Generaals met twaalf gouden sterren De toekomst van de Europese defensie
|
|
- Mirthe de Jonge
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Generaals met twaalf gouden sterren De toekomst van de Europese defensie 29 augustus 2007 (MO) - Met een duizelingwekkende snelheid is de Europese Unie de voorbije jaren uitgegroeid tot een militaire speler op wereldvlak. Sinds 2003 stuurt Brussel soldaten uit naar woelige regio s. Londen, Parijs en Berlijn stippelen de koers uit maar geraken het niet eens over de richting. Staat een volwaardig Europees leger in de steigers? Kristof Clerix klopte aan bij defensie-experts, hoorde buitenlandse generaals uit over hun plannen, bezocht militaire hoofdkwartieren en analyseerde strategische documenten die niemand leest. Exclusief in MO*: een blik op de toekomst van de Europese defensie. Voor het eerst in de geschiedenis van de Europese Unie heeft de nieuwe generatie Europese toppolitici een eigen militair instrument ter beschikking. Als Nicolas Sarkozy, Angela Merkel en Gordon Brown het over een aantal zaken eens worden, zou Europa wel eens een belangrijke rol kunnen gaan spelen op het vlak van veiligheid in de wereld. De as Berlijn- Londen-Parijs vormt immers de motor van de Europese defensie. Dat was al zo vanaf dag één. Als je kijkt naar de ontwikkeling van het Europese defensiebeleid, zie je dat die voortgedreven wordt door de Grote Drie: Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië, zegt Dr. Bastian Giegerich van het gerenommeerde International Institute for Strategic Studies in Londen. Zonder een verandering in de houding van de regering-blair op het einde van 1998 zou het Europees defensiebeleid nu niet eens bestaan. Tony Blair besloot toen om zijn veto op te heffen tegen militaire samenwerking binnen de EU. Samen met Jacques Chirac nam hij in Saint-Malo het initiatief, dat vervolgens door het Duitse voorzitterschap op de Europese agenda is geplaatst. De trein uit Saint-Malo vertrok in snelvaart. Op een paar jaar tijd lanceerde de EU militaire operaties in Macedonië, Congo, Bosnië en Darfur. Brussel riep het Europees Defensieagentschap in het leven, stoomde snel inzetbare gevechtseenheden klaar de zogenaamde battle groups en zette zelfs een eigen, klein operationeel hoofdkwartier op. Giegerich: Wanneer de EU op defensievlak substantiële stappen zet, dan gebeurt dat via de 1
2 Grote Drie. Dat betekent niet dat de andere EU-lidstaten niets te zeggen hebben. Maar de echte impuls komt van Berlijn, Londen en Parijs. Als zij het ergens over eens zijn, dan gebeurt het in Brussel. Niet eerder. Dat is ook logisch want Frankrijk en Groot-Brittannië hebben de belangrijkste legers binnen de EU, op de voet gevolgd door Duitsland. Het lijkt me schappelijk dat deze drie een disproportioneel grotere rol spelen in het hele proces. Van de militairen die de 27 EU-lidstaten in het buitenland inzetten in NAVO-, VN- en EU-verband nemen Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië zowat de helft voor hun rekening. Binnen de andere EU-lidstaten leeft de verwachting dat de Grote Drie het eerst onderling eens worden wanneer er een meningsverschil of probleem opduikt, zegt Giegerich. Het is geen geheim dat de drie elk hun eigen invulling willen geven aan het Europese defensiebeleid. Volgens Kees Homan, militair expert van het Nederlandse Clingendael Instituut, zie je dat aan de manier waarop ze de Europese Veiligheidsstrategie interpreteren. In die tekst omschrijft de EU de rol die ze in de wereld wil spelen. Kees Homan: Frankrijk zegt: Prima document want nu kan de EU een tegengewicht vormen voor de VS. Groot-Brittannië zegt: Prima document want het belang van de transatlantische relatie wordt erin onderstreept. En Duitsland zegt: Prima document want de rol van de VN komt er prominent in voor. Grote broer woont in Evere Als je nagaat onder welke paraplu de EU-lidstaten hun militairen uitsturen naar het buitenland, merk je dat de NAVO de bevoorrechte partner blijft, zegt Giegerich. MO* nam de proef op de som. Op basis van de Military Balans 2007 van het International Institute for Strategic Studies de bijbel onder militairen zeg maar rekenden we uit dat de 27 EUlidstaten militairen in het buitenland inzetten in NAVO-verband, 8546 in VN-verband en 5366 in EU-verband. Met andere woorden: om en bij de 70 procent via de NAVO, 20 procent via de VN en 10 procent via de EU. De VN is belangrijk, het is de morele paraplu, de overkoepelende autoriteit, zegt Sandy Johnston, die op het Britse ministerie van Defensie verantwoordelijk is voor Europese defensie. Wat de VN en de NAVO betreft, heeft Groot- Brittannië duidelijk de ambitie om deze twee organisaties in partnerschap te zien samenwerken. De EU en de NAVO zijn uiteraard twee totaal verschillende organisaties met verschillende structuren en taken. De alliantie is een defensieorganisatie met zowat militairen in de geïntegreerde structuur en een klein aantal burgers. De Europese Unie telt civiele medewerkers en een tweehonderdtal militairen. De NAVO kan twee grote en zes kleine operaties leiden, de EU op papier één grote en twee kleine. En vooral: de NAVO is en blijft de vector van collectieve defensie. Als Rusland morgen pakweg Estland zou binnenvallen, is het de NAVO die tussenkomt, de EU heeft daarvoor geen mandaat. Giegerich : De NAVO en de EU zouden elkaar moeten aanvullen. De NAVO is duidelijk beter in veeleisende, robuuste militaire operaties. De EU is beter in civiel-militaire operaties. Je hebt beide nodig. Vroeger was de vraag: Wat heeft de NAVO te bieden aan de EU? Maar geleidelijk aan zie ik mensen binnen de NAVO de vraag stellen wat de EU kan doen voor de alliantie. Ze beginnen te beseffen dat de EU misschien wel iets te bieden heeft. Dat is een belangrijke en recente ontwikkeling. Over één zaak lijken alle experts, denktanks en generaals het eens: de grote kracht van de EU is dat ze in tegenstelling tot de NAVO over civiele instrumenten beschikt die in hedendaagse 2
