1. Databanken. Wat is een databank? Verschillende opslagmethodes

Transcriptie

1 1. Databanken Wat is een databank? Verschillende opslagmethodes Tekst bestanden Spreadsheet Relationele gegevensbanken Relationeel model De gestandaardiseerde opvraagtaal SQL Beheer van een mysql databank via het web

2 2. Wat is een databank? Een databank is een waargetrouwe weergave van een deel van de werkelijkheid Definitie: Een databank is een verzameling gegevens die systematisch of volgens een bepaalde methode geordend zijn en op een of andere manier (elektronisch of anders) afzonderlijk toegankelijk zijn. Een verzameling informatie Geordend: verbanden of relaties

3 3. Wat is een databank? (2) Voorbeeldje: gegevensbank met patiënten/gsm's Patiënt Telefoonnummer (fictief) Charles Babbage Ada Lovelace John von Neumann Konrad Suze Mitch Kapor Vinton Cerf Tim Berners-Lee John Quartermann Robert Cailliau

4 4. Wat is een databank? (3) Voorbeeldje: gegevensbank met patiënten/gsm's/b Patiënt Voornaam Telefoonnummer (fictief) Babbage Charles Lovelace Ada von Neumann John Suze Konrad Kapor Mitch Cerf Vinton Berners-Lee Tim Quarterman John Cailliau Robert

5 5. Verschillende opslagmethodes (1) Tekstbestanden Voorbeeld: ict-contact-list.txt (1 record per lijn) Babbage#Charles#M#Prof. Dr.#Lovelace Castle##ICT dept.#sussex#england Suze#Conrad#M#Dr.#Neustrasse#2##Giessen#Deutschland Voordeel: vele werkmiddelen mits listig ontwerp Sorteren, selecie, tellen,... Nadeel enkel van toepassing voor zeer eenvoudige toepassingen kleine onderdelen van de realiteit

6 6. Verschillende opslagmethodes (2) Spreadsheet programma's (tabellenbeheer)

7 7. Verschillende opslagmethodes (3) Relationlele databanken Waarom? Teveel informatie om in 1 bestand te plaatsen We wensen degelijke beveiligingsmechanismen Lees- en schrijftoegang door velen tegelijk Complexe en efficiënte opvragingen Waargetrouw beeld van de realiteit

8 8. Verschillende opslagmethodes (4) Relationele databanken: struktuur = relatie Relaties aan de grondslag Relatie = Tabel Opstellen schema Link tussen tabellen Vertaling schema tabellen + relaties (links) Databankbeheersysteem Opslag Toegang + beveiliging

9 9. Verschillende opslagmethodes (4) Niet relationele databanken Dikwijls is het relationeel model overdaad Vb: zoekmachine Data worden vooraf opgespoord (web-crawler) Via sleutelwoorden opgeslagen (hashing) Nooit meer aangepast (wel eventueel weggesmeten) vb. Apache coachdb gebruikt door Google

10 10. Relationeel model (1) Concept: schema Een relationele structuur voor de patiëntendata: naam voornaam telefoonnr. patiënt

11 11. Relationeel model (2) Concept: schema Een relationele structuur voor de patiëntendata: naam voornaam KOLOM IN TABEL telefoonnr. patiënt TABEL

12 12. Relationeel model (3) Concept: unieke sleutel unieke sleutels maken dat een rij in elke tabel uniek is! Voorbeelden: Boeken: isbn nummers Internet: adres of URL E-gov: rijksregisternummer E-health: SIS-kaart nummer

13 13. Relationeel model (4) Concept: unieke sleutel tabel Patient Naam Voornaam Telefoonnummer Rijksregisternummer Babbage Charles A Lovelace Ada B von Neumann John A Suze Konrad A

14 14. Relationeel model (5) tabel huisartsen Voornaam Naam RIZIVnr Louis Pasteur Albert Schweitzer Gregory House Anne No Andreas Vesalius

15 15. Relationeel model (6) Relatie is huisarts van : aangegeven door een ruit in het schema huisartsen Is huisarts van patiënt

16 16. Relationeel model (7) Relatie is huisarts van : Is huisarts van RIZIVnr RRnummer B A A A A

17 17. Relationeel model (8) Relatie is huisarts van Komt tot stand door: tabel huisarts met sleutelelement RIZIV nummer tabel patiënt met sleutelelement RR nummer Aan mekaar te koppelen met de relatie is huisarts van In de vorm van een nieuwe tabel die de koppeling legt tussen de overeenkomstige sleutelelementen

18 18. Relationeel model (9) Relatie is huisarts van (volledig beeld): RIZIVnr RRnummer Tel. nr. huisartsen Is huisarts van patienten naam voornaam naam voornaam

19 19. Relationeel model (10) Regels voor de schema's: (normaalvormen) 1.Tabel geeft relatie getrouw weer zonder herhalingen 2. Alle attributen (niet deel uitmakend van een sleutel = niet priem ) hangen af van de ganse sleutel 3. Alle niet priem attributen van een relatie R zijn niet transitief afhankelijk van alle kandidaat sleutels van R Ook normaalvormen 4, 5 en 6

20 20. Relationeel model (11) Opvraging uit een databank: Hoe gaan we informatie uit de databank opvragen? Voorbeeld: Geef mij alle patiënten van dr. Schweitzer Dit noemt men in vakjargon een query. Voor opzoekingen en aanvullingen van databanken heeft men de SQL (Structured Query Language) taal ontwikkeld.

