Liturgie voor de kerkdienst op 28 september 2014 Buitendag Lector : Greetje Havinga Orgel : Hiroko. Welkom en mededelingen Muziek

Transcriptie

1 Liturgie voor de kerkdienst op 28 september 2014 Buitendag Lector : Greetje Havinga Orgel : Hiroko Welkom en mededelingen Muziek aansteken van de kaarsen Deze dienst zal staan in het teken van zang en muziek. We verkennen ons nieuwe liedboek en hebben hopelijk veel plezier in het zingen en luisteren. Het gaat in de kerk tenslotte niet alleen om de prediking. Soms zegt een lied of een gebed veel meer. Het gaat om de hele liturgie. Het nieuwe liedboek kent speciale liederen bij de verschillende onderdelen van de dienst. Ook liederen bij het aansteken van de kaarsen of met advent, liederen die horen bij elke week een kaarsje meer. Gez. 287:1 en 5 Rond het licht De gemeente gaat staan Votum en groet Psalm 98: 1 en 3 Zing een nieuw gezang De gemeente gaat zitten De psalmen zijn liederen die al in de tijd van het Oude Testament in de tempel gezongen werden. OP velerlei wijze is in de traditie met die psalmen ingestemd. Ze worden nog altijd in de joodse gemeenschap in het Hebreeuws gezongen. Ze zijn in de oude kerktaal, het latijn eeuwenlang gezongen bijvoorbeeld op Gregoriaanse wijze, dat wil zeggen de tekst zingend gelezen. In de reformatorische traditie zingen we de psalmen berijmd. Psalm 98 die we net gezongen hebben is zo n berijming van een Bijbelse Psalm. Psalm 98c is niet een berijming, maar een lied dat naar aanleiding van de Bijbelse Psalm is geschreven. Psalm 98 roept op om te zingen. De heel aarde en alle schepselen worden opgeroepen Gods naam te prijzen. Karel Eykman geeft daarvan de volgende interpretatie: Inleiding: Psalm 98c gelezen Gez. 985 : 1, 2 en 3 Heilig, heilig, heilig In Openbaring 4: 8 lezen we: 8 Elk van de vier wezens had zes vleugels, met overal ogen langs de randen en aan de binnenkant. Dag en nacht herhalen ze: Heilig, heilig, heilig is God, de Heer, de Almachtige, die was, die is en die komt. Dit driemaal heilig heeft in de christelijke liturgie een belangrijke plaats gekregen. Het nieuwe liedboek kent maar liefst 10 liederen die met heilig, heilig, heilig beginnen. Kyriegebed, na elke bede zingen we Kyrië Eleison Leven is gegeven, Maar Heer vele levens worden bedreigd in uw naam. Alsof u het niet gegeven heeft

2 Alsof de ene mens het geloof van de ander mag beoordelen. Mensen worden verkracht en vermoord in uw naam. Onbegrijpelijk Hoe mensen het geschenk dat u gegeven heef, het leven, verknoeien. Daarom roepen wij u aan.. Leven is gegeven, Een kostbare gave om te koesteren. Maar mensen leven aan uw gave voorbij Ze draven en ze rennen Vele verplichtingen Vele zorgen En het leven raakt bedolven onder wat moet Het diepste menselijk verlangen wordt niet meer gehoord Het ik overspoeld Daarom roepen wij u aan. Hetleven is gegeven Aan ieder mens Als kinderen van één vader. Maar de ene mens staat tegen de andere op. Naaste liefde wordt een moeilijke opdracht in plaats van een vanzelfsprekendheid. Mensen worden eenzaam, buitengesloten, afgeschreven. Daarom roepen wij u aan. Heer vergeef ons onze zonden En leid ons op de weg ten leven Door Jezus Christus, Onze Heer. Amen. Gez. 359: 1 en 2 Leven is gegeven U heeft het vast herkend. Dit lied is geschreven op de melodie van Ozewiezewoze. Volgens sommigen zijn het betekenisloze klanken. Wie de tekst leest als fonetisch Portugees-Creools, zingt volgens de antiliaanse schrijver Aron: Vandaag is het kind gelukkig/is het kind gered/gedoopt/is het/ Dit kind is gelukkig/dit kind, kinderen, kinderen, kinderen. Niet zo vreemd dus om op deze melodie een dooplied te schrijven. Gebed Heer wij bidden u Om uw Geest Die ons geloof, hoop en liefde schenkt. Ga zo met ons mee Vandaag en alle dagen Zodat wij van vreugde, moed en geloof vervuld mogen zijn En een loflied uit ons hart opstijgt. Amen

