Technische Kennis Dag 2014

Transcriptie

1 Technische Kennis Dag 2014 Werkgroep DPD metingen - Onderzoek Meetfouten in de zwemwaterautomatisering Chris van Veluwen

2 Aanleiding 1 VBC toename over het filter VBC 1,0 mg/l VBC 1,3 mg/l

3 Meten = weten!

4 Aanleiding 2 Verschillen in DPD metingen Eigen metingen in het bassin Laboratorium metingen Uitlezing automaat Uitlezing monitoring

5 Aanleiding 3 Homogeniteit GBC (1) 1,11 mg/l Afdekdeken 0,76 mg/l Het Anker -Born

6 Aanleiding 3 Homogeniteit GBC (2) 0,24 mg/l 0,65 mg/l D r Pool -Kerkrade

7 Aanleiding 3 Homogeniteit GBC (3) 0,35 mg/l 0,82 mg/l De Brake -Nunspeet

8 Gewijzigde Bhvbz-GBC Oude Bhvbz Elk bassin 2x/dag, 1x/maand GBC: 1,0 mg/l Gewijzigde Bhvbz Elk bassin om de 6 uur 1x/maand laboratorium GBC: 0,6 mg/l Max. 4x achter elkaar fout Overschrijdingskans < 0,1%

9 Grootste verschil - GBC George Leuven Mondriaan Heerlen Goos Nijhuis De Dolfijn Hoogeveen Michel Boelhouwers SF Delft Grote verschillen in GBC Kleine verschillen in VBC

10 Werkgroep DPD metingen Deelnemers Michel Boelhouwers Sportfondsenbad Delft Hans Egberts De Brake Nunspeet Maarten Keuten TU Delft / Hellebrekers Hans Looij De Eendraght Hellevoetsluis Koos Paehlig Waterlelie Aalsmeer Paul de Rond Spurd-Leeghwaterbad Purmerend Chris van Veluwen Sportfondsen Nederland Gasten Eddy Hilbrink Prowater Andre Bos Prowater

11 Werkgroep DPD metingen Wat is het doel van deze werkgroep? Uitzoeken wat er fout gaat bij de huidige DPD metingen

12 Werkgroep DPD metingen Constateringen, 29 Oktober 2013 Verschillen van meetresultaten; in bassin & automatisering Reinheid bij meten speelt een grote rol Slechte kwaliteit DPD tabletten Onnauwkeurig meten door bad personeel Gevoel; het zwemwaterproces niet in control te hebben Bassin is niet homogeen in samenstelling (homogeniteit) Metingen zijn een moment opname Waarom geen gekleurde stampertjes om fouten te voorkomen? Voorbeeld

13 Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma Afgesproken, 29 Oktober minuten DPD 1 = vrij chloor DPD 2 = totaal chloor DPD 3 DPD 1 = gebonden chloor Waterstofcarbonaat (HCO3-)

14 Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma Waterstofcarbonaat zijsprong In de praktijk kan met de Lovibond het Calciumcarbonaat (CaCO3) worden gemeten De aflezing x50 geeft het Calciumcarbonaat gehalte in mg/l Calciumcarbonaat gehalte x 1,22 = het waterstofcarbonaat gehalte (HCO3-) mg/l

15 Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma 2,5 2 De Brake, Nunspeet 10x totaal C GBC VBC 1,5 Gegevens mg/l 1 0,5 Datum / Tijdstip / 13:35 e.v. Bassin Wedstrijdbassin Gem. waterstofcarbonaat 43 mg/l HCO tijdsverloop in minuten

16 Werkgroep DPD metingen - Meetprogramma 1,6 De Brake, Nunspeet 10x 1,4 1,2 totaal C GBC VBC 1 Gegevens mg/l 0,8 0,6 0,4 0,2 Datum / Tijdstip / 15:28 e.v. Bassin Recreatiebassin Gem. waterstofcarbonaat 18 mg/l HCO tijdsverloop in minuten

17 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 Het verval van het totaal chloor van een monster, is na 15 minuten gemiddeld 0,2 mg/l Het HCO3- gehalte in een recreatiebassin ligt over het algemeen lager dan in een wedstrijdbassin Hogere bad belasting = instabielere meetresultaten (daling tot chloor en het omzetten van vrij chloor naar gebonden chloor)

