Grauwe steden en. groene steppen

Transcriptie

1 Grauwe steden en groene steppen Fotograaf Frank van de Laar reisde af naar een bestemming die voor de meesten van ons terra incognita is: Kirgizië. Een reis met niet al te veel comfort maar wel veel natuur, cultuur en avontuur. Tekst en foto s: Frank van de Laar 44 chip foto magazine

2 chip foto magazine 45 Nikon D mm f11 1/250 s ISO200

3 Sportieve pauze voor de koranstudenten van de nieuwe moskee van Naryn. Nikon D mm f8 1/1000 s ISO 200 Waar ligt dat, is de eerste vraag die mensen stellen als ik zeg dat we deze zomer naar Kirgizië gaan. En hoe kom je daarbij? Eerlijk gezegd weet ik zelf ook niet meer zo goed waarom we voor deze bestemming gekozen hebben. Geen luxe hotels, mooie stranden of lekker eten zoals in Thailand (zie vorige nummer), maar nog wel onontgonnen door het toerisme en met prachtige natuur die hopelijk wat mooie plaatjes oplevert voor deze reportage. Mijn D5200 heb ik tijdelijk ingeruild voor een D5500 (zie kader). De komende twee weken zijn we naar verwachting min of meer afgesloten van de westerse wereld, afgezien van de Nederlandse groep met zeven vrouwen en twee mannen, waar ik er een van ben. Bisjkek Ons hotel in Bisjkek is eenvoudig, maar schoon en de mensen zijn vriendelijk. Met onze gids Aziz lopen we naar het centrum van de hoofdstad. Onderweg komen we langs een moskee, een orthodoxe kerk en een universiteit. De stad ademt nog een beetje de sfeer van het communistische verleden: brede wegen met weinig verkeer, grote pleinen, protserige marmeren gebouwen en natuurlijk een standbeeld van en een museum over Lenin. Toch heerst er een ontspannen sfeer en de mensen vinden het leuk als je contact met ze legt. De bevolking is een mix van Kirgiezen, Oezbeken en Russen. De stadswandeling eindigt met een kopje koffie, met het door vrouwen gedomineerde gezelschap, op een mooi terras en een wandeling terug naar het hotel door het park. Kyzyl Oy We vertrekken uit Bisjkek per bus naar het hart van het land. De eerste hoge bergovergang is de Töö Ashuu-pas, waar we genieten van het uitzicht over de brede Suusamyrvallei. Verderop stoppen we bij een joert voor de lunch en het inademen van de frisse berglucht. We nemen ook een kijkje bij de Kirgizische families. Ze wonen in eenvoudige vilten tenten en verkopen paardenmelk en kaas langs de weg. Besneeuwde bergtoppen zijn op de achtergrond zichtbaar en we rijden langs de wilde Kekemerin-rivier die door het landschap stroomt. Helaas heeft onze jonge gids daar weinig oog voor en maken we slechts een enkele korte fotostop. In de middag arriveren we in Kyzyl Oy, waar we overnachten in een homestay in het dorp. Hier is geen warm water en geen wifi. De wc is een houten hok tussen het struikgewas boven een gat in de grond met een plank erover en de douche een omgekeerde gieter tussen een schamele afscherming buiten. Dit is wel de onderkant van wat ik voor een vakantie aanvaardbaar acht. Wel worden we vriendelijk ontvangen met thee en zoete, vers gebakken lekkernijen. Tijdens het eten vertelt Aziz over de plaatselijke traditie hier om vrouwen, al of niet uit vrije wil, te kidnappen voor een huwelijk. Vroeger met het paard, tegenwoordig met de auto. We lopen nog even door het dorp, voordat we teruggaan. Er is een winkeltje in de dorpsstraat waarvan het halve assortiment uit sterke drank bestaat. Bijtijds naar bed, maar de oproep tot gebed vanaf de minaret om 22:15 en de blaffende honden houden mij nog uren wakker. Naryn Vroeg opstaan en ontbijt met pannenkoeken. Helaas heeft ons busje een lekke band die door de chauffeur provisorisch gerepareerd wordt, zodat we een half uur later dan gepland alsnog kunnen vertrekken. Het weer is bewolkt en een beetje benauwd. Een korte fotostop bij een waterval en bij een van de vele islamitische begraafplaatsen langs de weg die eruitzien als verlaten miniatuursteden. In een stadje stoppen we voor een kop koffie en het vervangen van de band van de bus. We sjezen over de doorgaans slechte en stoffige wegen voorbij aan de mooiste plekjes en stoppen op de meest grauwe en uitzichtloze plaatsen. Op deze hoogte zijn geen bomen en de groene hellingen zien er van een afstand uit als biljartlakens met hier en daar kudden paarden, enkele joerts, vaak vergezeld van een soort woonwagen. Van dichtbij zien we op de hellingen kleine roze, blauwe en paarse bloemetjes, volgens de 46 chip foto magazine