3 Een lied in moderne beeldspraak over de geest die er soms is en soms minder waar te nemen is. Dit is het lied dat we geleerd hebben voor de Pinksterdienst. Gez. 700: 1, 2 en 3 Als de wind Regels van psalmen vormen antifonen. Ook al een heel oude traditie. Het is een regel die als het ware de schriftlezing beantwoord en omlijst. Lezing uit Exodus 2 en 3 afgewisseld met antifoon A psalm 98f: Exodus 2: Exodus 3: 1-3 Exodus 3: 4-6 Exodus 3: 7-10 Exodus 3: Exodus 3: Psalm 150: 1 en 2 Loof God, loof hem overal Lezing: Lucas 1: 46-55Maria zei tot in eeuwigheid Gez. 157a: 1, 2 en 4 Mijn ziel maakt groot Het lied dat we net gezongen hebben is een lied uit de Bijbel buiten het boek van de psalmen. In het nieuwe liedboek heten ze Cantica. Preek Gemeente van de Heer, Hoe graag willen we niet weten hoe de dingen in elkaar steken. We onderzoeken, we pluizen uit, we graven tot op de bodem. Dat past bij onze nieuwsgierigheid, bij onze drang om te ontdekken en dat heeft ons veel gegeven. Het is een van de gaven die de mens geschonken is om te overleven en on de kwaliteit van zijn leven te verbeteren, en om te genieten van de ontdekkingsvreugde. Zo ziet Mozes een brandende doornstruik die niet verteert. Hij wil weten wat daar aan de hand is. Hij wil het onderzoeken, natuurlijk wil hij het onderzoeken. Maar dan wordt hij tegen gehouden. Niet alle dingen zijn namelijk met het verstand te bevatten. Niet alles is te onderzoeken. Het gaat hier om een epifanie, om een verschijning van God. Wie dat wil analyseren zal altijd de plank mis slaan. De ontmoeting met God is niet te vatten, niet te

4 verklaren, niet te begrijpen. Kom niet dichterbij trek je sandalen uit want de grond waarop je staat is heilige grond: Hier is iets gaande dat om eerbied vraagt, niet om een analyse. Wat hier gebeurt, vraagt om ontzag, om verwondering en om respect. Je kunt niet anders dan het over je te laten komen en er naar te luisteren. De ontmoeting met God is van een andere orde dan de orde van de verschijnselen die geanalyseerd kunnen worden. Je moet er van af blijven anders mis je de essentie. Je zou het misschien kunnen vergelijken met de liefde die je voor je man of je vrouw, je vriend of vriendin voelt. Je moet het beleven, want op het moment dat je je gaat afvragen wat het precies is en het gaat analyseren mis je waar het echt om gaat. Kom niet dichterbij. Blijf er van af, laat het gebeuren en sta open voor wat er op je af komt. Luister naar de stem die tot je spreekt, worstel er mee, maar probeer het niet te vatten. Dan ontdek je het wonder dat je geliefd bent, dat Gods hart naar je uit gaat, dat Hij naar je toe komt. De Heer zei: Ik heb gezien hoe ellendig mijn volk er in Egypte aan toe is, ik heb hun jammerklachten gehoord, ik weet hoe ze lijden. Kom niet dichterbij, dan ontdek je misschien het wonder dat God naar je toe komt in een brandende doornstruik of een redding in nood, of een overweldigende ervaring in de natuur, of een woord dat iemand tegen je zegt op het moment dat je het nodig hebt. Analyseer het niet, maar luister in eerbied. Doe je sandalen uit en neem de tijd voor je weer verder wandelt om te luisteren, te vragen en te antwoorden. Misschien zijn daarom zingen en bidden zo belangrijk in de liturgie. In het zingen en het bidden gaat het niet om de analyse, maar om de ontmoeting. Het gaat om de lofprijzing, om de smeekbede, om het klaaglied, om het liefdeslied, om het liedje van verlangen. In het zingen en het bidden gaat het om het verlangen naar de relatie met God en om de verwondering dat hij zomaar op je pad kan komen als je de schapen en de geiten hoedt, zomaar op een alledaagse dag midden in het leven. We kennen de tegenwerpingen van Mozes als hij naar de farao gestuurd wordt om de Israëlieten van de dictatuur te bevrijden. Hij, ondanks zijn opvoeding in het paleis, een eenvoudige schaapherder zou naar de Farao moeten gaan om te pleiten voor de vrijlating van de Israëlieten en hij zou de leider van het volk moeten worden? Hij zou hen naar een nieuw land moeten brengen? Geen wonder dat hij aarzelt of hij dat wel aan kan, en of hij de meest geschikte man is om het te doen. Geen wonder dat hij bang is dat er niemand naar hem zal luisteren. Maar uiteindelijk gaat hij toch. Een riskante onderneming, maar met Gods hulp bevrijdt hij het volk van de dictatuur en de slavernij. Op het nippertje komen ze weg uit Egypte door de Schelfzee en als ze aan de overkant zijn kan Mozes niet anders dan God de lof toezingen. Het is een lied dat in vredestijd wreed klinkt, maar wie ooit bevrijd is uit een oorlog of een jappenkamp of een ander concentratiekamp of slavernij begrijpt de diepe vreugde en dankbaarheid voor de bevrijding. Mozes sloeg zichzelf niet op de borst, maar zong een lied, samen met de andere Israëlieten: Ik wil zingen voor de Heer, Zijn macht en majesteit zijn groot! Paarden en ruiters wierp hij in de zee. Hij zong, zoals Maria een lied zong van vertrouwen op de bevrijding toen ze wist dat ze een bijzonder kind zou krijgen. En wij? Wat zingen wij? Welk lied borrelt er op in ons hart? In onze situatie? Een loflied? Een klaaglied? Een danklied? Psalm 89 zingt: Van uw liefde wil ik eeuwig zingen, Van uw trouw getuigen, geslacht na geslacht.