3 vredesoperaties onontbeerlijk zijn. Vice-admiraal Jean-Pierre Tiffou, de Franse vertegenwoordiger bij het militair comité van de EU: De EU is de enige internationale organisatie die een heel gamma van instrumenten heeft. Financiële en politionele instrumenten, instrumenten om goed bestuur en de rechtsstaat te promoten, instrumenten voor civiele bescherming en bijstand na natuurrampen, en daarnaast de militaire instrumenten die we aan het ontwikkelen zijn. Europa is bovendien zeer goed geplaatst om tussen te komen in regio s waar de Amerikanen dat niet willen, of waar ze niet welkom zijn. Denk maar aan het Midden-Oosten, het Israëlisch-Palestijns conflict. Terug naar Afrika Waar zal de Europese Unie in de toekomst op militair vlak actief zijn? De Europese Veiligheidsstrategie, eind 2003 gelanceerd door Javier Solana, de Hoog Vertegenwoordiger van het Gemeenschappelijk Buitenlands- en Veiligheidsbeleid van de EU, licht een tipje van de sluier : Het is onze taak te bevorderen dat aan de oostgrens van de Europese Unie en langs de grenzen van het Middellandse Zeegebied een ring van landen met behoorlijk bestuur ontstaat waarmee wij nauwe en op samenwerking gebaseerde betrekkingen kunnen onderhouden. Het belang van een en ander wordt het mooist geïllustreerd in de Balkan. En verder: De oplossing van het Arabisch-Israëlisch conflict is voor Europa een strategische prioriteit. Sandy Johnston verduidelijkt: In het Midden-Oosten is er zeker ruimte voor EUengagementen. We hebben al de grensbewakingsmissie in Rafah, de grens tussen Gaza en Egypte, en die wordt erkend als een succesvolle operatie. Militaire missies in het Midden- Oosten liggen moeilijker, maar we moeten op zijn minst de mogelijkheid ervoor open laten. En verder is er Afrika, Afrika, Afrika. Die evolutie zal in de toekomst waarschijnlijk versterkt worden. We weten dat de Franse minister van Buitenlandse Zaken Kouchner gebrand is om iets te doen bewegen in Soedan. Volgens diplomatieke bronnen zou Kouchner humanitaire acties willen starten in buurland Tsjaad: In de media heeft hij laten verstaan dat dat met een Europese component zou kunnen zijn. Daar wordt nu over nagedacht op het Schumanplein. We weten allemaal dat waar de EU zich engageert, ze er zelf voordeel bij moet hebben, zegt de Zweedse kapitein Lennart Danielsson, hoofd van de EU Staff Group bij het Europese NAVO-hoofdkwartier in België (SHAPE). De EU moet iets kunnen winnen met haar engagement. Dat klinkt misschien niet politiek correct. Eigenlijk zou het moeten luiden dat we mensenlevens redden. Maar dat is niet het enige. Neem nu Congo, waar de EU al twee missies heeft ontplooid. Congo heeft een grote financiële impact op de economie, gezien de vele grondstoffen in de regio. Als het daar stabieler wordt, dan is dat voordelig voor onze handelsbetrekkingen met Afrika. Ook Danielsson is ervan overtuigd dat de EU zich meer en meer zal gaan focussen op Afrika. Portugal wordt nu voorzitter van de EU, vervolgens Frankrijk, en zij hebben hun interesse voor Afrika al aangekondigd. Afrika is een regio waar de EU zich in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zal engageren. Daarnaast zijn we al actief in de Balkan, daar moeten we voortdoen. In Kosovo zal de EU natuurlijk klaar staan om de zaken over te nemen als de NAVO beslist om zich terug te trekken. Die beslissing zal niet in Europa maar in Washington genomen worden. Volgens Giegerich heeft de EU geen geografische limieten om militair op te treden. En er mogen ook geen limieten zijn. Geografie is niet langer een relevant criterium. Het is niet 3
4 omdat een crisis zich ver weg afspeelt, dat ze niet belangrijk is. Maar je moet wel realistisch zijn over wat je kan doen. Er zijn wel grenzen aan de capaciteit die de EU kan bieden. Een structureel tekort Die militaire capaciteit is misschien wel de grootste uitdaging voor de verdere ontwikkeling van de Europese defensie. Johnston: Toen de EU vorig jaar in Congo operatie EUFOR lanceerde, kwamen de Duitsers aanzetten met 2000 manschappen. Voor een operationele reserve zochten we bijkomend 1500 man. Onvindbaar, zelfs met alle 27 legers samen. Dat moet toch vragen oproepen over de beschikbare capaciteit en de politieke wil in de EU. We hebben op de top van Helsinki ronkende verklaringen afgelegd over de inzet van manschappen, maar we slagen er niet eens in om een reserve van 1500 militairen op de been te brengen om een missie van 2000 man te ondersteunen. Londen betreurt dat de 27 EU-lidstaten gemiddeld minder dan 2 procent van hun nationale inkomen uitgeven aan defensie. Johnston: Groot-Brittannië zit aan 2,3 procent, Frankrijk ook ongeveer. We zouden graag zien dat andere lidstaten ook meer gaan uitgeven. En efficiënter. Het Portugese leger heeft onlangs twee duikboten aangekocht. Je kan je afvragen waarom. De aankoop zal tien