Raads informatiebrief

Transcriptie

1 gemeente Eindhoven Raadsnummer O8.R25I7.OOI Inboeknummer o8bstoo4o8 Dossiernummer Sr4.4oy r april zoo8 Raads informatiebrief Betreft intensivering bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen. 1 Inleiding In de raadsvergadering van 19 juni 2007 is een motie van GroenLinks en de PvdA aangenomen die ons college oproept bij de uitvoering van de bijzondere bijstand uit te gaan van een reserveringscapaciteit van 2 /o. De bedoelde motie heeft betrekking op de situatie dat bijstand aangevraagd wordt voor duurzame gebruiksgoederen, zoals een koelkast en een wasmachine. Omdat deze kosten een algemeen karakter hebben en voorzienbaar zijn, is de gangbare regel dat men hiervoor reserveert waarbij uitgegaan wordt van een capaciteit van tenminste 6 /o. Bijstand wordt dan afgewezen of toegekend in de vorm van een lening. Bij de uitwerking van de motie in uitvoeringsbeleid wordt rekening gehouden met de bedoeling/strekking van de motie, de wettelijke voorschriften, het gangbare beleid en de relatie tot andere instrumenten. 2 Actuele ontwikkelingen De achterliggende gedachte van de motie is dat mensen met een laag inkomen niet of beperkt in staat zijn om te reserveren voor bijzondere kosten (i.c. kosten voor het vervangen van noodzakelijke duurzame gebruiksgoederen). In de geest van deze motie willen wij het uitvoeringsbeleid zo aanpassen dat mensen die langdurig op een minimuminkomen zijn aangewezen, meer mogelijkheden krijgen om noodzakelijke duurzame gebruiksgoederen te vervangen zonder dat dit ten koste gaat van hun financiele situatie. Voorts willen wij bezien of er harmonisatie kan plaatsvinden met de regeling voor duurzame gebruiksgoederen voor 65+ers. 3 Wat gaan we daarvoor doen Zoals in de inleiding gesteld is voor het toepassing geven aan de motie vereist dat het uitvoeringsbeleid bijzondere bijstand wordt aangepast. In dit verband is het

2 relevant om de volgende zaken hierin te betrekken: de motie, het huidig beleid, relatie met andere instrumenten en de oplossingsrichting. 3.1 De motie De motie van GroenLinks en de PvdA, die op 19 juni 2007 door de raad is aangenomen luidt als volgt: "Overwegende dat: mensen met een laag inkomen niet of nauwelijks buffer hebben om bijzondere kosten te dragen; bijzondere bijstand bedoeld is om ondersteuning te bieden wanneer zich bijzondere kosten voordoen; in de uitvoering er van wordt uitgegaan dat mensen 6o/o van hun inkomen opzij kunnen leggen voor bijzondere kosten. Van mening zijnde dat: in de praktijk mensen met een laag inkomen niet in staat zijn om 6o/o van hun inkomen te sparen; de gemeenteraad al eerder heeft aangegeven dat de gehanteerde reserveringscapaciteit te hoog is. Roept het college op: in de uitvoering van de bijzondere bijstand uit te gaan van een reserveringscapaciteit van 2 /o." 3.2 Huidig beleid Bij noodzakelijke vervanging voor duurzame gebruiksgoederen gaan wij uit van een reserveringscapaciteit van 6 /o. Deze komt voort uit de wetsgeschiedenis van de WWB. Onder de oude Abw werd uitgegaan van een ruimte van 12o/o op de bijstandsuitkering waarvan de helft, 6 /o, gebruikt kan worden om te sparen voor vervangingsinvesteringen, de reserveringscapaciteit. Het andere deel, 6 /o, kan gebruikt worden voor aflossing van schulden of leningen. Later is dit percentage door de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK) gelijkgeschakeld en zijn de aflossingen voor dit soort leningen vastgesteld op 6o/o. Voor reserveringen voor duurzame gebruiksgoederen wordt landelijk en ook in Eindhoven nog steeds uitgegaan van 6/o. Ook in de jurisprudentie is dit nog steeds een geaccepteerd percentage. Het percentage van 6o/o is inclusief de gemeentelijke toeslag en het vakantiegeld. Op jaarbasis wordt een gezin geacht 6 900,ÃćâĆňâĂİ te reserveren. Op basis van 2o/o is dit een bedrag van 6 300,ÃćâĆňâĂİ. In onderstaande tabel staan de bedragen voor 65+ers en 65 minners met de verschillende percentages. De bedragen zijn afgerond op hele euro s.

