Rapport : Climarad verwarmings- en ventilatie-unit; geluidwering

Transcriptie

1 BAm/ /DFi 28 januari 2005 Opdrachtgever: Brugman Radiatorenfabriek B.V. Postbus AA TUBBERGEN Contactpersoon: de heer ir. R. van Holsteijn (Van Holsteijn en Kemna) Behandeld door: ing. B.J. van Amersfoort ir. B.J.M. Slot Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs B.V. Wilhelm Röntgenstraat 4 Postbus BN ZWOLLE Tel : Fax : Rapport : Climarad verwarmings- en ventilatie-unit; geluidwering

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk Titel Blad 1. Inleiding 3 2. Normen en richtlijnen 4 3. Beschrijving ventilatievoorzieningen 5 4. Beschrijving van de metingen Geluidwering Beschrijving van de metingen Meetapparatuur Meetnauwkeurigheid Eéngetalsaanduiding 7 5. Meetresultaten Geluidwering 8 Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 Indeling laboratorium Cauberg-Huygen RI B.V. te Zwolle Ventilatie toe- en afvoer uitmondingen in meetopening ( buitenzijde ) Radiator met daarachter ventilatie-unit in meetopening ( binnenzijde ) Bijlage I Bijlage II Meetresultaten geluidwering Samenvatting meetresultaten -2-

3 1. Inleiding In opdracht van Brugman Radiatorenfabriek B.V. is de geluidwering van de Climarad gemeten, een combinatie tussen een verwarmings- en ventilatie-unit. De metingen hebben plaatsgevonden in het bouwfysische akoestisch laboratorium te Zwolle. De metingen betreffen de bepaling van de geluidwering D n,e,a volgens ISO :1991. In dit rapport zijn de resultaten van de metingen weergegeven. -3-

4 2. Normen en richtlijnen De metingen zijn uitgevoerd conform de volgende normen: NEN-EN-ISO :1991 Acoustics Measurement of sound insulation of building elements Part 10: Laboratory measurement of airborne sound insulation of small building elements. Andere gebruikte normen zijn: NEN-EN-ISO 140-1:1997 Acoustics Measurement of sound insulation of building elements Part 1: Requirements for laboratory test facilities with suppressed flanking transmission. NEN-ISO 140-2:1991 NEN-ISO 140-3:1996 ISO 354:1985 NEN 5079:1990 ISO 717-1:1996 NEN 6702:1993 Acoustics Measurement of sound insulation of building elements Part 2: Determination, verification and application of precision data. Acoustics Measurement of sound insulation in buildings and of building elements Part 3: Laboratory measurements of airborne sound insulation of building elements. Measurement of sound absorption in a reverberating room. Geluidwering in woongebouwen Het weergeven in een ééngetalswaarde D n,e,a van de geluidwering van bouwelementen, gemeten in het laboratorium. Acoustics Rating of sound insulation in buildings and of building elements Part 1: Airborne sound insulation. Technische grondslagen voor bouwconstructies. -4-

5 3. Beschrijving ventilatievoorzieningen Het gecombineerde verwarmings- en ventilatie-unit is van het type Climarad. Voor de toe- en afvoer van de lucht zijn aluminium opzetroosters toegepast met een diameter van 112 mm. De radiator is van het type 22S. De meting van de geluidwering zijn voor twee varianten van de Climarad uitgevoerd, te weten: Climarad zonder absorberend materiaal tussen de radiator en de ventilator. Climarad met absorberend materiaal tussen de radiator en de ventilator. In de figuren 2 en 3 zijn foto s opgenomen van de Climarad in de meetopstelling. -5-