jaar lang een vijfde van het Portugese defensiebudget opslorpen. Dat is toch nonsens. In de context van Europese defensie staan duikboten niet hoog op de prioriteitenlijst. Kopen lidstaten materiaal aan dat hoogdringend nodig is voor Europese operaties, of kopen ze dingen die er goed uitzien en leuk zijn om in de haven te laten fotograferen? Een van de structurele tekorten op Europees vlak is tactisch luchttransport. Als je een operatie wil ontplooien, moet je je troepen eerst naar de regio overvliegen. Maar alle lidstaten hebben een tekort aan transportvliegtuigen. In 2003 heeft de EU 64 structurele tekortkomingen in kaart gebracht op het vlak van militaire capaciteiten. Homan: Volgens de laatste stand van zaken zijn er intussen zeven weggewerkt en bij vijf is sprake van verbetering. Bij de andere 52 is er geen vooruitgang. Het einde van het Belgisch leger Blijft de vraag: komt er een volwaardig Europees leger? Voor generaal Jo Coelmont, de Belgische vertegenwoordiger bij het militair comité van de EU, is het glas halfvol. België is een van de weinige landen die spreken over een echt Europees leger. Andere landen hebben het enkel over de verregaande samenwerking tussen nationale legers. Maar wij zijn bereid om defensie over te hevelen van het nationale naar het supranationale niveau. Ons land speelt daarin een voortrekkersrol, we hebben dat op andere vlakken ook al gedaan. Waarom niet? Nog niet zo lang geleden zag men het niet zitten om één monetair beleid te voeren, intussen is de euro een realiteit. Kijk, tot vrij kort ging de Europese militaire integratie vooruit met de snelheid van het licht. In 1998 was er niets, vandaag hebben we een heel instrumentarium. Nu is het aan de politieke wereld om te komen tot een veiligheidsbeleid en om de instrumenten in te zetten. Een groei komt er sowieso. De vraag is aan welke snelheid. Ik denk dat we stilaan onze strepen moeten verdienen, niet met grote uitspraken, maar met de operaties op het terrein. Voor Kees Homan van het Clingendael Instituut is het glas half leeg. Ik sluit niet uit dat we over vijftig jaar een Europees leger zullen hebben, maar onder de huidige omstandigheden is dat volstrekt ondenkbaar. Vooraleer er een echt Europees leger komt, moet er eerst een gemeenschappelijk buitenlands beleid zijn. Ik denk dat dat vooralsnog onmogelijk is. Waarom? Landen willen op het gebied 4
5 van defensie soeverein blijven. Ze willen geen bevoegdheden overhevelen naar een supranationaal orgaan in Brussel. Het is ondenkbaar dat Brussel vandaag zou besluiten dat Nederlandse militairen moeten worden uitgezonden. En dat geldt voor alle landen. Als puntje bij paaltje komt, nemen landen toch nationaal de beslissingen. Defensie is voor de meeste EU-lidstaten het laatste symbool van soevereiniteit. Daar is Coelmont het mee eens: De echte fundamentele beslissingen inzake defensie en de inzet van troepen worden vandaag nog altijd genomen in de hoofdsteden. De organisaties zijn instrumenten van de hoofdsteden. Te veel analisten, journalisten en militairen hebben de neiging crisissen te analyseren door de bril van instrumenten. Dat is een verkeerde invalshoek. Kijk naar de hoofdsteden en hun belangen: zij gebruiken de instrumenten die het best passen. De toekomst van de Europese defensie is in handen van Berlijn, Londen en Parijs. Dit dossier kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek Auteur: Kristof Clerix Link: 5
maatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-I
Opgave 2 Defensiesamenwerking in Europa Bij deze opgave horen tekst 3, figuur 1 en tekst 4. Inleiding In december 2017 is in de Europese Unie (EU) op het gebied van defensie een Permanente Gestructureerde
Nadere informatieEmbargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze datum
Bouwen aan de democratische veiligheid in Europa Ontwerptoespraak van de secretaris-generaal Brussel, woensdag 12 november 2014 Embargo tot de datum waarop deze toespraak wordt gehouden / toetsen aan deze
Nadere informatieToen we hoorden dat Mark Herremans twee rugwervels had gebroken tijdens een trainingsongeval, dachten we dat we Marc niet meer zouden te zien krijgen
TOESPRAAK VAN EERSTE MINISTER GUY VERHOFSTADT NAAR AANLEIDING VAN DE KONINGSDAG. PALEIS DER NATIE, 15 NOVEMBER 2003. Koninklijke Hoogheden, Excellenties, Heren Voorzitters van Kamer en Senaat, Waarde collega
Nadere informatieFrom the halls of Justus Lipsius to the shores of Tripoli
From the halls of Justus Lipsius to the shores of Tripoli De toekomst van de Europese Defensie Sven Biscop De crisis in Libië leek wel uitgevonden voor de Europese Unie: een mandaat tot interventie in
Nadere informatieA8-0375/22. Luke Ming Flanagan, Paloma López Bermejo, Marina Albiol Guzmán, Ángela Vallina namens de GUE/NGL-Fractie
5.12.2018 A8-0375/22 22 Luke Ming Flanagan, Paloma López Bermejo, Marina Albiol Guzmán, Ángela Vallina Visum 10 gezien de discussienota van 7 juni 2017 over de toekomst van de Europese defensie, gezien
Nadere informatieHAAGSE VERKLARING INZAKE GEMEENSCHAPPELIJKE PERSPECTIEVEN:
HAAGSE VERKLARING INZAKE GEMEENSCHAPPELIJKE PERSPECTIEVEN: Verklaring van de Ministers van Buitenlandse Zaken van het Koninkrijk der Nederlanden en de Franse Republiek Inleiding DE NEDERLANDS-FRANSE BILATERALE
Nadere informatieEen wetenschappelijke poster verduidelijkt resultaat van een onderzoek. Het is een combinatie van schriftelijke en mondelinge presentatie.
