DE KWALITEIT VAN HET WATER IN HET ZWEMBAD "DE HOUTRIB" IN LELYSTAD IN 1979 door. S. de Jong Abw 79. maart

Transcriptie

1 W E R K D O C U M E N T DE KWALTET VAN HET WATER N HET ZWEMBAD "DE HOUTRB" N LELYSTAD N 1979 door S. de Jong 1980-Abw 79 maart D E N S T V O O R D E J S S E L N E E R P O L D E R S S M E D N G H U S L E L Y S T A D

2 . nleiding n aansluiting op het onderzoek in voorgaande jaren is ook in de zomerperiode van 1979 in het zwembad van Lelystad de kwaliteit van het water onderzocht. De door medewerkers van de sectie Milieuhygizne en Waterkwaliteit verzamelde monsters worden op het laboratorium zowel chemisch als bacteriologisch onderzocht. Ter plaatse worden tijdens de bemonstering,de temperatuur, de ph en de helderheid gemeten. Aan de hand van de analyseresultaten kan worden vastgesteld of het water ten tijde van de monsterneming voldoet aan de normen die zijn gesteld in het advies van de Gezondheidsraad dat in 1978 is uitgebracht. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat deze bemonsteringen moeten worden gezien als steekproeven. 11. De chemische hoedanigheid van het zwemwater Het chemisch onderzoek omvat de bepalingen van totaal werkzaam chloor, hypochloriet, chloride, ammonium-stikstof (N-NH4) en de zuurgraad. n het onderstaande zal achtereenvolgens aan deze aspecten aandacht worden geschonken. Totaal werkzaam chloor en hypochloriet Voor de desinfectie is het van belang dat voldoende desinfectiemiddel wordt toegevoegd om bacteriologisch betrouwbaar zwemwater te kunnen waarborgen. Volgens het in 1978 uitgebrachte advies van de Gezondheidsraad dient de hoeveelheid vrij chloor minimaal 0,3 mg/l te zijn. n de maanden juni, juli en augustus zijn in totaal 30 monsters verzameld, waarvan in 9 monsters de hoeveelheid vrij chloor lager was dan de noodzakelijke 0,3 mg/l. Extreem hoge gehalten zijn vastgesteld op 20 juni in het duikbad en op 8 augustus in het kleuter-. bad met respectievelijk 9 en 12,5 mg/l vrij chloor. De oorzaak van deze hoge waarden is niet bekend. We1 kan worden opgemerkt, dat vrij chloorgehalten aanzienlijk hoger dan de gestelde norm geen nut hebben ter verbetering van de waterkwaliteit. n samenhang met het gehalte aan vrij chloor, varieert het gehalte van hypochloriet van vrij laag bij lage tot hoog bij hoge gehalten aan vrij chloor. Chloride Het chloridegehalte is niet van belang voor de desinfectie, doch. kan we1.een indicatie geven over de mate van verversing. Als norm voor openluchtcirculatiebaden wordt aangehouden, dat het chloride-' gehalte van het zwemwater, maximaal 000 mg/l hoger mag zijn dan het chloridegehalte van het suppletiewater (50 mg/l). Een hoog chloridegehalte kan worden veroorzaakt door chloride-ionen in het voedingswater, chloride-ione'n die ontstaan uit of voorkomen in het desinfectiemiddel, chloride-ionen die door de zwemers in het water worden gebracht en chloride-ionen afkomstig van het zoutzuur, dat voor de neutralisatie van het in chloorbleekloog aanwepige natriumhydroxyde wordt gebruikt. Ten aanzien van de waarden in 1979, blijkt dat het chloridegehalte. in het kleuterbad, instructiebad en familiebad aanzienlijk lager is geweest dan in voorgaande jaren.,.

3 n 1978 bedroeg het gemiddelde in deze baden nog ca. 100 mgll chloride; in 1979 was het gemiddelde gehalte ca. 600 mg/l. De chloridegehalten in het wedstrijdbad en duikbad zijn iets hoger dan in 1978 en bedroegen in 1979 ca. 350 mg/l. Gezien de resultaten lijkt verversing van het water in de verschillende baden voldoende te zijn geweest. Ammonium Als gevolg van de door zwemmers ingebrachte verontreinigingen worden in het zwembadwater na diverse biochemische en chemische omzettingen ammonium-ionen gevormd. Bij een intensief bezoek van het bad kan dit ammoniumgehalte bij onvoldoende chlorering vrij hoog worden. n de onderzochte monsters werd een hoeveelheid ammonium aangetroffen, die ver beneden de norm van 0,s mg/l N-NH4 lag. Dit duidt op een voldoende snelle afbraak van de in het zwembadwater aanwezige ammonium-ionen. Zuurgraad Uit onderzoek is gebleken, dat de ph van invloed is op het desinfectieproces. Naarmate de ph hoger wordt, neemt de desinfectiesnelheid van chloor af. Tevens kan een te hoge ph schadelijk zijn voor de huid. Een lage ph kan betekenen, dat het water agressieve eigenschappen heeft t.0.v. metalen en cementhoudende bouwstoffen. Volgens de normen van de Gezondheidsraad dient de ph van gechloreerde circulatiebaden tussen de 6 en de 8 te liggen. n de bassins in het zwembad "De Houtrib" varieerde de ph tijdens de bemonstering van 7,2 tot De helderheid van het water Volgens de normen dient de helderheid zodanig te zijn dat de bodem van het zwembad duidelijk zichtbaar is. Gedurende alle bemonsteringen werden geen verontreinigingen aangetroffen die de helderheid nadelig beinvloedden. De bodem was steeds duidelijk zichtbaar. V. De bacteriologische hoedanigheid van het water Ten behoeve van het bacteriologisch onderzoek zijn in 1979 drie parameters onderzocht, te weten de MPN-bepalingen volgens Eykman (faecale-colibacterien) en Mac Conkey (totaal coliformen) en het totaal bacteriegetal. Het MPN-getal zegt iets over de aanwezigheid van thermotolerante gistingsbacterign, waarbij onder andere kan worden aangetoond of het water recent faecaal is verontreinigd en daardoor mogelijk ziektekiemen bevat. Volgens de T.N.0.-normen mag het MPN-getal bepaald volgens Eykman niet hoger zijn dan per 100 ml. Volgens het advies van de Gezondheidsraad mag het water geen colifonnen bevatten en dient het T.B.G.-getal kleiner te zijn dan 100 per ml. Overschrijding van de normen ten aanzien van bacteriologische verontreiniging is op 5 juni geconstateerd in het kleuterbad, instructiebad en familiebad en op 20 juni in het familiebad en het wedstrijdbad. Deze ~erontreini~ing moet, gezien de onderzoeksresultaten t.a.v. vrij chloor, worden toegeschreven aan onvoldoende desinfectie. De oorzaak van de (lichte) faecale verontreiniging op 29 augustus in