18 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 Wanneer het HCO3- gehalte onder de 40 mg/l komt, is er sprake van een onbetrouwbare ph meting De meetfout die maximaal wordt gemaakt met totaal chloor is 0,1 mg/l (DPD3) De meetfout die maximaal wordt gemaakt met vrij chloor (VBC) is 0,1 mg/l (DPD1) De maximale meetfout die wordt gemaakt met gebonden chloor (GBC) is 0,2 mg/l (DPD3-DPD1)

19 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 De gewijzigde Bhvbz schrijf een minimaal waterstofcarbonaat voor van 40 mg/l, meten 1x per maand in het hoofdbad HCO3- is CO2 + Water. Drijf je CO2 uit dan daalt het HCO3- gehalte.

20 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 Mogelijke oplossingen om het HCO3- gehalte te verhogen zijn: Natriumbicarbonaat dosering (NaHCO3) Calciumcarbonaat dosering (CaCO3) In de praktijk blijken beide oplossingen niet altijd het gewenste resultaat op te leveren. De onbeantwoorde vraag is nog steeds: Waarom?

21 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 21 Januari 2014 Hoe langer je wacht met meten, hoe slechter de meetresultaten

22 Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep januari setpoint =

23 Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst 5 februari 2014 accommodatie: gemiddeld bassin: recreatiebassin n=4 DP1 VBC DP3 tot GBC HCO3- no omschrijving mg/l mg/l mg/l mg/l 1 willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,96 1,52 0, willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,04 1,68 0,64 3 willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,72 1,48 0, willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,68 1,45 0,77 5 aftap op haarhanger 0,83 1,43 0, aftap voor de automaat 0,82 1,39 0,57 7 aflezing op de automaat 0,77 8 setpoint van de automaat 0,81 9 aftap voor het filter (zo nodig via manometerkraantje) 0,72 0,87 0,15 10 aftap na het filter (zo nodig via manometerkraantje) (vlokdosering uit) 0,62 1,24 0, suppletiewater 102

24 Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst 5 februari 2014 accommodatie: gemiddeld bassin: recreatiebassin n=4 DP1 VBG DP3 tot GBC HCO3- no omschrijving mg/l mg/l mg/l mg/l 1 willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,96 1,52 0, willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,04 1,68 0,64 verschil Δ = 0,36 mg/l 3 willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,72 1,48 0, willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 0,68 1,45 0,77 5 aftap op haarhanger 0,83 1,43 0, aftap voor de automaat 0,82 1,39 0,57 7 aflezing op de automaat 0,77 verschil Δ = 0,48 mg/l 8 setpoint van de automaat 0,81 verschil Δ = 300 % 9 aftap voor het filter (zo nodig via manometerkraantje) 0,72 0,87 0,15 10 aftap na het filter (zo nodig via manometerkraantje) (vlokdosering uit) 0,62 1,24 0, suppletiewater 102

25 Werkgroep DPD metingen VBC recreatiebad mg/l 0,7 0,7 1 1 Gemiddeld Δ = -0,3 0,8 setpoint = 0,8 Δ = + 0,4 0,8 0,8 CL 0,7 Δ = -0,1 0,6

26 Werkgroep DPD metingen DPD werkgroep Meetlijst accommodatie: gemiddeld bassin: wedstrijdbad n=4 DP1 VBC DP3 tot GBC HCO3- no omschrijving mg/l mg/l mg/l mg/l 1 willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,14 1,91 0, willkeurig punt nabij de inlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,30 1,99 0,69 3 willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,00 1,72 0, willkeurig punt nabij de uitlaat van het bad (waar de grootste verschillen worden verwacht) 1,01 1,68 0,67 5 aftap op haarhanger 0,94 1,74 0, aftap voor de automaat 0,80 1,48 0,69 7 aflezing op de automaat 0,86 8 setpoint van de automaat 0,91 9 aftap voor het filter (zo nodig via manometerkraantje) 1,02 1,36 0,34 10 aftap na het filter (zo nodig via manometerkraantje) (vlokdosering uit) 0,72 1,34 0, suppletiewater 120

27 Werkgroep DPD metingen VBC wedstrijdbassin mg/l 1 1 1,3 1,1 Gemiddeld Δ = -0,2 0,9 setpoint = 0,9 Δ = + 0,5 0,9 0,8 CL 1 Δ = -0,3 0,7