Een wetenschappelijke poster verduidelijkt resultaat van een onderzoek. Het is een combinatie van schriftelijke en mondelinge presentatie. Stap-voor-stap een poster maken voor een presentatie 1. Maak eerst
Nadere informatieInhoudsopgave. Woord vooraf... 11
Inhoudsopgave Woord vooraf... 11 Benelux... 13 1 Ontstaan en historische ontwikkeling... 13 2 Institutionele structuur en werking... 15 2.1 Benelux Secretariaat-Generaal... 16 2.1.1 Samenstelling... 16
Nadere informatieEUFOR in Tsjaad Lakmoesproef voor Europees defensiebeleid?
EUFOR in Tsjaad Lakmoesproef voor Europees defensiebeleid? Sinds half mei 2008 zijn zestig Nederlandse militairen uitgezonden naar Tsjaad. Het gaat om een verkenningseenheid van het Korps Mariniers die
Nadere informatieMoeilijke besluiten voor de Europese Raad
Moeilijke besluiten voor de Europese Raad Korte omschrijving: Leerlingen gaan aan de slag met actuele Europese dilemma s. Er zijn vijf dilemma s. U kunt zelf kiezen welke dilemma s u aan de orde stelt.
Nadere informatieVragen & antwoorden: de Europese Vredesfaciliteit
13/06/2018-10:55 FAQS Vragen & antwoorden: de Europese Vredesfaciliteit Vandaag stelt hoge vertegenwoordiger Federica Mogherini, met de steun van de Commissie, een Europese Vredesfaciliteit (EVF) voor.
Nadere informatieIn deze les werk je in groepen van drie of vier personen. Vul hier de namen van de groepsleden in:
Congo De Democratische Republiek Congo is nu vaak in het nieuws. Er is een verschrikkelijke burgeroorlog aan de gang. Verschillende groepen in het land vechten met elkaar. De Europese Unie wil misschien
Nadere informatieProtocol over de bezwaren van het Ierse volk ten aanzien van het Verdrag van Lissabon
1796 der Beilagen XXIV. GP - Staatsvertrag - 15 Protokoll in niederländischer Sprachfassung (Normativer Teil) 1 von 10 CONFERENTIE VAN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN DER LIDSTATEN Brussel, 14
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 28 676 NAVO Nr. 116 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den
Nadere informatieCome home or go global, stupid
Come home or go global, stupid Een nieuwe toekomst voor de Noord Atlantische Verdragsorganisatie?! Drs. S.N. Mengelberg 1 De NAVO is een puur militaire organisatie! 2 De NAVO is niet langer de hoeksteen
Nadere informatieStandaard Eurobarometer 84. Die publieke opinie in de Europese Unie
Die publieke opinie in de Europese Unie Opiniepeiling besteld en gecoördineerd door de Europese Commissie, Directoraat-generaal Communicatie. Dit werd opgesteld voor de Vertegenwoordiging van de Europese
Nadere informatiePaleis der Natie. 15 november Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van Koningsdag
1 Paleis der Natie 15 november 2003 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van Koningsdag De inzet van de Belgische strijdkrachten bij internationale militaire
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5332/07 PESC 38 COEST 9
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5332/07 PESC 38 COEST 9 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: GEMEENSCHAPPELIJK OPTREDEN VAN DE RAAD tot wijziging en verlenging
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-28 Defensieraad Nr. 135 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 25 januari
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 september 2007 (17.09) (OR. en) 12907/07 Interinstitutioneel dossier: 2007/0181 (CNS)
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 september 2007 (17.09) (OR. en) 12907/07 Interinstitutioneel dossier: 2007/0181 (CNS) AVIATION 150 RELEX 649 MA 7 VOORSTEL van: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur,
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET
34 (2007) Nr. 6 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2012 Nr. 146 A. TITEL Verdrag van Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting
Nadere informatieBIJLAGE. bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 14.12.2016 COM(2016) 960 final ANNEX 1 BIJLAGE bij de MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE EUROPESE RAAD EN DE RAAD Tweede voortgangsverslag over de eerste
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET. Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie; (met Bijlagen) Rome, 25 maart 1957
13 (1957) Nr. 18 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2010 Nr. 40 A. TITEL 1) Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie; (met Bijlagen) Rome, 25 maart 1957 B. TEKST De Franse
Nadere informatieBELGIË IN DE VEILIGHEIDSRAAD