4 wedstrijdbad en duikbad is minder duidelijk, aangezien op deze datum geen aanwijzingen voor onvoldoende desinfectie aanwezig zijn. V. Samenvatting Evenals in voorgaande jaren is in het zomerseizoen het water in het zwembad "De Houtrib" in Lelystad bemonsterd. n deze monsters is een aantal chemische en bacteriologische parameters bepaald om vast te stellen of de kwaliteit van het water voldoet aan de normen die door de Gezondheidsraad zijn vastgesteld. Uit de analyseresultaten is gebleken, dat een aantal malen bacteriologische verontreiniging is opgetreden. Te hoge ammoniumgehalten zijn niet gemeten en ook de ph voldeed aan de gestelde normen. De bacteriologische verontreiniging kan in de meeste gevallen worden toegeschreven aan onvoldoende desinfectie. Het gehalte aan vrij chloor dat van belang is voor de desinfectie, was enkele malen te laag en tweemaal werden erg hoge waarden vastgesteld. De verversing van het water lijkt voldoende te zijn geweest.

5 ;.;. ;...,... i.ilik! i. datum.. ElPN per 100 ml faecale coli- ANALYSERESULTATEN VAN HET WATER N DE ZWEMBADEN TE LELYSTAD totaal coli-for TBG per ml mg per liter N-NH4 vrij hypo- chloride chloor chloriet Bijlage temperatuur helderheid bac men i Kleuter ,03 0,20 <0, bodem zichtbaar 1 bad < < 1 1 0,04 0,30 <0, ,8 24,5 bodem zichtbaar i < 1 < 1 1 0,02 0,50 0, ,2 23 bodem zichtbaar < 1 < 1 4 0,08 0,12 <O, bodem zichtbaar bodem zichtbaar < 1 < 3 0,OO 12,5 6, < < 1 0,OO 2,o 0, bodem zichtbaar 7 1 / nstruc ,lO <0, ,2 24 bodem zichtbaar tiebad < < 1 0,Ol 1,6 0,lO 706 7, bodem zichtbaar < < 0,02 0,90, 0, ,4 22,5 bodem zichtbaar i < 1 < 1 0 0,02 3,O 0,ll 625 7,8 22,5 bodem zichtbaar < < 1 2 0,OO 2,o 0, bodem zichtbaar < 1 < 1 1 0,Ol 2,s 1, ,7 2 2 bodem zichtbaar / ~amilie ,02 0,15 <0, ,2 23,5 bodem zichtbaar /bad < < 10 0,Ol 0,12 <0, ,8 23 bodem zichtbaar t < 1 < 1 0 0,02 0,70 0, ,4 22,5 bodem zichtbaar! < 1 < 0,06 0,08 <0, ,6 23 bodem zichtbaar < 1 < bodem zichtbaar [ < 1 < 1 3 O;OO 0;s 0, ,8 22 bodem zichtbaar iwedstrijd < 1 < 0,OO 0,lO <0, bodem zichtbaar i bad < < 300 0,Ol 0,04 <O, ,8 23 bodem zichtbaar! < < 1 0 0,02 0,70 0, ,6 23 bodem zichtbaar < 1 < 1 1 0,07 0,17 <O, ,O 22,5 bodem zichtbaar < 1 < 1 2 0,OO 0,50 0, bodem zichtbaar ,15 < 4 0,OO 0,40 0, bodem zichtbaar Duikbad < < O <0, ,5 bodem zichtbaar : < 1 < 1 1 0,Ol 9. 8; ,5 bodem zichtbaar < 1 i 0,02 0,70 0, ,4 23 bodem zichtbaar < < 1 1 0,03 1,5 0, ,6 22,5 bodem zichtbaar < 1 < 1 0,OO 2-0 0, bodem zichtbaar ' < 1 1 0,OO 2,o 0, bodem zichtbaar ph / water