6 4. Beschrijving van de metingen 4.1. Geluidwering Beschrijving van de metingen De geluidmetingen zijn uitgevoerd conform de Nederlandse norm NEN-ISO :1991, welke overeenkomt met de internationale norm ISO :1991. De toegepaste meetmethode is in overeenstemming met de in deze norm omschreven voorschriften. De verwarmings- en ventilatie-unit is in de scheidingswand tussen de 2 meetkamers aangebracht. Meetkamer 1 is het zendvertrek en meetkamer 2 het ontvangvertrek. In het zendvertrek is, met behulp van een in tabel 4.1 genoemde geluidbron en versterker, een roze ruis geproduceerd. Zowel in het zend- als ontvangvertrek zijn de geluiddrukniveaus per tertsband geregistreerd. Hierbij is in beide vertrekken op 12 verschillende microfoonposities gemeten. In het ontvangvertrek wordt ook de nagalmtijd bepaald voor correcties op de gemeten waarden. De registratie heeft middels de in tabel 4.1 genoemde apparatuur plaatsgevonden. Formule geluidwering Het genormeerde niveauverschil D n,e is bepaald met de formule: A, = L1 L2 +10lg A 0 D n e [ db] met: D n,e = genormeerde niveauverschil in db L 1 = het gemiddelde geluiddrukniveau in het zendvertrek in db L 2 = het gemiddelde geluiddrukniveau in het ontvangvertrek in db A 0 = referentieoppervlakte (voor laboratorium, A 0 =10 m²) in m² A = equivalente geluidabsorptie oppervlakte in m² Bovengenoemde grootheden zijn ten minste bepaald in de tertsbanden 100 t/m 5000 Hz, zoals in de norm is voorgeschreven. In het ontvangvertrek is de geluidabsorptie per tertsband bepaald. Dit aan de hand van de formule van Sabine zoals in het ISO overeenkomstig het ISO 354 is vermeld: V A = T met: A = de totale geluidabsorptie in m² Sabine; V = het volume van de ontvangruimten [m³]; T = de nagalmtijd [s]. -6-

7 De nagalmtijd in het ontvangvertrek is gemeten door een continue roze ruis in het ontvangvertrek op te wekken, de bron uit te schakelen en de geluidafname te registreren. Er is in het ontvangvertrek op minimaal zes microfoonposities per bronpositie gemeten Meetapparatuur De meetapparatuur die is gebruikt voor de meting is vermeld in tabel 4.1. Tabel 4.1: Apparatuurgegevens geluidmeting Omschrijving Fabrikaat Type Dual Channel realtime analyzer Brüel & Kjær 2144 Deltatron microphone-preamplifiers (zend) Brüel & Kjær 2671 Prepolarized ½ Microphones (zend) Brüel & Kjær 4189 Deltatron microphone-preamplifiers (ontvang) Brüel & Kjær 2671 Prepolarized ½ Microphones (ontvang) Brüel & Kjær 4189 Nexus Conditioning amplifier Brüel & Kjær 2690 Real time analyzer (investigator) Brüel & Kjær 2260 Calibrator Brüel & Kjær 4231 Power amplifier LEM Amp 4 Sound source LEM K Meetnauwkeurigheid De meetnauwkeurigheid is afhankelijk van de frequentie en de meetkamers. De meetnauwkeurigheid bedraagt voor de lagere frequenties ± 2 db en voor de hogere frequenties ± 1 db. Aan de eisen voor herhaalbaarheid overeenkomstig de NEN-ISO is voldaan Eéngetalsaanduiding Het resultaat van de geluidwering is weergegeven met de gemeten waarden voor de middenfrequenties van de terts- en octaafbanden. Uit deze gemeten waarden kunnen de ééngetalsaanduidingen worden bepaald. In tabel 4.2 is aangegeven op welke wijze de ééngetalsaanduidingen zijn toegepast. Het standaardspectra voor buitengeluid is bepaald uit herleidingstermen in de 5 octaafbanden 125 Hz tot en met 2 khz. De D n,e,w -waarde is bepaald uit de standaard referentiecurve (ISO 717-1) met herleidingstermen in de tertsbanden 100 Hz tot en met 3150 Hz. Tabel 4.2: Correctiewaarden ten behoeve van de D n,e,w Eéngetalsaanduiding Herleidingswaarden per octaafband [Hz] D n,e,a (buitengeluid) [db] D n,e,a (railverkeer) [db] D n,e,a (luchtverkeer) ,5 6 - [db] -7-

8 5. Meetresultaten 5.1. Geluidwering De meetresultaten van de geluidwering van de Climarad verwarmings- en ventilatie-unit zijn weergegeven in tabel 5.1 en bijlage I. Tabel 5.1: Meetresultaten geluidwering Eengetalswaarden ventilatievoorzieningen geluidwering D n,e,a: buitengeluid [db(a)] D n,e,w (ISO 717-1) [db] R q,a: buitengeluid * [db(a)] Climarad zonder absorberend materiaal 45, Climarad met absorberend materiaal 46, * De R q;a -waarde is afhankelijk van de ventilatiecapaciteit van de ventilatievoorziening. Aangezien de ventilatiecapaciteit van de Climarad variabel is, is de R q;a waarde niet eenduidig te bepalen (zie bijlage II). Een samenvatting van de meetresultaten is weergegeven in bijlage II. CAUBERG-HUYGEN RAADGEVENDE INGENIEURS B.V. ir. B.J.M. Slot -8-