3 Reserveringscapaci tei t perjaar per gezi nssi tuati e Ouder ilan 65 Jonge> Jan 65 Alleenstaande o 29 o Alleenstaande o o 230 ouder Gezin Dat de reserveringsbedragen voor ouderen hoger zijn komt doordat 65+ers een hogere uitkering hebben. Concreet betekent bovenstaande dat wanneer een duurzaam gebruiksgoed dat noodzakelijk is voor de huishouding, bijvoorbeeld een koelkast, vervangen moet worden deze geacht betaald te worden uit de hierboven van toepassing zijnde reserveringscapaciteit (thans 6%). Wanneer er in dat jaar meer noodzakelijke vervangingen zijn die de reserveringscapaciteit overschrijden kan dat meerdere om niet worden vergoed. 3.3 Relatie met andere instrumenten De reserveringscapaciteit en de bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen hebben raakvlakken/relatie met de regeling duurzame gebruiksgoederen voor 65+ers, de Langdurigheidstoeslag en de persoonlijke lening. Regeling duurzame gebrui ksgoederen voor 65+ers Voor 65+ers is er de categoriale regeling voor een vergoeding voor een aantal bepaalde goederen tot een bedrag van 6 454,ÃćâĆňâĂİ per drie jaar. Voorwaarden: tenminste een jaar een inkomen tot maximaal 120% van het sociaal minimum; vergoeding aan de hand van een rekening; de gebruiksgoederen zijn gelimiteerd (bijv. bed, stofzuiger, tv); voor de gebruiksgoederen worden maximale vergoedingen gehanteerd. De Langduri ghei dstoeslag Bij de invoering van de WWB was het niet langer toegestaan om categoriale bijstand te verstrekken voor duurzame gebruiksgoederen. Mede ter vervanging hiervan is Langdurigheidstoeslag voor personen tussen de 21 en 65 jaar in de WWB opgenomen. De Langdurigheidstoeslag voorziet in een toeslag voor personen die 60 maanden of langer een inkomen op het sociaal minimum hebben en geen arbeidskansen gemist hebben. Deze toeslag bedraagt thans per jaar: alleenstaande 6 341,ÃćâĆňâĂİ, alleenstaande ouder 6 436,ÃćâĆňâĂİ en gezin 6 486,ÃćâĆňâĂİ. De bedoeling is dat mensen met deze bedragen onder andere kosten kunnen bestrijden, zoals vervanging van duurzame gebruiksgoederen. De

4 Langdurigheidstoeslag mag door de gemeente als draagkracht worden meegenomen bij de bijzondere bijstand. De gemeente Eindhoven heeft er echter voor gekozen om deze bedragen geheel buiten beschouwing te laten. Per 1 januari 2009 moet de gemeente de Langdurigheidstoeslag in de vorm van een verordening vormgeven op basis van algemene regels van het Rijk. Hoe die er uit komen te zien is nog niet bekend. Bij de uitwerking van het beleid voor de Langdurigheidstoeslag en het vastleggen in de vorm van een verordening zal ook het beleid voor de duurzame gebruiksgoederen worden betrokken. Gelet op het tijdselement willen wij de uitwerking van de motie hier niet op laten wachten. Persoonlijke lening Vanuit het reserveringsprincipe en het gegeven van algemeen gebruikelijke goederen geldt bancaire financiering als voorliggende voorziening. In het verleden kon men hiervoor terecht bij de Stadsbank voor een persoonlijke lening. Deze mogelijkheid is met de integratie van de Stadsbank bij de dienst Werk, Zorg en Inkomen nog steeds aanwezig. Men kan hiervoor terecht bij het Inkomensondersteuningsloket. Het inkomen en de betalingscapaciteit zijn daarbij maatgevend en niet de noodzaak van de kosten, wat wel het geval is bij de beoordeling van de bijzondere bijstand. De persoonlijke lening kan dus benut worden als consumptief krediet voor de aanschaf van bijvoorbeeld een flatscreentv. Recentelijk is besloten om dit instrument aantrekkelijker te maken door verlaging van de rente en het vergroten van de bekendheid. Dit heeft geen gevolgen voor het beleid voor bijzondere bijstand voor vervanging van noodzakelijke duurzame gebruiksgoederen. 3.4 Oplossingsrichting Uitvoering motie Volstaan zou kunnen worden om de motie van de raad letterlijk uit te voeren en de reserveringscapaciteit op 2a/o te stellen. Wij zien hierbij een aantal nadelen: degenen die kortdurend een inkomen op het minimum hebben en redelijkerwijs hebben kunnen reserveren, krijgen algemeen noodzakelijke vervangingsgoederen (gedeeltelijk) vergoed; de langdurige minima is maar ten dele geholpen, omdat een deel van de kosten nog steeds niet om niet wordt vergoed; er zou een grens getrokken moeten worden tussen wanneer er nog sprake is van 6a/o capaciteit en wanneer niet. Dit bevordert geenszins de inzichtelijkheid en uitvoering; het voorgaande speelt met name bij de 65+ers. Voor hen is er een categoriale regeling voor duurzame gebruiksgoederen. Er is derhalve een verschil tussen de 65+ers en 65 minners terwijl de omstandigheden, zoals vervanging van noodzakelijke gebruiksgoederen, hetzelfde kunnen zijn;