28 Werkgroep DPD metingen Conclusies, 14 Maart 2014 De automaat is niet de representatieve meetplaats voor het VBC in het bassin Bufferkelder speelt geen rol in de chloorbalans Monitoringsysteem plaatsen op de bassinwand en niet over de automaat. Filterspoelen speelt een rol in de chloorbalans

29 Vrij beschikbaar chloor (VBC) Chloorconcentratie zijsprong Bij 0,5 mg/l VBC heb je een microbiologisch veilig zwembad. 99,9% is gedood in 30 sec. (onderzoek Fitzgerald & Dervaranian 1969) Chloor geeft desinfectie nevenproducten; Trihalomethanen (Tri)Chlooramines Mogelijk kankerverwekkend (carcinogeen) of giftig (toxisch) (onderzoek Kogevinas 2010) Marjolein Peters PAO, 13 Februari 2014, Voorlopig is 0,5 mg/l VBC de ondergrens

30 Vrij beschikbaar chloor (VBC) zijsprong Oude Bhvbz Buitenbaden Binnenbaden Binnenbaden Elk bassin 2x/dag, 1x/maand 0,5 mg/l VBC 5 mg/l < 20 m2 5 mg/l 0,5 mg/l VBC 1,5 mg/ Gewijzigde Bhvbz Buitenbaden Binnenbaden Elk bassin om de 6 uur 1x/maand laboratorium 0,5 mg/l VBC 3,0 mg/l 0,5 mg/l VBC 1,5 mg/l Geen overschrijding (klasse 1)

31 Werkgroep DPD metingen Meetprogramma, 14 Maart 2014 Iedere hoofd TD neemt zijn eigen meetkoffer mee en doet een zwemwater meting

32 Werkgroep DPD metingen

33 Werkgroep DPD metingen

34 Werkgroep DPD metingen

35 Werkgroep DPD metingen Belangrijk! Zorgvuldige monstervoorbereiding Juiste meetprocedure volgen VBG totaal GBC ph TD 1 0,46 1,14 0,68 7,28 TD 2 0,54 1,34 0,8 7,25 TD 3 0,54 1,2 0,66 7,31 TD 4 1 1,35 0,35 - De gevoeligheid en nauwkeurigheid van een (spectro) fotometrische bepaling wordt vaak onderschat. Dit heeft tot gevolg dat snel grote(re) afwijkingen kunnen ontstaan. VBG totaal GBC ph TD 1 0,5 1 0,7 7,3 TD 2 0,5 1,3 0,8 7,3 TD 3 0,5 1,2 0,7 7,3 TD 4 1 1,4 0,4 -

36 Werkgroep DPD metingen

37 Werkgroep DPD metingen

38 Gewijzigde Bhvbz zijsprong Artikel 3 Sluiten van het bassin bij een VBC meting < 0,5 mg/l Artikel 4 Bassins worden gevuld en aangevuld met water van drinkwaterkwaliteit of van zwemwaterkwaliteit In een circulatiebassin geschiedt de bemonstering op de slechtst doorstoomde plaats!

39 Gewijzigde Bhvbz zijsprong Artikel 5 Indien de badinrichting in het weekend op beide dagen open is, wordt gedurende het kalenderjaar minimaal 10% van de monsters tijdens weekenddagen genomen

40 Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 GBC is minder van belang dan VBC Bassins hebben geen homogene zwemwaterkwaliteit, waardoor de representatieve plaats moeilijk te bepalen is (GBC & VGB) Wanneer het zwemwatermonster te lang blijft staan, veranderen de meetresultaten nadelig. HCO3- is over het algemeen te laag (40 mg/l) Er is nog geen technisch goed antwoord hoe HCO3- moet worden verhoogd.

41 Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 DPD metingen moeten nauwkeurig worden uitgevoerd. De maximale meetfout is dan 0,2 mg/l (GBG) Gebruik verschillende stampertjes (DPD1, DPD3, ph) Badpersoneel meet over het algemeen te onnauwkeurig. Het meten zou moeten worden geborgd in de gewijzigde Bhvbz

42 Werkgroep DPD metingen Totaal conclusies, 14 Maart 2014 Cuvetten droog en schoonmaken Geen water in de fotometer Meeste fotometers kun je ijken Hoe groter de badbelasting is, hoe instabieler de metingen De automaat is niet de representatieve meetplaats voor het VBC in het bassin.

43 Vragen?

44 Technische Kennis Dag 2014 Bedankt voor uw aandacht