9 Figuur 1 Indeling laboratorium Cauberg-Huygen RI B.V. te Zwolle

10 Figuur 2: Ventilatie toe- en afvoer uitmondingen in meetopening ( buitenzijde ) Figuur 3: Radiator met daarachter ventilatie-unit in meetopening ( binnenzijde ) (absorptiemateriaal wordt tussen de ventilatie-unit en radiator geplaatst)

11 BIJLAGE I Meetresultaten geluidwering

12 Luchtgeluidisolatiemeting volgens ISO : 1991 Opdrachtgever: Brugman Radiatorenfabriek B.V. Projectnummer: Datum: Plaats: Laboratorium Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV te Zwolle Produktomschrijving: Climarad Nominale capaciteit (q v ) dm 3 /s Inbouwoppervlakte: 0,0 m 2 Signaal: ruis Volume zendvertek: 201,9 m 3 Volume ontvangvertrek: 89,0 m 3 Referentie oppervlakte: 10,0 m 2 D n,e,a;buitengeluid : 45,6 db(a) R q, A;buitengeluid : db(a) Frequentie D n,e -waarde D n,e -waarde f tertsbanden octaafbanden [Hz] [db] [db] , ,0 37, , , ,7 40, , , ,6 45, , , ,0 51, , , ,7 58, , , ,1 58, ,9 Genormeerd element geluidniveauverschil, D n,e, db (verschoven) referentiecurve (ISO 717-1:1999) k 2k 4k Frequentie, f, Hz Eengetalsaanduidingen conform ISO 717-1:1999 D n,e,w 50 db C -1 db C db C tr -4 db C tr, db revisie 2.3 datum 03-dec-02

13 Luchtgeluidisolatiemeting volgens ISO : 1991 Opdrachtgever: Brugman Radiatorenfabriek B.V. Projectnummer: 2004,2831 Datum: Plaats: Laboratorium Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV te Zwolle Produktomschrijving: Climarad met absorptiemateriaal Nominale capaciteit (q v ) - dm 3 /s Inbouwoppervlakte: 0,0 m 2 Signaal: ruis Volume zendvertek: 201,9 m 3 Volume ontvangvertrek: 89,0 m 3 Referentie oppervlakte: 10,0 m 2 D n,e,a;buitengeluid : 46,0 db(a) R q, A;buitengeluid : db(a) Frequentie D n,e -waarde D n,e -waarde f tertsbanden octaafbanden [Hz] [db] [db] , ,7 37, , , ,2 40, , , ,1 45, , , ,5 52, , , ,8 58, , , ,2 58, ,8 Genormeerd element geluidniveauverschil, D n,e, db (verschoven) referentiecurve (ISO 717-1:1999) k 2k 4k Frequentie, f, Hz Eengetalsaanduidingen conform ISO 717-1:1999 D n,e,w 51 db C -1 db C db C tr -5 db C tr, db revisie 2.3 datum 03-dec-02

14 BIJLAGE II Samenvatting meetresultaten

15 Opdrachtgever Brugman Radiatorenfabriek B.V. Projectnummer Productomschrijving Climarad verwarmings- en ventilatie-unit Toestand q v1 q v2 D n,e,w C C tr C C tr Buitengeluid Railverkeer Luchtvaart D n,e,a D n,e,a D n,e,a dm³/s dm³/s db db db db db db(a) db(a) db(a) Climarad zonder absorberend materiaal Geopend * * ,6 50,2 47,4 Climarad met absorberend materiaal Geopend * * ,0 50,8 47,9 * De ventilatiecapaciteit van het systeem is variabel. Zie onderstaande tabel. Climarad zonder absorberend materiaal Climarad met absorberend materiaal Nominale capaciteit buitengeluiluid railverkeer luchtvaart Nominale capaciteit buitenge- railverkeer luchtvaart q v;1 q v;1 R q,a R q,a R q,a q v;1 q v;1 R q,a R q,a R q,a m 3 /h dm 3 /s db(a) db(a) db(a) m 3 /h dm 3 /s db(a) db(a) db(a) 20 5,6 13,0 17,6 14,8 20 5,6 13,4 18,2 15, ,1 16,1 20,7 17, ,1 16,5 21,3 18, ,7 17,8 22,4 19, ,7 18,2 23,0 20, ,2 19,1 23,7 20, ,2 19,5 24,3 21, ,8 20,0 24,6 21, ,8 20,4 25,2 22,3