4 Het Oimo-festival. Nikon D mm f8 1/350 s ISO 400 chip foto magazine 47

5 Dorpsstraat, ons dorp. De steppen van Centraal Azië. Nikon D mm f8 1/180 s ISO 400 Nikon D mm f8 1/1000 s ISO 400 De camera: Nikon D5500 Wat meteen opvalt bij de Nikon D5500 is dat deze een stuk lichter en compacter is dan zijn voorgangers uit de 5000-serie. Desondanks ligt de camera net zo goed in de hand en is ook goed te bedienen. Dat laatste is mede te danken aan het touchscreen van 3,2 inch dat vooral voordelen biedt om bij het bekijken van foto s snel door de gemaakte foto s heen te bladeren en even in te zoomen om te kijken of deze wel goed scherp is. Wat ook handig is, is dat je met de ingebouwde wifi foto s kunt overzetten naar je tablet of telefoon. Wel jammer dat de bijbehorende Android-applicatie niet heel intuïtief werkt en bij veel foto s erg traag wordt. Wat betreft opnamekwaliteit lijkt er weinig verschil met de voorgangers van de D5500. De batterij gaat merkbaar wat langer mee dan die van de D5200. Al met al voldoende voordelen om over te stappen naar dit nieuwere model, zeker voor wie op reis wil met een kwalitatief zeer goede maar niet al te grote camera. kenner in de groep onder andere tijm, gentiaantjes en vlinderbloemen. Achter in de bus is het al met al ruim 7 uur hotsen en klotsen voor we in de grauwe stad Naryn aankomen in ons guesthouse. Gelukkig zijn hier wel een fatsoenlijke wc en douche. Naryn-vallei De excursie naar Tash Rabat gaat in het kader van de cursus omgaan met teleurstellingen niet door. Als alternatief gaan we naar de Naryn vallei, waar de chauffeur graag heen wil om forel te vangen. Op mijn verzoek maken we een korte omweg langs de mooie nieuwe moskee van Naryn, die versierd is met Kirgizische motieven. We volgen de weg langs de wilde Naryn-rivier naar de afgelegen Eky Naryn Canyon. Vanaf de parkeerplaats lopen we eerst de weg terug bergopwaarts om eindelijk volop te genieten van het uitzicht over het groene rivierdal met vele gekleurde bloempjes langs de hellingen en de kudden paarden en joerts langs de rivier. Daarna steken we de rivier over en proeven we iets van de alledaagse sfeer en activiteiten van de mensen die hier wonen. Helaas geen forel, maar wel geitenkaas en verse meloen. Son Kul Na het ontbijt en rijden we drie uur lang door een droog, kaal bergachtig landschap over een verharde maar nog altijd hobbelige weg. De lucht is grauw en heiig. Op de hele route slechts twee dorpjes. Voorbij een brug, ongeveer halverwege, wordt het landschap groener. Het laatste uur is een forse klim zigzag omhoog langs een berghelling met veel haarspeldbochten. En dan eindelijk de typerende uitgestrekte groene hoogvlakte met her en der enkele joerts, kudden schapen, paarden en geiten. We stoppen vlakbij het meer van Son Kul en worden gastvrij ontvangen met thee en een lichte lunch. Daarna genieten we tijdens een rondwandeling enkele uren van echte stilte en zuivere lucht. Bokombayevo De dag daarop rijden we eerst naar Kochkor voor een bezoek aan een souvenirwinkel van Sinkel en een eenvoudige lunch. Dan verder langs het meer van Ysyk. Een korte tussenstop aan een strand, waar de mensen zonnen en zwemmen tussen de schapen en geiten. Een uur later zijn we in Bokombayevo. Als we de zandstraat naar het guesthouse inrijden, vragen we ons even af of we toch niet een iets luxere reis hadden moeten boeken. Ons verblijf ziet er echter prima verzorgd en huiselijk uit en er is tot onze opluchting zelfs een douche met warm water en een schoon toilet. Barskoon Een uur eerder opgestaan om vervolgens weer een uur te verliezen door het zoeken van een supermarkt die zondag om 9:00 al open is. Voor het eerst deze reis een stralend blauwe lucht. Het is een stevige klim vanaf de parkeerplaats naar de voet van de water- 48 chip foto magazine

6 (Boven) Houten orthodoxe kathedraal in Karakol en groene betonwoningen in Naryn. 70mm f8 1/750 s ISO 200, 24 mm f11 1/180 s ISO400 Nikon D mm f5,6 1/350 s ISO 200 Kinderen bij een joert chip foto magazine 49