5 Ik belijd: uw liefde houdt eeuwig stand, Uw trouw hebt u in de hemel gevestigd. Amen. Muziek Gedicht: Zolang wij adem halen Sytze de Vries Een lied van hoop en vertrouwen Gez. 769: 1, 3 en 5 eens als de bazuinen klinken Gebed Heer dank u voor muziek en zang Voor de gaven waarmee we onszelf uitdrukken kunnen Vorm geven aan vreugde en verdriet Aan moed en wanhoop. Dank Heer voor het lied in ons hart Voor ons diepste verlangen naar liefde Naar U Wees Heer met hen die niet blij kunnen zijn En niet meer kunnen zingen Wees met mensen die verbittert zijn, teleurgesteld in het leven Gewond door hun geschiedenis of angstig voor de toekomst. Heer geef hen anderen die voor hen zingen kunnen, Die een teken van uw liefde kunnen zijn En licht in hun duisternis. Heer wij bidden u voor mensen die leven te midden van geweld In Oekraïne, in het Midden Oosten, in Afganistan, in Noord Afrika. Geef Heef dat mensen elkaar ontdekken en de vijandschappen te boven te komen. Help ook ons Heer om ons niet te laten opzetten tegen anderen, maar te leven volgens de opdracht die u ons geeft. Heer wees met onze gemeente die een weg zoekt voor de toekomst, die een inspirerende gemeenschap wil zijn, Maar leeft met een realiteit van veroudering en krimp. Inspireer ons Heer met uw goede boodschap En zegen de gesprekken over de toekomst deze week. Wees Heer met de mensen die de gevolgen van de ouderdom ondervinden. Die hun mogelijkheden minder zien worden En merken dat ze steeds minder aansluiting vinden bij de mensen om hen heen. Geef hen mensen Heer, die hen niet als oude mensen, maar als broeders en zusters in Christus willen ontmoeten. Wij bidden ons persoonlijk gebed. Onze Vader. Collecte Gebed

6 We geven, maar we hebben ook veel ontvangen. Veel meer dan we ooit geven kunnen: het leven zelf met alles wat daarbij hoort: Gez. 704: 1 Dank, dank nu allen God De gemeente gaat staan Het liedboek heeft zoals ik eerder zei bij elk onderdeel van de liturgie wel liederen. Dit lied hebben we gezongen bij het afscheid van Theo en Nesta. Het gaat over op weg gaan vervuld van de zegen van de Heer. Gez. 425 Vervuld van uw zegen Zegen : De Heer zal voor je zijn, om je de juiste weg te wijzen. De Heer zal achter je zijn, om je te beschermen tegen gevaar. De Heer zal onder je zijn, zodat je nooit ten onder kunt gaan. De Heer zal in je zijn, om je te troosten als je verdriet hebt. De Heer zal naast je zijn als een beschermende muur, wanneer anderen over je vallen. De Heer zal boven je zijn om je te zegenen. Zo zegene je God, vandaag, morgen, alle dagen dat je leeft, in eeuwigheid. Amen.