BELGIË IN DE VEILIGHEIDSRAAD Inhoud België in de VN Veiligheidsraad Verenigde Naties VN Veiligheidsraad België in de VN Veiligheidsraad Achtergrond bij de Vredesweek 2019 Vlaamse Vredesweek Bouwen aan
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 21 501-28 Defensieraad Nr. 19 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 30 september
Nadere informatiePUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 26 februari 2004 (03.03) (OR. en) 5655/04 LIMITE PV/CONS 2 RELEX 33
Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 26 februari 2004 (03.03) (OR. en) PUBLIC 5655/04 LIMITE PV/CONS 2 RELEX 33 ONTWERP-NOTULEN Betreft: 2559e zitting van de Raad van de Europese Unie (ALGEMENE
Nadere informatieHet Verdrag van Lissabon
Het Verdrag van Lissabon Grotere nadruk op de militaire ambities van de EU Serge Van Camp Het Verdrag van Lissabon heeft niet enkel ingrijpende gevolgen voor de werking en de organisatie van de Europese
Nadere informatie9405/08 CS/lg DG E VIII
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 27 mei 2008 (OR. en) 9405/08 COSDP 383 PESC 562 COAFR 143 CONUN 46 CHAD 26 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de Raad betreffende de sluiting
Nadere informatieGezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE HOGE VERTEGENWOORDIGER VAN DE UNIE VOOR BUITENLANDSE ZAKEN EN VEILIGHEIDSBELEID Brussel, 21.4.2017 JOIN(2017) 14 final 2017/0084 (NLE) Gezamenlijk voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
Nadere informatieDe verklaring van Bratislava
Bratislava, 16 september 2016 De verklaring van Bratislava Wij komen vandaag in Bratislava bijeen op een kritiek moment voor ons Europese project. De top van Bratislava van 27 lidstaten was gewijd aan
Nadere informatieDoor de Europese Raad te volgen aanpak tot en met 2014
EUROPESE RAAD DE VOORZITTER NL Brussel, 29 juni 2012 (OR. en) EUCO 133/12 PRESSE 318 PR PCE 115 Door de Europese Raad te volgen aanpak tot en met 2014 In de afgelopen twee en een half jaar heeft de Europese
Nadere informatieEn marge van de ministeriële bijeenkomst tekende ik tevens enkele documenten om de internationale defensiesamenwerking verder te verdiepen.
> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl
Nadere informatieMacht en waarden in de wereldpolitiek
Rik Coolsaet Macht en waarden in de wereldpolitiek Actuele vraagstukken in de internationale politiek Editie 2006-2007 2 Inhoud Inleiding... Deel 1. De jaren 90: het transitiedecennium 1. Van illusie naar
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board Niet opgesteld
Fiche 6: Gezamenlijke mededeling EU-Birma/Myanmar 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Gezamenlijke mededeling aan het Europees Parlement en de Raad: Elementen voor een strategie van de EU ten aanzien
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET
23 (2008) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2013 Nr. 147 A. TITEL Stabilisatie- en associatieovereenkomst tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds en
Nadere informatieBelgisch defensiebeleid: een missie voor de wereld?
Jacques Rosiers Belgisch defensiebeleid: een missie voor de wereld? Defensie heeft altijd centraal gestaan in het concept van de nationale soevereiniteit. Burgers gaan zover dat ze er hun leven voor kunnen
Nadere informatieCONV 252/02 smu/ier/jg 1
EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT Brussel, 10 september 2002 (13.09) (OR. en) CONV 252/02 WG VII 1 NOTA van: aan: Betreft: de heer Jean-Luc Dehaene, vice-voorzitter de Conventie Mandaat van Werkgroep VII
Nadere informatieOperatie Artemis. Een 'Franse' operatie onder EU-vlag mr. drs. C. Homan in: Armex, juni 2006, nr. 3, pag. 15-18
Operatie Artemis Een 'Franse' operatie onder EU-vlag mr. drs. C. Homan in: Armex, juni 2006, nr. 3, pag. 15-18 De Europese Unie voerde in de Democratische Republiek Congo (DRC) van juni tot september 2003
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET
36 (2010) Nr. 2 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2015 Nr. 24 A. TITEL Overeenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en Georgië, anderzijds, betreffende een
Nadere informatieHierbij gaan voor de delegaties de conclusies die de Europese Raad tijdens de in hoofde genoemde bijeenkomst heeft aangenomen.
Europese Raad Brussel, 16 juli 2014 (OR. en) EUCO 147/14 CO EUR 9 CONC 3 BEGEEIDENDE NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: de delegaties Betreft: Bijzondere bijeenkomst van de Europese Raad
Nadere informatieHierbij gaan voor de delegaties de conclusies die de Europese Raad op bovengenoemde bijeenkomst heeft aangenomen.