21 21. Inleiding SQL (1) Opvraging uit een databank: SQL stelt ons in staat databank opvragingen en bewerkingen te doen op databanken SQL is zeer uitgebreid en krachtig De standaardvorm van een SQL-query: SELECT select-lijst FROM van-lijst WHERE kwalificaties

22 22. Inleiding SQL (2) Een query heeft dus drie onderdelen: SELECT Een lijst van de kolommen in het resultaat FROM De lijst van de tabellen die in de query voorkomen WHERE (optioneel) de voorwaarden opgelegd aan de tabellen uit het FROM gedeelte

23 25. inleiding SQL (5) Dit resulteert in: Naam RRnummer Kapor A

24 23. Inleiding SQL (3) Voorbeeld query: op tabel patienten (uitbreiding van tabel patient ) Naam Voornaam RIZIV-huisarts RRnummer Geboortejaar Babbage Charles A Lovelace Ada B von Neumann John A Suse Konrad A Kapor Mitch A Cerf Vinton A Berners-Lee Tim A Quarterman John A Cailliau Robert A

25 24. inleiding SQL (4) Sql query: Geef alle patiënten, geboren in 1950 SELECT patienten.naam, patienten.rrnummer FROM patienten WHERE patienten.geboortejaar = 1950 Verwoord: Uit tabel patienten, neem alle tupels waarvan de geboortejaar kolom 1950 bevat. Toon alleen de kolommen Naam en RRnummer van het resultaat

26 Logische functies 26. inleiding SQL (6) Door invoering van AND, OR en NOT in de WHERE-selectie, kunnen we bijkomende voorwaarden invoeren: SELECT patienten.naam FROM patienten WHERE patienten.geboortejaar > 1950 AND patienten.voornaam = 'John'

27 27. inleiding SQL (7) Wat wordt resultaat van: SELECT patienten.voornaam FROM patienten WHERE patienten.geboortejaar > 1940 AND patienten.geboortejaar < 1950

28 28. inleiding SQL (8) Wat wordt resultaat van: SELECT patienten.voornaam FROM patienten WHERE (patienten.geboortejaar > 1910 AND patienten.geboortejaar < 1950) OR (patienten.voornaam = 'Konrad') Stel een query op die resulteert in de patienten ouder dat 50.

29 29. inleiding SQL (9) Gegevensopvraging uit verschillende tabellen: Beschouw de tabellen Patienten Huisartsen Deze zijn gelinkt via de kolom met het RIZIVnummer van de husarts in tabel patienten.

30 30. inleiding SQL (10) Gegevensopvraging uit verschillende tabellen: Geef de naam van de huisarts van Lovelace? SELECT huisartsen.naam FROM patienten, huisartsen, WHERE patienten.naam = 'Lovelace' AND patienten.riziv huisarts = huisartsen.rizivnr

31 31. inleiding SQL (11) Gegevensopvraging uit verschillende tabellen: Geef de naam van de huisarts van patiënt Lovelace? FROM toont dat we 2 tabellen nodig hebben WHERE geeft de contities weer: Lovelace is de naam van de patiënt De RIZIV nummers moeten overeenstemmen

32 32. Databank omgeving Het databank programma (dbms) zorgt voor: Opbouw van de databankstruktuur Effectieve gegevensopslag Toegangsmechanismen Beveiliging Netwerk koppelingen Voorbeelden: Mysql, Oracle, MS-Access NIET voor een degelijk schema!

33 33. Databank omgeving (2) Mysql + phpmyadmin Internet Mysql databank Apache webserver phpmyadmin

34 34. Databank omgeving (4) Mysql + php + html

35 35. Databank omgeving (5) Mysql + php + html: struktuur tabel huisartsen

36 36. Databank omgeving (6) Mysql + php + html: data in tabel huisartsen

37 37. Databank omgeving (7) Mysql + php + html: struktuur tabel patient

38 33. Databank omgeving (3) Mysql + php + html Internet Mysql databank Apache webserver Webpagina <html> <php > <html>

39 Inleiding databanken Referenties Een introductie tot gegevensbanken, Kris Luyten, Tom Van Laerhoven, Expertisecentrum Digitale Media, Limburgs Universitair Centrum, Wetenschapsdagen 2002 Database systems, the complete book, Hector- Garcia Molina, Jeffrey D. Ullman, Jennifer Widom, Prentice Hall 2002, ISBN