5 voor aflossing schulden wordt ook een percentage van 6</o gehanteerd. Dit kent weliswaar een andere motivatie (zie onder 3.3. reserveringscapaciteit) maar zou onderwerp van discussie kunnen worden als we voor de reserveringen een lager percentage hanteren. Wanneer dit ook bij aflossing schulden ook zou gebeuren dan worden de mogelijkheden tot schuldsanering zwaar beperkt, zo niet onmogelijk. 3.5 Alternatief Gelet op bovenstaand hebben wij gezocht naar een oplossing die past in de geest en de bedoeling van de motie. Uitgangspunten zijn: ruimhartiger bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen verstrekken aan mensen die langdurig een laag inkomen hebben; een regeling die eenvoudig is, zodat het een inzichtelijke regeling voor de burger is. Dit bevordert het gebruik; een regeling die aansluit bij de categoriale regeling voor de 65+ers, zodat deze zoveel mogelijk geharmoniseerd worden; een regeling die eenvoudig uit te voeren is. Op basis van de mogelijkheden bijzondere bijstand stellen wij de volgende beleidsregel voor: voor degenen, jonger dan 65 jaar, die drie jaar of langer een inkomen op het minimumniveau hebben geldt dat zij een standaard bedrag krijgen wanneer noodzakelijke gebruiksgoederen vervangen moeten worden; voor bepaling van het begrip inkomen op minimumniveau wordt aangesloten bij de beoordeling, zoals die wordt gehanteerd in het kader van de uitvoering van de Langdurigheidstoeslag; het moet gaan om een noodzakelijke vervanging die verifieerbaar is; het bedrag dat men vergoed krijgt is maximaal 6 600,ÃćâĆňâĂİ per drie jaar; de te vergoeden noodzakelijke gebruiksgoederen zijn dezelfde als die voor de 65+ers; voor het overige geldt het huidige beleid. Opgemerkt wordt dat op basis van de individuele omstandigheden een hoger bedrag om niet vergoed kan worden, in die zin is het bedrag van 6 600,ÃćâĆňâĂİ geen maximum bedrag. Uitgangspunt voor de hoogte van het bovengenoemde bedrag is het huidige maximumbedrag voor 65+ers opgehoogd met ongeveer 30a/o, omdat dit bedrag al enkele jaren niet meer opgehoogd is. Tegelijkertijd stellen wij voor om dit bedrag ook voor de 65+ers te hanteren. Met deze beleidsregel is het beleid ten aanzien van vervanging van noodzakelijke duurzame gebruiksgoederen voor 65+ers en 65 minners voor het grootste deel geharmoniseerd.

6 Aan de hand van een gebruikelijk voorbeeld vergelijken wij deze beleidsregel met de motie. Een alleenstaande ouder vraagt een vergoeding voor een koelkast van 6 450,ÃćâĆňâĂİ. De persoon heeft vier jaar een WWB-uitkering. Op grond van de motie gaan wij uit van een 2 /o reserveringscapaciteit, is E 270,ÃćâĆňâĂİ. De vergoeding bedraagt < 450,ÃćâĆňâĂİ min 8 270,ÃćâĆňâĂİ = 6 180,ÃćâĆňâĂİ. Op grond van de beleidsregel kan de koelkast in zijn geheel vergoed worden, omdat de persoon reeds langer dan drie jaar een minimuminkomen heeft. Wij schatten (uitgewerkt onder hoofdstuk 4) in dat de zo n personen gebruik van deze nieuwe beleidsregel kunnen maken. Gelet op de voorbereidingen/implementatie kan deze nieuwe regeling per 1 mei 2008 ingevoerd worden. 4 Besluit van college van burgemeester en wethouders Wij hebben besloten: 1 de raadsmotie van 19 juni 2007 uit te voeren in de vorm van een beleidsregel bijzondere bijstand waardoor minima die drie jaar of langer een inkomen op het sociaal minimum hebben per drie jaar maximaal 6 600,ÃćâĆňâĂİ vergoed kunnen krijgen; 2 de uitwerking van de beleidsregel bijzondere bijstand duurzame gebruiksgoederen vast te stellen en in te laten gaan op 1 mei 2008; 3 voor de 65+ers de vergoeding voor de categoriale regeling duurzame gebruiksgoederen te verhogen van 8 454,ÃćâĆňâĂİ naar 6 600,ÃćâĆňâĂİ per drie jaar; 4 de begrote extra programma kosten vast te stellen op ,ÃćâĆňâĂİ per jaar, voor 2008 t/m 2010, daarna op ,ÃćâĆňâĂİ per jaar, te dekken uit de resterende structurele gelden minimabeleid Voorjaarsnota ( ) ad ,ÃćâĆňâĂİ. Gelet op de invoeringsdatum zijn de kosten voor 2008 met dit bedrag gedekt; 5 voor 2009 en 2010 incidentele extra middelen minimabeleid Voorjaarsnota ( ) ad C ,ÃćâĆňâĂİ per jaar in te zetten ter dekking; 6 de begrotingswijziging vast te stellen. 5 Ter inzage gelegde stukken Geen. Burgemeester en wethouders van Eindhoven, A. Brunninkhuis, secretaris

7 KB Raadsnummer O8.R25I7.OOI