Europese Raad Brussel, 14 december 2017 (OR. en) EUCO 19/1/17 REV 1 CO EUR 24 CONCL 7 BEGELEIDENDE NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: de delegaties Betreft: Bijeenkomst van de Europese
Nadere informatieDE PUBLIEKE OPINIE EN HET EUROPA VAN DE DEFENSIE: Resultaten van een Europese opiniepeiling
DE PUBLIEKE OPINIE EN HET EUROPA VAN DE DEFENSIE: Resultaten van een Europese opiniepeiling In het lange proces van de uitbouw van een gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid vertegenwoordigt
Nadere informatieEuropese Raad WERKBLAD
Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.
Nadere informatieCONV 246/02 smu/pm/ls 1
EUROPESE CONVENTIE SECRETARIAAT Brussel, 10 september 2002 (11.09) (OR. fr) CONV 246/02 WG VIII 1 NOTA van: aan: Betreft: de heer Barnier de leden van de Conventie Mandaat van de Werkgroep defensie Hierbij
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN. JAARGANG 2004 Nr. 180
47 (1997) Nr. 4 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2004 Nr. 180 A. TITEL Overeenkomst inzake economisch partnerschap, politieke coördinatie en samenwerking tussen de Europese Gemeenschap
Nadere informatieREGELING KONINKRIJK BELGIË GEVESTIGD ZIJN
REGELING TUSSEN HET KONINKRIJK BELGIË EN DE NOORD-ATLANTISCHE VERDRAGSORGANISATIE BETREFFENDE DE RECHTSPOSITIEVAN SOMMIGE PERSONEELSCATEGORIEËN VAN DE AGENTSCHAPPENVAN DE NAVO DIE OP HET GRONDGEBIEDVAN
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 10 november 2009 (OR. en) 15053/09 COSDP 991 PESC 1409 BIH 32 COWEB 236
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 10 november 2009 (OR. en) 15053/09 COSDP 991 PESC 1409 BIH 32 COWEB 236 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de Raad betreffende de sluiting
Nadere informatienr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 571 van LYDIA PEETERS datum: 18 april 2017 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Appel- en perenteelt - Interventievergoedingen Ten gevolge van de
Nadere informatieVOORBEREIDEND KNUTSELWERK
WERKEN MET DE KAART KAART VAN EUROPA Bemachtig een zo groot mogelijke kaart van Europa VOORBEREIDEND KNUTSELWERK Maak knutselmateriaal om de verschillen tussen de landen te duiden. Hieronder staan de benodigde
Nadere informatieTRACTATENBLAD VAN HET
49 (1994) Nr. 7 TRACTATENBLAD VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN JAARGANG 2015 Nr. A. TITEL Overeenkomst inzake Partnerschap en Samen waarbij een partnerschap tot stand wordt gebracht tussen de Europese
Nadere informatieHet is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.
1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 21 501-04 Ontwikkelingsraad Nr. 180 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieOnderzoek gunstige prijsligging.
Onderzoek gunstige prijsligging. BMW 3 Serie Model 320D. 22 Eu-Lidstaten. Jordy Reijers Marketing/Onderzoek P van. Prijs 1 Inhoud Opgave Onderzoek informatie over Eu landen Welke landen hanteren de euro?
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL B8-0455/31. Amendement
8.6.2015 B8-0455/31 31 Bodil Ceballos namens de Verts/ALE-Fractie Paragraaf 3 bis (nieuw) 3 bis. is verheugd over de verkiezing van het meest inclusieve en representatieve parlement in de moderne geschiedenis
Nadere informatie6,6. Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 1980 woorden 16 november 2006 6,6 197 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inhoud: Voorwoord 3. - Wat verwachten we van dit werkstuk? - Hoe gaan we het aanpakken?
Nadere informatieVakgebiedenlijst. Prof. dr. Joyce Outshoorn. Dr. Oda van Cranenburgh Prof. dr. Mohamed Salih Dr. Lee Seymour
Vakgebiedenlijst Onderwerpen Autoritaire regimes Abortus Afganistan Afrika Belangengroepen Bestuur/ Goed Bestuur Bevolkingsgrootte en democratie Bewapening Bosnië en Herzegovina Brits veiligheidsbeleid
Nadere informatieDe Europese Unie is niet alleen een munt of een markt, maar ook een Unie die gebouwd is op gemeenschappelijke waarden.
Debat over Polen in het Europees Parlement Interventie van de heer Koenders - minister van Buitenlandse Zaken - Nederlands voorzitterschap Dank u meneer de voorzitter, De Europese Unie is niet alleen een
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse
Nadere informatieSAMENVATTING SYLLABUS
SAMENVATTING SYLLABUS Julie Kerckaert Inleiding tot het Europees en internationaal recht Academiejaar 2014-2015 Inhoudsopgave Deel 2: Inleiding tot het Europees recht... 2 1. Het juridisch kader van het
Nadere informatieINLEIDENDE NOTA het secretariaat de delegaties Betreft: Ontwerp-conclusies van de RAZEB inzake EVDB
Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 mei 2003 (16.05) (OR. en) PUBLIC 9174/03 LIMITE COSDP 261 INLEIDENDE NOTA van: het secretariaat aan: de delegaties Betreft: Ontwerp-conclusies van de RAZEB
Nadere informatieOverheidsbestedingen: een belangrijk element van een geïntegreerd industrieel beleid
Overheidsbestedingen: een belangrijk element van een geïntegreerd industrieel beleid ACV-CSC METEA, het ACV en IndustriAll Europe dringen sinds geruime tijd aan op het feit de Belgische en Europese overheden
Nadere informatieTIJDLIJN WOII
1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 TIJDLIJN WOII 1939 1 SEPTEMBER (begin van de Tweede Wereldoorlog) Nazi-Duitsland valt Polen binnen Er wordt een straatverbod voor Duitse Joden ingevoerd Hitler voert
Nadere informatieGECONSOLIDEERDE VERSIE
30.3.2010 Publicatieblad van de Europese Unie C 83/1 GECONSOLIDEERDE VERSIE VAN HET VERDRAG BETREFFENDE DE EUROPESE UNIE EN HET VERDRAG BETREFFENDE DE WERKING VAN DE EUROPESE UNIE (2010/C 83/01) 30.3.2010
Nadere informatieGEMEENSCHAPPELIJK VEILIGHEIDS- EN DEFENSIEBELEID
GEMEENSCHAPPELIJK VEILIGHEIDS- EN DEFENSIEBELEID Het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) voorziet in het kader voor politieke en militaire structuren van de EU en militaire en civiele
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU.
