wat te doen? Wanneer de verf nog niet droog is, kunnen de druppels met een kwast verwijderd worden. Wanneer de verf gespoten is, moet zij eerst drogen. Daarna de druppels verwijderen d.m.v. schuren. Schuurstof verwijderen. Glansverlies kan plaatselijk maar ook over het hele oppervlak optreden. Indien de verflaag dik genoeg is kan er met een polijstmiddel (bv. BOAT RUBBING) geprobeerd worden het oppervlak te behandelen. Daama het gepolijste vlak met CUSTOM MARINE POLISH beschermen. Indien polijsten niet meer helpt, moet de laag opgeschuurd worden en een nieuwe laag verf aangebracht worden. Sinaasappelhuid 2 kan ontstaan indien de verf met een Na het drogen van de laag, lamsvelroller is aangebracht het oppervlak opnieuw gladschuren. Verf nogmaals aanbrengen. 2 kan bij verwerking met de spuit Zolang de verf nog vloeit, ontstaan door de verkeerde druk, kan deze met een platte kwast te hoge viscositeit van de gladgestreken worden. verf (te weinig verdunner), spuitafstand te ver. Aangroei 2 de antifouling is te sterk verdund. Een of meerdere lagen antifouling 2 de antifouling is voor het gebruik aanbrengen. Eerst de aangroei niet opgeroerd. verwijderen. 2 de opgebrachte laag is niet dik genoeg. (per jaar dienen er minimaal twee lagen opgebracht te worden). 2 de antifouling is uitgedroogd. Er is te lang gewacht met het te water laten van de boot, na het aanbrengen van de antifouling. 2 een hoge concentratie van schadelijke stoffen (industrie) in de buurt van de ligplaats. Blaasvorming op ondergronden van hout: het vochtgehalte van het hout is te hoog. 2 de verkeerde primer gebruikt. 2 bij 2-componenten producten: te hoge luchtvochtigheid bij het verwerken. 2 te dikke lagen aangebracht per keer. 2 de intervaltijd is niet aangehouden (te korte tijd tussen de lagen). 2 bij polyester: osmose. Bij blaasvorming hecht de verflaag niet meer op de ondergrond. De beschadigde laag moet in ieder geval verwijderd worden. De ondergrond ontvetten, opschuren en opnieuw verven. Putjes en blaasjes op het oppervlak Rimpelen Langzame droging Streepvorming in de verf Scheurvorming 2 te stugge kwast 2 verwerking bij direct zonlicht of te hoge temperaturen. 2 de gaten waren evt. reeds in de geicoat. 2 de verf is te dik aangebracht (te weinig verdunner). 2 het oppervlak is als gevolg van directe zonnestralen te snel gedroogd. 2 te lage temperatuur van de romp en/of de lucht. 2 er is te snel over de vorige laag heen geschilderd. 2 de verkeerde verdunner gebruikt. 2 de mengverhouding bij 2-componenten producten is niet juist aangehouden. 2 onvoldoende ventilatie. 2 de verf is te dik aangebracht (te weinig verdunner). 2 te lage temperatuur 2 de kwast heeft te dikke haren. 2 een of meerdere lagen vertonen scheuren: een harde verf is over een zachte grondering aangebracht. Plotselinge temperatuurdaling gedurende de verwerking of droging. De intervaltijden zijn niet aangehouden. Oplosmiddel zit ingesloten in de primer 2 een 2-componenten product is aangebracht over een 1-component product. Het oppervlak dient met een vetoplossend reinigingsmiddel (bv. YACHT CLEANER) te worden gereinigd. De putjes en blaasjes verwijderen d.m.v. schuren. Het schuurstof verwijderen en een nieuwe laag verf aanbrengen. De weke laag met een krabber verwijderen of (bij 1-component produkten) verfverwijderaar gebruiken. Opschuren en een nieuwe laag verf aanbrengen. Allereerst afwachten of de verf alsnog droogt. Indien de verf niet droogt, moet de gehele laag verwijderd worden. De voorgeschreven verdunner voor de verf gebruiken. Uitsluitend kwasten gebruiken van een hoge kwaliteit (de haren dienen afgeschuind te zijn). Scheurvorming geeft aan dat de verflaag beschadigd is. De gescheurde laag dient volledig verwijderd te worden, voordat er een nieuwe laag aangebracht kan worden.