7 Nikon D mm f11 1/250 s ISO 200 keer de bergen in. We maken een pittige wandeling naar de 35 meter hoge Ak Saiwaterval in het nationaal park Ala Archa. Onze reis wordt afgesloten met een heerlijk diner in een van de mooiste restaurants in het centrum van Bisjkek. De terugreis naar ons vlakke Nederland begint onnodig vroeg en eindigt midden in de nacht dankzij een fikse vertraging in Istanboel. Twee weken onontdekt Kirgizië waren deze laatste moeite zeker waard, maar nu verlangen we toch vooral naar eigen bed, eigen bad en eigen brood. Homestay vallen van Barskoon. Verder omhoog naar de hoogste waterval is een ware afvalrace over steile gravelpaden. Uiteindelijk komen we slechts met zijn vieren aan de top. De terugweg gaat weer een stuk sneller, beneden aangekomen moet er bij mij eerst een halve liter frisdrank in voor ik weer verder kan. Voor we terugkeren naar ons guesthouse nemen we nog een frisse duik in het meer. s Avonds een heerlijke Russische maaltijd van koolbladeren gevuld met rijst, groenten en gehakt. Met de groep, de gids en de gastvrouw praten we nog wat na over roken, drinken, studie en andere verschillen tussen Europa en Kirgizië. Jeti Oguz Na een hartelijk afscheid van ons vriendelijke gastgezin rijden we oostwaarts langs het grote Issyk Kul-Meer. Als we stoppen bij Jeti Oguz begint het te regenen. Aan de kant van de weg staan rode rotsformaties, de zeven ossen waar het park naar vernoemd is. Vanaf een parkeerplaats kunnen we verder omhoog lopen naar de watervallen. We besluiten deze keer een paard te huren, tenslotte zijn we in een land waarvan gezegd wordt dat de mensen er op een paard geboren worden. Heel ontspannen, maar het laatste stuk moeten we toch lopen. Het is zeer druk op het smalle pad en een foto van de voet van de waterval met minder dan tien andere toeristen erop is onmogelijk. Op de terugweg is het filelopen. Onze gidsen staan al op ons te wachten en vanaf het paard hebben we bij de afdaling een prachtig uitzicht over het dal. Een heerlijk gevoel van vrijheid. We rijden verder oostwaarts naar het stadje Karakol waar we overnachten in een eenvoudig guesthouse. Karakol Vandaag gaan we naar het nationaal park Karakol. Het is bewolkt, prima weer voor een ontspannen wandeling langs de kolkende rivier en groene hellingen met naaldbomen. Op de terugweg bezoeken we een wat verlaten houthakkersdorpje. Aziz vertelt dat hij zelf in zo n dorpje is opgegroeid, maar dan nog zonder elektriciteit en zonder auto. Ze verveelden zich niet, de kinderen speelden met elkaar en met de dieren. Terug in Karakol laten we ons afzetten in de hoofdstraat en drinken we na dagen geheelonthouding eindelijk een cappuccino in een pizzeria. We bezoeken de prachtige houten orthodoxe kathedraal en de Dungan-moskee in Chinese stijl. Als we teruglopen naar het centrum begint het te plenzen. We schuilen bij een winkeltje en belanden na wat rondzwerven bij een bazaar waarvan de straten zijn opgebouwd uit rijen van voormalige goederencontainers. Onze omzwerving eindigt in de pizzeria waar we begonnen zijn. Langs de noordkant van het grote Ysyk Köl-meer reizen we via de kustplaats Tamchi terug naar Bisjkek. Onderweg brengen we nog een bezoek aan de indrukwekkende, duizend jaar oude minaret in Burana. Op zoek naar wat laatste souvenirs in Bisjkek belanden we onverwacht bij het culturele Oimo-festival. Muzikanten, zangeressen en dansers uit verschillende Centraal-Aziatische landen treden op, gekleed in prachtige, fel gekleurde klederdrachten. Ruim een uur lang genieten we van dit oog- en oorstrelend spektakel voor we terugkeren naar ons hotel. De dag voor ons vertrek gaan we nog een Frank van de Laar bij een joert. Meer foto s en eerdere reportages van deze fotograaf vind je op home.kpn. nl/marco-polo Over Kirgizië Kirgizië (of Kirgistan) heeft ca. 5,6 miljoen inwoners, waarvan 75% islamitisch en 20% Russisch-orthodox. De oppervlakte is ca. 5 keer die van Nederland. Reizen: Met Turkish Airlines vlieg je vanaf Amsterdam met een overstap Istanboel in ca. 10 uur tijd naar Bisjkek vanaf ca euro pp (retour). Reisdocumenten: Voor Kirgizië is een paspoort vereist dat na terugkomst vanuit Kirgizië nog 6 maanden geldig is. Bij verblijf langer dan 30 dagen in Kirgizië is een visum nodig. Vervoer: Het openbaar vervoer is doorgaans goed en goedkoop. Zelf rijden is af te raden want de wegen zijn over het algemeen slecht. Munteenheid: Som (1 euro is ca. 60 som). Taal: De officiële talen zijn Kirgizisch en Russisch. In de steden kun je met Engels enigszins redden, maar lang niet iedereen spreekt of verstaat Engels. Hotels: In Bisjkek zijn verschillende hotels, daarbuiten kun je het beste gebruik maken van homestays, die via internet te boeken zijn ( Eten en drinken: In de steden zijn goede restaurants te vinden met zowel Europese als Aziatische gerechten. Buiten de steden is de keuze beperkt en reikt die soms niet verder dan een betaalde maaltijd van de gastvrouw bij de homestay. Inentingen: Voor Kirgizië kunnen inentingen en malariatabletten nodig zijn. Meer informatie: kirgizie.startpagina.nl, sawadee.nl en shoestring.nl/rondreis-kirgizie. De reisroute (Kaart: 50 chip foto magazine