Praktische opdracht Economie Wat voor invloeden heeft de Europese gemeenschap gemaakt op EU. Praktische-opdracht door een scholier 1949 woorden 8 maart 2003 5,3 19 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding
Nadere informatieBUITENLANDS BELEID: DOELSTELLINGEN,
BUITENLANDS BELEID: DOELSTELLINGEN, INSTRUMENTEN EN RESULTATEN Het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) van de Europese Unie werd ingesteld in 1993 en is sindsdien versterkt door latere
Nadere informatiePARLEMENTAIRE PARITAIRE VERGADERING ACS-EU
PARLEMENTAIRE PARITAIRE VERGADERING ACS-EU Commissie politieke zaken 29.2.2008 WERKDOCUMENT over de bescherming van burgers tijdens vredesoperaties van de VN en regionale organisaties Co-rapporteurs: Komi
Nadere informatieBesluit 2001/80/GBVB van de Raad houdende instelling van de Militaire Staf van de Europese Unie (22 januari 2001)
Besluit 2001/80/GBVB van de Raad houdende instelling van de Militaire Staf van de Europese Unie (22 januari 2001) Caption: Dit besluit van de Raad van 22 januari 2001 (2001/80/GBVB) stelt de Militaire
Nadere informatieOver de. Bernard van Leer Foundation
Over de Bernard van Leer Foundation Wie wij zijn De Bernard van Leer Foundation gelooft dat het realiseren van een sterke start voor alle jonge kinderen niet alleen goed is om te doen vanuit moreel perspectief,
Nadere informatieTwente Wegwijs in Brussel
Twente Wegwijs in Brussel Brussel, 9 en 10 oktober 2018 Scepterstraat 41, 1050 Brussel Team: zes personen Diensten: Public Affairs Werkbezoeken Brussel Monitoren / EU-scan Ogen en oren in Brussel Flexplekken
Nadere informatie6 juni 2015. Onderzoek: Aanpak vluchtelingenproblematiek
6 juni 2015 Onderzoek: Aanpak vluchtelingenproblematiek Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online
Nadere informatieHET STRATEGISCH ORGAAN VAN DE EU
DE EUROPESE RAAD HET STRATEGISCH ORGAAN VAN DE EU De Europese Raad is de EU-instelling die de algemene koers en prioriteiten van de Europese Unie bepaalt. De Europese Raad bestaat uit de staatshoofden
Nadere informatieTekst en tekeningen door Colombiaanse vluchtelingenkinderen in Ecuador. UNHCR / S. Aguilar
Tekst en tekeningen door Colombiaanse vluchtelingenkinderen in Ecuador UNHCR / S. Aguilar UNHCR / S.Aguilar Tekst en tekeningen door Colombiaanse vluchtelingenkinderen in Ecuador UNHCR, Europese vertegenwoordiging,
Nadere informatiePUBLIC. Brussel, 11 november 1999 (15.12) (OR. en) RAAD VAN DE EUROPESE UNIE 11662/99 LIMITE OJ/CONS 52 JAI 84
Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 11 november 1999 (15.12) (OR. en) 11662/99 LIMITE PUBLIC OJ/CONS 52 JAI 84 ONTWERP-NOTULEN Betreft: 2203e zitting van de Raad (justitie en binnenlandse zaken),
Nadere informatiePUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 29 juli 1999 (11.08) (OR. f) 9630/99 LIMITE PV/CONS 44 CULTURE 48 AUDIO 20 ONTWERP- NOTULEN *
Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 29 juli 1999 (11.08) (OR. f) PUBLIC 9630/99 LIMITE PV/CONS 44 CULTURE 48 AUDIO 20 ONTWERP- NOTULEN * van de 2195e zitting van de Raad (CULTUUR/AUDIOVISUELE
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 21 501-20 Europese Raad Nr. 674 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieMEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 14.10.2016 COM(2016) 652 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD Europees Ontwikkelingsfonds (EOF): prognoses van de vastleggingen, betalingen en bijdragen van de lidstaten
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 28 november 2005 (OR. fr) 13953/05 COSDP 737 PESC 940 COAFR 187 EUSEC-RDC 26 OC 775
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 28 november 2005 (OR. fr) 13953/05 COSDP 737 PESC 940 COAFR 187 EUSEC-RDC 26 OC 775 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Gemeenschappelijk Optreden 2005/.../GBVB
Nadere informatie9916/17 cle/van/oms/sv 1 DG D 2B
Raad van de Europese Unie Brussel, 7 juni 2017 (OR. en) 9916/17 NOTA I/A-PUNT van: aan: nr. vorig doc.: 7923/2/17 REV 2 Betreft: het secretariaat-generaal van de Raad CYBER 91 RELEX 482 POLMIL 58 CFSP/PESC
Nadere informatieEuropa voor de Burger Programma EU subsidie lijn EACEA (EC) 7-jarig programma ( ) Jaarlijkse oproep
Europa voor de Burger Programma 2007-2013 EU subsidie lijn EACEA (EC) 7-jarig programma (2007-2013) Jaarlijkse oproep 1 Europa voor de Burger: Doelstellingen (1) Het burgerschap van de Europese Unie ontwikkelen
Nadere informatiePERSMEDEDELING. 2595e zitting van de Raad STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS. Brussel, 29 juni 2004
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE 10995/04 (Presse 214) (OR. en) PERSMEDEDELING 2595e zitting van de Raad STAATSHOOFDEN EN REGERINGSLEIDERS Brussel, 29 juni 2004 Voorzitter de heer Bertie AHERN, T.D. Eerste Minister
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5124/07 PESC 11 COEST 5 COSDP 3
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 februari 2007 (OR. en) 5124/07 PESC 11 COEST 5 COSDP 3 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: GEMEENSCHAPPELIJK OPTREDEN VAN DE RAAD houdende benoeming
Nadere informatieEU-geleide crisismanagementoperaties: minder, kleinschaliger en pragmatischer
Tim Haesebrouck & Melanie Van Meirvenne EU-geleide crisismanagementoperaties: minder, kleinschaliger en pragmatischer De laatste vijf jaar zijn EU-geleide operaties zowel in omvang als in aantal afgenomen,
Nadere informatieECONOMIE. Begrippenlijst H7 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn
ECONOMIE VMBO-T2 Begrippenlijst H7 PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw Bewerkt door D.R. Hendriks Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn Versie 1 2013-2014 Hoofdstuk 7 Europese grenzen? Paragraaf 7.1 Wat
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 3 november 2004 (05.11) (OR. en) 14028/04 EUROPOL 50 JAI 409 NOTA van: de Franse, de Duitse, de Italiaanse, de Spaanse en de Britse delegatie aan: het Comité van artikel
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b
Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij
Nadere informatieBELTUG Paper. Datacenters in België
BELTUG Paper Datacenters in België November 2014 Datacenters in België Inhoud 1 Het belang van datacenters... 3 2 Het aanbod aan datacenters in België... 3 3 Gevolgen van het exporteren van toepassingen
Nadere informatie5. Protocol tot vaststelling van het statuut van de. Europese Investeringsbank
De Slotakte vermeldt de verbindende protocollen en de niet-verbindende verklaringen Slotakte De CONFERENTIE VAN DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE REGERINGEN VAN DE LIDSTATEN, bijeen te Brussel op 30 september
Nadere informatieEuropese en internationale instellingen en organisaties
Europese en internationale instellingen en organisaties relevant voor criminologie en strafrechtsbedeling Gert Vermeiden Maklu Antwerpen / Apeldoorn Inhoud Woord vooraf 13 1. Benelux 15 A. Ontstaan en
Nadere informatieDe groei van de Europese Unie
De Europese Unie is een unieke internationale samenwerking. Kort na de Tweede Wereldoorlog startten zes landen met een Europese samenwerking om de vrede op het Europese continent te bewaren. Vandaag is
Nadere informatieHet verhaal van Europa
Het verhaal van Europa 2010 Uitgeverij Manteau / Standaard Uitgeverij en Rob Heirbaut & Hendrik Vos Standaard Uitgeverij nv, Mechelsesteenweg 203, B-2018 Antwerpen www.manteau.be info@manteau.be Deze reeks
Nadere informatieVR DOC.0099/1
VR 2019 0102 DOC.0099/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Definitieve goedkeuring van het ontwerp van decreet houdende instemming met
Nadere informatieFactsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?
Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde
Nadere informatieHelemaal neutraal? Oostenrijk en Europese veiligheidssamenwerking
Helemaal neutraal? Oostenrijk en Europese veiligheidssamenwerking Nienke Baars In deze serie, waarin de achtergronden en politiek van de neutrale of ongebonden landen in Europa worden belicht, neemt Oostenrijk
Nadere informatiede Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein CR Den Haag S Reactie op verzoek 08-DEF-B-183
Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 1 december 2008 Ons kenmerk Onderwerp
Nadere informatie2016D46838 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG
2016D46838 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken bestond bij enkele fracties de behoefte de Minister van Buitenlandse Zaken enkele vragen en opmerkingen
Nadere informatieRaad van de Europese Unie Brussel, 2 maart 2015 (OR. en)
Raad van de Europese Unie Brussel, 2 maart 2015 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2015/0051 (NLE) 6144/15 VOORSTEL van: ingekomen: 3 maart 2015 aan: Nr. Comdoc.: Betreft: SOC 70 EMPL 31 ECOFIN 97 EDUC
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 10 maart 2017 Betreft Effectieve
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-15-2-b
Bijlage VMBO-KB 2015 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-15-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een tekst op een website over de viering van 200 jaar koninkrijk
Nadere informatie